Tài liệu Giáo án môn Hóa học lớp 10 pdf

Giáo án Hoá học lớp 10 - Ban cơ bản
Giáo viên soạn: Bựi Xuõn ụng Trng THPT Tõn Lõm
1
Ngy son:17.10.06.
Tit 15: Đ. Bi 8. S BIN I TUN HON CU HèNH ELECTRON
NGUYấN T CC NGUYấN T HO HC
I. MC TIấU BI HC:
HS hiu: - S bin i tun hon cu hỡnh electron nguyờn t ca cỏc nguyờn t hoỏ hc
- Mi liờn quan gia cu hỡnh electron nguyờn t ca cỏc nguyờn t vi v trớ
ca chỳng trong BTH. T ú, d oỏn tớnh cht hoỏ hc ca cỏc nguyờn t.
II. CHUN B :
1. Giỏo viờn: BTH cỏc nguyờn t hoỏ hc, bng cõm, b
ng 5/T.38/sgk
2. Hc sinh: ễn bi BTH cỏc ng.t hoỏ hc.
III. PHNG PHP: Hot ng nhúm, thuyt trỡnh, m thoi, t duy logic.
IV. NI DUNG TIT HC: Tit 15
1. n nh lp:
2. Kim tra bi c:
1) Nhúm l gỡ? Hóy sp xp cỏc nguyờn t cú Z=8,11,14,17 vo nhúm thớch hp
trong BTH.
2) Xỏc nh v trớ cỏc nguyờn t cú Z=16,20 trong BTH. Lp ngoi cựng ca
chỳng cú bao nhiờu electron? L nguyờn t KL hay PK?
3. Bi mi :
Vo bi: Theo chiu in tớch ht nhõn tng dn, cu hỡnh electron ng.t cỏc
nguyờn t bin i ra sao, cú tuõn theo qui lut no khụng? Ti
t hc hụm nay s
gii ỏp cho cỏc em iu ú.
HOT NG CA GIO VIấN V HC SINH NI DUNG GHI BNG
I. S bin i tun hon cu hỡnh electron ng.t ca cỏc ng.t
Hot ng 1:
- Gv ch vo bng 5 v hi: nhn xột cu hỡnh electron lp ngoi

cựng ca nguyờn t cỏc nguyờn t trong cựng mt chu kỡ?
- Hs: tr li
- Gv b sung, hng dn hs lp bng.
- Gv b sung, sa sai

Nhúm
CK

IA IIA IIIA IVA VA VIA VIIA VIIIA
C/h e
LNC
ns
1
ns
2
ns
2
np
1
ns
2
np
2
ns
2
np
3
ns
2
np

4
ns
2
np
5
ns
2
np
6

HS quan sỏt bng v nhn xột
GV b sung, kt lun.
I. S bin i tun hon
cu hỡnh electron nguyờn
t ca cỏc nguyờn t:
- (v bng)
- Chu kỡ: bin i t ns
1

n ns
2
np
6
ặ lp li chu
kỡ khỏc mt cỏch tun hon
ặ s bin i tun hon
tớnh cht ca cỏc nguyờn
t.

II. Cu hỡnh electron nguyờn t cỏc nguyờn t nhúm A :

1. Cu hỡnh electron lp ngoi cựng ca nguyờn t cỏc nguyờn t
nhúm A
II. Cu hỡnh electron
nguyờn t cỏc nguyờn t
nhúm A :
Giáo án Hoá học lớp 10 - Ban cơ bản
Giáo viên soạn: Bựi Xuõn ụng Trng THPT Tõn Lõm
2
Hot ng 2:
- Gv: Nhn xột s electron lp ngoi cựng ca cỏc nguyờn t
trong cựng mt nhúm A?
- Hs: tr li
- Gv: rỳt ra kt lun
- Gv: s liờn quan gia STT nhúm A, s e lp ngoi cựng, s e
hoỏ tr trong nguyờn t ca cỏc nguyờn t trong nhúm?
- Hs: tr li
- Gv: rỳt ra kt lun
- Gv: nguyờn t s thuc nhúm no? Nguyờn t p thuc nhúm
no?
- Hs:tr li
- Gv: b sung, kt lun.




2. Mt s nhúm A tiờu biu:
Hot ng 3: nhúm VIIIA l nhúm khớ him.
- Gv: gthiu nhúm VIIIA.
- Gv hi: Nhn xột s electron lp ngoi cựng?
- Hs:tr li

- Gv: b sung, kt lun
- Hu ht khớ him khụng tham gia cỏc phn ng hoỏ hc (tr
mt s trng hp c bit). k bỡnh thng, cỏc khớ him
u trng thỏi khớ v phõn t ch gm mt nguyờn t .
Hot ng 4: nhúm IA l nhúm kim loi kim.
- Gv: gthiu nhúm IA.
- Gv hi: Nhn xột s electron lp ngoi cựng?
Khuynh hng nhng hay nhn bao nhiờu electron?
- Hs:tr li
- Gv: b sung, kt lun
- Hs: c SGK bit dng n cht, cỏc phn ng thng gp
Hot ng 5: nhúm VIIA l nhúm halogen.
- Hs: tỡm v c tờn cỏc nguyờn t nhúm VIIA.
- Gv: Nhn xột s electron lp ngoi cựng?
Khuynh hng nhng hay nhn bao nhiờu electron?
- Hs:tr li
- Gv: b sung, kt lun
- Hs: c SGK bit dng n cht, cỏc phn ng thng gp



1. Cu hỡnh electron lp
ngoi cựng ca nguyờn t
cỏc nguyờn t nhúm A
- Nhúm A: cu hỡnh
electron lp ngoi cựng
tng t nhau:
s e LNC=STT nhúm=s e
hoỏ tr
ặ cỏc nguyờn t trong

cựng nhúm cú tớnh cht
tng t nhau.
- Nguyờn t s thuc nhúm
IA, IIA
Nguyờn t p thuc nhúm
IIIAặVIIIA (tr heli)
2. Mt s nhúm A tiờu
biu
a)Nhúm VIIIA l nhúm
khớ him
- cu hỡnh electron LNC:
ns
2
np
6
(tr He:
1s
2
)ặbn vng

b)Nhúm IA l nhúm kim
loi kim:
- Cu hỡnh electron LNC:
ns
1
ặ khuynh hng
nhng 1eặ hoỏ tr
1ặkim loi in hỡnh
c)Nhúm VIIA l nhúm
halogen:

- Cu hỡnh electron LNC:
ns
2
np
5
ặ khuynh hng
nhn 1eặ hoỏ tr 1ặphi
kim in hỡnh

4. Cng c: HS lm bi tp
Bi 1 : Mnh no sau õy Khụng ỳng?
Giáo án Hoá học lớp 10 - Ban cơ bản
Giáo viên soạn: Bựi Xuõn ụng Trng THPT Tõn Lõm
3
A Nguyờn t ca cỏc ng.t trong cựng nhúm bao gi cng cú s e LNC bng
nhau.
B. STT nhúm bng s e LNC ca nguyờn t trong nhúm ú.
C. Cỏc ng.t trong cựng nhúm cú tchh tng t nhau
D. Trong 1 nhúm, ng.t ca 2 nguyờn t thuc 2 chu kỡ liờn tip hn kộm nhau 1
lp e.
E. Tchh cỏc nguyờn t nhúm A bin i tun hon.
Bi 2 : Mt ng.t chu kỡ 4, nhúm IIA ca BTH. Hi:
A Nguyờn t ca nguyờn t ú cú bao nhiờu electron LNC?
B. Ng.t ca nguyờn t ú cú bao nhiờu lp electron?
C. Vit cu hỡnh electron nguyờn t ca nguyờn t cựng chu kỡ, thuc 2 nhúm liờn
tip (trc v sau)
5. Dn dũ:
- BTVN: 1 -> 7/41 SGK
- Xem bi "S bin i tun hon tớnh cht ca cỏc nguyờn t hoỏ hc. nh lut
tun hon"

V. RT KINH NGHIM:
























Giáo án Hoá học lớp 10 - Ban cơ bản
Giáo viên soạn: Bựi Xuõn ụng Trng THPT Tõn Lõm
4
Ngy:22/10/2006
Tit 16 Đ. Bi 9. S BIN I TUN HON TNH CHT CA CC NGUYấN

T HO HC. NH LUT TUN HON

I. MC TIấU BI HC:
- Bit v gii thớch c s bin i õm in ca mt s nguyờn t trong cựng mt
chu kỡ, trong mt nhúm A.
- Hiu c quy lut bin i tớnh kim loi, tớnh phi kim trong mt chu kỡ, trong mt
nhúm A (da vo bỏn kớnh nguyờn t).
- Rốn k nng suy oỏn s bin thiờn tớnh cht c bn trong mt chu kỡ, mt nhúm A
c th, thớ d s bin thiờn v:
+ õm in, bỏn kớnh nguyờn t.
II. CHUN B :
1. Giỏo viờn: Hỡnh 2.1/trang 43 v bng 6/trang 45
2. Hc sinh: hc thuc bi c
III. PHNG PHP: Trc quan, t duy logic, m thoi, hot ng nhúm.
IV. NI DUNG TIT HC: Tit 16
1. n nh lp:
2. Kim tra bi c:
Hs 1: lm bt 1,6/trang41
Hs 2: lm bt 2,7/trang41
3. Bi mi :
Vo bi: nghiờn cu k hn quy lut bin i tun hon trong bng h thng
tun hon cỏc nguyờn t hoỏ hc, hụm nay chỳng ta s c bit thờm s bin i tun
hon tớnh cht ca cỏc nguyờn t hoỏ hc trong bng h thng tun hon
HOT NG CA GIO VIấN V HC SINH NI DUNG GHI BNG
I. Tớnh kim loi, tớnh phi kim
Hot ng 1
: Tớnh kim loi, tớnh phi kim :
- Gv gii thớch tớnh kim loi, tớnh phi kim
- Hs c SGk cng c hai khỏi nim ny

