Giao an Ngu van 10 tap 2

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (132.15 KB, 3 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Tuần 18 Ngày dạy: ….../……/…….. tại lớp …..
Tiết 52-53 Ngày dạy: ….../……/…….. tại lớp …..

PHÚ SÔNG BẠCH ĐẰNG

(Bạch Đằng giang phu)

Trương Hán Siêu

A. MỤC TIÊU

1/ Kiến thức

- Niềm tự hào về truyền thống yêu nước và truyền thống đạo lí nhân nghĩa của dt.

- S/d lối “chủ – khách đối đáp”, cách dùng hình ảnh điển cố chọn lọc, câu văn tự do phóng khoáng,...
2/ Kĩ năng

Đọc – hiểu văn bản theo đặc trưng thể loại.
3/ Thái độ

- Tự hào trước những chiến công của cha ông và truyền thống anh hùng của dt, có ý thức trân trọng
những con người đã làm nên lịch sử, ra sức phấn đấu để xứng đáng với những gì mà các bậc tiền nhân đã để lại.
- Vẻ đẹp của cảnh sông nước Bạch Đằng; cảnh sắc Bạch Đằng gắn liền với chiến công hiển hách của
cha ông; môi trường thiên nhiên ở đây còn là di tích lịch sử - văn hóa, gắn liền với truyền thống yêu nước đánh
giặc ngoại xâm của dân tộc.

B. CHUẨN BỊ

1/ GV: Hình ảnh về sông Bạch Đằng và chiến thắng Bạch Đằng (nếu có).
2/ HS: Đọc bài trước, tóm tắt phần TD, chia bố cục VB, trl các câu hỏi HDHB.
C. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC

1/ Kiểm tra bài cũ – đặt vấn đề vào bài mới:

O: Nói đến sơng Bạch Đằng là nói đến những chiến cơng hiển hách trong công cuộc chống ngoại xâm
của quân dân ta trong lịch sử dân tộc. Bạch Đằng giang do vậy từ xưa đã đi vào thơ ca cổ kim của dt ta như
một niềm tự hào bất tận về khí phách anh hùng và tài trí của người Việt trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc. Chúng
ta sẽ tìm hiểu một trong những TP thơ ca thành công nhất về đề tài sông Bạch Đằng: Bạch Đằng giang phú của
Trương Hán Siêu.

2/ Dạy nội dung bài mới:
? Mục tiêu cần đạt của bài học?

HOẠT ĐỘNG CHUNG NỘI DUNG CẦN ĐẠT

* Hoạt động 1 (15): Tìm hiểu chung.
? Giới thiệu vài nét về tác giả THS?

? PSBĐ được viết theo thể loại gì?

? Tp được ra đời trong một hc ntn? Hc đó có ảnh
hưởng ntn đến nd tp?

I. TÌM HIỂU CHUNG

1/ Tác gia

THS (? – 1354) là người có học vấn uyên thâm, từng tham
gia các cuộc chiến đấu của quân dân nhà Trần chống quân
Mông – Nguyên, được các vua Trần tin cậy và nhân dân
kính trọng.

2/ Tác phẩm

- Thể loại: phú cổ thể.

- Hcrđ: khi vương triều nhà Trần đang có những bh suy
thoái, cần phải nhìn lại QK anh hùng để củng cố niềm tin
trong hiện tại.

* Hoạt động 3 (60’): Đọc – hiểu văn bản.
- Gv đọc diễn cảm VB (hoặc hướng dẫn HS đọc).
? Câu 1 – SGK.

? Hình tượng “khách” trong bài có thể hiểu là ai?
? Đặc điểm của nv “khách” được hiện lên qua
những hình ảnh về k/g nào?

? Tg đã sd bút pháp gì khi nhắc đến các địa danh
TQ? Điều đó thể hiện ý nghĩa gì?

? Bên cạnh những địa danh TQ, tg còn nhắc đến
những địa danh nào? Bút pháp? Ý nghĩa?

II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN

1) Đoạn 1: Hình tượng nhân vật “khách”

- “Khách”: có thể xem là hóa thân của tg.

- Đặc điểm của nhân vật “khách”, được thể hiện qua:
+ Hình ảnh liệt kê về k/g:

 Nguyên, Tương, Vũ Huyệt,…
→ bút pháp ước lệ tượng trưng

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

- Gv tích hợp BVMT.

? Yếu tố t/g được đề cập đến là gì? Ý nghĩa?
? “Khách” nói mình học theo Tử Trường. Vậy Tử
Trường là ai? Điều đó có ý nghĩa gì?