- Gv gii thiu ranh gii gia nguyờn t kim loi,phi kim
trong bng tun hon cỏc nguyờn t hoỏ hc:phõn cỏch
bng ng chộo k t bo n atatin


I. Tớnh kim loi, tớnh phi kim

Tớnh kim loi: M = M
n+
+ n.e
Tớnh phi kim : X + m.e = X
m-

1.S bin i tớnh cht trong mt chu kỡ
Hot ng 2
: Tho lun s bin i bỏn kớnh nguyờn t
- Da vo hỡnh 2.1, cỏc nhúm tho lun:
+ Trong mt chu kỡ, trong mt nhúm A bỏn kớnh nguyờn
t bin i nh th no?
+ Gii thớch s bin i ú?
- Gv ỏnh giỏ, b sung, kt lun
1. S bin i tớnh cht trong
mt chu kỡ
a. Bỏn kớnh nguyờn t
- Trong cựng mt chu kỡ, bỏn kớnh
nguyờn t gim t trỏi sang phi
- Trong cựng mt nhúm A, bỏn
kớnh nguyờn t tng t trờn
Giáo án Hoá học lớp 10 - Ban cơ bản
Giáo viên soạn: Bựi Xuõn ụng Trng THPT Tõn Lõm

5
Hot ng 3: Tho lun s bin i tớnh kim loi, phi
kim
-
Hs c thớ d SGK, da vo s bin i bỏn kớnh
nguyờn t, cỏc nhúm tho lun:
+ Trong mt chu kỡ, tớnh kim loi, phi kim bin i nh
th no?
+ Gii thớch s bin i ú?
- Gv ỏnh giỏ, b sung, kt lun
2.S bin i tớnh cht trong mt nhúm A
Hot ng 4: Tho lun s bin i tớnh kim loi, phi
kim trong cựng mt nhúm A
- Hs c thớ d SGK, da vo s bin i bỏn kớnh
nguyờn t, cỏc nhúm tho lun:
+ Trong mt nhúm A, tớnh kim loi, phi kim bin i nh
th no?
+ Gii thớch s bin i ú?
- Gv ỏnh giỏ, b sung, kt lun.
3. õm in
Hot ng 5: õm in
- Hs c khỏi nim, gv gii thớch thờm ln na.
- Gv: da vo nh ngha cho bit õm in liờn quan
nh th no n tớnh kim loi, tớnh phi kim?
-Chỳ ý: ch cú õm in khi cú liờn kt hoỏ hc
- Gv gii thiu bng 6: õm in ca flo ln nht c
ly xỏc nh õm in tng i ca cỏc nguyờn t
khỏc.
- Gv: Da vo bng 6/trang 45 hóy nờu s bin i õm
in theo chu kỡ, theo nhúm A?

- Hs nờu quy lut, gv nhn xột b sung
-Gv: Quy lut bin i õm in cú phự hp vi s
bin i
tớnh kim loi, phi kim khụng?
- Hs t rỳt ra nhn xột: phự hp
Hot ng 6
: Gv kt lun, cng c
Tớnh kim loi, phi kim ca cỏc nguyờn t bin i tun
hon theo chiu tng ca in tớch ht nhõn.
xung dui
- Gii thớch: SGK
b. Tớnh kim loi, phi kim
- Trong cựng mt chu kỡ, tớnh kim
loi yu dn, tớnh phi kim mnh
dn t trỏi sang phi.
- Gii t
hớch: SGK
2.S bin i tớnh cht trong mt
nhúm A

- Trong cựng mt nhúm A, tớnh
kim loi mnh dn, tớnh phi kim
yu dn t trờn xung di.

- Gii thớch: SGK
3. õm in
a. Khỏi nim: SGK
- õm in cng ln thỡ tớnh phi
kim cng ln v ngc li
b. Bng õm in: theo Pau-linh

- õm in flo ln nht: 3,98
- Quy lut: (SGK)










- Kt lun: (SGK)

4. Cng c: HS lm bi tp: 1,2,4/trang 47
5. Dn dũ: - BTVN: 5,7,8,9,10,11/SGK /trang 48
- Xem phn cũn li ca bi.
VI. RT KINH NGHIM:


Giáo án Hoá học lớp 10 - Ban cơ bản
Giáo viên soạn: Bựi Xuõn ụng Trng THPT Tõn Lõm
6
Ngy:25/10/2006
Tit 17 Đ. Bi 9. S BIN I TUN HON TNH CHT CA CC NGUYấN
T HO HC. NH LUT TUN HON (tip theo)


I. MC TIấU BI HC:
- Hiu c s bin i hoỏ tr cao nht vi oxi v hoỏ tr vi hiro ca cỏc nguyờn

t trong mt chu kỡ .
- Bit c s bin i tớnh axit, baz ca cỏc oxit v hiroxit trong mt chu kỡ, trong
mt nhúm A
- Hiu c ni dung nh lut tun hon.
- Rốn k nng suy oỏn s bin thiờn tớnh cht c bn trong mt chu kỡ, mt nhúm A
c
th, thớ d s bin thiờn v:
+ Tớnh kim loi, phi kim.
+ Hoỏ tr cao nht ca nguyờn t vi oxi v vi hiro.
+ Cụng thc hoỏ hc v tớnh axit, baz ca cỏc oxit v hiroxit tng ng.
II. CHUN B :
1. Giỏo viờn: bng 7, bng 8/ trang 46
2. Hc sinh: hc bi c, lm bi tp v nh.
III. PHNG PHP: Trc quan, t duy logic, m thoi, hot ng nhúm.
IV. NI DUNG TIT HC: Tit 17
1. n nh lp:
2. Kim tra bi c:
Hs 1: BT 1,8,/SGK/trang 47. Cú gii thớch
Hs 2: BT 2,9/ SGK/ trang 48
3. Bi mi :
Vo bi: Hụm nay, chỳng ta tip tc nghiờn cu s bin i tun hon tớnh cht
ca cỏc nguyờn t hoỏ hc.
HOT NG CA GIO VIấN V HC
SINH
NI DUNG GHI BNG
II. Hoỏ tr ca cỏc nguyờn t ``
Hot ng 1:
S bin i hoỏ tr
- Gv: dựng bng 7, nghiờn cu tr li cõu hi:s
bin i hoỏ tr cao nht ca cỏc nguyờn t

trong hp cht vi oxi?Hoỏ tr trong hp cht
vi hiro?
- Hs: nghiờn cu, tr li
- Gv: b sung v a ra kt lun v lu ý hs

II. Hoỏ tr ca cỏc nguyờn t:

- Trong mt chu kỡ, i t trỏi sang phi,
hoỏ tr cao nht ca cỏc nguyờn t trong
hp cht vi oxi tng ln lt t 1 n 7,
cũn hoỏ tr ca cỏc phi kim trong hp cht
vi hiro gim t 4 n 1.
Lu ý:
Hoỏ tr cao nht vi oxi = STT nhúm
Hoỏ tr trong hp cht vi H = 8 - hoỏ tr
cao nht

Giáo án Hoá học lớp 10 - Ban cơ bản
Giáo viên soạn: Bựi Xuõn ụng Trng THPT Tõn Lõm
7
III. Oxit v hiroxit ca cỏc nguyờn t nhúm
A
Hot ng 2: S bin i tớnh axit-baz
- Gv: hóy dựng bng 8 nghiờn cu, tr li cõu
hi: s bin i tớnh axit-baz ca oxit v
hiroxit ca cỏc nguyờn t nhúm A trong chu kỡ
3 theo chiu Z tng dn.
- Hs: tr li
- Gv b sung: tớnh cht ú c lp li cỏc
chu kỡ sau.

- Gv: hng dn hs cỏch vit CT oxit, CT
hiroxit
III. Oxit v hiroxit ca cỏc nguyờn
t nhúm A
- Quy lut: SGK
* Chỳ ý: n = STT nhúm A
- CT oxit: M
2
O
n
(n: l)
MO
n/2
(n: chn)
- CT hidroxit: M(OH)
n

Vớ d:
Na nhúm IA: Na
2
O, NaOH
S nhúm VIA: SO
3
, S(OH)
6
ặH
2
SO
4
.2H

2
OặH
2
SO
4
IV. nh lut tun hon
Hot ng 3:
- Gv tng kt: da trờn nhng kho sỏt v s
bin i tun hon ca cu hỡnh electron
nguyờn t, bỏn kớnh nguyờn t, õm in, tớnh
kim loi, tớnh phi kim ca cỏc nguyờn t hoỏ
hc, thnh phn v tớnh cht cỏc hp cht ca
chỳng, ta thy tớnh cht ca cỏc nguyờn t hoỏ
hc bin i theo chiu in tớch ht nhõn tng,
nhng khụng liờn tc m tun hon.
-Hs: c nh lut tun hon.
-Gv: yờu cu hs hc thuc nh lut tun hon
trong 2 phỳt. Kim tra, cho im cng.

II. S bin i v hoỏ tr ca cỏc
nguyờn t :
nh lut tun hon: SGK

4. Cng c: HS lm bi tp:
Cho nguyờn t X cú Z= 16:
a) Vit cu hỡnh electron, xỏc nh v trớ ca X (ụ, nhúm, chu kỡ)
b) Nờu tớnh cht c bn ca X:
+ Kim loi hay phi kim
+ Hoỏ tr cao nht vi oxi, hoỏ tr vi hiro
+ Cụng thc oxit cao nht, cụng thc hp cht vi hiro

+ Cụng thc hiroxit.
+ Tớnh axit-baz ca oxit, hiroxit
5. Dn dũ:
- BTVN: 3,6,12/ trang 47,48/ SGK
2.32, 2.33/trang 17/SBT
VI. RT KINH NGHIM:


Giáo án Hoá học lớp 10 - Ban cơ bản
Giáo viên soạn: Bựi Xuõn ụng Trng THPT Tõn Lõm
8
Ngy:28/10/2006
Tit: 18 Đ. Bi 10. í NGHA CA BNG TUN HON
CC NGUYấN T HO HC

I. MC TIấU BI HC:
- Hiu c mi quan h gia v trớ cỏc nguyờn t trong bng tun hon vi cu to
nguyờn t, tớnh cht c bn ca nguyờn t v ngc li.
- Rốn k nng: T v trớ nguyờn t trong bng tun hon cỏc nguyờn t.
+ Cu hỡnh electron nguyờn t
+ Tớnh cht hoỏ hc c bn ca nguyờn t ú
+ So sỏnh tớnh kim loi, phi kim ca nguyờn t ú vi cỏc nguyờn t
lõn cn.
II. CHUN B :
1. Giỏo viờn: chun b cõu hi, bi tp cho tit luyờn tp
2. Hc sinh: hc bi c, t trng kim tra tỡnh hỡnh lm bi tp ca t bỏo cỏo
cho gv
III. PHNG PHP: - Gv t vn
- Hs t gii quyt vn di s hng dn ca gv
IV. NI DUNG TIT HC: Tit 18

1. n nh lp:
2. Kim tra bi c:
Hs 1: Dựng bng tun hon cỏc nguyờn t hoỏ hc hóy vit cụng thc oxit cao
nht ca cỏc nguyờn t thuc chu kỡ 2. Oxit no cú tớnh baz mnh nht, yu nht?
Hs 2: Cõu hi tng t vi chu kỡ 3.
3. Bi mi :
Vo bi:
HOT NG CA GIO VIấN V
HC SINH

NI DUNG GHI BNG
I. Quan h gia v trớ ca nguyờn t v
cu to nguyờn t ca nú
Hot ng 1: Cho bit v trớ ca mt
nguyờn t trong bng tun hon suy ra
cu to nguyờn t
- Gv t vn : Bit v trớ ca mt
nguyờn t trong bng tun hon suy ra
cu to nguyờn t c khụng?
- Hs tho lun nờu phng hng gii
quyt:
+ STT nguyờn t = tng s e = tng
s p = Z
+ STT chu kỡ = s lp electron
+ STT nhúm A = s electron lp
ngoi cựng = s electron hoỏ tr
I. Quan h gia v trớ ca nguyờn t v cu
to nguyờn t ca nú

1. Thớ d 1: da vo v trớ ca nguyờn t K

trong bng tun hon hóy xỏc nh cu to
nguyờn t ca nú?
Gii:
- Nguyờn t K ụ 19, chu kỡ 4, nhúm I
A

- ễ 19 ặ Z=19ặ19e ặ19p
- Chu kỡ 4ặ 4 lp electron
- Nhúm I
A

ặ cú 1 electron lp ngoi cựng
Giáo án Hoá học lớp 10 - Ban cơ bản
Giáo viên soạn: Bựi Xuõn ụng Trng THPT Tõn Lõm
9
- Gv: da vo ú hóy lm thớ d 1?
- Hs: t lm
- Gv: lm tng t vi cỏc bi tp cựng
loi

Hot ng 2: Cho bit cu to nguyờn
t suy ra v trớ ca nguyờn t trong bng
tun hon
- Gv t vn : Bit cu to nguyờn t
suy ra v trớ ca nguyờn t trong bng
tun hon c khụng?
- Hs tho lun nờu phng hng gii
quyt:
+ tng s e ặ STT ca nguyờn t
+ s lp e ặ STT ca chu kỡ

+ nguyờn t s hoc pặ thuc nhúm A
+ s e ngoi cựngặ STT ca nhúm
- Gv: da vo ú hóy lm thớ d 2?
- Hs: t lm
- Gv: lm tng t vi cỏc bi tp cựng
loi
Hot ng 3:Gv cng c
- Gv dựng s cng c:







2. Thớ d 2: Cho cu hỡnh electron ca mt
nguyờn t l:
1s
2
2s
2
2p
6
3s
2
3p
4

Xỏc nh v trớ ca nguyờn t ú trong bng
tun hon?

Gii:
- Cú 16e ặ Z=16ặ ụ 16
- Cú 3 lp electron ặ chu kỡ 3
- Cú 6e lp ngoi cựng, l nguyờn t pặ
nhúm VI
A
.
- ú l nguyờn t lu hunh

II. Quan h gia v trớ v tớnh cht ca
nguyờn t
Hot ng 4:

- Gv t vn : bit v trớ ca mt
nguyờn t trong bng tun hon, cú th
suy ra nhng tớnh cht hoỏ hc c bn
ca nú c khụng?
- Hs: trỡnh by cỏch gii quyt: t v trớ
ca nguyờn t trong bng tun hon cú
th suy ra:
+ nguyờn t l kim loi ( nhúm IA,
IIA, IIIA) hay phi kim( nhúm VA, VIA.
VIIA)?
+ hoỏ tr cao nht vi oxi, hoỏ tr vi
hiro.
+ CT oxit cao nht, CT hp cht khớ
II. Quan h gia v trớ v tớnh ch
t ca
nguyờn t
Thớ d 3: Da vo bng tun hon, nờu tớnh

cht hoỏ hc c bn ca S?
Gii:
- S nhúm VIA, chu kỡ 3, l phi kim
- Hoỏ tr cao nht trong hp cht vi oxi
l 6, CT oxit cao nht l SO
3.

- Hoỏ tr trong hp cht vi hiro l 2,
CT hp cht vi hiro l:H
2
S
- SO
3
l oxit axit v H
2
SO
4
l axit mnh





V trớ ca mt nt
trong bng tun
hon
- STT ca nguyờn t
- STT ca chu kỡ
- STT ca nhúm
Cu to

nguyờn t
- S p, s e
- S lp e
-S e lp ngoi
cựng
Giáo án Hoá học lớp 10 - Ban cơ bản
Giáo viên soạn: Bựi Xuõn ụng Trng THPT Tõn Lõm
1
0
vi hiro (nu cú)
+ CT hiroxit (nu cú) v tớnh axit hay
baz ca chỳng
- Hs: t gii bi tp thớ d
III. So sỏnh tớnh cht hoỏ hc ca mt
nguyờn t vi cỏc nguyờn t lõn cn
Hot ng 5

- Gv t vn : Da vo quy lut bin
i tớnh cht ca cỏc nguyờn t trong
bng tun hon, ta cú th so sỏnh tớnh
cht hoỏ hc ca mt nguyờn t vi cỏc
nguyờn t lõn cn c khụng?
- Gv: hóy nờu li quy lut bin i tớnh
kim loi, phi kim, tớnh axit, baz trong
cựng mt chu kỡ, mt nhúm A?
- Hs: t gii bi tp thớ d
- Gv yờu cu hs t gii cỏc BT tng t
theo cỏch trờn
Hot ng 6
: cng c ton bi

- Quan h gia v trớ ca nguyờn t v
cu to nguyờn t
- Quan h gia v trớ v tớnh cht ca
nguyờn t
- So sỏnh tớnh cht hoỏ hc ca mt
nguyờn t vi cỏc nguyờn t lõn cn






III. So sỏnh tớnh cht hoỏ hc ca mt
nguyờn t vi cỏc nguyờn t lõn cn
Thớ d 4: So sỏnh tớnh cht hoỏ hc ca
P(Z=15)vi Si(Z=14) v S(Z=16); vi
N(Z=14) v As(Z=33)
Gii:
Tớnh phi kim: Si<P<S (do cựng chu kỡ 3)
As<P<N (do cựng nhúm VA)
ặ P cú tớnh phi kim yu hn S, N
ặ Tớnh axit: H
3
PO
4
yu hn H
2
SO
4
v

HNO
3

4. Cng c: HS lm bi tp: BT 4/SGk
5. Dn dũ:
- BTVN: + lm tt c BT trong SGK
+ c trc bi luyn tp v lm ht BT, tit sau gi lờn bng lm bi
VI. RT KINH NGHIM:









Giáo án Hoá học lớp 10 - Ban cơ bản
Giáo viên soạn: Bựi Xuõn ụng Trng THPT Tõn Lõm
1
1
Ngy:03/10/2006
Tit 19: Luyn tp: BNG TUN HON, S BIN I CU HèNH ELECTRON
NGUYấN T V TNH CHT CA CC NGUYấN T HO HC
I. MC TIấU BI HC:
. Cng c kin thc v: Cu to ca bng tun hon cỏc nguyờn t hoỏ hc. S
bin i tun hon cu hỡnh electron nguyờn t ca cỏc nguyờn t, tớnh kim loi, tớnh phi
kim, bỏn kớnh nguyờn t, õm in, hoỏ tr v nh lut tun hon
II. CHUN B :
1. Giỏo viờn: chun b cõu hi, bi tp cho tit luyn tp, phiu hc tp v cỏc bi

tp liờn quan
2. Hc sinh: hc bi c, t trng kim tra tỡnh hỡnh lm bi tp ca t bỏo cỏo
cho gv
III. PHNG PHP: Hs tho lun nhúm, t gii quyt vn di s hng dn ca
gv
IV. NI DUNG TIT HC: Tit 19
1. n nh lp:
2. Luyn tp:
HOT NG CA
GIO VIấN V HC
SINH
NI DUNG GHI BNG
Hot ng 1: Yờu cu HS
chn ỏp ỏn ỳng cho cỏc
bi tp 1, 2 trong phiu
hc tp
- GV gi mt HS bt kỡ lờn
cho ỏp ỏn bi tp 1,2. Sau
ú GV cng c li 3
nguyờn tc sp xp ca
BTH, khng nh li s th
t ca ụ nguyờn t bng s
hiu nguyờn t ca nguyờn
t

Cõu1:Trong bng tun hon, cỏc nguyờn t c sp xp theo
nguyờn tc no sau õy:
A. Theo chiu tng ca in tớch ht nhõn
B. Cỏc nguyờn t cú cựng s lp electron trong nguyờn t c xp
thnh 1 hng

C. Cỏc nguyờn t cú cựng s electron hoỏ tr trong nguyờn t c
xp thnh mt ct
D. C A, B, C
Cõu 2: Giỏ tr no di õy khụng luụn luụn bng s th t ca
nguyờn t tng ng?
A. S in tớch ht nhõn nt B. S ht proton ca nt

C. S ht notron ca nt D. S ht electron ca nt

Hot ng 2:
HS tho lun chn ỏp
ỏn cho cỏc bi tp 3, 4, 5, 6
trong phiu hc tp





Sau khi HS tho lun
xong, cỏc nhúm cho ỏp ỏn
.GV gi mt HS ca mt
nhúm bt kỡ gii thớch s
la chn ca nhúm mỡnh.
Cõu3: Chu kỡ l tp hp cỏc nguyờn t m nguyờn t ca cỏc
nguyờn t ny cú cựng
A. S electron B. S lp electron
C. S electron hoỏ tr D. S electron ca lp ngoi cựng
Cõu 4: S th t c
a chu kỡ bng
A. S electron B. S lp electron

C. S electron hoỏ tr D. S electron lp ngoi cựng
Cõu5: Mi chu kỡ ln lt bt u t loi nguyờn t no v kt thỳc
loi nguyờn t no?
A. Kloi kim v halogen B. Kloi kim th v khớ him
C. Kloi kim v khớ him D. Kloi kim th v halogen
Cõu 6: Trng hp no di õy khụng cú s tng ng gia s
th t c
a chu kỡ v s nguyờn t ca chu kỡ ú?
STT ca ckỡ S nguyờn t
Giáo án Hoá học lớp 10 - Ban cơ bản
Giáo viên soạn: Bựi Xuõn ụng Trng THPT Tõn Lõm
1
2
Nhn xột v cho im
nhúm ú


A. 3 8
B. 4 18
C. 5 32
D. 6 32

Hot ng 3:
Cỏc nhúm tip tc thỏo
lun, lm cỏc bi tp 7, 8,
9,10

Ht thi gian tho lun,
cỏc nhúm cho bit s la
chn ca nhúm mỡnh. GV
nhn xột v a ra ỏp ỏn
ỳng cho cỏc bi tp. Cho
im cỏc nhúm cú s la
chn ỳng.

Cõu7: Nhúm nguyờn t l tp hp cỏc nguyờn t m nguyờn t ca
cỏc nguyờn t ny cú cựng:
A. S electron B. s lp electron
C. S electron hoỏ tr D. S electron lp ngoi cựng
Cõu8: Bng tun hon cú s
ct, s nhúm A v s nhúm B tng
ng bng
S ct S nhúm A S nhúm B
A. 18 8 8
B. 16 8 8
C. 18 8 10
D. 18 10 8
Cõu9:. Mi nhúm A v B bao gm loi nguyờn t no?
Nhúm A Nhúm B
A. s v p d v f
B. s v d p v f
C. f v s d v p
D. d v f s v p
Cõu10: S th t ca nhúm A c xỏc nh bng

A. S electron phõn lp s.
B. S electron thuc lp ngoi cựng
C. S electron ca hai phõn lp l (n-1)d v ns
D. Cú khi bng s electron lp ngoi cựng, cú khi bng s
elctrron ca hai phõn lp (n-1)d v ns

Hot ng 4:
HS suy ngh, tho lun
chn ỏp ỏn cho cỏc cõu
11,12
Sau khi HS cho kt qu 2
bi tp, GV nhn xột v
hi HS ngoi tớnh cht A
v C cũn cú nhng tớnh
cht no ó hc cng bin
i tun hon. Sau cựng
GV khng nh li s bin
thiờn tớnh cht ca cỏc
nguyờn t l do s lp li
cu hỡnh electron lp ngoi
cựng ca nguyờn t cỏc
nguyờn t chu kỡ sau so
vi chu kỡ trc.Yờu cu
HS nhc li nh lu
t tun
hon.

Cõu11: S bin thiờn tớnh cht ca cỏc nguyờn t thuc chu kỡ sau
c lp li tng t nh chu kỡ trc l do:
A. S lp li tớnh cht kim loi ca cỏc nguyờn t chu kỡ sau so

vi chu kỡ trc.
B. S lp li tớnh cht phi kim ca cỏc nguyờn t chu kỡ sau so
vi chu kỡ trc.
C. S lp li cu hỡnh electron lp ngoi cựng ca nguyờn t cỏc
nguyờn t chu kỡ sau so v
i chu kỡ trc.
D. S lp li tớnh cht hoỏ hc ca cỏc nguyờn t chu kỡ sau so
vi chu kỡ trc
Cõu12: Nhng tớnh cht no sau õy bin thiờn tun hon?
A. Hoỏ tr cao nht vi oxi
B. Nguyờn t khi
C. S electron lp ngoi cựng
D. S lp electron
E. S electron trong nguyờn t
F. Thnh phn ca n cht v hp cht
G. Tớnh cht ca n ch
t v hp cht

Hot ng 5:
Cõu13: Trong mt chu kỡ, bỏn kớnh nguyờn t ca cỏc nguyờn t :
Gi¸o ¸n Ho¸ häc líp 10 - Ban c¬ b¶n
Gi¸o viªn so¹n: Bùi Xuân Đông – Trường THPT Tân Lâm
1
3
Các nhóm tiếp tục thảo
luận chọn đáp án cho các
câu 13, 14, 15, 16
Sau khi các nhóm cho đáp
án, GV nhận xét và nhắc
lại qui luật biến đổi của độ

âm điện phù hợp với qui
luật biến đổi tính kim loại
và tính phi kim .

A. Tăng theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân
B. Giảm theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân
C. Giảm theo chiều t
ăng dần của tính phi kim
D. B và C đúng
Câu14: Các nguyên tố halogen được sắp xếp theo chiều bán kính
nguyên tử giảm dần như sau:
A. I, Br, Cl, F B. F, Cl, Br, I
C. I, Br, F, Cl D. Br, I, Cl, F
Câu15: Trong một phân nhóm chính, tính kim loại của các nguyên
tố :
A. Tăng theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân
B. Giảm theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân
C. Giảm theo chiều tăng dần của độ âm
điện
D. A v à C đều đúng
Câu16: Các nguyên tố kim loại kiềm được sắp xếp theo chiều tính
kim loại tăng dần như sau
A. Li, K, Na, Rb, Cs. B. K, Na, Li, Rb, Cs
C. Li, Na, K, Rb, Cs D. Cs, Rb, K, Na, Li
Hoạt động 6:
HS làm các bài tập 17, 18.
Gọi một HS giải thích sự
lựa chọn của mình đối với
bài tập 17, một HS lên
bảng giải bài tập 18. GV

lưu ý để chọn đúng đáp án
ở bài này cần nắm qui luật
biến đổi hoá trị cao nhất
với oxi và hoá trị trong
hợp chất khí với hiđro của
phi kim. Tổng của hai hoá
trị này là 8.
Câu17: Oxit cao nhất của một nguyên tố R ứng v
ới công thức RO
3
.
Nguyên tố R là:
A. Magie B. Nitơ
C.Lưu huỳnh D. Photpho
Câu18: Cho 2 dãy chất sau:
Li
2
O BeO B
2
O
3
CO
2
N
2
O
5
CH
4
NH