? Qua lời kể trên em thấy “khách” là một người
ntn?

? Cx của “khách” được thể hiện ntn trong phần
đầu bài phú? Vì sao?

? Các bô lão ở đây có thể hiểu là ai? Tác dụng?

? Các bô lão đã kể về những sự kiện nào gắn với
sông BĐ? Tg đã sd bpnt nào? Tác dụng?

? Tg đã kể ntn về thế trận ở các trận chiến này?
Tg đã sd bpnt nào? Tác dụng?

? Tg đã sd các điển tích nào? Tác dụng?

? Các bô lão kể về chiến tích trên sông BĐ với lời
kể ntn? Giọng kể ra sao?

? Theo các bô lão, chúng ta chiến thắng là nhờ

vào những yếu tố nào? Em nx ntn về lời bình luận
này?

? Lời ca của các bô lão có nd ntn? Em nx ntn về
lời ca này?

? Bài phú kết thúc bằng lời ca của nv “khách”.
“Khách” đã ca những gì?

? Lời ca của khách đã k.đ chân lí gì?

? Qua đó, em thấy được điều gì về tg?

→ những cảnh đẹp, gắn liền với LS ĐN thể hiện lòng tự
hào dân tộc.

+ Thời gian: Sớm … Chiều → phép liệt kê và k/c trùng
điệp → t/g liên hoàn

+ “Học Tử Trường”: gợi nhớ đến sử gia TQ Tư Mã Thiên
→ ước muốn học thú tiêu dao và tìm hiểu về LSDT.

=> “Khách” là người có tráng chí bốn phương, tâm hờn
phóng khoáng, có hồi bão lớn lao, thích du ngoạn và ham
hiểu biết.

- Cx của “khách”:

+ Vừa vui sướng, tự hào vì cảnh sắc tươi đẹp của ĐN và
LS hào hùng của DT.

+ Vừa buồn đau về hiện tại, nuối tiếc về quá khứ.

2) Hình tượng các bô lão

- “Các bô lão”: là hình ảnh tập thể, xuất hiện như một sự
hô ứng.

- Lời kể về chiến tích trên sông BĐ:

+ Các sự kiện: “Đây là nơi… Cũng là…” → phép liệt kệ,
trùng điệp nhấn mạnh những chiến tích của quân dân ta qua
các triều đại.

+ Thế trận: “Thuyền bè muôn đội … giáo gươm sáng
chói”, “Ánh nhật nguyệt … chừ sắp đổi” → phép đối diễn
tả không khí tưng chiến trận tưng bừng, khí thể giằng co
quyết liệt.

+ Các điển tích: “Trận Xích Bích”, “trận Hợp Phì” →
diễn tả nỗi thất bại thảm hại của quân giặc, ngầm SS trận
BĐ với ngang tầm với những trận oanh liệt nhất trong LS
TQ.

+ Lời kể ngắn gọn, súc tích, giọng điệu kể đầy nhiệt
huyết, tự hào.

- Bình luận về chiến thắng: nhờ địa thế hiểm trở và nhất là
do yếu tố con người => tư tưởng nhân văn cao đẹp, mang
tầm triết lí sâu sắc.

- Lời ca của các bô lão: bất nghĩa thì tiêu vong, nhân
nghĩa thì lưu danh thiên cổ => có y/n tổng kết, có giá trị
như một chân lí.

3) Lời ca của “khách”

- Ca ngợi sự anh minh của “hai vị thánh quân” và chiến
tích của sông B.Đ.

- K.đ chân lí: trong mqh giữa địa linh và nhân kiệt, nhân
kiệt là yếu tố quyết định → ta thắng giặc không chỉ ở “đất
hiểm” mà quan trọng hơn là nhân tài có “đức cao”.

=> Lời ca thể hiện niềm tự hào và tư tưởng nhân văn
cao đẹp.

* Hoạt động 3 (10): Tổng kết.

? Theo em, tại sao tg lại s/d thể phú để s/t bài
này?

? Bài phú có k/c ntn?
? Vb có y/n ntn?

III. Tổng kết

1) Nghệ thuật

- Sử dụng thể phú tự do, khơng bị gị bó vào niêm ḷt,

kết hợp giữa tự sự và trữ tình, có khả năng bộc lộ cx phong
phú, đa dạng,…

- Kết cấu chặt chẽ, sử dụng nhiều điển tích, điển cố,…

2) Ý nghĩa văn ban

Bài phú thể hiện niềm tự hào, niềm tin vào con người và
vận mệnh QG, DT.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>