3
H
2
O HF
Xác định hoá trị của các nguyên tố trong hợp chất với oxi và với
hiđro

Hoạt động 7: GV củng cố tất cả các vấn đề và dặn dò HS làm tất cả các bài tập còn lại,
tiết sau tiếp tục ôn tập, tiết sau nữa kiểm tra một tiết
3. Dặn dò:
- BTVN: + đọc trước bài luyện tập trong SGK và làm hết BT, tiết sau gọi lên
bảng làm bài
VI. RÚT KINH NGHIỆM:







Giáo án Hoá học lớp 10 - Ban cơ bản
Giáo viên soạn: Bựi Xuõn ụng Trng THPT Tõn Lõm
1
4
Phiu hc tp ( tit 19): Khoanh trũn vo la chn ỳng nht
1.Trong bng tun hon, cỏc nguyờn t c sp xp theo nguyờn tc no sau õy:
A. Theo chiu tng ca in tớch ht nhõn
B. Cỏc nguyờn t cú cựng s lp electron trong nguyờn t c xp thnh 1 hng
C. Cỏc nguyờn t cú cựng s electron hoỏ tr trong nguyờn t c xp thnh mt ct
D. C A, B, C

2.Giỏ tr no di õy khụng luụn luụn bng s
th t ca nguyờn t tng ng?
A. s in tớch ht nhõn nguyờn t B. S ht proton ca nguyờn t
B. S ht notron ca nguyờn t C. S ht electron ca nguyờn t
3. Chu kỡ l tp hp cỏc nguyờn t m nguyờn t ca cỏc nguyờn t ny cú cựng
A. S electron B. S lp electron
C. S electron hoỏ tr D. S electron ca lp ngoi cựng
4. S th t ca chu kỡ bng
A. S electron B. S lp electron
C. S electron hoỏ tr
D. S electron lp ngoi cựng
5. Mi chu kỡ ln lt bt u t loi nguyờn t no v kt thỳc loi nguyờn t no?
A. Kim loi kim v halogen B. kim loi kim th v khớ him
C. kim loi kim v khớ him D. kim loi kim th v halogen
6. Trng hp no di õy khụng cú s tng ng gia s th t ca chu kỡ v s nguyờn t ca
chu kỡ ú?
S th t c
a chu kỡ S nguyờn t
A. 3 8
B. 4 18
C. 5 32
D. 6 32
7. Nhúm nguyờn t l tp hp cỏc nguyờn t m nguyờn t ca cỏc nguyờn t ny cú cựng:
A. S electron B. s lp electron
C. S electron hoỏ tr D. S electron lp ngoi cựng
8. Bng tun hon cú s ct, s nhúm A v s nhúm B tng ng bng
S ct S nhúm A S nhúm B
A. 18 8 8
B. 16 8 8
C. 18 8 10

D. 18 10 8
9. Mi nhúm A v B bao gm loi nguyờn t no?
Nhúm A Nhúm B
A. s v p d v f
B. s v d p v f
C. f v s d v p
D. d v f s v p
10. S th t ca nhúm A c xỏc nh bng
A. S electron phõn l
p s
B. S electron thuc lp ngoi cựng
C. S electron ca hai phõn lp l (n-1)d v ns
D. Cú khi bng s electron lp ngoi cựng, cú khi bng s electron ca hai phõn lp (n-1)d v
ns
11. S bin thiờn tớnh cht ca cỏc nguyờn t thuc chu kỡ sau c lp li tng t nh chu kỡ
trc l do:
A. S lp li tớnh cht kim loi ca cỏc nguyờn t chu kỡ sau so vi chu kỡ trc.
B. S lp li tớnh ch
t phi kim ca cỏc nguyờn t chu kỡ sau so vi chu kỡ trc.
Giáo án Hoá học lớp 10 - Ban cơ bản
Giáo viên soạn: Bựi Xuõn ụng Trng THPT Tõn Lõm
1
5
C. S lp li cu hỡnh electron lp ngoi cựng ca nguyờn t cỏc nguyờn t chu kỡ sau so
vi chu kỡ trc.
D. S lp li tớnh cht hoỏ hc ca cỏc nguyờn t chu kỡ sau so vi chu kỡ trc
12.Nhng tớnh cht no sau õy bin thiờn tun hon?
A. Hoỏ tr cao nht vi oxi
B. Nguyờn t khi
C. S electron lp ngoi cựng

D. S lp electron
E. S electron trong nguyờn t
F. Thnh ph
n ca n cht v hp cht
G. Tớnh cht ca n cht v hp cht
13. Trong mt chu kỡ, bỏn kớnh nguyờn t ca cỏc nguyờn t :
A. Tng theo chiu tng dn ca in tớch ht nhõn
B. Gim theo chiu tng dn ca in tớch ht nhõn
C. Gim theo chiu tng dn ca tớnh phi kim
D. B v C ỳng
14. Cỏc nguyờn t halogen c sp xp theo chi
u bỏn kớnh nguyờn t gim dn nh sau:
A. I, Br, Cl, F
B. F, Cl, Br, I
C. I, Br, F, Cl
D. Br, I, Cl, F
15. Trong mt phõn nhúm chớnh, tớnh kim loi ca cỏc nguyờn t :
A. Tng theo chiu tng dn ca in tớch ht nhõn
B. Gim theo chiu tng dn ca in tớch ht nhõn
C. Gim theo chiu tng dn ca õm in
D. B v C u ỳng
16. Cỏc nguyờn t kim loi kim
c sp xp theo chiu tớnh kim loi tng dn nh sau
A. Li, K, Na, Rb, Cs.
B. K, Na, Li, Rb, Cs
C. Li, Na, K, Rb, Cs
D. Cs, Rb, K, Na, Li
17. Oxit cao nht ca mt nguyờn t R ng vi cụng thc RO
3
. Nguyờn t R l:

A. Magie B. Nit C.Lu hunh D. Photpho
18. Cho 2 dóy cht sau:
Li
2
O BeO B
2
O
3
CO
2
N
2
O
5
CH
4
NH
3
H
2
O HF
Xỏc nh hoỏ tr ca cỏc nguyờn t trong hp cht vi oxi v vi hiro

Giáo án Hoá học lớp 10 - Ban cơ bản
Giáo viên soạn: Bựi Xuõn ụng Trng THPT Tõn Lõm
1
6
Ngy son 06/10/2006
Tit 20 Luyn tp: BNG TUN HON, S BIN I CU HèNH ELECTRON
NGUYấN T V TNH CHT CA CC NGUYấN T HO HC
I.MC TIấU BI HC
1.Kin thc: Tip tc cng c, h thng hoỏ tt c cỏc kin thc trong chng chun b
tit sau kim tra 1 tit
2. K nng: Rốn luyn k nng lm bi tp v mI quan h gia v trớ, cu to nguyờn t
v tớnh cht ca nguyờn t
II. PHNG PHP: tho lun
III. CHUN B: Giỏo viờn: Phiu hc tp
Hc sinh: lm BT trong SGK v cỏc BT trong phiu hc tp trc
IV. TIN TRèNH GI HC:
1.n nh
2. Luyn tp:
Hot ng1: GV t chc cho HS tho lun lm cỏc BT 1, 2, 3, 4, 5 phiu hc tp
Cõu 1: S hiu nguyờn t ca cỏc nguyờn t X, A, M, Q ln lt l 6, 7, 20, 19. Nhn
xột no sau õy ỳng:
A. X thuc nhúm VA C. M thuc nhúm IIB
B. A, M thuc nhúm IIA D. Q thuc nhúm IA
Cõu 2: Cng vi nguyờn t ca cỏc nguyờn t trờn, nhn xột no sau õy ỳng:
A. C 4 nguyờn t trờn thuc cựng mt chu kỡ
B. M, Q thuc chu kỡ 4
C. A, M thuc chu kỡ 3

D. Q thuc chu kỡ 3
Cõu 3:Trong bng tun hon, nguyờn t A cú s th t 17, nguyờn t A thuc :
A. Chu kỡ 3, nhúm VIIA C. Chu kỡ 3, nhúm VIA
B. Chu kỡ 7, nhúm IIIA D. Chu ki 5, nhúm IIIA
Cõu 4: Nguyờn t chu kỡ 4, nhúm VIA cú cu hỡnh electron hoỏ tr l:
A. 4s
2
4p
5
B. 4d
4
5s
2

C. 4s
2
4p
4
D. 4s
2
4p
3

Cõu 5: Nguyờn t X cú cu hỡnh electron: 1s
2
2s
2
2p
6
3s

2
3p
3
.
Hóy chn cõu phỏt biu ỳng:
a. S electron lp ngoi cựng ca X l:
A. 3 B. 2 C. 6 D. 5
b. X thuc chu kỡ th
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4 E. 5
c. X thuc nhúm
A. IA B. VA C. IIIA D. IVA
Ht thi gian tho lun, cỏc nhúm cho bit s la chn ca nhúm mỡnh. GV nhn
xột v a ra ỏp ỏn ỳng cho cỏc bi tp. Cho im cỏc nhúm cú s la chn ỳng.
Hot ng 2. HS tho lun lm cỏc BT 6,7
Cõu 6: Da vo v trớ ca nguyờn t Mg (Z = 12 ) trong bng tun hon
a. Hóy nờu cỏc tớnh cht sau ca nguyờn t :
- Tớnh kim loi hay tớnh phi kim
- Hoỏ tr cao nht trong hp cht vi oxi
Giáo án Hoá học lớp 10 - Ban cơ bản
Giáo viên soạn: Bựi Xuõn ụng Trng THPT Tõn Lõm
1
7
- Cụng thc ca oxit cao nht, ca hiroxit tng ng v tớnh cht ca nú
b. So sỏnh tớnh cht hoỏ hc ca Mg (Z = 12) vI Na (Z = 11) v Al (Z = 13)
Cõu 7: a. Da vo v trớ ca nguyờn t Br (Z = 35) trong BTH, hóy nờu cỏc tớnh cht sau:
- Tớnh kim loi hay tớnh phi kim
- Hoỏ tr cao nht trong hp cht vi oxi v vi hiro.
- Cụng thc hp cht khớ ca brom vi hiro.
b. So sỏnh tớnh cht hoỏ hc ca Br vi Cl ( Z = 17) v vi I (Z = 53).
Ht thi gian thỏo lun, GV gi hai HS bt kỡ mt nhúm lờn bng lm 2 bi tp

ú. Sau ú cỏc HS cũn li trong nhúm b sung bi lm ca bn. Cỏc nhúm khỏc nhn
xột.
Cui cựng GV nhn xột v kt lun, cho im c nhúm. Lu ý vi HS cn nm vng
qui lut quy lut bin i tớnh cht ca cỏc nguyờn t trong mt chu kỡ v trong mt nhúm
A: tớnh kim loi, tớnh phi kim, hoỏ tr cao nht vi oxi, hoỏ tr vi hiro
Hot ng 3: GV hng dn HS gii cỏc bi tp 8,9
Cõu 8: Oxit cao nht ca mt nguyờn t R l RO
3
, trong hp cht ca nú vi hiro cú
5,88% H v khi lng. Xỏc nh nguyờn t khi ca nguyờn t ú
Cõu 9: Hp cht khớ vi hiro ca mt nguyờn t l RH
4
. Oxit cao nht ca nú cha
53,3% oxi v khi lng. Tỡm nguyờn t khi ca nguyờn t ú.
Sau khi HS tho lun xong, GV cho cỏc nhúm c i din lờn bng lm. Sau ú
GV nhn xột, a ra bi giỏi giỳp HS rỳt ra cỏch gii ỳng
Li gii BT 8:
Oxit cao nht ca nguyờn t l RO
3
, vy cụng thc hp cht khớ vi hiro ca nú l RH
2
Trong phõn t RH
2
, cú 5,88 % H v khi lng nờn R cú 100 5,88 = 94,12% v khi
lng.
Trong phõn t RH
2
cú: 5,88% H l 2 phn khi lng
94,12% R l x phn khi lng
32

88,5
12,94.2
=x . Nguyờn t khi ca R l 32. V y R l S.
BT8 cng tng t .HS cng cú th gii cỏch khỏc i vi dng BT ny
Hot ng 4: GV cựng HS gii cỏc bi tp 10, 11
Cõu 10: Khi cho 0,6 g mt kim loi nhúm IIA tỏc dng vi H
2
O to ra 0,336lit khớ hiro
ktc. Xỏc nh tờn kim loi ú.
Cõu 11: Ho tan 4,8g kim loi A trong dung dch HCl d thu c 4,48 lit khớ (kc). Tỡm
A.
Gi HS lờn bng lm. BT 10, GV hng dn HS lm BT 11
Bi gii BT 10:
Gi kim loi cn tỡm l R. Ta cú ptp:
R + 2 H
2
O R(OH)
2
+ H
2

molnmoln
H
0015015,0
4,22
336,0
R
2
===
Gi¸o ¸n Ho¸ häc líp 10 - Ban c¬ b¶n

Gi¸o viªn so¹n: Bùi Xuân Đông – Trường THPT Tân Lâm
1
8

.40
015,0
6,0
==⇒
R
M Vậy R là Ca.
Bài giải BT11:
Gọi x là hoá trị của kim loại A
2A + HCl → 2ACl
x
+ x H
2

moln
H
2,0
4,22
48,4
2
==
⇒

)(
4,0
.2
mol

xx
n
n
H
A
==

⇒
x
x
M
A
12
4,0
48
==

x 1 2 3
M 12 24 36
Kim loại / Mg /
Vậy A là Mg.
Sau đó GV hướng dẫn HS dạng BT xác định tên nguyên tố :

Z(HTTH=> tên)
Muốn xác định tên nguyên tố cần biết
1. nguyên tố biết hoá trị
M 2. nguyên tố chưa biết hoá trị, ta gọi hoá trị
của nguyên tố là x. Viết CTTQ, hoặc ptpư.
Tìm mối liên hệ M = f(x). Lập bảng, tìm
giá trị thích hợp

V. DẶ N DÒ: Làm tất cả các BT còn lại, tiết sau kiểm tra 1 tiết
VI. RÚT KINH NGHIỆM :





Phiếu học tập (tiết 20) : Khoanh tròn vào lựa chọn đúng
1.Số hiệu nguyên tử của các nguyên tố X, A, M, Q lần lượt là 6, 7, 20, 18. Nhận xét nào sau đây
đúng:
A. X thuộc nhóm VA C. M thuộc nhóm IIB
B. A, M thuộc nhóm IIA D. Q thuộc nhóm IA
2. Cũng với nguyên tử của các nguyên tố trên, nhận xa\ét nào sau đây đúng:
A. Cả 4 nguyên tố trên thuộc cùng một chu kì
B. M, Q thuộc chu kì 4
Giáo án Hoá học lớp 10 - Ban cơ bản
Giáo viên soạn: Bựi Xuõn ụng Trng THPT Tõn Lõm
1
9
C. A, M thuc chu kỡ 3
D. Q thuc chu kỡ 3
3. Trong bng tun hon, nguyờn t A cú s th t 17, nguyờn t A thuc :
A. Chu kỡ 3, nhúm VIIA C. Chu kỡ 3, nhúm VIA
B. Chu kỡ 7, nhúm IIIA D. Chu ki 5, nhúm IIIA
4. Nguyờn t chu kỡ 4, nhúm VIA cú cu hỡnh electron hoỏ tr l:
A. 4s
2
4p
5
B. 4d

4
5s
2

C. 4s
2
4p
4
D. 4s
2
4p
3

5.Nguyờn t X cú cu hỡnh electron: 1s
2
2s
2
2p
6
3s
2
3p
3
.
Hóy chn cõu phỏt biu ỳng:
a. S electron lp ngoi cựng ca X l:
A. 3 B. 2 C. 6 D. 5
b. X thuc chu kỡ th
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4 E. 5
c. X thuc nhúm

A. IA B. VA C. IIIA D. IVA
6. Da vo v trớ ca nguyờn t Mg (Z = 12 ) trong bng tun hon
a. Hóy nờu cỏc tớnh cht sau ca nguyờn t :
-Tớnh kim loi hay tớnh phi kim
- Hoỏ tr cao nht trong hp cht vi oxi
- Cụng thc ca oxit cao nht, ca hiroxit tng ng v tớnh cht ca nú
b. So sỏnh tớnh cht hoỏ hc ca Mg (Z = 12) vI Na (Z = 11) v Al (Z = 13)
7.a. Da vo v trớ ca nguyờn t Br (Z = 35) trong BTH, hóy nờu cỏc tớnh cht sau:
- Tớnh kim loi hay tớnh phi kim
- Hoỏ tr
cao nht trong hp cht vi oxi v vi hiro.
- Cụng thc hp cht khớ ca brom vi hiro.
b. So sỏnh tớnh cht hoỏ hc ca Br vI Cl ( Z = 17) v vi I (Z = 53)
8. Oxit cao nht ca mt nguyờn t R l RO
3
, trong hp cht ca nú vi hiro cú 5,88% H v khi
lng. Xỏc nh nguyờn t khi ca nguyờn t ú
9. Hp cht khớ vi hiro ca mt nguyờn t l RH
4
. Oxit cao nht ca nú cha 53,3% oxi v khi
lng. Tỡm nguyờn t khi ca nguyờn t ú.
10. Khi cho 0,6 g mt kim loi nhúm IIA tỏc dng vi H
2
O to ra 0,336lit khớ hiro ktc. Xỏc
nh tờn kim loi ú.
11. Ho tan 4,8g kim loi A trong dung dch HCl d thu c 4,48 lit khớ (kc). Tỡm A.
12. Cho 8,8g mt hn hp hai kim loi nm hai chu kỡ liờn tip nhau v thuc nhúm IIIA, tỏc
dng vi dung dch HCl d thỡ thu c 6,72 lớt khớ H
2
(kc). Hai kim loi ú l kim loi no sau

õy:
A. Al v In B. Ga v In C. In v Pb D. Al v Ga
13. Cho nguyờn t Fe ụ 26, cu hỡnh electron ca Fe
2+
l:
A. 1s
2
2s
2
2p
6
3s
2
3p
6
3d
6
. B. 1s
2
2s
2
2p
6
3s
2
3p
6
3d
6
4s

1

C. 1s
2
2s
2
2p
6
3s
2
3p
6
. D. 1s
2
2s
2
2p
6
3s
2
3p
6
3d
5
.
14. Mt nguyờn t to hp cht khớ vi hiro cú cụng thc RH
3
. Trong oxit cao nht ca R,
nguyờn t oxi chim 74,07% v khi lng. Xỏc nh nguyờn t ú.
A. Nit B. photpho C. lu hunh D.Cacbon

15. Nguyờn t M thuc chu kỡ 3, nhúm VIIA ca bng tun hon. Cụng thc oxit cao nht v
cụng thc hp cht vi hiro ca nguyờn t M l cụng thc no sau õy:
A. M
2
O
3
v MH
3
B. MO
3
v MH
2

C. M
2
O
7
v MH D. Tt c u sai
Giáo án Hoá học lớp 10 - Ban cơ bản
Giáo viên soạn: Bựi Xuõn ụng Trng THPT Tõn Lõm
2
0
Ngy son 0/11/2006

Tit 21: KIM TRA MT TIT
I. MC TIấU:
- Kim tra HS kin thc chng II qua 20 cõu trc nghim v mt s bi tp t lun
nhm ỏnh giỏ vic hc, tip thu v vn dng ca HS.
II. CHUN B:
GV chun b 2 kim tra (20 cõu trc nghim v 3 bi tp t lun)

HS : Lm tt c cỏc bi tp SGK, sỏch bi tp v bi tp GV a
III. TIN TRèNH:
1. n nh
2. Kim tra
3. Ni dung
1: PHN TRC NGHIM (5 im)



IM
LI PHấ:
Hóy chn cõu tr li ỳng nht, ỏnh du chộo (X) vo ụ thớch hp trong bng cui bi kim tra
Cõu 1: Nhúm nguyờn t l tp hp cỏc nguyờn t m nguyờn t ca cỏc nguyờn t ny cú cựng:
A. S lp electron B. S electron
C. S electron lp ngoi cựng D. S electron hoỏ tr
Cõu 2: Cỏc nguyờn t xp chu kỡ 5 cú s lp electron trong nguyờn t l:
A. 5 B. 6 C. 7 D. 8
Cõu 3: Tỡm cõu sai trong cỏc cõu sau:
A. Trong chu kỡ, cỏc nguyờn t c xp theo chiu in tớch ht nhõn tng dn.
B. Trong chu kỡ, cỏc nguyờn t c xp theo chiu s hiu nguyờn t tng dn.
C. Nguyờn t cỏc nguyờn t trong cựng chu kớ cú s electron bng nhau.
D. Chu kỡ thng bt u l mt kim loi kim, kt thỳc l mt khớ him ( tr chu kỡ 1 v chu kỡ
7 cha hon thnh)
Cõu 4: Trng hp no di õy khụng cú s tng ng gia s th t ca chu kỡ v s nguyờn
t ca chu kỡ ú?
S th t ca chu kỡ S nguyờn t
A. 2 8
B. 4 32
C. 5 18
D. 6 32

Cõu 5: Trong bng tun hon, nguyờn t A cú s th t 19, nguyờn t A thuc :
A. Chu kỡ 3, nhúm VIIA C. Chu kỡ 3, nhúm VIA
B. Chu kỡ 7, nhúm IIIA D. Chu ki 4,nhúm IA
Cõu 6: Bit tớnh kim loi ca cỏc nguyờn t sau gim dn: Ca > Mg > Be. Vy oxit no sau õy
cú tớnh baz yu nht:
A. CaO B. MgO C. BeO D. tt c u sai
Cõu 7: Oxit cao nht ca mt nguyờn t R ng vi cụng thc R
2
O
5
. Nguyờn t ú l
H
tờn:
Giáo án Hoá học lớp 10 - Ban cơ bản
Giáo viên soạn: Bựi Xuõn ụng Trng THPT Tõn Lõm
2
1
A. Magie B. Natri C .Lu hunh D. Photpho
Cõu 8: Chu kỡ l tp hp cỏc nguyờn t m nguyờn t ca cỏc nguyờn t ny cú cựng
A. S lp electron B. S electron
B. S electron hoỏ tr D. S electron ca lp ngoi cựng
Cõu 9: Cỏc nguyờn t thuc cựng nhúm A cú tớnh cht hoỏ hc tng t nhau, vỡ v nguyờn t
ca cỏc nguyờn t nhúm A cú:
A. S electron nh nhau B. S lp electron nh nhau
C. S electron thuc lp ngoi cựng nh nhau D. Cựng s electron s hay p
Cõu 10: Giỏ tr no di õy luụn luụn bng s th t ca nguyờn t
tng ng?
A. S khi B. S ht proton ca nguyờn t
C. S ht notron ca nguyờn t D. S ht electron ca nguyờn t
Cõu 11: Mt nguyờn t chu kỡ 2, nhúm IIIA cú s electron hoỏ tr l:

A. 2 B. 3 C. 4 D. 5
Cõu 12: õm in ca nguyờn t cỏc nguyờn t N ( Z = 7), O ( Z = 8), F ( Z = 9) c xp
theo chiu tng dn nh sau:
A. F, O, N B. N, O, F C. O, F, N D. Tt c u sai
Cõu 13: Bng tun hon cú s ct, s nhúm A v s nhúm B tng ng bng
S ct S nhúm A S nhúm B
A. 16 8 8
B. 18 8 8
C. 18 10 8
D. 18 8 8
Cõu 14: Cho Na (Z = 11), Mg (Z = 12), Al (Z = 13), tớnh kim loi ca ba nguyờn t ny cc
xp theo chiu gim dn nh sau:
A. Na, Mg, Al B. Mg, Na, Al C.Al, Mg, Na D. Tt c u sai
Cõu 15: Nguyờn t X cú cu hỡnh electron: 1s
2
2s
2
2p
6
3s
2
3p
4
.
Hóy chn cõu phỏt biu ỳng:
a. S electron lp ngoi cựng ca X l:
A. 3 B. 2 C. 6 D. 5
b. X thuc chu kỡ th
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4
c. X thuc nhúm

A.VIA B. VA C. IIIA D. IVA
Cõu 16: Nhng tớnh cht no sau õy bin thiờn tun hon?
A. Hoỏ tr cao nht vi oxi
B. Nguyờn t khi
C. S electron trong nguyờn t
D. S lp electron
Cõu 17: Cỏc nguyờn t halogen c sp xp theo tớnh phi kim gim dn nh sau:
A. F, Cl, Br, I B. Br, F, Cl, I C. Br, I, Cl, F D. I, Br, Cl, F
Cõu 18: Mt nguyờn t chu kỡ 2, nhúm VA trong bng tun hon cỏc nguyờn t hoỏ hc. Cu
hỡnh electron ca nguyờn t nguyờn t ny l:
A. 1s
2
2s
2
2p
3
B. 1s
2
2s
2
2p
5
C. 1s
2
2s
2
2p
4
D. 1s
2

2s
2
2p
1

Cõu 19: Mt nguyờn t ca nguyờn t R cú cu hỡnh electron l: 1s
2
2s
2
2p
6
3s
1
. V trớ ca R trong
bng tun hon l:
A. ễ 11, chu kỡ 1, nhúm IIIA B. ễ 11, chu kỡ 3, nhúm IA
C. ễ 10, chu kỡ 3, nhúm IA D. ễ 11, chu kỡ 1, nhúm IIIA
Cõu 20: Tớnh cht hoỏ hc ca cỏc nguyờn t trong cựng mt nhúm A ging nhau vỡ:
A. Chỳng l cỏc nguyờn t s v p B. Cú cựng s electron hoỏ tr
C. Cú cu hỡnh electron lp ngoi cựng tng t nhau D. B v C u ỳng.
Giáo án Hoá học lớp 10 - Ban cơ bản
Giáo viên soạn: Bựi Xuõn ụng Trng THPT Tõn Lõm
2
2
Cõu A B C D Cõu A B C D
1 X 11 X
2 X 12 X
3 X 13 X
4 X 14 X
5 X 15 a.C b.C c.A

6 X 16 X
7 X 17 X
8 X 18 X
9 X 19 X
10 X 20 X

PHN T LUN (5 im)
Cõu 1: Mt nguyờn t R cú cụng thc oxit cao nht l R
2
O
7
. R cho hp cht khớ vi hiro cha
2,74% v hiro v khi lng.
a. Xỏc nh nguyờn t R .
b. Vit cu hỡnh electron ca nguyờn t R. Cho bit R l kim loi hay phi kim
Hóy so sỏnh tớnh cht hoỏ hc ca R vi F (Z = 9) v Br ( Z = 35)
Cõu 2: Khi cho 13,7 g mt kim loi M nhúm IIA tỏc dng hon ton vi H
2
O thu c 2,24 lit
khớ hiro ktc
a. Xỏc nh tờn kim loi ú.
b. Ngoi khớ hiro, phn ng trờn ngi ta cũn thu c 60,68 ml dung dch Y cú khi lng
riờng d = 1,03g/ml. Tớnh nng % ca dung dch Y
ỏp ỏn:

Cõu 1(2,5 ):
a) CT oxit cao nht l R
2
O
7

==> CT hp cht khớ vi hidro l: RH
%R = 100-2,74 = 97,26%
5,35
1
26,97
74,2
%
%
== R
RR
H

Vy R l Clo
b) Cu hỡnh electron ca Clo (Z= 17): 1s
2
2s
2
2p
6
3s
2
3p
5

Clo l phi kim vỡ cú 7 electron lp ngoi cựng.
Tớnh phi kim: F>Cl>Br vỡ cựng nhúm VIIA
Cõu 2(2,5 ):
PTP:
M + 2H
2

O ặ M(OH)
2
+ H
2

0,1 mol
mol1,0
4,22
24,2
=

a) 137
1,0
7,13
===
n
m
M

Vy M l Bari.
b) m
dd
= V.d= 60,68.1,03= 62,5 (g)

)(1,17)17.2137.(1,0
2
)(
gm
OHBa
=

+
=


%36,27%100.
5,62
1,17
% ==C

Giáo án Hoá học lớp 10 - Ban cơ bản
Giáo viên soạn: Bựi Xuõn ụng Trng THPT Tõn Lõm
2
3
2-PHN TRC NGHIM (5 im)



IM
LI PHấ:
Hóy chn cõu tr li ỳng nht, ỏnh du chộo (X) vo ụ thớch hp trong bng cui bi kim tra
Cõu 1. õm in ca nguyờn t cỏc nguyờn t N ( Z = 7), O ( Z = 8), F ( Z = 9) c xp theo
chiu tng dn nh sau:
A. F, O, N B. N, O, F C. O, F, N D. Tt c u sai
Cõu 2. Cỏc nguyờn t xp chu kỡ 5 cú s lp electron trong nguyờn t l:
A. 5 B. 6 C. 7 D. 8
Cõu 3. Oxit cao nht ca mt nguyờn t R ng vi cụng thc R
2
O
5
. Nguyờn t ú l

A. Magie B. Natri C .Lu hunh D. Photpho
Cõu 4. Nhúm nguyờn t l tp hp cỏc nguyờn t m nguyờn t ca cỏc nguyờn t ny cú cựng:
A. S lp electron C. S electron
B. S electron lp ngoi cựng D. S electron hoỏ tr
Cõu 5 .Nguyờn t X cú cu hỡnh electron: 1s
2
2s
2
2p
6
3s
2
3p
4
.
Hóy chn cõu phỏt biu ỳng:
a. S electron lp ngoi cựng ca X l:
A. 3 B. 2 C. 6 D. 5
b. X thuc chu kỡ th
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4 E. 5
c. X thuc nhúm
A.VIA B. VA C. IIIA D. IVA
Cõu 6. Chu kỡ l tp hp cỏc nguyờn t m nguyờn t ca cỏc nguyờn t ny cú cựng
A. S lp electron C. S electron
B. S electron hoỏ tr D. S electron ca lp ngoi cựng
Cõu 7. Trng hp no di õy khụng cú s tng ng gia s th t ca chu kỡ v s nguyờn
t ca chu kỡ ú?
S th t c
a chu kỡ S nguyờn t
A. 2 8

B. 4 32
C. 5 18
D. 6 32
Cõu 8. Mt nguyờn t chu kỡ 2, nhúm VA trong bng tun hon cỏc nguyờn t hoỏ hc. Cu
hỡnh electron ca nguyờn t nguyờn t ny l:
A. 1s
2
2s
2
2p
3
B. 1s
2
2s
2
2p
5
C. 1s
2
2s
2
2p
4
D. 1s
2
2s
2
2p
1

Cõu 9. Tớnh cht hoỏ hc ca cỏc nguyờn t trong cựng mt nhúm A ging nhau vỡ:
A. Chỳng l cỏc nguyờn t s v p B. Cú cựng s electron hoỏ tr
C. Cú cu hỡnh electron lp ngoi cựng tng t nhau D. B v C u ỳng.
Cõu 10. Trong bng tun hon, cỏc nguyờn t c sp xp theo nguyờn tc no sau õy:
A. Theo chiu tng ca in tớch ht nhõn
B. Cỏc nguyờn t cú cựng s lp electron trong nguyờn t c xp thnh 1 hng
C. Cỏc nguyờn t cú cựng s electron hoỏ tr trong nguyờn t c xp thnh mt ct
D. C A, B, C
Cõu 11.
Giỏ tr no di õy luụn luụn bng s th t ca nguyờn t tng ng?
H
tờn:
Giáo án Hoá học lớp 10 - Ban cơ bản
Giáo viên soạn: Bựi Xuõn ụng Trng THPT Tõn Lõm
2
4
A. S in tớch ht nhõn nguyờn t C. S ht proton ca nguyờn t
B. S ht ntron ca nguyờn t D. S ht electron ca nguyờn t
Cõu 12. Tỡm cõu sai trong cỏc cõu sau:
A. Trong chu kỡ, cỏc nguyờn t c xp theo chiu in tớch ht nhõn tng dn.
B. Trong chu kỡ, cỏc nguyờn t c xp theo chiu s hiu nguyờn t tng dn.
C. Nguyờn t cỏc nguyờn t trong cựng chu kỡ cú s electron bng nhau.
D. Chu kỡ thng bt u l mt kim loi kim, kt thỳc l mt khớ him ( tr chu kỡ 1 v chu kỡ
7 cha hon thnh)
Cõu 13. Bng tun hon cú s ct, s nhúm A v s nhúm B tng ng bng
S ct S nhúm A S nhúm B
A. 16 8 8
B. 18 8 8
C. 18 10 8
D. 18 8 8

Cõu 14. Bit tớnh kim loi ca cỏc nguyờn t sau gim dn: Ca > Mg > Be. Vy oxit no sau õy
cú tớnh baz yu nht:
A. CaO B. MgO C. BeO D. tt c u sai
Cõu 15. Nhng tớnh cht no sau õy bin thiờn tun hon?
A. Hoỏ tr cao nht vi oxi B. Nguyờn t khi
C. S electron trong nguyờn t D. S lp electron
Cõu 16. Trong bng tun hon, nguyờn t A cú s th t 19,nguyờn t A thuc :
A. Chu kỡ 3, nhúm VIIA C. Chu kỡ 3, nhúm VIA
B. Chu kỡ 7, nhúm IIIA D. Chu ki 4,nhúm IA
Cõu 17. Mt nguyờn t chu kỡ 2, nhúm IIIA cú s electron hoỏ tr l:
A. 2 B. 3 C. 4 D. 5
Cõu 18. Mt nguyờn t ca nguyờn t R cú cu hỡnh electron l: 1s
2
2s
2
2p
6
3s
1
. V trớ ca R trong
bng tun hon l:
A. ễ 11, chu kỡ 1, nhúm IIIA B. ễ 11, chu kỡ 3, nhúm IA
C. ễ 10, chu kỡ 3, nhúm IA D. ễ 11, chu kỡ 1, nhúm IIIA
Cõu 19. Cỏc nguyờn t halogen c sp xp theo tớnh phi kim gim dn nh sau:
A. F, Cl, Br, I B. Br, F, Cl, I C. Br, I, Cl, F D. I, Br, Cl, F
Cõu 20. Cỏc nguyờn t thuc cựng nhúm A cú tớnh cht hoỏ hc tng t nhau, vỡ v nguyờn t
ca cỏc nguyờn t nhúm A cú:
A. S electron nh nhau B. S lp electron nh nhau
B. S electron thuc lp ngoi cựng nh nhau D. Cựng s electron s hay p

Cõu A B C D Cõu A B C D
1 X 11 X
2 X 12 X
3 X 13 X
4 X 14 X
5 a.C b.C c.A 15 X
6 X 16 X
7 X 17 X
8 X 18 X
9 X 19 X
10 X 20 X

Giáo án Hoá học lớp 10 - Ban cơ bản
Giáo viên soạn: Bựi Xuõn ụng Trng THPT Tõn Lõm
2
5
PHN T LUN (5 im)
Cõu 1: Mt nguyờn t R cú cụng thc oxit cao nht l R
2
O
5
. R cho hp cht khớ vi hiro cha
17,65 % v hiro v khi lng.
a. Xỏc nh nguyờn t R .
b. Vit cu hỡnh electron ca nguyờn t R. Cho bit R l kim loi hay phi kim
Hóy so sỏnh tớnh cht hoỏ hc ca R vi F (Z = 9) v Br ( Z = 35)
Cõu 2: Khi cho 13,7 g mt kim loi M nhúm IIA tỏc dng hon ton vi H
2
O thu c 2,24 lit
khớ hiro ktc

a. Xỏc nh tờn kim loi ú.
b. Ngoi khớ hiro, phn ng trờn ngi ta cũn thu c 60,68 ml dung dch Y cú khi lng
riờng d = 1,03g/ml. Tớnh nng % ca dung dch Y
ỏp ỏn:

Cõu 1(2,5): CT oxit cao nht l R
2
O
5
==> CT hp cht khớ vi hidro l: RH
3
%R = 100-17,65 = 82,35%
14
3
35,82
65,17
%
%
== R
RR
H

Vy R l Nit
b) Cu hỡnh electron ca Nit (Z= 7): 1s
2
2s
2
2p
3

Nit l phi kim vỡ cú 5 electron lp ngoi cựng.
Tớnh phi kim: F>N vỡ cựng chu kỡ 3
N>Br do õm in N>Br
Cõu 2(2,5): ging 1
IV. RT KINH NGHIM: