Giao an tong hop

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (852.84 KB, 208 trang )

(1)Ma trận đề kiểm tra Chủ đề D©n sè. NhËn biÕt. Th«ng hiÓu. VËn dông. TN 1. TN. TN. TL. TL 6. 0,25 Tỉ lệ dân đô thị. TL 2,25. 2. 2. 0,25. 0,25 M«i trêng nhiÖt 3 đới KhÝ hËu nhiÖt đới gió mùa M«i trêng xÝch đạo ẩm Tæng. Tæng. 4 0,25. 1,75. 1,5 5. 1,75. 1,75 7. 0,75. 3,25. 4 4 4 10. 2. Ma trận đề kiểm tra Chủ đề D©n sè. NhËn biÕt. Th«ng hiÓu. VËn dông. TN 1. TN. TN. 0,25 Tỉ lệ dân đô thị. 2. TL. TL 6 3. Tæng. TL 3,25.

(2) 0,25. 0,25 M«i trêng nhiÖt 3 đới KhÝ hËu nhiÖt đới gió mùa M«i trêng xÝch đạo ẩm Tæng. 4 0,25. 1,25. 1 5. 1,25. 1,25 7. 0,75. 2,25. 3. 4 4 4 10.

(3) Ngµy so¹n:22/8/2009 Ngµy gi¶ng:25/8/2009 PhÇn I: Thµnh phÇn nh©n v¨n cña m«i trêng TiÕt 1 Bµi 1: D©n sè I. Môc tiªu bµi häc Sau bµi häc häc sinh cÇn: 1.KiÕn thøc: - Có những hiểu biết căn bản về: dân số và tháp tuổi; dân số là nguồn lao động của một địa phơng; tình hình nguyên nhân của sự gia tăng dân số, hậu quả của bùng nổ dân số đối với các nớc đang phát triển. - Hiểu và nhận xét đợc sự gia tăng dân số và bùng nổ dân số qua các biểu đồ dân sè. 2. KÜ n¨ng: -Mặt khác rèn luyện kĩ năng đọc và khai thác thông tin từ các biểu đồ dân số và th¸p tuæi 3.Gi¸o dôc: -ý thức về kế hoạch hóa gia đình II. C¸c ph¬ng tiÖn d¹y häc.

(4) SGK). - Biểu đồ gia tăng dân số thế giới từ công nguyên đến năm 2050 (phóng to từ. - Biểu đồ gia tăng dân số địa phơng nếu có. - Tranh vÏ 3 d¹ng th¸p tuæi III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi míi 2.1 Më bµi (1 phót) Sè ngêi trªn Tr¸i §Êt kh«ng ngõng t¨ng lªn vµ t¨ng nhanh trong thÕ kØ XX, trong khi đó diện tích của Trái Đất thì không ngừng bị thu hẹp. Vì thế đây là một trong những vấn đề toàn cầu của xã hội loài ngời. Vậy ngay bây giờ chúng ta phải làm gì? để hiểu rõ hơn về hiện trạng và thách thức của dân số đối với xã hội loài ngời chúng ta sẽ t×m hiÓu ë tiÕt 1, bµi 1: D©n sè 2.2 Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, HS Néi dung bµi häc 1. Dân số, nguồn lao động(15 phút) ? Bằng cách nào để biết dân số của một - §iÒu tra d©n sè -> tæng sè ngêi địa phơng ? Trong điều tra dân số ngời ta cho biết đ- - Dân số thờng đợc thể hiện bằng tháp îc ®iÒu g× tuæi. ? Dân số thờng đợc thể hiện ra sao ? C¸c em cã tr«ng thÊy "th¸p tuæi" nh trong bµi nµy bao giê cha?ë ®©u vËy? Th¸p tuổi này dùng để làm gì?. ? Quan s¸t 2 h×nh th¸p tuæi ë h×nh 1.1 cho biÕt: + Trong tæng sè trÎ em tõ khi míi sinh ra cho đến 4 tuổi ở mỗi tháp, ớc tính có bao nhiªu bÐ trai, bao nhiªu bÐ g¸i? + H×nh d¹ng cña 2 th¸p tuæi kh¸c nhau nh thÕ nµo? th¸p tuæi cã h×nh d¹ng nh thÕ nµo thì tỉ lệ ngời trong độ tuổi lao động cao? GV hớng dẫn học sinh cách đọc và nhận xÐt th¸p tuæi. + Sè bÐ trai(bªn tr¸i) vµ bÐ g¸i(bªn ph¶i) của tháp tuổi thứ nhất đều khoảng 5,5 triÖu.ë th¸p tuæi thø 2, cã kho¶ng 4,5 triÖu bÐ trai vµ gÇn 5 triÖu bÐ g¸i. + Nhận xét: Tháp tuổi thứ nhất có đáy tháp rộng, thân tháp thon dần, đỉnh tháp nhọn.Tháp tuổi thứ hai có đáy tháp thu hẹp l¹i, th©n th¸p ph×nh réng ra => sè ngêi trong độ tuổi lao động(tô màu xanh biển) ở tháp tuæi thø 2 nhiÒu h¬n ë th¸p tuæi thø nhÊt. KÕt luËn: Th¸p tuæi cã h×nh d¸ng th©n rộng đáy hẹp nh tháp tuổi thứ 2 có số ngời trong độ tuổi lao động nhiều hơn tháp tuổi có hình dạng đáy rộng thân hẹp nh tháp tuổi thø nhÊt.. 2. D©n sè thÕ giíi t¨ng nhanh trong thÕ kØ XIX vµ thÕ kØ XX (10 phót) - Gi¶i thÝch thuËt ng÷: + TØ lÖ sinh + TØ lÖ tö + Gia t¨ng d©n sè tù nhiªn + Gia t¨ng c¬ giíi. - T×nh h×nh t¨ng d©n sè thÕ giíi + D©n sè thÕ giíi b¾t ®Çu t¨ng nhanh tõ n¨m 1804 + T¨ng vät vµo n¨m 1960 do sù tiÕn bé trong c¸c lÜnh vùc kinh tÕ, x· héi vµ y tÕ..

(5) - Từ 2 tháp tuổi, GV dẫn dắt HS đến hiểu biÕt th¸p tuæi cho biÕt nh÷ng th«ng tin g×? 3. Sù bïng næ d©n sè(15 phót) * Liªn hÖ: ? Theo em c¸c níc ph¸t triÓn, c¸c níc ®ang ph¸t triÓn cã th¸p d©n sè t¬ng øng với tháp nào mà chúng ta đã tìm hiểu. - GV yªu cÇu HS nghiªn cøu trang 4 vµ trang 188 SGK. ? Em h·y cho biÕt thÕ nµo lµ: + TØ lÖ sinh + TØ lÖ tö + Gia t¨ng d©n sè tù nhiªn + Gia t¨ng d©n sè c¬ giíi ? Quan s¸t H1.2, nhËn xÐt vÒ t×nh h×nh t¨ng d©n sè thÕ giíi tõ ®Çu thÕ kØ XX.. ? V× sao d©n sè thÕ giíi cã sù t¨ng vät nh vËy. * Liªn hÖ víi thùc tiÔn - GV tæng kÕt t×nh h×nh gia t¨ng d©n sè thÕ giíi vµ gi¶i thÝch lÝ do d©n sè t¨ng chËm vµo nh÷ng n¨m ®Çu c«ng nguyªn vµ t¨ng nhanh trong 2 thÕ kØ gÇn ®©y. ? Quan sát H1.3 và H1.4, so sánh 2 biểu đồ vÒ tØ lÖ gia t¨ng d©n sè tù nhiªn cña c¸c níc ph¸t triÓn vµ c¸c níc ®ang ph¸t triÓn tõ n¨m 1800 đến năm 2000 dới đây cho biết: Trong giai ®o¹n 1950->2000 nhãm níc nµo cã TLGT d©n sè cao h¬n? t¹i sao? HS quan sát bản đồ 1.3 và 1.4 để tự rút ra đợc nhận xét => kết quả cần đạt: Gia t¨ng d©n sè ë 2 nhãm níc + C¸c níc ph¸t triÓn: . TØ lÖ sinh t¨ng ®Çu thÕ kØ XIX sau gi¶m m¹nh. . Sù gia t¨ng d©n sè tr¶i qua 2 giai ®o¹n: . Giai ®o¹n 1(1970 -1950) t¨ng nhanh . Giai ®o¹n 2(sau 1950 - 2000) gi¶m nhanh + C¸c níc ®ang ph¸t triÓn . Tỉ lệ sinh giữ ổn định ở mức cao trong trong 1 thêi gian dµi trong c¶ hai thÕ kØ XIX và XX, đã sụt giảm nhanh chóng từ sau 1950 nhng còn ở mức cao.Trong khi đó, tỉ lệ tö l¹i gi¶m rÊt nhanh ®Èy c¸c níc ®ang ph¸t triển vào bùng nổ dân số khi đời sống và điều kiện y tế đợc cải thiện. => Sự gia tăng dân số không đồng đều trên thÕ giíi: d©n sè ®ang sôt gi¶m ë c¸c níc ph¸t triÓn vµ bïng næ ë c¸c níc ®ang ph¸t triÓn. ?Nh thế nào đợc gọi là bùng nổ dân số HS đọc trên biểu đồ xem tỉ lệ sinh năm.

(6) 2000 ë c¸c níc ®ang ph¸t triÓn vµ ph¸t triÓn GV- Dân số tăng nhanh và đột biến dẫn đến sự bùng nổ ở nhiều nớc châu á, châu phi, ch©u MÜ Latinh. - cho HS biÕt tõ kho¶ng n¨m 1950 thÕ giíi bíc vµo bïng næ d©n sè . ? V× sao trªn thÕ giíi l¹i cã sù bïng næ d©n sè? HS quan sát TLS trên các biểu đồ 1.3 và 1950 t×m ra nguyªn nh©n ? §èi víi c¸c níc cã nÒn kinh tÕ cßn ®ang ph¸t triÓn mµ tØ lÖ sinh qu¸ cao th× hËu qu¶ sÏ nh thÕ nµo? HS trả lời,kết quả cần đạt: => HËu qu¶: - K×m h·m sù ph¸t triÓn kinh tÕ - §êi sèng chËm c¶i thiÖn - Tác động tiêu cực đến tài nguyên, môi trờng. * Liên hệ với thực tiễn đất nớc Việt Nam ? Theo c¸c em cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p nµo để hạn chế và chấm dứt bùng nổ dân số HS trả lời, kết quả cần đạt: BiÖn ph¸p: - Thùc hiÖn chÝnh s¸ch d©n sè - Ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi => n©ng cao nhËn thøc cña ngêi d©n…. * Liªn hÖ víi thùc tiÔn ViÖt Nam GV chèt l¹i 2.3 Cñng cè (3 phót) ? Tháp tuổi cho ta biết những đặc điểm gì của dân số. ? Bïng næ d©n sè x¶y ra khi nµo? nªu nguyªn nh©n hËu qu¶ vµ ph¬ng híng gi¶i quyÕt. IV. DÆn dß (1 phót) VÒ nhµ HS: - Häc bµi cò + lµm bµi tËp 2 - Nghiªn cøu tríc bµi míi. TiÕt 2, bµi 2: Sù ph©n bè c¸c d©n c C¸c chñng téc trªn thÓ giíi..

(7) Ngµy so¹n:26/8/2009. Ngµy gi¶ng:29/8/2009 TiÕt 2 - Bµi 2: Sù ph©n bè d©n c C¸c chñng téc trªn thª giíi I. Môc tiªu cña bµi häc Sau bµi häc, HS cÇn: - Biết đợc sự phân bố dân c không đồng đều và những vùng đông dân trên thế giới. §ång thêi nhËn biÕt sù kh¸c nhau vµ sù ph©n bè cña 3 chñng téc chÝnh trªn thÕ giíi. - Rèn luyện kĩ năng đọc bản đồ phân bố dân c, rèn luyện kĩ năng nhận biết đợc 3 chñng téc chÝnh trªn thÕ giíi qua ¶nh vµ trªn thùc tÕ. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc 1.Thầy: - Bản đồ phân bố dân c thế giới - Bản đồ tự nhiên thế giới - Tranh ¶nh vÒ c¸c chñng téc trªn thÕ giíi 2.Trß: -§äc bµi míi III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1.Bµi cò: (4 phót) ? Tháp tuổi cho ta biết những đặc điểm gì của dân số. ? Bïng næ d©n sè thÕ giíi x¶y ra khi nµo? Nªu nguyªn nh©n, hËu qu¶, ph¬ng híng gi¶i quyÕt Qua tháp tuổi chúng ta có thể biết đợc: . Là biểu hiện cụ thể về dân số của một địa phơng . Tháp tuổi cho biết các độ tuổi của dân số, số nam - nữ, số ngời trong độ tuổi dới tuổi lao động(màu xanh lá cây), trong độ tuổi lao động(màu xanh biển) và số ngời trên tuổi lao động(màu cam). . Cho biết nguồn lao động hiện tại và tơng lai của địa phơng. . H×nh d¸ng th¸p tuæi cho ta biÕt c¬ cÊu d©n sè trÎ(th¸p thø nhÊt) hay c¬ cÊu d©n sè giµ(th¸p thø 2) - bïng næ d©n sè: lµ tØ lÖ gia t¨ng b×nh qu©n hµng n¨m cña d©n sè thÕ giíi lªn trªn møc 210/00 => møc bïng næ d©n sè. - Các chính sách dân số và phát triển kinh tế-xã hội đã góp phần hạ thấp tỉ lệ gia t¨ng d©n sè ë nhiÒu níc. 3. Bµi míi Më bµi: (1 phót) Loµi ngêi xuÊt hiÖn trªn Tr¸i §Êt c¸ch ®©y hµng triÖu n¨m. Ngµy nay con ngêi đã sinh sống ở hầu khắp mọi nơi trên Trái Đất với 3 chủng tộc chính. Có nơi dân c tập trung đông, nhng cũng nhiều nơi rất tha vắng ngời. Điều đó phụ thuộc vào điều kiện sèng vµ kh¶ n¨ng c¶i t¹o tù nhiªn cña con ngêi. Bµi häc h«m nay cña chóng ta lµ: TiÕt 2. bµi 2: Sù ph©n bè d©n c. c¸c chñng téc trªn thÕ giíi Hoạt động dạy học của GV, HS GV gọi một HS đọc thuật ngữ " Mật độ dân sè" trang 187 ? Nêu cách tính mật độ dân số GV yªu cÇu HS nghiªn cøu vµ lµm bµi tËp 2, GV cïng HS kh¸i qu¸t c«ng thøc tÝnh mËt độ dân số ở một nơi. ? Quan s¸t h×nh 2.1, cho biÕt: - Những khu vực tập trung đông dân - Hai khu vực có mật độ dân số cao nhất GV híng dÉn HS c¸ch khai th¸c trªn lîc đồ các thông tin cần thiết:. Néi dung bµi häc 1. Sù ph©n bè d©n c (20 phót). - Công thức tính mật độ dân số D©n sè(ngêi) = M§DS(ngêi/km2) DiÖn tÝch(km2).

(8) + mỗi chấm đỏ = 500000 ngời + nơi có:chấm đỏ dày: đông dân chấm đỏ ít hoặc không: tha ngời - GV treo bản đồ tự nhiên thế giới, HS lên bảng vừa trả lời vừa chỉ trên bản đồ về sự ph©n bè d©n c trªn thÕ giíi.. HS th¶o luËn nhãm theo bµn(3 phót) ? Sù ph©n bè d©n c trªn thÕ giíi cã mèi quan hệ với các đặc điểm tự nhiên không? Gi¶i thÝch. HS b¸o c¸o kÕt qu¶ th¶o luËn,nhËn xÐy vµ bæ sung GV kÕt luËn:. - Ph©n bè: + Những khu vực đông dân: Đông ¸, §«ng Nam ¸, Nam ¸, Trung §«ng, T©y Phi, T©y ¢u vµ Trung ¢u, §«ng B¾c Hoa k×, §«ng nam Braxin + Hai khu vực có mật độ dân số cao nhÊt §«ng ¸ vµ Nam ¸. - Nguyªn nh©n: + Những khu vực đông dân là nơi có ®iÒu kiÖn tù nhiªn thuËn lîi, kinh tÕ ph¸t triÓn nh: . Những thung lũng và đồng bằng cña c¸c con s«ng lín nh Hoµng Hµ, S«ng Ên - H»ng, s«ng Nin… . Nh÷ng khu vùc cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn cña c¸c ch©u lôc: T©y ¢u va Trung ¢u, §«ng B¾c Hoa K×, §«ng Nam Braxin, T©y Phi + Nh÷ng khu vùc tha d©n do §KTN kh«ng thuËn lîi cho sù sèng vµ sù ph¸t triÓn cña con ngêi: c¸c hoang ? Em cã nhËn xÐt vÒ sù ph©n bè d©n c trªn thÕ m¹c, vïng cùc vµ gÇn cùc, vïng nói cao. giíi nh thÕ nµo. GV chèt l¹i: Ngµy nay víi ph¬ng tiÖn giao => Sù ph©n bè d©n c trªn thÕ giíi không đồng đều. thông và kỉ thuật hiện đại, con ngời có thể sinh sèng ë bÊt k× n¬i nµo trªn Tr¸i §Êt. GV yêu cầu HS đọc thuật ngữ: "chủng tộc" trang 186. 2. C¸c chñng téc (16 phót) -Häc thuËt ng÷ chñng téc SGK trang 186. ?KÓ tªn c¸c chñng téc trªn thÕ giíi ? Em h·y cho biÕt c¸ch nhËn biÕt sù kh¸c nhau gi÷a c¸c chñng téc. ? Quan s¸t h×nh 2.2 vµ nghiªn cøu SGK h·y cho biÕt sù kh¸c nhau vÒ h×nh th¸i bªn ngoµi -Gåm c¸c chñng téc:M«ng«lèit, vµ sù ph©n bè d©n c cña 3 chñng téc chÝnh ¥r«pª«it,NÓg«it trªn thÕ giíi. GV híng dÉn HS dùa vµo c¸ch nhËn biÕt các chủng tộc trên thế giới để rút ra đặc điểm kh¸c nhau vÒ h×nh th¸i bªn ngoµi cña 3 chñng téc. GV và HS cùng rút ra đặc điểm khác nhau gi÷a c¸c chñng téc. GV sö dông b¶ng phô: §Æc ®iÓm h×nh th¸i bªn ngoµi vµ sù ph©n bè d©n c cña 3 chñng.

(9) téc trªn thÕ giíi. §Æc ®iÓm h×nh th¸i Chñng téc M«ng«l«it (Ch©u ¸) Nªgr«it (Ch©u Phi) ¥r«pª«Ýt (Ch©u ©u). Da Vµng §en Tr¾ng. Tãc ®en vµ dµi xo¨n ng¾n n©u hoÆc vµng. M¾t ®en ®en vµ to xanh hoÆc n©u. Mòi thÊp thÊp vµ réng cao hoÆc hÑp. - GV chèt l¹i: + Sù kh¸c nhau gi÷a c¸cchñng téc chØ lµ vÒ hình thái bên ngoài. mọi ngời đều có cấu tạo cơ thÓ nh nhau. + Sự khác nhau đó chỉ bắt đầu xảy ra cách đây 50.000 n¨m, khi loµi ngêi cßn lÖ thuéc vµo thiªn nhiªn. Ngµy nay sù kh¸c nhau vÒ h×nh th¸i bªn ngoµi lµ do di truyÒn.. + chóng ta cã thÓ nhËn biÕt c¸c chñng téc dùa vµo sù kh¸c nhau vÒ mµu da, tãc… - GV nhÊn m¹nh t×nh h×nh sù ph©n bè d©n c hiÖn nay cña 3 chñng téc: Ngµy nay 3 chñng téc đã chung sống, làm việc ở tất cả các châu lục và quèc gia trªn thÕ giíi 3, Cñng cè:(3 phót) ? D©n c trªn thÕ giíi thêng sinh sèng chñ yÕu nh÷ng khu vùc nµo? t¹i sao? ? C¨n cø vµo ®©u mµ ngêi ta chia d©n c thÕ giíi ra thµnh c¸c chñng téc? C¸c chñng téc nµy sinh sèng chñ yÕu ë ®©u. IV. DÆn dß (1 phót) HS vÒ nhµ: - Häc bµi cò + lµm bµi tËp sè 2 -Nghiªn cøu tríc bµi míi: TiÕt 3, bµi 3 - QuÇn c. §« thÞ ho¸. Ngµy so¹n:30/8/2009. Ngµy gi¶ng:1/9/2009. TiÕt 3 - Bµi 3: QuÇn c. §« thÞ ho¸ I. Môc tiªu cña bµi häc Sau bµi häc, HS cÇn 1,KiÕn thøc: - Nắm đợc những đặc điểm cơ bản của quần c nông thôn và quần c đô thị. - Biết đợc vài nét về sự lịch sử phát triển đô thị và sự hình thành các siêu đô thị. - Nhận biết đợc quần c đô thị hay quần c nông thôn qua ảnh chụp hoặc trên thùc tÕ. - Nhận biết đợc sự phân bố của các siêu đô thị đông dân nhất trên thế giới 2,KÜ n¨ng: -§äc, ph©n tÝch ,quan s¸t 3,Gd: =Long ®am mª,ý thc häc tËp bé m«n . II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Bản đồ phân bố dân c thế giới có thể hiện các đô thị.

(10) - Tranh ảnh về các đô thị ở Việt nam hoặc thế giới III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. KiÓm tra bµi cò(4 phót) Gv kiÓm tra vë bµi tËp cña hs 2. Bµi míi *Më bµi: (1phót) Trớc đây con ngời sống hoàn toàn lệ thuộc vào thiên nhiên. Sau đó, con ngời đã biết sống tụ tập, quây quần bên nhau để tạo nên sức mạnh và chế ngự thiên nhiên. Trải qua một lịch sử phát triển lâu dài các làng mạc và các đô thị dần hình thành trên bề mÆt Tr¸i §Êt vµ hiÖn nay h×nh thµnh c¸c quÇn c kh¸c nhau, mét phÇn lµ do sù ¶nh hëng của quá trình đô thị hoá. Cụ thể các vấn đề này nh thế nào Tiết 3 bài 3: Quần c. Đô thị ho¸ sÏ giíi thiÖu cho chóng ta. Hoạt động dạy học của GV, HS Néi dung bµi häc ?Cã mÊy kiÎu quÇn c 1. Quần c nông thôn và quần c đô Hs Cã hai kiÓu quÇn c chÝnh lµ quÇn c n«ng thÞ.(16 phót) thôn và quần c đô thị - ThuËt ng÷ : QuÇn c GV yêu cầu một HS đọc thuật ngữ " quần c " trang 188 ? Nêu đặc điểm quần c nông thôn và quần c đô thị - Quần c nông thôn có mật độ dân số thờng thấp; hoạt động kinh tế chủ yếu lµ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, l©m nghiÖp, ng nghiÖp. - Quần c đô thị có mật độ dân số rất cao, hoạt động kinh tế chủ yếu là công ? Quan s¸t hai ¶nhy vµ dùa vµo sù hiÓu biÕt nghiÖp vµ dÞch vô. của mình, em hãy cho biết mật độ dân số, nhà cửa, đờng xá ở nông thôn và thành thị kh¸c nhau nh thÕ nµo? HS trả lời, GV mô tả lại sự khác nhau đó: + Sù kh¸c nhau gi÷a quang c¶nh n«ng th«n và quang cảnh đô thị ( H3.1 và H3.2) * H3.1: Nhà cửa nằm giữa ruộng đồng phân tán => mật độ dân số thấp * H3.2: Nhµ cöa tËp trung gåm c¸c kiÓu nhµ èng, nhµ cao tÇng…san s¸t nhau t¹o thµnh phố xá => mật độ dân số cao. ? Em h·y cho biÕt sù kh¸c nhau vÒ ho¹t động kinh tế giữa hai kiểu quần c trên? HS tr¶ lêi GV cïng HS tæng hîp so s¸nh sù kh¸c nhau và rút ra đặc điểm của hai kiểu quần c. GV sö dông b¶ng phô - GV liªn hÖ víi c¸c kiÓu quÇn c ë ViÖt Nam. - GV nhÊn m¹nh: Xu thÕ lµ ngµy cµng cã nhiều ngời sống trong các đô thị. 2. Đô thị hoá. Các siêu đô thị(20 - GV cho HS đọc trong SGK đoạn "Các đô phút) thị đã xuất hiện …trên thế giới" ? Đô thị xuất hiện trên Trái Đất vào thời kì * Quá trình phát triển đô thị hoá nµo? HS tr¶ lêi, GV diÔn gi¶ng thªm - §« thÞ xuÊt hiÖn trªn Tr¸i §Êt tõ rÊt sím trong thêi Cæ §¹i: Trung Quèc, Ên §é, Ai CËp, Hi L¹p, La M·… lµ.

(11) ? §« thÞ ph¸t triÓn m¹nh nhÊt khi nµo? HS tr¶ lêi, GV chuÈn x¸c. - GV khái quát: Quá trình phát triển đô thị g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn th¬ng nghiÖp, thñ c«ng nghiÖp vµ c«ng nghiÖp ? Xu hớng dân số thế giới sống trong các đô thÞ nh thÕ nµo? HS tr¶ lêi, GV chuÈn x¸c. Hs th¶o luËn 4 nhãm (5 phót) Quan s¸t H3.3, cho biÕt: N1 Có bao nhiêu siêu đô thị trên thế giới có tõ 8 triÖu d©n trë lªn. N2 Châu lục nào có nhiều siêu đô thị có từ 8 triÖu d©n trë lªn. N3 Đọc tên các siêu đô thị có từ 8 triệu dân trë lªn ë ch©u ¸. N4 Tìm trên lợc đồ số siêu đô thị có từ 8 triÖu d©n trë lªn ë c¸c níc ph¸t triÓn vµ ®ang ph¸t triÓn. C¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶ nhËn xÐt vµ bæ sung Gv kÕt luËn. lúc đã có trao đổi hàng hoá. - §« thÞ ph¸t triÓn m¹nh vµo thÕ kØ XIX, lµ lóc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn.. - Ngaỳ nay, số ngời sống trong các đô thị đã chiếm khoảng một nửa dân số thÕ giíi vµ cã xu thÕ ngµy cµng t¨ng. ThÕ kØ XVIII: 5% d©n sè thÕ giíi N¨m 2001: 46% d©n sè thÕ giíi ( 2,5 tØ ngêi) Dù kiÕn n¨m 2025: 5 tØ ngêi. * Siêu đô thị - Trên thế giới có 23 đô thị có số dân trªn 8 triÖu ngêi. - TËp trung chñ yÕu ë c¸c níc ®ang ?Qua đó em có nhận xét gì? - GV cho HS đọc phần "Năm 1950… đang phát triển của Châu á. + C¸c níc ®ang ph¸t triÓn: chiÕm 16/ phát triển " để kết lại ý này. 23 đô thị. ?Hậu quả của dân số tăng nhanh ở các đô + Châu á có 12/ 23 đô thị + C¸c níc ®ang ph¸t triÓn ë Ch©u ¸ thÞ lµ 10/ 23 đô thị. => Kl SGK 3 Cñng cè:(3 phót) ? Nêu sự khác nhau cơ bản giữa quần c đô thị và quần c nông thôn Sự khác nhau giữa quang cảnh nông thôn và quang cảnh đô thị : Nhà cửa nằm giữa ruộng đồng phân tán => mật độ dân số thấp Nhµ cöa tËp trung gåm c¸c kiÓu nhµ èng, nhµ cao tÇng…san s¸t nhau t¹o thµnh phè xá => mật độ dân số cao. IV. DÆn dß(1 phót) HS vÒ nhµ: - Häc bµi cò + lµm bµi tËp sè 2 - Nghiªn cøu tríc bµi míi: TiÕt 4, bµi 4 - Thùc hµnh Phân tích lợc đồ dân số và tháp tuổi Ngµy so¹n5/9/09 Ngµy gi¶ng8/9/09 TiÕt 4 - Bµi 4: Thùc hµnh Phân tích lợc đồ dân số và tháp tuổi I. Môc tiªu cña bµi häc Qua tiÕt thùc hµnh, cñng cè cho HS 1,KiÕn thøc: - Khái niệm mật độ dân số và sự phân bố dân số không đồng đều trên thế giới. - Các khái niệm đô thị, siêu đô thị và sự phân bố các siêu đô thị ở châu á. - Cñng cè vµ n©ng cao thªm mét bíc c¸c kØ n¨ng sau: - Nhận biết một số cách thể hiện mật độ dân số, phân bố dân c và các đô thị trên lợc đồ dân số. 2,KÜ n¨ng.

(12) + Đọc và khai thác các thông tin trên lợc đồ dân số. + Đọc sự biến đổi kết cấu dân số theo độ tuổi một địa phơng qua tháp tuổi, nhận d¹ng th¸p tuæi. 3,KiÕn thøc Qua các bài tập thực hành, HS đợc củng cố kiến thức, kĩ năng đã học của toàn chơng và biết vận dụng vào việc tìm hiểu thực tế dân số châu á, dân số một số địa phơng. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc 1,ThÇy - Bản đồ hành chính Việt Nam - Bản đồ tự nhiên châu á - Lợc đồ mật độ dân số tỉnh Thái Bình (năm 2000) - Th¸p tuæi thµnh phè Hå ChÝ Minh n¨m 1989 vµ 1999 - Lợc đồ phân bố dân c châu á. 2,Trß III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1,KiÓm tra bµi cò(4 phót) ? Nêu những đặc điểm khác nhau cơ bản giữa quần c đô thị và quần c nông th«n. =.>Sự khác nhau giữa quang cảnh nông thôn và quang cảnh đô thị : Nhà cửa nằm giữa ruộng đồng phân tán => mật độ dân số thấp Nhµ cöa tËp trung gåm c¸c kiÓu nhµ èng, nhµ cao tÇng…san s¸t nhau t¹o thµnh phè xá => mật độ dân số cao. 2. Bµi míi *Më bµ(1 phót) Sè lîng ngêi trªn Tr¸i §Êt kh«ng ngõng t¨ng lªn vµ t¨ng nhanh trong thÕ kØ XX và có sự phân bố dân c không đều; trong đó châu á là khu vực có dân số đông nhất và phân bố không đều giữa các khu vực. Xét về phạm vi lãnh thổ nhỏ hơn thì Việt Nam là một quốc gia đông dân và có sự phân bố dân c cũng không đều. Bài thực hành hôm nay chúng ta sẽ xem xét các vấn đề trên : Bài 4, Thực hành : Phân tích lợc đồ dân số và th¸p tuæi Hoạt động dạy học của GV, HS Néi dung bµi häc GV yêu cầu một HS xác định yêu cầu bài I. Yêu cầu bài thực hành (5 phút) thùc hµnh - Đọc lợc đồ mật độ dân số của tỉnh Th¸i B×nh (n¨m 2000) - Ph©n tÝch vµ so s¸nh th¸p tuæi cña TP Hå ChÝ Minh n¨m 1989 vµ 1999. - Đọc và phân tích lợc đồ phân bố dân c ch©u ¸. II. C¸ch thøc tiÕn hµnh (30 phót) - HS hoạt động cá nhân Bài tập 1: Mật độ dân số của tỉnh - GV yªu cÇu HS nghiªn cøu vµ tr¶ lêi c¸c Th¸i B×nh (n¨m 2000) c©u hái ë bµi tËp 1. GV hớng dẫn HS đọc lần lợt theo trình tự - Nơi có mật độ dân số cao nhất là TX sau: Th¸i B×nh trªn 3000 ngêi/ km2 + Đọc tên lợc đồ. - Nơi có mật độ dân số thấp nhất là + Đọc bản chú giải trong lợc đồ. huyÖn TiÒn H¶i díi 1000 ngêi/ km2 + Tìm màu có mật độ dân số cao nhất trong => Phân bố dân c không đều. b¶n chó gi¶i. §äc tªn nh÷ng huyÖn hay thÞ xã có mật độ dân số cao nhất. + Tìm màu có mật độ dân số thấp nhất trong b¶n chó gi¶i. §äc tªn nh÷ng huyÖn cã mËt.

(13) độ dân số thấp nhất. - GV yªu cÇu HS nghiªn cøu vµ lµm bµi tËp 2 GV híng dÉn HS tiÕn hµnh ph©n tÝch so s¸nh hai th¸p tuæi theo tr×nh tù: + So sánh nhóm dới tuổi lao động ở tháp tuổi năm 1989 và 1999 để thấy sự thay đổi. + So sánh nhóm tuổi lao động ở tháp tuổi năm 1989 và 1999 để thấy nhóm tuổi này ở th¸p nµo cao h¬n? Nãi lªn ®iÒu g×?. Bµi tËp 2: Th¸p tuæi thµnh phè Hå ChÝ Minh n¨m 1989 vµ 1999 - Hình dạng tháp có sự thay đổi: Đáy tháp có xu hớng thu hẹp, đặc biệt là độ tuæi tõ 0 - 4 tuæi. Nhãm 1989 1999 tuæi 0-4 8,8% 8,1% => Sau 10 năm, dân số TP HCM đã "giµ ®i" - Cơ cấu dân số theo độ tuổi ( nhóm tuæi) + Nhãm tuæi t¨ng vÒ tØ lÖ lµ 15-19 tuæi( th©n th¸p ph×nh réng ra) + Nhãm tuæi gi¶m vÒ tØ lÖ lµ 0-14 tuæi ( đáy tháp thu hẹp) => d©n sè TP HCM cã sù gi¶m vÒ tØ lÖ sinh. Bài tập 3: Phân bố dân c và các đô thÞ lín ë ch©u ¸. - Khu vực tập trung đông dân ở châu ¸: §«ng ¸, Nam ¸, §«ng Nam ¸ - Các đô thị lớn ở châu á thòng phân bè ë däc ven biÓn hay däc c¸c con s«ng lín.. - GV yªu cÇu HS nghiªn cøu vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái ë bµi tËp 3. GV híng dÉn HS lµm bµi tËp 3: LÆp l¹i đúng tiến trình nh ở bài tập 1 và GV dẫn dắt HS tõng bíc: + Đọc tên lợc đồ + Đọc các kí hiệu trong bản chú giải để hiểu ý nghĩa và giá trị của chấm trên lợc đồ. + T×m trªn lîc nh÷ng n¬i tËp trung c¸c chÊm nhỏ (500.000 ngời dày đặc), đặc điểm này nãi lªn ®iÒu g× vÒ M§DS? C¸c chÊm nhá nµy ph©n bè ë khu vùc nµo? + Tìm trên lợc đồ những nơi có chấm tròn (các siêu đô thị) từ đây xác định nơi phân bố. - GV yêu cầu HS đối chiếu lợc đồ H.4.4 và H.2.1, H.3.3 để thấy rõ hơn sự phân bố dân c và các đô thị ở châu á 3. Củng cố, đánh giá (4 phút) - GV kết luận đánh giá kết quả làm việc của HS IV. DÆn dß (1 phót) HS vÒ nhµ: - Hoµn thµnh bµi thùc hµnh vµo vë - Nghiªn cøu tríc bµi míi: TiÕt 5 Bµi 5: xích đạo ẩm. §íi nãng. M«i trêng. Ngµy so¹n 9 / 9 / 2009 Ngµy gi¶ng 12/9/2009 PhÇn hai: Các môi trờng địa lí Chơng I: Môi trờng đới nóng. Hoạt động kinh tế của con ngời đới nóng. Tiết 5 - Bài 5: Đới nóng. Môi trờng xích đạo ẩm I. Môc tiªu cña bµi häc Sau bµi häc, HS cÇn 1,KiÕn thøc - Xác định đợc vị trí đới nóng trên thế giới và các kiểu môi trờng trong đới nóng. - Trình bày đợc đặc điểm của môi trờng xích đạo ẩm( nhiệt độ và lợng ma cao quanh n¨m, cã rõng rËm thêng xanh quanh n¨m). 1, KÜ n¨ng.

(14) - Đọc đợc biểu đồ nhiệt độ và lợng ma của môi trờng xích đạo ẩm và sơ đồ lát cắt rừng rậm xích đạo xanh quanh năm. - Nhận biết đợc môi trờng xích đạo ẩm qua một số đoạn văn miêu tả và một số ¶nh chôp. 3, Gd =L ßng ®am mª, ý thøc häc tËp bé m«n II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc 1,ThÇy - Bản đồ khí hậu thế giới hay bản đồ các miền tự nhiên thế giới. - Tranh ¶nh rõng rËm xanh quanh n¨m vµ rõng s¸c (rõng ngËp mÆn) - Phóng to các biểu đồ, lợc đồ trong SGK. 2,TRß -Häc bµi ,lµm bµi tËp, III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. Bµi cò(4 phót) GV chÊm vë bµi tËp thùc hµnh cña 5 HS 2. Bµi míi * Më bµi GV giới thiệu: Trên thế giới có 3 môi trờng địa lí đợc phân bố thành 5 vành đai bao quanh Trái Đất: 1 đai môi trờng đới nóng, 2 đai môi trờng đới ôn hoà và 2 đai môi trờng đới lạnh. GV hớng dẫn HS đọc lợc đồ 5.1 để nhận biết một cách dễ dàng hơn. GV giới thiệu tổng quát về đới nóng nhằm khêu gợi sự chú ý của HS vào bài học : Tiết 5 - Bài 5: Đới nóng. Môi trờng xích đạo ẩm Hoạt động dạy học của GV, HS. Néi dung bµi häc I. §íi nãng (15 phót) ? Quan sát lợc đồ H.5.1, em hãy xác định vị trí đới nóng. GV hớng dẫn HS dựa vào 2 đờng vĩ tuyến 300B và 300N hay 2 đờng chí tuyến để I. Môi trờng xích đạo ẩm (21 phút) xác định ? Với vị trí trên đới nóng có nhiệt độ nh thế nµo? Cã lo¹i giã g×? ? So sánh diện tích đới nóng với diện tích đất nổi trên thế giới, em có nhận xét gì? ? Giới thực, động vật đới nóng có đặc điểm nh thÕ nµo? ? Dùa vµo H.5.1, kÓ tªn c¸c kiÓu m«i trêng của đới nóng?. - GV cho HS biÕt: m«i trêng hoang m¹c cã cả ở đới nóng và đới ôn hoà nên sẽ học riªng. ? Xác định vị trí của môi trờng xích đạo ẩm trªn h×nh 5.1. - GV xác định vị trí của Xin-ga-po trên lợc đồ.

(15) Hs tgh¶o luËn 4 nhãm Quan sát biểu đồ nhiệt độ và lợng ma của Xin-ga-po (vĩ độ 10B) và nhận xét: N3+4 §êng biÓu diÔn trung b×nh c¸c th¸ng trong năm cho thấy nhiệt độ của Xin-ga-po có đặc điểm gì? N1+2 Lîng ma c¶ n¨m kho¶ng bao nhiªu? Sù ph©n bè lîng ma trong n¨m kho¶ng ra sao? Sù chªnh lÖch gi÷a lîng ma th¸ng thÊp nhÊt vµ th¸ng cao nhÊt kho¶ng bao nhiªu milimÐt? Hs c¸c nhãm b¸o c¸o kÐt qu¶,nhËn xÐt ,bæ sung Gv kÕt luËn  Đờng nhiệt độ ít dao động và ở mức cao trªn 250C -> Nãng quang n¨m  Cét ma th¸ng nµo còng cã vµ ë møc trªn 170mm -> ma nhiÒu vµ th¸ng nµo còng cã ma (Sù chªnh lÖch gi÷a lîng ma th¸ng thÊp nhÊt vµ th¸ng cao nhÊt lµ 80mm). ?Qua ph©n tÝch ë trªn h·y rót ra nhËn xÐt về đặc điểm cơ bản khí hậu xích đạo ẩm qua biểu đồ nhiệt độ và lợng ma của Xinga-po.. -Về nhiệt độ: + Nhiệt độ trung bình từ 25 0 C - 280 C + Chênh lệch nhiệt độ giữa mùa hạ và mùa đông (BĐNN) thấp: 30C + Nãng nhiÒu quanh n¨m - VÒ lîng ma: + Ma nhiÒu quanh n¨m + Lîng ma trung b×nh tõ 1500 - 2500 mm =>Nãng Èm quanh n¨m 2. Rõng rËm xanh quanh n¨m - Rõng rËm r¹p xanh quanh n¨m cã nhiều tầng cây từ trên cao xuống đến mặt đất có các tầng cây chính: Tầng c©y vît t¸n, tÇng c©y gç cao, tÇng c©y gç cao trung b×nh, tÇng c©y bôi, tÇng cá quyÕt. - Cã nhiÒu loµi chim thó sinh sèng.. ? Dựa vào sự phân tích biểu đồ khí hậu của Xin-ga-po vµ SGK nªu tÝnh chÊt khÝ hËu môi trờng xích đạo ẩm. ? Quan s¸t ¶nh vµ h×nh vÏ l¸t c¾t rõng rËm xanh quanh n¨m, cho biÕt: Rõng cã mÊy tÇng chÝnh? T¹i sao rõng ë ®©y l¹i cã nhiÒu tÇng?. ? Giới thực vật, động vật ở đây nh thế nào? 3. Cñng cè(3 phót) GV híng dÉn HS lµm bµi tËp 3 SGK . IV. DÆn dß (1 phót) HS vÒ nhµ: - Häc bµi cò - Nghiên cứu trớc bài mới: Tiết 6, bài 6. Môi trờng nhiệt đới Ngµy 18 th¸ng 9 n¨m 2008.

(16) TiÕt 6 ,Bµi 6 : Môi trờng nhiệt đới I. Môc tiªu cña bµi häc Sau bµi häc, HS cÇn: 1,KiÕn thøc - Nắm đợc đặc điểm của môi trờng nhiệt đới (nóng quanh năm và có thời kì khô hạn) và lợng ma thay đổi : càng về gần chí tuyến càng giảm dần và thời kì khô hạn cµng kÐo dµi) . - Nhận biết đợc cảnh quan đặc trng của môi trờng nhiệt đới là xa van hay đồng cỏ cao nhiệt đới 2,KÜ n¨ng - Củng cố và rèn luyện kĩ năng đọc biểu đồ nhiệt độ và lợng ma cho HS - Củng cố kĩ năng nhận biết môi trờng địa lí cho HS qua ảnh chụp. 3, Gd -Lßng ®am mª, ý thøc häc tËp bé m«n II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc 1,ThÇy - Bản đồ khí hậu thế giới. - Biểu đồ nhiệt độ và lợng ma của môi trờng nhiệt đới - ảnh Xa van hay trảng cỏ nhiệt đới và các động vật trên Xa van Châu Phi, Ôxtrây-li-a. 2, Trß -Học bài ,làm bài tập,đọc trớc bài mới III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. Bµi cò (4 phót) ?Nêu đặc điểm của đới nóng? kể tên các kiểu môi trờng thuộc đới nóng -Vị trí: nằm ở khoảng giữa 2 chí tuyến nên còn gọi là đới nóng"nội chí tuyến" - Nhiệt độ cao - Giã: TÝn phong §«ng B¾c TÝn phong §«ng Nam - Đới nóng chiếm một phần khá lớn diện tích đất nổi trên thế giới - Giới thực, động vật đa dạng và phong phú - Các kiểu môi trờng đới nóng:+ Môi trờng xích đạo ẩm + Môi trờng nhiệt đới + Môi trờng nhiệt đới gió mùa + M«i trêng hoang m¹c 2. Bµi míi * Më bµi (1 phót) Khí hậu môi trờng nhiệt đới so với môi trờng xích đạo ẩm có gì khác nhau? Các đặc điểm tự nhiên khác ở đây nh thế nào? Để trả lời câu hỏi đó ta vào bài mới tìm hiểu: Tiết 6 - Bài 6 : Môi trờng nhiệt đới Hoạt động dạy học của GV, HS Néi dung bµi häc ?Xác định vị trí của môi trờng nhiệt đới 1. KhÝ hËu Hs tháa luËn 4 nhãm -N»m ë kho¶ng tõ vÜ tuyÕn50 ®Ðn chÝ tuyÕn ë c¶ hai b¸n cÇu Quan s¸t h6.1: *Đặc điểm của khí hậu môi trờng nhiệt đới: N1+2 phân tích biểu đồ nhiệt độ, lợng ma ë Ma la can (Xu ®¨ng) N3+4phân tích biểu đồ nhiệt độ, lợng ma ë Gia mª na (S¸t) Hs c¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶,nhËn xÐt ,bæ s ung - Gv kÕt luËn.

(17) +Đờng nhiệt độ: dao động mạnh từ 22 0C đến 340C và có 2 lần tăng cao trong năm vµo kho¶ng th¸ng 3- 4 vµ th¸ng 9-10 (c¸c tháng có Mặt trời đi qua thiên đỉnh). + C¸c cét ma chªnh lÖch nhau tõ Omm đến 250mm giữa các tháng có ma và các th¸ng kh« h¹n, lîng ma gi¶m dÇn vÒ phÝa 2 chÝ tuyÕn vµ thêi k× kh« h¹n còng t¨ng lªn(tõ th¸ng 8-9). ? Quan sát các biểu đồ dới đây, nhận xét về sự thay đổi nhiệt độ và lợng ma trong năm - Về nhiệt độ: của khí hậu nhiệt đới. + Nhiệt độ trung bình năm đều trên 220C + Biên độ nhiệt năm càng gần chí tuyến càng cao: đến hơn 100C => lớn + Có hai lần nhiệt độ tăng cao lúc Mặt Trời đi qua thiên đỉnh - VÒ lîng ma: + Lîng ma trung b×nh n¨m tõ 500->1500mm, gi¶m dÇn vÒ phÝa 2 chÝ tuyÕn. + Cã 2 mïa râ rÖt: mét mïa ma vµ mét mïa kh« h¹n, cµng vÒ 2 chÝ tuyÕn thêi k× kh« h¹n càng kéo dài (từ 3 đến 8-9 tháng ) ? Rút ra nhận xét về đặc điểm khí hậu nhiệt =>Khí hậu nhiệt đới có dặc điểm là nóng và lđới và những khác biệt so với khí hậu xích ợng ma tập trung vào một mùa. Càng gần 2 chí tuyến thời kì khô hạn càng kéo dài và biên độ đạo ẩm. . nhiÖt trong n¨m cµng lín. ? So s¸nh Xa van ë Kª-ni-a vµ Xa van ë Céng Hoµ Trung Phi vµo mïa ma th«ng qua H.6.3 vµ H.6.4, em cã nhËn xÐt g×? Hs Xa van ë Kª-ni-a Ýt ma h¬n vµ kh« h¹n h¬n Céng Hoµ Trung Phi, nªn c©y cèi Ýt h¬n, cá còng kh«ng xanh tèt b»ng - GV kÕt luËn: ë MTN§, lîng ma vµ thêi gian khô hạn có ảnh hởng đến thực vật, đến con ngời và thiên nhiên. Xa van hay đồng cỏ cao nhiệt đới là thảm thực vật tiêu biểu của môi trờng nhiệt đới. 2. Các đặc điểm khác của môi trờng - GV: Từ sự thay đổi lợng ma trong năm theo mùa ở Môi trơng nhiệt đới theo em: ? Động thực vật biến đổi nh thế nào trong - Thiên nhiên thay đổi theo mùa: mét n¨m? + Thùc vËt: mïa ma: c©y cá tèt t¬i mïa kh«: c©y cá óa vµng + §éng vËt: mïa ma: chim thó linh ho¹t mïa kh«: chim thó di c. + S«ng ngßi cã 2 mïa níc: mïa lò vµ mïa c¹n. ? Mực nớc sông thay đổi nh thế nào trong + Đất Fe ra lít đỏ vàng. mét n¨m? - Cµng vÒ gÇn 2 chÝ tuyÕn c©y cèi cµng nghÌo ? Đất đai sẽ nh thế nào khi ma tập trung vào nàn khô cằn: Rừng tha -> đồng cỏ cao nhiệt mét mïa? đới (xa van)->vùng cỏ mọc tha thớt, vài đám ? Cây cối sẽ thay đổi nh thế nào trong khi bụi gai. chúng ta đi từ xích đạo về 2 chí tuyến? - KhÝ hËu thÝch hîp víi nhiÒu lo¹i c©y l¬ng HS tr¶ lêi, GV chuÈn kiÕn thøc thực và cây nông nghiệp => khu vực đông dân ? Tại sao khí hậu nhiệt đới có 2 mùa ma và của thế giới. kh« h¹n râ rÖt l¹i lµ mét trong nh÷ng khu - DiÖn tÝch xa van vµ nöa hoang m¹c ngµy vực đông dân trên thế giới? cµng më réng. ? T¹i sao diÖn tÝch xa van ®ang ngµy cµng.

(18) đợc mở rộng? (do lîng ma Ýt vµ do xa van, c©y bôi bÞ ph¸ đi để làm nơng rẫy, lấy củi….) 3. Cñng cè(3 phót) HS lµm bµi tËp tr¾c nghiÖm Câu 1: Hãy điền vào chỗ trống từ thích hợp: Môi trờng nhiệt đới nằm ở khoảng từ vĩ tuyến …. đến ….. ở cả 2 bán cầu. Câu 2: Điền Đ vào ô trống ý em cho là đúng. Đặc điểm của môi trờng nhiệt đới là:  Thiên nhiên thay đổi theo mùa rõ rệt (có một mùa ma và một mùa khô.  Trong năm có đủ 4 mùa  Mïa ma c©y cèi t¬i tèt, s«ng ®Çy níc  Thêi k× kh« h¹n níc s«ng gi¶m.  Hình thành đất Fe ra lít do chất Ô xít sắt, nhôm tích tụ gần mặt đất IV. DÆn dß( 1 phót) HS vÒ nhµ: - Häc bµi cò + lµm bµi tËp 4 - Nghiên cứu trớc bài mới: Tiết 7, bài 7 : Môi trờng nhiệt đới gió mïa. Ngµy 22 th¸ng 9 n¨m 2008 Môi trờng nhiệt đới gió mùa. TiÕt 7 - Bµi 7: I. Môc tiªu cña bµi häc Sau bµi häc, HS cÇn: 1,KiÕn thøc - Nắm đợc sơ bộ nguyên nhân hình thành gió mùa đới nóng và đặc điểm của gió mùa mùa hạ, gió mùa mùa đông. - Nắm đợc 2 đặc điểm cơ bản của môi trờng nhiệt đới gió mùa ( nhiệt độ, lợng ma thay đổi theo mùa gió, thời tiết diễn biến thất thờng). Đặc điểm này chi phối đến thiên nhiên và hoạt động của con ngời theo nhịp điệu của gió mùa. - Hiểu đợc môi trờng nhiệt đới gió mùa là môi trờng đặc sắc và đa dạng ở đới nãng. 2,KÜ n¨ng - Rèn luyện cho HS kĩ năng đọc bản đồ, ảnh địa lí, biểu đồ nhiệt độ và lợng ma, nhận biết khí hậu nhiệt đới gió mùa qua biểu đồ. 3, Gd -Lßng ®am mª, ý thøc häc tËp bé m«n II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc 1,ThÇy - Bản đồ khí hậu Việt Nam. - Biểu đồ khí hậu châu á hoặc thế giới - Các tranh ảnh về các loại cảnh quan nhiệt đới gió mùa ở nớc ta(nếu có) . 2, Trß -Học bài ,làm bài tập,đọc trớc bài mới III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. Bµi cò (4 phót) ? Nêu đặc điểm của khí hậu nhiệt đới. *Đặc điểm của khí hậu môi trờng nhiệt đới: - Về nhiệt độ: + Nhiệt độ trung bình năm đều trên 220C + Biên độ nhiệt năm càng gần chí tuyến càng cao: đến hơn 100C => lớn + Có hai lần nhiệt độ tăng cao lúc Mặt Trời đi qua thiên đỉnh.

(19) - VÒ lîng ma: + Lîng ma trung b×nh n¨m tõ 500->1500mm, gi¶m dÇn vÒ phÝa 2 chÝ tuyÕn. + Cã 2 mïa râ rÖt: mét mïa ma vµ mét mïa kh« h¹n, cµng vÒ 2 chÝ tuyÕn thêi k× kh« hạn càng kéo dài (từ 3 đến 8-9 tháng ) =>Khí hậu nhiệt đới có dặc điểm là nóng và lợng ma tập trung vào một mùa. Càng gần 2 chí tuyến thời kì khô hạn càng kéo dài và biên độ nhiệt trong năm càng lớn. 3. Bµi míi *Më bµi(1 phót) Trong đới nóng, có một khu vực tuy cùng vĩ độ với các môi trờng nhiệt đới và hoang mạc nhng thiên nhiên có nhiều nét đặc sắc đó là vùng nhiệt đới gió mùa. Bài học hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu nét đặc sắc của môi trờng nhiệt đới gió mùa qua bài: Tiết 7- Bài 7: Môi trờng nhiệt đới gió mùa. Hoạt động dạy học của GV, HS ? Xác định vị trí của môi trờng nhiệt đới giã mïa trªn h×nh 5.1. - GV: nét đặc sắc của môi trờng nhiệt đới gió mùa đợc thể hiện ở khí hậu, điển hình ở Nam ¸, §«ng Nam ¸. GV hớng dẫn HS đọc kí hiệu và hiểu kí hiệu trong 2 lợc đồ. Hs th¶o luËn theo bµn(3 phót) ? Quan sát các H7.1 và H7.2 nhận xét về hớng gió thổi vào mùa hạ và mùa đông ở khu vùc Nam ¸ vµ §«ng Nam ¸. Gi¶i thÝch t¹i sao c¸c khu vùc nµy l¹i cã sù chªnh lÖch lớn giữa mùa đông và mùa hạ? GV hớng dẫn HS đọc kí hiệu và hiểu kí hiệu trong 2 lợc đồ. HS b¸o c¸o kÕt qu¶, nhËn xÐt vµ bæ sung; GV chuÈn kiÕn thøc. Hs th¶o luËn 4 nhãm (5phót) N1+2 phân tích biểu đồ nhiệt độ lợng ma cña Hµ Néi N3+4phân tích biểu đồ nhiệt độ lợng ma cña Mum -bai (¢ns §é) HS b¸o c¸o kÕt qu¶, nhËn xÐt vµ bæ sung; GV chuÈn kiÕn thøc. ? Qua phân tích hai biểu đồ nhiệt độ và lợng ma của Hà Nội và Mum-bai (ấn Độ) qua đó nêu nhận xét nhiệt độ lợng ma trong năm của khí hậu nhiệt đới gió mùa. Diễn biến nhiệt độ trong năm ở Hà Nội có gì kh¸c ë Mum-bai? ? Cho biết biểu đồ nhiệt độ và lợng ma của khí hậu nhiệt đới và khí hậu nhiệt đới gió mïa cã sù kh¸c nhau nh thÕ nµo? ( Khí hậu nhiệt đới: có thời kì khô hạn kéo dµi kh«ng cã ma, lîng ma trung b×nh Ýt h¬n 1500mm còn khí hậu nhiệt đới gió mùa có lîng ma trung b×nh nhiÒu h¬n 1500mm vµ kh«ng cã thêi k× kh« h¹n kÐo dµi ) ? Liªn hÖ víi khÝ hËu ViÖt Nam em h·y lÊy. Néi dung bµi häc 1. KhÝ hËu. - Nam ¸ vµ §«ng Nam ¸ lµ c¸c khu vùc ®iÓn hình của môi trờng nhiệt đới gió mùa. + Vµo mïa h¹: giã thæi tõ Ên §é D¬ng, Th¸i B×nh D¬ng tíi ®em theo kh«ng khÝ m¸t mÎ cña biển và gây ma lớn cho đất liền. + Vào mùa đông: Thổi từ lục địa châu á ra, ®em theo kh«ng khÝ kh« vµ l¹nh, Ýt g©y ma.. - §Æc ®iÓm khÝ hËu + Về nhiệt độ:  Nhiệt độ trung bình năm > 200C  Biên độ nhiệt độ năm khoảng 80C  Nãng nhiÒu + VÒ lîng ma:  Lîng ma trung b×nh hµng n¨m >1500mm  Cã 2 mïa: mïa ma: T 5 - 10 -> ma nhiÒu mïa kh«: T11 - 4 -> ma Ýt => Khí hậu nhiệt đới gió mùa có nhiệt độ, lợng ma thay đổi theo mùa gió. Thời tiết diễn biÕn thÊt thêng..

(20) vÝ dô chøng minh sù diÔn biÕn thÊt thêng của khí hậu nhiệt đới gió mùa? - GV chøng minh thêi tiÕt cña khÝ hËu nhiÖt đới gió mùa có sự diễn biến thất thờng ? Nhận xét về sự thay đổi của cảnh sắc thiªn nhiªn qua 2 ¶nh H.7.5 vµ H.7.6. ( vµo mïa ma: rõng c©y cao su l¸ xanh t¬i mît mµ cßn vµo mïa kh«: l¸ rông ®Çy, c©y kh« l¸ vµng) GV cùng HS khẳng định: Qua H.7.5 và H.7.6. cho thấy sự thay đổi của thiên nhiên môi trờng nhiệt đới gió mùa theo thời gian (theo mïa) ? VÒ thêi gian, c¶nh s¾c thiªn nhiªn thay đổi theo mùa, còn về không gian thì theo các em cảnh sắc thiên nhiên có thay đổi từ nơi này đến nơi khác không? ? Cã sù kh¸c nhau vÒ thiªn nhiªn gi÷a n¬i ma nhiÒu vµ n¬i ma Ýt kh«ng? Gi÷a miÒn B¾c vµ miÒn Nam níc ta kh«ng? ? Với đặc điểm về khí hậu nh vậy, theo em môi trờng nhiệt đới gió mùa có thuận lợi gì ?. 2. Các đặc điểm của môi trờng. - Môi trờng nhiệt đới gió mùa là môi trờng đa d¹ng vµ phong phó.. - Thiên nhiên nhiệt đới gió mùa biến đổi theo kh«ng gian tuú thuéc vµo lîng ma vµ sù ph©n bè lîng ma trong n¨m, víi c¸c c¶nh quan: rừng ma xích đạo, rừng nhiệt đới gió mùa, rừng ngập mặn, đồng cỏ cao nhiệt đới.. - Khí hậu nhiệt đới gió mùa thích hợp cho việc trồng cây lơng thực (đặc biệt là lúa nớc) và cây c«ng nghiÖp. 3. Cñng cè(3 phót) ? Nêu đặc điểm nổi bật của khí hậu nhiệt đới gió mùa. => Khí hậu nhiệt đới gió mùa có nhiệt độ, lợng ma thay đổi theo mùa gió. Thời tiết diÔn biÕn thÊt thêng. ? Nhịp điệu mùa đã ảnh hởng tới thiên nhiên của môi trờng nhiệt đới gió mùa nh thÕ nµo? - Thiên nhiên nhiệt đới gió mùa biến đổi theo không gian tuỳ thuộc vào lợng ma và sự phân bố lợng ma trong năm, với các cảnh quan: rừng ma xích đạo, rừng nhiệt đới gió mùa, rừng ngập mặn, đồng cỏ cao nhiệt đới. IV. DÆn dß (1 phót) HS vÒ nhµ: - Häc bµi cò - Nghiªn cøu tríc bµi míi: TiÕt 8, bµi 8. C¸c h×nh thøc canh t¸c trong nông nghiệp ở đới nóng.. Ngµy so¹n 23 th¸ng 9 n¨m 2008. Ngµy gi¶ng.

(21) TiÕt 8 - Bµi 8:. C¸c h×nh thøc canh t¸c trong n«ng nghiÖp ë §íI NãNG . I. Môc tiªu cña bµi häc Sau bµi häc, HS cÇn 1,KiÕn thøc - Nắm đợc các hình thức canh tác trong nông nghiệp: làm nơng rẫy, thâm canh lóa níc, s¶n xuÊt theo quy m« lín. - Nắm đợc mối quan hệ giữa canh tác lúa nớc và dân c. 2,KÜ n¨ng - Nâng cao kĩ năng phân tích ảnh địa lí và lợc đồ địa lí. - Rèn luyện cho HS kĩ năng lập sơ đồ các mối quan hệ. 3, Gd -Lßng ®am mª, ý thøc häc tËp bé m«n II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc 1, ThÇy - Bản đồ dân c và bản đồ nông nghiệp châu á hoặc Đông Nam á. - ảnh 3 hình thức canh tác trong nông nghiệp ở đới nóng. - ¶nh vÒ th©m canh lóa níc. 2, Trß -Học bài ,làm bài tập,đọc trớc bài mới III. TiÕn tr×nh d¹y hä 2. Bµi cò KiÓm tra 15 phót. Hä tªn:…………………………… KiÓm tra 15 phót Líp:………7……………………… M«n: §Þa lÝ §iÓm Lêi nhËn xÐt cña gi¸o viªn. PhÇn tr¾c nghiÖm Câu 1. Khoanh tròn chữ cái đứng đầu ý em cho là đúng. 1. Sù bïng næ d©n sè sÏ xÈy ra khi: a. TØ lÖ gia t¨ng d©n sè hµng n¨m trªn 2,1% b. Dân số đông c. Dân số tăng đột ngột d. C¶ a vµ c 2. Nắng nóng và ma nhiều quanh năm là đặc điểm khí hậu của môi trờng: a. Nhiệt đới b. Nhiệt đới gió mùa c. Xích đạo ẩm d. Hoang m¹c 3. Hai khu vực có mật độ dân số cao nhất của thế giới : a. Nam ¸ , §«ng Nam ¸ b. §«ng ¸ , §«ng Nam ¸ c. §«ng ¸ , Nam ¸ d. T©y nam ¸, §«ng Nam ¸ 4. Châu lục có nhiều siêu đô thị từ 8 triệu dân trở lên nhất: a. Ch©u ¢u b. Ch©u ¸ c. Ch©u Phi d. Ch©u MÜ 5. Níc ta n»m trong khu vùc cã khÝ hËu: a. Nhiệt đới b. Nhiệt đới gió mùa c. Xích đạo ẩm d. Hoang m¹c 6. Rõng rËm xanh quanh n¨m thuéc m«i trêng : a. Xích đạo ẩm b. Nhiệt đới gió mùa c. Nhiệt đới d. Hoang m¹c PhÇn tù luËn Câu 2. Trình bày đặc điểm khí hậu của môi trờng nhiệt đới. ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………….

(22) ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… …………………………… Câu 3. Tại sao rừng ở môi trờng xích đạo ẩm lại có nhiều tầng? ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ……… Biểu điểm và đáp án PhÇn tr¾c nghiÖm Câu 1. Khoanh tròn chữ cái đứng đầu ý em cho là đúng ( 3 điểm). a b c 1 2 x 3 x 4 x 5 x 6 x. d x. PhÇn tù luËn Câu 2. Khí hậu môi trờng nhiệt đới :(5 điểm) - Về nhiệt độ: + Nhiệt độ trung bình năm đều trên 220C + Biên độ nhiệt năm càng gần chí tuyến càng cao: đến hơn 100C => lớn + Có hai lần nhiệt độ tăng cao lúc Mặt Trời đi qua thiên đỉnh - VÒ lîng ma: + Lîng ma trung b×nh n¨m tõ 500->1500mm. + Cã 2 mïa râ rÖt: mét mïa ma vµ mét mïa kh« h¹n, cµng vÒ 2 chÝ tuyÕn thêi k× kh« hạn càng kéo dài (từ 3 đến 8-9 tháng ) =>Khí hậu nhiệt đới có đặc điểm là nhiệt độ cao quanh năm và lợng ma tập trung vào một mùa. Càng gần 2 chí tuyến thời kì khô hạn càng kéo dài và biên độ nhiệt trong n¨m cµng lín. Câu 3. Tại vì: Môi trờng xích đạo ẩm có nhiệt độ và độ ẩm cao nên tạo điều kiện cho rõng c©y ph¸t triÓn rËm r¹p, c©y rõng xanh tèt quanh n¨m (2 ®iÓm) 3. Bµi míi 3.1 Më bµi §íi nãng lµ khu vùc ph¸t triÓn n«ng nghiÖp sím nhÊt cña nh©n lo¹i. ë ®©y cã nhiều hình thức canh tác khác nhau, mỗi hình thức phù hợp với đặc điểm địa hình, khí hậu và tập quán sản xuất của mỗi địa phơng. Bài học hôm nay chúng ta tìm hiểu về vấn đề đó: Tiết 8 - Bài 8:Các hình thức canh tác trong nông nghiệp ở đới nóng. 3.2 Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, HS ? Quan s¸t H.8.1, H.8.2, nªu mét sè biÓu hiÖn cho thÊy sù l¹c hËu cña h×nh thøc s¶n xuÊt n¬ng rÉy. (H.8.1: §èt rõng lµm rÉy- Ph¸ mét v¹t rõng hay xa van có giá trị cao hơn để làm nơng rẫy trồng cây l-. Néi dung bµi häc 1. Lµm n¬ng rÉy. - Lµm n¬ng rÉy lµ h×nh thøc canh t¸c nông nghiệp lâu đời nhất của xã hội lo¹i ngêi..

(23) ¬ng thùc(khoai) Ýt cã gi¸ trÞ h¬n H.8.2: RÉy khoai sä trªn xa van ch©u Phi. Dông cô s¶n xuÊt cÇm tay th« s¬) ? Víi h×nh thøc canh t¸c nµy, theo em n¨ng suÊt c©y trång nh thÕ nµo? Tµi nguyªn, m«i trêng sÏ ra sao? HS tr¶ lêi, GV chuÈn kiÕn thøc. ? Theo em hình thức làm nơng rẫy phát triển ở địa h×nh nµo? - GV nhÊn m¹nh: Lµm n¬ng rÉy lµ mét h×nh thøc canh tác lạc hậu; tác động tiêu cực đến tài nguyên, môi trờng nhất là ở địa hình vùng núi. - GV gọi một HS đọc đoạn đầu của mục 2: "Trong khu vùc ….th©m canh lóa níc" ? Dựa vào H… và thông tin SGK, hãy cho biết để ph¸t triÓn lóa níc cÇn nh÷ng ®iÒu kiÖn g×? HS trả lời => kết quả cần đạt * ®iÒu kiÖn thuËn lîi - §iÒu kiÖn tù nhiªn. + Khí hậu nhiệt đới gió mùa: nắng nhiều, ma nhiều => nguồn nhiệt ẩm dồi dào cho nên chủ động tới tiªu. + Sông ngòi dày đặc + §Êt phï sa réng lín mµu më - Điều kiện xã hội: nguồn lao động dồi dào ? Tại sao nói ruộng bậc thang (H.8.6) và đồng ruộng cã bê vïng, bê thöa lµ c¸ch khai th¸c n«ng nghiÖp cã hiÖu qu¶ vµ gãp phÇn b¶o vÖ m«i trêng. ( Có tác dụng giữ nớc để đáp ứng nhu cầu tăng trởng của cây lúa nớc, chống xói mòn, rửa trôi đất màu). - GV giải thích thêm tại sao khu vực nhiệt đới gió mïa Nam ¸ vµ §«ng Nam ¸ l¹i thuËn lîi cho canh tác lúa nớc( diện tích đất phù sa, hệ thống các con s«ng lín, khÝ hËu). ? Quan s¸t H 8.4 vµ so s¸nh H 4.4, em cã nhËn xÐt g×? ( Nh÷ng vïng trång lóa níc ë ch©u ¸ còng lµ nh÷ng vùng đông dân nhất châu á , thâm canh lúa nớc cần nhiều lao động nhng cây lúa nớc lại đợc trồng nhiều vô, cã thÓ nu«i sèng nhiÒu ngêi). ? Em h·y cho biÕt t¸c dông cña viÖc th©m canh lóa níc. ? ViÖc ¸p dông khoa häc kÜ thuËt vµ chÝnh s¸ch n«ng nghiệp đúng đắn ở đới nóng đã đem lại hiệu quả nh thÕ nµo? - GV lÊy vÝ dô: + Trớc năm 1950 ấn độ có thời kì trở thành “trung tâm chết đói” của thời đại, sau đó ấn độ đã thực hiện cuộc cách mạng xanh trong nông nghiệp và đã giải quyết đợc vấn đề lơng thực. + Nạn đói năm 1945 ở Việt Nam đã làm chết 2 triệu ngêi, nhng hiÖn nay ViÖt Nam trë thµnh níc xuÊt khẩu gạo đứng thứ 2 thế giới. + Tríc ®©y Th¸i Lan còng lµ níc thiÕu l¬ng thùc, nay Thái Lan trở thành nớc xuất khẩu gạo đứng thứ 1. - H×nh thøc canh t¸c l¹c hËu, n¨ng suất thấp, gây ra hậu quả xấu cho đất trång. - ¶nh hëng tíi tµi nguyªn, m«i trêng : diÖn tÝch rõng, xa van bÞ thu hÑp nhanh chãng. 2. Lµm ruéng, th©m canh lóa níc. - Lµm ruéng th©m canh lóa níc lµ h×nh thøc phæ biÕn ë khu vùc nhiÖt đới gió mùa.. - ViÖc th©m canh lóa níc ®em l¹i hiÖu qu¶ cao. - ViÖc ¸p dông khoa häc kÜ thuËt vµ chính sách nông nghiệp đúng đắn đã gióp cho nhiÒu níc tho¸t khái n¹n đói. trở thành nớc xuất khẩu gạo.. 3. S¶n xuÊt n«ng s¶n hµng ho¸ theo quy m« lín - ¦u ®iÓm. S¶n xuÊt n«ng s¶n, hµng ho¸ theo quy mô lớn ở các trang trại, đồn điện t¹o ra khèi lîng n«ng s¶n, hµng ho¸ có giá trị cao, đáp ứng nhu cầu thị trờng trong và ngoài nớc..

(24) thÕ giíi.. - Nhîc ®iÓm §ßi hái diÖn tÝch réng lín, nhiÒu - GV m« t¶ vµi nÐt vÒ ¶nh 8.5 SGK vèn, nhiÒu m¸y mãc, kÜ thuËt canh ? Qua ¶nh 8.5, h·y ph©n tÝch vµ rót ra nhËn xÐt. tác khoa học, phụ thuộc vào thị tr( Có diện tích canh tác rộng lớn, đựoc tổ chức khoa ờng tiêu thụ. học hơn( các hàng điều thẳng tắp trong từng lô đất), nhiều máy móc(hệ thống đờng xá), các khâu sản xuất đợc hoàn thiện (trồng-> thu hoạch-> chế biến đều sử dụng máy móc) VÒ s¶n phÈm lµm ra nhiÒu h¬n cã gi¸ trÞ cao, tÝnh chÊt hµng ho¸ lín( xuÊt khÈu)). GV chèt l¹i phÇn u ®iÓm cña h×nh thøc s¶n xuÊt trªn. ? §ån ®iÒn, trang tr¹i cho thu ho¹ch nhiÒu n«ng s¶n. Tại sao ngời ta không lập nhiều đồn điền? HS trả lời -> rút ra đợc phần hạn chế của hình thức nµy 3.3 Cñng cè GV s¬ kÕt bµi häc IV. DÆn dß HS vÒ nhµ: - Häc bµi cò + lµm bµi tËp - Nghiên cứu trớc bài mới: Tiết 9, bài 9 - Hoạt động sản xuất nông nghiệp ở đới nãng. V. Phô lôc T¨ng s¶n lîng. T¨ng n¨ng suÊt. T¨ng vô Th©m canh lóa níc Chủ động tới tiêu. Nguồn lao động dồi dào.

(25) Hä tªn:…………………………… Líp:………7……………………… §iÓm. Thø ….. ngµy….. th¸ng…..n¨m 2008 KiÓm tra 15 phót M«n: §Þa lÝ Lêi nhËn xÐt cña gi¸o viªn. PhÇn tr¾c nghiÖm Câu 1. Khoanh tròn chữ cái đứng đầu ý em cho là đúng. 1. Sù bïng næ d©n sè sÏ xÈy ra khi: a. TØ lÖ gia t¨ng d©n sè hµng n¨m trªn 2,1% b. Dân số đông c. Dân số tăng đột ngột d. C¶ a vµ c 2. Nắng nóng và ma nhiều quanh năm là đặc điểm khí hậu của môi trờng: a. Nhiệt đới b. Nhiệt đới gió mùa c. Xích đạo ẩm d. Hoang m¹c 3. Hai khu vực có mật độ dân số cao nhất của thế giới : a. Nam ¸ , §«ng Nam ¸ b. §«ng ¸ , §«ng Nam ¸ c. §«ng ¸ , Nam ¸ d. T©y nam ¸, §«ng Nam ¸ 4. Châu lục có nhiều siêu đô thị từ 8 triệu dân trở lên nhất: a. Ch©u ¢u b. Ch©u ¸ c. Ch©u Phi d. Ch©u MÜ 5. Níc ta n»m trong khu vùc cã khÝ hËu: a. Nhiệt đới b. Nhiệt đới gió mùa c. Xích đạo ẩm d. Hoang m¹c 6. Rõng rËm xanh quanh n¨m thuéc m«i trêng : a. Xích đạo ẩm b. Nhiệt đới gió mùa c. Nhiệt đới d. Hoang m¹c PhÇn tù luËn Câu 2. Trình bày đặc điểm khí hậu của môi trờng nhiệt đới. ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… …………………………… Câu 3. Tại sao rừng ở môi trờng xích đạo ẩm lại có nhiều tầng? ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ……… Biểu điểm và đáp án PhÇn tr¾c nghiÖm Câu 1. Khoanh tròn chữ cái đứng đầu ý em cho là đúng ( 3 điểm). a b c 1 2 x 3 x 4 x. d x.

(26) 5 6. x x. PhÇn tù luËn Câu 2. Khí hậu môi trờng nhiệt đới :(5 điểm) - Về nhiệt độ: + Nhiệt độ trung bình năm đều trên 220C + Biên độ nhiệt năm càng gần chí tuyến càng cao: đến hơn 100C => lớn + Có hai lần nhiệt độ tăng cao lúc Mặt Trời đi qua thiên đỉnh - VÒ lîng ma: + Lîng ma trung b×nh n¨m tõ 500->1500mm. + Cã 2 mïa râ rÖt: mét mïa ma vµ mét mïa kh« h¹n, cµng vÒ 2 chÝ tuyÕn thêi k× kh« hạn càng kéo dài (từ 3 đến 8-9 tháng ) =>Khí hậu nhiệt đới có đặc điểm là nhiệt độ cao quanh năm và lợng ma tập trung vào một mùa. Càng gần 2 chí tuyến thời kì khô hạn càng kéo dài và biên độ nhiệt trong n¨m cµng lín. Câu 3. Tại vì: Môi trờng xích đạo ẩm có nhiệt độ và độ ẩm cao nên tạo điều kiện cho rõng c©y ph¸t triÓn rËm r¹p, c©y rõng xanh tèt quanh n¨m (2 ®iÓm). Hä tªn:…………………………… Líp:………7……………………… §iÓm. Thø ….. ngµy….. th¸ng…..n¨m 2008 KiÓm tra 15 phót M«n: §Þa lÝ Lêi nhËn xÐt cña gi¸o viªn. PhÇn tr¾c nghiÖm Câu 1. Khoanh tròn chữ cái đứng đầu ý em cho là đúng. 1. Môi trờng có khí hậu đặc sắc ở đới nóng: a. Nhiệt đới gió mùa b. Nhiệt đới c. Xích đạo ẩm d. Hoang m¹c 2. Níc ta n»m trong khu vùc cã khÝ hËu: a. Nhiệt đới b. Nhiệt đới gió mùa.

(27) c. Xích đạo ẩm d. Hoang m¹c 3. Sù bïng næ d©n sè sÏ xÈy ra khi: a. TØ lÖ gia t¨ng d©n sè hµng n¨m trªn 2,1% b. Dân số đông c. Dân số tăng đột ngột d. C¶ a vµ c 4. Hai khu vực có mật độ dân số cao nhất của thế giới : a. Nam ¸ , §«ng Nam ¸ b. §«ng ¸ , §«ng Nam ¸ c. §«ng ¸ , Nam ¸ d. T©y nam ¸, §«ng Nam ¸ Câu 2. Điền chữ cái Đ (đúng) và S (sai) vào ô trống: a. Khu vực nhiệt đới gió mùa điển hình của thế giới là Đông Nam á và Trung á  b. Môi trờng nhiệt đới có cảnh quan đặc trng là đồng cỏ cao nhiệt đới(Xa van)  PhÇn tù luËn Câu 3. Trình bày đặc điểm khí hậu của môi trờng xích đạo ẩm. ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ……… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ……………..... ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ……………................ ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… …… Câu 4. Tại sao diện tích xa van và nửa hoang mạc ở vùng nhiệt đới đang ngày càng mở réng ? ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… …… ………………………………………………………………………………………… … ………………………………………………………………………………………… … Biểu điểm và đáp án PhÇn tr¾c nghiÖm Câu 1. Khoanh tròn chữ cái đứng đầu ý em cho là đúng( 2 điểm). a b c d 1 x 2 x 3 x 4 x Câu 2. Điền chữ cái Đ (đúng) và S (sai) vào ô trống (1): a. S b. § PhÇn tù luËn Câu 3. Khí hậu môi trờng xích đạo ẩm (5 điểm): - Về nhiệt độ: + Nhiệt độ trung bình từ 250 C - 280 C + Chênh lệch nhiệt độ giữa mùa hạ và mùa đông (BĐNN) thấp: 30C.

(28) + Nãng nhiÒu quanh n¨m - VÒ lîng ma: + Ma nhiÒu quanh n¨m + Lîng ma trung b×nh tõ 1500 - 2500 mm =>Nãng Èm quanh n¨m C©u 4. T¹i v× (2 ®iÓm) : - Lîng ma Ýt - Do con ngời phá rừng và cây bụi để lấy gỗ, củi hoặc làm nơng rẫy.

(29) Thø 2 ngµy 24 th¸ng 9 n¨m 2008 Tiết 9 - Bài 9: Hoạt động sản xuất nông nghiệp ở ĐớI nóng. I. Môc tiªu cña bµi häc Sau bµi häc, HS cÇn: - Nắm đợc các mối quan hệ giữa khí hậu vơí nông nghiệp, đất trồng; giữa khai thác đất với bảo vệ đất. Đồng thời biết đợc sự phân bố của các cây trồng và vật nuôi ở đới nóng. - Luyện tập cách mô tả hiện tợng địa lí qua tranh ảnh liên hoàn và củng cố thêm kĩ năng đọc ảnh địa lí. Mặt khác rèn luyện kĩ năng phán đoán các mối quan hệ địa lí. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - ảnh về xói mòn đất đai trên các sờn núi, về cây cao lơng. III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò ? Hãy nêu sự khác nhau của các hình thức canh tác nông nghiệp ở đới nóng. 3. Bµi míi 3.1 Më bµi Khí hậu có vai trò rất quan trọng đến hoạt động sản xuất nông nghiệp ở đới nóng. Đặc điểm khí hậu ở đới nóng là nắng nóng quanh năm và ma nhiều, m tập trung vµo chiÒu tèi hay theo mïa.Nh÷ng ®iÒu kiÖn nµy t¹o thuËn lîi cho c©y trång t¨ng trëng quanh năm nhng đất dễ xói mòn, cuốn trôi hết lớp đất màu trên mặt đất và sinh ra nhiÒu dÞch bÖnh, c«n trïng cã h¹i c©y trång, vËt nu«i. Bµi häc h«m nay chóng ta lµ : Tiết 9 - Bài 9: Hoạt động sản xuất nông nghiệp ở đới nóng 3.2 Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, HS - GV yêu cầu HS nhắc lại đặc điểm khí hậu môi trờng xích đạo ẩm, nhiệt đới, nhiệt đới gió mùa. Từ đây rút ra đặc điểm chung và đặc điểm riêng về khí hËu cña tõng m«i trêng. - GV nhấn mạnh: môi trờng đới nóng khí hậu phân hoá đa dạng làm cho hoạt động nông nghiệp ở đây cã sù kh¸c nhau gi÷a c¸c m«i trêng. ? Với đặc điểm khí hậu nh vậy, theo em môi trờng xích đạo ẩm có ảnh hởng đối với cây trồng và mùa vô ra sao? ? Quan s¸t H9.1 vµ H9.2, nªu nguyªn nh©n dÉn đến sự xói mòn đất ở môi trờng xích đạo ẩm. GV sö dông c¸c c©u hái nhá gîi më: + Lớp mùn ở đới nóng thờng không dày, nếu đất có độ dốc cao và ma nhiều quanh năm thì điều gì xÈy ra víi líp mïn nµy? + Nếu rừng cây trên vùng đồi núi ở đới nóng bị chÆt ph¸ hÕt vµ ma nhiÒu nh thÕ th× ®iÒu g× xÈy ra? => GV s¬ kÕt ? Em h·y cho biÕt nh÷ng khã kh¨n do khÝ hËu g©y ra cho nông nghiệp ở môi trờng nhiệt đới và môi trờng nhiệt đới gió mùa. ? Tìm ví dụ để thấy ảnh hởng của khí hậu nhiệt đới và khí hậu nhiệt đới gió mùa đến sản xuất nông nghiÖp.. Néi dung bµi häc 1. §Æc ®iÓm s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. - Môi trờng đới nóng khí hậu phân hoá đa dạng làm cho hoạt động nông nghiÖp ë ®©y cã sù kh¸c nhau gi÷a c¸c m«i trêng. - Môi trờng xích đạo ẩm việc trồng trọt đợc tiến hành quanh năm, có thể gèi vô, xen canh nhiÒu lo¹i c©y.. - Th¶o luËn: - Đới nóng có nhiệt độ và độ ẩm cao, ? §Ó kh¾c phôc nh÷ng bÊt lîi do khÝ hËu g©y ra ma nhiÒu hoÆc ma tËp trung theo mïa, cho môi trờng nhiệt đới và môi trờng nhiệt đới gió đất dễ bị rửa trôi, xói mòn, cần phải có.

(30) mïa, theo em cÇn cã nh÷ng gi¶i ph¸p nµo? GV chuÈn kiÕn thøc.. biÖn ph¸p b¶o vÖ rõng, trång c©y che phủ đất và làm thuỷ lợi.. 2. C¸c s¶n phÈm n«ng nghiÖp chñ ? Nghiªn cøu SGK, em h·y cho biÕt c¸c lo¹i c©y l- yÕu. ơng thực và sự phân bố các loại cây đó ở đới nóng. - Lóa níc lµ c©y l¬ng thùc quan träng ? Tại sao các vùng trồng lúa nớc lại thờng trùng nhất ở vùng nhiệt đới gió mùa. với những vùng đông dân bậc nhất trên thế giới? - C¸c lo¹i ngñ cèc kh¸c vµ c¸c c©y - GV yêu cầu HS nêu tên các loại cây công nghiệp công nghiệp nhiệt đới có giá trị xuất đợc trồng nhiều ở nớc ta. khÈu cao. Khi HS tr¶ lêi GV ghi lªn b¶ng. - Ch¨n nu«i cha ph¸t triÓn b»ng trång - GV gọi 1 HS đọc đoạn " chăn nuôi ở đới trọt. nóng…….đông dân c " ? Cho biết trâu,bò, cừu, dê ở đới nóng đợc chăn nu«i ë ®©u? V× sao? ? Vì sao lợn đợc nuôi nhiều ở đồng bằng? GV kÕt luËn: C¸c c©y trång chñ yÕu lµ lóa níc, c¸c lo¹i ngò cèc kh¸c vµ nhiÒu c©y c«ng nghiÖp nhiệt đới có giá trị xuất khẩu cao. Chăn nuôi cha ph¸t triÓn b»ng trång trät. 3.3 Cñng cè GV yªu cÇu HS lµm bµi tËp 3 SGK IV. DÆn dß - Häc bµi cò + lµm bµi tËp - Nghiªn cøu tríc bµi míi: TiÕt 10, bµi 10 D©n sè vµ søc Ðp cña d©n sè tíi tµi nguyªn vµ m«i trêng. TiÕt 10 - Bµi 10.. D©n sè vµ søc Ðp d©n sè tíi tµi nguyªn, m«i trờng ở đới nóng. I. Môc tiªu cña bµi häc Sau bµi häc, HS cÇn: - Biết đợc đới nóng vừa đông dân vừa có sự bùng nổ dân số trong khi nền kinh tế còn đang trong quá trình phát triển. Vì thế tạo sức ép đến chất lợng cuộc sống, tài nguyên, môi trờng và các biện pháp dân số kế hoạch hoá gia đình. - Luyện tập cách đọc, phân tích biểu đồ và sơ đồ về các mối quan hệ và bớc đầu luyÖn tËp c¸ch ph©n tÝch c¸c sè liÖu thèng kª. - Nhận thức đợc vai trò của công tác dân số - kế hoạch hoá gia đình và ý thức đợc sự cần thiết phải có quy mô gia đình hợp lí. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Biểu đồ về mối quan hệ giữa dân số và lơng thực ở châu Phi từ năm 1975 đến 1990. - B¶ng sè liÖu t¬ng quan d©n sè vµ diÖn tÝch rõng ë khu vùc §«ng Nam ¸. - Sơ đồ mối quan hệ giữa dân số với tài nguyên và môi trờng. III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò ? Hãy trình bày những thuận lợi, khó khăn và biện pháp khắc phục đối với sản xuất nông nghiệp của môi trờng xích đạo ẩm. 3. Bµi míi 3.1 Më bµi.

(31) §íi nãng tËp trung gÇn mét nöa d©n sè thÕ giíi nhng kinh tÕ cßn chËm ph¸t triển. Dân c tăng nhanh và tập trung quá đông vào một số khu vực đã dẫn tới những vấn đề lớn về tài nguyên và môi trờng ở đới nóng. Việc giải quyết mối quan hệ giữa d©n c vµ m«i trêng ë ®©y ph¶i g¾n chÆt víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi. T¹i sao l¹i thÕ, chóng ta vµo bµi míi t×m hiÓu: TiÕt 10 - Bµi 10: D©n sè vµ søc Ðp d©n sè tíi tµi nguyªn môi trờng đới nóng. 3.2 Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, HS Hoạt động 1: Tìm hiểu về đặc điểm dân số ở đới nãng. - GV yªu cÇu HS quan s¸t H 2.1(bµi 2), th¶o luËn líp theo c¸c c©u hái sau: ? Đới nóng chiếm bao nhiêu phần trăm dân số ở đới nãng? ? Những khu vực nào ở đới nóng có dân c tập trung đông? ? Cho biết đặc điểm gia tăng dân số ở đới nóng có ảnh hởng gì tới kinh tế và đời sống? ? Mèi quan t©m hµng ®Çu vÒ d©n sè cña c¸c quèc gia đới nóng là gì? HS tr¶ lêi, GV chuÈn kuÕn thøc. ? Dân số ở đới nóng chiếm gần 50% nhân loại nhng l¹i chØ tËp trung sinh sèng trong 4 khu vùc Êy, th× sÏ có tác động đến tài nguyên, môi trờng nh thế nào? ( Tµi nguyªn, m«i trêng nhanh chãng bÞ c¹n kiÖt. m«i trờng rừng biển bị suy thoái tác động xấu đến nhiều mÆt) - GV nhÊn m¹nh: HiÖn nay viÖc kiÓm so¸t tØ lÖ gia t¨ng d©n sè ®ang lµ mét trong nh÷ng mèi quan t©m hàng đầu của các quốc gia ở đới nóng. Hoạt động 2: Thảo luận về sức ép của dan số lên tµi nguyªn, m«i trêng. - HS lµm viÖc theo nhãm 3 HS HS thảo luận về vấn đề hậu quả của dân số đông, gia tăng dân số nhanh tới đời sống, tài nguyên và môi trờng ở đới nóng theo dàn ý sau: + Tài nguyên (đất, khoáng sản, rừng) + B×nh qu©n l¬ng thùc theo ®Çu ngêi + ¤ nhiÔm m«i trêng + BiÖn ph¸p gi¶i quyÕt. GV gợi ý HS về cách phân tích biểu đồ: Mối quan hÖ gi÷a d©n sè víi l¬ng thùc cña ch©u Phi tõ n¨m 1975 đến 1990, có 3 đại lợng và lấy mốc 1975 quy thµnh 100% => Thø tù ph©n tÝch: + Qua biểu đồ sản lợng lơng thực ta thấy điều gì? (s¶n lîng l¬ng thùc t¨ng tõ 100% lªn trªn 110%) + Qua biểu đồ gia tăng dân số tự nhiên, tình hình gia t¨ng d©n sè ra sao? (gia t¨ng d©n sè tù nhiªn t¨ng tõ 100% lªn 160%) + So s¸nh sù gia t¨ng cña l¬ng thùc víi gia t¨ng d©n sè tù nhiªn nãi lªn ®iÒu g×? ( Cả 2 đều tăng nhng sản lợng lơng thực không tăng kịp với đà gia tăng dân số ). Néi dung bµi häc 1. D©n sè - Dân số đông chiếm gần 50% dân số thÕ giíi. - Dân tập trung đông ở 4 khu vực: §«ng Nam ¸, Nam ¸, T©y Phi, §«ng Nam Braxin. - Dân số ở đới nóng tăng nhanh dẫn đến bùng nổ dân số gây ra những hậu quả nghiêm trọng đối với việc phát triÓn kinh tÕ x· héi cña nhiÒu níc. - HiÖn nay viÖc kiÓm so¸t tØ lÖ gia t¨ng d©n sè ®ang lµ mét trong nh÷ng mèi quan t©m hµng ®Çu cña c¸c quèc gia ở đới nóng.. 2. Søc Ðp cña d©n sè tíi tµi nguyªn, m«i trêng.

(32) + Bình quân lơng thực đầu ngời thay đổi nh thế nào? (B×nh qu©n l¬ng thùc ®Çu ngêi gi¶m tõ 100% xuèng 80% ) + Nguyªn nh©n lµm cho b×nh qu©n l¬ng thùc sôt gi¶m? (Do d©n sè t¨ng nhanh h¬n t¨ng l¬ng thùc ) ? Vậy cần có biện pháp gì để năng bình quân lơng thùc theo ®Çu ngêi lªn? (Giảm tốc độ tăng dân số, nâng mức tăng lơng thực lªn ) GV híng dÉn c¸ch nhËn xÐt b¶ng sè liÖu vÒ t¬ng quan gi÷a d©n sè vµ diÖn tÝch rõng ë khu vùc §«ng Nam ¸ => thø tù nhËn xÐt: + Dân số có đặc điểm nh thế nào? ( D©n sè t¨ng tõ 360 lªn 442 triÖu ngêi) + DiÖn tÝch rõng cã xu híng nh thÕ nµo? ( DiÖn tÝch rõng gi¶m tõ 240.2 xuèng cßn 208.6 triÖu ha) + Mèi t¬ng quan gi÷a d©n sè vµ diÖn tÝch rõng ? ( D©n sè cµng t¨ng th× diÖn tÝch rõng cµng gi¶m) + Nguyªn nh©n lµm gi¶m diÖn tÝch rõng? (D©n sè t¨ng th× viÖc khai th¸c tµi nguyªn rõng còng tăng mục đích là phá rừng lấy đất canh tác hoặc xây nhµ m¸y, lÊy cñi, than gç…) - GV nhấn mạnh: nhằm đáp ứng nhu cầu số dân ngày càng đông, tài nguyên môi trờng đợc khai thác với tốc độ ngày càng nhanh. - GV chốt lại (sử dụng bảng phụ: sơ đồ ) 3.3 Cñng cè ? Trình bày đặc điểm dân số của đới nóng. ? Nêu những hậu quả của dân số đông, gia tăng dân số nhanh tới tài nguyên, môi trêng vµ biÖn ph¸p gi¶i quyÕt. IV. DÆn dß - Häc bµi cò + lµm bµi tËp 1,2 - Nghiên cứu trớc bài mới: Tiết 11, bài 11: Di dân và sự bùng nổ đô thị ở đới nãng. V. Phô lôc B¶ng 1: Søc Ðp cña d©n sè tíi tµi nguyªn, m«i trêng Dân số đông và tăng nhanh. Tµi nguyªn. søc Ðp. - DiÖn tÝch rõng ngµy cµng thu hÑp - §Êt b¹c mµu - Kho¸ng s¶n nhanh chãng bÞ c¹n kiÖt => Tµi nguyªn bÞ khai th¸c kiÖt quÖ. M«i trêng - Môi trờng bị ô nhiễm, đặc biÖt níc s¹ch vµ nguån níc ngÇm bÞ c¹n kiÖt - M«i trêng bÞ tµn ph¸ => M«i trêng bÞ hñy ho¹i. BiÖn ph¸p.

(33) - Gi¶m tØ lÖ gia t¨ng d©n sè - Ph¸t triÓn kinh tÕ - Nâng cao đời sống. Ngµy 8 th¸ng 10 n¨m 2008 TiÕt 11 - Bµi 11. Di dân và sự bùng nổ đô thị ở đới nóng. I. Môc tiªu cña bµi häc Sau bµi häc, HS cÇn: - Nắm đợc nguyên nhân của di dân và đô thị hoá ở đới nóng. - Biết đợc nguyên nhân hình thành và những vấn đề đang đợc đặt ra cho các đô thị, siêu đô thị ở đới nóng. - Bớc đầu luyện tập cách phân tích các sự vật hiện tợng địa lí(nguyên nhân di d©n). - Củng cố đợc kĩ năng đọc và phân tích ảnh địa lí, lợc đồ địa lí và biểu đồ hình cét. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Bản đồ phân bố dân c và đô thị thế giới. - Các ảnh su tập về hậu quả của đô thị hoá ở đới nóng. - Các ảnh về các đô thị hiện đại ở Đông Nam á đã đợc đô thị hoá có kế hoạch. III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò ? Trình bày đặc điểm dân số ở đới nóng. ? Nêu những hậu quả của dân số đông, gia tăng nhanh tới tài nguyên, môi trờng ở đới nóng. Biện pháp khắc phục 3. Bµi míi 3.1 Më bµi Đời sống khó khăn làm xuất hiện các luồng di dân. Sự di dân đã thúc đẩy quá trình đô thị hoá diễn ra rất nhanh. Đô thị hoá tự phát đang đặt ra nhiều vấn đề về KTXH và môi trờng ở đới nóng. Bài học hôm nay của chúng ta là: Tiết 11 - Bài 11: Di dân và sự bùng nổ đô thị ở đới nóng. 3.2 Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, HS Hoạt động 1: Tìm hiểu nguyên nhân và ảnh hởng của sự di dân ở đới nóng. ? Em hãy trình bày lại đặc điểm dân số ở đới nóng? - HS đọc thuật ngữ "di dân" (trang 186 ) - HS đọc đoạn "Di dân ở các nớc …Tây Nam á" ? Tại sao nói bức tranh di dân ở đới nóng lại rất đa d¹ng vµ phøc t¹p? ? Tìm và nêu các nguyên nhân của di dân ở đới nóng? GV phân tích đặc điểm di dân ở đới nóng, GV lấy vÝ dô( liªn hÖ víi thùc tiÔn). ? ¶nh hëng cña di d©n do nguyªn nh©n tiªu cùc ?. Néi dung bµi häc 1. Sù di d©n * T×m hiÓu thuËt ng÷ "di d©n". * §Æc ®iÓm:. - Di dân ở các nớc ở đới nóng diễn ra do nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c nhau( nguyªn nh©n tiªu cùc vµ nguyªn nh©n tÝch cùc) - Di dân ở nhiều nớc thuộc đới nóng làm cho dân số đô thị tăng nhanh, tạo sức ép lớn đối với vấn đê việc làm và môi trờng đô thị.. - HS đọc đoạn "Tuy nhiên nhiều nớc…KT-XH" ? H·y nªu nh÷ng biÖn ph¸p tÝch cùc cña di d©n cã kÕ - Nh÷ng cuéc di d©n cã tæ chøc, cã hoạch tác động tốt đến sự phát triển KT-XH. kế hoạch tác động tích cực đến sự.

(34) ? VËy víi nh÷ng biÖn ph¸p tÝch cùc cña di d©n cã kÕ ph¸t triÓn KT-XH cña nhiÒu níc hoạch thì các nớc ở đới nóng có thể giải quyết đợc những vấn đề gì? Hoạt động 2: Tìm hiểu nguyên nhân hình thành và 2. Đô thị hoá những vấn đề đang đợc đặt ra cho các đô thị, siêu đô thị ở đới nóng. - HS đọc thuật ngữ "Đô thị hoá" ? Nghiên cứu SGK, em hãy cho biết tình hình đô thị - Đới nóng là nơi có tốc độ đô thị hoá ở đới nóng. ho¸ cao - GV trình bày rõ tình hình đô thị hoá ở đới nóng - Tỉ lệ dân thành thị tăng nhanh và có sử dụng số liệu ở bài tập 3(chuyển sang bảng số số siêu đô thị ngày càng nhiều. liÖu thèng kª) Tỉ lệ dân đô thị(%) Ch©u lôc 1950 2001 Ch©u ¸ 15 37 Ch©u ¢u 56 73 Ch©u Phi 15 33 Ch©u B¾c MÜ 64 75 Ch©u Nam MÜ 41 79 GV cung cấp thông tin về tốc độ đô thị hoá trên thÕ giíi Tỉ lệ dân đô thị Tốc độ đô thị (% d©n sè) hãa(1992-1950) 1950 1992 Toµn thÕ 29.4 44.0 49.6 giíi C¸c níc PT 53.6 74.0 38.1 C¸c níc 17.4 35.0 101.1 §PT ? Em h·y m« t¶ 2 bøc tranh ë H 11.1 vµ H 11.2 - GV giíi thiÖu néi dung trong c¸c H11.1, H11.2 + ¶nh 11.1: Thµnh phè Xin-ga-po ph¸t triÓn cã kÕ ho¹ch nay trë thµnh mét trong nh÷ng thµnh phè hiÖn đại và sạch nhất thế giới. - Đô thị hoá tự phát đã để lại những + ¶nh 11.2: Mét khu æ chuét ë mét thµnh phè cña Ên hËu qu¶ xÊu cho m«i trêng. độ, đợc hình thành tự phát trong quá trình ĐTH do di - Giải pháp: d©n tù do. + Gắn liền ĐTH với phát triển KT? Qua 2 bức ảnh đó em hãy cho biết sự khác nhau XH giữa đô thị hoá tự phát và đô thị hoá có kế hoạch. + G¾n liÒn §TH víi ph©n bè l¹i GV chèt l¹i d©n c ? Để giải quyết vấn đề trên chúng ta cần phải có nh÷ng gi¶i ph¸p thÝch hîp nµo? GV tæng kÕt môc 2 3.3 Cñng cè ? Nêu những nguyên nhân dẫn đến các làn sóng di dân ở đới nóng. ? Đánh dấu X vào ô trống mà ý em cho là đúng nhất. Châu lục có tốc độ tăng tỉ lệ dân đô thị cao nhất thế giới.  Ch©u ¸  Ch©u ©u  Ch©u Phi  Ch©u MÜ  Nam MÜ . IV. DÆn dß - Häc bµi cò - Nghiên cứu trớc bài mới:T iết 12, bài 12: Thực hành- Nhận xét đặc điểm môi trờng đới nóng. Thø 2 ngµy 8 th¸ng 10 n¨m 2008.

(35) TiÕt 12 - Bµi 12. Thùc hµnh Nhận xét đặc điểm môi trờng đới nóng. I. Môc tiªu cña bµi häc Qua c¸c bµi tËp, HS cÇn cã c¸c kiÕn thøc: - Về các kiểu khí hậu xích đạo ẩm, nhiệt đới và nhiệt đới gió mùa. - Về đặc điểm của các kiểu môi trờng ở đới nóng - Rèn luyện các kĩ năng đã học, củng cố và nâng cao thêm 1 bớc các kĩ năng sau: + Kĩ năng nhận biết các kiểu môi trờng của đới nóng qua ảnh địa lí, qua biểu đồ nhiệt độ và lợng ma. + Kĩ năng phân tích mối quan hệ giữa chế độ ma với chế độ sông ngòi, giữa khí hËu vµ m«i trêng. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - C¸c tranh ¶nh trong SGK III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò ? Nêu đặc điểm cơ bản nhất của khí hậu xích đạo ẩm. Hình dạng biểu đồ khí hậu xích đạo ẩm đợc biểu hiện nh thế nào? ? Nêu đặc điểm khí hậu nhiệt đới và khí hậu nhiệt đới gió mùa. Đặc điểm hình dạng 2 biểu đồ có gì giống và khác nhau? 3. Bµi míi 3.1 Më bµi GV xác định yêu cầu bài thực hành 3.2 Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, HS ? Có 3 ảnh về các kiểu môi trờng đới nóng, xác định từng ảnh thuộc kiểu môi trờng nào? GV hớng dẫn HS xác định theo các bớc sau: + ¶nh chôp g×? + Chủ đề của ảnh phù hợp với đặc điểm của môi trờng nào ở đới nóng? + Xác định tên của môi trờng trong ảnh?. - GV yªu cÇu HS xem ¶nh: + ¶nh chôp g×? ( Xa van đồng cỏ cao có cây và đàn trâu rừng ) + Xác định tên của môi trờng trong ảnh? ( Môi trờng nhiệt đới ) - GV gọi HS nhắc lại đặc điểm của môi trờng nhiệt đới - Đối chiếu với 3 biểu đồ nhiệt độ và lợng ma A, B, C để chọn biểu đồ phù hợp với ảnh Xa van theo ph¬ng ph¸p lo¹i trõ. - GV yªu cÇu HS «n l¹i mèi quan hÖ gi÷a l-. Néi dung bµi häc Bµi tËp 1: - ¶nh A: Hoang m¹c Xahara C¸t tr¶i dµi mªnh m«ng cho thÊy khÝ hËu rất nóng không có giới động, thực vật nào cả => M«i trêng hoang m¹c . - ¶nh B: C«ng viªn quèc gia Sª-nª-g¸t(Tanda-ni-a) Xa van đồng cỏ cao => môi trờng nhiệt đới. - ¶nh C: B¾c C«ng G«. Rõng rËm nhiÒu tÇng => rõng rËm C«ng G« => môi trờng xích đạo ẩm. Bµi tËp 2: - Biểu đồ A: nóng đều quanh năm và tháng nào cũng có ma -> môi trờng xích đạo ẩm => không đúng - Biểu đồ B: nóng quanh năm và có 2 lần nhiệt độ tăng cao, ma theo mùa và có 1 thời k× kh« h¹n tíi 6 th¸ng -> m«i trêng nhiÖt đới. - Biểu đồ C: nóng quanh năm và có 2 lần nhiệt độ tăng cao, ma theo mùa và có 1 thời k× kh« h¹n tíi 7 th¸ng -> m«i trêng nhiÖt đới. => Vậy xác định biểu đồ B hay C? Tại sao? Biểu đồ B là phù hợp nhất vì B ma nhiều,.

(36) ợng ma và chế độ nớc trên các con sông. (+ Ma quanh n¨m nªn s«ng ®Çy níc quanh n¨m + KhÝ hËu cã mïa ma th× s«ng cã mïa lò + KhÝ hËu cã mïa kh« th× s«ng cã mïa c¹n) ? Quan sát 3 biểu đồ A, B, C; cho nhận xét về chế độ ma trong năm.. phï hîp víi Xa van cã nhiÒu c©y h¬n biÓu đồ C. Bµi tËp 3: - Chế độ ma trong năm:. ? Quan sát 2 biểu đồ sông X và Y, cho nhận Biểu đồ A: ma quanh năm. xét về chế độ nớc đợc biểu hiện nh thế nào? Biểu đồ B: có thời kì khô hạn kéo dài. Biểu đồ C: ma tập trung theo mùa. ? Quan sát 3 biểu đồ ma với 2 biểu đồ nớc - Chế độ nớc sông: Biểu đồ sông X: có nớc quanh năm. s«ng: Biểu đồ sông Y: có 1 mùa lũ, mùa cạn nhng + T×m mèi quan hÖ gi÷a chóng. + Sắp xếp hình thành từng đôi một và loại không có tháng nào không có nớc. bỏ biểu đồ ma không phù hợp. ? Nhắc lại đặc điểm nhiệt độ và lợng ma với trị số đặc trng của các kiểu khí hậu ở đới nóng.( Nóng quanh năm nhiệt độ trung bình > 20 C, nhiệt đới có 2 lần nhiệt độ tăng cao. Ma quanh năm - xích đạo ẩm; theo mùa nhiệt đới ) - GV hớng dẫn, đối chiếu các trị số của nhiệt độ, lợng ma từng biểu đồ, bằng phơng pháp loại trừ dần các biểu đồ không phù hợp.. ? Tìm hiểu và phân tích biểu đồ khí hậu B.. => A - X; C - Y; lo¹i B v× cã thêi k× kh« h¹n kÐo dµi. Bµi tËp 4: - Xác định: Biểu đồ A: Có nhiều tháng nhiệt độ xuống thÊp <150C vµo mïa h¹ lµ mïa ma -> lo¹i bá. Biểu đồ B: Nóng quanh năm > 200C có 2 lần nhiệt độ tăng cao trong năm. Ma nhiều vµo mïa h¹ -> phï hîp. Biểu đồ C: Nhiệt độ tháng cao nhất trong năm không quá 200C. Mùa đông ấm áp kh«ng xuèng díi 50C. Ma quanh n¨m -> lo¹i bá. Biểu đồ D: Có mùa đông lạnh < -50C. Lợng ma th¸ng cao nhÊt kh«ng qu¸ 80mm -> lo¹i bá. Biểu đồ E: Có mùa hạ nóng >250C, mùa đông mát < 150C. Ma ít và ma vào mùa đông -> lo¹i bá. - Biểu đồ B: + Nhiệt độ quanh năm > 250C. + Lîng ma trung b×nh > 1500mm, ma vµo mùa hạ, mùa đông ít ma-> khí hậu gió mùa => Biểu đồ B là biểu đồ khí hậu nhiệt đới gió mùa của môi trờng đới nóng.. 3.3 Cñng cè - GV nhận xét đánh giá giờ học. - GV cho điểm thởng hoặc điểm phạt đối với từng đối tợng HS. IV. DÆn dß - Häc bµi cò - Ôn tập từ tiết 1 đến 11 => Tiết 13. Ôn tập (GV phát đề cơng ôn tập cho HSđề ......................................................................................................................................................................... c¬ng «n tËp.

(37) C©u 1: Em h·y cho biÕt d©n sè thÕ giíi hiÖn nay nh thÕ nµo? Câu 2: Quan sát lợc đồ 2.1, hãy cho biết những khu vực tập trung đông dân. Tại sao? Câu 3: Hãy điền những thông tin cần thiết vào bảng sau để thấy rõ sự khác nhau cơ bản gi÷a 2 lo¹i h×nh quÇn c chÝnh trªn thÕ giíi. Lo¹i h×nh Mật độ dân số Hoạt động kinh tế chủ yếu QuÇn c n«ng th«n Quần c đô thị Câu 4: Quan sát lợc đồ H 3.3 hoặc bản đồ sự phân bố dân c và các đô thị lớn trên thế giới em hãy nêu tên các siêu đô thị > 8 triệu ngời ở châu Mĩ, châu Phi, châu Âu, châu ¸? Câu 5: Quan sát lợc đồ H.4.2 hãy nhận xét về sự phân bố dân c và các đô thị lớn ở châu ¸? Câu 6: Dựa vào các kiến thức đã học hãy điền vào các thông tin cần thiết vào bảng sau: Các kiểu môi trờng ở đới §Æc ®iÓm khÝ hËu §Æc ®iÓm kh¸c nãng Môi trờng xích đạo ẩm Môi trờng nhiệt đới Môi trờng nhiệt đới gió mùa C©u 7: Hoµn thµnh b¶ng sau. H×nh thøc canh t¸c. Tác động đến tài nguyên môi trêng, kinh tÕ – x· héi. §Æc ®iÓm. Lµm n¬ng rÉy Th©m canh lóa níc S¶n xuÊt hµng ho¸ theo quy m« lín C©u 8: H·y hoµn thµnh b¶ng sau. M«i trêng. §Æc ®iÓm tù nhiªn. ThuËn lîi. Khã kh¨n. Xích đạo ẩm Nhiệt đới và nhiệt đới gió mùa Câu 9: Cho biết đặc điểm của dân số ở đới nóng? Xác lập sơ đồ mối quan hệ giữa dân số đông và tăng nhanh tới tài nguyên, môi trêng vµ biÖn ph¸p kh¾c phôc. Câu 10: Vì sao lại nói: Bức tranh di dân ở đới nóng đa dạng và phức tạp? Quá trình đô thị hoá ở đới nóng diễn ra nh thế nào? cho biết tác động của quá trình đô thị hoá tự phát ở đới nóng đối với môi trờng ở đây? Câu 11: Trình bày mối liên hệ giữa khí hậu với giới thực vật, sông ngòi ở đới nóng.. TiÕt 13 I. Môc tiªu cña bµi häc. Ngµy 13 th¸ng 10 n¨m 2008 ¤n tËp kiÓm tra.

(38) Sau bµi «n tËp, HS cÇn: - Hệ thống các kiến thức và kĩ năng đã học. + Hiểu và trình bày đợc đặc điểm dân số, sự phân bố dân c và các chủng tộc trên thÕ giíi. + Hiểu và trình bày đợc các kiểu quần c và các siêu đô thị lớn trên thế giới. + Hiểu và trình bày đợc các đặc điểm tự nhiên, đặc điểm kinh tế(nông nghiệp), đặc điểm dân c - xã hội ở đới nóng. + Củng cố các kĩ năng phân tích lợc đồ bản đồ, biểu đồ. + Phát triển kĩ năng xác lập mối liên hệ địa lí giữa các yếu tố dân số với tài nguyªn m«i trêng. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Bản đồ các kiểu môi trờng địa lí. - Bản đồ phân bố dân c, mật độ dân số và đô thị lớn trên thế giới. - Một số tranh ảnh của các môi trờng thuộc đới nóng. III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi míi 2.1 Më bµi GV giíi thiÖu néi dung «n tËp. 2.2 Hoạt động dạy học GV nªu c©u hái, HS tr¶ lêi, GV chuÈn kiÕn thøc. C©u 1: Em h·y cho biÕt d©n sè thÕ giíi hiÖn nay nh thÕ nµo? Câu 2: Quan sát lợc đồ 2.1, hãy cho biết những khu vực tập trung đông dân. Tại sao? Câu 3: Hãy điền những thông tin cần thiết vào bảng sau để thấy rõ sự khác nhau cơ bản gi÷a 2 lo¹i h×nh quÇn c chÝnh trªn thÕ giíi. Lo¹i h×nh Mật độ dân số Hoạt động kinh tế chủ yÕu QuÇn c n«ng th«n Quần c đô thị Câu 4: Quan sát lợc đồ H.3.3 hoặc biểu đồ dân c sự phân bố dân c và các đô thị lớn trên thế giới em hãy nêu tên các siêu đô thị > 8 triệu ngời ở Châu Mĩ, Châu Phi, Châu ¢u, Ch©u ¸? Câu 5: Quan sát lợc đồ H.4.2 hãy nhận xét về sự phân bố dân c và các đô thị lớn ở Ch©u ¸? Câu 6: Dựa vào các kiến thức đã học hãy điền vào các thông tin cần thiết vào bảng sau: Các kiểu môi trờng ở đới đặc điểm khí hậu đặc điểm khác nãng Môi trờng xích đạo ẩm Môi trờng nhiệt đới Môi trờng nhiệt đới gió mùa C©u 7: Hoµn thµnh b¶ng sau. H×nh thøc canh t¸c C¸ch thøc Quy m« s¶n Khèi lîng Tác động đến tiÕn hµnh xuÊt n«ng s¶n lµm TNMT, KT-XH ra Lµm n¬ng rÉy Th©m canh lóa níc S¶n xuÊt hµng ho¸ theo quy m« lín C©u 8: H·y hoµn thµnh b¶ng sau. M«i trêng §Æc ®iÓm tù ThuËn lîi Khã kh¨n nhiªn Xích đạo ẩm Nhiệt đới và nhiệt đới gió mùa Câu 9: Cho biết đặc điểm của dân số ở đới nóng?.

(39) Xác lập sơ đồ mối quan hệ giữa dân số tới tự nhiên, môi trờng và biện pháp khắc phục. Câu 10: Vì sao lại nói: Bức tranh di dân ở đới nóng đa dạng và phức tạp? Quá trình đô thị hoá ở đới nóng diễn ra nh thế nào? cho biết tác động của quá trình đô thị hoá tự phát ở đới nón g đối với môi trờng ở đây. Câu 11: Trình bày mối liên hệ giữa khí hậu với giới thực vật, sông ngòi ở đới nóng. 2.3 Cñng cè - GV nhận xét đánh giá giờ học. - Sử dụng điểm thởng hoặc điểm phạt đối với từng đối tợng HS. IV. DÆn dß - VÒ nhµ «n tËp tèt vµ n¾m v÷ng c¸c kiÕn thøc, kÜ n¨ng - ChuÈn bÞ tiÕt tíi kiÓm tra 1 tiÕt. Ngµy 13 th¸ng 10 n¨m 2008 KiÓm tra 1 tiÕt. TiÕt 14:. I. Môc tiªu Nhằm kiểm tra đánh giá kết quả học tập của HS, rút ra những sai lệch trong quá tr×nh häc tËp II. ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn: §Ò kiÓm tra 2. Häc sinh: ¤n tËp tèt, bót viÕt III. Hoạt động trên lớp 1. ổn định lớp 2. KiÓm tra - Phát đề kiểm tra - HS lµm bµi, GV gi¸m s¸t HS lµm bµi - GV thu bài, nhận xét thái độ, ý thức làm bài của HS 3. Híng dÉn chuÈn bÞ bµi míi Ma trận đề kiểm tra Chủ đề D©n sè. NhËn biÕt. Th«ng hiÓu. VËn dông. TN 1. TN. TN. TL. TL 6. 0,25 Tỉ lệ dân đô thị. TL 2,25. 2. 2. 0,25. 0,25 M«i trêng nhiÖt 3 đới KhÝ hËu nhiÖt đới gió mùa M«i trêng xÝch đạo ẩm Tæng. 4 0,25. 1,75. 1,5 5. 1,75. 1,75 7. 0,75. Tæng. 3,25. 2. 4 4 4 10.

(40) Thø ….. ngµy….. th¸ng…..n¨m 2008. Hä tªn:…………………………… Líp:…… §iÓm. KiÓm tra 45 phót M«n: §Þa lÝ 7 Lêi nhËn xÐt cña gi¸o viªn. PhÇn tr¾c nghiÖm * Khoanh tròn chữ cái đứng trớc câu ý em cho là đúng. (0,25 điểm) C©u1. N¨m 2001, ViÖt Nam cã sè d©n 78,7 triÖu ngêi, diÖn tÝch 330 991 km 2. VËy, mật độ dân số nớc ta là: A. 200 ngêi / km 2 B. 225 ngêi / km 2 2 C. 238 ngêi / km D. 245 ngêi / km 2 Câu2. Châu lục có tốc độ tăng tỉ lệ dân đô thị cao nhất thế giới (thời kì 1950 – 2001).. (0,25 ®iÓm) A. Ch©u ¸ B. Ch©u ©u C. Ch©u Phi D. Ch©u MÜ Câu3. Nguyên nhân dẫn đến xói mòn đất ở môi trờng nhiệt đới.. (0,25 điểm) a. Nhiệt độ cao quanh năm b. Nhiệt độ và độ ẩm đều cao c. Cã mét thêi kú kh« h¹n kÐo dµi d. Lîng ma tËp trung vµo 1 mïa C©u 4 H·y ®iÒn vµo chç trèng (...) c¸c tõ phï hîp.. (1,5 ®iÓm) Khí hậu nhiệt đới gió mùa có 2 đặc điểm nổi bật là.................................................... thay đổi theo.................................... và ..............................................diễn biến thất thờng. Câu 5. Hoàn thành sơ đồ thâm canh lúa nớc. (1,75 điểm) . T¨ng s¶n lîng T¨ng n¨ng suÊt. T¨ng vô Th©m canh lóa níc. Nguồn lao động dồi Chủ động tới tiêu dµo PhÇn tù luËn Câu 6. Nêu đặc điểm của dân số ở đới nóng?(2 điểm) Câu 7. Môi trờng xích đạo ẩm có thuận lợi và khó khăn gì đối với sản xuất nông nghiÖp? (4 ®iÓm) ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………….................................................................................... đề cơng ôn tập. C©u 1: Em h·y cho biÕt d©n sè thÕ giíi hiÖn nay nh thÕ nµo? Câu 2: Quan sát lợc đồ 2.1, hãy cho biết những khu vực tập trung đông dân. Tại sao? Câu 3: Hãy điền những thông tin cần thiết vào bảng sau để thấy rõ sự khác nhau cơ bản gi÷a 2 lo¹i h×nh quÇn c chÝnh trªn thÕ giíi. Lo¹i h×nh Mật độ dân số Hoạt động kinh tế chủ.

(41) yÕu QuÇn c n«ng th«n Quần c đô thị Câu 4: Quan sát lợc đồ H.3.3 hoặc biểu đồ dân c sự phân bố dân c và các đô thị lớn trên thế giới em hãy nêu tên các siêu đô thị > 8 triệu ngời ở Châu Mĩ, Châu Phi, Châu ¢u, Ch©u ¸? Câu 5: Quan sát lợc đồ H.4.2 hãy nhận xét về sự phân bố dân c và các đô thị lớn ở Ch©u ¸? Câu 6: Dựa vào các kiến thức đã học hãy điền vào các thông tin cần thiết vào bảng sau: Các kiểu môi trờng ở đới đặc điểm khí hậu đặc điểm khác nãng Môi trờng xích đạo ẩm Môi trờng nhiệt đới Môi trờng nhiệt đới gió mùa C©u 7: Hoµn thµnh b¶ng sau. H×nh thøc canh t¸c C¸ch thøc Quy m« s¶n Khèi lîng Tác động đến tiÕn hµnh xuÊt n«ng s¶n lµm TNMT, KT-XH ra Lµm n¬ng rÉy Th©m canh lóa níc S¶n xuÊt hµng ho¸ theo quy m« lín C©u 8: H·y hoµn thµnh b¶ng sau. M«i trêng §Æc ®iÓm tù ThuËn lîi Khã kh¨n nhiªn Xích đạo ẩm Nhiệt đới và nhiệt đới gió mùa Câu 9: Cho biết đặc điểm của dân số ở đới nóng? Xác lập sơ đồ mối quan hệ giữa dân số tới tự nhiên, môi trờng và biện pháp khắc phục. Câu 10: Vì sao lại nói: Bức tranh di dân ở đới nóng đa dạng và phức tạp? Quá trình đô thị hoá ở đới nóng diễn ra nh thế nào? cho biết tác động của quá trình đô thị hoá tự phát ở đới nón g đối với môi trờng ở đây. C©u 11: Tr×nh bµy mèi liªn hÖ gi÷a khÝ hËu víi giíi thùc vËt §¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm PhÇn tr¾c nghiÖm *. Khoanh tròn chữ cái đứng trớc câu ý em cho là đúng (0,75 điểm) A B C D c©u 1 x c©u 2 x c©u 3 x C©u 4. H·y ®iÒn vµo chç trèng (... ) c¸c tõ thÝch hîp (1,5®iÓm) 1. Nhiệt độ 3. Mïa giã 2. Lîng ma 4. Thêi tiÕt Câu 5 Hoàn thành sơ đồ thâm canh lúa nớc (1,75 điểm) T¨ng s¶n lîng. T¨ng n¨ng suÊt. T¨ng vô Th©m canh lóa níc Chủ động tới tiêu. Nguồn lao động dồi dào.

(42) PhÇn tù luËn Câu 6. Đặc điểm của dân số ở đới nóng.(2 điểm) - Dân số đông chiếm gần 50% dân số thế giới. - Dân tập trung đông ở 4 khu vực: Đông Nam á, Nam á, Tây Phi, Đông Nam Braxin. - Dân số ở đới nóng tăng nhanh dẫn đến bùng nổ dân số gây ra những hậu quả nghiêm trọng đối với việc phát triển kinh tế xã hội của nhiều nớc. - HiÖn nay viÖc kiÓm so¸t tØ lÖ gia t¨ng d©n sè ®ang lµ mét trong nh÷ng mèi quan tâm hàng đầu của các quốc gia ở đới nóng Câu 7. Môi trờng xích đạo ẩm có thuận lợi và khó khăn đối với sản xuất nông nghiệp (4®iÓm) - ThuËn lîi: Môi trờng xích đạo ẩm có nhiệt độ và độ ẩm cao thuận lợi cho cây trồng sinh trởng quanh năm, có thể gối vụ, xen canh nhiều loại cây. - Khã kh¨n: + Các sinh vật có hại đối với cây trồng vật nuôi dễ phát triển. + ở những nơi có độ dốc lớn, không có thực vật che phủ thì lớp đất màu dễ bị nớc ma rửa trôi..

(43) Chủ đề D©n sè. NhËn biÕt TN 1. Ma trận đề kiểm tra Th«ng hiÓu. TL. TN. TL. 2 4 3. Hä tªn:…………………………… Líp 7:…… §iÓm. TL 4 5,5. 3. 3 Tæng. Tæng. 1,5. 1,5 §íi nãng. TN 3. 1,5 §íi nãng. VËn dông. 3. 4 10. Thø ….. ngµy….. th¸ng…..n¨m 2009 KiÓm tra häc k× I Thêi gian : 45 phót M«n: §Þa lÝ Lêi nhËn xÐt cña gi¸o viªn. PhÇn tr¾c nghiÖm (3 ®iÓm) *. Khoanh tròn chữ cái đứng trớc câu ý em cho là đúng..

(44) C©u 1. N¨m 2001, ViÖt Nam cã sè d©n 78,7 triÖu ngêi, diÖn tÝch 330 991 km 2. VËy, mật độ dân số nớc ta là: ( 0,25 điểm) A. 200 ngêi / km 2 B. 225 ngêi / km 2 2 C. 238 ngêi / km D. 245 ngêi / km 2 Câu 2 Châu phi có tốc độ tăng tỉ lệ dân đô thị cao nhất thế giới (thời kì 1950 – 2001) .( 0,25 ®iÓm) A.§óng B.Sai Câu 3.Hoàn thành câu sau sao cho đúng:( 1 điểm) Môi trờng đới nóng phân bố chủ yếu trong giới hạn của các vĩ tuyến từ................ ........................,nªn khÝ h¹u rÊt................................................................ Câu 4. Hãy nối các ý ở cột A với cột B cho đúng.( 1,5 điểm) A. M«i trêng 1. Xích đạo ẩm 2. Nhiệt đới 3. Nhiệt đới gió mùa. B. KhÝ hËu a. Khí hậu có hai đặc điểm nổi bật là nhiệt độ và lợng ma thay đổi theo mùa gió và thời tiÕt diÔn biÕn thÊt thêng. b. KhÝ hËu n¾ng nãng ma nhiÒu quanh n¨m, sự chênh lệch nhiệt độ trong năm nhỏ. c. KhÝ hËu nãng vµ lîng ma tËp vµo mét mïa. Cµng vÒ chÝ tuyÕn thêi k× kh« h¹n cµng kéo dài và biên độ nhiệt năm càng lớn.. PhÇn tù luËn Câu 5. Vẽ sơ đồ hậu quả của dân số đông và tăng nhanh đối với tài nguyên và môi trờng. Để giảm bớt sức ép của dân số tới tài nguyên và môi trờng ở đới nóng cần có nh÷ng biÖn ph¸p nµo? ( 4 ®iÓm) Câu 6. Sản xuất nông nghiệp ở đới nóng có đặc điểm gì?( 3 điểm) ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………....................... …………………………………………………………………………………………... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ............................................................................................................................................

(45) ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................ §¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm PhÇn tr¾c nghiÖm *Khoanh tròn chữ cái đứng trớc câu ý em cho là đúng (0,5 điểm) A B C D 1 x 2 x C©u3.(1 ®iªm) A. 230 27’ B đến 230 27’ N B.NhiÌu kiÓu khÝ hËu kh¸c nhau Câu 4. Hãy nối các ý ở cột A với cột B cho đúng.(1,5 điểm) A. M«i trêng. B. KhÝ hËu a. Khí hậu có hai đặc điểm nổi bật là nhiệt độ và lợng ma thay đổi theo mùa gió và thời tiÕt diÔn biÕn thÊt thêng. b. KhÝ hËu n¾ng nãng ma nhiÒu quanh n¨m, sự chênh lệch nhiệt độ trong năm nhỏ. c. KhÝ hËu nãng vµ lîng ma tËp vµo mét mïa. Cµng vÒ chÝ tuyÕn thêi k× kh« h¹n cµng kéo dài và biên độ nhiệt năm càng lớn.. 1. Xích đạo ẩm 2. Nhiệt đới 3. Nhiệt đới gió mùa. PhÇn tù luËn C©u 5.(4 ®iÓm) Hậu quả của dân số đông và tăng nhanh đối với tài nguyên và môi trờng. Để giảm bớt sức ép của dân số tới tài nguyên và môi trờng ở đới nóng cần có những biện pháp. Dân số đông và tăng nhanh. Tµi nguyªn. søc Ðp. M«i trêng.

(46) - DiÖn tÝch rõng ngµy cµng thu hÑp - §Êt b¹c mµu - Kho¸ng s¶n nhanh chãng bÞ c¹n kiÖt. - Môi trờng bị ô nhiễm, đặc biÖt níc s¹ch vµ nguån níc ngÇm bÞ c¹n kiÖt - M«i trêng bÞ tµn ph¸. BiÖn ph¸p - Gi¶m tØ lÖ gia t¨ng d©n sè - Ph¸t triÓn kinh tÕ - Nâng cao đời sống C©u 6 (3 ®iÓm) - Sản xuất nông nghiệp ở đới nóng có đặc điểm: + Môi trờng đới nóng khí hậu phân hoá đa dạng làm cho hoạt động nông nghiệp ë ®©y cã sù kh¸c nhau gi÷a c¸c m«i trêng. +Môi trờng xích đạo ẩm việc trồng trọt đợc tiến hành quanh năm, có thể gối vụ, xen canh nhiÒu lo¹i c©y. +Đới nóng có nhiệt độ và độ ẩm cao, ma nhiều hoặc ma tập trung theo mùa, đất dễ bị rửa trôi, xói mòn, cần phải có biện pháp bảo vệ rừng, trồng cây che phủ đất và lµm thuû lîi.. Chủ đề D©n sè. NhËn biÕt. Ma trận đề kiểm tra Th«ng hiÓu VËn dông. TN 1. TN. TL. TL. TN. Tæng. TL 0,25. 0,25 §íi nãng. 3. 2 1. 4 0,25. 1,5 6. §íi nãng Tæng. 5. 1,25. 0,25. 6,75 4 3. 3 3. 1,5. 4 10.

(47) Thø ….. ngµy….. th¸ng…..n¨m 2008. Hä tªn:…………………………… Líp:…… §iÓm. KiÓm tra 45 phót M«n: §Þa lÝ. Lêi nhËn xÐt cña gi¸o viªn. PhÇn tr¾c nghiÖm Câu 1. Khoanh tròn chữ cái đứng trớc câu ý em cho là đúng. 1. Năm 2001, Việt Nam có số dân 78,7 triệu ngời, diện tích 330 991 km 2. Vậy, mật độ d©n sè níc ta lµ: A. 200 ngêi / km 2 B. 225 ngêi / km 2 2 C. 238 ngêi / km D. 245 ngêi / km 2 2. Châu lục có tốc độ tăng tỉ lệ dân đô thị cao nhất thế giới (thời kì 1950 – 2001). A. Ch©u ¸ B. Ch©u ©u C. Ch©u Phi D. Ch©u MÜ 3. Môi trờng đới nóng phân bố chủ yếu trong dới hạn của các vĩ tuyến: a. 5 0 B đến 5 0 N b. 5 0 B đến chí tuyến ở cả hai bán cÇu c. 30 0 B đến 30 0 N d. 230 27’ B đến 230 27’ N Câu 2. Hãy nối các ý ở cột A với cột B cho đúng. A. M«i trêng B. KhÝ hËu a. Khí hậu có hai đặc điểm nổi bật là nhiệt 1. Xích đạo ẩm độ và lợng ma thay đổi theo mùa gió và thời tiÕt diÔn biÕn thÊt thêng. b. KhÝ hËu n¾ng nãng ma nhiÒu quanh n¨m, 2. Nhiệt đới sự chênh lệch nhiệt độ trong năm nhỏ. c. KhÝ hËu nãng vµ lîng ma tËp vµo mét 3. Nhiệt đới gió mùa mïa. Cµng vÒ chÝ tuyÕn thêi k× kh« h¹n cµng kéo dài và biên độ nhiệt năm càng lớn. PhÇn tù luËn Câu 3. Em hãy nhận xét biểu đồ nhiệt độ và lợng ma ở đới nóng cho biết biểu đồ đó thuéc kiÓu m«i trêng nµo?. Câu 4. Cho biết hậu quả của dân số đông và tăng nhanh đối với tài nguyên và môi trờng. Để giảm bớt sức ép của dân số tới tài nguyên và môi trờng ở đới nóng cần có nh÷ng biÖn ph¸p nµo? ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………… ………………………………………………………………………………….

(48) ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………. §¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm PhÇn tr¾c nghiÖm Câu 1. Khoanh tròn chữ cái đứng trớc câu ý em cho là đúng (1,5 điểm) A B C D 1 x 2 x 3 x Câu 2. Hãy nối các ý ở cột A với cột B cho đúng. (1,5 điểm) A. M«i trêng B. KhÝ hËu a. Khí hậu có hai đặc điểm nổi bật là nhiệt 1. Xích đạo ẩm độ và lợng ma thay đổi theo mùa gió và thời tiÕt diÔn biÕn thÊt thêng. b. KhÝ hËu n¾ng nãng ma nhiÒu quanh n¨m, 2. Nhiệt đới sự chênh lệch nhiệt độ trong năm nhỏ. c. KhÝ hËu nãng vµ lîng ma tËp vµo mét 3. Nhiệt đới gió mùa mïa. Cµng vÒ chÝ tuyÕn thêi k× kh« h¹n cµng kéo dài và biên độ nhiệt năm càng lớn. PhÇn tù luËn.

(49) Câu 3. Hậu quả của dân số đông và tăng nhanh đối với tài nguyên và môi trờng. Để giảm bớt sức ép của dân số tới tài nguyên và môi trờng ở đới nóng cần có những biện pháp. (4 điểm- mỗi ý đúng 0,5 điểm) + Hậu quả của dân số đông và tăng nhanh đối với tài nguyên và môi trờng * Sức ép đối với tài nguyên - DiÖn tÝch rõng ngµy cµng thu hÑp - §Êt b¹c mµu - Kho¸ng s¶n nhanh chãng bÞ c¹n kiÖt * Sức ép đối với môi trờng - Môi trờng bị ô nhiễm, đặc biệt nớc sạch và nguồn nớc ngầm ngày càng bị cạn kiÖt - M«i trêng bÞ tµn ph¸ + BiÖn ph¸p - Gi¶m tØ lÖ gia t¨ng d©n sè - Ph¸t triÓn kinh tÕ - Nâng cao đời sống C©u 4. (3,0 ®iÓm) - Nhiệt độ(1,0 điểm): + Nhiệt độ tháng cao nhất là tháng 3 khoảng 290 C + Nhiệt độ tháng thấp nhất là 12 khoảng 250C + Biên độ nhiệt năm lớn: 100 C + Có 2 lần nhiệt độ tăng cao - Lîng ma(1 ®iÓm): + Sè th¸ng ma nhiÒu: Th¸ng 5 – Th¸ng 10 -> mïa ma + Sè th¸ng ma Ýt : Th¸ng 11 – Tth¸ng 4 n¨m sau -> mïa kh« NhËn xÐt: nãng vµ lîng ma tËp trung vµo 1 mïa, thêi k× kh« h¹n kÐo dµi 6 th¸ng, biên độ nhiệt năm lớn.(0,5 điểm) => Kiểu khí hậu của môi trờng nhiệt đới(0,5 điểm) Ngµy 14 th¸ng 10 n¨m 2008 Chơng II: Môi trờng đới ôn hòa, hoạt động kinh tế của con ngời ở đới ôn hòa TiÕt 15: Môi trờng đới ôn hòa I. Môc tiªu cña bµi häc Sau bµi häc, HS cÇn: - Nắm đợc 2 đặc điểm cơ bản của môi trờng đới ôn hòa. + TÝnh chÊt trung gian cña khÝ hËu víi thêi tiÕt thÊt thêng + TÝnh ®a d¹ng cña thiªn nhiªn theo thêi gian vµ kh«ng gian - Hiểu và phân biệt đợc sự khác biệt giữa các kiểu khí hậu của đới on hoà qua biểu đồ nhiệt độ và lợng ma. - Thấy đợc sự thay đổi của nhiệt độ lợng ma có ảnh hởng đến sự phân bố các biểu rừng ở đới ôn hòa. - Tiếp tục củng cố thêm về kĩ năng đọc, phân tích ảnh và bản đồ địa lí, bồi dỡng kĩ năng nhận biết các biểu khí hậu ôn đới qua các biểu đồ và qua ảnh. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Bản đồ cảnh quan thế giới hoặc bản đồ địa lí tự nhiên thế giới (nếu có) - Bản đồ thế giới có các dòng biển (nếu có) - ảnh 4 mùa ở đới ôn hòa - Lợc đồ các loại gió trên thế giới. III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò 3. Bµi míi 3.1 Më bµi §íi «n hßa chiÕm mét nöa diÖn tÝch næi trªn Tr¸i §Êt. Víi vÞ trÝ trung gian m«i trờng đới ôn hòa có những nét khác biệt với các môi trờng khác và hết sức đa dạng. Cụ thể ra sao chúng ta sẽ tìm hiểu ở: chơng II. Môi trờng đới ôn hòa. Hoạt động kinh tế của con ngời ở đới ôn hòa. Tiết 15- Môi trờng đới ôn hòa..

(50) 3.2 Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, HS - GV yêu cầu HS xác định vị trí đới ôn hòa trong lợc đồ 13.1 dựa vào đới nóng và đới lạnh, dựa vào vĩ độ ( giữa chí tuyÕn vµ vßng cùc B¾c ë c¶ 2 b¸n cÇu) và so sánh phần đất đai đới ôn hòa ở BBC vµ NBC. ? Ph©n tÝch b¶ng sè liÖu, chøng minh tính chất trung gian của khí hậu đới ôn hßa. ? Quan sát lợc đồ hình 13.1, cho biết nguyªn nh©n g©y ra tÝnh thÊt thêng cña thời tiết đới ôn hòa? -> HS tr¶ lêi, GV gi¶i thÝch c¸c kÝ hiÖu mòi tªn (giã T©y, dßng biÓn nãng vµ khèi kh«ng khÝ nãng, khèi khÝ l¹nh) vµ nguyªn nh©n g©y ra tÝnh thÊt thêng cña thêi tiÕt. - GV chèt l¹i - GV sử dụng bảng phụ để giới thiệu thêi gian tõng mïa, thêi tiÕt tõng mïa, sự biến đổi cây có từng mùa - Quan s¸t h×nh 13.1 ? Nêu tên và xác định vị trí của các kiểu môi trờng ở đới ôn hòa. ? Nªu vai trß cña dßng biÓn nãng vµ giã tây ôn đới với khí hậu ở đới ôn hòa. ? ở đại lục châu á, từ phía tây sang phía đông có các kiểu môi trờng? Từ Bắc xuèng Nam cã c¸c kiÓu m«i trêng nµo? ? ở Bắc Mĩ, từ Tây sang đông có các kiÓu m«i trêng nµo? Tõ B¾c xuèng Nam cã c¸c kiÓu m«i trêng nµo? - GV lu ý cho HS biÕt sù gièng vµ kh¸c nhau của việc xác định đặc điểm của các kiểu khí hậu ở đới nóng và đới lạnh. ? Quan sát 3 biểu đồ nhiệt độ và lợng ma trang 44, em có nhận xét về đặc điểm cña tõng kiÓu khÝ hËu nh thÕ nµo? - Quan s¸t c¸c ¶nh 13.2, 13.3, 13.4 vµ đối chiếu với các biểu đồ nhiệt độ và lợng ma tơng ứng vận dung kiến thức đã học để giải thích: ? Vì sao ở môi trờng ôn đới Hải dơng l¹i cã chiÒu rõng l¸ réng? ? Vì sao ở môi trờng ôn đới lục địa có rõng l¸ kim? ? Vì sao ở môi trờng địa trung hải có rõng c©y bôi gai? GV gi¶i thÝch l¹i.. Néi dung bµi häc 1. KhÝ hËu - Về vị trí: đới ôn hòa nằm giữa đới nóng và đới lạnh. - KhÝ hËu cã tÝnh chÊt trung gian + Nhiệt độ: không nóng bằng đới nóng và không lạnh bằng đới lạnh + Lợng ma: không nhiều nh đới nóng và không ít nh đới lạnh. - Thêi tiÕt thÊt thêng. Ví dụ: Nhiệt độ xuống đột ngột < 0 0, gió mạnh, tuyết rơi dày -> ảnh hởng của đợt kh«ng khÝ l¹nh Nhiệt độ tăng rất cao và khô, dễ gây cháy ở nhiều nơi ...... -> ảnh hởng của đới khÝ nãng. => Nguyªn nh©n do n»m ë vÞ trÝ trung gian giữa: hải dơng - lục địa (Khối khí ẩm ớt hải dơng và khối khí lạnh lục địa), đới nóng và đới lạnh (khối khí cực lục địa lạnh, khối khÝ chÝ tuyÕn nãng kh«) 2. Sù ph©n hãa cña m«i trêng - Thiên nhiên thay đổi theo mùa: 4 mùa: Xu©n - H¹ - Thu - §«ng - Thiên nhiên thay đổi theo vĩ tuyến, theo sự phân bố dòng biển và gió Tây ôn đới (từ T©y sang §«ng, tõ B¾c xuèng Nam)  Từ tây sang đông + Bờ Tây lục địa có môi trờng ôn đới Hải d¬ng: Èm ít quanh n¨m, mïa h¹ m¸t mÎ mùa đông không lạnh lắm => rừng lá rộng + Càng vào sâu trong đất liền, tính chất lục địa càng rõ rệt: lợng ma giảm dần, mùa đông lạnh, mùa hạ nóng => rừng hỗn giao, lá kim.(môi trờng ôn đới lục địa)  Tõ B¾c xuèng Nam + Vĩ độ cao: mùa đông lạnh và kéo dài, mïa h¹ ng¾n => rõng l¸ kim -> rõng hçn giao -> th¶o nguyªn. + GÇn chÝ tuyÕn (MT§TH): mïa h¹ nãng và khô, mùa đông ấm áp, ma vào thu đông => rõng c©y bôi gai..

(51) - GV kÕt luËn 3.3 Cñng cè BTTN . Khoanh tròn đáp án ý em cho là đúng: 1. Đặc điểm khí hậu đới ôn hòa là: a. Mang tính chất trung gian giữa khí hậu đới nóng và đới lạnh. b. Thiên nhiên thay đổi theo 4 mùa: xuân, hạ, thu , đông c. Thời tiết thay đổi thất thờng. d. Cả 3 đều đúng 2. Kiểu khí hậu chiếm phần lớn diện tích ở đới ôn hòa là: a. ôn đới hải dơng b. §Þa Trung H¶i c. ôn đới lục địa d. Hàn đới IV. DÆn dß - HS vÒ nhµ häc bµi cò - Nghiên cứu trớc bài mới: Tiết 16 - Hoạt động nông nghiệp ở đới ôn hòa. V. Phô lôc * Bảng phụ: Các mùa trong năm ở đới ôn hòa 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Th¸ng Xu©n H¹ Thu C¸c mïa §«ng l¹nh, tuyÕt N¾ng Êm, tuyÕt N¾ng nãng, ma Trêi m¸t l¹nh vµ Thêi tiÕt Trêi r¬i tan nhiÒu kh« C©y trång t¨ng tr- C©y n¶y léc ra Qu¶ chÝn L¸ kh« vµng, ëng chËm, tr¬ hoa rông l¸ C©y cá cµnh (trõ c©y l¸ kim).

(52) Ngµy 21 th¸ng 10 n¨m 2008 TiÕt 16: Bµi 14: Hoạt động Nông nghiệp ở đới ôn hòa. I. Môc tiªu bµi häc Sau bµi häc HS cÇn: - Biết hai hình thức tổ chức sản xuất nông nghiệp chính: hộ gia đình và trang trại ở đới ôn hòa. - Giải thích đợc vì sao đới ôn hoà có nền nông nghiệp tiên tiến. - Trình bày đợc sự phân bố của các loại cây trồng và vật nuôi chủ yếu ở đới ôn hoµ. - Xác định đợc sự phân bố của một số nông sản chủ yếu thuộc các kiểu môi trờng của đới ôn hoà trên bản đồ. - Khai thác một ssó kiến thức từ tranh ảnh địa lí. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Bản đồ các môi trờng địa lí. - Tranh ảnh về sản xuất chuyên môn hóa cao (trồng trọt, chăn nuôi) ở đới ôn hßa: B¾c MÜ, Nam MÜ, ¤ - xtr©y - li -a, B¾c ¢u, §«ng ¢u. - Bản đồ nông nghiệp của Hoa Kì. - Tranh ảnh về sản xuất nông nghiệp ở đới ôn hòa. III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò ? Trình bày sự phân hóa của môi trờng đới ôn hòa. 3. Bµi míi 3.1) Më bµi Nhìn chung đới ôn hoà có nền nông nghiệp tiến. Những khó khăn do thời tiết, khí hậu đã và đang đợc khắc phục nhờ sự tiến bộ của KH- KT, giúp cho nông nghiệp ở đây phát triển hơn ở đới nóng. 3.2) Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, HS Hoạt động 1: Tìm hiểu về nền nông nghiệp đới «n hoµ (15phót) - GV yêu cầu HS làm việc theo cặp, đọc mục 1 trong SGK vµ quan s¸t c¸c H 14.1, H 14.2, H 14.3, H 14.4, H 14.5, H 14.6 để cho biết ? §íi «n hoµ cã nh÷ng h×nh thøc tæ chøc s¶n xuÊt n«ng nghiÖp phæ biÕn nµo? ? Các hình thức đó có sự giống và khác nhau về quy mô sản xuất, trình độ chuyên môn hoá nh thế nµo? ? Nêu một số biện pháp khoa học kĩ thuật đã đợc áp dụng trong nông nghiệp ở đới ôn hoà? ? NhËn xÐt vÒ sè lîng, khèi lîng, chÊt lîng s¶n phÈm. - GV chỉ định một vài HS đại diện trình bày kết. Néi dung bµi häc 1. NÒn n«ng nghiÖp tiªn tiÕn. - Hình thức: hộ gia đình và trang tr¹i - Quy mô lớn, trình độ chuyên m«m ho¸ cao. - ¸p dông c¸c biÖn ph¸p khoa học kĩ thuật hiện đại. - Sè lîng s¶n phÈm nhiÒu, khèi lîng lín, chÊt lîng cao..

(53) qu¶ vµ nªu nh÷ng vÝ dô minh ho¹ vÒ c¸c biÖn pháp khoa học kĩ thuật đã đợc áp dụng qua các h×nh ë trang 46, 47, 48. - Yªu cÇu c¸c HS kh¸c gãp ý, bæ sung. - GV chốt lại: Nền nông nghiệp đới ôn hoà là một nÒn n«ng nghiÖp tiªn tiÕn, c¸ch thøc tæ chøc s¶n xuÊt n«ng nghiÖp theo quy m« lín, ¸p dông những tiến bộ khoa học kĩ thuật để khắc phục khó kh¨n, bÊt lîi do thêi tiÕt g©y ra ( Thuû lîi hoµn 2. C¸c s¶n phÈm n«ng nghiÖp chỉnh, máy móc hiện đại, hệ thống nhà kính... ) chñ yÕu. Hoạt động 2: Nhận xét và giải thích sự phân - Các sản phẩm nông nghiệp chủ bố cây trồng, vật nuôi của đới ôn hoà (20phút) yÕu gåm: - GV nêu rõ đặc điểm khí hậu của kiểu môi trờng + Cận nhiệt đới gió mùa: lúa nớc, cận nhiệt đới gió mùa (mùa đông ấm và khô, mùa đậu tơng, bỏng, các loại hoa qủa: h¹ nãng vµ Èm), hoang m¹c (rÊt nãng vµ kh«) cam, đào. - GV yªu cÇu HS lµm viÖc theo nhãm quan s¸t + §Þa Trung H¶i: nho, cam chanh, bản đồ các môi trờng địa lí, lợc đồ hình 13.1, đọc ô liu. mục 2 SGK kết hợp với kiến thức đã học để hoàn + Ôn đới hải dơng: lúa mì , củ cải thành phiếu học tập nhằm tìm hiểu về các cây đờng, rau, hoa quả, chăn nuôi bò trång, vËt nu«i chñ yÕu ë tõng kiÓu m«i trêng. s÷a vµ bß thÞt. - Yêu vầu HS nêu nhận xét và giải thích về sự + Ôn đới lục địa: lúa mì đại phân bố các cây trồng, vật nuôi ở đới ôn hoà. m¹ch, khoai t©y, ng«, lóa m×, - §¹i diÖn nhãm lªn tr×nh bµy kÕt qu¶ dùa vµo b¶n ch¨n nu«i bß, ngùa, lîn. đồ Các môi trờng địa lí. + Hoang mạc ôn đới: chăn nuôi - C¸c nhãm kh¸c gãp ý, bæ sung. cõu - GV đa thông tin phản hồi và chuẩn xác lại kiến - Sản phẩm nông nghiệp đới ôn thức bằng bản đồ. hoµ rÊt ®a d¹ng. - GV cã thÓ nªu thªm vÝ dô vÒ sù thÝch nghi cña - S¶n phÈm n«ng nghiÖp chñ yÕu các cây trồng, vật nuôi ở từng kiểu môi trờng. Có của từng kiểu môi trờng đều khác sù ph©n bè c¸c c©y trång, vËt nu«i kh¸c lµ do: nhau. + Môi trờng đới ôn hoà rất đa dạng (có các kiểu m«i trêng kh¸c nhau) + Sù thÝch nghi cña c©y trång, vËt nu«i. + ¸p dông tiÕn bé khoa häc kÜ thuËt tiªn tiÕn, c¸c sản phẩm đợc sản xuất phù hợp với điều kiện khí hậu, đất đai... của từng kiểu môi trờng. 3.3. Cñng cè Yêu cầu HS hoàn thành bảng sau để thể hiện đợc nền nông nghiệp tiên tiến ở đới ôn hoà (mũi tên và điền khuyết) NÒn n«ng nghiÖp tiªn tiÕn. S¶n phÈm IV. DÆn dß - Häc bµi cò. - Nghiên cứu trớc bài mới: Tiết 17 Bài 15: Hoạt động công nghiệp ở đới ôn hoà V. Phô lôc.

(54) Phiếu hoạt động Nhãm: Thêi gian hoµn thµnh : 5 phót Nhiệm vụ: Dựa vào bản đồ Các môi trờng địa lí, lợc đồ hình 13.1, đọc mục 2 SGK và kết hợp với kiến thức đã học, hãy điền vào phiếu phiếu học tập sau đây: C¸c kiÓu m«i trêng 1. Cận nhiệt đới gió mùa. 2. §Þa Trung H¶i. 3. Ôn đới hải dơng. 4. Ôn đới lục địa. 5. Hoang mạc ôn đới. §Æc ®iÓm chung vÒ khÝ hËu. C©y trång, vËt nu«i chñ yÕu.

(55) Ngµy 25 th¸ng 10 n¨m 2008 TiÕt 17 Bài 15: Hoạt động công nghiệp ở đới ôn hoà I. Môc tiªu bµi häc Sau bµi häc, HS cÇn: - Nắm đợc nền công nghiệp của các nớc đới ôn hoà là nền công nghiệp hiện đại thÓ hiÖn trong c«ng nghiÖp chÕ biÕn. - Biết và phân biệt đợc các cảnh quan công nghiệp phổ biến ở đới ôn hoà: khu c«ng nghiÖp, trung t©m c«ng nghiÖp vµ vïng c«ng nghiÖp. - HS luyện tập kĩ năng phân tích bố cục một ảnh địa lí. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Bản đồ tự nhiên thế giới - Bản đồ công nghiệp thế giới - Bản đồ công nghiệp Hoa Kỳ III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2.Bµi cò ? Vì sao nền nông nghiệp đới ôn hoá đợc gọi là nền nông nghiệp tiên tiến? 3. Bµi míi 3.1) Më bµi Công nghiệp là ngành kinh tế bậc nhất ở đới ôn hoà. ở đây, những dấu hiệu của một xã hội công nghiệp nh các nhà máy, khu công nghiệp và đô thị hóa luôn hiện ra tríc m¾t chóng ta. HÖ thèng giao th«ng c¸c lo¹i ®an xen nhau .... 3.2) Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, HS - GV giíi thiÖu cho HS biÕt trong nÒn công nghiệp đới ôn hòa có 2 ngành quan träng: C«ng nghiÖp khai th¸c, c«ng nghiÖp chÕ biÕn. - GV giíi thiÖu 2 thuËt ng÷: c«ng nghiÖp khai th¸c, c«ng nghiÖp chÕ biÕn. ? H·y cho biÕt c«ng nghiÖp khai th¸c ph¸t triÓn ë nh÷ng n¬i nµo? GV sử dụng bản đồ tự nhiên thế giới kh¾c l¹i n¬i ph©n bè ngµnh c«ng nghiÖp khai th¸c: §«ng B¾c, Hoa K×, Uran – Xi bia Liªn Bang Nga, PhÇn Lan, Canada.... ? V× sao l¹i nãi ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biến ở đới ôn hòa hết sức đa dạng? ? §Æc ®iÓm cña ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biến ở đới ôn hòa ? GV nãi râ: + Phần lớn nguyên nhiên liệu đều nhập từ các nớc đới nóng. + Ph©n bè s¶n xuÊt chñ yÕu: c¶ng sèng, cảng biển và các đô thị lớn. ? Vai trò của công nghiệp của đới ôn hòa víi thÕ giíi nh thÕ nµo? ? Nh÷ng níc nµo cã c«ng nghiÖp hµng ®Çu thÕ giíi? - GV yêu cầu HS đọc thuật ngữ "cảnh quan c«ng nghiÖp hãa", GV gi¶i thÝch thêm: là môi trờng nhân tạo đợc hình thành nên trong quá trình CNH, đợc đặc trng bëi c¸c c«ng tr×nh ®an xen víi c¸c tuyến đờng luôn hiện ra trớc mắt chúng. Néi dung bµi häc 1. Nền nông nghiệp hiện đại, có cơ cấu ®a d¹ng - C«ng nghiÖp khai th¸c ph¸t triÓn nh÷ng n¬i cã nhiÒu tµi nguyªn thiªn nhiªn, kho¸ng s¶n, rõng ....... - C«ng nghiÖp chÕ biÕn lµ thÕ m¹nh vµ rÊt ®a d¹ng: cã nhiÒu ngµnh s¶n xuÊt kh¸c nhau, tõ s¶n xuÊt ra nguyªn liÖu (luyện kim, lọc dầu...) đến các sản phẩm tiªu dïng hµng ngµy vµ c¸c lo¹i m¸y móc đơn giản đến tinh vi, tự động hóa. 2. C¶nh quan c«ng nghiÖp - T×m hiÓu thuËt ng÷ " C¶nh quan c«ng nghiÖp hãa" - C¶nh quan c«ng nghiÖp phæ biÕn kh¾p mọi nơi trong đới ôn hoà đợc biểu hiện ở c¸c khu c«ng nghiÖp, trung t©m c«ng.

(56) ta. - GV gióp HS nhËn biÕt c¸c lo¹i c¶nh quan công nghiệp phổ biến ở đới ôn hòa theo thø tù tõ thÊp lªn cao (sö dông b¶n đồ công nghiệp Hoa Kì) ? §äc néi dung môc 2 SGK quan s¸t H 15.1 cho biÕt: + Khu công nghiệp đợc hình thành nh thÕ nµo? Lîi Ých kinh tÕ cña viÖc thµnh lËp khu c«ng nghiÖp? + Trung tâm công nghiệp đợc hình thành nh thÕ nµo? C¸c trung t©m c«ng nghiÖp thêng ph©n bè ë ®©u? C¸c trung t©m công nghiệp có đặc điểm gì? + Vùng công nghiệp đợc hình thành nh thÕ nµo? Quy m«? §íi «n hoµ thêng cã nh÷ng trung t©m c«ng nghiÖp lín nµo næi tiÕng thÕ giíi? ? Quan s¸t H 15.3, nhËn xÐt sù ph©n bè các trung tâm công nghiệp chính ở đới «n hßa? ? Quan s¸t H 15.1 vµ H 15.2, h·y m« t¶. GV mô tả lại nội dung của 2 ảnh địa lí H15.1, 15.2 ? Qua 2 bức ảnh đó, em cho biết trong 2 khu c«ng nghiÖp, khu nµo cã kh¶ n¨ng g©y « nhiÔm cho m«i trêng nhiÒu nhÊt? V× sao? GV nhÊn m¹nh: ®©y lµ h¹n chÕ cña sù phát triển cảnh quan công nghiệp đới ôn hßa, xu thÕ ngµy nay cña thÕ giíi nãi chung và đới ôn hòa nói riêng là xây dùng c¸c "khu c«ng nghiÖp xanh" kiÓu míi nh H15.2 thay thÕ c¸c khu c«ng nghiÖp tríc ®©y g©y « nhiÔm m«i trêng. 3.3) Cñng cè HS lµm bµi tËp 3 SGK IV. DÆn dß Häc bµi cò + nghiªn cøu bµi míi.. nghiÖp, vïng c«ng nghiÖp.. - C¶nh quan c«ng nghiÖp lµ niÒm tù hµo của các quốc gia trong đới ôn hòa, các chÊt th¶i c«ng nghiÖp l¹i lµ nguån g©y « nhiÔm m«i trêng..

(57) Ngµy 27 th¸ng 10 n¨m 2008 TiÕt 18 Bµi 16: Đô thị hóa ở đới ôn hòa I. Môc tiªu bµi häc Sau bµi häc, HS cÇn: - Hiểu đợc những đặc điểm cơ bản của đô thị hoá ở đới ôn hòa (phát triển về số lợng, về chiều rộng, chiều cao và chiều sâu, liên kết với nhau thành chùm đô thị hoặc siêu đô thị, phát triển đô thị có quy hoạch) - Nắm đợc những vấn đề nảy sinh trong quá trình đô thị hóa ở các nớc phát triển (n¹n thÊt nghiÖp, thiÕu chç ë vµ c«ng tr×nh c«ng céng, « nhiÔm, ïn t¾c giao th«ng) vµ c¸ch gi¶i quyÕt - HS nhận biết đô thị cổ và đô thị mới qua ảnh II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - ảnh 1 vài đô thị lớn của các nớc phát triển. - Bản đồ dân số thế giới. - ¶nh vÒ ngêi thÊt nghiÖp, vÒ c¸c khu d©n nghÌo ë c¸c níc ph¸t triÓn. III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò ? Trình bày đặc điểm phát triển của ngành công nghiệp chế biến ở đới ôn hòa ? Xác định các trung tâm công nghiệp ở đới ôn hòa 3. Bµi míi 3.1. Më bµi Đại bộ phận dân số đới ôn hòa sống trong các đô thị lớn, nhỏ. Đô thị hóa ở đới ôn hòa có những nét khác biệt với đô thị ở đới nóng. Cụ thể nh thế nào ta vào bài học tìm hiểu: Tiết 18 - bài 16 : Đô thị hóa ở đới ôn hòa. 3.2. Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, HS - GV nªu c©u hái lín: ? Nét đặc trng của đô thị hóa ở môi trờng đới ôn hòa là gì? GV sö dông nhiÒu c©u hái nhá gîi më: ? Sự phát triển về số lợng của quá trình đô thị hoá đợc biểu hiện nh thế nào?. Néi dung bµi häc 1. Đô thị hóa ở mức độ cao - Nét đặc trng của đô thị hóa ở môi trờng đới «n hßa. + TØ lÖ d©n thµnh thÞ cao chiÕm tíi 75% d©n sè. Các thành phố chiếm tỉ lệ lớn dân đô thị của mét níc VÝ dô: Niu Iooc: 21 triÖu ngêi chiÕm 10% d©n sè T«Ki«: 27 triÖu ngêi chiÕm 27% d©n sè ? Sự phát triển về chiều rộng đợc biểu Pari: 9,5 triệu ngời chiếm 21% dân số hiÖn ra sao? + Các đô thị nối kết với nhau liên tục -> siêu đô thị -> chuỗi đô thị <=> chùm đô thị. VÝ dô: NhËt B¶n:T«ki« -> I« c«hama -> Nag« ra-> «xa- ca -> C«bª -> Hirosima-> Phucuoca Hoa K×: B«-xt¬n-> Oa-sing-t¬n ? Chøng minh sù ph¸t triÓn vÒ chiÒu cao, Hoa K×, Ca na da: Si-ca-go -> M«n-trª-an chiÒu s©u. + Ph¸t triÓn vÒ chiÒu cao vµ chiÒu s©u. ( Hình 16.2: Đô thị hiện đại Niu - Ióoc) ? Sự phát triển theo quy hoạch đợc biểu hiÖn nh thÕ nµo? + Phát triển theo quy hoạch, bảo tồn đợc các (Có các khu riêng, hệ thống đờng xá toả công trình kiến thức cũ. kh¾p, H×nh 15.1 vµ h×nh 16.1) ? ở vùng nông thôn đới ôn hòa có lối sèng nh thÕ nµo? + Lối sống đô thị phổ biến ở môi trờng đới ôn hßa..

(58) - GV sắp xếp các vấn đề của đô thị hoá ở đới ôn hòa thành 3 nhóm: + Nhóm vấn đề môi trờng ? Việc tập trung dân quá đông vào các đô thị, các siêu đô thị sẽ làm nảy sinh những vấn đề gì đối với môi trờng? ? Cã qu¸ nhiÒu ph¬ng tiÖn giao th«ng trong các đô thị sẽ ảnh hởng gì đến môi trờng? (« nhiÔm kh«ng khÝ, n¹n kÑt xe, t¾c nghÏn giao th«ng...) + Nhóm vấn đề xã hội ? Dân đô thị tăng nhanh làm nảy sinh những vấn đề xã hội phức tạp nào? (dân nghèo đô thị, nạn thất nghiệp, ngời vô gia c...) + Nhóm vấn đề đô thị ? Dân đô thị tăng nhanh thì việc giải quyết nhµ ë, viÖc lµm,..... sÏ nh thÕ nµo? (thiÕu nhµ ë, thiÕu c¸c c«ng tr×nh c«ng céng...) Minh ho¹ h×nh 16.2, 16.3, 16.4 - GV cùng HS chốt lại những vấn đề nảy sinh khi các đô thị phát triển quá nhanh ở đới ôn hoà. ? Đứng trớc tình hình đó các đô thị ở đới ôn hoà đã đề ra hớng giải quyết nh thế nào?. 2. Các vấn đề của đô thị - Các đô thị phát triển quá nhanh làm nảy sinh những vấn đề: + M«i trêng: « nhiÔm m«i trêng, ïn t¾c giao th«ng...... + Xã hội: dân nghèo đô thị, nạn thất nghiệp, ngêi v« gia c...... + §« thÞ: thiÕu nhµ ë, thiÕu c¸c c«ng tr×nh c«ng céng....... - Híng gi¶i quyÕt §« thÞ ho¸ "phi tËp trung" + Thµnh phè vÖ tinh + Chuyển dịch công nghiệp và dịch vụ đến các vïng míi. + §« thÞ ho¸ n«ng th«n.. 3.3. Cñng cè ? Nét đặc trng của đô thị hoá ở đới ôn hoà là gì? ? Việc tập trung dân quá đông vào các đô thị, các siêu đô thị sẽ làm nảy sinh những vấn đề gì? hớng giải quyết ? IV. DÆn dß Häc bµi cò Nghiên cứu trớc bài mới: Tiết 19 - Bài 17: Ô nhiễm môi trờng đới ôn hoà..

(59) TiÕt 19. Ngµy 29 th¸ng 10 n¨m 2008 Bài 17: Ô nhiễm môi trờng ở đới ôn hoà. I. Môc tiªu bµi häc Sau khi häc, HS cÇn: - Biết đợc những nguyên nhân gây ra ô nhiễm không khí và ô nhiễm nớc ở các níc ph¸t triÓn. - Biết đợc các hậu quả do ô nhiễm không khí và nớc gây ra cho thiên nhiên và con ngời không chỉ ở đới ôn hoà mà cho toàn thế giới. - Luyện tập kĩ năng vẽ biểu đồ hình cột và kĩ năng phân tích ảnh địa lí. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - C¸c ¶nh vÒ « nhiÔm kh«ng khÝ vµ níc (su tÇm) - ¶nh chôp Tr¸i §Êt víi lç thñng tÇng «z«n. III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò ? Nét đặc trng của đô thị hoá ở đới ôn hoà là gì? ? Dân c tập trung quá đông vào các đô thị ở đới ôn hoà làm nảy sinh các vấn đề x· héi g×? 3. Bµi míi 3.1. Më bµi ở bài 15- Hoạt động sản xuất công nghiệp ở đới ôn hoà và bài 16- Đô thị hoá ở đới ôn hoà các em đã biết sự phát triển công nghiệp và sự phát triển các đô thị quá nhanh là những nguồn gây ô nhiễm môi trờng ở đới ôn hoà. Ô nhiễm môi trờng ở đới ôn hoà, đặc biệt là ô nhiễm không khí và ô nhiễm nớc đã đến mức báo động. Tiết 19 bài 17. Ô nhiễm môi trờng ở đới ôn hoà, sẽ giúp các em hiểu rõ hơn. 3.2. Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, HS. Néi dung bµi häc 1. ¤ nhiÔm kh«ng khÝ. ? Quan s¸t 2 ¶nh díi ®©y, em cã suy nghÜ g× vÒ vấn đề ô nhiễm không khí ở đới ôn hoà? (H17.1: KhÝ th¶i => 1 trong nh÷ng nguyªn nh©n g©y ra ma axit. H17.2: HËu qu¶ cña nh÷ng trËn ma axit – lµm chÕt c©y cèi. => Môi trờng không khí ở đới ôn hoà ô nhiÔm nÆng nÒ) ? Theo c¸c em hiÓu th× “ma a xÝt” lµ ma nh thÕ nµo? ( Kết quả cần đạt “ma a xít” là: ma có chứa một lợng a-xít đợc tạo nên chủ yếu từ khói của c¸c nhµ m¸y th¶i vµo kh«ng khÝ) - GV yêu cầu HS quan sát các bức ảnh đợc trình chiếu trên bảng và đọc bằng mắt đoạn "Sù ph¸t triÓn cña c«ng nghiÖp .... h« hÊp cho con ngêi...... " vµ "Sù bÊt cÈn khi sö dông ...... v« cïng nghiªm träng" ? Em h·y nªu nh÷ng nguyªn nh©n g©y « - Nguyªn nh©n nhiễm không khí ở đới ôn hoà? + Do khÝ th¶i tõ c¸c nhµ m¸y c«ng nghiÖp vµ c¸c ph¬ng tiÖn giao th«ng. + Do sù bÊt cÈn khi sö dông n¨ng lîng nguyên tử dẫn đến rò rĩ các chất phóng xạ vµo kh«ng khÝ. - HËu qu¶ + Ma axit.

(60) ? Ô nhiễm không khí ở đới ôn hoà dẫn tới nh÷ng hËu qu¶ g×? HS tr lêi; GV diÔn gi¶ng vµ nhÊn m¹nh mét số vấn đề: + HiÖu øng nhµ kÝnh lµ hiÖn tîng líp vá kh«ng khí gần mặt đất bị nóng lên do các khí thải tạo ra mét líp mµn ch¾n ë trªn cao, ng¨n c¶n nhiÖt mặt trời bức xạ từ mặt đất không thoát đợc vào kh«ng gian. + HËu qu¶ cña hiÖu øng nhµ kÝnh. + ¤ nhiÔm phãng x¹:  N¨m 1986 nhµ m¸y Chernobyl-Liªn X« cò bÞ rß rÜ  Uranium: U235 (Liªn X« cò, 1988) Sr90(Stron tium): 27,7 n¨m Cs137: 32 n¨m C14: 5568 n¨m ph©n huû - GV tr×nh chiÕu mét sè bøc ¶nh thÓ hiÖn hËu qu¶ cña « nhiÔm kh«ng khÝ, HS theo dâi. ? §Ó gi¶m c¸c khÝ th¶i g©y « nhiÔm kh«ng khÝ ở đới ôn hoà nói riêng và toàn cầu nói chung thì các quốc gia đã làm gì? ? Nghị định th Ki-ô-tô có vai trò nh thế nào trong viÖc b¶o vÖ m«i trêng kh«ng khÝ toµn cÇu? GV nhÊn m¹nh: Hoa k× lµ níc cã lîng khÝ thải độc hại bình quân đầu ngời cao nhất thế giới và chiếm 1/4 lợng khí thải độc hại toàn cÇu. ThÕ nhng Hoa K× kh«ng phª chuÈn NghÞ định th Ki-ô-tô. D luận cho rằng nghị định th Ki-ô-tô một dự án đang đứng trớc nguy cơ bị ph¸ s¶n vµo n¨m 2012-n¨m tæng kÕt t×nh h×nh. L¬ng tri cña thÕ giíi mong muèn ®iÒu ngîc l¹i ? Quan s¸t ¶nh 17.3 vµ 17.4 nªu mét sè nguyên nhân dẫn đến ô nhiễm nớc ở đới ôn hoµ. - HS đọc nhanh đoạn “Việc tập trung phần lớn các đô thị...ô nhiễm nặng” và “Váng dầu....trên đất liền” ? Nêu những nguyên nhân gây ô nhiễm môi trờng nớc ở đới ôn hoà? HS tr¶ lêi, GV chuÈn x¸c kiÕn thøc.  Chết cây cối, động vật.  ¡n mßn c¸c c«ng tr×nh x©y dùng.  Gây ra các bệnh về đờng hô hấp của con ngêi.... + HiÖu øng nhµ kÝnh lµm Tr¸i §Êt nãng lªn -> khí hậu toàn cầu thay đổi, băng 2 cực tan chảy, mực nớc đại dơng dâng cao và cßn lµm thñng tÇng «z«n, + S¬ng mï ®en -> tai n¹n giao th«ng. + ¤ nhiÔm phãng x¹ hËu qu¶ v« cïng nghiªm träng.. - BiÖn ph¸p Kí nghị định th Ki-ô-tô (cắt giảm lợng khÝ th¶i vµ b¶o vÖ sù trong lµnh cña kh«ng khÝ). 2. ¤ nhiÔm níc. - Nguyªn nh©n + Sự tập trung của các siêu đô thị ven biÓn + ChÊt th¶i cña c¸c nhµ m¸y, sinh ho¹t của các đô thị, lợng phân bón và thuốc trừ sâu d thừa trên đồng ruộng... + V¸ng dÇu ë c¸c vïng ven biÓn do chÊt th¶i cña c¸c nhµ m¸y läc dÇu trªn biÓn, chất thải rửa tàu, các vụ tai nạn đờng biÓn... - HËu qu¶ + Níc s«ng xÈy ra hiÖn tîng "thuû triÒu ? Quan sát các bức ảnh đợc trình chiếu kết hợp đỏ" víi kiÕn thøc SGK, em h·y cho biÕt hiÖn tîng -> chÕt ng¹t c¸c sinh vËt sèng trong níc gì xẩy ra? tác hại của hiện tợng đó đối với sinh + Nớc biển xẩy ra hiện tợng "thuỷ triều vËt sèng trong níc vµ ven bê nh thÕ nµo? ®en"-> chÕt c¸c sinh vËt ven bê. ? Theo em "Thuỷ triều đỏ", "Thuỷ triều đen" lµ g×? (nÕu cßn thêi gian).

(61) - GV nªu râ 2 thuËt ng÷: + "Thuỷ triều đỏ": do nớc có quá thừa đạm từ níc th¶i sinh ho¹t, tõ ph©n ho¸ häc vµ thuèc trừ sâu cho đồng ruộng trôi xuống sông rạch.... + "Thuû triÒu ®en": v¸ng dÇu ë c¸c vïng ven biÓn do chÊt th¶i cña c¸c nhµ m¸y läc dÇu trªn biển, chất thải rửa tàu, các vụ tai nạn đờng biÓn... 3.3 Cñng cè HS lµm bµi tËp tr¾c nghiÖm Câu 1: Nguyên nhân chính gây ô nhiễm môi trờng, đặc biệt là môi trờng nớc và môi trờng không khí ở đới ôn hoà là gì? Câu 2: Nguyên nhân gây ô nhiễm không khí ở đới ôn hoà: a. Do khÝ th¶i cña c¸c nhµ m¸y c«ng nghiÖp vµ c¸c ph¬ng tiÖn giao th«ng vËn t¶i b. ChÊt th¶i cña c¸c nhµ m¸y c«ng nghiÖp c. Sù rß rÜ chÊt phãng x¹ d. Cả a, b, c đều đúng C©u 3: ¤ nhiÔm kh«ng khÝ g©y nªn nh÷ng hËu qu¶: a. Ma a - xÝt vµ s¬ng mï ®en b. HiÖu øng nhµ kÝnh c. ¤ nhiÔm phãng x¹ d. Cả a, b, c đúng Câu 4: Nguyên nhân dẫn đến hiện tợng “thuỷ triều đỏ” a. Do nớc thải của các nhà máy và chất thải sinh hoạt của các đô thị b. Lîng ph©n bãn ho¸ häc vµ thuèc trõ s©u c. V¸ng dÇu d. Cả a, b, c đúng C©u 5: “Thuû triÒu ®en” lµ sù « nhiÔm nghiªm träng nhÊt cho biÓn lµ do: a. Sự tập trung của các siêu đô thị ven biển b. V¸ng dÇu do chÊt th¶i cña c¸c nhµ m¸y läc dÇu trªn biÓn, chÊt th¶i röa tàu, các vụ tai nạn đờng biển... c. Cả a và b đều đúng d. Cả a và b đều sai IV. DÆn dß - Häc bµi cò + Lµm bµi tËp - Nghiªn cøu tríc bµi míi: chuÈn bÞ tèt bµi thùc hµnh - Bµi 18: Thùc hµnh.

(62) Ngµy 1 th¸ng 11 n¨m 2008 TiÕt 20 Bµi 18: Thùc hµnh Nhận biết đặc điểm môi trờng đới ôn hoà I. Môc tiªu bµi häc Qua c¸c bµi tËp thùc hµnh, HS cñng cè c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n vµ mét sè kÜ n¨ng vÒ: - Các kiểu khí hậu của đới ôn hoà và nhận biết đợc qua biểu đồ nhiệt độ và lợng ma. - Các kiểu rừng ở đới ôn hoà và nhận biết đợc qua ảnh địa lí. - Ô nhiễm không khí ở đới ôn hoà và biết vẽ, đọc, phân tích biểu đồ gia tăng l ợng khí thải độc hại. - Cách tìm các tháng khô hạn trên biểu đồ khí hậu vẽ theo T = 2P. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Biểu đồ các kiểu khí hậu của đới nóng và đới ôn hoà (tự vẽ). - ảnh 3 kiểu rừng ôn đới (rừng lá rộng, rừng lá kim, rừng hỗn giao) (su tầm) III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò KÕt hîp trong d¹y bµi míi 3. Bµi míi 3.1. Më bµi GV nªu yªu cÇu bµi thùc hµnh: - Nhận biết đặc điểm môi trờng đới ôn hoà thông qua: + Các biểu đồ tơng quan nhiệt ẩm -> kiểu khí hậu. + ảnh các kiểu rừng ở đới ôn hoà -> tên kiểu rừng. - Vẽ biểu đồ và giải thích nguyên nhân về sự tăng lợng CO2 trong không khÝ tõ n¨m 1840 - 1947 3.2. Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, HS Néi dung bµi häc Bµi tËp 1 - GV lu ý cho HS: c¸ch thÓ hiÖn míi trong các biểu đồ nhiệt độ và lợng ma ở bài tập 1(cả nhiệt độ và lợng ma đều đợc thể hiện bằng đờng và vị trí ghi trên các th¸ng trong n¨m ë trôc hoµnh còng kh¸c) - HS đọc nội dung bài tập 1, cho biết yêu cầu cần đạt đợc khi làm bài tập này. - GV gäi lÇn lît 3 HS, yªu cÇu tõng HS phân tích biểu đồ A, B, C . * Biểu đồ A (55045’B) - Nhiệt độ: + Kh«ng qu¸ 100C vµo mïa h¹. + Có tới 9 tháng nhiệt độ xuống < 00C, tháng có nhiệt độ thấp nhất đến -300C + Mùa đông lạnh - Lîng ma: + Ma Ýt + Th¸ng nhiÒu nhÊt kh«ng qu¸ 50mm + Cã 9 th¸ng ma díi d¹ng tuyÕt r¬i. + Ma nhiÒu vµo mïa h¹ -> Khí hậu lục địa vùng gần cực * Biểu đồ B (36043’ B) - Nhiệt độ: + Mùa hạ nhiệt độ lên đến: 250C + Mùa đông ấm áp: 100C - Lîng ma:.

(63) + Mïa h¹ kh« h¹n + Ma vµo mïa Thu §«ng -> Khí hậu địa trung hải * Biểu đồ C (51041’ B) - Nhiệt độ: + Mùa đông không lạnh lắm nhiệt độ không xuèng qu¸ 50C. + Mïa h¹ m¸t mÎ díi 150C - Lîng ma: + Ma quanh n¨m + Th¸ng thÊp nhÊt 40mm + Th¸ng cao nhÊt > 250mm => Khí hậu ôn đới hải dơng Bµi tËp 2 - GV yªu cÇu HS kÓ tªn c¸c kiÓu rõng ë đới ôn hoà và đặc điểm khí hậu ứng với tõng kiÓu rõng. GV bæ sung nÕu cÇn. - HS quan sát 3 ảnh -> xác định kiểu rõng. - GV giíi thiÖu cho HS biÕt ë Ca-na-®a có cây phong đỏ, đợc coi là biểu tợng cho Ca-na-®a, cã mÆt trªn quèc k×: l¸ phong trªn nÒn tuyÕt tr¾ng. C©y phong lµ c©y l¸ réng. - GV cùng HS lần lợt xác định 3 kiểu rõng. - ¶nh 1: Rõng l¸ kim ë Thôy §iÓn - ¶nh 2: Rõng l¸ réng ë Ph¸p - ¶nh 3: Rõng hçn giao ë Canada Bµi tËp 3 - Vẽ biểu đồ: Chọn 1 trong 2 biểu đồ:. biểu đồ đờng - GV nªu bËt 2 yªu cÇu cña bµi tËp nµy. biểu đồ cột + Vẽ biểu đồ - Nguyªn nh©n cña sù gia t¨ng lîng khÝ th¶i + Gi¶i thÝch trong khí quyển Trái đất từ năm 1840 – 1997 do - GV cùng HS xác định dạng biểu đồ cần sản xuất công nghiệp và do tiêu dùng chất đốt vÏ ngµy cµng gia t¨ng. -> Chọn 1 trong 2 dạng biểu đồ: biểu đồ đờng, biểu đồ cột. - GV nêu rõ khái niệm biểu đồ (biểu đồ đờng, biểu đồ cột) - GV híng dÉn HS c¸ch vÏ - GV dÉn d¾t HS gi¶i thÝch nguyªn nh©n 3.3 Cñng cè - GV nhận xét, đánh giá (cho điểm) với các HS trả lời đúng. - GV nhận xét, đánh giá thái độ học tập, chuẩn bị bài của HS. IV. DÆn dß - Hoµn thµnh bµi thùc hµnh - Nghiªn cøu tríc bµi míi: TiÕt 21- Bµi 19 : M«i trêng hoang m¹c..

(64) Ngµy 4 th¸ng 11 n¨m 2008 Ch¬ng III: M«i trrêng hoang m¹c Hoạt động kinh tế của con ngời ở hoang mạc TiÕt 21 Bµi 19: M«i trêng hoang m¹c I. Môc tiªu bµi häc Sau khi häc bµi, HS cÇn: - Nắm đợc đặc điểm cơ bản của môi trờng hoang mạc (khí hậu cực kì khô hạnh và khắc nghiệt) và phân biết đợc sự khác nhau giữa hoang mạc nóng và hoang mạc l¹nh. - Biết đợc cách thích nghi của động vật và thực vật với môi trờng hoang mạc. - HS rèn luyện các kĩ năng: + Đọc và so sánh 2 biểu đồ nhiệt độ và lợng ma. + Đọc và phân tích ảnh địa lí, lợc đồ địa lí. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Bản đồ khí hậu hay bản đồ cảnh quan thế giới. - Lợc đồ các đai khí áp trên thế giới. - ¶nh chôp c¸c hoang m¹c ë ch©u ¸, ch©u Phi, ch©u MÜ, ch©u §¹i D¬ng. III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò ChÊm vë thùc hµnh cña 5 HS. 3. Bµi míi 3.1 Më bµi Hoang m¹c lµ n¬i cã khÝ hËu hÕt søc kh¾c nghiÖt vµ kh« h¹n. Hoang m¹c cã ë hầu hết các châu lục và chiếm gần 1/3 diện tích đất nổi của Trái Đất. Diện tích hoang m¹c ngµy cµng më réng. 3.2 Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, HS ? Quan sát lợc đồ hình 19.1, cho biết các hoang m¹c trªn thÕ giíi thêng ph©n bè ë ®©u? GV lu ý víi HS: + Vận dụng các kiến thức đã học ở lớp 6 (ảnh hởng của dòng hải lu đối với khí hậu, ảnh hởng cña vÞ trÝ gÇn hay xa biÓn) + Phần khí hậu bài "Môi trờng nhiệt đới" (lớp 7) (cµng vÒ gÇn chÝ tuyÕn thêi k× kh« h¹n cµng kÐo dµi, lîng ma cµng Ýt) -> GV bổ sung: 2 bên đờng chí tuyến, nằm sâu trong nội địa, ven biển có dòng biển lạnh ch¹y qua. ? Em h·y cho biÕt nguyªn nh©n h×nh thµnh c¸c hoang m¹c trªn thÕ giíi? HS tr¶ lêi; GV gi¶i thÝch, chuÈn x¸c kiÕn thøc. KiÕn thøc ghi b¶ng 1. §Æc ®iÓm cña m«i trêng. * Nguyªn nh©n - Cã dßng biÓn l¹nh ngoµi kh¬i ng¨n h¬i níc tõ biÓn vµo. - Nằm sâu trong nội địa xa ảnh hởng cña biÓn. - Nằm dọc theo đờng chí tuyến bởi ở 2 chÝ tuyÕn cã 2 d¶i khÝ ¸p cao h¬i níc khã ngng tô thµnh m©y. - GV xác định vị trí 2 địa điểm trên lợc đồ 19.1 cho toµn HS thÊy. * KhÝ hËu ? Qua các H19.2 và H19.3 nêu đặc điểm chung - Đặc điểm chung cña khÝ hËu hoang m¹c vµ so s¸nh sù kh¸c nhau + Lîng ma Ýt. về chế độ nhiệt của hoang mạc ở đới nóng và + Biên độ nhiệt năm rất lớn. đới ôn hoà. + Biên độ nhiệt ngày đêm cũng rất -> GV bæ sung, chuÈn x¸c kiÕn thøc lín..

(65) - Sù kh¸c nhau + Hoang mạc nóng: Biên độ nhiệt năm cao, nhng có mùa đông ấm áp (> 10 0C) mùa hạ rất nãng (>360C) + Hoang mạc lạnh: Biên độ nhiệt năm rất cao, nhng cã mïa h¹ kh«ng qu¸ nãng (= 20 0C) mïa đông rất lạnh (- 240C) => mét bªn lµ hoang m¹c nãng, mét bªn lµ hoang m¹c l¹nh. ? Em h·y m« t¶ quang c¶nh hoang m¹c qua H19.4, H19.5. (+ H19.4: Hoang m¹c Xa-ha-ra ë ch©u Phi nh×n nh 1 biÓn c¸t mªnh m«ng (tõ §«ng -> T©y 4500km, B¾c xuèng Nam: 1800km) víi nh÷ng đụn cát di động. ốc đảo: với các cây chà là có hình dáng nh c©y dõa. + H19.5: Hoang mạc A-ri-đô-na ở Bắc Mĩ là vùng đất sỏi đá với các cây bụi gai, với các cây xơng rồng nến khổng lồ cao đến 5m, mọc r¶i r¸c). => KhÝ hËu kh« h¹n vµ v« cïng kh¾c nghiÖt. * C¶nh quan - Bề mặt cát hay sỏi đá bao phủ - Thùc vËt c»n câi, tha thít. - §éng vËt rÊt hiÕm - Dân c tập trung ở các ốc đảo.. 2. Sự thích nghi của thực, động vật víi m«i trêng. Víi khÝ hËu kh« h¹n vµ kh¾c - Th¶o luËn líp. nghiÖt ë m«i trêng hoang m¹c c¸c giíi ? Giới thực, động vật thích nghi với môi trờng sinh vật thích nghi theo 2 cách: b»ng c¸ch nµo? Cho vÝ dô. - Tù h¹n chÕ sù mÊt níc. GV hớng dẫn HS nêu đợc 2 cách thích nghi. - Tăng cờng dự trữ nớc và chất dinh dHS thảo luận, trình bày; GV chuẩn xác ìng trong c¬ thÓ. ( VÝ dô: C¸ch 1: + Th©n l¸ bäc s¸t hay biÕn thµnh gai + Bß s¸t vµ c«n trïng vïi xuèng c¸t, chØ ra ngoài kiếm ăn vào ban đêm. + Lạc đà ít đổ mồ hôi khi hoạt động + Ngêi mÆc ¸o choµng nhiÒu líp trïm kÝn đều để tránh mất nớc vào ban ngày và chống rét vào ban đêm. C¸ch 2: + C©y cã bé rÔ s©u vµ to¶ réng. + C©y x¬ng rång khæng lå vµ c©y cã th©n hình chai để dữ trữ túi nớc trong thân cây. + Lạc đà ăn và uống nhiều để dự trữ mỡ ở trªn bíu.....) 3.3 Cñng cè ? Thế nào là hoang mạc? Hoang mạc có những đặc điểm gì? IV. DÆn dß - Häc bµi cò - Nghiên cứu trớc bài mới: Tiết 22 - Bài 20: Hoạt động kinh tế của con ngời ở hoang m¹c. Ngµy 8 th¸ng 11 n¨m 2008 TiÕt 22 Bµi 20: Hoạt động kinh tế của con ngời ở hoang mạc I. Môc tiªu bµi häc Sau bµi häc, HS cÇn: - Hiểu biết các hoạt động kinh tế cổ truyền và hiện đại của con ngời trong các hoang mạc, qua đó làm nổi bật khả năng thích ứng của con ngời đối với môi trờng. - Biết đợc nguyên nhân hoang mạc hoá đang mở rộng trên thế giới những biện pháp cải tạo hoang mạc hiện nay để ứng dụng vào cuộc sống, vào cải tạo môi trờng sèng..

(66) - Rèn luyện kỹ năng phân tích ảnh địa lí và t duy tổng hợp địa lí. II. Ph¬ng ph¸p d¹y häc - ảnh về các hoạt động kinh tế cổ truyền và kinh tế hiện đại hoang mạc. - ảnh về các thành phố hiện đại trong hoang mạc ở các nớc A-rập hay Bắc Mĩ. - ¶nh vÒ c¸ch phßng chèng hoang m¹c ho¸ trªn thÕ giíi. III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò ? Trình bày đặc điểm khí hậu của môi trờng hoang mạc 3. Bµi míi 3.1 Më bµi V× sao con ngêi vÉn cã thÓ sèng tõ hµng ngµn n¨m nay ë mét m«i trêng hoµn toàn cát, sỏi đá mênh mông và khô hạn nh hoang mạc? Con ngời khai thác và chinh phục hoang mạc bằng cách nào? Bài học hôm nay sẽ đa chúng ta đi tìm đáp án cho các câu hỏi đó. 3.2 Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, HS ? Quan sát H20.1, H20.2 xác định các hoạt động kinh tế cổ truyền ở môi trờng hoang m¹c. ( H20.1: Trồng trọt trong các ốc đảo H20.2: Chuyªn chë hµng ho¸ qua hoang m¹c -> th¬ng nghiÖp ph¸t triÓn). ? Tại sao lại trồng trọt đợc trong các ốc đảo? - GV nhÊn m¹nh: tÝnh chÊt kh« h¹n cña khí hậu nên chỉ có thể trồng trọt đợc ở các ốc đảo. - GV giíi thiÖu cho HS biÕt ch¨n nu«i du mục là hoạt động kinh tế cổ truyền ở hầu hÕt c¸c hoang m¹c trªn thÕ giíi víi c¸c vËt nuôi phổ biến là dê, cừu, lạc đà, lừa, ngùa... ? T¹i sao l¹i ph¶i ch¨n nu«i du môc? ? Mét sè d©n téc sèng chë hµng ho¸ qua hoang m¹c b»ng ph¬ng tiÖn g×? -> GV tổng kết các hoạt động kinh tế cổ truyÒn trong hoang m¹c.. - GV m« t¶ H20.3, H20.4 + H 20.3: lµ c¶nh trång trät ë nh÷ng n¬i có dàn tới tự động xoay tròn của Li- Bi, c©y cèi chØ mäc ë nh÷ng n¬i cã níc tíi, h×nh thµnh nªn nh÷ng vßng trßn xanh, bªn ngoài vòng toàn là hoang mạc. Để có đợc nớc tới nh vậy phải khoan đến các mạch níc ngÇm rÊt s©u nªn rÊt tèn kÐm. + H 20.4: Lµ c¸c dµn khoan dÇu má víi. KiÕn thøc ghi b¶ng 1.Hoạt động kinh tế. - Hoạt động kinh tế cổ truyền + Trång trät: chµ lµ, cam, chanh, lóa m¹ch... -> trong các ốc đảo. + Chăn nuôi du mục: dê, cừu, lạc đà, ngùa, lõa.....

(67) các cột khói của khí đông hành đang bốc ch¸y. C¸c guång dÇu nµy thêng n»m rÊt sâu. Các nguồn lợi từ dầu mỏ, khí đốt... đã giúp cho con ngời có đủ khả năng chi trả rất đắt cho việc khoan sâu. ? Quan s¸t c¸c H20.3, H20.4 ph©n tÝch vai trß cña kü thuËt khoan s©u trong viÖc lµm biến đổi bộ mặt của hoang mạc. (Víi c¸c kÜ thuËt khoan s©u, ngêi ta cã thÓ khoan đến các túi nớc ngầm hay các túi dÇu n»m s©u bªn díi c¸c hoang m¹c. khai thác -> Làm biến đổi bộ mặt của hoang m¹c). GV chèt l¹i. - Hoạt động kinh tế hiện đại + Víi sù tiÕn bé kÜ thuËt khoan s©u... con ngêi ®ang tiÕn vµo khai th¸c c¸c hoang mạc (đặc biệt là dầu mỏ, khí đốt). + Du lÞch hµnh tr×nh qua hoang m¹c ®ang ph¸t triÓn 2. Hoang m¹c ®ang ngµy cµng më réng - GV bæ sung thªm mét ngµnh kinh tÕ míi - DiÖn tÝch hoang m¹c trªn thÕ giíi ngµy cµng më réng. ? Quan s¸t H 20.5, em cã nhËn xÐt g× ? ( khu dân c đông nhng ít cây xanh và cát ®ang lÊn chiÕm dÇn vµo mét vµi khu d©n c ë vïng r×a). ? Em h·y cho biÕt nguyªn nh©n lµm cho hoang m¹c ngµy cµng më réng?. - Nguyªn nh©n + Một phần do cát lấn hoặc do biến đổi cña khÝ hËu toµn cÇu. + Do con ngêi khai th¸c rõng qu¸ møc.. ? Víi 2 nguyªn nh©n nµy th× n¬i nµo thêng bÞ hoang m¹c ho¸ tríc nhÊt? ? Cho biÕt hËu qu¶ cña qu¸ tr×nh hoang m¹c hãa ngµy cµng më réng. GV liªn hÖ víi thùc tÕ - GV ph©n tÝch néi dung H20.3 vµ H20.6 + H 20.3: c¶nh c¶i t¹o hoang m¹c ë Libi để trồng trọt. + H 20.6: c¶nh mét khu rõng chèng c¸t hay tõ hoang m¹c G«-Bi lÊn vµo vïng T©y B¾c Trung Quèc. PhÝa xa lµ khu rõng l¸ - BiÖn ph¸p kim, rừng lá rộng chen lẫn những đồng cỏ + §a níc vµo hoang m¹c b»ng giÕng ®ang ch¨n th¶ ngùa ë cËn c¶nh. khoan hay bằng kênh đào. ? Nªu mét sè biÖn ph¸p nh»m h¹n chÕ + Trång c©y g©y rõng chèng c¸t bay, c¶i ph¸t triÓn cña hoang m¹c. t¹o khÝ hËu.. GV nhÊn m¹nh: DiÖn tÝch hoang m¹c trªn thÕ giíi vÉn ®ang tiÕp tôc më réng 3.3 Cñng cè. ? Nêu các hoạt động kinh tế cổ truyền và kinh tế hiện đại trong các hoang mạc ngày nay. ? Vì sao diện tích hoang mạc ngày càng đợc mở rộng. IV. DÆn dß - Häc bµi cò. - Nghiên cứu trớc bài mới: Chơng IV: Môi trờng đới lạnh.

(68) Hoạt động kinh tế của con ngời ở đới lạnh TiÕt 23 Bµi 21: Môi trờng đới lạnh.

(69) Ngµy 12 th¸ng 11 n¨m 2008 Chơng IV: Môi trờng đới l¹nh Hoạt động kinh tế của con ngời ở đới lạnh TiÕt 23 Bµi 21: Môi trờng đới lạnh I. Môc tiªu bµi häc Sau bµi häc, HS cÇn: - Nắm đợc những đặc điểm cơ bản của đới lạnh (lạnh lẻo, có ngày và đêm dài từ 24 giờ đến tận 6 tháng, lợng ma rất ít, chủ yếu là tuyết) . - Biết đợc cách thích nghi của động vật và thực vật để tồn tại trong môi trờng đới lạnh. - Rèn luyện kĩ năng, phân tích lợc đồ, đọc biểu đồ nhiệt độ, lơng ma của đới lạnh. II.Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Bản đồ tự nhiên Bắc Cực và Nam Cực - Bản đồ khí hậu thế giới hay cảnh quan thế giới - ảnh các động vật, thực vật đới lạnh III. TiÕn hµnh d¹y häc 1. ổn định lớp. 2. Bµi cò. ? Trình bày các hoạt động kinh tế của con ngời ở môi trờng hoang mạc ? Nguyªn nh©n lµm cho diÖn tÝch hoang m¹c ngµy cµng më réng trªn thÕ giíi 3. Bµi míi. 3.1. Më bµi. Đới lạnh là xứ sở của băng tuyết, khí hậu rất khắc nghiệt. Cho đến nay còn nhiều điều chúng ta cha biết về môi trờng đới lạnh. Bài học hôm nay là: Tiết 23 - bài 21. Môi trờng đới lạnh 3.2. Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, HS. Néi dung bµi häc 1. §Æc ®iÓm cña m«i trêng ? Quan s¸t c¸c H 21.1 vµ 22.2, 23.3 - VÞ trÝ, giíi h¹n + Môi trờng đới lạnh nằm từ đờng vòng h·y: + Tìm ranh giới của môi trờng đới lạnh ở cực đến 2 cực + Đới lạnh ở Bắc cực là đại dơng còn ở 2 b¸n cÇu? + Nhận xét sự khác nhau giữa môi trờng Nam cực là lục địa đới lạnh ở Bán cầu Bắc và môi trờng đới - KhÝ hËu l¹nh ë b¸n cÇu Nam? ? Đọc biểu đồ nhiệt độ và lợng ma Hon + Quanh năm lạnh lẽo, mùa hạ ngắn ngủi - man và tìm ra những đặc điểm cơ bản chỉ có 3->5 tháng nhng cũng không bao giê nãng qu¸ 100C. về khí hậu của môi trờng đới lạnh. + Lîng ma Ýt chñ yÕu díi d¹ng tuyÕt r¬i HS tr¶ lêi, GV chuÈn x¸c kiÕn thøc ( * Phân tích biểu đồ + Nhiệt độ  Nhiệt độ tháng cao nhất (tháng 7 là 100C)  Nhiệt độ tháng thấp nhất tháng 2 là -300C  Số tháng có nhiệt độ > 0 0C từ tháng 6 -> gi÷a th¸ng 9  Sè th¸ng díi 00C gi÷a th¸ng 9 -> th¸ng 5 = 8,5 th¸ng.  Biên độ nhiệt năm cao  400C + Lîng ma  Lợng ma trung bình năm 133mm -> - Trên các vùng biển ở đới lạnh có núi băng thÊp. vµ b¨ng tr«i vµo mïa h¹..

(70)  Th¸ng ma nhiÒu nhÊt th¸ng 7- 8, kh«ng qu¸ 20 mm/ th¸ng  Th¸ng ma Ýt: c¸c th¸ng cßn l¹i ( 20mm/ th¸ng, chñ yÕu díi d¹ng tuyÕt)) ? Quan s¸t c¸c H 21.4 vµ 21.5 so s¸nh sù kh¸c nhau gi÷a nói b¨ng vµ b¨ng tr«i. GV lu ý cho HS: + Trong 2 ảnh đều có xuồng cao su (ảnh 21.4 cã 1 xuèng, ¶nh 21.5 cã 2 xuång) + Trong 2 ảnh đều có cả núi băng và b¨ng tr«i (kÝch thíc nói b¨ng cao lín, b¨ng tr«i thÊp bÐ) GV nhÊn m¹nh: §ã lµ quang c¶nh mµ ta thờng gặp trên các vùng biển đới lạnh vµo mïa h¹. GV liªn hÖ víi ch¬ng tr×nh "ch©n dung cuéc sèng" trªn kªnh VTV3 lóc 11h 30' vµ Phim Titanic. - HS quan s¸t H 21.6 vµ 21.7; m« t¶ néi dung 2 bức ảnh đó: + ¶nh 21.6: §µi nguyªn B¾c ©u vµo mùa hạ với đám rêu và địa y đang nở hoa đỏ và vàng. Phía xa ở ven bờ là các c©y th«ng lïn. + ¶nh 21.7: §µi nguyªn B¾c MÜ vµo mïa h¹ víi thùc vËt nghÌo nµn, tha thít hơn. Chỉ thấy vài túm địa y mọc lác đác đang nở hoa đỏ. ở đây không thấy cây th«ng lïn nh ¶nh ë B¾c ©u. -> §µi nguyªn B¾c MÜ cã khÝ hËu l¹nh hơn đài nguyên Bắc âu ? Qua đó em có nhận xét gì về giới thực vËt ë ®©y? GV gîi më: + Về cây cỏ ở đài nguyên đới lạnh số lợng cây loài cây, độ cao của cây? + V× sao c©y cá chØ ph¸t triÓn vµo mïa h¹? HS tr¶ lêi, GV bæ sung kiÕn thc b»ng c¸ch m« t¶: ThÕ giíi thùc vËt trªn c¸c đài nguyên đới lạnh về mùa hạ: cách thÝch nghi víi khÝ hËu cña c©y th«ng lïn, liễu lùn (giảm chiều cao để chống bão tuyết mạnh và có tán lá kín để giữ ấm) các loài cỏ, rêu, địa y (thờng ra hoa trớc khi tuyÕt tan, ra l¸ sau cho kÞp tíi thêi gian n¾ng Êm ng¾n ngñi cña mïa h¹) ? Quan s¸t 3 ¶nh 21.8, 21.9, 21.10 nªu tên các động vật sống ở đới lạnh. ? §éng vËt thÝch nghi víi m«i trêng b»ng c¸ch nµo?. 2. Sự thích nghi của thực vật và động vật víi m«i trêng - Giới thực, động vật + Thùc vËt gåm cã th«ng lïn, liÔu lïn, chñ yếu rêu, địa y, cây cỏ.. + §éng vËt: tuÇn léc, chim c¸nh côt, H¶i cÈu, gÊu tr¾ng ..... -> §éng vËt phong phó h¬n thùc vËt - Cách thích nghi của thực, động vật + §éng vËt cã 2 c¸ch thÝch nghi: Chống lạnh chủ động: có lớp lòng dày hoÆc líp mì dµy díi da, sèng thµnh bÇy đàn đông đúc sởi ấm cho nhau Chống lạnh thụ động: ngũ đông để giảm tiêu hao năng lợng hoặc di c đến nơi ấm áp hơn để mùa đông + Thùc vËt: chØ ph¸t triÓn trong thêi gian ng¾n ngñi mïa h¹, c©y thÊp lïn, cßi cäc .....

(71) ? Thùc vËt thÝch nghi víi m«i trêng ë ®©y b»ng c¸ch nµo? 3.3. Cñng cè GV yªu cÇu HS lµm bµi tËp 4 IV. DÆn dß - Häc bµi cò - Nghiªn cøu tríc bµi míi..

(72) Ngµy 16 th¸ng 11 n¨m 2008 Tiết 24 Bài 22: Hoạt động kinh tế của con ngời ở đới lạnh I. Môc tiªu bµi häc Sau bµi häc, HS cÇn - Thấy đợc các hoạt động kinh tế cổ truyền ở đới lạnh chủ yếu dựa vào chăn nuôi hay săn bắt động vật. - Thấy đợc các hoạt động kinh tế hiện đại dựa vào khai thác tài nguyên thiên nhiên của đới lạnh (săn bắn cá voi, săn bắn và nuôi các loại thú có lông quý và da quý, thăm dò và khai thác dầu mỏ, khí đốt .....) và những khó khăn trong hoạt động kinh tế ở đới lạnh. - Rèn luyện kĩ năng đọc, phân tích lợc đồ và ảnh địa lí, kĩ năng vẽ sơ đồ về các mèi quan hÖ. II. Ph¬ng ph¸p d¹y häc - Bản đồ kinh tế thế giới hay bản đồ khoáng sản thế giới - ảnh các thành phố ở đới lạnh của các nớc Bắc âu, Ai - xơ - len, Mĩ, Ca -na- da, Liên bang Nga, hoặc ảnh các hoạt động kinh tế ở cực và của các dân tộc Phơng Bắc (su tÇm trong c¸c t¹p chÝ hoÆc lich ...) III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò ? Trình bày đặc điểm khí hậu của môi trờng đới lạnh. ? Thực, động vật thích nghi với môi trờng bằng cách nào? Cho ví dụ. 3. Bµi míi 3.1. Më bµi GV giíi thiÖu bµi míi 3.2. Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, HS. N«Þ dung bµi häc 1. Hoạt động kinh tế của các dân tộc ở Ph¬ng B¾c. ? Quan s¸t H 22.1, cho biÕt: + Có các dân tộc nào sinh sống ở đới l¹nh Ph¬ng B¾c. + §Þa bµn c tró cña c¸c d©n téc sèng bằng nghề chăn nuôi và địa bàn c trú của c¸c d©n téc sèng b»ng nghÒ s¨n b¾n. - C¸c d©n téc sèng b»ng nghÒ ch¨n nu«i TuÇn léc: Chóc, I a Kut, Xa-m«-y-et, La p«ng - C¸c d©n téc sèng b»ng nghÒ s¨n b¾t nh: đánh bắt cá, săn bắn tuần lộc, hải cẩu, gấu trắng ..... đó là ngời I - núc ( Bắc Mĩ và đảo Grơn -len) ? Tại sao con ngời chỉ sinh sống ở ven bờ => Hoạt động kinh tế cổ truyền ở đới biÓn cña B¾c ¢u, B¾c ¸, B¾c MÜ vµ bê l¹nh. biển phía nam và phía đông đảo Grơn len, mà không sống ở gần cực Bắc và cực Nam cña Tr¸i §Êt? ? Quan s¸t H 22.2 vµ 22.3, h·y m« t¶ 2 bức ảnh đó. ( H22.2: C¶nh 1 ngêi La-p«ng ®ang ch¨n nuôi đàn Tuần lộc trên đài nguyên tuyết tr¾ng. H22.3: C¶nh 1 ngêi d©n I-nóc ®ang ngåi trªn xe trît tuyÕt (do chã kÐo) c©u c¸ ở 1 lỗ đợc khoét trong lớp băng đóng trên mặt sông. Vài con cá dới để bên cạnh..

(73) Trang phôc cña «ng ta toµn b»ng da, chiÕc ¸o kho¸c ®en trïm ®Çu, gang tay, đôi dày ống,... Đặc biệt đáng chú ý là ông ta ®eo kÝnh m¸t ®en sÉm). 2. ViÖc nghiªn cøu vµ khai th¸c m«i tr? Nghiªn cøu SGK, em h·y kÓ tªn c¸c êng nguồn tài nguyên ở đới lạnh. ? Tại sao cho đến nay nhiều tài nguyên thiên nhiên ở đới lạnh vẫn cha đợc khai th¸c? ( Do: KhÝ hËu qu¸ l¹nh Mặt đất đóng băng quanh năm Có mùa đông lạnh giá kéo dài ThiÕu nh©n c«ng ThiÕu ph¬ng tiÖn vËn chuyÓn kÜ thuËt hiện đại) ? Quan s¸t 2 ¶nh 22.4 vµ 22.5 h·y m« t¶ . ( H.22.4: Mét dµn khoan dÇu má trªn BiÓn B¾c, gi÷a c¸c t¶ng b¨ng tr«i. H22.5: C¶nh c¸c nhµ khoa häc ®ang khoan thăm dò địa chất ở Nam Cực). ? Cho biết các hoạt động kinh tế chủ yếu - Các hoạt động kinh tế hiện đại: hiện nay ở đới lạnh. + Khai th¸c dÇu má + Khai th¸c kho¸ng s¶n quý: Kim c¬ng, vµng, Uranium... + §¸nh b¾t vµ chÕ biÕn s¶n phÈm c¸ voi + Ch¨n nu«i thó cã l«ng quý. - GV nhắc lại cho HS các vấn đề quan tâm về môi trờng đới nóng (xói mòn đất, suy giảm diện tích rừng) và đới ôn hoà (ô nhiÔm kh«ng khÝ, « nhiÔm níc). ? Vậy theo các em vấn đề cần quan tâm đối với môi trờng ở đới lạnh là gì? - GV nªu râ vai trß cña Tæ chøc Hoµ B×nh. - Vấn đề lớn cần giải quyết ở môi đới l¹nh + Bảo vệ động vật quý hiếm (cá voi và thú cã l«ng quý) cã nguy c¬ bÞ tuyÖt chñng. + Gi¶i quyÕt sù thiÕu nh©n lùc. 3.3. Cñng cè HS lµm bµi tËp 3 SGK IV. DÆn dß - Häc bµi cò - Nghiªn cøu bµi míi: Ch¬ng V: M«i trêng vïng nói. Hoạt động kinh tế của con ngời ở vùng núi TiÕt 25: M«i trêng vïng nói.

(74) Ngµy 17 th¸ng 11 n¨m 2008 Ch¬ng V: M«i trêng vïng nói. Hoạt động kinh tế của con ngời ở vùng núi TiÕt 25 Bµi 23: M«i trêng vïng nói I. Môc tiªu bµi häc Sau bµi häc, HS cÇn: - Nắm đợc những đặc điểm cơ bản của môi trờng vùng núi (càng lên cao không khí càng lạnh và càng loãng, thực vật phân tầng theo độ cao) - Biết đợc cách c trú khác nhau của con ngời ở các vùng núi trên thế giới. - HS rèn luyện kĩ năng đọc, phân tích ảnh địa lí và cách đọc lát cắt một ngọn nói. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - ảnh chụp phong cảnh các vùng núi ở nớc ta (Sa -pa, Đà lạt, Tam đảo) và các nớc khác..... do GV su tầm từ tạp chí hay lịch. - Bản đồ địa hình thế giới III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò ? Nêu các hoạt động kinh tế cổ truyền của các dân tộc Phơng Bắc ở đới lạnh. ? Đới lạnh có những tài nguyên chủ yếu nào? Tại sao đến nay đới lạnh vẫn cha đợc khai thác nhiều? 3. Bµi míi 3.1. Më bµi Môi trờng vùng núi có khí hậu và thực vật thay đổi theo độ cao và theo hớng của sên nói. Cµng lªn cao, kh«ng khÝ cµng lo·ng vµ cµng l¹nh lµm cho quang c¶nh tù nhiªn và cuộc sống của con ngời ở các vùng núi có nhiều điểm khác biệt so với ở đồng bằng. Bµi häc h«m nay cña chóng ta lµ: Ch¬ng V: M«i trêng vïng nói. Hoạt động kinh tế của con ngời ở vùng núi TiÕt 25 Bµi 23: M«i trêng Vïng nói Hoạt động dạy học của GV, HS - GV vùng HS ôn lại các nhân tố ảnh hởng đến khí hậu đã học ở địa lí 6 (nhiệt độ không khí thay đổi theo vĩ độ, độ cao, vị trí gần hay xa biển) nhấn mạnh đến nhân tố độ cao. - GV nêu rõ sự thay đổi nhiệt độ của khí hậu theo độ cao: + Cứ lên cao 100m -> nhiệt độ giảm 0.60C + Giíi h¹n cña b¨ng tuyÕt vÜnh viÔn: §íi «n hßa 3000m §íi nãng 5500m - GV hớng dẫn HS cách đọc lát cắt ? Quan s¸t H 23.2, cho biÕt: + Cây cối phân bố từ chân núi đến đỉnh núi nh thÕ nµo? (Thµnh c¸c vµnh ®ai) + Vì sao cây cối lại biến đổi theo độ cao? (Cµng lªn cao cµng l¹nh) ? Quan s¸t H 23.2, cho biÕt vïng nói Anp¬, tõ chân núi đến đỉnh núi có mấy vành đai thực vật. ? Quan s¸t H 23.1, em h·y m« t¶ quanh c¶nh vïng nói Nª-pan vµ nhËn xÐt. GV m« t¶, nhËn xÐt l¹i, chuÈn x¸c kiÕn thøc (¶nh 23.1: c¸c vïng nói Nª-pan ë sên nam d·y Hi- ma-lay-a của đới nóng châu á toàn cảnh cho thấy các cây bụi, cây lùn thấp, hoa đỏ. Phía. Néi dung bµi häc 1. §Æc ®iÓm cña m«i trêng. - ë vïng nói, khÝ hËu vµ thùc vËt thay đổi theo độ cao. + KhÝ hËu: Cµng lªn cao kh«ng khÝ cµng lo·ng vµ cµng l¹nh, cø lªn cao100m th× gi¶m 0,6oC * Giíi h¹n cña b¨ng huyÕt vÜnh viÔn §íi «n hoµ: 3000m §íi nãng: 5500m + Thùc vËt Từ chân núi lên đỉnh núi đã tạo nên sự phân tầng thực vật theo độ cao còng gÇn gièng nh khi ®i tõ vùng vĩ độ thấp lên vùng vĩ độ cao..

(75) xa là tuyết phủ trắng các đỉnh núi cao. => Nhận xét: Trên đỉnh núi chỉ có tuyết phủ tr¾ng, kh«ng cßn c©y cèi nh ë sên nói) ? Quan sát H 23.3, nhận xét sự thay đổi của các vành đai thực vật ở vùng núi đới nóng và vùng núi đới ôn hoà. HS tr¶ lêi, GV nªu bËt: + Các tầng thực vật ở đới nóng nằm ở độ cao lớn hơn ở đới ôn hòa. + Đới nóng có vành đai rừng rậm mà đới ôn hoµ kh«ng cã. ? Quan s¸t H 23.2, nhËn xÐt vÒ sù ph©n tÇng thùc vËt ë hai sên cña d·y nói An-p¬. Cho biÕt nguyªn nh©n. GV gîi më cho HS b»ng c¸c c©u hái nhá: + Sự khác nhau giữa sờn đón nắng và sờn khuất nắng ở đới ôn hoà về sự phân bố cây cối? (các vành đai cây cối ở sờn đón nắng nằm cao h¬n ë sên khuÊt n¾ng). + Vì sao các vành đai thực vật ở sờn đón nắng n»m cao h¬n ë sên khuÊt n¾ng?. ( Khí hậu sờn đón nắng ấm hơn sờn khuất n¾ng) -> GV chuÈn x¸c kiÕn thø - Th¶o luËn líp ? Hãy phân tích ảnh hởng của độ dốc đến tự nhiªn, kinh tÕ vïng nói HS tr×nh bµy, GV chuÈn x¸c kiÕn thøc - GV liªn hÖ víi vïng nói ë níc ta.. - Khí hậu và thực vật còn thay đổi theo híng cña sên nói. + ở những sờn đón nắng các vành đai thực vật nằm ở độ cao cao hơn sên khuÊt n¾ng v× khÝ hËu Êm ¸p h¬n. + ở những sờn đón gió (ẩm hơn, Êm h¬n hoÆc m¸t h¬n) thùc vËt ®a d¹ng, phong phó h¬n ë bªn sên khuÊt giã ( kh« h¬n, nãng hoÆc l¹nh h¬n). - Khã kh¨n: + Thiên tai: lũ quét, sạt lỡ đất... + Gây trở ngại đối với giao thông đi lại, hoạt động kinh tế ? Nêu đặc điểm chung nhất của các dân tộc 2. C trú của con ngời. sèng ë vïng nói níc ta - Vùng núi là địa bàn c trú của các GV sö dông c©u hái gîi më: d©n téc Ýt ngêi + ë vïng nói níc ta cã c¸c d©n téc nµo sinh - Vïng nói cã d©n c tha thít sèng? - §Þa bµn c tró cña con ngêi ë + Họ sống ở trên núi cao, lng chừng núi hay vùng núi phụ thuộc vào địa hình ch©n nói? (nơi có mặt bằng để canh tác, chăn ? Qua đó em có nhận xét gì về các c dân vùng nuôi), vào khí hậu (mát mẻ, trong nói. lµnh), vµo nguån tµi nguyªn rõng, HS tr¶ lêi, GV chuÈn x¸c kiÕn thøc nguån níc. - GV lấy một số ví dụ để minh hoạ thêm về nơi c tró ë mét sè vïng nói trªn thÕ giíi 3.3. Cñng cè Tr¶ lêi c©u hái 1- SGK IV. DÆn dß Häc bµi cò + nghiªn cøu tríc bµi míi. Ngµy 25 th¸ng 11 n¨m 2008 TiÕt 26 Bµi: 24 Hoạt động kinh tế của con ngời ở vùng núi I. Môc tiªu bµi häc Sau bµi häc, HS cÇn: - Biết đợc hoạt động kinh tế cổ truyền ở các vùng núi trên thế giới (chăn nuôi, trång trät, khai th¸c l©m s¶n, nghÒ thñ c«ng) - Biết đợc những điều kiện phát triển kinh tế vùng núi do các hoạt động tình h×nh kinh tÕ cña con ngêi g©y ra. - Rèn luyện kĩ năng đọc và phân tích ảnh địa lí..

(76) II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - ảnh về các hoạt động kinh tế ở các vùng núi trên thế giới(su tầm) - ¶nh vÒ c¸c d©n téc vµ c¸c lÔ héi ë vïng nói trªn thÕ giíi ( su tÇm) - ¶nh vÒ c¸c thµnh phè lín trong c¸c vïng nói trªn thÕ giíi (su tÇm) III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò KiÓm tra 15 phót 3. Bµi míi 3.1. Më bµi Ngày nay, nhờ sự phát triển lới điện và đờng giao thông ... vùng núi đã giảm dần sự cách biệt với vùng đồng bằng và vùng ven biển. Bộ mặt nhiều vùng núi đang thay đổi nhanh chóng. 3.2. Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, HS ? Quan s¸t h×nh 24.1 vµ 24.2, cho biÕt: + Các hoạt động kinh tế cổ truyền ở trong ảnh là hoạt động kinh tế nào? + Nêu một số hoạt động kinh tế khác ở vùng núi? ? ở vùng núi tỉnh ta có những hoạt động kinh tế nµo? - Th¶o luËn líp: ? Tại sao các hoạt động kinh tế cổ truyền của các d©n téc vïng nói l¹i ®a d¹ng vµ kh«ng gièng nhau? HS tr×nh bµy, GV gi¶i thÝch l¹i: + Tµi nguyªn vµ m«i trêng c¸c vïng nói kh¸c nhau. + Do tËp qu¸n canh t¸c vµ truyÒn thèng cña c¸c d©n téc kh¸c nhau. + Do giao lu khã kh¨n .... - GV lấy thêm một số ví dụ để minh họa VÝ dô 1: MiÒn nói níc ta TDMNBB T©y nguyªn ChÌ + đất feralit + khí hậu nhiệt đới gió đạo mùa ẩm, có mùa đông lạnh. Néi dung bµi häc 1. Hoạt động tế cổ truyền. - Những hoạt động kinh tế cổ truyền cña c¸c d©n téc Ýt ngêi ë vïng nói: + Ch¨n nu«i + Trång trät + S¶n xuÊt hµng thñ c«ng + Khai th¸c chÕ biÕn l©m s¶n… => hoạt động kinh tế hết sức đa dạng vµ phï hîp víi hoµn c¶nh cô thÓ cña tõng n¬i.. Cµ phª, cao su .... + §Êt ban dan + khÝ hËu cËn xÝch. vÝ dô 2: Ch¨n nu«i ë vïng nói níc ta TDMNBB MiÒn nói DH NTB Trâu đứng đầu cả nớc ChÞu l¹nh tèt - GV chèt l¹i. Bß dÉn ®Çu c¶ níc chÞu nãng tèt. ? Quan s¸t H 24.3, em h·y m« t¶ néi dung bøc ¶nh. (Một con đờng ôtô ngoắt ngoéo để vợt qua vùng nói) - GV nªu nh÷ng khã kh¨n do m«i trêng vïng nói gây trở ngại cho tổ chức sản xuất và đời sống. + §é dèc cao -> ®i l¹i khã kh¨n + DÞch bÖnh do s©u bä, c«n trïng g©y ra.. 2. Sự thay đổi kinh tế - xã hội - Giao th«ng ph¸t triÓn gióp cho viÖc trao đổi hàng hoá, giảm bớt sự cách trở giữa vùng núi với vùng đồng bằng vµ vïng ven biÓn. - §iÖn lùc ph¸t triÓn cung cÊp n¨ng lîng. => biến đổi bộ mặt của các vùng núi, nhiều ngành kinh tế mới đã xuất hiện..

(77) + S¬ng gi¸ + Lªn cao thiÕu « xi.... => kinh tÕ chËm ph¸t triÓn. ? Quan s¸t H24.3 vµ 24.4 em cã nhËn xÐt g×? -> GV nhÊn m¹nh: ph¸t triÓn giao th«ng vµ ph¸t triÓn ®iÖn lµ 2 ®iÒu kiÖn ®Çu tiªn cÇn thiÕt cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ vïng nói. ? T¹i sao ph¸t triÓn giao th«ng vµ ®iÖn lùc l¹i lµ những việc cần làm trớc để biến đổi bộ mặt của các vïng nói? VÝ dô: c«ng nghiÖp khai kho¸ng Du lÞch nghÜ dìng, sinh th¸i - Tuy nhiªn, ë mét sè n¬i sù ph¸t triÓn ThÓ thao (trît tuyÕt, leo nói, nh¶y dï...) này đã tác động tiêu cực đến môi tr- GV chốt lại. ờng, đến bản sắc văn hoá của các dân téc ë vïng nói.. - GV yêu cầu HS nhắc lại các vấn đề về môi trờng của đới nóng, đới ôn hoà, đới lạnh, hoang mạc. ? Vậy vấn đề về môi trờng ở vùng núi là gì? - GV tr×nh bµy vÒ sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña c¸c vïng núi đã đặt ra nhng vấn đề về môi trờng: chống phá rừng, chống xói mòn đất đai, chống săn bắt động vËt quý hiÕm, chèng g©y « nhiÔm nguån níc, b¶o tån thiªn nhiªn ®a d¹ng. - GV cung cấp một số sự kiện ảnh hởng đến môi trờng ở vùng núi. 3.3. Cñng cè GV s¬ kÕt bµi häc (ghi nhí SGK) IV. DÆn dß + Häc bµi cò. + Ôn tập chơng II, III, IV, V (GV phát đề cơng ôn tập) V. Đề và đáp án kiểm tra 15 phút §Ò ra: Câu 1: Trình bày đặc điểm môi trờng vùng núi. Câu 2: Giới động vật ở đới lạnh thích nghi với môi trờng bằng những cách nào? cho vÝ dô. §¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm Câu 1: Trình bày đặc điểm môi trờng vùng núi (6 điểm) - ở vùng núi, khí hậu và thực vật thay đổi theo độ cao. (2,5 điểm) + KhÝ hËu: Cµng lªn cao kh«ng khÝ cµng lo·ng vµ cµng l¹nh, cø lªn cao100m th× gi¶m 0,6oC * Giíi h¹n cña b¨ng huyÕt vÜnh viÔn §íi «n hoµ: 3000m §íi nãng: 5500m + Thực vật: Từ chân núi lên đỉnh núi đã tạo nên sự phân tầng thực vật theo độ cao cũng gần giống nh khi đi từ vùng vĩ độ thấp lên vùng vĩ độ cao. - Khí hậu và thực vật còn thay đổi theo hớng của sờn núi. (2,5 điểm) + ở những sờn đón nắng các vành đai thực vật nằm ở độ cao cao hơn sờn khuất n¾ng v× khÝ hËu Êm ¸p h¬n. + ở những sờn đón gió (ẩm hơn, ấm hơn hoặc mát hơn) thực vật đa dạng, phong phó h¬n ë bªn sên khuÊt giã ( kh« h¬n, nãng hoÆc l¹nh h¬n) - Khã kh¨n: (1 ®iÓm) + Thiên tai: lũ quét, sạt lỡ đất....

(78) + Gây trở ngại đối với giao thông đi lại, hoạt động kinh tế Câu 2: Giới động vật ở đới lạnh thích nghi với môi trờng (4 điểm) §éng vËt cã 2 c¸ch thÝch nghi: - Chống lạnh chủ động: có lớp lòng dày hoặc lớp mỡ dày dới da, sống thành bầy đàn đông đúc sởi ấm cho nhau, ví dụ…(2điểm) - Chống lạnh thụ động: ngủ đông để giảm tiêu hao năng lợng hoặc di c đến nơi ấm áp hơn để mùa đông, ví dụ… (2 điểm).

(79) ¤n tËp ch¬ng II, III, IV, V Câu 1: Xác định vị trí địa lí và giới hạn lãnh thổ của các môi trờng: đới ôn hòa, đới lạnh, hoang mạc và vùng núi. Câu 2: Nêu đặc điểm khí hậu của môi trờng trên. Câu 3: Trình bày các đặc điểm tự nhiên khác của môi trờng: đới ôn hòa, đới l¹nh, m«i trêng hoang m¹c vµ vïng nói. + Sự phân hóa của môi trờng đới ôn hòa? + Sự thích nghi của thực, động vật với môi trờng ở hoang mạc? + Sự thích nghi của thực, động vật với môi trờng ở đới lạnh Câu 4: Trình bày hoạt động kinh tế của con ngời ở đới ôn hoà. + Hoạt động nông nghiệp? + Hoạt động công nghiệp? Câu 5: Nét đặc trng của đô thị hoá ở đới ôn hoà là gì? Câu 6: Nêu những vấn đề xã hội nảy sinh ở đới ôn hoà khi các đô thị phát triển qu¸ nhanh vµ híng gi¶i quyÕt. Câu 7: Cho biết hoạt động kinh tế của con ngời ở các môi trờng đới lạnh, kiểu m«i trêng hoang m¹c vµ vïng nói. + Hoạt động kinh tế ở đây bao gồm những ngành kinh tế nào? + Đặc điểm của các hoạt động kinh tế đó? Câu 8: Các vấn đề đặt ra về môi trờng và kinh tế - xã hội ở các môi trờng: đới ôn hoà, đới lạnh và kiểu môi trờng hoang mạc và vùng núi là gì?. ¤n tËp ch¬ng II, III, IV, V Câu 1: Xác định vị trí địa lí và giới hạn lãnh thổ của các môi trờng: đới ôn hòa, đới lạnh, hoang mạc và vùng núi. Câu 2: Nêu đặc điểm khí hậu của môi trờng trên. Câu 3: Trình bày các đặc điểm tự nhiên khác của môi trờng: đới ôn hòa, đới l¹nh, m«i trêng hoang m¹c vµ vïng nói. + Sự phân hóa của môi trờng đới ôn hòa? + Sự thích nghi của thực, động vật với môi trờng ở hoang mạc? + Sự thích nghi của thực, động vật với môi trờng ở đới lạnh Câu 4: Trình bày hoạt động kinh tế của con ngời ở đới ôn hoà. + Hoạt động nông nghiệp? + Hoạt động công nghiệp? Câu 5: Nét đặc trng của đô thị hoá ở đới ôn hoà là gì? Câu 6: Nêu những vấn đề xã hội nảy sinh ở đới ôn hoà khi các đô thị phát triển qu¸ nhanh vµ híng gi¶i quyÕt. Câu 7: Cho biết hoạt động kinh tế của con ngời ở các môi trờng đới lạnh, kiểu m«i trêng hoang m¹c vµ vïng nói. + Hoạt động kinh tế ở đây bao gồm những ngành kinh tế nào? + Đặc điểm của các hoạt động kinh tế đó? Câu 8: Các vấn đề đặt ra về môi trờng và kinh tế - xã hội ở các môi trờng: đới ôn hoà, đới lạnh và kiểu môi trờng hoang mạc và vùng núi là gì? Ngµy 30 th¸ng 11 n¨m 2008 TiÕt 27 ¤n tËp ch¬ng II, III, IV, V I. Môc tiªu bµi häc Sau bµi häc, HS cÇn: - Hệ thống và nắm vững các đặc điểm tự nhiên (vị trí giới hạn, khí hậu, cảnh quan và sự thích nghi của giới thực động vật...) và hoạt động kinh tế của con ngời ở các môi trờng địa lí và kiểu môi trờng địa lí: đới ôn hoà, hoang mạc, đới lạnh và vùng núi. - Rèn luyện kỹ năng đọc, phân tích lợc đồ và bản đồ. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Bản đồ các môi trờng địa lí..

(80) - Một số lợc đồ (SGK) III/ TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò KÕt hîp trong bµi míi 3. Bµi míi 3.1. Më bµi GV giíi thiÖu néi dung «n tËp ch¬ng II, III, IV, V 3.2. Hoạt động dạy học - GV tæ chøc cho HS «n tËp b»ng c¸ch th¶o luËn nhãm. + Ph©n c«ng nhiÖm vô cho mçi nhãm Nhãm 1: ¤n tËp l¹i nh÷ng néi dung ? Xác định vị trí địa lí và giới hạn lãnh thổ của các môi trờng: đới ôn hòa, đới l¹nh, hoang m¹c vµ vïng nói. ? Nêu đặc điểm khí hậu của môi trờng trên. Nhãm 2: ¤n tËp l¹i nh÷ng néi dung ? Trình bày các đặc điểm tự nhiên khác của môi trờng: đới ôn hòa, đới lạnh, môi trêng hoang m¹c vµ vïng nói. + Sự phân hóa của môi trờng đới ôn hòa? + Sự thích nghi của thực, động vật với môi trờng ở hoang mạc? + Sự thích nghi của thực, động vật với môi trờng ở đới lạnh Nhãm 3: ¤n tËp l¹i nh÷ng néi dung ? Trình bày hoạt động kinh tế của con ngời ở đới ôn hoà. + Hoạt động nông nghiệp + Hoạt động công nghiệp ? Nét đặc trng của đô thị hoá ở đới ôn hoà là gì? ? Nêu những vấn đề xã hội nảy sinh ở đới ôn hoà khi các đô thị phát triển quá nhanh vµ híng gi¶i quyÕt. Nhãm 4: ¤n tËp l¹i nh÷ng néi dung ? Cho biết hoạt động kinh tế của con ngời ở các môi trờng đới lạnh, kiểu môi trờng hoang mạc và vùng núi. + Hoạt động kinh tế ở đây bao gồm những ngành kinh tế nào? + Đặc điểm của các hoạt động kinh tế đó? Nhãm 5: ¤n tËp l¹i nh÷ng néi dung ? Các vấn đề đặt ra về môi trờng và kinh tế - xã hội ở các môi trờng: đới ôn hoà, đới lạnh và kiểu môi trờng hoang mạc và vùng núi là gì? + Các nhóm cử đại diện trình; các nhóm khác nhận xét, bổ sung; GV chuẩn xác kiÕn thøc. - GV nhận xét, đánh giá + Nhận xét về thái độ học tập của cả lớp + Nhận xét, đánh giá (cho điểm) đối với những nhóm hoàn thành tốt nhiệm vụ ( ®iÓm thëng), nh¾c nhë víi nh÷ng nhãm hoµn thµnh cha tèt nhiÖm vô. IV. DÆn dß - VÒ nhµ «n tËp l¹i c¸c bµi häc. - ChuÈn bÞ tríc bµi míi: TiÕt 28 - Bµi 25 Thiªn nhiªn vµ con ngêi ë c¸c ch©u lôc ThÕ giíi réng lín vµ ®a d¹ng..

(81) Ngµy 1 th¸ng 12 n¨m 2008 PhÇn ba: Thiªn nhiªn, con ngêi ë c¸c ch©u lôc TiÕt 28 Bµi 25: ThÕ giíi réng lín vµ ®a d¹ng I. Môc tiªu bµi häc - Nắm đợc sự phân chia thế giới thành lục địa và châu lục - N¾m v÷ng 1 sè kh¸i niÖm kinh tÕ cÇn thiÕt: thu thËp b×nh qu©n ®Çu ngêi, tØ lÖ tử vong ở trẻ em và chỉ số phát triển con ngời, sử dụng các khái niệm này để phân loại c¸c níc trªn thÕ giíi. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Bản đồ thế giới hoặc quả địa cầu - B¶ng sè liÖu thèng kª vÒ GDP, d©n sè, sè trÎ em tö vong vµ chØ sè ph¸t triÓn con ngêi cña mét sè quèc gia trªn thÕ giíi. III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò ? Nêu đặc điểm khí hậu của môi trờng địa lí: đới ôn hòa và đới lạnh, kiểu môi trờng địa lí hoang mạc và vùng núi. 3. Bµi míi 3.1) Më bµi Thế giới chúng ta đang sống thật rộng lớn và đa dạng. Bề mặt trái đất có các lục địa và các đại dơng. Trên các châu lục có hơn 200 quốc gia và vùng lãnh thổ khác nhau vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn, vÒ KT- XH vµ v¨n hãa. 3.2) Hoạt động dạy học Hoạt động của GV, HS - HS quan sát bản đồ tự nhiên thế giới và bản đồ địa chính thế giới - HS lên bảng xác định các lục địa và các châu lục trên Trái đất ? Nhận xét sự khác nhau giữa các lục địa vµ ch©u lôc? ? Quan sát bản đồ thế giới, nêu tên các đại dơng bao quanh từng lục địa? ? Quan sát bản đồ thế giới, kể tên 1 số đảo và quần đảo lớn nằm chung quanh từng lục địa ? Nªu tªn c¸c ch©u lôc trªn thÕ giíi. ? Lục địa á - Âu có điểm gì khác so với các lục địa còn lại? (Một lục địa bao gồm 2 châu lục: á, Âu) ? So víi c¸c ch©u lôc th× Ch©u MÜ cã ®iÓm g× kh¸c? (Một châu lục bao gồm 2 lục địa lục địa Bắc Mĩ và lục địa Nam Mĩ). ? Châu Nam Cực có nét gì đặc biệt so với c¸c ch©u lôc cßn l¹i? (Một châu lục nằm giữa 1 lớp nớc đóng b¨ng).. Néi dung bµi häc 1. Các lục địa và các châu lục - Lục địa là khối đất liền rộng lớn hàng triệu km2, có biển và đại dơng bao quanh. Trên thế giới có 6 lục địa: á, Âu, Phi, Bắc MÜ, Nam MÜ, ¤-xtr©y-li-a, Nam Cùc. - Phần lục địa bao gồm diện tíchđất liền và các đảo, quần đảo chung quanh. Trªn thÕ giíi cã 6 ch©u lôc: ch©u ¸, ch©u ¢u, ch©u Phi, ch©u MÜ, ch©u §¹i D¬ng, ch©u Nam Cùc.. ? HiÖn nay trªn thÕ giíi cã bao nhiªu quèc gia vµ vïng l·nh thæ, sè quèc gia ë tõng ch©u lôc nh thÕ nµo? ? Dựa vào chỉ tiêu nào để phân loại các quốc gia trên thế giới và đánh giá sự phát triÓn KT - XH cña tõng níc, tõng ch©u lôc?. 2. C¸c nhãm níc trªn thÕ giíi. - HiÖn nay trªn thÕ giíi cã h¬n 200 quèc gia vµ vïng l·nh thæ. - ChØ tiªu ph©n lo¹i dùa vµo: thu thËp b×nh qu©n ®Çu ngêi, tØ lÖ tö vong cña trÎ em, chØ sè HPI .....

(82) ? ThÕ nµo gäi lµ c¸c quèc gia ph¸t triÓn vµ c¸c quèc gia ®ang ph¸t triÓn? - GV yªu cÇu HS lµm bµi tËp 2 SGK (trang 81). ? Ngoµi c¸ch ph©n lo¹i trªn cßn cã c¸ch ph©n lo¹i nµo kh¸c n÷a kh«ng? NÕu cã hãy trình bày cách đó. ? B»ng sù hiÓu biÕt cña m×nh em h·y lÊy vÝ dô vÒ c¸c quèc gia thuéc tõng nhãm níc trªn.. Nhãm níc. Thu thËp TØ lÖ tö b×nh qu©n HDI vong theo ®Çu cña trÎ ngêi em > 20000 0.7 -> RÊt USD/ n¨m thÊp 1. C¸c quèc gia ph¸t triÓn C¸c < 20000 quèc USD/ n¨m gia ®ang ph¸t triÓn. < 0.7. Kh¸ cao. - C¨n cø vµo c¬ cÊu kinh tÕ chia c¸c quèc gia trªn thÕ giíi ra c¸c nhãm níc. + Níc c«ng nghiÖp + Níc n«ng nghiÖp + Níc c«ng nghiÖp míi 3.3) Cñng cè ? T¹i sao nãi " thÕ giíi chóng ta ®ang sèng thËt réng lín vµ ®a d¹ng" IV. DÆn dß - Häc bµi cò - Nghiªn cøu bµi míi: Ch¬ng VI: Ch©u phi TiÕt 29 - Bµi 26: Thiªn nhiªn Ch©u Phi.

(83) Ngµy 4 th¸ng 12 n¨m 2008 Ch¬ng VI: Ch©u phi Bµi 26: Thiªn nhiªn Ch©u phi. TiÕt 29 I. Môc tiªu bµi häc Sau bµi häc, HS cÇn: - Biết đợc đặc điểm về vị trí, hình dạng lục địa, đặc điểm địa hình và khoáng sản cña ch©u Phi. - Đọc và phân tích đợc lợc đồ tự nhiên để tìm ra vị trí địa lí, đặc điểm địa hình và sù ph©n bè kho¸ng s¶n ë ch©u Phi. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc Bản đồ tự nhiên châu Phi III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp học 2. Bµi cò ? T¹i sao nãi "ThÕ giíi chóng ta sèng thËt réng lín vµ ®a d¹ng"? 3. Bµi míi 3.1) Më bµi GV giíi thiÖu bµi míi 3.2) Hoạt động dạy học Đại bộ phận châu Phi nằm trong đới nóng, có khí hậu nóng và khô. Châu Phi ngăn cách với châu Âu bởi địa Trung Hải, với châu á tới biển Đỏ và kênh đào Xuy-ê. Hoạt động dạy học của GV, HS Néi dung bµi häc ? Quan s¸t H26.1, cho biÕt: 1. Vị trí địa lí + Châu Phi tiếp giáp với các biển và đại d¬ng nµo? + Xích đạo đi qua phần nào của châu lục? + L·nh thæ ch©u Phi chñ yÕu thuéc m«i trêng nµo? HS tr¶ lêi, GV chuÈn x¸c - TiÕp gi¸p. + PhÝa B¾c gi¸p §Þa Trung H¶i + PhÝa T©y gi¸p §¹i T©y D¬ng + PhÝa §«ng B¾c gi¸p BiÓn §á, ng¨n cách với châu á bởi kênh đào Xuy - ê + PhÝa §«ng Nam gi¸p Ên §é D¬ng. - Đờng xích đạo đi giữa châu Phi ( bồn ®ia C«ng - g«, hå VÝch - to - ri - a) - ChÝ tuyÕn B¾c ®i qua gÇn gi÷a B¾c Phi, chÝ tuyÕn Nam ®i qua gi÷a Nam phi . => PhÇn lín l·nh thæ ch©u Phi gÇn nh ? Vị trí có ảnh hởng đối với khí hậu nh nằm hoàn toàn trong đới nóng -> khí hậu thÕ nµo ? nãng quanh n¨m. ? Quan sát H 26.1, nhận xét đặc điểm đờng bờ biển châu Phi. Đặc điểm đó ảnh hởng nh thế nào đến khí hậu châu Phi? ? Quan s¸t H 26.1: + Nªu tªn c¸c dßng biÓn nãng, c¸c dßng biÓn l¹nh ch¶y ven bê biÓn ch©u Phi + Cho biết ý nghĩa của kênh đào Xuy- ê đối với giao thông đờng biển trên thế giíi? HS tr¶ lêi, GV chuÈn x¸c. 2. §Þa h×nh vµ kho¸ng s¶n a) §Þa h×nh ? Quan s¸t H 26.1: + Cho biết ở châu Phi dạng địa hình nào.

(84) lµ chñ yÕu? + Nhận xét về sự phân bố địa hình đồng b»ng ë ch©u Phi. HS tr¶ lêi, GV chuÈn x¸c: + D·y nói trÎ Atl¸t ë T©y B¾c ch©u Phi, phần lớn có độ cao > 1500 m + Các đồng bằng châu Phi tập trung chủ yÕu ë ven biÓn. + Phần lớn Bắc Phi có độ cao 200- 500m, gi÷a cao nguyªn B¾c Phi vÉn cã 2 d¹ng địa hình xen lẫn vào: • Các vùng đất thấp có độ cao 0m - 200m nằm giữa cao nguyên, tạo nên bồn địa thấp nh bồn địa Sát. • Các cao nguyên có độ cao 500m 1000m nh cao nguyên Tat - xi - li, At - gi - e gi÷a hoang m¹c Xahara, c¸c s¬n nguyên có độ cao > 500m nh cao nguyên £ - ti - « - pi. C¸c cao nguyªn cao > 500m vµ s¬n nguyªn bao quanh c¸c cao nguyên thấp (200m - 500m) đã tạo nên bồn địa cao nh bồn địa Nin Thợng + Phần lớn Nam Phi có độ cao > 1500m víi khèi nói Bi-ª ë phÝa T©y vµ s¬n nguyên Đông Phi ở phía Đông. Giữa địa h×nh s¬n nguyªn cña Nam Phi vÉn cã nh÷ng cao nguyªn cao 500- 1000m xen vào tạo thành bồn địa Ca-la-ha-ri, cao nguyªn thÊp 200-500m xen vµo t¹o thµnh bồn địa nh bồn địa Công gô. + Trªn s¬n nguyªn §«ng Phi cã nhiÒu hå lín lµ n¬i xuÊt ph¸t cña nhiÒu con s«ng lín. + PhÝa §«ng Nam cña Nam Phi lµ d·y §rª-ken-bec. - Đảo Ma-đa-ga-xca có địa hình chủ yếu là núi và cao nguyên, đồng bằng nhỏ hẹp Toàn bộ lục địa phi là một khối cao n»m ven biÓn, ë phÝa T©y cã diÖn tÝch lín nguyªn khæng lå, cao trung b×nh 750m, h¬n ë phÝa §«ng. chñ yÕu lµ c¸c s¬n nguyªn xen c¸c bån => GV chèt l¹i địa thấp. Châu Phi có rất ít núi cao và đồng b»ng thÊp. b) Kho¸ng s¶n Tµi nguyªn kho¸ng s¶n ch©u Phi rÊt ? Quan sát H 26.1, cho biết châu Phi có phong phú, đặc biệt là kim loại quý. nh÷ng kho¸ng s¶n chñ yÕu nµo? ph©n bè ë ®©u? HS trả lời, kết quả cần đạt: - Dầu mỏ và khí đốt: đồng bằng ven biển B¾c Phi vµ T©y Phi ( ven vÞnh Ghi - nª) - S¾t: d·y nói trÎ At - lat - Vµng: khu vùc Trung phi vµ trªn c¸c cao nguyªn Nam Phi - Cô ban, mangan, đồng, kim cơng, chì, Uranium: c¸c cao nguyªn Nam phi.

(85) ? Em cã nhËn xÐt vÒ tµi nguyªn kho¸ng s¶n ch©u Phi? 3.3) Cñng cè GV s¬ kÕt bµi häc (phÇn ghi nhí) IV. DÆn dß - Häc bµi cò - Nghiªn cøu bµi míi: TiÕt 30 - Bµi 27: Thiªn nhiªn ch©u Phi (tiÕp theo).

(86) Ngµy 4 th¸ng 12 n¨m 2008 TiÕt 30 Bµi 27: Thiªn nhiªn Ch©u phi (tiÕp theo) I. Môc tiªu bµi häc Sau bµi häc, HS cÇn: - Nắm vững đặc điểm các môi trờng tự nhiên ở châu Phi - N¾m v÷ng sù ph©n bè c¸c m«i trêng tù nhiªn ë ch©u Phi - Hiểu rõ mối quan hệ lại giữa vị trí địa lí với khí hậu, giữa khí hậu với sự phân bè c¸c m«i trêng tù nhiªn ë ch©u Phi. - Rèn luyện kĩ năng phân tích, nhận xét bản đồ. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Bản đồ tự nhiên châu Phi - Bản đồ phân bố lợng ma châu Phi - Bản đồ các môi trờng tự nhiên châu Phi III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò ? Trình bày vị trí địa lí của châu Phi? Vị trí có ảnh hởng đến khí hậu nh thế nào? ? Nêu đặc điểm địa hình, khoáng sản châu Phi. 3. Bµi míi 3.1) Më bµi GV giíi thiÖu bµi míi 3.2) Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, HS Néi dung bµi häc - Th¶o luËn líp 3. KhÝ hËu ? Dựa vào kiến thức đã học, kết hợp quan sát h×nh 26.1 vµ 27.1 gi¶i thÝch v× sao: + ch©u Phi lµ ch©u lôc nãng? + KhÝ hËu ch©u phi kh«, h×nh thµnh nhng hoang m¹c lín? HS th¶o luËn; GV bæ sung, chuÈn x¸c: + Ch©u Phi lµ ch©u lôc nãng: §êng chÝ tuyÕn Bắc và đờng chí tuyến Nam + KhÝ hËu ch©u Phi kh«, h×nh thµnh nh÷ng hoang m¹c lín:  Hình dạng lãnh thổ, đờng bờ biển châu phi kh«ng bÞ c¾t xÎ nhiÒu.  Châu Phi là 1 lục địa hình khối, kích thớc rất lớn. Phía bắc ảnh hởng gió mùa đông bắc từ lục địa á - Âu -> khô ráo, khó gây ra ma.  Lãnh thổ Bắc Phi rộng lớn, lại có độ cao trªn 200m nªn ¶nh hëng cña biÓn khã ¨n s©u vào đất liền.  Ngoµi kh¬i cã 3 dßng biÓn l¹nh ch¶y qua - Ch©u phi cã khÝ hËu nãng vµ kh« bËc nhÊt thÕ giíi Ca- na-ri, Ben-gª-la vµ X«-ma-li. + Nhiệt độ trung bình năm > 200C -> GV chèt l¹i. ? Quan s¸t H 27.1, h·y nhËn xÐt vÒ sù ph©n bè lîng ma ë Ch©u phi. HS nhËn xÐt, GV nhËn xÐt l¹i: + Lợng ma lớn nhất >2000 mm: 2 bên đờng xích đạo, từ bờ Tây của vùng núi và cao nguyên.

(87) §«ng Phi. + Lîng ma tõ 200->1000mm : phÝa B¾c hoang mạc Xa-ha-ra , phía đông bờ biển ấn Độ Dơng, phÝa nam lµ hoang m¹c Ca-la-ha-ri, d·i ven biÓn §Þa Trung H¶i vµ ven biÓn Nam ch©u Phi + Lîng ma < 200m hoang m¹c Xa-ha-ra vµ hoang m¹c Ca-la-ha-ri => lợng ma ở châu Phi phân bố rất không đều GV chèt l¹i. + Lợng mua tơng đối ít và giảm dần vÒ 2 chÝ tuyÕn, h×nh thµnh nhng hoang m¹c lín, lan ra s¸t biÓn vÝ dô: Xa-ha-ra vµ Ca-la-ha-ri.. ? Quan s¸t h 27.1, cho biÕt c¸c dßng biÓn nãng, l¹nh cã ¶nh hëng tíi lîng ma c¸c vïng ven biÓn ch©u Phi nh thÕ nµo? HS tr¶ lêi ; GV bæ sung, chuÈn x¸c: + Dßng biÓn l¹nh Ca-na-ri ch¶y ven bê biÓn T©y B¾c ch©u Phi, dßng biÓn Ben-ghª-la ch¶y ven bê biÓn T©y Nam ch©u Phi, lîng ma vïng ven biÓn < 200 mm. + Dòng biển Xô-ma-li, dòng biển nóng Mô- 4. Các đặc điểm khác của môi trdăm-bích, dòng biển Mũi Kim chảy ven bờ Địa ờng tự nhiên Trung H¶i, lîng ma vïng ven biÓn tõ 1000 mm C¸c m«i trêng tù nhiªn cña ch©u -> 2000 mm. Phi nằm đối xứng qua xích đạo: GV kÕt luËn - Môi trờng xích đạo ẩm - Môi trờng nhiệt đới (2 MTNĐ) - M«i trêng hoang m¹c (2 ? Quan s¸t H 27.2, nhËn xÐt vÒ sù ph©n bè cña MTHM) c¸c m«i trêng tù nhiªn ë ch©u Phi. Gi¶i thÝch v× - Hoang m¹c chiÕm diÖn tÝch lín sao l¹i cã sù ph©n bè nh vËy? ë ch©u Phi HS tr¶ lêi, GV chuÈn x¸c - M«i trêng §Þa Trung H¶i (2 ? Quan s¸t H 27. 2 vµ th«ng tin SGK, em h·y m«i trêng §Þa Trung H¶i) xác định vị trí địa lí của các môi trờng tự nhiên ở châu Phi? Nêu cảnh quan và giới động vật ở mçi m«i trêng? HS tr¶ lêi, GV chuÈn x¸c - GV giới thiệu về đặc điểm môi trờng Xavan vµ m«i trêng hoang m¹c ë ch©u Phi. 3.3) Cñng cè GV yªu cÇu HS lµm bµi tËp 1 SGK IV. DÆn dß - Häc bµi cò - ChuÈn bÞ tríc bµi thùc hµnh: TiÕt 31: Bµi 28- Thùc hµnh Phân tích lợc đồ phân bố các môi trờng tự nhiên, biểu đồ nhiệt độ và lợng ma ở châu Phi Ngµy 13 th¸ng 12 n¨m 2008 Bµi 28 Thực hành: Phân tích lợc đồ phân bố các môi trờng tự nhiên, biểu đồ nhiệt độ và lợng ma ở châu Phi I. Môc tiªu bµi häc Sau bµi HS cÇn: - Nắm vững sự phân bố các môi trờng tự nhiên ở châu Phi và giải thích đợc nguyên nhân dẫn đến sự phân bố đó. TiÕt 31.

(88) - Nắm vững cách phân tích 1 biểu đồ khí hậu ở châu Phi và xác định đợc trên lợc đồ các môi trờng tự nhiên châu Phi vị trí của địa điểm có biểu đồ đó II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Bản đồ các môi trờng tự nhiên châu Phi - Biểu đồ khí hậu của bốn địa điểm ở châu Phi - Mét sè h×nh ¶nh vÒ c¸c m«i trêng tù nhiªn ë ch©u Phi III.TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò KÕt hîp trong d¹y bµi míi 3. Bµi míi 3.1. Më bµi GV giới thiệu bài mới: Trong tiết hành này, các em sẽ đợc rèn luyện kĩ năng phân tích biểu đồ nhiệt độ và lợng ma một địa điểm, rút ra đặc điểm khí hậu của địa điểm đó và xác định vị trí của địa điểm đó trên lợc đồ các môi trờng tự nhiên châu Phi. 3.2) Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, Néi dung d¹y häc HS 1. Tr×nh bµy vµ gi¶i thÝch sù ph©n bè c¸c m«i trêng tù nhiªn - Quan s¸t H 27.2 vµ dùa vµo - Sù ph©n bè c¸c m«i trêng tù nhiªn. kiến thức đã học Ch©u phi cã c¸c m«i trêng tù nhiªn: rõng xÝch + So sánh diện tích của môi tr- đạo ẩm, nhiệt đới, hoang mạc và địa trung hải. êng ë ch©u Phi. + Môi trờng xích đạo ẩm: bồn địa Công gô và miÒn duyªn h¶i phÝa B¾c vÞnh Ghi nª. + Hai môi trờng nhiệt đới: Phía bắc và phía nam Xích đạo + Hai m«i trêng hoang m¹c: hoang m¹c Xahara ë B¾c phi, hoang m¹c Ca-la-ha vµ hoang m¹c Na-Mip ë Nam phi + Hai m«i trêng §Þa Trung H¶i: phÇn cùc B¾c vµ cùc Nam ch©u Phi. => chiếm diện tích lớn nhất là môi trờng nhiệt đới + Gi¶i thÝch v× sao c¸c hoang vµ m«i trêng hoang m¹c. m¹c ë ch©u Phi l¹i lan ra s¸t bê - Hoang m¹c ë ch©u Phi ¨n lan ra s¸t bê biÓn biÓn? + ChÝ tuyÕn B¾c ®i qua gÇn gi÷a l·nh thæ B¾c phi, GV híng dÉn HS b»ng c¸c chÝ tuyÕn Nam ®i qua gÇn gi÷a l·nh thæ Nam Phi c©u hái nhá: => quanh n¨m B¾c phi , Nam phi n»m díi ¸p cao ? Vị trí 2 đờng chí tuyến đi qua cận chí tuyến thời tiết ổn định, không có ma. phÇn nµo cña l·nh thæ ch©u + Phía Bắc của Bắc Phi là lục địa á - Âu, 1 lục Phi? ảnh hởng của nó đối với địa lớn nên gió mùa đông bắc từ lục á - Âu thổi khÝ hËu ra sao? vµo B¾c Phi kh« r¸o, khã g©y ra ma. ? PhÝa B¾c cña B¾c Phi lµ lôc + Lãnh thổ Bắc Phi rộng lớn lại có độ cao > 200m địa á - Âu ảnh hởng đến khí nên ảnh hởng của biển khó có thể ăn sâu vào đất hËu ë ®©y nh thÕ nµo? liÒn ? Kích thớc lãnh thổ và độ cao + C¸c dßng biÓn: địa hình của Châu phi?  PhÝa T©y B¾c cã dßng biÓn l¹nh Ca -na-ri ch¶y ? Các dòng biển chạy ven biển qua, phía đông có dòng biển lạnh Xô-ma-li chảy phía tây và phía đông châu Phi qua -> ma ít ảnh hởng đến khí hậu ra sao?  PhÝa T©y cña Nam Phi cã dßng biÓn l¹nh Ben -ghê-la chảy qua, phía đông ảnh hởng của dòng ? Phân tích các biểu đồ nhiệt độ biển nóng Mũi kim , Xômali, Môdăm bích hoang mạc bị xavan đẩy lùi sang phía đông lîng ma. 2. Phân tích biểu đồ nhiệt độ và lợng ma GV gîi ý :.

(89) + Lîng ma trung b×nh n¨m, sù ph©n bè lîng ma trong n¨m? + Biên độ nhiệt độ trong năm, sù ph©n bè trong n¨m? + Cho biết biểu đồ thuộc kiểu khÝ hËu nµo? Nêu đặc điểm chung của kiểu khí hậu đó?. * Ph©n tÝch + Biểu đồ khí hậu A - Lîng ma trung b×nh n¨m : 1244 mm - Mïa ma tõ th¸ng 11 -> th¸ng 3 n¨m sau - Th¸ng nãng nhÊt lµ th¸ng 7: 180C. Th¸ng 7 lµ mùa đông nên đây là biểu đồ khí hậu của 1 địa ®iÓm ë nöa cÇu Nam - Biên độ nhiệt năm: 100C + Biểu đồ khí hậu B - Lîng ma trung b×nh n¨m: 897 mm - Mïa ma tõ th¸ng 6 -> th¸ng 9 - Th¸ng nãng nhÊt lµ th¸ng 5 kho¶ng 350C - Th¸ng l¹nh nhÊt lµ th¸ng 1 kho¶ng 20 0C. Th¸ng 1 - mùa đông => biểu đồ khí hậu của 1 địa điểm nửa cÇu B¾c. - Biên độ nhiệt độ năm : 150C + Biểu đồ khí hậu C - Lîng ma trung b×nh n¨m : 2592mm - Mïa ma tõ th¸ng 9 -> th¸ng 5 n¨m sau - Th¸ng nãng nhÊt lµ th¸ng 4 : 200C - Tháng có nhiệt độ thấp nhất là tháng 7. Tháng 7 mùa đông, biểu đồ khí hậu của 1 địa điểm ở nửa cÇu Nam - Biên độ nhiệt độ năm khoảng 80C + Biểu đồ khí hậu D - Lîng mua trung b×nh n¨m : 506m - Mïa ma tõ th¸ng 2 -> 7 - Th¸ng nãng nhÊt lµ th¸ng 2 kho¶ng, 220C - Th¸ng l¹nh nhÊt lµ th¸ng 7 kho¶ng 10 0C. Th¸ng 7 - mùa đông => biểu đồ khí hậu của 1 địa điểm ở cöa cÇu Nam - Biên độ nhiệt độ trong năm khoảng 120C * Xác định kiểu khí hậu Biểu đồ A: nhiệt đới Biểu đồ B: nhiệt đới Biểu đồ C: xích đạo ẩm Biểu đồ D: Địa Trung H¶i * Sắp xếp các biểu đồ A, B, C, D với các vị trí đánh dÊu 1,2,3,4 trßn h×nh 27.2: A -> 3 B -> 2 C -> 1 D -> 4. 3.3. Củng cố, đánh giá GV nhận xét thái độ học tập của HS và giờ học GV chấm điểm cho HS tốt và có nhiều câu trả lời đúng IV.DÆn dß - Hoµn thµnh bµi thùc hµnh vµo vë - Nghiªn cøu tríc bµi häc: TiÕt 32 Bµi 29 D©n c, x· héi ch©u Phi.

(90) Ngµy 14 th¸ng 12 n¨m 2008 TiÕt 32 Bµi 29: D©n c, x· héi Ch©u phi I. Môc tiªu bµi häc HS cÇn: - Nắm vững sự phân bố dân c rất không đồng đều ở châu Phi - Hiểu rõ những hậu quả của lịch sử để lại qua việc buôn bán nô lệ và thuộc địa hãa bëi c¸c cêng quèc Ph¬ng T©y. - Hiểu đợc sự bùng nổ dân số không thể kiểm soát đợc và sự xung đột sắc tộc triÒn miªn c¶n trë sù ph¸t triÓn cña ch©u Phi II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Bản đồ dân c và đô thị châu Phi - B¶ng sè liÖu thèng kª vµ tØ lÖ gia t¨ng d©n sè 1 sè quèc gia ch©u Phi - Một số hình ảnh về xung đột vũ trang và sự di dân tự do xung đột vũ trang ở châu Phi III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò ChÊm vë bµi tËp thùc hµnh cña 5 HS 3. Bµi míi 3.1. Bµi míi Dân c châu Phi phân bố không đều và gia tăng nhanh. Bùng nổ dân số, đại dịch AIDS, xung đột giữa các tộc ngời và sự can thiệp của nớc ngoài là những nguyên nhân chñ yÕu k×m h·m sù ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi cña ch©u lôc nµy. 3.2. Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, HS ? Nghiªn cøu SGK, em h·y kh¸i qu¸t s¬ lîc lÞch sö ch©u Phi GV sö dông c©u hái gîi më cho HS: + Gåm cã bao nhiªu giai ®o¹n? + Các giai đoạn này có đặc điểm nh thế nµo? HS tr×nh bµy, GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. ? Sự buôn bán nô lệ và thuộc địa hoá của các nớc để quốc phơng Tây để lại hậu qu¶ cho ch©u Phi nh thÕ nµo? HS tr¶ lêi, GV chuÈn x¸c, kÕt luËn ? Dựa vào hình 29.1 và kiến thức đã học tr×nh bµy sù ph©n bè d©n c ë ch©u Phi? T¹i sao d©n c ch©u Phi ph©n bè kh«ng đều. HS tr×nh bµy gi¶i thÝch, GV bæ sung chuẩn xác (chỉ bản đồ). + Sự phân bố dân c rất không đều  Díi 2 ngêi /km2: hoang m¹c Xahara, hoang m¹c Na-mip vµ hoang m¹c Ca-la-. Néi dung bµi häc 1. LÞch sö vµ d©n c a. S¬ lîc lÞch sö. - Thời cổ đại: châu Phi có nền văn minh s«ng Nin rùc rì. - Tõ thÕ kû XVI - XIX, 125 triÖu ngêi da ®en ch©u Phi bÞ ®a sang ch©u MÜ lµm n« lÖ. - Cuèi thÕ kû XIX -> ®Çu thÕ kû XX: gÇn nh toµn bé ch©u Phi bÞ x©m chiÕm lµm thuộc địa. - Tõ thËp niªn 60 thÕ kû XX lÇn lît c¸c quốc gia châu Phi dành đợc độc lập chủ quyÒn.. b. D©n c.

(91) ha-ri  Tõ 2 -> 20 ngêi /km2: miÒn nói At - lat, đại bộ phận lãnh thổ châu Phi.  Tõ 21 -> 50 ngêi/km2: Ven vÞnh Ghinª, lu vùc S«ng Ni-giª, quanh hå Vic-tori-a  Trªn 50 ngêi /km2: lu vùc s«ng Nin + Gi¶i thÝch:  N¬i tha thít cã §KTN kh«ng thuËn lîi khí hậu khô hạn, không có đất đai để - Dân c châu Phi phân bố rất không đều: ph¸t triÓn n«ng nghiÖp. + Tha thớt: vùng rừng rậm xích đạo,  Nơi đông đúc: Châu thổ phì nhiêu, nguån níc dåi dµo, khÝ hËu m¸t mÎ h¬n. hoang m¹c Xahara, hoang m¹c Na-mip, hoang m¹c Ca-la-ha-ri. GV chèt l¹i + Đông đúc: duyên hải ở phần cực Bắc vµ cùc Nam cña ch©u Phi, ven vÞnh Ghi-nª, thung lòng s«ng Nin.. + §a sè c d©n ch©u Phi sèng ë n«ng ? T×m trªn h×nh 29.1 c¸c thµnh phè ë th«n. C¸c thµnh phè > 1 triÖu d©n thêng tËp ch©u Phi cã tõ 1 triÖu d©n trë lªn. C¸c trung ë ven biÓn (thµnh phè c¶ng). thµnh phè nµy ph©n bè chñ yÕu ë ®©u? 2. Sự bùng nổ dân số và xung đột ngời ở HS tr¶ lêi, GV chuÈn x¸c ch©u Phi. a. Bïng næ d©n sè. ? Tìm trên hình 28.1 hoặc bản đồ các quèc gia trong b¶ng sè liÖu, cho biÕt: + C¸c quèc gia cã tØ lÖ gia t¨ng d©n sè tù nhiªn cao h¬n møc trung b×nh n»m ë vïng nµo cña ch©u Phi? + C¸c quèc gia cã tØ lÖ gia t¨ng d©n sè tù nhiªn thÊp h¬n møc trung b×nh n»m ë vïng nµo cña ch©u Phi? HS trả lời, xác định; GV chuẩn xác - GV cung cấp 1 số thông tin về vấn đề bùng nổ dân số và đại dịch AIDS ở châu Phi, chèt l¹i.. - Châu Phi có số dân đông 818 triệu ngời, tØ lÖ gia t¨ng tù nhiªn cao nhÊt thÕ giíi 2,4% => bïng næ d©n sè. - Nạn đói đe doạ - Bệnh tật là vấn đề đang gây nhức nhối > 25 triÖu ngêi nhiÔm HIV/AIDS, chiÕm gÇn 3/4 sè ngêi bÞ nhiÔm HIV/AIDS trªn thÕ giíi. b. Xung đột tộc ngời Ch©u Phi cã nhiÒu téc ngêi, víi hµng ngh×n thæ ng÷ kh¸c nhau, cïng víi sù can thiÖp cña níc ngoµi lµ nguyªn nh©n dÉn - GV cho HS đọc nhanh mục b. - GV trình bày về vấn đề xung đột tộc đến xung đột và nội chiến liên miên. ngêi ë ch©u Phi: N¨m 2002 thÕ giíi cã 144 cuéc xung đột với quy mô và tính chất khác nhau. §øng ®Çu danh s¸ch trªn lµ Ch©u Phi, vÝ dô: + An g« la: kÐo dµi 26 n¨m qua -> 1/2 triÖu ngêi thiÖt m¹ng. + Công - gô: cuộc xung đột đến nay làm 1,2 ngêi chÕt, > 2 triÖu ngêi ph¶i di t¶n.

(92) kh¾p n¬i trong níc l¸nh n¹n, kho¶ng 1 triệu ngời không nhận đợc bất kỳ sự giúp đỡ hoặc cứu trợ từ bên ngoài. + CHDC C«ng g«: L«i cuèn c¸c níc láng giềng vào cuộc đối đầu, đe doạ nghiªm träng an ninh toµn khu vùc Vïng Hå Lín -> cíp ®i 1,7 triÖu sinh m¹ng, lµm 1 triÖu ngêi bÞ th¬ng vµ ®Èy hơn 2 triệu ngời vào cảnh tị nạn và đến nay cha cã lèi tho¸t vµ gi¶i ph¸p h÷u hiÖu. v.v... Nguyªn nh©n: m©u thuÉn s¾c téc, t«n gi¸o, tranh dµnh quyÒn lùc, tµi nguyªn kho¸ng s¶n, tranh chÊp l·nh thæ. ? Qua đó, em có nhận xét gì về những hậu quả của cuộc xung đột sắc tộc ở ch©u Phi? Kết quả cần đạt: - H×nh thµnh nh÷ng lµn sãng ngêi tÞ n¹n - Lµng m¹c, thµnh phè bÞ tµn ph¸, c¸c nhµ m¸y, xÝ nghiÖp, hÇm má.... s¶n xuÊt bị đình trệ, mức sống bị hạ thấp... - Nh÷ng n¬i trùc tiÕp nhËn ngêi tÞ n¹n có nhiều vấn đề xã hội phải giải quyết. - Sù ®oµn kÕt thèng nhÊt trong 1 quèc gia gi÷a c¸c d©n téc, s¾c téc... kh«ng bÒn v÷ng mÇm mãng bÊt æn kinh tÕ-x· héi vÉn duy tr× l©u dµi. => k×m h·m sù ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi 3.3. Cñng cè ? Tr×nh bµy vµ gi¶i thÝch sù ph©n bè d©n c ë ch©u Phi ? ? Những nguyên nhân xã hội nào đã kìm hãm sự phát triển KT-XH ở châu Phi. IV. DÆn dß - Häc bµi cò - Nghiªn cøu tríc bµi míi TiÕt 33 Bµi 30 Kinh tÕ Ch©u Phi.

(93) Ngµy 16 th¸ng 12 n¨m 2008 Kinh tÕ Ch©u Phi. TiÕt 33 Bµi 30 I. Môc tiªu bµi häc Sau bµi häc, HS cÇn - Nắm vững đặc điểm nông nghiệp và công nghiệp châu Phi - N¾m v÷ng t×nh h×nh ph¸t triÓn n«ng nghiÖp vµ c«ng nghiÖp ë ch©u Phi - Đọc và phân tích lợc đồ để hiểu rõ sự phân bố các ngành nông nghiệp và công nghiÖp ë ch©u Phi. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc Bản đồ kinh tế chung châu Phi III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi míi 2.1. Më bµi Kinh tÕ ch©u Phi cßn l¹c hËu, nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn theo híng chuyªn m«n ho¸ phiÕn diÖn, phô thuéc nhiÒu vµo thÞ trêng nªn dÔ bÞ thiÖt h¹i khi kinh tÕ thÕ giíi biÕn động. Đô thị hoá diễn ra nhanh nhng chủ yếu là tự phát. 2.2. Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, HS ? Quan s¸t H 30.1, nªu sù ph©n bè c¸c c©y c«ng nghiÖp chÝnh (Ca cao, cµ phª, cä dÇu,...) c©y ¨n qu¶ cËn nhiÖt (cam, chanh, « liu, nho) c©y l¬ng thùc (lóa m×, ng«, lóa g¹o) ë Ch©u Phi. HS tr¶ lêi, GV chuÈn x¸c. ? Nêu những đặc điểm khác nhau trong s¶n xuÊt c©y c«ng nghiÖp vµ c©y l¬ng thùc ë ch©u Phi? NhËn xÐt ? HS tr¶ lêi, GV chuÈn x¸c, chèt l¹i. Néi dung bµi häc 1. N«ng nghiÖp a. Ngµnh trång trät - C©y c«ng nghiÖp + Ca cao vïng duyªn h¶i phÝa B¾c vÞnh Ghi nª + Cµ phª: Vïng duyªn h¶i vÞnh Ghi nª vµ cao nguyªn §«ng Phi. + Cä dÇu: Vïng duyªn h¶i vÞnh Ghi nª, Trung Phi, duyªn h¶i §«ng Phi. + L¹c: Ni giª, Ca-m«-run, Xu §¨ng... - C©y ¨n qu¶ cËn nhiÖt (Cam, « liu, nho) ven địa Trung Hải, ven biển cực Nam Châu Phi - C©y l¬ng thùc: + Lóa m× vµ ng«: Céng hoµ Nam Phi, c¸c níc ven §Þa Trung H¶i. + Lóa g¹o: Ai CËp. => Chú trọng cây công nghiệp nhiệt đới - GV bổ sung 1 số thông tin về sự phân xuất khẩu không quan tâm đến việc sản bè cña c¸c vËt nu«i ë ch©u Phi (kÕt hîp xuÊt l¬ng thùc thùc phÈm. chỉ bản đồ) b. Ch¨n nu«i + Cừu, dê: ở các đồng cỏ trên các cao nguyªn vµ c¸c vïng nöa hoang m¹c. + Lîn: C¸c níc Trung phi, Nam Phi + Bß: £-ti-«-pi-a, Ni-giª-ri-a (quy m« lín) - GV chốt lại đặc điểm ngành chăn nuôi ë ch©u Phi. Ch¨n nu«i kÐm ph¸t triÓn víi h×nh thøc phæ biÕn lµ ch¨n th¶ ? Quan s¸t H 30.2 em h·y cho biÕt sù 2. C«ng nghiÖp ph©n bè cña c¸c ngµnh c«ng nghiÖp sau.

(94) ë ch©u Phi: Khai th¸c kho¸ng s¶n, luyÖn kim mµu c¬ khÝ, läc dÇu. - GV trình bày 3 khu vực có trình độ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp kh¸c nhau. + Ph¸t triÓn nhÊt: CH Nam Phi cã nÒn c«ng nghiÖp ph¸t triÓn toµn diÖn. + Ph¸t triÓn: C¸c níc B¾c Phi: Ca-xablan-ca, An giª... cã c«ng nghiÖp dÇu khÝ ph¸t triÓn. + ChËm ph¸t triÓn: c¸c níc cßn l¹i cña ch©u Phi, chØ ph¸t triÓn 1 vµi ngµnh c«ng nghiÖp khai kho¸ng, c«ng nghiÖp nhÑ. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ ngµnh c«ng nghiÖp ch©u Ph? HS tr¶ lêi, GV chuÈn x¸c ? Sù chËm ph¸t triÓn cña c«ng nghiÖp ë - NÒn c«ng nghiÖp chËm ph¸t triÓn ch©u Phi lµ do ®©u? + Gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp chØ chiÕm 2% trªn thÕ giíi. + C¸c ngµnh c«ng nghiÖp chÝnh lµ khai th¸c kho¸ng s¶n, luyÖn kim mµu, c¬ khÝ ho¸ dÇu. - GV chốt lại: Nền kinh tế châu Phi phát + Tơng đối phát triển: CH Nam Phi, Li Bi, triÓn theo híng chuyªn m«n ho¸ phiÕn Angiª-ri, Ai cËp. diÖn phÇn lín c¸c quèc gia ch©u Phi cã nền kinh tế lạc hậu. Một số nớc tơng đối ph¸t triÓn: CH Nam Phi, Li Bi, An-giª-ri, Ai CËp 3.3. Cñng cè Câu 1: Khoanh tròn chữ cái đầu ý em cho là đúng. Trong lÜnh vùc n«ng nghiÖp ch©u Phi chó träng a. Trång c©y ¨n qu¶ cËn nhiÖt C. Trång c©y c«ng nghiÖp b. Trång c©y l¬ng thùc D. Ch¨n nu«i Câu 2: Điền chữ Đ vào ô trống những ý em cho là đúng Sù chËm ph¸t triÓn cña c«ng nghiÖp Ch©u Phi lµ do:  C¬ së vËt chÊt cßn nghÌo nµn, l¹c hËu  Thiếu lao động có trình độ chuyên môn kĩ thuật cao  ThiÕu vèn  Trình độ dân trí nói chung còn thấp. IV. DÆn dß - Häc bµi cò - ChuÈn bÞ bµi míi : TiÕt 34 – Kinh tÕ ch©u Phi (tiÕp theo).

(95) Ngµy 16 th¸ng 12 n¨m 2008 TiÕt 34: Kinh tÕ Ch©u Phi (tiÕp theo) I. Môc tiªu bµi häc Sau bµi häc, HS cÇn: - Nắm vững cấu trúc đơn giản của nền kinh tế các nớc châu Phi. - Hiểu rõ sự đô thị hoá quá nhanh nhng không tơng xứng với trình độ phát triển công nghiệp làm xuất hiện nhiều vấn đề kinh tế-xã hội phải giải quyết. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Bản đồ dân c châu Phi - Bản đồ kinh tế châu Phi - Lợc đồ kinh tế châu Phi hớng về xuất khẩu (SGK) III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò ? Nªu sù kh¸c nhau trong s¶n xuÊt c©y c«ng nghiÖp vµ c©y l¬ng thùc ë ch©u Phi 3. Bµi míi. 3.1. Më bµi H«m nay chóng ta tiÕp tôc t×m hiÓu nÒn kinh tÕ ch©u Phi víi lÜnh vùc dÞch vô vµ qu¸ trình đô thị hoá. 3.2. Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, HS Néi dung bµi häc ? Quan sát H 31.1, nêu nhận xét để thấy các tuyến đờng 3. Dịch vụ sắt quan trọng ở châu Phi chủ yếu phục vụ cho hoạt động xuÊt khÈu. GV bổ sung: các tuyến đờng sắt đều bắt đầu từ các vïng trång c©y c«ng nghiÖp xuÊt khÈu hay vïng khai thác khoáng sâu trong nội địa hớng ra bờ biển đến các thµnh phè c¶ng, phôc vô vËn chuyÓn hµng xuÊt khÈu. GV giới thiệu châu Phi có hoạt động kinh tế đối ngoại tơng đối đơn giản (trồng cây công nghiệp xuất khẩu, khai th¸c kho¸ng s¶n xuÊt khÈu, c«ng nghiÖp xuÊt khÈu) ? V× sao ch©u Phi chñ yÕu xuÊt khÈu s¶n phÈm c©y công nghiệp nhiệt đới, khoáng sản và nhập khẩu máy mãc, thiÕt bÞ, hµng tiªu dïng, l¬ng thùc? GV gi¶i thÝch l¹i: v× + C¸c c«ng ti t b¶n níc ngoµi n¾m gi÷ trong tay c¸c ngành công nghiệp khai khoáng, các đồn điền trồng cây c«ng nghiÖp xuÊt khÈu nªn c¸c níc ch©u Phi xuÊt khÈu nguyên liệu khoáng sản và các nông sản nhiệt đới. + N«ng nghiÖp kh«ng chó träng ®Çu t vµo s¶n xuÊt l¬ng thùc, c«ng nghiÖp kÐm ph¸t triÓn chØ cã ngµnh c«ng nghiÖp khai kho¸ng vµ c«ng nghiÖp chÕ biÕn thùc phÈm nªn ch©u Phi ph¶i nhËp khÈu l¬ng thùc vµ m¸y mãc, thiÕt bÞ, hµng tiªu dïng. - GV: N«ng s¶n vµ kho¸ng s¶n xuÊt khÈu cã gi¸ c¶ thÊp so với hàng công nghiệp nhập khẩu có giá cả cao đã gây thiÖt h¹i cho c¸c níc ch©u Phi (GV híng dÉn HS theo dâi ®o¹n: “ Kho¶ng 90%...khñng ho¶ng”) - HS đọc thuật ngữ: “khủng hoảng kinh tế” trang 187. - GV trình bày tiếp: Đứng trớc tình hình đó gần đây các níc ch©u Phi tÝch cùc t×m biÖn ph¸p t¨ng cêng ®oµn kÕt, thiÕt lËp c¬ cÊu liªn kÕt kinh tÕ chÆt chÏ, thóc ®Èy hîp t¸c khu vực nhằm từng bớc đa lục địa đen thoát khỏi đói nghÌo, ph¸t triÓn kinh tÕ, héi nhËp quèc tÕ. VÝ dô: n¨m 2000 t¹i Lu-xa-ca (T.§ D¨m bi a) ThÞ trêng chung Đông và Nam Phi (COMESA) đã kí hiệp định bãi.

(96) bá thuÕ quan, t¨ng cêng bu«n b¸n gi÷a c¸c níc thµnh viªn, chÝnh thøc thµnh lËp khu vùc tù do th¬ng m¹i (FTA) của khối => sự kiện này đợc coi là bớc đầu xây dựng một khu vực liên kết toàn diện, đi tới thành lập khu vực đồng tiÒn chung vµo n¨m 2005. - GV giới thiệu hoạt động đem loại nguồn ngoại tệ lớn cho nhiÒu níc ch©u Phi: + Lệ phí qua kênh đào Xuy-ê: Ai cập. + Du lÞch: Ai cËp, Kª-ni-a… ? Em có nhận xét về hoạt động kinh tế đối ngoại của ch©u Phi nh thÕ nµo? HS tr¶ lêi:  GV chèt l¹i.. - Hoạt động kinh tế đối ngoại của các nớc châu Phi tơng đối đơn gi¶n: xuÊt khÈu s¶n phÈm c©y công nghiệp nhiệt đới và khoáng s¶n, nhËp khÈu m¸y mãc, thiÕt bÞ, hµng tiªu dïng, l¬ng thùc. ? Quan s¸t b¶ng sè liÖu kÕt hîp víi h×nh 29.1, cho biÕt 4. §« thÞ ho¸ sự khác nhau về mức độ đô thị hoá giữa các quốc gia ven vÞnh Ghi nª, duyªn h¶i B¾c Phi vµ duyªn h¶i §«ng Phi. HS tr¶ lêi -> GV nªu l¹i sù kh¸c nhau: + Mức độ đô thị hoá cao nhất: Duyên hải Bắc Phi (An- Tốc độ đô thị hoá khá nhanh giª-ri, Ai-cËp) không tơng xứng với trình độ + Mức độ đô thị hoá khá cao: ven vịnh Ghi nê + Mức độ đô thị hoá thấp: Duyên hải Đông Phi (Kê-ni-a, phát triển công nghiệp => Bùng nổ dân số đô thị làm nẩy sinh X«-ma-li) -> Tốc độ đô thị hoá ở châu Phi khá nhanh nhng không t- nhiều vấn đề KT-XH cần giải quyÕt. ơng xứng với trình độ phát triển công nghiệp. - GV cho HS biết nguyên nhân sự bùng nổ dân số đô thị: + Dân c bị thu hút vào các hoạt động sản xuất công nghiÖp vµ dÞch vô phôc vô cho xuÊt khÈu. + Sản xuất nông nghiệp không ổn định, mức sống nông dân thấp, dân nông thôn đổ về các đô thị. + Chiến tranh làm dân tị nạn đổ về các đô thị. ? Nghiªn cøu SGK vµ quan s¸t h×nh 31.2, nªu nh÷ng vÊn đề KT-XH nảy sinh do sự bùng nổ dân số đô thị ở châu Phi. HS tr¶ lêi, GV chèt l¹i..

(97) 3.3. Cñng cè ? Vì sao châu Phi chủ yếu xuất khẩu sản phẩm cây công nghiệp nhiệt đới, kho¸ng s¶n vµ nhËp khÈu m¸y mãc, thiÕt bÞ, hµng tiªu dïng, l¬ng thùc. IV. DÆn dß. - Häc bµi cò + lµm bµi tËp - Nghiªn cøu tríc bµi míi. TiÕt 35 . ¤n tËp häc k× I.

(98) §íi nãng. §Ò c¬ng «n tËp häc k× I Vấn đề 1: Các thành phần nhân văn của môi trờng. Hãy cho biết những khu vực tập trung đông dân trên thế giới ? Tại sao dân c tập trung đông đúc tại đó? Vấn đề 2: Đặc điểm tự nhiên của các môi trờng trên thế giới Câu 1: Quan sát bản đồ các môi trờng địa lí trên thế giới, SGK và kiến thức đã häc em h·y hoµn thµnh b¶ng sau: C¸c m«i trêng địa lí Xích đạo ẩm Nhiệt đới Nhiệt đới gió mùa Èm. VÞ trÝ giíi h¹n. §Æc ®iÓm khÝ hËu. §íi «n hoµ Hoang m¹c §íi l¹nh Vïng nói Câu 2: Giới thực, động vật thích nghi với môi trờng đới lạnh, hoang mạc bằng nh÷ng c¸ch nµo? cho vÝ dô. Vấn đề 3: Hoạt động kinh tế và đặc điểm dân c- xã hội của các môi trờng địa lí Nêu đặc điểm dân số đới nóng. Dân số đới nóng đông và tăng nhanh đã ảnh hởng đến tài nguyên và môi trờng nh thế nào? Vấn đề 4: Các vấn đề nghiêm trọng ở các đới và các kiểu môi trờng Các đới và các kiểu môi trờng có những vấn đề cần quan tâm, báo động (đất, rõng, khÝ hËu...) g×? Vấn đề 5. Châu Phi V× sao ch©u Phi cã khÝ hËu nãng vµ kh« bËc nhÊt thÕ giíi?.

(99) Ngµy 18 th¸ng 12 n¨m 2008 TiÕt 35 : ¤n tËp häc k× I I. Môc tiªu bµi häc Sau bµi häc, HS ph¶i: - Hệ thống và nắm vững các kiến thức đã học về dân số, sự phân bố dân c và các chủng tộc trên thế giới; quần c và đô thị hoá. - Hệ thống và nắm vững các đặc điểm tự nhiên (vị trí địa lí, giới hạn lãnh thổ, điều kiện tự nhiên, tài nguyên thiên nhiên) và các đặc điểm kinh tế (hoạt động kinh tế nông nghiệp, công nghiệp, dịch vụ hay các hoạt động kinh tế cổ truyền và kinh tế hiện đại) của các môi trờng địa lí trên Trái đất (đới nóng, đới ôn hoà, đới lạnh, hoang mạc vµ vïng nói) - Rèn luyện kĩ năng bản đồ và phân tích biểu đồ nhiệt độ và lợng ma. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Bản đồ các môi trờng địa lí. - Một số tranh ảnh về động vật, thực vật của các môi trờng. - Bản đồ phân bố dân c thế giới. III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò KÕt hîp trong bµi «n tËp 3. Bµi míi 3.1) Më bµi GV nêu mục đích, nội dung của tiết ôn tập. 3.2) Hoạt động dạy học Vấn đề 1: Các thành phần nhân văn của môi trờng. Câu 1. Hãy cho biết những khu vực tập trung đông dân trên thế giới ? Tại sao dân c tập trung đông đúc tại đó? HS tr×nh bµy, GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. - ThuËt ng÷ : Mật độ dân số: Số c dân trung bình sinh sống trên một đơn vị diện tích lãnh thổ(đơn vị ngêi/ km2) - Công thức tính mật độ dân số D©n sè (ngêi) = M§DS (ngêi/km2) DiÖn tÝch (km2) - Ph©n bè: + Những khu vực đông dân: Đông á, Đông Nam á, Nam á, Trung Đông, Tây Phi, T©y ¢u vµ Trung ¢u, §«ng B¾c Hoa k×, §«ng nam Braxin + Hai khu vực có mật độ dân số cao nhất Đông á và Nam á - Nguyªn nh©n: + Những khu vực đông dân là nơi có điều kiện tự nhiên thuận lợi, kinh tế phát triÓn nh: . Những thung lũng và đồng bằng của các con sông lớn nh Hoàng Hà, Sông ấn Hằng, sông Nin… . Nh÷ng khu vùc cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn cña c¸c ch©u lôc: T©y ¢u va Trung ¢u, §«ng B¾c Hoa K×, §«ng Nam Braxin, T©y Phi + Nh÷ng khu vùc tha d©n do §KTN kh«ng thuËn lîi cho sù sèng vµ sù ph¸t triÓn cña con ngêi: c¸c hoang m¹c, vïng cùc vµ gÇn cùc, vïng nói cao. => Sự phân bố dân c trên thế giới không đồng đều. Vấn đề 2: Đặc điểm tự nhiên của các môi trờng trên thế giới Quan sát bản đồ các môi trờng địa lí trên thế giới, SGK và kiến thức đã học em h·y hoµn thµnh b¶ng sau: C¸c m«i trêng địa lí Xích đạo ẩm. VÞ trÝ giíi h¹n. §Æc ®iÓm khÝ hËu.

(100) §íi nãng. Nhiệt đới Nhiệt đới gió mùa ẩm. §íi nãng. §íi «n hoµ Hoang m¹c §íi l¹nh Vïng nói - GV tæ chøc cho HS th¶o luËn nhãm - GV ph©n c«ng nhiÖm vô cho c¸c nhãm, chia líp thµnh 7 nhãm, mçi nhãm t×m hiểu lại một môi trờng địa lí. - Các nhóm cử đại diện trình bày, các nhóm khác bổ sung, GV chuẩn xác C¸c m«i trêng VÞ trÝ giíi h¹n §Æc ®iÓm khÝ hËu địa lí Xích đạo ẩm N»m ë kho¶ng gi÷a 2 chÝ tuyến nên còn gọi là đới Nãng Èm quanh n¨m nãng"néi chÝ tuyÕn" Nhiệt đới Từ khoảng vĩ tuyến 50 đến Nóng và lợng ma tập trung vào một đờng chí tuyến ở cả hai mïa. Cµng gÇn 2 chÝ tuyÕn thêi k× b¸n cÇu kh« h¹n cµng kÐo dµi vµ B§NN cµng lín. Nhiệt đới gió Nam á và Đông Nam á Có khí hậu đặc sắc nhất đới nóng, mïa Èm là các khu vực điển hình khí hậu có đặc điểm nổi bật: nhiệt của môi trờng nhiệt đới độ, lợng ma thay đổi theo mùa gió. giã mïa Thêi tiÕt diÔn biÕn thÊt thêng. §íi «n hoµ Từ chí tuyến đến vòng cực - Khí hậu có tính chất trung gian B¾c ë c¶ 2 b¸n cÇu -Thêi tiÕt diÔn biÕn thÊt thêng Hoang m¹c Nằm hai bên đờng chí + Lîng ma Ýt. tuyến và giữa đại lục á- + Biên độ nhiệt năm rất lớn. ¢u + Biên độ nhiệt ngày đêm cũng rÊt lín. => KhÝ hËu kh« h¹n vµ v« cïng kh¾c nghiÖt §íi l¹nh Nằm từ hai vòng cực đến + Quanh năm lạnh lẽo, mùa hạ hai cùc ng¾n ngñi chØ cã 3->5 th¸ng nhng còng kh«ng bao giê nãng qu¸ 100C. + Lîng ma Ýt chñ yÕu díi d¹ng tuyÕt r¬i Vïng nói Vùng núi ở đới nóng và + Khí hậu và thực vật thay đổi đới ôn hoà theo độ cao + Khí hậu và thực vật thay đổi theo híng sên nói. Vấn đề 3: Hoạt động kinh tế và đặc điểm dân c- xã hội của các môi trờng địa lí Nêu đặc điểm dân số đới nóng. Dân số đới nóng đông và tăng nhanh đã ảnh hởng đến tài nguyên và môi trờng nh thế nào? HS tr¶ lêi, GV chuÈn x¸c: - Đặc điểm dân số đới nóng + Dân số đông chiếm gần 50% dân số thế giới. + Dân tập trung đông ở 4 khu vực: Đông Nam á, Nam á, Tây Phi, Đông Nam Braxin. + Dân số ở đới nóng tăng nhanh dẫn đến bùng nổ dân số gây ra những hậu quả nghiêm trọng đối với việc phát triển kinh tế xã hội của nhiều nớc..

(101) + HiÖn nay viÖc kiÓm so¸t tØ lÖ gia t¨ng d©n sè ®ang lµ mét trong nh÷ng mèi quan tâm hàng đầu của các quốc gia ở đới nóng. - Dân số đới nóng đông và tăng nhanh đã ảnh hởng đến tài nguyên và môi trờng  Sức ép đối với tài nguyên: + DiÖn tÝch rõng ngµy cµng thu hÑp + §Êt b¹c mµu + Kho¸ng s¶n nhanh chãng bÞ c¹n kiÖt  Sức ép đối với môi trờng + Môi trờng bị ô nhiễm, đặc biệt nớc sạch và nguồn nớc ngầm bị cạn kiệt + M«i trêng bÞ tµn ph¸ Vấn đề 4: Các vấn đề nghiêm trọng ở các đới và các kiểu môi trờng Các đới các kiểu môi trờng có những vấn đề cần quan tâm, báo động (đất, rừng, khÝ hËu...) g×? HS tr×nh bµy, GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. - §íi nãng: hiÖn tîng xãi mßn, diÖn tÝch rõng bÞ suy gi¶m, kho¸ng s¶n nhanh chãng bÞ c¹n kiÖt, bïng næ d©n sè - Đới ôn hoà: Ô nhiễm không khí, ô nhiễm nguồn nớc, đô thị hoá nhanh - Đới lạnh: Bảo vệ động vật quý hiếm trớc nguy cơ tuyệt chủng, giải quyết sự thiÕu nh©n lùc - Hoang m¹c: DiÖn tÝch hoang m¹c trªn thÕ giíi ngµy cµng më réng - Vùng núi: Ô nhiễm môi trờng, các hoạt động kinh tế cổ truyền và bản sắc văn ho¸ cña c¸c d©n téc bÞ mai mét Vấn đề 5. Châu Phi V× sao ch©u Phi cã khÝ hËu nãng vµ kh« bËc nhÊt thÕ giíi? HS gi¶i thÝch, GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. + ChÝ tuyÕn B¾c ®i qua gÇn gi÷a l·nh thæ B¾c phi, chÝ tuyÕn Nam ®i qua gÇn gi÷a l·nh thæ Nam Phi => quanh n¨m B¾c phi , Nam phi n»m díi ¸p cao cËn chÝ tuyÕn thêi tiết ổn định, không có ma. + Phía Bắc của Bắc Phi là lục địa á - Âu, 1 lục địa lớn nên gió mùa đông bắc từ lục ¸ - ¢u thæi vµo B¾c Phi kh« r¸o, khã g©y ra ma. + Lãnh thổ Bắc Phi rộng lớn thứ 3 thế giới sau châu á, châu Mĩ, toàn bộ lục địa Phi là một khối cao nguyên khổng lồ có độ cao tring bình 750m nên ảnh hởng của biển khó có thể ăn sâu vào đất liền + Châu Phi có 3 mặt giáp biển và đại dơng nhng đờng bờ biển ít khúc khuỷ, ít vịnh biển, ít bán đảo và đảo nên ảnh hởng của biển khó có thể ăn sâu vào đất liền + C¸c dßng biÓn: Phía Tây Bắc có dòng biển lạnh Ca -na-ri chảy qua, phía đông có dòng biển lạnh X«-ma-li ch¶y qua -> ma Ýt PhÝa T©y cña Nam Phi cã dßng biÓn l¹nh Ben -ghª-la ch¶y qua -> ma Ýt 3.3) Củng cố, đánh giá GV nhận xét, đánh giá thái độ học tập của HS, hoạt động làm việc theo nhóm của HS-> cho điểm đối với cá nhân HS hoặc nhóm thực hiện tốt. IV. DÆn dß - VÒ nhµ «n tËp tèt - ChuÈn bÞ cho tiÕt sau kiÓm tra häc k×..

(102) TiÕt 36:. Ngµy 27 th¸ng 12 n¨m 2008 KiÓm tra häc k× I. I. Môc tiªu bµi häc Nhằm kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của HS, rút ra những u, khuyết điểm trong quá trình nhận thức để kịp thời điều chỉnh, phát huy ở học kì II. II. Hoạt động trên lớp - GV ổn định lớp, nêu yêu cầu của giờ kiểm tra. - Phát đề kiểm tra. - GV quan s¸t, theo dâi HS lµm bµi. - Thu bµi, nhËn xÐt qu¸ tr×nh lµm bµi cña häc sinh. Hä vµ tªn: Bµi kiÓm tra Häc k× I N¨m Häc 2008-2009 M«n : §Þa lÝ 7 - Thêi gian : 45 phót …………………… Líp: …………………… Trêng THCS: ……………… §Ò ra: Câu 1 : Nêu những nguyên nhân và hậu quả của ô nhiễm không khí ở đới ôn hoà. Câu 2 : Thực vật và động vật thích nghi với môi trờng đới lạnh bằng những cách nào ? C©u 3 : Gi¶i thÝch v× sao ch©u Phi cã khÝ hËu kh« nãng bËc nhÊt thÕ giíi ? Bµi lµm : ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… …………………………… Phßng GD - §T §øc Thä §¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm chÊm kiÓm tra Häc k× I N¨m Häc 2008-2009 M«n §Þa lÝ líp 7 ................................................................ Câu 1 : Những nguyên nhân và hậu quả của ô nhiễm không khí ở đới ôn hoà. (4 điểm) - Nguyªn nh©n + Do khãi bôi tõ c¸c nhµ m¸y c«ng nghiÖp vµ ph¬ng tiÖn giao th¶i vµo kh«ng khÝ. (1 ®iÓm) + Do sù bÊt cÈn khi sö dông n¨ng lîng nguyªn tö lµm rß rÜ c¸c chÊt phãng x¹ vµo kh«ng khÝ. (1 ®iÓm) - HËu qu¶.

(103) + Ma axit: lµm chÕt c©y cèi, ¨n mßn c¸c c«ng tr×nh x©y dùng, g©y ra c¸c bÖnh vÒ đờng hô hấp của con ngời.... (0,5 điểm) + Hiệu ứng nhà kính: Trái Đất nóng lên. Khí hậu toàn cầu thay đổi. Dẫn đến băng 2 cực tan chảy đe doạ cuộc sống của con ngời ở những vùng đất thấp ven biển và trên các đảo, thủng tầng ôzôn, sơng mù đen . (1 điểm) + ¤ nhiÔm phãng x¹: hËu qu¶ v« cïng nghiªm träng. (0,5 ®iÓm) Câu 2 : Thực vật và động vật thích nghi với môi trờng đới lạnh (3 điểm) - Thùc vËt: chØ ph¸t triÓn vµo mïa h¹ ng¾n ngñi, trong c¸c thung lòng kÝn giã, c©y thÊp lïn, cßi cäc ... (1 ®iÓm) - §éng vËt cã 2 c¸ch thÝch nghi: + Chống lạnh chủ động: có lớp lông dày hoặc lớp mỡ dày dới da, lớp lông không thấm nớc, sống thành bầy đàn đông đúc sởi ấm cho nhau. (1 điểm) + Chống lạnh thụ động: ngủ đông hoặc di c đến nơi ấm áp hơn. (1 điểm) Câu 3 : Mỗi ý đúng 0,5 điểm Ch©u Phi cã khÝ hËu kh« nãng bËc nhÊt thÕ giíi lµ v× : - Ch©u Phi lµ ch©u lôc lín thø 3 trªn thÕ giíi, sau ch©u ¸ vµ ch©u MÜ. - §¹i bé phËn diÖn tÝch n»m gi÷a chÝ tuyÕn b¾c vµ chÝ tuyÕn nam. - Đờng bờ biển châu phi ít bị chia cắt, rất ít các vịnh biển, bán đảo và đảo. - Lục địa Phi là khối cao nguyên khổng lồ, cao trung bình trên 750m - ảnh hởng của gió mùa đông bắc từ lục địa á - Âu thổi vào Bắc Phi. - ¶nh hëng cña c¸c dßng biÓn l¹nh Ca- na-ri, Ben-gª-la vµ X«-ma-li..

(104) TiÕt 37. Bµi 32 :. Ngµy 10 th¸ng 1 n¨m 2009 C¸c khu vùc ch©u Phi. I. Môc tiªu bµi häc Sau bµi häc HS cÇn: - Thấy đợc sự phân chia châu Phi thành 3 khu vực: Bắc Phi, Trung Phi, Nam Phi - Nắm vững các đặc điểm tự nhiên và kinh tế của khu vực Bắc Phi, Trung Phi. - Rèn luyện kĩ năng đọc lợc đồ. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Bản đồ 3 khu vực kinh tế châu Phi - Bản đồ kinh tế châu Phi III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò ? Vì sao Châu Phi chủ yếu xuất khẩu sản phẩm cây công nghiệp nhiệt đới, kho¸ng s¶n vµ nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ, hµng tiªu dïng, l¬ng thùc. 3. Bµi míi 3.1. Më bµi Châu Phi có trình độ phát triển KT-XH rất không đều: Các khu vực ở Nam Phi vµ B¾c Phi ph¸t triÓn h¬n, c¸c khu vùc Trung Phi mét thêi gian dµi tr¶i qua khñng ho¶ng kinh tÕ lín. H«m nay chóng ta sÏ häc bµi 32- C¸c khu vùc Ch©u Phi. 3.2. Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, HS ? Quan sát lợc đồ 32.1, cho biết Ch©u Phi gåm cã bao nhiªu khu vùc. Néi dung bµi häc I. Khu vùc B¾c Phi vµ Trung Phi 1. Kh¸i qu¸t tù nhiªn. - Th¶o luËn nhãm GV chia líp thµnh 2 nhãm + Nhãm sè lÎ: Dùa vµo H27.2 vµ néi dung SGK, em hãy cho biết đặc điểm c¸c m«i trêng tù nhiªn ë B¾c Phi + Nhãm sè ch½n: Dùa vµo H27.2 vµ nội dung SGK, em hãy cho biết đặc ®iÓm c¸c m«i trêng tù nhiªn ë Trung Phi. Các nhóm cử đại diện trình bày kÕt qu¶, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt vµ bæ sung, GV chuÈn x¸c * B¾c Phi gåm cã 2 m«i trêng tù nhiªn: - M«i trêng §Þa Trung H¶i: Vïng ven biÓn vµ các sờn đón gió ma nhiều vào sâu trong nội địa lợng ma giảm nhanh chóng -> thực vật có sự thay đổi: Rừng sồi, dẻ mọc rậm rạp -> Xa van, c©y bôi l¸ cøng. - M«i trêng hoang m¹c: KhÝ hËu kh« vµ nãng, thùc vËt chØ cã c©y bôi gai tha thít, trong c¸c ốc đảo trồng nhiều cây chà là * Trung Phi gåm 2 phÇn: - PhÝa T©y + Môi trờng xích đạo ẩm: nóng ẩm quanh n¨m , rõng rËm xanh quanh n¨m ph¸t triÓn + Môi trờng nhiệt đới: Có 2 mùa (mùa ma và mïa kh«),rõng tha vµ xa van - PhÝa §«ng Chủ yếu là môi trờng nhiệt đới, có khí hậu gió mùa xích đạo, thực vật chủ yếu là xa van,.

(105) rõng rËm ph¸t triÓn 2. Kh¸i qu¸t kinh tÕ - x· héi a. D©n c, x· héi ? Nghiªn cøu SGK, em h·y ®iÒn nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt vµo b¶ng sau: YÕu tè B¾c Phi Trung Phi D©n c Chñng téc T«n gi¸o HS lªn b¶ng tr×nh bµy kÕt qu¶, HS kh¸c nhËn xÐt vµ bæ sung, GV chuÈn x¸c. ? Cho biÕt sù kh¸c nhau gi÷a kinh tÕ khu vùc B¾c Phi vµ Trung Phi HS tr¶ lêi, GV chuÈn x¸c. YÕu tè D©n c. Chñng téc T«n gi¸o. B¾c Phi Chñ yÕu lµ ngêi ¶ -RËp vµ ngêi Becbe ¥-r«-pª-«-it. Trung Phi Chñ yÕu lµ ngêi Ban-tu, lµ khu vùc tËp trung đông dân nhất Nª-gr«-it. Chñ yÕu lµ §¹o håi. TÝn ngìng ®a d¹ng. b. Kinh tÕ Ngµnh B¾c Phi kinh tÕ N«ng Trång trät ph¸t nghiÖp triÓn - C¸c níc ven §Þa Trung H¶i trång lóa m×, c©y ¨n qu¶ cËn nhiÖt đới - C¸c níc phÝa nam Xa-ha-ra trång c¸c c©y nhiệt đới C«ng - C«ng nghiÖp nghiÖp, khai th¸c, chÕ dÞch vô biÕn dÇu khÝ, phèt ph¸t - Du lÞch ph¸t triÓn. Trung Phi Trång trät vµ ch¨n nu«i theo lèi cæ truyÒn - Khai th¸c l©m s¶n - Trång c¸c c©y c«ng nghiÖp xuÊt khÈu - XuÊt khÈu c¸c kho¸ng s¶n vµ n«ng s¶n. ? Dùa vµo H32.3: + Nªu tªn c¸c c©y c«ng nghiÖp chñ yÕu ë Trung Phi + Cho biÕt s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cña Trung Phi ph¸t triÓn ë nh÷ng khu vùc nào? Tại sao lại phát triển ở đó? HS tr¶ lêi, GV chuÈn x¸c 3.3. Cñng cè GV s¬ kÕt bµi häc IV. DÆn dß - Häc bµi cò - Nghiªn cøu tríc bµi míi: TiÕt 38 - Bµi 33: C¸c khu vùc Ch©u Phi (tiÕp theo).

(106) Ngµy 11 th¸ng 1 n¨m 2009 TiÕt 38 Bµi 33: C¸c khu vùc ch©u Phi (tiÕp theo) I. Môc tiªu bµi häc Sau bµi häc, HS cÇn: - Nắm vững đặc điểm tự nhiên và kinh tế - xã hội của khu vực Nam Phi - N¾m v÷ng nh÷ng nÐt kh¸c nhau gi÷a c¸c khu vùc B¾c Phi, Trung Phi vµ Nam Phi. - Rèn luyện kĩ năng đọc bản đồ và kĩ năng so sánh II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Bản đồ tự nhiên châu Phi - Bản đồ kinh tế chung châu Phi - Mét sè h×nh ¶nh vÒ v¨n ho¸ vµ t«n gi¸o cña c¸c níc ch©u Phi ¶ rËp- Håi gi¸o, ch©u Phi Nam Xa-ha-ra vµ Nam Phi. III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò ? So sánh sự khác biệt về tự nhiên giữa phần phía tây và phần phía đông của khu vùc Trung Phi. ? Nªu sù kh¸c biÖt vÒ kinh tÕ gi÷a khu vùc B¾c Phi vµ khu vùc Trung Phi. 3. Bµi míi 3.1. Më bµi Châu Phi có trình độ phát triển KT-XH không đều, các nớc khu vực Bắc Phi có nền kinh tế tơng đối phát triển, các nớc khu vực Trung Phi có nền kinh tế chậm phát triển, thế còn các nớc khu vực Nam Phi có đặc điểm nh thế nào? Bài học hôm nay sẽ giúp chúng ta có đáp án cho câu hỏi đó. TiÕt 38 - Bµi 33: C¸c khu vùc Ch©u Phi (tiÕp theo) 3.2 Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, HS. Néi dung bµi häc II. Khu vùc Nam Phi ? Quan sát bản đồ tự nhiên châu Phi, đối 1. Khái quát tự nhiên chiếu với bản đồ kinh tế chung châu Phi, em h·y: + Xác định ranh giới tự nhiên khu vực Nam Phi + Nhận xét về đặc điểm địa hình khu vực Nam Phi. HS trả lời, lên bảng xác định ranh giới, GV kÕt luËn: khu vùc Nam Phi n»m trong môi trờng nhiệt đới với độ cao trung bình là - Đặc điểm địa hình > 1000m. + Có độ cao trung bình > 1000m + Có các đơn vị địa hình lớn: Bồn địa Ca-la-ha-ri D·y §rª-ken-bec - KhÝ hËu - Th¶o luËn líp: + Tại sao phần lớn Bắc Phi và Nam Phi đều nằm trong môi trờng nhiệt đới nhng khí hậu cña Nam Phi l¹i Êm vµ dÞu h¬n khÝ hËu cña B¾c Phi? HS gi¶i thÝch, GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. ? Quan s¸t H 27.1, h·y nhËn xÐt vÒ sù ph©n bố lợng ma từ tây sang đông ở khu vực Nam Phi. ? Cho biết vai trò của dãy Đrê-ken-béc đối víi sù ph©n bè lîng ma ë ®©y..

(107) ? Khi đi từ tây sang đông của khu vực Nam - PhÇn lín khu vùc Nam Phi cã khÝ hËu Phi thảm thực vật có sự thay đổi nh thế nào? nhiệt đới. HS trả lời, GV bổ sung, chuẩn xác kiến + Phần phía đông do ảnh hởng của các dòng thøc. biÓn nãng X«-ma-li, M«-d¨m-bÝch, .... nªn thêi tiÕt nãng Êm vµ ma nhiÒu -> rõng nhiÖt đới ẩm + Cµng vµo s©u lîng ma gi¶m khÝ hËu kh« h¹n dÇn -> rõng tha, xa van + PhÝa T©y ¶nh hëng cña dßng biÓn l¹nh Ben-ghª-la nªn hoang m¹c më réng lan ra s¸t tËn biÓn -> c©y bôi mäc tha thít, c»n cçi. - Riêng phần cực Nam có khí hậu địa trung hải thích hợp trồng cây ăn quả cận nhiệt đới. - GV nhÊn m¹nh: phÇn lín khu vùc Nam Phi có khí hậu nhiệt đới, riêng phần cực Nam có khí hậu địa trung hải.. 2. Kh¸i qu¸t kinh tÕ - x· héi. ? Quan s¸t H 31.1, nªu tªn c¸c níc thuéc khu vùc Nam Phi? ? Thµnh phÇn chñng téc cña Nam Phi kh¸c D©n c khu vùc Nam Phi cã thµnh phÇn víi c¸c khu vùc Trung Phi vµ B¾c Phi nh thÕ chöng téc ®a d¹ng: Nª-gr«-it, ¥-r«-pª-«-it, nµo? ngêi Man-gat thuéc chñng téc M«n-g«-l«-it HS tr¶ lêi, GV chuÈn x¸c vµ ngêi lai. - GV nhÊn m¹nh: sù ph©n biÖt chñng téc ë céng hoµ Nam Phi ? Quan s¸t H 32.3, nªu sù ph©n bè cña c¸c kho¸ng s¶n chÝnh ë khu vùc Nam Phi ? Em có nhận xét nh thế nào về trình độ - Các nớc ở khu vực Nam phi có trình độ phát ph¸t triÓn kinh tÕ cña c¸c quèc gia khu vùc triÓn rÊt chªnh lÖch: Nam Phi? + Ph¸t triÓn nhÊt lµ Céng hoµ Nam Phi HS tr¶ lêi, GV bæ sung vµ chèt l¹i + C¸c níc cßn l¹i lµ nh÷ng níc n«ng nghiÖp l¹c hËu ? Nêu đặc điểm phát triển của công nghiệp vµ n«ng nghiÖp céng hoµ Nam Phi HS tr¶ lêi, Gv chuÈn x¸c. 3.3. Cñng cè: GV s¬ kÕt bµi häc (phÇn ghi nhí SGK) GV yªu cÇu HS lµm bµi tËp 3 SGK IV. DÆn dß - Häc bµi cò - Nghiªn cøu tríc bµi thùc hµnh: TiÕt 39 -Bµi 34 - Thùc hµnh so s¸nh nÒn kinh tÕ cña 3 khu vùc ch©u Phi.

(108) Ngµy 15 th¸ng 01 n¨m 2009 TiÕt 39 Bµi 34: Thùc hµnh So s¸nh nÒn kinh tÕ cña ba khu vùc ch©u Phi I. Môc tiªu bµi häc Sau khi thùc hµnh, HS cÇn: - N¾m v÷ng sù kh¸c biÖt trong thu thËp b×nh qu©n ®Çu ngêi gi÷a c¸c quèc gia ë ch©u Phi. - N¾m v÷ng sù kh¸c biÖt trong nÒn kinh tÕ cña ba khu vùc ch©u Phi - Rèn luyện kĩ năng bản đồ và lập bảng so sánh II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Lợc đồ thu nhập bình quân đầu ngời của các nớc châu Phi (phóng to theo SGK) III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò ? Tại sao phần lớn Bắc Phi và Nam Phi đều nằm trong môi trờng nhiệt đới nhng khí hậu của Nam Phi lại ẩm và dịu hơn khí hậu của Bắc Phi. ? Em có nhận xét gì về kinh tế của các nớc khu vực Nam Phi. Nêu một số đặc ®iÓm c«ng nghiÖp vµ n«ng nghiÖp cña céng hoµ Nam Phi. 3. Bµi míi 3.1. Më bµi GV nªu yªu cÇu bµi thùc hµnh 3.2. Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, HS. Néi dung bµi häc Bµi tËp 1 ? Quan s¸t H34.1, cho biÕt: - C¸c quèc gia ë ch©u Phi cã thu nhËp b×nh - Tªn c¸c quèc gia ë ch©u Phi cã thu nhËp qu©n ®Çu ngêi trªn 1000USD/n¨m. b×nh qu©n ®Çu ngêi trªn 1000USD/n¨m. B¾c Phi Trung Phi Nam Phi C¸c quèc gia nµy chñ yÕu n»m ë khu vùc nµo cña ch©u Phi? Ma-rèc Ga-b«ng CH Nam Bèt-xoa-na Phi An-giª-ri Xoa-di-len Tuy ni di Na-mi-bi-a Li - bi Ai CËp => C¸c quèc gia ë ch©u Phi cã thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ngêi trªn 1000USD/n¨m tËp trung chñ yÕu ë B¾c Phi vµ Nam Phi + Tªn c¸c quèc gia ë ch©u Phi cã thu nhËp - Tªn c¸c quèc gia ë ch©u Phi cã thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ngêi díi 200USD/n¨m. C¸c b×nh qu©n ®Çu ngêi díi 200USD/n¨m. quèc gia nµy chñ yÕu n»m ë khu vùc nµo ë B¾c Phi Trung Phi Nam Phi ch©u Phi? Ni-giª Ga-b«ng Ma-la-uy Sat Xª-ª-ra Lª-«ng Buèc-ki-na pha-x« Eri-t¬-ri-a E-ti-«-pi-a X« -ma-li => C¸c quèc gia ë ch©u Phi cã thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ngêi díi 200USD/n¨m tËp trung chñ yÕu ë Trung Phi - NhËn xÐt vÒ sù ph©n ho¸ thu nhËp b×nh qu©n + Nªu nhËn xÐt vÒ sù ph©n ho¸ thu nhËp ®Çu ngêi gi÷a 3 khu vùc kinh tÕ cña ch©u Phi:.

(109) bình quân đầu ngời giữa 3 khu vực kinh tế Thu nhập bình quân đầu ngời không đều giữa cña ch©u Phi. 3 khu vực: Nam Phi (cao nhất), rồi đến Bắc Phi vµ cuèi cïng lµ Trung Phi. Bài tập 2: Lập bảng so sánh đặc điểm kinh tế cña 3 khu vùc ch©u Phi theo mÉu. - HS th¶o luËn nhãm. Nhãm 1, 2: B¾c Phi Nhãm 3, 4: Trung Phi Nhãm 5, 6: Nam Phi HS th¶o luËn, GV kÎ b¶ng so s¸nh. Các nhóm cử đại diện lên bảng trình bµy, nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung, GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. 3.3. Nhận xét, đánh giá - GV nhận xét thái độ học tập của HS và sự chuẩn bị bài thực hành. - GV cho điểm thởng đối với nhóm hoàn thành công việc tốt nhất. IV. DÆn dß - Hoµn thµnh bµi thùc hµnh - Nghiªn cøu tríc bµi míi: Ch¬ng VII. Ch©u MÜ TiÕt 40 Bµi 35: Kh¸i qu¸t ch©u MÜ..

(110) Ngµy 20 th¸ng 01 n¨m 2009 Ch¬ng VII. Ch©u MÜ TiÕt 40 Bµi 35: Kh¸i qu¸t ch©u MÜ I. Môc tiªu bµi häc Sau bµi häc, HS cÇn: - Nắm vững vị trí địa lí, hình dạng lãnh thổ, kích thớc để hiểu rõ châu Mĩ là một l·nh thæ réng lín. - HiÓu râ ch©u MÜ lµ l·nh thæ cña d©n c nhËp c tõ ch©u ¢u vµ qu¸ tr×nh nhËp c nµy g¾n liÒn víi sù tiªu diÖt thæ d©n. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Bản đồ tự nhiên châu Mĩ - Bản đồ nhập c vào châu Mĩ III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò ChÊm vë bµi tËp thùc hµnh cña 5 HS 3. Bµi míi 3.1. Më bµi Châu Mĩ đợc ngời châu Âu phát kiến vào cuối thế kỷ XV nên đợc gọi là tân thế giới. Những luồng di dân trong quá trình lịch sử đã góp phần hình thành một cộng đồng dân c năng động và đa dạng ở châu lục này. 3.2 Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV và HS. Néi dung bµi häc 1. Mét l·nh thæ réng lín. ? Quan s¸t H 35.1, cho biÕt ch©u MÜ tiÕp gi¸p những đại dơng nào? Tại sao nói châu Mĩ n»m hoµn toµn ë nöa cÇu T©y? ( Tại vì: Châu Mĩ có đờng kinh tuyến nằm trong khoảng từ 300T đến 1700T). ? Quan s¸t H 35.1, em cã nhËn xÐt g× vÒ kÝch thíc l·nh thæ Ch©u MÜ? GV gîi më + Vị trí của đờng xích đạo? + Vị trí của đờng chí tuyến Bắc, chí tuyến Nam? + VÞ trÝ cña vßng cùc B¾c, vßng cùc Nam? + Vị trí của eo đất Trung Mĩ? ? Cho biÕt v× sao nãi ch©u MÜ lµ mét l·nh thæ réng lín? ( Cã diÖn tÝch réng 42 triÖu km2, tr¶i dµi tõ vòng cực Bắc đến vùng cận cực Nam). ? Quan s¸t H 35.1, cho biÕt ý nghÜa kinh tÕ của kênh đào Pa-na-ma? HS tr¶ lêi, GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. - Ch©u MÜ réng 42 triÖu km2 - Ch©u MÜ n»m hoµn toµn ë nöa cÇu t©y - Châu Mĩ nằm trải dài từ vòng cực Bắc đến vïng cËn cùc Nam - TiÕp gi¸p: + B¾c B¨ng D¬ng ë phÝa b¾c + Th¸i B×nh D¬ng ë phÝa t©y + Đại Tây Dơng ở phía đông 2. Vùng đất của dân nhập c. Thành phần chñng téc ®a d¹ng.

(111) ? Quan s¸t H 35.2, em cã nhËn xÐt vÒ c¸c luång nhËp c vµo Ch©u MÜ nh thÕ nµo? GV gîi ý cho HS: CÇn nªu c¸c luång nhËp c vµo Ch©u MÜ -> nhËn xÐt. HS tr¶ lêi, GV chuÈn x¸c. - GV yêu cầu HS đọc phần kênh chữ của môc tõ ®o¹n: "Tríc khi..... cµ phª..." ? Qua ®o¹n v¨n trªn, em h·y nªu s¬ lîc lÞch sö nhËp c ë ch©u MÜ. HS nªu s¬ lîc, GV bæ sung vµ chuÈn x¸c.. - Qu¸ tr×nh nhËp c vµo ch©u MÜ. + Ngời Môn-gô-lô-it di dân đến châu Mĩ từ thêi tiÒn sö, hä chia thµnh ngêi E-xki-m« ë vïng cùc B¾c ch©u MÜ vµ ngêi Anh- ®iªng ph©n bè kh¾p l·nh thæ ch©u MÜ. + Trào lu di dân từ thế kỷ XVI đến thế kỷ XX tõ Ch©u ¢u lµ ngêi Anh, Ph¸p, §øc, Xcan-®ina-vi, I-ta-li-a vµ ngêi Xla-v¬, tõ ch©u Phi lµ ngêi da ®en, tõ ch©u ¸ lµ ngêi Trung Quèc vµ ngêi NhËt B¶n. => Có đầy đủ các chủng tộc chính trên thế giíi.. ? C¸c luång nh©p c cã vai trß quan träng đến sự hình thành cộng đồng dân c châu Mĩ nh thÕ nµo? - Các chủng tộc ở Châu Mĩ đã hoà huyết hình HS tr¶ lêi, GV chèt l¹i. thµnh nhãm ngêi lai. ( Thµnh phÇn chñng téc ®a d¹ng, h×nh thµnh nhãm ngêi lai). ? T¹i sao cã sù kh¸c nhau vÒ ng«n ng÷ gi÷a d©n c ë khu vùc B¾c MÜ víi d©n c ë khu vùc Trung vµ Nam MÜ? HS tr¶ lêi, GV chuÈn x¸c GV kÕt luËn: Ch©u MÜ réng 42 triÖu km 2, n»m hoµn toµn ë nöa cÇu T©y, tr¶i dµi vßng cực Bắc đến vùng cận cực Nam. Do lịch sử nhËp c l©u dµi, ch©u MÜ cã thµnh phÇn chñng téc ®a d¹ng, sù hîp huyÕt cña c¸c chñng téc đã tạo nên các thành phần ngời lai. 3.3. Cñng cè: BTTN: khoanh tròn chữ cái đứng đầu ý em cho là đúng nhất. 1. Châu Mĩ có vị trí địa lý. a) N»m hoµn toµn ë nöa cÇu T©y b) Trải dài từ vòng cực Bắc đến vùng cËn cùc Nam c) TiÕp gi¸p víi Th¸i B×nh D¬ng, §¹i T©y D¬ng, B¾c B¨ng D¬ng d) C¶ a, b, c đều đúng 2. Vai trò của các luồng nhập c đối với sự hình thành cộng đồng dân c châu Mĩ lµ: a) T¹o nªn c¸c thµnh phÇn ngêi lai c) Cả a, b đều đúng. b) Cã thµnh phÇn chñng téc ®a d¹ng d) Cả a, b đều sai. IV. DÆn dß - Häc bµi cò - Nghiªn cøu tríc bµi míi: TiÕt 41- Bµi 36: Thiªn nhiªn B¾c MÜ.

(112) TiÕt 41. Ngµy 30 th¸ng 01 n¨m 2009 Bµi 36: Thiªn nhiªn B¾c MÜ. I. Môc tiªu bµi häc Sau bµi häc,HS cÇn: - Nắm vững đặc điểm địa hình Bắc Mĩ - N¾m v÷ng sù ph©n ho¸ theo híng kinh tuyÕn kÐo theo sù ph©n ho¸ khÝ hËu B¾c MÜ - Rèn luyện kĩ năng phân tích lát cắt địa hình, phân tích bản đồ II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Bản đồ tự nhiên Bắc Mĩ - Lát cắt địa hình Bắc Mĩ cắt địa hình cắt ngang qua Hoa Kì vĩ tuyến 40oB III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò ? Tr×nh bµy lÞch sö nhËp c vµo B¾c MÜ ? Các luồng nhập c có vai trò quan trọng nh thế nào đến sự hình thành cộng động d©n c Ch©u MÜ? 3. Bµi míi 3.1 Më bµi Châu Mĩ gồm ba khu vực : Bắc Mĩ, Trung Mĩ, Nam Mĩ trong đó Bắc Mĩ là khu vùc ph¸t triển nhất, gồm 3 quốc gia: Ca-na-da, Hoa Kì, Mê-hi-cô. Bắc Mĩ có cấu trúc địa hình đơn giản nhng khÝ hËu ®a d¹ng. 3.2 Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV,HS Néi dung bµi häc 1. Các khu vực địa hình ? Quan sát H 36.1 và H 36.2 nêu đặc điểm cấu trúc địa hình của Bắc Mĩ. HS tr¶ lêi,GV nªu râ ? Quan s¸t H 36.1,em cã nhËn xÐt g× vÒ địa hình ở đây? HS tr¶ lêi,GV chuÈn x¸c kiÕn thøc a>HÖ thèng Cooc-®i-e ë phÝa t©y ? Quan sát H 36.1 và H3 6.2, xác định độ cao trung b×nh, sù ph©n bè c¸c d·y nói vµ c¸c s¬n nguyªn cña hÖ thèng Cooc-di-e. HS tr¶ lêi, GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. GV lÊy vÝ dô: + c¸c d·y nói ch¹y song song nh d·y Roc-ki, d·y Ne-va-®a + xen gi÷a lµ c¸c s¬n nguyªn vµ cao nguyªn nh cao nguyªn C«-l«-ra-d«, s¬n nguyªn Mª-hi-c«. GV më réng: C¸c d·y nói ch¹y theo híng B¾c - Nam ch¾n sù di chuyÓn cña khối khí từ tây sang đông nên dẫn đến ma nhiÒu ë sên phÝa t©y, ngîc l¹i sên phÝa đông, các cao nguyên và sơn nguyên nằm sâu trong nội địa ít ma ở dãy Cooc-đi-e. ? Quan s¸t H 36.2 nªu tªn c¸c kho¸ng chÝnh trªn hÖ thèng Cooc-®i-e.. - Dãy Cooc-đi-e cao, đồ sộ, hiểm trở; ch¹y theo híng tõ b¾c xuèng nam, dµi 9000km; độ cao trung bình 3000-4000m; gồm nhiÒu d·y nói ch¹y song song xen vµo gi÷a lµ c¸c s¬n nguyªn vµ cao nguyªn.

(113) HS nªu tªn, GV chèt l¹i.. - Giµu tµi nguyªn kho¸ng s¶n b>Miền đồng bằng ở giữa. ? Miền đồng bằng ở giữa có đặc điểm địa h×nh nh thÕ nµo? HS tr¶ lêi,GV chuÈn x¸c. - Miền đồng bằng ở giữa rộng lớn, tựa nh mét lßng m¸ng khæng lå,cao ë phÝa bắc và tây bắc, thấp dần ở nam và đông nam. - NhiÒu hå réng nh Hå Lín víi hai hÖ ? Bắc Mĩ với địa hình lòng máng có ảnh thống sông lớn: S.Mit-xi-xi-pi, S.Mitxu-ri hởng đối với khí hậu nh thế nào? HS tr¶ lêi, GV gi¶i thÝch ? MiÒn nói giµ vµ s¬n nguyªn bao gåm bao nhiêu bộ phận ? Nêu đặc điểm của c>Miền núi già và sơn nguyên ở phía đông c¸c bé phËn . Bao gåm: - Phía bắc là sơn nguyên trên bán đảo La-bra-®o - PhÝa nam lµ miÒn nói giµ A-pa-lat h? Dùa vµo H 36.3, nªu tªn c¸c kiÓu khÝ íng §«ng B¾c-T©y Nam 2. Sù ph©n ho¸ khÝ hËu hËu ë B¾c MÜ, cho biÕt kiÓu khÝ hËu nµo chiÕm diÖn - KhÝ hËu B¾c MÜ ®a d¹ng,gåm: tÝch lín nhÊt? +Khí hậu hàn đới +Khí hậu ôn đới +Khí hậu nhiệt đới +KhÝ hËu nói cao +Khí hậu cận nhiệt đới +KhÝ hËu hoang m¹c vµ nöa hoang m¹c ->khí hậu ôn đới chiếm diện tích lớn ? Quan s¸t H 36.2 vµ 36.2,gi¶i thÝch t¹i sao cã sù kh¸c biÖt vÒ khÝ hËu gi÷a phÇn nhÊt phía tây và phía đông kinh tuyến 100oT cña Hoa K× HS tr¶ lêi, GV gi¶i thÝch l¹i ? Dùa vµo H 36.3 vµ néi dung SGK, em h·y cho biÕt sù ph©n ho¸ khÝ hËu B¾c MÜ. HS tr¶ lêi,GV chuÈn x¸c - KhÝ hËu võa cã sù ph©n ho¸ theo chiÒu B¾c-Nam, võa ph©n ho¸ theo chiÒu T©y-§«ng: + Theo chiÒu tõ B¾c xuèng Nam, Bắc Mĩ có 3 vành đai khí hậu: hàn đới, ôn đới, nhiệt đới. + Khi đi từ Tây sang Đông, mỗi đới khÝ hËu l¹i ph©n ho¸ thµnh nhiÒu kiÓu khÝ hËu vÝ dô: qua vÜ tuyÕn 40oB cña Hoa K×,cã các kiểu khí hậu: Ôn đới->núi cao>hoang mạc và nửa hoang mạc->ôn đới>núi cao ->ôn đới 3.3 Cñng cè Khoanh tròn chữ cái đầu ý em cho là đúng.

(114) 1. Cho biết địa hình Bắc Mĩ khi đi từ tây sang đông bao gồm: a. Hệ thống Cooc-đi-e, miền núi già và sơn nguyên, đồng bằng b. Miền núi già và sơn nguyên, đồng bằng, hệ thống Cooc-đi-e c. Hệ thống Cooc-đi-e, đồng bằng, miền núi già và sơn nguyên d. §ång b»ng, hÖ thèng Cooc-®i-e, miÒn nói giµ vµ s¬n nguyªn 2. KiÓu khÝ hËu chiÕm diÖn tÝch lín nhÊt B¾c MÜ a. Hàn đới b. Ôn đới c. Nhiệt đới d. CËn nhiÖt e. Hoang m¹c vµ nöa hoang m¹c f. Cận nhiệt đới 3. KhÝ hËu B¾c MÜ ph©n ho¸ theo chiÒu: a. B¾c - Nam b. T©y - §«ng c. Cả a và b đều sai d. Cả a và b đều đúng IV. DÆn dß - Häc bµi cò - Nghiªn cøu tríc bµi míi: TiÕt 42 - bµi 37. D©n c B¾c MÜ.

(115) Ngµy 1 th¸ng 2 n¨m 2009 D©n c B¾c MÜ. TiÕt 42 Bµi 37: I. Môc tiªu bµi häc Sau bµi häc, HS cÇn: - Nắm vững sự phân bố dân c khác nhau giữa phần phía tây và phần phía đông kinh tuyÕn 100oT - HiÓu râ c¸c luång di c tõ vïng Hå Lín xuèng Vµnh ®ai MÆt trêi - Rèn luyện kỷ năng đọc lợc đồ II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Bản đồ phân bố dân c và đô thị Bắc Mĩ - Hoặc bản đồ phân bố dân c và đô thị châu Mĩ III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò ? Nêu đặc điểm cấu trúc địa hình Bắc Mĩ ? Trình bày sự phân hoá khí hậu Bắc Mĩ. Giải thích sự phân hoá đó? 3. Bµi míi 3.1. Më bµi Sự phân bố dân c ở Bắc Mĩ đang biến động cùng với các chuyển biến trong nền kinh tÕ cña các quốcgia trên lục địa này. Quá trình đô thị hoá nhanh ở Bắc Mĩ là kết quả của sự phát triển công nghiệp, hình thành nên các dải siêu đô thị. 3.2. Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, HS Néi dung bµi häc ? Quan s¸t H 37.1, cho biÕt sù ph©n bè d©n c 1. Sù ph©n bè d©n c Bắc Mĩ, qua đó em có nhận xét gì? GV gîi më cho HS : + Với mật độ dân số dới 1 ngời/Km2 thuộc vùng nào của Bắc Mĩ? tơng tự với các mật độ d©n sè cßn l¹i. + Nhận xét: Có đặc điểm phân bố dân c ra sao? HS tr¶ lêi, GV chuÈn kiÕn thøc - Phân bố dân c rất không đồng đều giữa miÒn b¾c vµ miÒn nam, gi÷a phÇn phÝa t©y vµ phía đông: + Dân c tha thớt nhất( mật độ dới 1 ngời /km 2 ): Bán đảo A lax ca và phía bắc Cana-da + D©n c còng tha thít(1-10ngêi/km2):phÝa tây trong hệ thống Cooc-di-e, dải đất đồng bằng ven bờ Thái Bình Dơng có mật độ dân sè cao h¬n (11-50 ngêi/km2) + Tập trung đông dân nhất (mật độ 51 ngời - 100 ngời/ km2): phía đông Hoa Kỳ + Mật độ dân c lên tới trên 100 ngời/km2 lµ ven bê phÝa nam Hå Lín vµ vïng duyªn ? T¹i sao ë miÒn b¾c vµ phÝa t©y d©n c l¹i qu¸ h¶i §«ng B¾c Hoa Kú tha thít nh vËy? HS tr¶ lêi, GV chuÈn x¸c ? Vậy, tại sao miền nam và phía đông Hoa Kỳ đặc biệt dãi đất ven bờ phía nam Hồ Lớn vùng duyên hải đông bắc Hoa Kỳ là khu vực tập trung đông dân c nhất? HS tr¶ lêi, GV chuÈn x¸c vµ chèt l¹i -> Kết quả cần đạt:.

(116) - MiÒn b¾c vµ phÝa t©y d©n c tha thít lµ do: + KhÝ hËu kh¾c nghiÖt (kh« h¹n hoÆc l¹nh lÏo) + §Þa h×nh hiÓm trë + Kinh tÕ cha ph¸t triÓn - Miền nam và phía đông dân c đông đúc là: + Vïng cã lÞch sö khai th¸c sím nhÊt + §iÒu kiÖn tù nhiªn thuËn lîi cho viÖc s¶n xuÊt sinh ho¹t. + Cã nhiÒu thµnh phè vµ kinh tÕ ph¸t triÓn nhÊt. ? Cho biÕt sù ph©n bè d©n c ë B¾c MÜ cã sù - D©n c cã xu híng di chuyÓn tõ vïng Hå thay đổi nh thế nào? Lín vµ duyªn h¶i §«ng B¾c Hoa Kú xuèng HS tr¶ lêi, GV bæ sung vµ chuÈn x¸c Vµnh ®ai MÆt Trêi, tõ Mª-hi-c« sang l·nh thæ Hoa Kú. 2. Đặc điểm đô thị - GV dùa vµo H 37.1, giíi thiÖu kh¸i qu¸t sù ph©n bè c¸c thµnh phè ë B¾c MÜ. ? Cho biÕt vïng Hå Lín vµ duyªn h¶i ven bê Đại Tây Dơng có những dải siêu đô thị nào? HS lên bảng nêu tên và xác định vị trí của các dải siêu đô thị đó. - GV giới thiệu về 2 dải siêu đô thị đó và nhấn mạnh tên của một siêu đô thị với số dân lớn trên 16 triệu ngời đó là Mê-hi-cô Xi-ti. ? Dùa vµo H 37.1, nªu tªn mét sè thµnh phè lớn nằm trên 2 dải siêu đô thị từ Bôt-tơn đến Oa-sinh-xtơn, từ Si-ca-gô đến Môn- trê-an. - Hơn 3/4 dân c Bắc Mĩ sống trong các đô thị - GV chèt l¹i - PhÇn lín c¸c thµnh phè tËp trung ë phÝa nam Hå Lín vµ duyªn h¶i §¹i T©y D¬ng hình thành nên 2 dải siêu đô thị lớn: Bô-xtơn đến Oa-sinh-tơn và Si-ca-gô đến Môn-trê? Cho biết tầm quan trọng của quá trình đô an. thị hoá đối với sự phát triển kinh tế - xã hội ở B¾c MÜ? GV gîi më cho HS: + ảnh hởng đối với sự phân bố dân c? + ¶nh hëng tíi sù ph¸t triÓn c¸c ngµnh kinh tÕ? HS tr¶ lêi, GV bæ sung vµ chèt l¹i - ảnh hởng của qúa trình đô thị hóa: + DÉn tíi sù ph©n bè l¹i d©n c + Cơ cấu kinh tế có sự thay đổi: phát triển các ngành công nghiệp đòi hỏi kỉ thuật cao vµ c¸c ngµnh dÞch vô 3.3 Cñng cè Khoanh tròn chữ cái đứng đầu ý em cho là đúng: 1. ở Bắc Mĩ nơi có mật độ dân c trên 100 ngời/km2 là: a. Bán đảo A-la-xca và phía bắc Ca-na-da b. Ven bê phÝa nam Hå Lín vµ vïng duyªn h¶i §«ng B¾c Hoa Kú c. Phía đông Hoa Kỳ d. PhÝa t©y trong hÖ thèng khu vùc Cooc-®i-e 2. Hai dải siêu đô thị lớn ở Bắc Mĩ là: a. Oa-sinh-tơn đến Si-ca-go b. Bô-xtơn đến Oa-sinh-tơn c. Bô-xtơn đến Môn-trê-an d. Si-ca-go đến Môn-trê-an IV. DÆn dß.

(117) - Häc bµi cò - Nghiªn cøu tríc bµi míi: TiÕt 43- bµi 38: Kinh tÕ B¾c MÜ.

(118) Ngµy 8 th¸ng 2 n¨m 2009 TiÕt 43 Bµi 38 : Kinh tÕ B¾c MÜ. I. Môc tiªu bµi häc Sau bµi häc, HS cÇn: - HiÓu râ nÒn n«ng nghiÖp B¾c MÜ ®em l¹i hiÖu qu¶ cao mÆc dï bÞ nhiÒu thiªn tai vµ phô thuéc vµo th¬ng m¹i vµ tµi chÝnh. - Rèn luyện kĩ năng đọc lợc đồ. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Bản đồ nông nghiệp Hoa Kì hoặc bản đồ kinh tế chung Bắc Mĩ . - Mét sè h×nh ¶nh vÒ n«ng nghiÖp Hoa K× (nÕu cã) III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò ? Tr×nh bµy sù ph©n bè d©n c B¾c MÜ 3. Bµi míi 3.1. Më bµi Nông nghiệp Bắc Mĩ là nên nông nghiệp hàng hoá, phát triển đạt đến trình độ cao. Tuy nhiªn vÉn cã sù kh¸c biÖt gi÷a nÒn n«ng nghiÖp cña Hoa K× vµ Ca-na-da víi nÒn n«ng nghiÖp cña Mª-hi-c«. 3.2. Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, HS. Néi dung bµi häc 1. NÒn n«ng nghiÖp tiªn tiÕn ? Quan s¸t b¶ng sè liÖu: n«ng nghiÖp c¸c níc B¾c MÜ a. N«ng nghiÖp B¾c MÜ lµ mét nÒn (n¨m 2001), em cã nhËn xÐt g×? n«ng nghiÖp cã hiÖu qu¶ cao GV gîi më cho HS c¸ch nhËn xÐt: + Chú ý giá trị tỉ lệ lao động trong nông nghịêp với kết quả nông nghiệp đạt đợc (lơng thực có hạt, bò, lîn). + Chú ý đến số liệu dân số với lơng thực có hạt. HS trả lời -> kết quả cần đạt: + Tỉ lệ lao động trong nông nghiệp của Hoa Kì và Ca-na-đa chiếm tỉ trọng ít trong cơ cấu lao động song kết quả nông nghiệp đạt đợc lại rất cao. + Tỉ lệ lao động trong nông nghiệp của Mê-hi-cô chiếm tỉ trọng khá cao trong cơ cấu lao động song kết qu¶ n«ng nghiÖp cha cao. => Tỉ lệ lao động trong nông nghiệp ở từng nớc cho thấy trình độ phát triển ở Hoa Kì và Ca-na-đa cao hơn ë Mª-hi-c«. + Qua sè liÖu d©n sè vµ l¬ng thùc cã h¹t ta thÊy Cana-®a vµ Hoa K× cã kh¶ n¨ng xuÊt khÈu l¬ng thùc. -> GV chèt l¹i N«ng nghiÖp B¾c MÜ ph¸t triÓn mạnh mẽ, đặc biệt Hoa Kì và Ca-nada có tỉ lệ lao động trong nông nghiệp rÊt thÊp nhng s¶n xuÊt vµ khèi lîng n«ng s¶n rÊt lín. b. Sự tổ chức các đơn vị nông công nghiÖp trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ë - HS đọc đoạn "Hoa Kì và Ca-na-da có diện tích ... Hoa Kì và Ca-na-da thÕ giíi" ? Dựa vào kiến thức trong bài, hãy lập sơ đồ về các yếu tố dẫn đến nền nông nghiệp có hiệu quả cao ở.

(119) Hoa K× vµ Ca-na-da. HS lên bảng lập sơ đồ, HS khác nhận xét, bổ sung; GV chuÈn x¸c. §iÒu kiÖn tù nhiªn thuËn lîi. Trình độ khoa häc kÜ thuËt cao. Sản xuất nông nghiệp đạt hiệu qu¶ cao. NÒn n«ng nghiÖp hµng ho¸. - GV trÝch dÉn chøng: + Điều kiện tự nhiên thuận lợi: Có diện tích đất nông nghiÖp lín (ngoµi ra cßn nhê yÕu tè khÝ hËu) + Trình độ khoa học kĩ thuật cao "Các trung tâm khoa học hỗ trợ đắc lực ... 500 kg/ha" + Quan s¸t h×nh 38.1 cho thÊy râ h¬n: Thu ho¹ch bông của Hoa Kì đợc tiến hành cơ giới hoá, năng suất cao, sản phẩm đồng bộ, ít lẫn tạp chất, thuận lợi cho kh©u ph©n lo¹i vµ chÕ biÕn, chÊt lîng b«ng v¶i sÏ æn định hơn, giá trị bông đợc nâng cao. + Dẫn đến sản xuất nông nghiệp đạt hiệu quả cao biÓu hiÖn "Hoa K× vµ Ca-na-da lµ nh÷ng níc xuÊt khÈu n«ng s¶n hµng ®Çu cña thÕ giíi. c. N«ng nghiÖp B¾c MÜ phô thuéc vµo +"Nhờ đó đã phát triển ... quy mô lớn" hoạt động thơng mại và tài chính. - Th¶o luËn líp: ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nÒn n«ng nghiÖp cña B¾c MÜ trong hoạt động thơng mại và tài chính? HS tr¶ lêi; GV bæ sung, chèt l¹i: + Sản xuất hàng hoá đợc chuyên môn hoá cao cho s¶n lîng lín, chØ cã thÓ tiÖu thô phÇn l¬ng thùc d thõa trªn thÞ trêng thÕ giíi. + ë thÞ trêng thÕ giíi, Hoa K× vµ Ca-na-da ph¶i chÞu sù c¹nh tranh víi EU vµ ¤-xtr©y-li-a + Muèn duy tr× s¶n lîng cao, chÝnh phñ Ca-na-da vµ Hoa Kì phải trợ cấp tiền cho các chủ trại để họ tiếp tôc s¶n xuÊt mét khèi lîng d thõa n«ng s¶n hµng ho¸, t¹o ®iÒu kiÖn cho Hoa K× lòng ®o¹n gi¸ c¶ trªn thÞ tr- NÒn s¶n xuÊt hµng ho¸ -> cÇn thÞ trêng n«ng s¶n hµng ho¸ xuÊt khÈu trªn thÕ giíi. êng tiªu thô - BÞ c¹nh tranh m¹nh trªn thÞ trêng thÕ giíi. - Phô thuéc vµo sù trî cÊp cña ChÝnh phñ ? Dùa vµo h×nh 38.2, tr×nh bµy sù ph©n bè mét sè s¶n d. C¸c vïng n«ng nghiÖp B¾c MÜ phÈm trång trät vµ ch¨n nu«i trªn l·nh thæ B¾c MÜ HS tr¶ lêi, GV chuÈn x¸c ? Cho biÕt sù ph©n bè c¸c ngµnh trång trät vµ ch¨n nu«i trong mèi quan hÖ víi ®iÒu kiÖn tù nhiªn..

(120) GV gợi mở: Các sản phẩm đó tơng ứng với các đới khÝ hËu nµo? HS trả lời -> kết quả cần đạt: + Ca-na-da vµ Hoa K× cã s¶n phÈm n«ng nghiÖp «n đới và cận nhiệt. + Mê-hi-cô có sản phẩm nông nghiệp nhiệt đới. GV gi¶ng gi¶i, chèt l¹i. - Ph©n bè s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cã sù ph©n ho¸ râ rÖt tõ B¾c xuèng Nam vµ tõ T©y sang §«ng.. 3.3. Cñng cè ? Nh÷ng ®iÒu kiÖn nµo lµm cho nÒn n«ng nghiÖp Hoa K× vµ Ca-na-da ph¸t triÓn đến trình độ cao? ? Cho biÕt sù ph©n bè c¸c s¶n phÈm trång trät vµ ch¨n nu«i trªn l·nh thæ B¾c MÜ. IV. DÆn dß - Häc bµi cò - Nghiªn cøu tríc bµi míi: TiÕt 44 - Bµi 39: Kinh tÕ B¾c MÜ (tiÕp theo).

(121) Ngµy 10 th¸ng 2 n¨m 2009 TiÕt 44 Bµi 39: Kinh tÕ B¾c MÜ (tiÕp theo) I. Môc tiªu bµi häc Sau bµi häc, HS cÇn: - Biết đợc công nghiệp Bắc Mĩ đã phát triển đến trình độ cao - HiÓu râ mèi quan hÖ gi÷a c¸c níc thµnh viªn NAFTA vµ vai trß cña Hoa K× trong NAFTA - Rèn luyện kĩ năng đọc bản đồ, nhận xét bảng số liệu II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Bản đồ công nghiệp Bắc Mĩ - Mét sè h×nh ¶nh vÒ c¸c ngµnh c«ng nghiÖp hµng kh«ng, vò trô, c«ng nghÖ th«ng tin…cña B¾c MÜ III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò ? Nh÷ng ®iÒu kiÖn nµo lµm cho nÒn n«ng nghiÖp Hoa K× vµ Ca-na-da ph¸t triÓn đến trình độ cao? ? Tại sao nói: nền nông nghiệp Bắc Mĩ phụ thuộc vào hoạt động thơng mại và tài chÝnh? 3. Bµi míi 3.1. Më bµi Hoa K× vµ Ca-na-da lµ hai cêng quèc c«ng nghiÖp hµng ®Çu trªn thÕ giíi . C«ng nghiệp chế biến chiếm u thế, đợc xây dựng trên cơ sở ứng dụng những thành tựu khoa học-kĩ thuật mới nhất. Các nớc Bắc Mĩ đã thành lập khối kinh tế chung. 3.2. Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, HS. Néi dung bµi häc 2. C«ng nghiÖp chiÕm vÞ trÝ hµng ®Çu trªn thÕ giíi ? Dùa vµo H 39.1, nªu sù ph©n bè c¸c ngµnh c«ng a. Sù ph©n bè c«ng nghiÖp ë B¾c nghiÖp ë B¾c MÜ. MÜ HS tr¶ lêi; GV bæ sung, chèt l¹i - C«ng nghiÖp Ca-na-®a tËp trung ë c¸c thµnh phè lín phÝa b¾c Hå Lín vµ duyªn h¶i §¹i T©y D¬ng. - C«ng nghiÖp Hoa K× tËp trung ë phÝa nam Hå Lín, vïng §«ng B¾c, phÝa nam vµ duyªn h¶i Th¸i B×nh D¬ng. - C«ng nghiÖp Mª-hi-c« tËp trung ? Cho biÕt t¹i sao cã sù chuyÓn biÕn trong ph©n bè chñ yÕu ë Mª-hi-c« Xi-ti vµ c¸c thµnh c«ng nghiÖp trªn l·nh thæ Hoa K×? Sù chuyÓn biÕn phè ven vÞnh Mª hi c«. đó diễn ra ở đâu? HS tr¶ lêi; GV gi¶i thÝch râ, chèt l¹i - Sù chuyÓn biÕn trong ph©n bè s¶n xuÊt c«ng nghiÖp trªn l·nh thæ Hoa K× do tác động của cuộc cách mạng khoa ? Quan s¸t H39.2, H39.3, em h·y m« t¶ vµ gi¶i häc kÜ vµ toµn cÇu ho¸ nÒn kinh tÕ thÕ giíi thÝch. b. Công nghiệp Bắc Mĩ đạt đến HS m« t¶, gi¶i thÝch; GV chuÈn x¸c kiÕn thøc: + H39.2: Tàu con thoi Cha-len-giơ giống nh một trình độ cao chiÕc m¸y bay ph¶n lùc h¬n lµ mét tªn löa, nh vËy cã thÓ sö dông nhiÒu lÇn nh mét m¸y bay ph¶n lùc. Điều đó đòi hỏi một trình độ khoa học kĩ thuật phát.

(122) triển cao để có thể sử dụng các thành tựu mới nhất vµo c¶i tiÕn vµ hoµn thiÖn c¸c tµu vò trô tõ dïng mét lÇn sang sö dông nhiÒu lÇn. + H39.3: Xëng l¾p r¸p m¸y bay B«-ing réng lín ,cã nhiÒu nh©n c«ng c¸n bé kÜ thuËt cïng lµm viÖc kÕt hîp víi nhiÒu m¸y mãc l¾p r¸p. ViÖc chÕ t¹o vµ l¾p rắp máy bay đòi hỏi sự chính xác cao độ, việc chuyªn m«n ho¸ vµ hîp t¸c ho¸ trong khi chÕ t¹o c¸c chi tiÕt m¸y bay ph¶i hîp lÝ, khoa häc, chÝnh xác và kịp thời để có thể lắp ráp thành các máy bay hoàn chỉnh theo đúng yêu cầu riêng của ngời sử dông m¸y bay. ->ngành hàng không, vũ trụ của Hoa Kì đòi hỏi sự ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, cña nghiªn cøu vµ øng dông c¸c thµnh tùu míi nhÊt vµo s¶n xuÊt ? Nªu c¸c ngµnh c«ng nghiÖp quan träng cña c¸c níc B¾c MÜ HS tr¶ lêi, GV chuÈn x¸c. Hoa K× vµ Ca-na-®a lµ hai cêng quèc c«ng nghiÖp hµng ®Çu trªn thÕ giíi. C«ng nghiÖp chÕ biÕn chiÕm u thế, đợc xây dựng trên cơ sở ứng dụng nh÷ng thµnh tùu khoa häc-kÜ thuËt míi nhÊt. ? Dùa vµo b¶ng sè liÖu díi ®©y, cho biÕt vai trß cña 3. DÞch vô chiÕm tØ träng cao trong c¸c ngµnh dÞch vô ë B¾c MÜ. nÒn kinh tÕ HS tr¶ lêi, GV chuÈn x¸c kiÕn thøc DÞch vô chiÕm tØ träng cao nhÊt trong GDP, vÝ dô: Hoa K×: 68% - GV tr×nh bµy vÒ c¬ cÊu ngµnh dÞch vô vµ sù ph©n Ca-na-®a: 72% bè cña ngµnh Mª hi c«: 68% 4. HiÖp héi mËu dÞch tù do B¾c MÜ ? Quan sát H 39.1, xác định 3 nớc thành viên của (NAFTA) NAFTA: Hoa K×, Ca-na-®a vµ Mªhic«. NhËn xÐt vÒ ngµnh c«ng nghiÖp cña 3 quèc gia nµy? HS nhËn xÐt, GV chuÈn x¸c ? HiÖp héi mËu dÞch tù do B¾c MÜ cã ý nghÜa nh thÕ nµo víi c¸c níc B¾c MÜ? HS tr¶ lêi, GV chuÈn x¸c Hoa Kì, Ca-na-đa và Mê hi cô đã thông qua Hiệp định mậu dịch tự do B¾c MÜ h×nh thµnh khèi kinh tÕ cã tµi nguyªn phong phó, nguån nh©n lùc dåi dào và công nghệ hiện đại, nhằm cạnh tranh cã hiÖu qu¶ h¬n trªn thÞ trêng thÕ giíi. 3.3. Cñng cè ? Nªu c¸c ngµnh c«ng nghiÖp quan träng cña c¸c níc B¾c MÜ . Nh÷ng n¨m gÇn đây, sản xuất công nghiệp ở Hoa Kì biến đổi nh thế nào? ? HiÖp héi mËu dÞch tù do B¾c MÜ cã ý nghÜa g× víi c¸c níc B¾c MÜ? IV. DÆn dß - Häc bµi cò - Nghiªn cøu tríc bµi míi: TiÕt 45 - bµi 40. Thùc hµnh T×m hiÓu vïng c«ng nghiÖp truyÒn thèng ë §«ng B¾c.

(123) Hoa K× vµ vïng c«ng nghiÖp " Vµnh ®ai MÆt Trêi ".

(124) Ngµy 15 th¸ng 2 n¨m 2009 TiÕt 45 Bµi 40 : Thùc hµnh T×m hiÓu vïng c«ng nghiÖp truyÒn thèng ë §«ng B¾c Hoa K× vµ vïng c«ng nghiÖp " Vµnh ®ai MÆt Trêi ". I. Môc tiªu bµi häc Sau bµi häc, HS cÇn: - Hiểu rõ cuộc cách mạng khoa học kỉ thuật đã làm thay đổi trong phân bố sản xuất công nghiÖp ë Hoa K×. - Hiểu rõ sự thay đổi trong cơ cấu sản xuất công nghiệp ở vùng công nghiệp Đông Bắc và ë "Vµnh ®ai MÆt trêi" II . Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Lợc đồ công nghiệp Hoa Kì III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò KÕt hîp trong d¹y bµi míi 3. Bµi míi 3.1. Më bµi HS cùng GV xác định yêu cầu của bài thực hành: - Xác định cơ cấu ngành công nghiệp vùng Đông Bắc và giải thích nguyên nhân của vïng c«ng nghiÖp nµy. - Thấy đợc sự phát triển mạnh mẽ của vành đai công nghiệp mới : "Vành đai Mặt Trời" 3.2 . Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, HS Néi dung bµi häc Bµi tËp 1 Vïng c«ng nghiÖp truyÒn thèng ë ? Quan s¸t H37.1, H39.1 vµ dùa vµo kiÕn §«ng thức đã học, hãy cho biết: B¾c Hoa K× + Tên các đô thị lớn ở Đông Bắc Hoa Kì. - Tên các đô thị lớn ở Đông Bắc Hoa Kì B«-xt¬n + Tªn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp chÝnh ë ®©y. Niu I-ooc + Tªn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp truyÒn thèng Phi-la-®en-phi-a ë vïng §«ng B¾c Hoa K× cã thêi k× bÞ sa Oa-sinh-t¬n sót Si-ca-g« HS lªn b¶ng tr×nh bµy, HS kh¸c nhËn §i-t¬-roi xÐt; - Tªn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp chÝnh GV bæ sung, chuÈn x¸c kiÕn thøc. Cơ khí, luyện kim đen, hoá chất, đóng tàu, dÖt, khai th¸c chÕ biÕn gç. - C¸c ngµnh c«ng nghiÖp truyÒn thèng ë vïng §«ng B¾c Hoa K× cã thêi k× bÞ sa sót Trong mét thêi gian dµi , s¶n xuÊt c«ng nghiệp ở Hoa Kì có những biến động lớn do nh÷ng cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ liªn tiÕp ( 1970-1973 vµ 1980-1982) Bµi tËp 2 Sù ph¸t triÓn cña vµnh ®ai c«ng nghiÖp míi - Hớng chuyển dịch vốn và lao động ở Hoa K× - HS hoạt động theo nhóm: Di chuyÓn tõ vïng §«ng B¾c xuèng vïng Quan s¸t trªn h×nh 40.1 vµ dùa vµo kiÕn c«ng nghiÖp míi ë phÝa nam vµ phÝa T©y cña thức đã học , cho biết: + Nhãm 1: Híng chuyÓn dÞch vèn vµ lao Hoa K×. động ở Hoa Kì. Tại sao có sự chuyển dịch - Nguyên nhân : Sự phát triển mạnh mẽ của vµnh ®ai c«ng nghiÖp míi ë phÝa nam vµ phÝa vốn và lao đông ở Hoa Kì? t©y trong giai ®o¹n hiÖn nay. + Nhãm 2: VÞ trÝ cña vïng c«ng nghiÖp " Vµnh ®ai MÆt Trêi " cã nh÷ng thuËn lîi - VÞ trÝ cña vïng c«ng nghiÖp " Vµnh ®ai MÆt Trêi" cã nh÷ng thuËn lîi : g×? + GÇn biªn giíi Mªhic«, dÔ nhËp khÈu §¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm nguyªn liÖu vµ xuÊt khÈu hµng ho¸ sang c¸c kh¸c nhËn xÐt, bæ sung; GV chuÈn x¸c.

(125) níc Trung vµ Nam MÜ + PhÝa t©y thuËn lîi cho viÖc giao lu (xuÊt nhËp khÈu) víi c¸c níc Ch©u ¸-Th¸i B×nh D¬ng. GV nhÊn m¹nh : S¶n xuÊt c«ng nghiÖp ë Hoa K× ph©n ho¸ gi÷a c¸c vïng: vïng §«ng B¾c bao gåm c¸c ngµnh c«ng nghiÖp truyÒn thèng chñ yÕu: luyÖn kim, chÕ t¹o « t«, đóng tàu, hoá chất, dệt …vùng phía nam và phÝa t©y ph¸t triÓn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp hiện đại nh hoá dầu, hàng không vũ trụ … 3.3. Củng cố, đánh giá - GV nhận xét thái độ học tập của cả lớp - GV cho điểm thởng đối với HS và nhóm có câu trả lời đúng IV. DÆn dß - Hoµn thµnh bµi thùc hµnh - Nghiªn cøu tríc bµi míi : Bµi 41- Thiªn nhiªn Trung vµ Nam MÜ.

(126)

(127) TiÕt 46. Bµi 41:. Ngµy 17 th¸ng 2 n¨m 2009 Thiªn nhiªn Trung vµ Nam MÜ. I. Môc tiªu bµi häc Sau bµi häc, HS cÇn: - Nhận biết Trung và Nam Mĩ là một không gian địa lí khổng lồ. - Nhận biết các đặc điểm tự nhiên của Trung và Nam Mĩ. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Lợc đồ tự nhiên Trung và Nam Mĩ - Một số hình ảnh về các dạng địa hình ở Trung và Nam Mĩ. III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò ChÊm vë thùc hµnh cña 5 HS 3. Bµi míi 3.1. Më bµi Với diện tích rộng lớn, địa hình đa dạng, trải dài theo phơng kinh tuyến từ xích đạo đến vòng cực, Trung và Nam Mĩ có gần đủ các kiểu môi trờng trên Trái Đất. 3.2. Hoạt động dạy học. Hoạt động dạy học của GV, HS Hoạt động 1: Trình bày đặc điểm vị trí lãnh thæ khu vch Trung vµ Nam MÜ. ? Quan s¸t h×nh 41.1 vµ néi dung ®o¹n ®Çu trong mục 1 SGK, hãy cho biết đặc điểm vị trí lãnh thổ Trung vµ Nam MÜ. GV sö dông c¸c c©u hái gîi më: + Nằm trong khoảng từ vĩ độ nào đến vĩ độ nào? + Tiếp giáp với những nớc nào? biển và đại dơng nµo? + Gồm những phần đất nào? + DiÖn tÝch khu vùc lµ bao nhiªu? + N¬i réng nhÊt vµ hÑp nhÊt lµ bao nhiªu km? HS tr¶ lêi, GV chuÈn x¸c ? Những đặc điểm về vị trí và lãnh thổ có ảnh hởng gì tới khí hậu của khu vực? ? ý nghĩa của kênh đào Pa-na-ma => GV chèt l¹i Hoạt động 2: Tìm hiểu đặc điểm tự nhiên khu vực Eo đất Trung Mĩ và quần đảo Ăng ti. HS lµm viÖc theo cÆp / nhãm: ? Dùa vµo h×nh 5.1, 41.1 SGK, néi dung cña môc 1a vµ hiÓu biÕt cña b¶n th©n, h·y hoµn thµnh phiÕu häc tËp theo gîi ý sau: + Eo đất Trung Mĩ và quần đảo ăng-ti nằm trong m«i trêng tù nhiªn nµo? + Lo¹i giã thæi quanh n¨m lµ giã g×? Híng giã. Néi dung bµi häc 1. Kh¸i qu¸t tù nhiªn. - VÞ trÝ n»m trong kho¶ng 23o B vµ 55o B (78 vĩ độ) - L·nh thæ: + Gồm eo đất Trung Mĩ, quần đảo ăng-ti và toàn bộ lục địa Nam Mĩ + DiÖn tÝch: 20,5 triÖu km2 + N¬i réng nhÊt: 5150 km (c¾t qua đồng bằng Amadôn), nơi hẹp nhất đi qua eo Pa na ma => Một không gian địa lí rộng lớn a) Eo đất Trung Mĩ và quần đảo ăng-ti. - Eo đất Trung Mĩ và quần đảo ăng-ti chủ yếu nằm trong môi trờng nhiệt đới. Gió chủ yếu là Tín phong, hớng đông.

(128) thæi? + Địa hình có đặc điểm gì ?. b¾c - §Þa h×nh: nói vµ cao nguyªn ch¹y däc eo đất Trung Mĩ, có nhiều núi lửa đang hoạt động. Có vô số đảo lớn nhỏ (quần + Thảm thực vật đặc trng của khu vực? GV gọi đại diện 3 nhóm bất kì trình bày, các đảo ăng ti), đồng bằng ven biển. nhóm đợc gọi cử đại diện trình bày, các nhóm - Thực vật: Rừng rậm nhiệt đới, rừng thkhác nhận xét và bổ sung, GV chuẩn xác kiến a, xa van và cây bụi. thøc. - Liªn hÖ víi thùc tÕ: thiªn nhiªn khu vùc nµy b) Khu vùc Nam MÜ cã g× gièng thiªn nhiªn ViÖt Nam? Hoạt động 3: Trao đổi tìm hiểu đặc điểm tự - Cấu trúc địa hình của Nam Mĩ có ba phÇn: nhiªn khu vùc Nam MÜ. + HÖ thèng nói An-®et ë phÝa T©y: ®©y ? Quan s¸t H 41.1, cho biÕt: lµ miền núi trẻ, cao và đồ sộ nhất châu + Nam Mĩ chia làm mấy khu vực địa hình? MÜ. + Nét đặc trng của thiên nhiên ở mỗi khu vực + §ång b»ng ë trung t©m lµ mét chuæi địa hình là gì? đồng bằng nối tiếp nhau: ĐB Ô-ri-nô+ Với những đặc điểm đó khu vực Nam Mĩ có c«, §B A-ma-d«n, §B La-pla-ta, §B thÓ ph¸t triÓn nh÷ng ngµnh kinh tÕ nµo? HS trả lời kết hợp với chỉ bản đồ, GV chuẩn Păm-Pa; ĐB A-ma-dôn rộng lớn và b»ng ph¼ng nhÊt thÕ giíi. x¸c kiÕn thøc. + Các cao nguyên ở phía đông bao gåm: SN. Guy-a-na, SN. Bra-xin - GV cho HS th¶o luËn nhãm líp: ? So sánh đặc điểm địa hình Nam Mĩ với địa h×nh B¾c MÜ. GV hớng dẫn HS cần đọc kĩ mục b và phân tích lợc đồ 35.1 để so sánh - đối chiếu địa hình Bắc Mĩ và địa hình Nam Mĩ. HS tr¶ lêi; GV bæ sung, chuÈn x¸c kiÕn thøc: Cấu trúc địa hình Nam Mĩ tơng tự cấu trúc địa hình của Bắc Mĩ song có điểm khác sau: + Bắc Mĩ có núi già A-pa-lat ở phía đông, trong khi đó ở Nam Mĩ là các cao nguyên. + HÖ thèng Cooc-®i-e cña B¾c MÜ lµ hÖ thèng núi và sơn nguyên chiếm gần một nửa lục địa B¾c MÜ trong khi ë Nam MÜ hÖ thèng An®et cao và đồ sộ hơn, nhng chiếm 1 tỉ lệ diện tích không đáng kể so với hệ thống Cooc-đi-e ở Bắc Mĩ. + Đồng bằng Trung tâm Bắc Mĩ là đồng bằng cao ë phÝa b¾c vµ t©y b¾c, thÊp dÇn ë phÝa nam và đông nam còn đồng bằng trung tâm Nam Mĩ là một chuỗi các đồng bằng nối với nhau từ đồng bằng Ô-ri-nô-cô đến đồng bằng A-ma-dôn, đồng bằng La-pla-ta và đồng bằng Pam-pa. Tất cả đều là đồng bằng thấp, chỉ trừ phía Nam đồng b»ng Pam-Pa cao lªn thµnh mét cao nguyªn. - GV cho HS xem mét sè tranh ¶nh vÒ c¸c khu vực địa hình Nam Mĩ. - GV bổ sung: Năm 2008 trên thế giới đã tổ chøc b×nh chän “7 k× quan míi cña thÕ giíi” trong đó có hồ Titicaca nằm trên dãy An-đet,.

(129) gi÷a 2 quèc gia: Pª-ru vµ C«-l«m-bi-a cña khu vùc Nam MÜ. 3.3. Cñng cè. 1. Nêu đặc điểm địa hình của lục địa Nam Mĩ? 2. H·y nèi c¸c ý ë cét A sao cho phï hîp víi cét B. A 1. Eo đất Trung Mĩ 2. Quần đảo ăng-ti. B a) Rừng rậm nhiệt đới. b) Xa van, rừng tha, cây bụi, rừng rậm nhiệt đới. c) Phần lớn là các đảo có địa hình núi cao và đồng b»ng ven biÓn. d) PhÇn lín lµ nói vµ cao nguyªn, cã nhiÒu nói löa, đồng bằng nhỏ hẹp ven biển.. IV. DÆn dß - Häc bµi cò + lµm bµi tËp trong vë bµi tËp thùc hµnh. - Nghiªn cøu tríc bµi míi: TiÕt 47 Bµi 42: Thiªn nhiªn Trung vµ Nam MÜ (tiÕp theo) V. Phô lôc PhiÕu häc tËp ? Dùa vµo h×nh 5.1, 41.1 SGK, néi dung cña môc 1a vµ hiÓu biÕt cña b¶n th©n , h·y tr×nh bày đặc điểm của khu vực eo đất Trung Mĩ, quần đảo Ăng ti theo phiếu học tập sau: Khu vùc Thµnh phÇn tù nhiªn §Þa h×nh. Eo đất Trung Mĩ. Quần đảo Ăng ti. Eo đất Trung Mĩ. Quần đảo Ăng ti. PhÇn lín diÖn tÝch lµ nói vµ cao nguyªn, cã nhiÒu nói löa đang hoạt động, đồng bằng ven biÓn nhá hÑp. Chủ yếu nằm trong môi trờng nhiệt đới. Gió chủ yếu là giã tÝn phong trªn biÓn híng đông bắc. Rừng rậm nhiệt đới. Phần lớn là các đảo coa địa hình núi cao và đồng bằng ven biÓn.. KhÝ hËu Thùc vËt B¶ng kiÕn thøc Khu vùc Thµnh phÇn tù nhiªn §Þa h×nh. KhÝ hËu Thùc vËt. Chñ yÕu n»m trong m«i trờng nhiệt đới. Gió chủ yếu là gió tín phong trên biển hớng đông bắc. Rừng rậm nhiệt đới ở phía đông; rừng tha, xa van và cây bôi ë phÝa t©y..

(130) Ngµy 21 th¸ng 2 n¨m 2009 TiÕt 47 - Bµi 42: Thiªn nhiªn Trung vµ nam MÜ (tiÕp theo) I. Môc tiªu bµi Häc Sau bµi häc, HS cÇn: - N¾m v÷ng c¸c kiÓu m«i trêng cña Trung vµ Nam MÜ. - Rèn luyện kỹ năng đọc, phân tích lợc đồ II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc. - Bản đồ tự nhiên Châu Mĩ - Mét sè h×nh ¶nh vÒ c¸c m«i trêng ë Trung vµ Nam MÜ. III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò KiÓm tra 15 phót 3. Bµi míi 3.1. Më bµi Thiên nhiên Trung và Nam Mĩ phong phú, đa dạng, chủ yếu thuộc môi trờng đới nóng. Tuy nhiên có sự khác nhau giữa eo đất Trung Mĩ với quần đảo ăng - ti, giữa phía §«ng vµ phÝa T©y d·y An det ë Nam MÜ. 3.2. Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV,HS. Néi dung bµi häc 2. Sù ph©n ho¸ tù nhiªn a) KhÝ hËu ? Quan s¸t h×nh 42.1, cho biÕt: - Trung và Nam Mĩ có gần đầy đủ các kiểu khí + Trung vµ Nam Phi cã c¸c kiÓu khÝ hËu trªn Tr¸i §Êt : hËu nµo? + Khí hậu xích đạo + Sự khác nhau giữa khí hậu lục địa + Khí hậu cận xích đạo Nam MÜ víi khÝ hËu Trung MÜ vµ quÇn + Khí hậu nhiệt đới đảo ăng ti ? + Khí hậu cận nhiệt đới HS tr¶ lêi; GV bæ sung, chèt l¹i. + Khí hậu ôn đới + KhÝ hËu nói cao - GV gi¶i thÝch v× sao Trung vµ Nam MÜ còn có các kiểu khí hậu phi địa đới(Hoang mạc nóng, hoang mạc với c¸c mïa t¬ng ph¶n, khÝ hËu miÒn nói): Do ảnh hởng của địa hình, dòng biển l¹nh vµ giã tõ biÓn vµo. - GV nhÊn m¹nh: Do l·nh thæ tr¶i dµi theo ph¬ng kinh tuyÕn tõ vïng chÝ tuyến Bắc đến gần vòng vực Nam, lại có hệ thống núi cao đồ sộ ở phía Tây Trung và Nam Mĩ có gần đủ các kiểu khí hậu trên Trái đất. - Th¶o luËn nhãm: b) Các đặc điểm khác của môi trờng tự nhiên + Nhãm 1 (d·y bµn bªn ph¶i): Thiªn nhiªn Trung vµ Nam MÜ cã sù kh¸c biÖt tõ B¾c xuèng Nam nh thÕ nµo? BiÓu hiÖn râ nhÊt ë khu vùc nµo? + Nhãm 2 (d·y bµn bªn tr¸i): Thiªn nhiên Trung và Nam Mĩ có sự thay đổi.

(131) tõ thÊp lªn cao nh thÕ nµo? + Nhãm 3 (d·y bµn ë gi÷a): Thiªn nhiªn Trung vµ Nam MÜ cã sù kh¸c biÖt tõ T©y sang §«ng nh thÕ nµo? §¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy kÕt qña, c¸c nhãm kh¸c bæ sung; GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. HS tr¶ lêi; GV bæ sung, chèt l¹i.. Thiªn nhiªn ë Trung vµ Nam MÜ phong phó vµ ®a d¹ng; ph©n ho¸ theo chiÒu tõ B¾c xuèng Nam, từ Tây sang đông, từ thấp lên cao, gồm có các kiÓu m«i trêng sau: - Rừng xích đạo điển hình nhất trên thế giới bao phủ đồng bằng A-ma-dôn. - Rừng rậm nhiệt đới phát triển ở phía đông của eo đất Trung Mĩ và quần đảo ăng ti. - Rõng tha vµ xavan ph¸t triÓn ë phÝa t©y cña eo đất Trung Mĩ, quần đảo ăng ti và nhất là đồng b»ng ¤-ri-n«-c«. - Thảo nguyên phát triển ở đồng bằng Păm-pa. - Hoang m¹c A-ta-ca-ma h×nh thµnh ë ven biÓn phÝa T©y d·y An det (trªn cao nguyªn Pa-ta-g«ni).. ? Quan s¸t h×nh 4.2 vµ 42.1 gi¶i thÝch tại sao dải đất duyên hải phía tây dãy An det l¹i cã hoang m¹c? HS gi¶i thÝch, GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. - GV s¬ kÕt bµi häc 3.3. Cñng cè ? Nªu tªn c¸c kiÓu khÝ hËu ë Trung vµ Nam MÜ. ? Tr×nh bµy c¸c kiÓu m«i trêng chÝnh ë Trung vµ Nam MÜ. IV. DÆn dß - Häc bµi cò + Lµm bµi tËp ë SGK - Nghiªn cøu tríc bµi míi: TiÕt 48 Bµi 43. D©n c, x· héi Trung vµ Nam MÜ.

(132) Hä tªn:…………………………… Líp:………7……………………… §iÓm. Thø ….. ngµy….. th¸ng…..n¨m 2009 KiÓm tra 15 phót M«n: §Þa lÝ Lêi nhËn xÐt cña gi¸o viªn. PhÇn tr¾c nghiÖm Câu 1. Khoanh tròn chữ cái đứng trớc câu ý em cho là đúng. 1. ở Bắc Mĩ nơi có mật độ dân c trên 100 ngời/km2 là: a. Bán đảo A-la-xca và phía bắc Ca-na-da b. Ven bê phÝa nam Hå Lín vµ vïng duyªn h¶i §«ng B¾c Hoa Kú c. Phía đông Hoa Kỳ d. PhÝa t©y trong hÖ thèng khu vùc Cooc-®i-e 2. C¸c ngµnh c«ng nghiÖp quan träng cña Ca-na-da ph©n bè chñ yÕu ë: a. PhÝa nam Hå Lín vµ duyªn h¶i §¹i T©y D¬ng b. PhÝa nam duyªn h¶i Th¸i B×nh D¬ng c. PhÝa b¾c Hå Lín vµ duyªn h¶i §¹i T©y D¬ng d. PhÝa nam Hå Lín vµ duyªn h¶i Th¸i B×nh D¬ng 3. ở Bắc Mĩ , nớc nào có tỉ lệ lao động trong nông nghiệp thấp nhất? a. Mª-hi-c« b. Ca-na-da c. Hoa K× d. Cả a, b, c đều sai 4. Siêu đô thị có số dân 16 triệu ngời ở Bắc Mĩ là: a. B«-xt¬n b. Si-ca-g« c. Oa-sinh-t¬n d. Mª-hi-c« Xi-ti PhÇn tù luËn Câu 2. Em hãy trình bày cấu trúc địa hình Bắc Mĩ. ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… …………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… …………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… …………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… …………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… …………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… …………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… …………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… …………………….

(133) ……………………………………………………………………………………………… ………… C©u 3. T¹i sao ë miÒn B¾c vµ phÝa T©y cña B¾c MÜ d©n c l¹i tha thít nh vËy? ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… …………………… ……………………………………………………………………………………………… ………….

(134) §¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm PhÇn tr¾c nghiÖm Câu 1. Khoanh tròn chữ cái đứng trớc câu ý em cho là đúng (4 điểm) a b c d 1 x 2 x 3 x 4 x Câu 2. Em hãy trình bày cấu trúc địa hình Bắc Mĩ ( 6 điểm) a>HÖ thèng Cooc-®i-e ë phÝa t©y - Dãy Cooc-đi-e cao, đồ sộ, hiểm trở; chạy theo hớng từ bắc xuống nam, dài 9000km; độ cao trung bình 3000-4000m; gồm nhiều dãy núi chạy song song xen vào giữa là các sơn nguyªn vµ cao nguyªn. - Giµu tµi nguyªn kho¸ng s¶n b>Miền đồng bằng ở giữa - Miền đồng bằng ở giữa rộng lớn, tựa nh một lòng máng khổng lồ,cao ở phía bắc và tây bắc, thấp dần ở nam và đông nam. - NhiÒu hå réng nh Hå Lín, víi hai hÖ thèng s«ng lín: S.Mit-xi-xi-pi, S.Mit-xu-ri c>Miền núi già và sơn nguyên ở phía đông Bao gåm: - Phía bắc là sơn nguyên trên bán đảo La-bra-đo - PhÝa nam lµ miÒn nói giµ A-pa-lat híng §«ng B¾c-T©y Nam C©u 3. T¹i sao ë miÒn B¾c vµ phÝa T©y cña B¾c MÜ d©n c l¹i tha thít (1 ®iÓm) - MiÒn b¾c vµ phÝa t©y d©n c tha thít lµ do: + KhÝ hËu kh¾c nghiÖt (kh« h¹n hoÆc l¹nh lÏo) + §Þa h×nh hiÓm trë + Kinh tÕ cha ph¸t triÓn.

(135) Ngµy 22 th¸ng 02 n¨m 2009 TiÕt 48. Bµi 43:. D©n c, x· héi Trung vµ Nam mÜ. I. Môc tiªu bµi häc Sau bµi häc, HS cÇn: - Hiểu rõ quá trình thuộc địa trong quá khứ ở Trung và Nam Mĩ. - Hiểu rõ Trung và Nam Mĩ nằm trong sự kiểm soát của Hoa Kì và sự độc lập của CuBa. - Nắm vững đặc điểm dân c Trung và Nam Mĩ. - Rèn luyện kĩ năng nhận xét thông qua lợc đồ. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc. - Bản đồ các nớc Châu Mĩ - Bản đồ dân c Châu Mĩ III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò ? Nªu tªn c¸c kiÓu khÝ hËu ë Trung vµ Nam MÜ. NhËn xÐt? ? Tr×nh bµy c¸c kiÓu m«i trêng ë Trung vµ Nam MÜ 3. Bµi míi 3.1. Më bµi Các nớc Trung và Nam Mĩ đều trải qua quá trình đấu tranh lâu dài giành độc lập, chủ quyền. Sự hợp huyết giữa ngời Âu, ngời Phi và ngời Anh-điêng đã làm cho Trung và Nam Mĩ có thành phần ngời lại khá đông và xuất hiện nền văn hoá Mĩ la tinh độc đáo. 3.2. Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV,HS. Néi dung bµi häc 1. S¬ lîc lÞch sö. ? Nghiên cứu SGK và dựa vào kiến thức đã häc, cho biÕt lÞch sö cña Trung vµ Nam MÜ trải qua bao nhiêu thời kì? Nêu đặc điểm của các thời kì đó? HS tr¶ lêi; GV bæ sung, chèt l¹i - Trung vµ Nam MÜ cã 4 thêi k× lÞch sö: + Tríc n¨m 1492: ngêi Anh ®iªng sinh sèng. + Từ năm 1492 đến thế kỉ XVI: ngời Tây Ban Nha, Bå §µo Nha, Anh, Hµ Lan x©m nhập vùng đất này, đa ngời nô lệ da đen từ ch©u Phi chuyÓn sang. + Từ thế kỉ XVI đến thế kỉ XIX: thực dân T©y Ban Nha, Bå §µo Nha x©m chiÕm. + Tõ ®Çu thÕ kØ XIX: c¸c níc Trung vµ Nam Mĩ bắt đầu giành độc lập. ? Hiện nay các nớc Trung và Nam Mĩ có đặc ®iÓm chÝnh trÞ nh thÕ nµo? HS tr¶ lêi; GV kh¾c l¹i - HiÖn nay Trung vµ Nam MÜ n»m trong sù kiÓm so¸t cña Hoa K×, riªng Cu-Ba lµ níc độc lập. - GV yªu cÇu HS nh¾c l¹i vai trß cña c¸c luồng nhập c đối với sự hình thành cộng đồng dân c châu Mĩ. Từ đây yêu cầu HS rút ra đặc. 2. D©n c.

(136) ®iÓm nµy ë Trung vµ Nam MÜ. ? Cho biết các đặc điểm trên có ảnh hởng đối víi nÒn v¨n ho¸ cña c¸c níc Trung vµ Nam MÜ nh thÕ nµo? - D©n c Trung vÇ Nam MÜ phÇn lín lµ ngêi HS tr¶ lêi; GV bæ sung, chuÈn x¸c kiÕn lai (sù hoµ huyÕt cña 3 chñng téc lín trªn thøc. thÕ giíi) => nền văn hoá Mĩ la tinh độc đáo. ? NhËn xÐt vÒ tØ lÖ gia t¨ng d©n sè ë Trung vµ Nam MÜ so víi thÕ giíi? GV cung cÊp: tØ lÖ gia t¨ng d©n sè trung - TØ lÖ gia t¨ng d©n sè tù nhiªn cao 1,7% b×nh cña thÕ giíi 1,3% HS nhËn xÐt; GV chuÈn x¸c. ? Quan sát H 43.1, hãy nhận xét về sự phân - Phân bố dân c không đều bè d©n c ë Trung vµ Nam MÜ. + Đông đúc: ở vùng cửa sông, vùng ven biển HS nhËn xÐt; GV bæ sung, kh¾c l¹i. vµ trªn c¸c cao nguyªn. + Tha thít: ë c¸c vïng n»m s©u trong néi địa. 3. §« thÞ ho¸ - §Æc ®iÓm: ? Nghiên cứu SGK, hãy cho biết quá trình đô + Tốc độ đô thị hoá dẫn đầu thế giới -> thị hoá ở Trung và Nam Mĩ có đặc điểm gì? nhanh. ? Quá trình đô thị hoá ở Trung và Nam Mĩ + Tỉ lệ dân đô thị cao 75% dân số. kh¸c víi ë B¾c MÜ nh thÕ nµo? + Quá trình đô thị hoá mang tính chất tự HS tr¶ lêi , GV bæ sung, chèt l¹i ph¸t. ? Quan s¸t H 43.1, h·y: + Cho biết sự phân hoá các đô thị từ 3 triệu ngêi trë lªn ë Trung vµ Nam MÜ cã g× kh¸c víi B¾c MÜ? + Nêu tên các đô thị ở Trung và Nam Mĩ có sè d©n trªn 5 triÖu ngêi. HS tr¶ lêi, GV bæ sung vÒ sù kh¸c biÖt vÒ phân bố các đô thị từ 3 triệu dân trở lên. ( + Các đô thị Trung và Nam Mĩ phân bố trên mạch núi An-đet, trong khi đó ở hệ thống Cooc-®i-e d©n c tha thít. + Các đô thị Trung và Nam Mĩ phân bố tha thớt trên đồng bằng sông A-ma-dôn, trong khi ở Bắc Mĩ tập trung đông đúc ở đồng bằng trung t©m) => GV chèt l¹i - Trung và Nam Mĩ có nhiều đô thị lớn tập trung ven biển, đặc biệt là các siêu đô thị: Li-ma, Xan-ti-a-gô, Ri-ô-đê Gia-nê-rô, Xao? Nêu những vấn đề xã hội nảy sinh do đô thị Pao-lô, Bu-ê-nôt Ai-ret… ho¸ tù ph¸t ë Trung vµ Nam MÜ. - Các vấn đề xã hội nảy sinh do đô thị hoá tự HS tr¶ lêi, GV chuÈn x¸c kiÕn thøc ph¸t, vÝ dô: xuÊt hiÖn khu nhµ æ chuét....

(137) 3.3 Cñng cè ? Quan s¸t h×nh 43.1, gi¶i thÝch sù tha thít d©n c ë mét sè vïng ë ch©u MÜ. IV. DÆn dß - Häc bµi cò + Lµm bµi tËp - Nghiªn cøu bµi míi: TiÕt 49 - Bµi 44: Kinh tÕ Trung vµ Nam MÜ.

(138) Ngµy 4 th¸ng 3 n¨m 2009 TiÕt 49. Bµi 44:. kinh tÕ trung vµ nam mÜ. I. Môc tiªu BµI Häc Sau bµi häc, HS cÇn: - Hiểu rõ sự phân chia đất đai ở Trung và Nam Mĩ không đồng đều với hai hình thức sản xuất nông nghiệp mi - ni -fun -đi - a và la-ti-fun-đi-a; cải cách ruộng đất ở Trung và Nam MÜ Ýt thµnh c«ng. - N¾m v÷ng sù ph©n bè n«ng nghiÖp Trung vµ Nam MÜ. - Rèn luyện kĩ năng lợc đồ và phân tích mô tả ảnh địa lí. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Lợc đồ nông nghiệp Trung và Nam Mĩ - Một số hình ảnh về mi-ni-fun-đi-a (tiểu điền trang) và la-ti -fun -đi-a (đại điền trang). III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò ? Quan s¸t h×nh 43.1, gi¶i thÝch sù tha thít d©n c ë 1 è vïng cña Ch©u MÜ. 3. Bµi míi 3.1. Më bµi Trong n«ng nghiÖp Trung vµ Nam MÜ cã hai khu vùc ph¸t triÓn tr¸i ngîc nhau, g¾n liền với 2 hình thức sở hữu ruộng đất là: đại điền trang (la-ti-fun-đi-a) và tiểu điền trang (mi-ni -fun -®i-a). 3.2. Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV,HS. Néi dung bµi häc 1. N«ng nghiÖp a) C¸c h×nh thøc së h÷u trong n«ng nghiÖp. u sự bất hợp lí trong chế độ sở hữu ruộng đất ở Trung và MÜ. - Chế độ sở hữu ruộng đất ở Trung và Nam Mĩ còn S lên bảng điền thông tin vào bảng GV đã kẻ sẵn , HS ợc thể hiện ở 2 hình thức sở hữu nông nghiệp. hËn xÐt bæ sung; GV chuÈn x¸c. uan s¸t h×nh 44.1, 44.2, 44.3 h·y m« t¶ vµ rót ra nhËn. híng dÉn c¸ch rót ra nhËn xÐt: a m« t¶ ta thÊy ph¬ng thøc s¶n xuÊt nh thÕ nµo? õ ph¬ng thøc s¶n xuÊt trªn th× thuéc kiÓu h×nh thøc së ào (đại điền trang hay tiểu điền trang)? quan s¸t 3 bøc ¶nh, m« t¶, nhËn xÐt; GV bæ sung, chuÈn. nh 44.1 h tác lúa mì dùng sức kéo trâu bò, cày đất bằng công cụ , trên mảnh đất nhỏ bé, năng suất và sản lợng sẽ thấp -> µnh b»ng ph¬ng thøc canh t¸c cæ truyÒn => h×nh thøc Êt mi -ni-fun -®i-a. nh 44.2 ăn thả bò với số lợng khá đông cần tới 3 ngời chăn đi ngùa ->h×nh thøc s¶n xuÊt La-ti-fun-®i-a. nh 44.3: hoạch đậu tơng đợc tiến hành bằng cơ giới trên quy mô.

(139) 6 xe c¬ giíi thu ho¹ch ®Ëu t¬ng -h×nh chôp tõ trªn cao Êy diÖn tÝch trång ®Ëu t¬ng nµy rÊt lín v× h×nh ¶nh xe c¬ t nhỏ bé -> phơng thức sản xuất hiện đại => hình thức u cña c¸c c«ng ty t b¶n níc ngoµi trong trång c©y c«ng p nhiệt đới xuất khẩu. biÕt ngoµi 2 h×nh thøc së h÷u trªn, trong n«ng nghiÖp vµ Nam MÜ cßn cã h×nh thøc së h÷u nµo n÷a kh«ng? tr¶ lêi giảm bớt sự bất hợp lí trong sở hữu ruộng đất 1 số quốc Trung và Nam Mĩ đã làm gì? c tiến hành luật cải cách ruộng đất ở đây nh thế nào? r¶ lêi; GV chuÈn x¸c. a vµo h×nh 44.4, cho biÕt Trung vµ Nam MÜ cã c¸c lo¹i ång chñ yÕu nµo? ph©n bè ë ®©u? tr¶ lêi,GV chuÈn x¸c. a đó chúng ta thấy mỗi quốc gia trồng một vài loại cây nghiÖp hoÆc c©y ¨n qu¶. VËy em cã nhËn xÐt g×? tr¶ lêi, GV nhËn xÐt l¹i. - NÒn n«ng nghiÖp cña nhiÒu quèc gia bÞ lÖ th a vào hình 44.4, cho biết loại gia súc đợc nuôi ở Trung ngoài. m Mĩ. Chúng đợc nuôi chủ yếu ở đâu? Vì sao? ¶ lêi; GV bæ sung (nÕu cÇn) - Một số quốc gia ở Trung và Nam Mĩ đã tiến h o biết ở Trung và Nam Mĩ quốc gia nào có ngành đánh nông nghiệp, kết quả thu đợc rất hạn chế(trừ Cu-ba) n ph¸t triÓn nhÊt? tr¶ lêi b) C¸c ngµnh n«ng nghiÖp V kÕt luËn: (Ghi nhí) - Ngành trồng trọt mang tính chất độc canh.. - Ngành chăn nuôi và đánh cá + Ch¨n nu«i  Bß: Bra-xin, Pa-ra-goay, U-ru-goay, Ac-hen-ti-na  Cừu và lạc đà Lama: Trên sờn núi Trung An-det.  §¸nh c¸ Pêru có sản lợng đánh bắt cá biển vào bậc nhất th IV. DÆn dß - Häc bµi cò + Lµm bµi tËp - Nghiªn cøu bµi míi: TiÕt 50 - Bµi 45: Kinh tÕ Trung vµ Nam MÜ (tiÕp theo).

(140) Ngµy 10 th¸ng 3 n¨m 2009 TiÕt 50 Bµi 45: Kinh tÕ Trung vµ Nam MÜ (tiÕp theo) I. Môc tiªu bµi häc Sau bµi häc, HS cÇn: - N¾m v÷ng sù khai th¸c vïng A-ma-d«n cña c¸c níc Trung vµ Nam MÜ - Hiểu rõ vấn đề siêu đô thị ở Nam Mĩ - N¾m v÷ng t×nh h×nh ph¸t triÓn vµ sù ph©n bè s¶n xuÊt c«ng nghiÖp ë Trung vµ Nam MÜ - Vai trß kinh tÕ cña khèi thÞ trêng chung Nam MÜ MÐc-c«-xua. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Bản đồ đô thị ở Trung và Nam Mĩ - Lợc đồ khai thác vùng A-ma-dôn của Bra-xin. - Một số hình ảnh về khu nhà ổ chuột, siêu đô thị ở Trung và Nam Mĩ và hình ảnh khai th¸c vïng A-ma-d«n cña Bra xin. III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò ? Nêu sự bất hợp lí trong sở hữu ruộng đất ở Trung và Nam Mĩ. Để giảm bớt sự bất hợp lí trong sở hữu ruộng đất các quốc gia Trung và Nam Mĩ đã làm gì? kết quả thu đợc nh thÕ nµo? 3. Bµi míi 3.1 Më bµi GV giíi thiÖu bµi míi 3.2 Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV và HS Néi dung bµi häc 2. C«ng nghiÖp ? Dùa vµo H 45.1, tr×nh bµy sù ph©n bè s¶n xuÊt cña c¸c ngµnh c«ng nghiÖp chñ yÕu ë Trung vµ Nam Mĩ? Tại sao lại phát triển ở đó? HS tr¶ lêi ; GV bæ sung, chuÈn x¸c. - Phân bố công nghiệp không đều + C¸c níc c«ng nghiÖp míi: Ac-hen-tina, Chi- lª, Vª-nª-xuª-la, Bra-xin ph¸t triển tơng đối toàn diện. + Các khu vực An-đét và eo đất Trung vµ Nam MÜ: ph¸t triÓn c«ng nghiÖp khai kho¸ng phôc vô xuÊt khÈu. + C¸c níc trong vïng biÓn Ca-ri-bª: ph¸t triÓn c«ng nghiÖp thùc phÈm vµ c¬ së chÕ biÕn n«ng s¶n. => C«ng nghiÖp Trung vµ Nam MÜ chia làm 3 khu vực có trình độ phát triển kh¸c nhau. ? Sù lÖ thuéc cña c¸c níc Trung vµ Nam MÜ vµo các công ti t bản nứoc ngoài đợc thể hiện trong c«ng nghiÖp nh thÕ nµo? HS tr¶ lêi, GV chuÈn x¸c. - GV më réng: Tõ thêi k× ChiÕn tranh thÕ giíi thø II, Hoa- K× biÕn khu vùc nµy thµnh mét thÞ trêng tiªu thô hµng ho¸ vµ cung cÊp nguyªn liÖu gi¸ rÎ. Điều đó để lại hậu quả nặng nề cho các nớc Trung vµ Nam MÜ: Tµi nguyªn bÞ tiªu hao nhanh, kinh tÕ tr× trÖ, nî níc ngoµi chång chÊt, hµng n¨m ph¶i dµnh kho¶ng 1/3 tæng gi¸ trÞ xuÊt khÈu.

(141) để trả lãi. C¸c níc c«ng nghiÖp míi lu«n cè g¾ng thu hót vốn đầu t nớc ngoài để phát triển công nnghiệp, nhng sö dông vèn vay kh«ng hiÓu qu¶, t×nh tr¹ng thiÕu vèn trÇm träng, g¸nh nî níc ngoµi rÊt lín, lªn tíi 500 tØ USD, hai con nî lín nhÊt thÕ giíi lµ Bra-xin(100 tØ USD), Ac-hen-ti-na(50 tØ USD). Thiếu vốn và sự hạn chế về trình độ khoa học kĩ thuật và công nghệ đã ảnh hởng tới công cuộc công nghiệp hoá của các nớc trong khu vực này... 3. Vấn đề khai thác rừng A-ma-dôn - Th¶o luËn líp a. Vai trß cña rõng A-ma-d«n + Có nhiều tiềm năng để phát triển ? B»ng sù hiÓu biÕt cña m×nh cho biÕt gi¸ trÞ vµ kinh tÕ: tiÒm n¨ng to lín cña rõng A-ma-d«n? Diện tích đất đai màu mở,rộng lớn Mạng lới sông ngòi dày đặc Tr÷ lîng gç lín + Cã nhiÒu kho¸ng s¶n víi tr÷ lîng lín + Nguån d÷ tr÷ sinh häc quý gi¸ + §iÒu hoµ khÝ hËu, c©n b»ng sinh th¸i toµn cÇu. b. Vấn đề khai thác: lấy gỗ, lấy đất ? Tại sao đặt vấn đề bảo vệ rừng A-ma-dôn? canh tác, xây dựng đờng bộ, đờng sắt; HS trao đổi, bổ sung; GV chuẩn xác kiến thức xây dựng đô thị…-> phát triển kinh tế và đời sống =>tác động xấu tới môi trờng, khí hậu của khu vực và thế giới. - GV giíi thiÖu thêi gian thµnh lËp khèi thÞ trêng 4. Khèi thÞ trêng chung Mec-c«-xua - C¸c níc thµnh viªn: Bra-xin, Ac-henchung Mec-c«-xua. ? Thµnh viªn s¸ng lËp khèi thÞ trêng chung Mec- ti-na, U-ru-goay, Pa-ra-goay, Chi-lª, B«c«-xua gåm nh÷ng quèc gia nµo? hiÖn nay cã li-vi-a. bao nhiªu thµnh viªn? HS tr¶ lêi, GV chuÈn x¸c kiÕn thøc ? Môc tiªu cña Mec-c«-xua lµ g×? - Môc tiªu: HS tr¶ lêi, GV bæ sung, chuÈn x¸c + Th¸o gì hµng rµo thuÕ quan + Tăng cờng trao đổi thơng mại giữa c¸c níc trong khèi + Tho¸t khái sù lòng ®o¹n kinh tÕ cña Hoa K× 3.3 Cñng cè C©u 1: §¸nh dÊu x vµo tªn nh÷ng níc c«ng nghiÖp míi cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn nhÊt khu vùc Trung vµ Nam MÜ. Pª ru Vª-nª-zuª-la   Bra-xin C«-l«m-bi-a   Pa-ra-goay B«-li-vi-a   Ac-hen-ti-na U-ru-guay   Chi-lª £-cu-a-®o   Câu 2: Hoàn chỉnh sơ đồ về sự cần thiết phải bảo vệ rừng A-ma-dôn bằng cách nối mòi tªn theo híng thÝch hîp: Khai th¸c rõng A-ma-d«n.

(142) Lấy đất trồng. LÊy gç. Mở đờng. Khai th¸c cña. Rõng bÞ ph¸. Rõng c¹n kiÖt. Rõng bÞ ph¸. Rõng bÞ ph¸. B¶o vÖ m«i trêng IV. DÆn dß - Häc bµi cò - ChuÈn bÞ bµi thùc hµnh : TiÕt 51 - Bµi 46 : Thùc hµnh Sù ph©n ho¸ cña th¶m thùc vËt ở suờn đông và sờn tây của dãy An-det.

(143) Hä tªn:…………………………… Líp:……………………………… §iÓm. Thø ….. ngµy….. th¸ng…..n¨m 2008 KiÓm tra 15 phót M«n: §Þa lÝ Lêi nhËn xÐt cña gi¸o viªn. PhÇn tr¾c nghiÖm Câu 1. Khoanh tròn chữ cái đứng đầu ý em cho là đúng 1> Trung và Nam Mĩ có rừng xích đạo điển hình nhất thế giới bao phủ: a. §ång b»ng ¤-ri-n«-c« b. §ång b»ng A-ma-d«n c. §ång b»ng La-pla-ta d. §ång b»ng Pam-pa 2> D©n c Trung vµ Nam MÜ phÇn lín lµ: a. Chñng téc M«n-g«-l«-it b. Chñng téc ¥-r«-pª-«-it c. Chñng téc Nª-gr«-it d. Ngêi lai 3> PhÇn lín diÖn tÝch khu vùc Trung vµ Nam MÜ n»m trong m«i trêng a. Xích đạo ẩm b. Nhiệt đới c. Ôn đới d. C¶ a vµ b 4> Tỉ lệ dân số đô thị của Trung và Nam Mĩ chiếm khoảng a. 75 % b. 76 % c. 77 % d. 78 % 5> Siêu đô thị nào sau đây không phải siêu đô thị ở Trung và Nam Mĩ a. Xan-ti-a-g« b. Xao Pao-l« c. Mª-hi-c« Xi-ti d. Ri-ô đê Gia-nê-rô 6> Níc cã s¶n lîng c¸ vµo lo¹i bËc nhÊt thÕ giíi ë Trung vµ Nam MÜ lµ: a. Bra-xin b. Pª-ru c. Ac-hen-ti-na d. Pa-ra-goay C©u 2. H·y nèi c¸c ý ë cét A sao cho phï hîp víi cét B A B 1. Rừng xích đạo a. Cao nguyªn Pa-ta-go-ni 2. Rừng rậm nhiệt đới b. Phía tây eo đất Trung Mĩ, quần đảo Ăng-ti, đồng bằng Ô-ri-nô-cô 3. Rõng tha, xa van c. §ång b»ng Pam-pa 4. Th¶o nguyªn d. §ång b»ng A-ma-d«n 5. Hoang m¹c e. Phía đông của eo đất Trung Mĩ, quần đảo Ăng -ti PhÇn tù luËn Câu 3. Nêu đặc điểm địa hình của lục địa Nam Mĩ . Câu 4. Quá trình đô thị hoá ở Trung và Nam Mĩ khác với ở Bắc Mĩ nh thế nào?.

(144) §¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm PhÇn tr¾c nghiÖm Câu 1. Khoanh tròn chữ cái đứng đầu ý em cho là đúng(3đ). a. b x. c. d. 1 2 x 3 x 4 x 5 x 6 x C©u 2. H·y nèi c¸c ý ë cét A sao cho phï hîp víi cét B (1®). 1.-> d 2.-> e 3.-> b 4.-> c 5.-> a PhÇn tù luËn Câu 3. Đặc điểm địa hình lục địa Nam Mĩ(3đ): - HÖ thèng nói An-®et ë phÝa t©y(1®) - Miền đồng bằng ở giữa là một chuổi đồng bằng nối tiếp nhau(1đ) - Cao nguyên ở phía đông(1đ) Câu 4. Quá trình đô thị hoá ở Trung và Nam Mĩ khác với Bắc Mĩ (3đ): - Quá trình đô thị hoá ở Trung và Nam Mĩ diễn ra vối tốc độ nhanh trong khi kinh tế cßn chËm ph¸t triÓn=>mang tÝng chÊt tù ph¸t - Quá trình đô thị hoá ở Bắc Mĩ gắn liền với quá trình công nghiệp hoá.

(145) Ngµy 11 th¸ng 3 n¨m 2009 TiÕt 51 - Bµi 46 : Thùc hµnh Sù ph©n ho¸ cña th¶m thùc vËt ở sờn đông và sờn tây của dãy An-det I. Môc tiªu bµi häc Sau bµi thùc hµnh, HS cÇn: - Nắm vững sự phân hoá của môi trờng theo độ cao ở An-đet - Hiểu rõ sự khác nhau giữa sờn đông và sờn tây dãy An-đet. Sự khác nhau trong vấn đề sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên ở sờn đông và sờn tây đãy An-đet. - Rèn luyện kỹ năng đọc lắt cắt, giải thích mối quan hệ giữa các đối tợng địa lí. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Lát cắt sờn đông và sờn tây của dãy An-đet. - Bản đồ tự nhiên Trung và Nam Mĩ. III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò ? Tr×nh bµy sù ph©n bè s¶n xuÊt cña mét sè ngµnh c«ng nghiÖp chñ yÕu cña c¸c níc Trung vµ Nam MÜ. ? Tại sao phải đặt vấn đề bảo vệ môi trờng rừng A-ma-dôn? 3. Bµi míi 3.1. Më bµi GV giíi thiÖu bµi míi 3.2. Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, HS Néi dung bµi häc ? Quan s¸t H. 46.1, cho biÕt c¸c ®ai thùc vËt theo chiÒu cao ë sên t©y An-®et. GV híng dÉn: Nªu tªn c¸c ®ai thùc vËt và độ cao tơng ứng. 2 HS lªn b¶ng tr×nh bµy(viÕt), HS kh¸c nhËn xÐt, bæ sung(nÕu cÇn); GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. ? Quan s¸t h×nh 46.2: + Cho biÕt thø tù c¸c ®ai thùc vËt theo chiều cao của sờn đông An-đet? + Từng đai thực vật đợc phân bố từ độ cao nào đến độ cao nào? GV híng dÉn : + Nªu tªn c¸c ®ai thùc vËt tõ thÊp lªn cao. + Tên đai thực vật và độ cao tơng ứng. HS tr×nh bµy, GV cïng HS chuÈn x¸c kiÕn thøc. - Th¶o luËn nhãm: ? Quan s¸t c¸c h×nh 46.1 vµ 46.2 , cho biết tại sao từ độ cao 0 m - 1000 m, ở sờn đông có rừng nhiệt đới còn ở sờn tây là thùc vËt nöa hoang m¹c?. Bµi tËp 1 C¸c ®ai thùc vËt theo chiÒu cao ë sên t©y An-®et. + Tõ 0 m - 1000 m: Thùc vËt nöa hoang m¹c + Tõ 1000 m - 2000 m: C©y bôi x¬ng rång + Tõ 2000 m - 3000 m: §ång cá c©y bôi + Tõ 3000 m - 5000 m: §ång cá nói cao + Trªn 5000 m: B¨ng tuyÕt vÜnh cöu Bµi tËp 2 - Các đai thực vật theo chiều cao sờn đông An-đet: Rừng nhiệt đới, rừng lá rộng, Rừng lá kim, đồng cỏ, đồng cỏ núi cao. - Ph©n bè cña thùc vËt theo tõng ®ai cao cña sờn đông dãy An-đet. + Từ 0 m- 1000 m: Rừng nhiệt đới + Tõ 1000 m - 1300 m: Rõng l¸ réng + Tõ 1300 m - 3000 m: Rõng l¸ kim + Tõ 3000 m - 4000 m: §ång cá + Tõ 4000 m - 5500 m: §ång cá nói cao + Trªn 5500 m: B¨ng tuyÕt vÜnh cöu Bµi tËp 3 Từ độ cao 0 m - 1000 m: + PhÝa t©y An-®et: thùc vËt nöa hoang m¹c Sên t©y d·y An-®et -> thùc vËt nghÌo nµn. + Phía đông An-đét: rừng nhiệt đới Sờn đông của dãy An-đet -> thực vật phát triển. => Sù kh¸c nhau nµy lµ do:.

(146) + Nhãm 1: Gi¶i thÝch sù ph©n bè thùc + Sờn đông: ma nhiều do ảnh hởng của sờn vật sờn Tây ở độ cao 0-1000 m. đón gió Tín phong. + Nhãm 2: Gi¶i thÝch sù ph©n bè thùc + Sên t©y: ma Ýt do ¶nh hëng cña dßng biÓn vật sờn Đông ở độ cao 0-1000 m. lạnh Pê-ru, đồng thời là sờn khuất gió. GV híng dÉn: -> Sờn đông An-đet ma nhiều hơn ở sờn tây + So sánh thảm thực vật ở độ cao 0 m An-đet. -1000 m gi÷a 2 sên An-®et ®i qua l·nh thæ Pª-ru. + CÇn chó ý khi gi¶i thÝch: híng sên, dßng biÓn. C¸c nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ th¶o luËn, líp gãp ý bæ sung; GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. 3.3. Củng cố, đánh giá - GV nhận xét sự chuẩn bị bài thực hành và thái độ học tập của HS - GV đánh giá (cho điểm) IV. DÆn dß - Hoµn thµnh bµi thùc hµnh - ¤n tËp tõ bµi 30 - bµi 46 chuÈn bÞ tiÕt sau : TiÕt 52 - ¤n tËp kiÓm tra ( GV phát đề cơng ôn tập cho HS).

(147) đề cơng ôn tập Vấn đề 1. Hệ thống kiến thức Bµi 32- bµi 33: C¸c khu vùc ch©u Phi ? Vì sao châu Phi chủ yếu xuất khẩu sản phẩm cây công nghiẹp nhiệt đới, nhập khẩu m¸y mãc, thiÕt bÞ, hµng tiªu dïng, l¬ng thùc? ? Dựa vào bản đồ dân số, mật độ dân số và các độ thị châu Phi, nêu tên các đô thị có trªn 5 triÖu d©n ë ch©u Phi. ? Tại sao phần lớn Bắc Phi và Nam Phi đều nằm trong môi trờng nhiệt đới nhng khí hËu cña Nam Phi l¹i Èm vµ dÞu h¬n khÝ hËu cña B¾c Phi? ? So sánh đặc điểm kinh tế của ba khu vực châu Phi : Bắc Phi, Trung Phi, Nam Phi. Bµi 35: Kh¸i qu¸t ch©u MÜ ? Các luồng nhập c có vai trò quan trọng nh thế nào đối với sự hình thành cộng đồng d©n c ch©u MÜ? Bµi 36: Thiªn nhiªn B¾c MÜ ? Trình bày đặc điểm cấu trúc địa hình của Bắc Mĩ. Bµi 37: D©n c B¾c MÜ ? Tr×nh bµy sù ph©n bè d©n c ch©u MÜ. ? Dựa vào H 37.1, nêu tên một số thành phố nằm trên hai dải siêu đô thị từ Bô-xtơn đến Oa-sinh-tơn và Si-ca-gô đến Môn-trê-an. Bµi 38: Kinh tÕ B¾c MÜ ? Những điều kiện nào làm cho nền nông nghiệp Hoa Kì và Ca-na-đa phát triển đến trình độ cao? ? Tr×nh bµy sù ph©n bè s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ë B¾c MÜ. ? Nªu c¸c ngµnh c«ng nghiÖp quan träng cña c¸c níc B¾c MÜ. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, sản xuất công nghiệp ở Hoa Kì biến đổi nh thế nào? Bµi 41- bµi 42: Thiªn nhiªn trung vµ Nam MÜ ? Trình bày cấu trúc địa hình eo đất Trung Mĩ và quần đảo Ăng-ti và lục địa Nam Mĩ. ? Tr×nh bµy c¸c kiÓu m«i trêng chÝnh ë Trung vµ Nam MÜ. ? Quan sát hình 41.1 và 42.1, giải thích vì sao dải đất duyên hải phía tây An-đet lại có hoang m¹c? ? So sánh cấu trúc địa hình lục địa Nam Mĩ và lục địa Bắc Mĩ Bµi 43: D©n c, x· héi Trung vµ Nam MÜ ? Nêu đặc điểm dân c Trung và Nam Mĩ. ? Quá trình đô thị hoá ở Trung và Nam Mĩ khác với Bắc Mĩ nh thế nào? Bµi 44-bµi 45: Kinh tÕ Trung vµ Nam MÜ ? Nêu sự bất hợp lí trong chế độ sở hữu ruộng đất ở Trung và Nam Mĩ ? Tại sao phải đặt vấn đề bảo vệ rừng A-ma-dôn? Vấn đề 2: Chữa một số bài tập trong SGK - Bµi tËp 3 ( trang 96 ) - Bµi tËp 3 ( trang 106 ). Ngµy 15 th¸ng 3 n¨m 2008. TiÕt 52 : ¤n tËp kiÓm tra I. Môc tiªu bµi häc Sau bµi häc, HS ph¶i: - Biết hệ thống và nắm vững các kiến thức đã học về: + §Æc ®iÓm ph¸t triÓn kinh tÕ cña c¸c khu vùc ch©u Phi ( B¾c Phi, Trung Phi, Nam Phi ).

(148) + §Æc ®iÓm tù nhiªn, d©n c vµ x· héi, kinh tÕ cña ch©u MÜ. Vµ sù kh¸c biÖt vÒ t×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi cña c¸c khu vùc ch©u MÜ ( B¾c MÜ, Trung vµ Nam MÜ) - Rèn luyện kỹ năng bản đồ, nhận xét, giải thích. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Bản đồ tự nhiên Châu Phi - Bản đồ kinh tế chung Châu Phi - Bản đồ dân số, mật độ dân số và đô thị Châu Phi - Bản đồ tự nhiên Châu Mĩ - Bản đồ kinh tế chung Châu Mĩ - Bản đồ dân số, mật độ dân số và đô thị Châu Mĩ III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi míi 2.1. Më bµi GV giíi thiÖu bµi míi 2.2. Hoạt động dạy học GV nªu c©u hái hoÆc d¹ng bµi tËp; HS lÇn lît tr¶ lêi c¸c c©u hái vµ gi¶i quyÕt c¸c d¹ng bµi tËp; GV bæ sung (nÕu cÇn), chuÈn x¸c kiÕn thøc. Vấn đề 1. Hệ thống kiến thức Bµi 32- bµi 33: C¸c khu vùc ch©u Phi ? Vì sao châu Phi chủ yếu xuất khẩu sản phẩm cây công nghiệp nhiệt đới, nhập khẩu m¸y mãc, thiÕt bÞ, hµng tiªu dïng, l¬ng thùc? ? Dựa vào bản đồ dân số, mật độ dân số và các độ thị châu Phi, nêu tên các đô thị có trªn 5 triÖu d©n ë ch©u Phi. ? Tại sao phần lớn Bắc Phi và Nam Phi đều nằm trong môi trờng nhiệt đới nhng khí hËu cña Nam Phi l¹i Èm vµ dÞu h¬n khÝ hËu cña B¾c Phi? ? So sánh đặc điểm kinh tế của ba khu vực châu Phi : Bắc Phi, Trung Phi, Nam Phi. Bµi 35: Kh¸i qu¸t ch©u MÜ ? Các luồng nhập c có vai trò quan trọng nh thế nào đối với sự hình thành cộng đồng d©n c ch©u MÜ? Bµi 36: Thiªn nhiªn B¾c MÜ ? Trình bày đặc điểm cấu trúc địa hình của Bắc Mĩ. Bµi 37: D©n c B¾c MÜ ? Tr×nh bµy sù ph©n bè d©n c B¾c MÜ. ? Dựa vào H 37.1, nêu tên một số thành phố nằm trên hai dải siêu đô thị từ Bô-xtơn đến Oa-sinh-tơn và Si-ca-gô đến Môn-trê-an. Bµi 38: Kinh tÕ B¾c MÜ ? Những điều kiện nào làm cho nền nông nghiệp Hoa Kì và Ca-na-đa phát triển đến trình độ cao? ? Tr×nh bµy sù ph©n bè s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ë B¾c MÜ. ? Nªu c¸c ngµnh c«ng nghiÖp quan träng cña c¸c níc B¾c MÜ. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, sản xuất công nghiệp ở Hoa Kì biến đổi nh thế nào? Bµi 41- bµi 42: Thiªn nhiªn trung vµ Nam MÜ ? Trình bày cấu trúc địa hình eo đất Trung Mĩ và quần đảo Ăng-ti và lục địa Nam Mĩ. ? Tr×nh bµy c¸c kiÓu m«i trêng chÝnh ë Trung vµ Nam MÜ. ? Quan sát hình 41.1 và 42.1, giải thích vì sao dải đất duyên hải phía tây An-đet lại có hoang m¹c? ? So sánh cấu trúc địa hình lục địa Nam Mĩ và lục địa Bắc Mĩ Bµi 43: D©n c, x· héi Trung vµ Nam MÜ ? Nêu đặc điểm dân c Trung và Nam Mĩ. ? Quá trình đô thị hoá ở Trung và Nam Mĩ khác với Bắc Mĩ nh thế nào? Bµi 44-bµi 45: Kinh tÕ Trung vµ Nam MÜ.

(149) ? Nêu sự bất hợp lí trong chế độ sở hữu ruộng đất ở Trung và Nam Mĩ ? Tại sao phải đặt vấn đề bảo vệ rừng A-ma-dôn? Vấn đề 2: Chữa một số bài tập trong SGK - Bµi tËp 3 ( trang 96 ) - Bµi tËp 3 ( trang 106 ) 2.3. Củng cố, đánh giá - GV nhận xét sự chuẩn bị bài ôn tập và thái độ học tập của HS - GV đánh giá ( cho điểm ) IV. DÆn dß - TiÕp tôc «n tËp - ChuÈn bÞ tiÕt tíi kiÓm tra 1 tiÕt. TiÕt 53 - KiÓm tra 1 tiÕt.

(150) TiÕt 53 - KiÓm tra 1 tiÕt. Ngµy 22 th¸ng 3 n¨m 2009. I. Môc tiªu bµi häc Nhằm kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh, rút ra những u khuyết điểm trong quá trình học tập của HS để kịp thời điều chỉnh, bổ sung, uốn nắn. II. ChuÈn bÞ 1. Gi¸o viªn: §Ò kiÓm tra 2. Häc sinh: ¤n tËp tèt, bót viÕt III. hoạt động trên lớp 1. ổn định lớp 2. KiÓm tra - Phát đề kiểm tra - HS lµm bµi, GV gi¸m s¸t HS lµm bµi - GV thu bài, nhận xét thái độ, ý thức làm bài của HS. 3. Híng dÉn chuÈn bÞ bµi míi §Ò kiÓm tra PhÇn tr¾c nghiÖm Câu 1: Khoanh tròn chữ cái đứng đầu ý em cho là đúng nhất. 1. Vai trò của các luồng nhập c tới sự hình thành cộng đồng dân c châu Mĩ là: a. T¹o nªn c¸c thµnh phÇn ngêi lai c. Cả a và b đều đúng b. Cã thµnh phÇn chñng téc ®a d¹ng d. Cả a và b đều sai 2. KiÓu khÝ hËu chiÕm diÖn tÝch lín nhÊt B¾c MÜ a. Hàn đới c. Nhiệt đới b. Ôn đới d. Cận nhiệt đới 3. Tỉ lệ dân số đô thị của Trung và Nam Mĩ chiếm khoảng: a. 75 % d©n sè b. 76 % d©n sè c. 77 % d©n sè d. 78 % d©n sè 4. HiÖp héi mËu dÞch tù do B¾c MÜ (NAFTA) gåm c¸c quèc gia a. Hoa K×, Ca-na-®a, Mª-hi-c«, Braxin b. Braxin, Ca-na-®a, Mª-hi-c«, Pa-ra-goay, Uru-goay c. Braxin, Ac-hen-ti-na, Pa-ra-goay, Uru-goay, Chi-lª, B«-li-vi-a d. Hoa K×, Ca-na-®a, Mª-hi-c« Câu 2: Khoanh tròn chữ cái đứng đầu ý em cho là sai. 5. Châu Mĩ có vị trí địa lí: a. Nằm trong môi trờng nhiệt đới b. Trải dài từ vòng cực Bắc đến vùng cận cực Nam c. TiÕp gi¸p víi Th¸i B×nh D¬ng, §¹i T©y D¬ng vµ B¾c B¨ng D¬ng d. N»m hoµn toµn ë nöa cÇu T©y. 6. Nền nông nghiệp Hoa Kì và Ca-na-đa phát triển đến trình độ cao nhờ: a. Diện tích đất canh tác rộng lớn c. §øng hµng ®Çu thÕ giíi vÒ xuÊt khÈu n«ng s¶n b. Khoa häc kÜ thuËt tiªn tiÕn d. C¸c ®iÒu kiÖn tù nhiªn kh¸c thuËn lîi PhÇn tù luËn Câu 3: Trình bày đặc điểm cấu trúc địa hình lục địa Nam Mĩ. C©u 4: Gi¶i thÝch sù tha thít d©n c ë mét sè vïng cña ch©u MÜ ? - Trên bán đảo A-la-xca và phía Bắc Ca-na-đa - Trong hÖ thèng Cooc-®i-e - §ång b»ng A-ma-d«n - Trªn cao nguyªn Pa-ta-g«-ni Câu 5. Quá trình đô thị hoá ở Trung và Nam Mĩ khác với Bắc Mĩ nh thế nào? §¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm.

(151) PhÇn tr¾c nghiÖm Câu 1. Khoanh tròn chữ cái đứng đầu ý em cho là đúng(2đ) a b c d 1 x 2 x 3 x 4 x Câu 2. Khoanh tròn chữ cái đứng đầu ý em cho là sai(1đ). a b c d 1 x 2 x PhÇn tù luËn Câu 3. Đặc điểm địa hình lục địa Nam Mĩ (3đ): - HÖ thèng nói An-®et ë phÝa t©y (1®) - Miền đồng bằng ở giữa là một chuổi đồng bằng nối tiếp nhau (1đ) - Cao nguyên ở phía đông (1đ) Câu 4. Quá trình đô thị hoá ở Trung và Nam Mĩ khác với Bắc Mĩ (3đ): - Quá trình đô thị hoá ở Trung và Nam Mĩ diễn ra với tốc độ nhanh trong khi kinh tế cßn chËm ph¸t triÓn=>mang tÝnh chÊt tù ph¸t - Quá trình đô thị hoá ở Bắc Mĩ gắn liền với sự phát triển của công nghiệp C©u 5. Gi¶i thÝch sù tha thít d©n c ë mét sè vïng cña Ch©u MÜ (2®). - Trên bán đảo A-la-xca và phía bắc Ca-na-đa: Khí hậu hàn đới khắc nghiệt (lạnh lẽo quanh n¨m) - Trong hệ thống Cooc-đi-e: địa hình hiểm trở, khí hậu hoang mạc khắc nghiệt. - Đồng bằng A-ma-dôn: chủ yếu là rừng rậm xích đạo và nhiệt đơí => khí hậu nhiệt đới ẩm, không khí ngột ngạt, cha đợc khai thác hợp lí. - Trªn cao nguyªn Pa-ta-g«-ni: khÝ hËu kh¾c nghiÖt vµ kh« h¹n.. Hä tªn:…………………………… Líp: 7. Thø ….. ngµy….. th¸ng…..n¨m 200 KiÓm tra häc k× ii Thêi gian: 45 phót M«n: §Þa lÝ.

(152) §iÓm. Lêi nhËn xÐt cña gi¸o viªn. PhÇn tr¾c nghiÖm Câu 1: Khoanh tròn chữ cái đứng đầu ý em cho là đúng nhất.(2 điểm) 1. Vai trò của các luồng nhập c tới sự hình thành cộng đồng dân c châu Mĩ là: (0,5 điểm) a. T¹o nªn c¸c thµnh phÇn ngêi lai c. Cả a và b đều đúng b. Cã thµnh phÇn chñng téc ®a d¹ng d. Cả a và b đều sai 2. KiÓu khÝ hËu chiÕm diÖn tÝch lín nhÊt B¾c MÜ (0,5 ®iÓm) a. Hàn đới c. Nhiệt đới b. Ôn đới d. Cận nhiệt đới 3. Tỉ lệ dân số đô thị của Trung và Nam Mĩ chiếm khoảng:(0,5 điểm) a. 75 % d©n sè b. 76 % d©n sè c. 77 % d©n sè d. 78 % d©n sè 4. HiÖp héi mËu dÞch tù do B¾c MÜ (NAFTA) gåm c¸c quèc gia (0,5 ®iÓm) a. Hoa K×, Ca-na-®a, Mª-hi-c«, Braxin b. Braxin, Ca-na-®a, Mª-hi-c«, Pa-ra-goay, Uru-goay c. Braxin, Ac-hen-ti-na, Pa-ra-goay, Uru-goay, Chi-lª, B«-li-vi-a d. Hoa K×, Ca-na-®a, Mª-hi-c« Câu 2: Khoanh tròn chữ cái đứng đầu ý em cho là sai.(1 điểm) 5. Châu Mĩ có vị trí địa lí: (0,5 điểm) a. Nằm trong môi trờng nhiệt đới b. Trải dài từ vòng cực Bắc đến vùng cận cực Nam c. TiÕp gi¸p víi Th¸i B×nh D¬ng, §¹i T©y D¬ng vµ B¾c B¨ng D¬ng d. N»m hoµn toµn ë nöa cÇu T©y. 6. Nền nông nghiệp Hoa Kì và Ca-na-đa phát triển đến trình độ cao nhờ:(0,5điểm) a. Diện tích đất canh tác rộng lớn c. §øng hµng ®Çu thÕ giíi vÒ xuÊt khÈu n«ng s¶n b. Khoa häc kÜ thuËt tiªn tiÕn d. C¸c ®iÒu kiÖn tù nhiªn kh¸c thuËn lîi PhÇn tù luËn Câu 3: Trình bày đặc điểm cấu trúc địa hình lục địa Nam Mĩ.(2 điểm) C©u 4: Gi¶i thÝch sù tha thít d©n c ë mét sè vïng cña ch©u MÜ ? (4®iÓm) - Trên bán đảo A-la-xca và phía Bắc Ca-na-đa - Trong hÖ thèng Cooc-®i-e - §ång b»ng A-ma-d«n -.

(153) 1 -> …….. 2 -> …… 3 -> ……… 4 -> …….. 5-> ……. PhÇn tù luËn Câu 3: Trình bày đặc điểm cấu trúc địa hình l Thø 7 ngµy 22 th¸ng 3 n¨m 2009 d. §ång b»ng A-ma-d«n KiÓm tra 45 phót Líp: 7 M«n: §Þa lÝ §iÓm Lêi nhËn xÐt cña gi¸o viªn. PhÇn tr¾c nghiÖm Câu 1: Khoanh tròn chữ cái đứng đầu ý em cho là đúng nhất. 1. D©n c Trung vµ Nam MÜ phÇn lín lµ: a. Ngêi lai b. Chñng téc ¥-r«-pª-«-it c. Chñng téc Nª-gr«-it d. Chñng téc M«n-g«-l«-it 2. PhÇn lín diÖn tÝch khu vùc Trung vµ Nam MÜ n»m trong m«i trêng a. Xích đạo ẩm b. Nhiệt đới c. Ôn đới d. C¶ a vµ b 3. Tỉ lệ dân số đô thị của Bắc Mĩ chiếm khoảng: a. 75 % d©n sè b. 76 % d©n sè c. 77 % d©n sè d. 78 % d©n sè 4. Khèi MËu dÞch tù do Nam MÜ (Mec-c«-xua) gåm c¸c quèc gia: a. Hoa K×, Ca-na-®a, Mª-hi-c«, Braxin b. Bra-xin, Ca-na-®a, Mª-hi-c«, Pa-ra-goay, Uru-goay c. Bra-xin, Ac-hen-ti-na, Pa-ra-goay, Uru-goay, Chi-lª, B«-li-vi-a d. Hoa K×, Ca-na-®a, Mª-hi-c« C©u 2. H·y nèi c¸c ý ë cét A sao cho phï hîp víi cét B A B 1. Rừng xích đạo a. Cao nguyªn Pa-ta-go-ni 2. Rừng rậm nhiệt đới b. Phía tây eo đất Trung Mĩ, quần đảo Ăng-ti, đồng bằng Ô-ri-nô-cô 3. Rõng tha, xa van c. §ång b»ng Pam-pa đất Trung Mĩ, quần đảo Ăng-ti ục địa Nam Mĩ. Câu 4: Tại sao phải đặt vấn đề bảo vệ rừng A-ma-dôn? ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………….

(154)

(155) Ngµy 22 th¸ng 3 n¨m 2009 Ch¬ng VIII. Ch©u Nam Cùc TiÕt 54 Bµi 47: Ch©u Nam Cùc - Ch©u lôc l¹nh nhÊt thÕ giíi I. Môc tiªu bµi häc Sau bµi häc, HS cÇn: - Hiểu rõ các hiện tợng và đặc điểm tự nhiên của một châu lục ở vùng địa cực châu Nam Cùc. - Rèn luyện kĩ năng đọc bản đồ địa lí ở các vùng địa cực, kĩ năng lập sơ đồ mối quan hÖ. - Gi¸o dôc cho c¸c em tinh thÇn dòng c¶m, kh«ng ng¹i nguy hiÓm, gian khã trong nghiên cứu, thám hiểm địa lí. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Bản đồ châu Nam Cực. - Bản đồ lịch sử khám phá và nghiên cứu châu Nam Cực. - Mét sè tranh ¶nh. + C¸c tµu, thuyÒn, ch©n dung cña c¸c nhµ th¸m hiÓm. + ¶nh 1 tr¹m nghiªn cøu vµ c«ng viÖc cña c¸c nhµ khoa häc ë Nam Cùc. + Quang cảnh bờ biển Nam Cực và các đàn chim cánh cụt, chim hải âu. III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi míi 2.1. Më bµi Ch©u Nam Cùc bÞ b¨ng tuyÕt bao phñ quanh n¨m lµ ch©u lôc l¹nh kh¾c nghiÖt nhÊt trªn thÕ giíi vµ còng lµ ch©u lôc cha cã d©n sinh sèng, trõ c¸c nhµ nghiªn cøu khoa häc. Bµi häc h«m nay cña chóng ta: TiÕt 54- bµi 47: Ch©u Nam Cùc - ch©u lôc l¹nh nhÊt thÕ giíi. 2.2. Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, HS Néi dung bµi häc 1. KhÝ hËu - GV giới thiệu mục 1 và treo bản đồ lên - Ch©u Nam Cùc bao gåm: ? Ch©u Nam Cùc bao gåm nh÷ng bé phËn nµo? + Lục địa Nam Cực + Các đảo ven lục địa Nam Cực - KhÝ hËu Ch©u Nam Cùc cã vÞ trÝ n»m ë vïng ? Quan sát H 47.1 hoặc bản đồ châu Nam Cực, em hãy xác định vị trí địa lí của châu Nam Cực, cực nên khí hậu ở đây lạnh khắc nghiệt vị trí địa lí đó ảnh hởng nh thế nào đến khí hậu (năm 1967 nhiệt độ thấp nhất là -94,50C <=> "Cùc l¹nh" cña thÕ giíi cña ch©u lôc? GV trình bày lại ảnh hởng của vị trí địa lí đến khÝ hËu cña ch©u lôc. Cao nguyªn b¨ng khæng lå ? Quan sát H 47.2, em hãy nhận xét về chế độ nhiÖt cña ch©u Nam Cùc? ? Quan sát H 47.3, cho biết đặc điểm nổi bật B¨ng ngµy cµng tan ch¶y của bề mặt lục địa Nam Cực là gì? Mức nớc đại dơng dâng lên ? Em h·y cho biÕt hiÖn tîng g× ®ang xÈy ra đối với "cao nguyên băng khổng lồ" này? Giải §e do¹ cuéc sèng cña con ngêi ë thÝch? các đảo và những vùng đất thấp ven biển. ? Sự tan băng ở Châu Nam Cực sẽ ảnh hởng đến đời sèng con ngêi trªn Tr¸i §Êt nh thÕ nµo - Chim c¸nh côt, h¶i cÈu vµ h¶i b¸o c¸c ? Tại sao Châu Nam Cực là một hoang mạc lạnh mà loại chim biển sống ở ven lục địa và trên vùng ven bờ và trên các đảo vẫn có nhiều chim và các đảo..

(156) động vật sinh sống? GV gi¶i thÝch l¹i vµ treo tranh quang c¶nh bờ biển Nam Cực và các đàn chim cánh cụt, chim h¶i cÈu... - Giàu tài nguyên khoáng sản: than đá, ? Em có nhận xét về nguồn tài nguyên khoáng sắt, đồng, dầu mỏ, khí tự nhiên... s¶n ë ®©y nh thÕ nµo? GV chèt l¹i 2. Vµi nÐt vÒ lÞch sö kh¸m ph¸ vµ - GV chuyÓn sang môc 2 nghiªn cøu ? Tạo sao nói: Nam Cực là châu lục đợc biết - Châu Nam Cực đợc phát hiện vào cuối đến muộn nhất? thế kỉ XIX mãi đến thế kỉ XX mới đợc - GV cho HS đọc hết mục 2 nghiên cứu => châu lục đợc biết đến ? Em h·y nªu 1 vµi nÐt vÒ lÞch sö kh¸m ph¸ vµ muén nhÊt. nghiªn cøu ch©u Nam Cùc. - Từ năm 1957 việc nghiên cứu đợc xúc GV kh¸i qu¸t l¹i kÕt hîp víi viÖc sö dông tiÕn m¹nh mÏ vµ toµn diÖn. bản đồ lịch sử khám phá và nghiên cứu châu - §Õn nay, lµ ch©u lôc duy nhÊt trªn thÕ Nam Cùc, tranh ¶nh vÒ c¸c tµu, thuyÒn, ch©n giíi cha cã d©n c sinh sèng thêng xuyªn. dung cña c¸c nhµ nghiªn cøu. 3.3. Cñng cè. ? Nêu đặc điểm tự nhiên của châu Nam Cực ? Tại sao nói: Nam Cực là châu lục đợc biết đến muộn nhất ? IV. DÆn dß HS vÒ nhµ - Häc bµi cò - Nghiªn cøu tríc bµi míi: TiÕt 55, bµi 48 Thiªn nhiªn ch©u §¹i D¬ng.

(157) Ngµy 25 th¸ng 3 n¨m 2009. Ch¬ng IX: Ch©u §¹i D¬ng TiÕt 55 Bµi 48. Thiªn nhiªn Ch©u §¹i D¬ng I. Môc tiªu bµi häc Sau bµi häc, HS cÇn: - Biết mô tả đợc bốn nhóm đảo thuộc vùng đảo châu Đại Dơng. - Hiểu đợc đặc điểm về tự nhiên của các đảo châu Đại Dơng . - Biết quan sát, phân tích các bản đồ, biểu đồ và ảnh để nắm đợc kiến thức. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Bản đồ địa lí tự nhiên châu Đại Dơng - Mét sè tranh ¶nh vÒ c¶nh quan tù nhiªn III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò ? Nêu những đặc điểm tự nhiên của Châu Nam Cực ? Tại sao châu Nam Cực là một hoang mạc lạnh mà vùng ven bờ và trên các đảo vẫn có nhiều chim và động vật sinh sống? 3. Bµi míi 3.1. Më bµi N»m gi÷a Th¸i B×nh D¬ng mªnh m«ng, ch©u §¹i D¬ng cã tæng diÖn tÝch h¬n 8,5 triệu km2, gồm lục địa Ô-xtrây-li-a và vô số đảo lớn nhỏ. Khí hậu nóng ẩm điều hoà, cây cối xanh tốt quanh năm đã biến các đảo của châu Đại Dơng thành "thiên đàng xanh" giữa biển c¶ mªnh m«ng. 3.2. Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, HS Néi dung bµi häc 1. Vị trí địa lí, địa hình ? Dùa vµo H 48.1, em h·y: + Xác định vị trí lục địa Ô-xtrây-lia - Châu Đại Dơng gồm: và các đảo lớn của châu Đại Dơng. + Lục địa Ô -xtrây-li-a + Xác định vị trí các chuỗi đảo + Vô số các đảo lớn nhỏ thuéc ch©u §¹i D¬ng. - Vị trí các chuỗi đảo thuộc châu Đại Dơng: HS tr¶ lêi, GV chuÈn x¸c + Chuỗi đảo núi lửa Mê-la-nê-di: nằm ở phía Bắc ? Thái Bình Dơng là 1 đại dơng nh và đông bắc lục địa Ô-xtrây-lia, từ xích đạo đến thÕ nµo? khoảng vĩ tuyến 23-240N. Các đảo lớn là Niu-ghi-nê, HS tr¶ lêi, GV bæ sung Bi-xmác, Xô-lô-môn, Nu-ven Ca-lê-đô-ni... - GV lµm râ c¸c kh¸i niÖm: + Chuỗi đảo san hô Mi-crô-nê-đi: nằm ở phía bắc + Đảo lục địa và đông bắc Mê-la-nê-đi, khoảng từ 100N->280B + Đảo đại dơng: (Vòng đai nhiệt đới), đảo lớn là Gu-am.  Các đảo núi lửa + Chuỗi đảo núi lửa nhỏ và đảo san hô Pô-li-nê-đi: nằm ở phía đông kinh tuyến 1800, thuộc vùng trung  §¶o san h« t©m Th¸i B×nh D¬ng, kho¶ng tõ 23-240B -> 280N + Vßng ®ai löa Th¸i B×nh D¬ng trong vành đai nhiệt đới, ở phía Nam lan tới vòng đai cận nhiệt đới của bán cầu Nam.Các đảo lớn: Vi-ti Lª-ru... - Quần đảo Niu Di- len: nằm ở phía tây kinh tuyến 1800 kho¶ng tõ 370N -> 490N. 2. Khí hậu, thực vật và động vật ? Dựa vào hình 48.2, cho biết đặc * Các đảo và quần đảo thuộc châu Đại Dơng điểm khí hậu của các đảo thuộc ch©u §¹i D¬ng. ? Nguyªn nh©n nµo khiÕn cho c¸c - KhÝ hËu nãng Èm vµ ®iÒu hoµ, ma nhiÒu.

(158) đảo và quần đảo của Châu Đại Dơng đợc gọi là "Thiên đàng xanh" cña Th¸i B×nh D¬ng?. - C¶ng quan: + Rừng xích đạo xanh quanh năm Thiªn + Rừng ma mùa nhiệt đới đàng ? Tại sao đại bộ phận diện tích lục + Rừng dừa xanh địa Ô-xtrây-li a là hoang mạc? HS tr¶ lêi, GV bæ sung : + Chí tuyến Nam đi qua giữa lãnh * Lục địa Ô-xtrây-li-a thæ -> N»m trong khu vùc ¸p cao - KhÝ hËu kh« h¹n -> phÇn lín lµ hoang m¹c chÝ tuyÕn. - Nhiều động vật độc đáo nhất thế giới: Cang-gu-ru, + Phía đông lục địa lại có dãy Tr- gấu túi Cô-a-la. ờng Sơn nằm sát biển chạy từ Bắc - Có hơn 600 loài bạch đàn . -> Nam => hiÖu øng ph¬n ë sên T©y. ? Em cã nhËn xÐt vÒ giíi sinh vËt ë lục địa này nh thế nào? ? Em h·y cho biÕt nh÷ng khã kh¨n cña thiªn nhiªn Ch©u §¹i D¬ng. - Nhiều thiên tai: Bão nhiệt đới, nạn ô nhiễm biển, mùc níc biÓn d©ng cao. 3.3. Cñng cè PhÇn ghi nhí IV. DÆn dß - Häc bµi cò + lµm bµi tËp - Nghiªn cøu bµi míi: TiÕt 56 - Bµi 49. D©n c vµ kinh tÕ ch©u §¹i D¬ng.

(159) Ngµy 31 th¸ng 3 n¨m 2009 TiÕt 56 Bµi 49: D©n c vµ kinh tÕ ch©u §¹i D¬ng I. Môc tiªu bµi Häc Sau bµi häc, HS cÇn: - Nắm vững đặc điểm dân c và sự phát triển KT-XH của châu Đại Dơng đặc biệt là cña ¤-xtr©y-li-a. - HiÓu râ mèi quan hÖ gi÷a c¸c ®iÒu kiÖn tù nhiªn víi sù ph©n bè d©n c, sù ph¸t triÓn vµ ph©n bè s¶n xuÊt c«ng, n«ng nghiÖp. - Củng cố kĩ năng đọc, phân tích, nhận xét nội dung các lợc đồ, bảng số liệu. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Bản đồ phân bố dân c và đô thị ở Ô-xtrây-li-a - Bản đồ kinh tế Ô-xtrây-li-a III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò ? Cho biết nguồn gốc hình thành các đảo của châu Đại Dơng ? Nguyên nhân nào đã khiến cho châu Đại Dơng đợc gọi là "Thiên đàng xanh" của Th¸i B×nh D¬ng? 3. Bµi míi 3.1. Më bµi Châu Đại Dơng là châu lục tha dân nhng có tỉ lệ đô thị hoá cao. Trình độ phát triển kinh tÕ gi÷a c¸c níc rÊt chªnh lÖch. 3.2. Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, HS - GV tổ chức cho HS hoạt động theo nhóm để phân tích bảng số liệu về dân c các đảo thuộc châu Đại Dơng, nhằm thực hiÖn c¸c yªu cÇu sau: + Nêu đặc điểm phân bố dân c châu Đại D¬ng ? + §Æc ®iÓm d©n thµnh thÞ ch©u §¹i D¬ng? + D©n c ch©u §¹i D¬ng gåm nh÷ng thµnh phÇn ngêi nµo? Ph©n bè ë ®©u? - GV cÇn lµm râ c¸c kh¸i niÖm thæ d©n vµ ngêi nhËp c.. - GV cÇn gióp HS hiÓu râ 1 sè kh¸i niÖm cã trong b¶ng thèng kª (Tr 148) + GDP: Gross Domestic Production lµ toàn bộ giá trị hàng hoá và dịch vụ đợc s¶n xuÊt vµ thùc hiÖn ë trong níc. + C¬ cÊu GDP lµ gi¸ trÞ thµnh phÇn cña các ngành kinh tế đóng góp vào GDP gåm 3 khu vùc: C«ng NghiÖp – X©y. Néi dung bµi häc 1. D©n c - Ph©n bè d©n c + Mật độ dân số thấp nhất thế giới + Phân bố dân c không đồng đều đa số tập trung ë duyªn h¶i phÝa §«ng, vïng §«ng Nam vµ r×a T©y Nam. - TØ lÖ d©n thµnh thÞ cao: 69% d©n sè sèng trong các đô thị (năm 2001) nhất là Ô-xtrây-li-a và Niu-Di-len - D©n c gåm 2 thµnh phÇn chÝnh + Ngời bản địa: khoảng 20% dân số • ¤-xtr©y-l«-Ýt: ¤-xtr©y-lia • Mê-la-nê-diêng: Các đảo tây Thái Bình Dơng. • Pô-li -nê-diêng: Các đảo đông Thái Bình Dơng. + Ngêi nhËp c: kho¶ng 80% d©n sè (gèc ¢u, gèc ¸) 2. Kinh tÕ - C¸c ngµnh kinh tÕ (B¶ng th«ng tin ph¶n håi kiÕn thøc ).

(160) dùng, N-L-NN, dÞch vô + DÞch vô: Kh«ng trùc tiÕp s¶n xuÊt ra cña c¶i vËt chÊt nhng cã kh¶ n¨ng lµm tăng giá trị hàng hoá đợc sản xuất. - HS gi¶i bµi tËp nhËn thøc: ? Nghiªn cøu SGK vµ dùa vµo sù hiÓu biÕt cña b¶n th©n, em h·y ®iÒn nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt vµo b¶ng sau: C¸c ngµnh §KTN vµ Sù ph¸t kinh tÕ TNTN triÓn C«ng nghiÖp N«ng nghiÖp DÞch vô ? Dùa vµo b¶ng sè liÖu thèng kª nhËn xét trình độ phát triển kinh tế của 1 số quèc gia ë ch©u §¹i D¬ng. ? Nghiªn cøu SGK, nªu sù kh¸c biÖt vÒ kinh tế của Ô - xtrây-li-a và Niu -Di len - Kinh tế phát triển rất không đều giữa các nớc. với các quốc đảo còn lại trong Châu Đại + Ô-xtrây-li-a và Niu Di-len là 2 nớc có nền kinh tÕ ph¸t triÓn. D¬ng. + C¸c níc cßn l¹i kinh tÕ chñ yÕu dùa vµo du lịch và khai thác tài nguyên thiên nhiên để xuất khÈu. 3.3. Cñng cè ? Trình bày đặc điểm dân c của châu Đại Dơng ? Nêu sự khác biệt về kinh tế của Ô-xtrây-li-a và Niu-Di-len với các quốc đảo còn l¹i trong ch©u §¹i D¬¬ng. IV. DÆn dß - Häc bµi cò - Nghiªn cøu bµi míi: TiÕt 57- Bµi 50. Thùc hµnh Viết báo cáo về đặc điểm tự nhiên của Ô-xtrây-li-a V. Phô lôc. B¶ng th«ng tin ph¶n håi kiÕn thøc C¸c ngµnh kinh tÕ C«ng nghiÖp. N«ng nghiÖp. §KTN - TNTN. Sù ph¸t triÓn. Nguån tµi nguyªn kho¸ng s¶n phong Ph¸t triÓn ngµnh c«ng nghiÖp khai phó: kho¸ng vµ chÕ biÕn. B« xÝt (1/3 tr÷ lîng cña thÕ giíi) Ni ken (1/5 tr÷ lîng cña thÕ giíi) Sắt, than đá, dầu mỏ, khí đốt, vàng, đồng, thiếc, Uranium... - It đất trồng trọt do khí hậu khô hạn ChØ ph¸t triÓn m¹nh ch¨n nu«i bß, - Nguồn nớc tới không đủ cõu ë ¤-xtr©y-li-a..

(161)

(162) Nghiªn cøu SGK vµ dùa vµo sù hiÓu biÕt cña b¶n th©n, em h·y ®iÒn nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt vµo b¶ng sau: C¸c ngµnh kinh tÕ C«ng nghiÖp. §iÒu kiÖn tù nhiªn vµ tµi nguyªn thiªn nhiªn. Sù ph¸t triÓn. N«ng nghiÖp. DÞch vô. Nghiªn cøu SGK vµ dùa vµo sù hiÓu biÕt cña b¶n th©n, em h·y ®iÒn nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt vµo b¶ng sau: C¸c ngµnh kinh tÕ C«ng nghiÖp. §iÒu kiÖn tù nhiªn vµ tµi nguyªn thiªn nhiªn. Sù ph¸t triÓn. N«ng nghiÖp. DÞch vô. Ngµy 2 th¸ng 4 n¨m 2009. TiÕt 57 Bµi 50: Thùc hµnh Viết báo cáo về đặc điểm tự nhiên của Ô-xtrây-li-a I. Môc tiªu Bµi häc.

(163) Sau bµi häc. HS cÇn: - Nắm vững đặc điểm địa hình Ô-xtrây-li-a. - Hiểu rõ đặc điểm khí hậu (chế độ nhiệt, chế độ ma, lợng ma của ba địa điểm đại diện cho 3 kiểu khí hậu khác nhau của Ô-xtrây-li-a và nguyên nhân của sự khác nhau đó). - Rèn luyện kĩ năng đọc, phân tích nhận xét các biểu đồ khí hậu, các lợc đồ và phát triển t duy để giải thích các hiện tợng, các vấn đề. Các kĩ năng trên sẽ giúp HS khả năng tự häc trong qu¸ tr×nh häc tËp. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Bản đồ tự nhiên lục địa Ô-xtrây-li-a. - Lát cắt địa hình lục địa Ô-xtrây-li-a theo vĩ tuyến 300 N. - Lợc đồ hớng gió và phân bố lợng ma trên lục địa Ô-xtrây-li -a và các đảo lân cận. - Các biểu đồ khí hậu của 3 trạm đợc vẽ sẵn. III. TiÕn hµnh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò KÕt hîp trong thùc hiÖn bµi míi. 3. Bµi míi 3.1. Më bµi Xác định yêu cầu bài thực hành: - Dựa vào H 48.1 và lát cắt địa hình nêu đặc điểm địa hình Ô-xtrây-li -a (khu vực, độ cao, đỉnh núi cao nhất) - Dựa vào H 48.1 và H 50.3, nêu nhận xét về khí hậu của lục địa Ô-xtrây-li -a => đặc điểm khí hậu (chế độ nhiệt, chế độ ma, lợng ma) 3.2. Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, HS Néi dung bµi häc Bài tập 1. Đặc điểm địa hình Ô-xtrây-li -a - GV tổ chức cho HS trả lời các câu hỏi - Các khu vực địa hình của phần 1. Sau đó tổ chức HS hoạt + Đồng bằng ven biển phía tây động theo nhóm để hoàn thành bài thực + Cao nguyên Tây Ô-xtrây-li-a hành về đặc điểm địa hình Ô-xtrây-li-a. + Đồng bằng trung tâm + D·y §«ng ¤-xtr©y-li-a + Đồng bằng ven biển phía đông - Đặc điểm địa hình và độ cao chủ yếu của mỗi khu vùc + Đồng bằng ven biển phía tây tơng đối thấp có độ cao khoảng 100m. + Cao nguyªn t©y ¤-xtr©y-li-a chiÕm diÖn tÝch rộng lớn, tơng đối bằng phẳng có độ cao trung b×nh kho¶ng 400m. + Đồng bằng trung tâm: rộng lớn có độ cao trung bình khoảng 150m nơi thấp nhất là hồ Âyrơ có độ sâu nằm dới mực nớc biển (-16m), §ång b»ng trung t©m cã s«ng §ac-Linh, s«ng M¬-r©y ch¶y qua. + Dãy Đông Ô-xtrây-li-a cao đồ sộ chạy từ bắc xuống nam, nằm sát biển có độ cao trung bình kho¶ng 1500m. + Đồng bằng ven biển phía đông nhỏ hẹp có độ cao trung b×nh kho¶ng 100m - §Ønh nói cao nhÊt Tên đỉnh núi: Cô-xiu-xcô §é cao: 2330m.

(164) - GV yêu cầu HS quan sát 3 biểu đồ của 3 trạm. Xác định vị trí của 3 trạm đó trên đó bản đồ tự nhiên hoặc trong SGK. - GV yªu cÇu HS quan s¸t H 48.1, H 50.2 nêu nhận xét khí hậu của lục địa Ôtrây-li-a bằng cách trả lời các câu hỏi trong SGK. GV híng dÉn HS: + Đối chiếu đờng nhiệt độ và lợng ma theo hớng để thấy sự thay đổi theo thời gian.. N»m ë phÝa nam d·y Trêng S¬n ¤- xtr©y-lia. Bµi tËp 2. §Æc ®iÓm khÝ hËu ¤-xtr©y-li-a - Các loại gió và hớng gió thổi đến lục địa Ôxtrây -li-a. + Gió mùa: Tây Bắc (mùa đông) Đông Bắc (mùa h¹) + Gió tây ôn đới: Tây Bắc + Giã tÝn phong: §«ng Nam -> ảnh hởng của các loại gió đối với chế độ ma ë ®©y. - Sù ph©n bè lîng ma. + Lợng ma giảm dần từ vùng rìa lục địa đến vùng nội địa. + Ma nhiều ở phần phía đông lục địa => Nguyªn nh©n: + ChÝ tuyÕn nam ®i qua gi÷a l·nh thæ + Phía đông lục địa có dãy Trờng Sơn nằm sát biÓn. + ¶nh hëng cña dßng biÓn l¹nh T©y ¤-xtr©y-li-a - Sù ph©n bè hoang m¹c. PhÝa t©y l·nh thæ ¤-xtr©y-li-a, bao gåm hoang m¹c: => Nguyªn nh©n: - Chí tuyến nam đi qua gần giữa lục địa Ôxtrây-li-a - PhÝa t©y ngoµi kh¬i cã dßng biÓn l¹nh T©y ¤tr©y-li-a ch¶y qua. -> T×m mèi quan hÖ gi÷a khÝ hËu vµ sinh vËt.. 3.3. Củng cố, đánh giá - GV nhận xét chung giờ học và tóm tắt phần HS đã làm - GV thu vµ chÊm bµi IV. DÆn dß - Hoµn thµnh bµi thùc hµnh - Nghiªn cøu tríc bµi míi. Ch¬ng X: Ch©u ¢u TiÕt 58 Bµi 51: Thiªn nhiªn Ch©u ¢u..

(165) Ch¬ng X: Ch©u ¢u TiÕt 58 Bµi 51. Thiªn nhiªn Ch©u ¢u I. Môc tiªu bµi häc. Ngµy 7 th¸ng 4 n¨m 2009. Sau bµi häc, HS cÇn: - Nắm vững vị trí địa lí, hình dạng và hình thức lãnh thổ Châu Âu để thấy đợc Châu Âu là châu lục ở đới ôn hòa với nhiều bán đảo. - Nắm vững các đặc điểm của thiên nhiên Châu Âu - Rèn luyện kỹ năng đọc lợc đồ. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Bản đồ tự nhiên Châu Âu III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò ? ChÊm vë thùc hµnh. 3. Bµi míi 3.1. Më bµi Châu Âu là 1 bộ phận của lục địa á - Âu, nằm trong đới khí hậu ôn hòa. Thiên nhiên đợc con ngời khai thác từ lâu đời và ngày càng đợc sử dụng có hiệu quả. Vậy thiên nhiên Châu Âu có đặc điểm gì, bài học hôm nay chúng ta sẽ biết rõ hơn. 3.2. Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, HS Néi dung bµi häc 1. Vi trí, địa hình ? Quan sát hình 51.1, cho biết vị trí địa lí * Vị trí địa lí cña Ch©u ¢u. - Châu Âu là 1 bộ phận của lục địa á - Âu. - N»m ë kho¶ng gi÷a c¸c vÜ tuyÕn 36 0B vµ 710 => thuộc đới ôn hòa. - Có 3 mặt giáp biển và đại dơng, đờng bờ biển dài, bị cắt xẻ mạnh, biển ăn sâu vào đất liền, tạo thành nhiều bán đảo: ? Xác định trên bản đồ: + Xcan - ®i - na - vi + C¸c biÓn: §Þa trung H¶i, M¨ng - s¬, + I - bª - rich biÓn B¾c, Ban tÝch, BiÓn §en, BiÓn + I - ta - li - a Tr¾ng. + Ban - c¨ng + Các bán đảo: Xcan-đi-na-vi, I - bê * Địa hình rich, I-ta-li-a, Ban -c¨ng. Có 3 dạng địa hình chính: ? Dùa vµo h×nh 51.1, tr×nh bµy sù ph©n - §ång b»ng kÐo dµi tõ T©y sang §«ng bao bố các loại địa hình chính của Châu Âu. gồm miền đồng bằng của khu vực Tây và Trung ? Quan sát lợc đồ 51.1, cho biết tên các Âu, đồng bằng Đông Âu. đồng bằng lớn và các dãy núi chính ở - Núi già ở phía Bắc gồm miền núi già của khu vùc T©y vµ Trung ¢u, B¾c ¢u. Ch©u ¢u. - Nói trÎ ë phÝa nam gåm miÒn nói trÎ cña khu -> GV bæ sung, chuÈn x¸c kiÕn thøc vùc T©y vµ Trung ¢u, Nam ¢u. 2. KhÝ hËu, s«ng ngßi, thùc v©t ? Quan s¸t H 51.2, cho biÕt Ch©u ¢u cã các kiểu khí hậu nào? có đặc điểm ra sao? ph©n bè ë khu vùc nµo?.

(166) -> GV bæ sung, chèt ý. ? Dùa vµo H 51.1 vµ H 51.2, gi¶i thÝch v× sao ë phÝa t©y ch©u ¢u cã khÝ hËu Êm ¸p * KhÝ hËu và ma nhiều hơn ở phía đông? - Khí hậu ôn đới hải dơng: vùng ven biển Tây HS gi¶i thÝch; GV gi¶i thÝch. ¢u vµ phÝa t©y cña B¾c ¢u. - Khí hậu ôn đới lục địa: toàn bộ vùng Trung và Đông Âu, phía đông dãy Xcan - đi - na - vi. - Khí hậu hàn đới: 1 diện tích nhỏ ở phía bắc vßng cùc. - KhÝ hËu §Þa Trung H¶i: phÇn phÝa nam (tõ Bå §µo Nha -> Hi L¹p) * S«ng ngßi ? Em có nhận xét gì về mật độ sông ngòi - Mật độ sông ngòi dày đặc, lợng nớc dồi dào, cã nhiÒu hÖ thèng s«ng lín nh: V«n-ga, Daë ®©y? ? Nêu tên các sông lớn, các sông này đổ nuyp, Rai-nơ…. vµo biÓn nµo? * Thùc vËt ? Quan sát H 51.1 nêu tên các thảm thực Thay đổi từ Tây sang Đông và từ Bắc xuống Nam theo sự thay đổi của nhiệt độ và lợng ma vật ở đây, qua đó em có nhận xét gì? gåm cã : rõng l¸ kim, rõng l¸ réng, rõng l¸ -> GV nhËn xÐt, nªu tªn th¶m thùc vËt HS đọc dẫn chứng trong SGK: " thảm cứng, thảo nguyên. thùc vËt .... l¸ cøng ..." - GV kÕt luËn. 3 3.3. Cñng cè IV. DÆn dß - Häc bµi cò - Nghiªn cøu bµi míi: Bµi 52. Thiªn nhiªn Ch©u ¢u (tiÕp theo).

(167) Ngµy 10 th¸ng 4 n¨m 2009 TiÕt 59 Bµi 52: Thiªn nhiªn Ch©u ¢u (tiÕp theo) I. Môc tiªu bµi häc Sau bµi häc, HS cÇn: - Nắm vững đặc điểm của các kiểu môi trờng ở Châu Âu. - Rèn luyện kỹ năng phân tích biểu đồ nhiệt độ và lợng ma, đọc sơ đồ phân bố thực vật theo độ cao. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Bản đồ hành chính Châu Âu. - Biểu đồ khí hậu trong SGK III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò ? Trình bày sự phân bố các loại địa hình chính của Châu Âu. 3. Bµi míi 3.1 Më bµi Trãi dài theo hớng vĩ tuyến trong đới khí hậu ôn hòa, Châu Âu gồm nhiều kiểu môi trêng tù nhiªn. §ã lµ nh÷ng kiÓu m«i trêng nµo? Bµi häc h«m nay sÏ cho ta biÕt râ vÒ c¸c kiểu môi trờng đó. 3.2. Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, HS Néi dung bµi häc ? Quan sát H 52.1, cho biết đặc điểm 3. C¸c m«i trêng tù nhiªn của khí hậu ôn đới hải dơng? a. Môi trờng ôn đới hải dơng HS nhận xét; GV cùng HS đi đến kết * KhÝ hËu: - NhËn xÐt luËn + Nhiệt độ cao nhất: tháng 7: 180C GV yêu cầu HS so sánh biểu đồ khí + Nhiệt độ thấp nhất: tháng 1: 80C hậu bài này với biểu đồ khí hậu ở bài 13. + Biên độ t0 trung bình năm: khoảng 100C. ? T¹i sao khÝ hËu ë phÝa t©y cña m«i tr- + Mïa ma nhiÒu: th¸ng10-> T1 n¨m sau. ờng ẩm và ấm hơn ở phía đông? + Mïa ma Ýt h¬n: th¸ng 2 -> th¸ng 9 + Tæng lîng ma: 820 mm => Èm ít quanh n¨m, mïa h¹ m¸t mÎ, mïa đông không lạnh lắm. * S«ng ngßi: - NhiÒu níc quanh n¨m ? Khí hậu có ảnh hởng đến chế độ nớc - Không đóng băng cña s«ng ngßi nh thÕ nµo? * Thùc vËt: Rõng såi, dÎ ? Th¶m thùc vËt ë ®©y lµ g×? b. Môi trờng ôn đới lục địa ? Quan sát hình 52.2, cho biết đặc điểm * Khí hậu: - Nhận xét khí hậu ôn đới lục địa. + Nhiệt độ cao nhất: tháng 7 khoảng 200C -> so sánh biểu đồ khí hậu bài này với + Nhiệt độ thấp nhất: tháng 1 khoảng 120C biểu đồ khí hậu bài 13. + Biên độ t0 tb năm: tháng 320C + Mïa ma: th¸ng 5 -> th¸ng 10 + Mïa kh«: th¸ng 11 -> th¸ng 4 n¨m sau. + mùa hạ nóng và nhiều ma, mùa đông lạnh và có tuyết rơi (ôn đới lục địa) ? Cho biết khí hậu ở đây có sự thay đổi - Khí hậu có sự thay đổi: nh thÕ nµo? +> tõ B¾c xuèng Nam + Phía Bắc: mùa đông kéo dài, có tuyết phủ. + Phía nam: mùa đông ngắn dần, mùa hạ nóng h¬n, lîng ma gi¶m. +> Tõ T©y sang §«ng + Vào sâu trong nội địa: mùa đông lạnh và có tuyÕt r¬i, mïa h¹ nãng vµ cã ma.

(168) * S«ng ngßi: - NhiÒu níc trong mïa xu©n h¹ ? H·y ph©n tÝch h×nh 52.2, cho biÕt - Mùa đông nớc sông đóng băng tháng nào nhiệt độ xuống thấp,có khả năng tuyết rơi và nớc sông đóng băng. T¹i sao? HS cã thÓ rót ra nhËn xÐt: tõ th¸ng 11> 4 n¨m sau cã tuyÕt r¬i vµ níc s«ng đóng băng vì nhiệt độ < 00C ? Nêu đặc điểm sông ngòi của môi tr- * Thực vật: Thay đổi từ Bắc xuống Nam ờng ôn đới lục địa. - Vùng gần vòng cực: đới đồng rêu. ? Cho biÕt sù ph©n hãa thùc vËt cña m«i - VÒ phÝa nam: rõng l¸ kim -> rõng l¸ réng, th¶o nguyªn rõng trờng ôn đới lục địa. - Phía đông nam: thảo nguyên - Ven biÓn Ca - xpi: vïng nöa hoang m¹c c. Môi trờng địa trung hải * KhÝ hËu: - NhËn xÐt + Nhiệt độ cao nhất: tháng 7: 250C + Nhiệt độ thấp nhất: tháng 1: 100C ? Quan s¸t hinh 52.3, cho biÕt khÝ hËu + Biên độ t0 trung bình năm: khoảng 150C. địa trung hải có gì đặc biệt? + Mïa ma nhiÒu: th¸ng10-> T3 n¨m sau. + Mïa ma Ýt h¬n: th¸ng 4 -> th¸ng 9 + Tæng lîng ma: 711 mm => Mùa hạ nóng và khô hạn, mùa đông ấm áp và nhiều ma vào thu đông. - điểm đặc biệt: chế độ ma vào thu- đông * S«ng ngßi: - Ng¾n vµ dèc - Mùa thu - đông có nhiều nớc, mùa hạ ít nớc. * Thùc vËt: ? §Þa h×nh vµ khÝ hËu cã ¶nh hëng nh - Rõng l¸ cøng thế nào đến thuỷ chế của sông ngòi? ? Thảm thực vật đặc trng của môi tròng địa trung hải là gì? ? Quan s¸t h×nh 52.4 cho biÕt trªn d·y An - p¬ cã bao nhiªu ®ai thùc vËt? Mçi đai bắt đầu và kết thúc ở độ cao nào? Qua đó em có nhận xét gì? => GV kÕt luËn IV. DÆn dß - Häc bµi cò. - Nghiªn cøu bµi míi.. d. M«i trêng nói cao M«i trêng nói cao ®iÓn h×nh lµ m«i trêng vùng núi dãy An-pơ:thiên nhiên thay đổi theo ®ai cao.. Ngµy 16 th¸ng 4 n¨m 2009 TiÕt 60 Bµi 53: Thùc hµnh Đọc, phân tích lợc đồ, biểu đồ nhiệt độ và lợng ma của châu Âu I. Môc tiªu bµi häc Sau bµi häc, HS cÇn:.

(169) - Nắm vững đặc điểm khí hậu châu Âu - Nắm vững cách phân tích biểu đồ khí hậu châu Âu - Rèn luyện kỹ năng nhận biết đặc điểm khí hậu, phân tích một số biểu đồ nhiệt độ và lîng ma. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Bản đồ tự nhiên châu Âu - Lợc đồ khí hậu châu Âu (SGK) - Biểu đồ nhiệt độ, lợng ma và sơ đồ thảm thực vật ở một số vùng của Châu Âu. III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò KÕt hîp trong d¹y bµi thùc hµnh 3. Bµi míi 3.1. Më bµi Trong tiÕt thùc hµnh h«m nay, chóng ta sÏ «n l¹i kiÕn thøc vÒ thiªn nhiªn ch©u ¢u tõ đó xác định mối quan hệ giữa khí hậu và thảm thực vật ở châu Âu. Cùng với đó chúng ta cũng thực hành kỹ năng đọc và phân tích lợc đồ giải thích về khí hậu giữa các vùng lãnh thæ ch©u ¢u, so s¸nh diÖn tÝch cña c¸c vïng l·nh thæ cã khÝ hËu kh¸c nhau. 3.2. Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, HS - GV yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 51.2 vµ nghiªn cøu c¸c yªu cÇu cña môc 1 ? Cho biết vì sao cùng vĩ độ nhng miền ven biển của bán đảo Xcan-đi-na-vi có khÝ hËu Êm ¸p vµ ma nhiÒu h¬n ë Aix¬ -len? HS gi¶i thÝch, GV chuÈn x¸c kiÕn thøc: + Miền ven biển của bán đảo X-canđi-na-vi có kiểu khí hậu ôn đới hải dơng và ôn đới lục địa, đồng thời ảnh hởng của dòng biển nóng Bắc Đại Tây Dơng và gió Tây ôn đới -> khí hậu ấm ¸p vµ ma nhiÒu. + Ai-xơ-len có kiểu khí hậu hàn đới -> khÝ hËu rÊt l¹nh vµ ma Ýt. ? Quan sát các đờng đẳng nhiệt tháng giêng, nhận xét về nhiệt độ của châu Âu vào mùa đông. GV híng dÉn: + Đờng đẳng nhiệt 00C tháng giêng đi ngang qua phÇn nµo cña l·nh thæ? + Các đờng đẳng nhiệt  100C và 00C n»m ë vÞ trÝ nµo? => Các đờng đẳng nhiệt cho thấy nhiệt độ của các vùng lãnh thổ nh thế nào? HS tr×nh bµy -> GV bæ sung, chèt ý. Néi dung bµi häc 1. Nhận biết đặc điểm khí hậu - Cùng vĩ độ nhng vùng ven biển của bán đảo Xcan- ®i-na-vi cã khÝ hËu Êm ¸p h¬n vµ ma nhiÒu h¬n ë Ai-x¬-len lµ do ¶nh hëng cña dßng biÓn nóng Bắc Đại Tây Dơng và gió Tây ôn đới.. - Nhiệt độ tháng giêng ở châu Âu: + ấm áp nhất là ven biển Đại Tây Dơng nhịêt độ + 100C. + Càng đi về phía đông càng lạnh dần: Nhiệt độ giảm xuống 00C -> -100C, giáp U-ran nhiệt độ hạ xuống -200C.. - C¸c kiÓu khÝ hËu ë ch©u ¢u ? Nªu tªn c¸c kiÓu khÝ hËu ë ch©u ¢u. Cã 4 kiÓu khÝ hËu chÝnh ë ch©u ¢u xÕp theo thø So sánh diện tích của các vùng có các tự từ lớn đến nhỏ theo diện tích là:.

(170) kiểu khí hậu đó? GV yªu cÇu HS nh¾c l¹i sù ph©n bè của các kiểu khí hậu đó.. - GV yêu cầu 1 HS đọc phần nội dung môc 2 -> GV ph©n HS thµnh 3 nhãm: + Nhãm 1: Tr¹m A + Nhãm 2: Tr¹m B + Nhãm 3: Tr¹m C - GV yªu cÇu HS xem l¹i vë ghi bµi: Thiªn nhiªn Ch©u ¢u (T2). - HS phân tích, tìm thảm thực vật đặc trng của các kiểu khí hậu đó. - GV yêu cầu các nhóm đánh giá kết qu¶ cña nhau, bæ sung; GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. - GV tổng kết, đánh giá thành quả lao động của mỗi nhóm.. + Khí hậu ôn đới lục địa + Khí hậu ôn đới hải dơng + Khí hậu địa trung hải + Khí hậu hàn đới 2. Phân tích 1 số biểu đồ nhiệt độ và lợng ma * NhËn xÐt khÝ hËu cña 3 tr¹m - Tr¹m A + Nhiệt độ trung bình tháng 1: - 50C + Nhiệt độ trung bình tháng 7: 200C => B§NN: 250C -> cao + C¸c th¸ng ma nhiÒu: th¸ng 5-th¸ng 8 + C¸c th¸ng ma Ýt : th¸ng 9-th¸ng 4 => Chế độ ma: Mùa ma nhiều và mùa ma ít Mùa hạ nóng và nhiều ma, mùa đông lạnh và có tuyết rơi <=> kiểu khí hậu ôn đới lục địa. - Tr¹m B + Nhiệt độ trung bình tháng 1: 100C + Nhiệt độ trung bình tháng 7: 220C => B§NN: Kho¶ng 120C => Trung b×nh + C¸c th¸nh ma nhiÒu: 9, 10, 11, 12 + C¸c th¸ng ma Ýt: c¸c th¸ng cßn l¹i => Chế độ ma: Mùa ma và mùa khô Mùa hạ nóng và khô hạn, mùa đông ấm áp ma nhiÒu <=>kiÓu khÝ hËu §Þa Trung H¶i. - Tr¹m C + Nhiệt độ trung bình tháng 1: 50C + Nhiệt độ trung bình tháng 7: 150C => B§NN: 100C => thÊp + C¸c th¸ng ma nhiÒu: 10, 11, 12, 1 + C¸c th¸ng ma Ýt: C¸c th¸ng cßn l¹i => Chế độ ma: Mùa ma nhiều và mùa ma ít ẩm ớt quanh năm, mùa hạ mát mẻ, mùa đông không lạnh lắm => kiểu khí hậu ôn đới hải dơng. * Xác định kiểu thực vật tơng ứng với từng tr¹m Th¶m thùc vËt D -> Tr¹m A Th¶m thùc vËt E -> Tr¹m C Th¶m thùc vËt F -> Tr¹m B. IV. DÆn dß - Hoµn thµnh bµi thùc hµnh - Nghiªn cøu tríc bµi míi. TiÕt 61 - Bµi 54: D©n c x· héi ch©u ©u Ngµy 18 th¸ng 4 n¨m 2009 TiÕt 61 Bµi 54: D©n c, x· héi ch©u ©u I. Môc tiªu bµi häc Sau bµi häc, HS cÇn: - Nắm vững dân số châu Âu đang già đi, dẫn đến làn sóng nhập c lao động, gây nhiều khã kh¨n vÒ KT- XH. - Nắm vững châu Âu là một châu lục có mức độ đô thị hóa cao, thúc đẩy nông thôn thành thị ngày càng xích lại gần nhau. - Rèn luyện kỹ năng phân tích, nhận xét lợc đồ. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Bản đồ phân bố dân c và đô thị châu Âu - Bản đồ hành chính châu Âu.

(171) III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò - ChÊm vë thùc hµnh cña 3 häc sinh. 3. Bµi míi 3.1. Më bµi Các cuộc thiên di và chiến tranh tôn giáo trong lịch sử đã làm cho các quốc gia châu ¢u ngµy nay cã sù ®a d¹ng, phøc t¹p vÒ d©n téc, t«n gi¸o, ng«n ng÷ vµ v¨n hãa. HiÖn nay, châu Âu đang giải quyết nhiều vấn đề xã hội; dân số đang già đi, các vấn đề của đô thị hóa, các vấn đề dân tộc, tôn giáo... Cụ thể các vấn đề đó nh thế nào, bài học hôm nay sẽ cho biết rõ điều đó. 3.2. Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học GV, HS Néi dung bµi häc 1. Sù ®a d¹ng vÒ t«n gi¸o, ng«n ng÷ vµ v¨n hãa - GV: D©n c ch©u ¢u chñ yÕu thuéc chñng téc ¥-r«-pª-«-Ýt. Nhng cuéc thiªn di vµ chiến tranh tôn giáo trong lịch sử đã tạo nªn sù ®a d¹ng vÒ v¨n hãa, ng«n ng÷ t«n gi¸o vÒ v¨n hãa, ng«n ng÷ t«n gi¸o trong c¸c quèc gia ch©u ¢u. ? Quan s¸t h×nh 54.1, cho biÕt ch©u ¢u cã c¸c ng«n ng÷ nµo? Nªu tªn c¸c níc thuéc tõng nhãm. -> GV tr×nh bµy l¹i râ rµng (kÕt hîp chØ - Ng«n ng÷ ®a d¹ng, cã 3 nhãm ng«n ng÷ bản đồ) chÝnh: Giec-man, La tinh, Xla-v¬. ? Sự đa dạng của Tôn giáo ở châu Âu đợc - Tôn giáo: biÓu hiÖn nh thÕ nµo? + Phần lớn dân c châu Âu theo đạo Cơ Đốc Gi¸o (Thiªn Chóa, Tin Lµnh, ChÝnh thèng) + D©n c cßn l¹i theo §¹o håi. - GV tr×nh bµy sù ®a d¹ng vÒ v¨n ho¸ - V¨n ho¸ : -> GV chèt l¹i + D©n c ch©u ¢u chñ yÕu lµ chñng téc ¥r«pª-«-it nhng cã thµnh phÇn d©n téc ®a d¹ng =>NÒn v¨n ho¸ ®a d¹ng ? D©n sè cña ch©u ¢u lµ bao nhiªu? 2. Dân c châu Âu đang già đi. Mức độ độ thÞ hãa cao. ? Quan sát hình 54.2, nhận xét sự thay đổi - Châu Âu có số dân 727 triệu ngời (2001) kết cấu dân số theo độ tuổi của châu Âu - Kết cấu dân số: phân tích biểu đồ và của thế giới trong giai đoạn 1960 + Dân c dới độ tuổi lao động của châu Âu 2000. gi¶m dÇn tõ n¨m 1960 - 2000. Trong khi d©n HS nhËn xÐt; GV nhËn xÐt, chèt ý. số dới độ tuổi lao động của thế giới tăng liên tôc tõ n¨m 1960 – 2000. + Dân c trong độ tuổi lao động của châu Âu t¨ng chËm tõ n¨m 1960 -> 1980 vµ gi¶m dÇn từ năm 1980 -> 2000. Trong khi đó dân số trong độ tuổi lao động của thế giới tăng liên tôc tõ n¨m 1960 -> 2000. + Dân số trên độ tuổi lao động của châu Âu tăng liên tục từ năm 1960 đến 2000. Trong khi đó, dân số trên độ tuổi lao động củ thế giíi còng t¨ng liªn tôc tõ n¨m 1960 -> 2000, nhng chỉ chiếm 1 tỉ lệ không đáng kể trong.

(172) th¸p tuæi. => H×nh d¸ng th¸p tuæi ch©u ¢u tõ n¨m 1960 -> 2000 chuyÓn dÇn tõ th¸p tuæi trÎ sang th¸p tuổi già (từ đáy rộng sang đáy hẹp). Trong khi đó hình dạng tháp tuổi của thế giới vẫn là tháp tuổi trẻ (đáy rộng, đỉnh hẹp)  Dân số châu Âu ®ang giµ ®i. So víi thÕ giíi, ch©u ¢u lµ mét - GV cung cÊp sè liÖu vÒ tØ lÖ gia t¨ng d©n ch©u lôc cã d©n sè giµ. sè tù nhiªn (n¨m 2000) - TØ lÖ t¨ng d©n sè rÊt thÊp, thËm chÝ lµ sè ©m Italia: -0,1% -> d©n sè ch©u ¢u ®ang giµ ®i. N¹n thiÕu lao §øc: -0,1% động dẫn đến làn sóng nhập c lao động vào E-xt«-ni-a: -0,5% ch©u ¢u, g©y bÊt æn vÒ nhiÒu mÆt. Hung-ga-ri: -0,5% Bª la rót: -0,5% LB Nga: -0,6% Ucrai-na: -0,6% Bungari: -0,6% ? NhËn xÐt tØ lÖ gia t¨ng d©n sè tù nhiªn cña ch©u ¢u . ? §Æc ®iÓm nµy cã ¶nh hëng g× tíi t×nh h×nh x· héi ch©u ¢u? ? Quan s¸t h×nh 54.3, nhËn xÐt sù ph©n bè d©n c ë Ch©u ¢u: + C¸c vïng cã M§DS cao (trªn 125 ngêi/ km2) + C¸c vïng cã M§DS thÊp díi 25 ngêi/ km ? Đô thị hoá ở châu Âu có đặc điểm nh thế nµo? GV bæ sung: + Cã nhiÒu thµnh phè trªn 1 triÖu d©n lµ vïng l·nh thæ kÐo dµi tõ Anh qua BØ - Hµ Lan - Luc-xăm-bua - Đức và đến tận Bắc I -ta - li -a + Ví dụ: Dải đô thị kéo dài từ Li-vơ-pun (Anh) -> C«n (§øc) + Ngêi d©n ch©u ¢u ®ang cã khuynh híng vÒ sèng ë c¸c vïng n«ng th«n thóc ®Èy nhanh quá trình đô thị hóa nông thôn làm cho n«ng d©n thµnh thÞ ë ch©u ¢u ®ang xÝch l¹i gÇn nhau.. - Sù ph©n bè d©n c + Tập trung đông ở các đồng bằng, thung lũng lớn đặc biệt là các vùng duyên hải. + Tha thít ë phÝa b¾c vµ nh÷ng vïng nói cao - Đặc điểm đô thị hóa + Mức độ đô thị hoá cao: chiếm 75% dân số + Xuất hiện các dải đô thị xuyên biên giới + §« thÞ ho¸ n«ng th«n ph¸t triÓn. => GV s¬ kÕt HS đọc phần ghi nhớ (SGK) IV. DÆn dß - Häc bµi cò - Nghiªn cøu tríc bµi míi: TiÕt 62 - Bµi 55: Kinh tÕ ch©u ¢u.

(173) TiÕt 62. Bµi 55:. Ngµy 24 th¸ng 4 n¨m 2008 Kinh tÕ Ch©u ¢u. I. Môc tiªu bµi häc Sau bµi häc, HS cÇn: - N¾m v÷ng ch©u ¢u cã mét nÒn n«ng nghiÖp tiªn tiÕn, cã hiÖu qu¶ cao, mét nÒn công nghiệp phát triển và một khu vực hoạt động dịch vụ năng động đa dạng, chiếm tỉ trọng lín trong nÒn kinh tÕ. - N¾m v÷ng sù ph©n bè c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp vµ dÞch vô ë ch©u ¢u. - Rèn luyện kỹ năng đọc lợc đồ. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Bản đồ kinh tế chung Châu Âu - Mét sè tranh ¶nh III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò ? Tr×nh bµy sù ®a d¹ng vÒ ng«n ng÷, v¨n ho¸ vµ t«n gi¸o ë ch©u ¢u. ? Nêu đặc điểm dân c ở châu Âu. 3. Bµi míi 3.1. Më bµi S¶n xuÊt n«ng nghiÖp ë ch©u ¢u cã hiÖu qu¶ cao nhê øng dông c¸c thµnh tùu khoa học - kĩ thuật tiên tiến và sự hỗ trợ đắc lực của công nghiệp. Ngành công nghiệp Châu Âu đang có nhiều biến động về cơ cấu dịch vụ phát triển mạnh và đem lại nguồn lợi lớn. 3.2. Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, HS Néi dung bµi häc 1. N«ng nghiÖp ? Cho biết đặc điểm của nền nông nghiệp Châu ¢u. GV gîi ý: + Quy m« s¶n xuÊt ? + H×nh thøc s¶n xuÊt ? + Ph¬ng thøc s¶n xuÊt? HS tr¶ lêi; GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. - GV giới thiệu châu Âu có nền nông nghiệp đạt - Châu Âu có nền nông nghiệp tiên tiến, hiÖu qu¶ cao. đạt hiệu quả cao. ? Vì sao sản xuất nông nghiệp ở châu Âu lại đạt hiÖu qu¶ cao? HS tr¶ lêi; GV nhÊn m¹nh 3 nguyªn nh©n - GV chèt ý: Ch©u ¢u cã nÒn n«ng nghiÖp tiªn tiến, đợc chuyên môn hoá trong các trang trại lớn hoặc đa canh trong hộ gia đình và đợc tổ chức thµnh c¸c hÖ thèng n«ng - c«ng nghiÖp. ? Quan s¸t h×nh 55.1, cho biÕt: + C¸c c©y trång vµ vËt nu«i chÝnh ë Ch©u ¢u? + Sự phân bố của cây trồng và vật nuôi đó?. - Sản xuất nông nghiệp đợc chuyên m«n ho¸ trong c¸c trang tr¹i lín hoÆc đa canh trong các hộ gia đình. - HÇu hÕt c¸c níc cã tØ träng ch¨n nu«i cao h¬n trång trät..

(174) HS trả lời-> Kết quả cần đạt: + C©y trång: • Lúa mì: ở các đồng bằng • Ng«: ë vïng ven biÓn §Þa Trung H¶i • Củ cải đờng: ở các đồng bằng • Cam, chanh, nho: ë vïng ven biÓn quanh §Þa Trung H¶i. + VËt nu«i: bß, lîn 2. C«ng nghiÖp ? Dùa vµo h×nh 55.2, tr×nh bµy sù ph©n bè c¸c ngµnh c«ng nghiÖp ë ch©u ¢u? HS tr×nh bµy; GV bæ sung, chèt ý: C¸c ngµnh c«ng nghiÖp ë ch©u ¢u tËp trung chñ yÕu ë phÝa T©y cña ch©u ¢u, nhÊt lµ ë níc Anh, vïng Rua (Ph¸p), däc s«ng Rai n¬. ? Cho biÕt c¸c ngµnh c«ng nghiÖp chñ yÕu cña ch©u ¢u? HS tr¶ lêi, GV chuÈn x¸c. ? Quan s¸t H 55.3, nªu sù hîp t¸c réng r·i trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp s¶n xuÊt m¸y bay ë ch©u ¢u. HS tr¶ lêi; GV bæ sung, nhÊn m¹nh: Ngµnh c«ng nghiệp châu Âu đợc chuyên môn hoá, hợp tác hoá cao độ: mỗi quốc gia châu Âu đợc phân công sản xuất 1 số bộ phận của máy bay để đảm bảo vận dông hiÖu qu¶ c¸c thµnh tùu KH-KT, c«ng nghÖ vµo viÖc s¶n xuÊt trªn quy m« lín hµng lo¹t m¸y bay khæng lå víi gi¸ thµnh thÊp vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. - NÒn c«ng nghiÖp ch©u ¢u ph¸t triÓn rÊt sím, cã nhiÒu s¶n phÈm næi tiÕng vÒ chÊt lîng cao. ? Nghiên cứu SGK, cho biết sự thay đổi cơ cấu cña ngµnh c«ng nghiÖp ë ch©u ¢u? HS tr¶ lêi; GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. - Sự thay đổi cơ cấu công nghiệp + C¸c vïng c«ng nghiÖp truyÒn thèng đang gặp khó khăn, đòi hỏi phải thay đổi công nghệ… + Nhiều ngành công nghiệp hiện đại đang đợc phát triển trong các trung tâm c«ng nghÖ cao. - GV giíi thiÖu: sù ph¸t triÓn cña ngµnh dÞch vô ë 3. DÞch vô ch©u ¢u. - DÞch vô lµ ngµnh kinh tÕ ph¸t trÓn ? Sù ph¸t trÓn ®a d¹ng lÜnh vùc dÞch vô ë ch©u ¢u nhÊt. đợc biểu hiện nh thế nào? - LÜnh vùc dÞch vô ph¸t triÓn ®a d¹ng:.

(175) HS tr¶ lêi; GV chuÈn x¸c. ngµnh tµi chÝnh, ng©n hµng, b¶o hiÓm, - GV giíi thiÖu: Du lÞch lµ ngµnh kinh tÕ quan GTVT, gi¸o dôc, xuÊt nhËp khÈu, th¬ng träng, ®em l¹i nguån ngo¹i tÖ lín cho nhiÒu quèc m¹i vµ du lÞch. gia ë ch©u ¢u. - Du lÞch lµ ngµnh kinh tÕ quan träng ? Nªu tªn mèt sè Trung t©m du lÞch næi tiÕng ë ph¸t triÓn ®a d¹ng, réng kh¾p vµ lµ ch©u ¢u. nguån thu ngo¹i tÖ lín. HS nêu ví dụ; GV giới thiệu một vài địa điểm du lÞch næi tiÕng cña ch©u ¢u. + Ph¸p: Nhµ thê §øc Bµ Pa ri, Th¸p Ep-Phen, Kh¶i hoµn m«n ë Pa-ri + I-talia: Th¸p nghiªng Pi-za… - GV giíi thiÖu bøc tranh (h×nh 55.4) khu du lÞch trªn d·y Anp¬ - næi tiÕng vÒ du lÞch trît tuyÕt vµ 1 sè bøc tranh kh¸c (do GV su tÇm). 3.3. Cñng cè ? Vì sao sản xuất nông nghiệp ở châu Âu đạt hiệu quả cao? ? Tr×nh bµy sù ph¸t triÓn cña ngµnh c«ng nghiÖp ë ch©u ¢u. IV. DÆn dß - Häc bµi cò - Nghiªn cøu tríc bµi míi: Bµi 56. Khu vùc B¾c ¢u.

(176) TiÕt 63 Bµi 56: Khu vùc B¾c ¢u I. Môc tiªu bµi häc Sau bµi häc, HS cÇn: - Nắm vững địa hình của khu vực Bắc Âu, đặc biệt là bán đảo Xcan-đi-na-vi. - Hiểu rõ đặc điểm của ngành khai thác tài nguyên thiên nhiên ở khu vực Bắc Âu. - Rèn luyện kĩ năng đọc lợc đồ và mô tả ảnh địa lí . II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Lợc đồ các nớc khu vực Bắc Âu - Lợc đồ tự nhiên khu vực Bắc Âu - Một số hình ảnh về địa hình băng hà, bờ biển Na uy, khai thác thuỷ sản. III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò ? Vì sao sản xuất nông nghiệp ở châu Âu đạt hiệu quả cao? ? Tr×nh bµy sù ph¸t triÓn cña ngµnh c«ng nghiÖp ë ch©u ¢u. 3. Bµi míi 3.1. Më bµi Bắc Âu là khu vực nằm ở các vĩ độ cao nhất của châu Âu. Đây là nơi có địa hình băng hà cổ. Thiên nhiên đợc khai thác 1 cách hợp lí và khoa học. Bài học hôm nay sẽ giới thiệu rõ vấn đề đó. 3.2. Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, HS. Néi dung bµi häc 1. Kh¸i qu¸t tù nhiªn ? Quan sát hình 56.1, xác định vị trí của các nớc - Vị trí: khu vùc B¾c ¢u. + Khu vực Bắc Âu gồm các nớc: Ai-xơlen và ba nớc trên bán đảo Xcan-đi-naGV gợi ý: + Xác định các nớc Bắc Âu? vi, Na uy, Thuþ §iÓn, PhÇn Lan. + C¸c níc trªn B.® Xcan-®i-na-vi? -> Bắc Âu là khu vực nằm ở vĩ độ cao + PhÇn l·nh thæ nµo cña c¸c níc B¾c ¢u n»m nhÊt cña ch©u ¢u. trong vßng cùc? HS xác định; GV bổ sung, chuẩn xác ? Quan sát lợc đồ 56.1 và các hình 56.2, 53.3 kể - Địa hình: + §Þa h×nh b¨ng hµ cæ rÊt phæ biÕn trªn tên dạng địa hình ở Bắc Âu? bán đảo Xcan-đi-na-vi: HS kÓ tªn; GV chuÈn kiÕn thøc. - GV yêu cầu HS đọc thuật ngữ "Fio" trang 187  Bờ biển dạng fio: Na uy SGK.  Hå, ®Çm: PhÇn Lan ? Em h·y cho biÕt quèc gia nµo cña khu vùc B¾c + Ai-x¬-len cã nhiÒu nói löa vµ suèi níc Âu đợc xem là "đất nớc nghìn hồ" nãng. (PhÇn Lan) + Phần lớn diện tích của bán đảo Xcanđi- na-vi là núi và cao nguyên. - GV giíi thiÖu khÝ hËu B¾c ¢u:.

(177) + §Æc ®iÓm chung + Sù ph©n hãa + Ai -x¬ -len: xø së cña b¨ng huyÕt. ? Quan sát hình 56.4 kết hợp với kiến thức đã häc, gi¶i thÝch t¹i sao cã sù kh¸c biÖt vÒ khÝ hËu giữa phía đông và phía Tây của dãy Xcan-đi-navi? HS gi¶i thÝch, GV gi¶i thÝch l¹i kÕt hîp chØ b¶n đồ. ( gi¶i thÝch: + ảnh hởng của dòng biển nóng Bắc Đại Tây Dơng và gió Tây ôn đới. + D·y Xcan-®i-na-vi.. - KhÝ hËu: + Khí hậu lạnh giá vào mùa đông, mát mÎ vµo mïa h¹. + Cã sù ph©n hãa gi÷a 2 bªn cña d·y Xcan-®i-na-vi PhÝa đông (Thuþ §iÓn, PhÇn Lan) - Mùa đông giá l¹nh. - TuyÕt r¬i tõ th¸ng 10.. PhÝa T©y (ven biÓn Na uy) - Mùa đông kh«ng l¹nh l¾m. - BiÓn kh«ng đóng băng. - Mïa h¹ m¸t, ma nhiÒu.. ? Quan s¸t h×nh 56.4, cho biÕt B¾c ¢u cã nh÷ng - Tµi nguyªn: + Kho¸ng s¶n: nguån tµi nguyªn nµo?  Dầu mỏ, khí đốt: thềm lục địa Biển HS nªu c¸c tµi nguån tµi nguyªn; GV kh¾c l¹i. B¾c  Sắt, đồng, than, uranium + Rõng: L¸ réng vµ l¸ kim trªn b® Xcan-®i-na-vi + Thuû n¨ng vµ c¸ biÓn - GV giới thiệu về mức sống của các nớc Bắc Âu. + Diện tích đồng cỏ khá lớn: Ai-xơ-len ? Nguyªn nh©n nµo lµm cho møc sèng cña c¸c n- 2. Kinh tÕ íc B¾c ¢u cao? - C¸c níc B¾c ¢u cã møc sèng cao nhê ? Các nớc Bắc Âu đã khai thác thiên nhiên hợp lí khai thác tài nguyên thiên nhiên 1 cách để phát triển kinh tế nh thế nào? hợp lý để phát triển kinh tế đạt hiệu quả. HS trả lời -> kết quả cần đạt: + Nguån thuû n¨ng dåi dµo => ph¸t triÓn thñy ®iÖn. + Kinh tế biển (hàng hải và đánh cá) đợc trang bị bằng các đội thơng thuyền hùng mạnh và đội tàu đánh bắt cá hiện đại (giới thiệu hình 56.5) + Công nghiệp khai thác rừng đi đôi với việc bảo vÖ vµ trång l¹i rõng. + Trong n«ng nghiÖp, ngµnh ch¨n nu«i vµ chÕ biến các sản phẩm từ chăn nuôi để xuất khẩu đóng vai trò quan trọng. ? Trong n«ng nghiÖp c¸c níc ch©u ¢u ngµnh nµo chiÕm vai trß quan träng?.

(178) HS tr¶ lêi, GV chuÈn kiÕn thøc. ? T¹i sao ngµnh trång trät ë B¾c ¢u kh«ng ph¸t triÓn? HS liên hệ khí hậu và thổ nhỡng để giải thích, GV chuÈn kiÕn thøc. - GV s¬ kÕt bµi häc 3.3. Cñng cè Tr¶ lêi c©u hái 1, 2 IV. DÆn dß - Häc bµi cò + lµm bµi tËp sè 3 (SGK) - Nghiªn cøu bµi míi: TiÕt 64 - Bµi 57 : Khu vùc T©y vµ Trung ¢u..

(179) Ngµy 27 th¸ng 4 n¨m 2009 TiÕt 64 Bµi 57: Khu vùc T©y vµ Trung ¢u I. Môc tiªu bµi häc Sau bµi häc, HS cÇn: - Nắm vững đặc điểm tự nhiên của khu vực Tây và Trung Âu - N¾m v÷ng t×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ khu vùc T©y vµ Trung ¢u - Rèn luyện kĩ năng đọc lợc đồ. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Bản đồ hành chính châu Âu - Bản đồ kinh tế châu Âu - Bản đồ tự nhiên châu Âu. III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò KiÓm tra 15 phót 3. Bµi míi 3.1. Më bµi Khu vực Tây và Trung Âu nằm hoàn toàn trong đới ôn hoà. Đây là nơi đợc khai thác từ lâu đời, tập trung nhiều quốc gia công nghiệp phát triển có nền kinh tế đa dạng. Cô thÓ nh thÕ nµo chóng ta vµo bµi häc nghiªn cøu. 3.2. Hoạt động dạy học Hoạt động của GV, HS Néi dung bµi häc Hoạt động 1: Cá nhân 1. Kh¸i qu¸t tù nhiªn ? Khu vùc T©y vµ Trung ¢u bao gåm nh÷ng quèc gia nµo? HS nªu tªn c¸c quèc gia, GV kh¾c l¹i ? Quan s¸t h×nh 57.1, h·y gi¶i thÝch t¹i sao khÝ - KhÝ hËu vµ s«ng ngßi hËu ë T©y vµ Trung ¢u chÞu ¶nh hëng râ rÖt cña Khu vùc KhÝ hËu S«ng ngßi biÓn? Ven biÓn KhÝ hËu «n NhiÒu níc HS gi¶i thÝch; GV gi¶i thÝch l¹i. phía Tây đới hải dơng quanh năm ? Khu vùc T©y vµ Trung ¢u cã bao nhiªu kiÓu Vµo s©u KhÝ hËu «n §ãng b¨ng khí hậu và khí hậu có ảnh hởng nh thế nào đến trong nội đới lục địa vÒ mïa s«ng ngßi. địa đông HS tr¶ lêi, GV chèt l¹i (lËp b¶ng) => Càng đi về phía đông ảnh hởng của biÓn cµng gi¶m dÇn. - Đặc điểm của ba miền địa hình (bảng ? Quan sát lợc đồ hình 57.1, em có nhận xét gì phụ) về địa hình Tây và Trung Âu? HS tr¶ lêi, GV chuÈn x¸c Hoạt động 2: Thảo luận nhóm PhiÕu häc tËp: Nghiªn cøu SGK, em h·y ®iÒn nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt vµo b¶ng sau: Đặc điểm của ba miền địa hình ở khu vực T©y vµ Trung ¢u. Miền địa Giíi h¹n §Æc ®iÓm h×nh MiÒn đồng b»ng phÝa b¾c. MiÒn nói giµ ë gi÷a. MiÒn nói trÎ ë phÝa nam..

(180) 2. Kinh tÕ a. C«ng nghiÖp - TËp trung nhiÒu cêng quèc c«ng nghiÖp cña thÕ giíi nh: Anh, Ph¸p, §øc .., - Các ngành công nghiệp hiện đại phát triÓn bªn c¹nh c¸c ngµnh c«ng nghiÖp truyÒn thèng. - C¸c vïng c«ng nghiÖp næi tiÕng thÕ giíi. Vïng Rua (§øc), Lu - lu - d¬ (Ph¸p) - H¶i c¶ng lín: Rèt - tÐc - dam (Hµ Lan), Booc - đô (Pháp) ... ? Nghiªn cøu SGK, em h·y cho biÕt c¸c c©y b. N«ng nghiÖp trång vµ vËt nu«i chÝnh cña khu vùc T©y vµ NÒn n«ng nghiÖp th©m canh ph¸t triÓn Trung ¢u. Ph©n bè ë ®©u? ®a d¹ng vµ cã n¨ng suÊt cao nhÊt ch©u HS tr¶ lêi; GV chuÈn x¸c kiÕn thøc. ¢u. - GV giới thiệu về đất nớc Hà Lan: + TiÕn hµnh nh÷ng c«ng tr×nh lÊn ra biÓn næi tiÕng trªn thÕ giíi. + Næi tiÕng vÒ c¸c loµi hoa: Tuy - lip, hång .. + Næi tiÕng vÒ s¶n phÈm s÷a vµ pho mat. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nÒn n«ng nghiÖp cña khu vùc T©y vµ Trung ¢u? - GV nhấn mạnh về đặc điểm phát triển nền n«ng nghiÖp ë khu vùc nµy vµ chèt l¹i. ? Cho biết đặc điểm phát triển của ngành dịch vô ë T©y vµ Trung ¢u? c. DÞch vô HS tr¶ lêi; GV nhÊn m¹nh (KÕt hîp b¶ng sè - C¸c ngµnh dÞch vô ph¸t triÓn m¹nh, liÖu ë phÇn c©u hái vµ bµi tËp) chiÕm > 2/3 tæng thu nhËp quèc d©n. ? Em h·y kÓ tªn c¸c trung t©m tµi chÝnh lín ë T©y vµ Trung ¢u? HS tr¶ lêi, GV bæ sung, chèt ý - GV s¬ kÕt bµi häc (phÇn ghi nhí) IV. DÆn dß - Häc bµi cò + lµm bµi tËp sè 2 (SGK) - Nghiªn cøu bµi míi: tiÕt 65 - bµi 58 : Khu vùc Nam ¢u. V. Phô lôc §¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy; GV chuÈn kiÕn thøc. Hoạt động 3: Cá nhân ? Nêu đặc điểm phát triển của ngành công nghiÖp ë T©y vµ Trung ¢u GV gîi ý: + Cã nh÷ng cêng quèc c«ng nghiÖp nµo? + Gåm cã nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp nµo? + C¸c vïng c«ng nghiÖp næi tiÕng? + C¸c h¶i c¶ng lín ? HS tr¶ lêi; GV chèt l¹i.

(181) Đặc điểm của ba miền địa hình ở khu vực Tây và Trung Âu Miền địa hình Giíi h¹n §Æc ®iÓm Miền đồng bằng Nằm giáp Biển Bắc - Phía Bắc: nhiều đầm lầy và hồ, đất xâu phÝa B¾c và biển Ban tích, trải - Phía Nam: Những dãi đất sét pha cát mịn dµi tõ B¾c Ph¸p - Hµ mµu mì Lan - Vùng đất thấp ven biển Bắc: lún xuống. MiÒn nói giµ ë gi÷a PhÝa Nam MiÒn C¸c khèi nói ng¨n c¸ch víi nhau bëi đồng bằng là miền núi những đồng bằng nhỏ hẹp và các bồn địa. uèn nÕp - ®o¹n tÇng MiÒn nói trÎ ë phÝa Gåm d·y An p¬ vµ - D·y Anp¬ nam Cac-pat + Uèn thµnh h×nh vßng cung dµi > 1200km + NhiÒu d·y nói ch¹y song song + §Ønh cao> 3000m - D·y Cac-pat + 1 vßng cung nói dµi  1500km + ThÊp h¬n d·y Anp¬ + Tµi nguyªn: Rõng, kho¸ng s¶n §Ò kiÓm tra 15 phót PhÇn tr¾c nghiÖm Câu 1: Khoanh tròn chữ cái đứng đầu ý em cho là đúng nhất. 1. KiÓu khÝ hËu cã diÖn tÝch lín nhÊt ë ch©u ¢u lµ: a. Ôn đới hải dơng b. Ôn đới lục địa c. §Þa Trung H¶i d. Hàn đới 2. TØ lÖ gia t¨ng d©n sè tù nhiªn cña ch©u ¢u lµ: a. Díi 0,1 % b. 0,1 % - 0,5 % c. 0,5 % - 0,9 % d. 0,9% - 1,0 % 3. PhÇn lín diÖn tÝch khu vùc B¾c ¢u n»m trong vïng nµo? a. Ôn đới b. Ôn đới lục địa, lạnh c. Hàn đới d. Cả a, b, c đều sai 4. D·y nói giµ Xcan-®i-na-vi lµ biªn giíi tù nhiªn gi÷a: a. Na Uy vµ PhÇn Lan b. Thuþ §iÓn vµ PhÇn Lan c. Na Uy vµ Thuþ §iÓn d. Na Uy vµ Ai-x¬-len 5. Nớc nào nằm giáp vòng Cực Bắc của châu Âu đợc coi là xứ sở của băng tuyết: a. Na Uy b. PhÇn Lan c. Thuþ §iÓn d. Ai-x¬-len 6. Sản xuất nông nghiệp ở các quốc gia châu Âu đợc tổ chức theo hình thức: a. Hộ gia đình b. Trang tr¹i c. §ån ®iÒn d. Cả a và b đều đúng 7. TØ lÖ d©n thµnh thÞ ë ch©u ¢u chiÕm kho¶ng: a. 75 % d©n sè b. 76 % d©n sè c. 77 % d©n sè d. 78 % d©n sè 8. §ång b»ng lín nhÊt ch©u ¢u lµ: a. §ång b»ng trung lu §a-nuýp b. §ång b»ng h¹ lu §a-nuýp c. §ång b»ng §«ng ¢u d. §ång b»ng Ph¸p PhÇn tù luËn C©u 3: Tr×nh bµy sù ph¸t triÓn cña ngµnh c«ng nghiÖp ë ch©u ¢u? §¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm PhÇn tr¾c nghiÖm Câu 1: Khoanh tròn chữ cái đứng đầu ý em cho là đúng nhất. a b c d.

(182) 1 2 3 4 5 6 7 8. x x x x x x x. x PhÇn tù luËn C©u 2: Tr×nh bµy sù ph¸t triÓn cña ngµnh c«ng nghiÖp ë ch©u ¢u. - NÒn c«ng nghiÖp ch©u ¢u ph¸t triÓn rÊt sím, cã nhiÒu s¶n phÈm næi tiÕng vÒ chÊt lîng cao. - Các vùng công nghiệp truyền thống đang gặp khó khăn, đòi hỏi phải thay đổi công nghệ… - Nhiều ngành công nghiệp hiện đại đang đợc phát triển trong các trung tâm công nghệ cao..

(183) Hä tªn:…………………………… Líp: 7 §iÓm. Ngµy th¸ng n¨m 2009 KiÓm tra 15 phót M«n: §Þa lÝ Lêi nhËn xÐt cña gi¸o viªn. PhÇn tr¾c nghiÖm Câu 1: Khoanh tròn chữ cái đứng đầu ý em cho là đúng nhất. 1. KiÓu khÝ hËu cã diÖn tÝch lín nhÊt ë ch©u ¢u lµ: a. Ôn đới hải dơng b. Ôn đới lục địa c. §Þa Trung H¶i d. Hàn đới 2. TØ lÖ gia t¨ng d©n sè tù nhiªn cña ch©u ¢u lµ: a. Díi 0,1 % b. 0,1 % - 0,5 % c. 0,5 % - 0,9 % d. 0,9% - 1,0 % 3. PhÇn lín diÖn tÝch khu vùc B¾c ¢u n»m trong vïng nµo? a. Ôn đới b. Ôn đới lục địa, lạnh c. Hàn đới d. Cả a, b, c đều sai 4. D·y nói giµ Xcan-®i-na-vi lµ biªn giíi tù nhiªn gi÷a: a. Na Uy vµ PhÇn Lan b. Thuþ §iÓn vµ PhÇn Lan c. Na Uy vµ Thuþ §iÓn d. Na Uy vµ Ai-x¬-len 5. Nớc nào nằm giáp vòng Cực Bắc của châu Âu đợc coi là xứ sở của băng tuyết: a. Na Uy b. PhÇn Lan c. Thuþ §iÓn d. Ai-x¬-len 6. Sản xuất nông nghiệp ở các quốc gia châu Âu đợc tổ chức theo hình thức: a. Hộ gia đình b. Trang tr¹i c. §ån ®iÒn d. Cả a và b đều đúng 7. Vïng trång c©y ¨n qu¶ (cam, chanh, nho) cña ch©u ¢u ph©n bè chñ yÕu ë: a. Ven biÓn §Þa Trung H¶i b. Ven biÓn §¹i T©y D¬ng c. Ven biÓn Ban-tÝch d. Ven biÓn Na Uy 8. §ång b»ng lín nhÊt ch©u ¢u lµ: a. §ång b»ng Ph¸p b. §ång b»ng §«ng ¢u c. §ång b»ng trung lu §a-nuýp d. §ång b»ng h¹ lu §a-nuýp PhÇn tù luËn C©u 2: Tr×nh bµy sù ph¸t triÓn cña ngµnh c«ng nghiÖp ë ch©u ¢u? ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………….

(184) TiÕt 65. Bµi 58.. Ngµy 1 th¸ng 5 n¨m 2009 Khu vùc Nam ¢u. I. Môc tiªu bµi häc Sau bµi häc, HS cÇn: - Nắm vững đặc điểm địa hình của khu vực Nam Âu (hệ núi uốn nếp và vùng Địa Trung Hải). Đây là khu vực không ổn định của lớp vỏ Trái Đất. - HiÓu râ vai trß cña thuû lîi trong n«ng nghiÖp ë khu vùc Nam ¢u, vai trß cña khÝ hậu, văn hoá - lịch sử và phong cách đối với du lịch ở Nam Âu. - Rèn luyện kĩ năng đọc lợc đồ và phân tích biểu đồ. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Bản đồ tự nhiên châu Âu - Lợc đồ Nam Âu - Bản đồ hành chính châu Âu - Bản đồ kinh tế châu Âu III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò ? Nêu đặc điểm của ba miền địa hình ở khu vực Tây và Trung Âu ? Nêu đặc điểm phát triển công nghiệp ở khu vực Tây và Trung Âu 3. Bµi míi 3.1. Më bµi Nam Âu nằm ven bờ Địa Trung Hải, gồm ba bán đải lớn: bán đảo I-bê-rich, bán đảo I-ta-li-a và bán đảo Ban-căng. Khí hậu độc đáo nơi đây đã tạo điều kiện cho ngành du lịch và nền nông nghiệp cận nhiệt đới phát triển. Đặc điểm của các vấn đề đó nh thế nào chúng ta vào bài học tìm hiểu. 3.2. Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, HS Néi dung bµi häc 1. Kh¸i qu¸t tù nhiªn ? Quan s¸t H 58.1, h·y nhËn xÐt vÒ vÞ trÝ cña ba d·y nói trÎ trong hÖ thèng nói An-p¬? HS nhËn xÐt, GV bæ sung: + D·y Pi-rª-nª: n»m gi÷a Ph¸p vµ T©y Ban Nha. + Dãy Cac-pát: nằm phía trên bán đảo Ban-cang. + D·y Anp¬: N»m gi÷a Nam ¢u; T©y vµ Trung ¢u. ? Quán sát H 58.1, em hãy nhận xét về đặc điểm địa hình khu vực Nam Âu? HS nhËn xÐt; GV bæ sung, chèt ý ? Quan s¸t h×nh 58.1, nªu tªn 1 sè d·y nói cña khu vùc Nam ¢u. - §Þa h×nh: HS nªu tªn; GV kh¾c l¹i + PhÇn lín diÖn dÝch khu vùc Nam ¢u lµ - GV trình bày quá trình tạo núi có tác động đối núi và cao nguyên. + Các đồng bằng nhỏ hẹp, nằm ven biển với địa hình: hoÆc n»m xen gi÷a nói vµ cao nguyªn. + Một số vùng núi đợc nâng lên + Khu vùc Nam ¢u n»m trªn mét vïng + NhiÒu vïng biÓn l¹i sôt xuèng không ổn định của lớp vỏ Trái Đất. + Nhiều núi lửa hoạt động.

(185) + Thờng xẩy ra những trận động đất + §«i khi cã sãng thÇn => Khu vùc Nam ¢u n»m trªn mét vïng kh«ng ổn định của lớp vỏ Trái đất. ? Phân tích H 58.2, nêu đặc điểm về nhiệt độ và lîng ma cña khÝ hËu khu vùc Nam ¢u. KÓ tªn một số sản phẩm nông nghiệp độc đáo ở các vïng cã kiÓu khÝ hËu nµy? HS tr¶ lêi; GV chuÈn kiÕn thøc.. - Khí hậu (lợc đồ hình 58.2) + Nhiệt độ tháng cao nhất là tháng 7 kho¶ng 230C. + Nhiệt độ tháng thấp nhất là tháng 1 kho¶ng 100C. + B§NN: kho¶ng 130C + C¸c th¸ng ma nhiÒu: tõ th¸ng 10- 4 + C¸c th¸ng ma Ýt: tõ th¸ng 5-9 => Mùa hạ nóng và khô hạn, mùa đông Êm vµ ma nhiÒu, ma tËp trung vµo thu đông. KÕt luËn: KiÓu khÝ hËu §Þa Trung H¶i ? Kinh tÕ khu vùc Nam ¢u so víi c¸c khu vùc 2. Kinh tÕ B¾c ¢u, T©y vµ Trung ¢u nh thÕ nµo So víi c¸c khu vùc B¾c ¢u, T©y vµ HS tr¶ lêi; GV chuÈn kiÕn thøc. Trung ¢u, kinh tÕ Nam ¢u cha ph¸t triÓn b»ng. ? T¹i sao nãi kinh tÕ Nam ¢u cha ph¸t triÓn - N«ng nghiÖp: b»ng B¨c ¢u, T©y vµ Trung ¢u? + Chiếm khoảng 20% lực lợng lao động GV gîi ý: + S¶n xuÊt theo quy m« nhá + N«ng nghiÖp chiÕm tØ träng trong GDP nh thÕ + NhiÒu níc trong khu vùc vÉn ph¶i nµo? nhËp khÈu l¬ng thùc + Nông nghiệp có đặc điểm phát triển nh thế + H×nh thøc ch¨n nu«i phæ biÕn lµ ch¨n nµo? th¶ (h×nh 58.3). + Trình độ sản xuất nông nghiệp nh thế nào? - C«ng nghiÖp Trình độ sản xuất cha cao. I-ta-li-a có GV dÉn d¾t HS ®i t×m c©u tr¶ lêi. nÒn c«ng nghiÖp ph¸t triÓn nhÊt nhng chØ tập trung ở phía Bắc đất nớc. - Du lÞch ? Nªu nh÷ng tiÒm n¨ng ph¸t triÓn cña ngµnh du + Cã nguån tµi nguyªn du lÞch phong lÞch ë Nam ¢u? phú và đặc sắc. HS tr¶ lêi + NhiÒu c«ng tr×nh kiÕn tróc, di tÝch, ? Nêu một số địa điểm và hoạt động du lịch nổi lịch sử, văn hoá và nghệ thuật cổ đại. tiÕng ë c¸c níc Nam ¢u. VÝ dô: Th¸p Nghiªng Pi-da (I-ta-li-a) HS tr¶ lêi; GV chuÈn x¸c kÌm tranh ¶nh (su + Bờ biển đẹp, khí hậu Địa Trung Hải tÇm) lµm dÉn chøng. đặc sắc. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ ngµnh du lÞch ë Nam => Du lÞch lµ nguån thu ngo¹i tÖ quan ¢u? träng cña nhiÒu níc trong khu vùc. HS tr¶ lêi; GV bæ sung, lÊy vÝ dô -> GV s¬ kÕt bµi häc (phÇn ghi nhí) 3.3. Cñng cè ? Nêu đặc điểm địa hình, khí hậu ở khu vực Nam Âu. ? T¹i sao nãi kinh tÕ Nam ¢u cha ph¸t triÓn b»ng B¾c ¢u, T©y vµ Trung ¢u..

(186) IV. DÆn dß - Häc bµi cò - Nghiªn cøu bµi míi : TiÕt 66 - Bµi 59: Khu vùc §«ng ¢u..

(187) TiÕt 66 Bµi 59. Khu vùc §«ng ¢u I. Môc tiªu Bµi häc Sau bµi häc, HS cÇn: - Nắm vững đặc điểm tự nhiên khu vực Đông Âu. - HiÓu râ t×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ cña c¸c níc trong khu vùc §«ng ¢u. - Rèn luyện kĩ năng đọc lợc đồ và giải thích sơ đồ II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Bản đồ tự nhiên châu Âu - Sơ đồ lát cắt thảm thực vật Đông Âu theo chiều từ Bắc xuống Nam - Tranh ¶nh thiªn nhiªn khu vùc §«ng ¢u III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò ? T¹i sao nãi kinh tÕ Nam ¢u cha ph¸t triÓn b»ng B¾c ¢u, T©y vµ Trung ¢u. 3. Bµi míi 3.1. Më bµi Đông Âu là vùng đồng bằng nằm ở phía đông châu Âu. Xa kia, nơi đây là vùng thảo nguyên và thải nguyên rừng, nay đã đợc khai thác để phát triển nông nghiệp theo quy mô lớn. Đây cũng là vùng có nhiều điều kiện để phát triển công nghiệp. 3.2. Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, HS Néi dung bµi häc ? Quan sát hình 59.1, cho biết dạng địa hình 1. Khái quát tự nhiên chñ yÕu cña khu vùc §«ng ¢u. * §Þa h×nh HS trả lời -> kết quả cần đạt Đông Âu là 1 dãi đồng bằng rộng lớn + Đông Âu là một dãi đồng bằng rộng lớn (có độ cao trung bình 100-200m) chiếm 1 (có độ cao 0-200m) + ở phía Nam, ven biển Ca-xpi có dải đất thấp nửa diện tích Châu Âu. dới mực nớc biển (độ cao dới 0m). -> GV bæ sung, chèt l¹i. ? Quan sát lợc đồ hình 59.1 em có nhận xét gì * Khí hậu Đông Âu có khí hậu ôn đới lục địa và có về mối quan hệ giữa vĩ độ, địa hình với khí sù ph©n ho¸: hËu khu vùc §«ng ¢u. - Từ Tây sang đông nhất là về phía Đông HS tr¶ lêi; GV bæ sung, chèt ý Nam: tính chất lục địa càng sâu sắc. + Bắc xuống nam: mùa đông đỡ lạnh và ng¾n, mïa h¹ dµi vµ Êm h¬n. ? Phân tích ảnh hởng của khí hậu đối với sông * Sông ngòi - Đóng băng về mùa đông ngßi ë khu vùc §«ng ¢u - C¸c s«ng lín nhÊt lµ: V«nga, §«n, §niHS ph©n tÝch ep -> GV chèt ý ? Quan sát lợc đồ hình 59.1, em hãy nêu các.

(188) s«ng lín cña khu vùc §«ng ¢u HS tr¶ lêi ? Quan s¸t h×nh 59.1, 59.2, gi¶i thÝch vÒ sù thay đổi từ bắc xuống của thảm thực vật ở §«ng ¢u. HS tr¶ lêi -> GV gi¶i thÝch l¹i.. * Thực vật thay đổi rõ rệt từ bắc xuống nam. - Đới đồng rêu - Rõng l¸ kim - Rõng hçn giao - Rõng l¸ réng - Th¶o nguyªn - Nöa hoang m¹c 2. Kinh tÕ ? Nªu c¸c ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn ngµnh c«ng - §iÒu kiÖn ph¸t triÓn. nghiÖp vµ n«ng nghiÖp cña khu vùc §«ng ¢u. + kho¸ng s¶n cã tr÷ lîng lín: QuÆng s¾t, HS tr¶ lêi; GV tr×nh bµy l¹i kÕt hîp sö dông kim lo¹i mµu, than, dÇu má,… Liªn Bang lợc đồ hình 59.1 Nga, U-crai-na. + Rõng cã diÖn tÝch réng lín: Liªn Bang Nga, Bª-la-rót vµ phÝa B¾c U-crai-na. + Diện tích đồng bằng rộng lớn + Đất đai màu mỡ: Đất đen và đất xám - T×nh h×nh ph¸t triÓn + C«ng nghiÖp  Kh¸ ph¸t triÓn ? Kh¸i qu¸t t×nh h×nh ph¸t triÓn ngµnh c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp cña khu vùc §«ng ¢u.  C¸c ngµnh c«ng nghiÖp truyÒn ! HS tr¶ lêi thống… giữ vai trò chủ đạo. -> GV kh¸i qu¸t l¹i  C¸c níc ph¸t triÓn h¬n c¶ lµ Nga, U-> GV nhÊn m¹nh vÒ sù kh¸c biÖt nÒn kinh crai-na. tÕ cña khu vùc §«ng ¢u so víi c¸c khu vùc + N«ng nghiÖp kh¸c cña Ch©u ¢u  §îc tiÕn hµnh theo quy m« lín => GV s¬ kÕt bµi häc (phÇn ghi nhí).  U-crai-na lµ 1 trong nh÷ng vùa lóa lín cña ch©u ¢u. 3.3. Cñng cè ? Nêu đặc điểm tự nhiên khu vực Đông Âu. ? Kh¸i qu¸t t×nh h×nh ph¸t triÓn ngµnh c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp cña khu vùc §«ng ¢u IV. DÆn dß - Häc bµi cò. - Nghiªn cøu tríc bµi míi. TiÕt 67 - ¤n tËp häc kú.

(189) TiÕt 67:. Ngµy 6 th¸ng 5 n¨m 2008 «n tËp häc k× II. I. Môc tiªu bµi häc Sau bµi häc, HS ph¶i: - Biết hệ thống và nắm vững kiến thức đã học về: + §Æc ®iÓm khÝ hËu ch©u Nam Cùc-ch©u lôc l¹nh nhÊt thÕ giíi + §Æc ®iÓm khÝ hËu cña ¤-xtr©y-li-a + §Æc ®iÓm tù nhiªn, d©n c, x· héi, kinh tÕ vµ c¸c khu vùc ë ch©u ¢u - Rèn luyện kỹ năng: đọc và nhận xét lát cắt; giải thích; bản đồ - Tõ ®©y HS nhËn thÊy vai trß quan träng cña tõng ch©u lôc trong sù ph¸t triÓn cña toµn cÇu. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Bản đồ tự nhiên châu Nam Cực - Bản đồ tự nhiên châu Đại Dơng - Bản đồ tự nhiên châu Âu và bản đồ kinh tế châu Âu III. TiÕn hµnh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò KÕt hîp trong d¹y bµi «n tËp 3. Bµi míi 3.1) Më bµi GV giíi thiÖu bµi 3.2) Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, HS Néi dung bµi häc GV nªu c©u hái; HS tr¶ lêi, nhËn xÐt, GV bæ sung (nÕu cÇn) - GV yªu cÇu HS vÒ nhµ xem l¹i phÇn «n tËp kiÓm tra vÒ 2 ch©u: Phi vµ MÜ. 1. Khèi thÞ trêng chung Mec-c«-xua bao gåm c¸c ? Khèi thÞ trêng chung Mec-c«-xua quèc gia: Bra-xin, Ac-hen-ti-na, Pa-ra-guay, U-rubao gåm c¸c quèc gia nµo? guay, Chi-lª, B«-li-vi-a. 2. HiÖp héi mËu dÞch tù do B¾c MÜ (NAFTA) gåm c¸c ? HiÖp héi mËu dÞch tù do B¾c MÜ quèc gia Hoa K×, Ca-na-da, Mª-hi-c«. (NAFTA) gåm c¸c quèc gia nµo? 3. TØ lÖ d©n thµnh thÞ cña: - Khu vùc B¾c MÜ: kho¶ng 76% d©n sè ? TØ lÖ d©n thµnh thÞ cña khu vùc - Khu vùc Trung vµ Nam MÜ: kho¶ng 75% d©n sè B¾c MÜ, Trung vµ Nam MÜ vµ ch©u - Ch©u ¢u: kho¶ng 75% d©n sè ¢u chiÕm bao nhiªu phÇn tr¨m d©n sè? 4. Ch©u Nam Cùc cã vÞ trÝ n»m ë vïng cùc nªn khÝ hậu ở đây lạnh khắc nghiệt (năm 1967 nhiệt độ thấp 0 ? Quan sát bản đồ tự nhiên châu nhất là -94,5 C <=> "Cực lạnh" của thế giới Nam Cực, xác định vị trí địa lí của 5. Đại hộ phận diện tích lục địa Ô-xtrây-li-a châu Nam Cực. Vị trí địa lí đó ảnh.

(190) hởng nh thế nào đến khí hậu của ch©u lôc? ? Tại sao đại bộ phận diện tích lục địa Ô-xtrây- li- a có khí hậu khô h¹n?. ? Châu Âu có những dạng địa hình chính nào? Cho biết đặc điểm và sự phân bố các dạng địa hình chính của ch©u ¢u.. ? Trình bày đặc điểm tự nhiên của c¸c m«i trêng tù nhiªn ch©u ¢u.. + ChÝ tuyÕn Nam ch¹y qua gi÷a l·nh thæ -> n»m trong khu vùc ¸p c¸p chÝ tuyÕn. + PhÝa §«ng cã d·y Trêng S¬n n»m s¸t biÓn ch¹y dµi tõ B¾c xuèng Nam -> hiÖu øng ph¬n ë sên t©y. + PhÝa t©y ¶nh hëng cña dßng biÓn l¹nh T©y ¤-xtr©yli-a. 6. Những dạng địa hình chính của châu Âu + Đồng bằng kéo dài từ tây sang đông, chiếm 2/3 diện tÝch ch©u lôc + Nói giµ ë phÝa b¾c vµ vïng trung t©m, víi nh÷ng đỉnh tròn, thấp, sờn thoải. + Núi trẻ ở phía nam, với những đỉnh cao, nhọn bên c¹nh nh÷ng thung lòng s©u. 7. C¸c m«i trêng tù nhiªn ch©u ¢u Môi trờng ôn đới hải dơng * KhÝ hËu: + Mùa hạ mát mẻ, mùa đông không lạnh lắm. + Nhiệt độ thờng trên 00C. + Ma quanh năm, lợng ma tơng đối lớn ( khoảng 8001000 mm) + Có nhiều sơng mù, đặc biệt là về mùa thu - đông. * Sông ngòi: - Nhiều nớc quanh năm và không đóng b¨ng * Ph¸t triÓn rõng c©y l¸ r«ng: såi, dÎ… Môi trờng ôn đới lục địa * KhÝ hËu: + Mïa h¹ nãng vµ nhiÒu ma + Mùa đông lạnh và có tuyết rơi + Khí hậu có sự thay đổi:  Tõ b¾c xuèng nam Phía Bắc: mùa đông kéo dài, có tuyết phủ. Phía nam: mùa đông ngắn dần, mùa hạ nóng hơn, lợng ma giảm.  Từ tây sang đông Vào sâu trong nội địa: mùa đông lạnh và có tuyết r¬i, mïa h¹ nãng vµ cã ma. * S«ng ngßi: - NhiÒu níc trong mïa xu©n h¹ - Mùa đông nớc sông đóng băng * Thùc vËt: - Rõng vµ th¶o nguyªn chiÕm phÇn lín diÖn tÝch - Thay đổi từ bắc xuống nam + Vùng gần vòng cực: đới đồng rêu. + VÒ phÝa nam: rõng l¸ kim -> rõng l¸ réng, th¶o nguyªn rõng + Phía đông nam: thảo nguyên + Ven biÓn Ca-xpi: vïng nöa hoang m¹c Môi trờng địa trung hải.

(191) ? Đô thị hóa ở châu Âu có đặc điểm nh thÕ nµo?. ? Tr×nh bµy sù ph¸t triÓn cña ngµnh c«ng nghiÖp ë ch©u ¢u.. ? Khí hậu khu vực Bắc Âu có đặc ®iÓm nh thÕ nµo? Gi¶i thÝch t¹i sao cã sù kh¸c biÖt vÒ khÝ hËu gi÷a phÝa đông và phía tây dãy Xcan - đi - na – vi?. ? Nêu đặc điểm địa hình của khu vùc B¾c ¢u, T©y vµ Trung ¢u, Nam ¢u, §«ng ¢u.. * KhÝ hËu: - Mïa h¹ nãng vµ kh« h¹n - Mùa đông ấm áp và nhiều ma vào thu đông. - Điểm đặc biệt: chế độ ma vào thu-đông * S«ng ngßi: - Ng¾n vµ dèc - Mùa thu - đông có nhiều nớc, mùa hạ ít nớc. * Thùc vËt: - Rõng l¸ cøng xanh quanh n¨m M«i trêng nói cao M«i trêng nói cao ®iÓn h×nh lµ m«i trêng vïng nói dãy An-pơ có thiên nhiên thay đổi theo đai cao. 8. Đô thị hóa ở châu Âu có đặc điểm: + Mức độ đô thị hoá cao: Tỉ lệ dân thành thị chiếm kho¶ng 75% d©n sè. + Các thành phố nối tiếp nhau tạo thành dãi đô thị xuyªn biªn giíi. 9. Sù ph¸t triÓn cña ngµnh c«ng nghiÖp ë ch©u ¢u - NÒn c«ng nghiÖp ch©u ¢u ph¸t triÓn rÊt sím, cã nhiÒu s¶n phÈm næi tiÕng vÒ chÊt lîng cao. - Sự thay đổi cơ cấu công nghiệp + C¸c vïng c«ng nghiÖp truyÒn thèng ®ang gÆp khã khăn, đòi hỏi phải thay đổi công nghệ… + Nhiều ngành công nghiệp hiện đại đang đợc phát triÓn trong c¸c trung t©m c«ng nghÖ cao. 10. Khí hậu khu vực Bắc Âu có đặc điểm. + Lạnh giá vào mùa đông, mát mẻ vào mùa hạ. + Có sự khác biệt về khí hậu giữa phần phía đông và phÝa t©y d·y Xcan-di-na-vi do:  Phía đông dãy Xcan-đi-na-vi là sờn khuất gió, nằm sâu trong nội địa.  PhÝa t©y d·y Xcan-®i-na-vi ¶nh hëng cña dßng biển nóng Bắc Đại Tây Dơng và gió Tây ôn đới 10. Đặc điểm của 3 miền địa hình ở khu vực Tây và Trung ¢u. - Khu vùc B¾c ¢u: + Địa hình băng hà cổ rất phổ biến trên bán đảo Xcanđi-na-vi:  Bê biÓn d¹ng fio: Na uy  Hå, ®Çm: PhÇn Lan + Ai-x¬-len cã nhiÒu nói löa vµ suèi níc nãng. + Phần lớn diện tích của bán đảo Xcan-đi- na-vi là núi vµ cao nguyªn.

(192) - Tây và Trung Âu: có 3 dạng địa hình chính + Miền đồng bằng ở phía bắc + MiÒn nói giµ ë gi÷a + MiÒn nói trÎ ë phÝa nam - Nam ¢u: + PhÇn lín diÖn dÝch khu vùc Nam ¢u lµ nói vµ cao nguyªn. + Các đồng bằng nhỏ hẹp, nằm ven biển hoặc nằm xen gi÷a nói vµ cao nguyªn. + Khu vùc Nam ¢u n»m trªn mét vïng kh«ng æn định của lớp vỏ Trái Đất. - Đông Âu là 1 dãi đồng bằng rộng lớn, chiếm 1/2 diÖn tÝch Ch©u ¢u 11. LËp b¶ng so s¸nh kinh tÕ cña c¸c khu vùc ch©u ¢u. ? So s¸nh nÒn kinh tÕ cña c¸c khu vùc ë ch©u ¢u: B¾c ¢u, T©y vµ Trung ¢u, Nam ¢u, §«ng ¢u. 3.3. Nhận xét, đánh giá - GV nhận xét sự chuẩn bị bài và thái độ học tập của HS - GV đánh giá (cho điểm) IV. DÆn dß - TiÕp tôc «n tËp - ChuÈn bÞ tiÕt sau kiÓm tra häc kú II. §Ò c¬ng «n tËp häc k× II C©u 1. Khèi thÞ trêng chung Mec-c«-xua bao gåm c¸c quèc gia nµo? C©u 2. HiÖp héi mËu dÞch tù do B¾c MÜ (NAFTA) gåm c¸c quèc gia nµo? C©u 3. TØ lÖ d©n thµnh thÞ cña khu vùc B¾c MÜ, Trung vµ Nam MÜ ; ch©u ¢u chiÕm bao nhiªu phÇn tr¨m d©n sè? Câu 4. Xác định vị trí địa lí của châu Nam Cực. Vị trí địa lí đó ảnh hởng nh thế nào đến khí hËu cña ch©u lôc..

(193) Câu 5. Tại sao đại bộ phận diện tích lục địa Ô-xtrây- li-a có khí hậu khô hạn? Câu 6. Châu Âu có những dạng địa hình chính nào? Cho biết đặc điểm và sự phân bố các dạng địa hình chính của châu Âu. Câu 7. Trình bày đặc điểm tự nhiên của các môi trờng tự nhiên châu Âu. Câu 8. Đô thị hóa ở châu Âu có đặc điểm nh thế nào. C©u 9. Tr×nh bµy sù ph¸t triÓn cña ngµnh c«ng nghiÖp ë Ch©u ¢u Câu 10. Khí hậu khu vực Bắc Âu có đặc điểm nh thế nào? Giải thích tại sao có sự khác biệt về khí hậu giữa phía đông và phía tây dãy Xcan - đi - na – vi. Câu 11. Nêu đặc điểm địa hình của khu vực Bắc Âu, Tây và Trung Âu, Nam Âu, Đông Âu. C©u 12. So s¸nh nÒn kinh tÕ cña c¸c khu vùc ë ch©u ¢u: B¾c ¢u, T©y vµ Trung ¢u, Nam ¢u, §«ng ¢u.. §Ò c¬ng «n tËp häc k× II C©u 1. Khèi thÞ trêng chung Mec-c«-xua bao gåm c¸c quèc gia nµo? C©u 2. HiÖp héi mËu dÞch tù do B¾c MÜ (NAFTA) gåm c¸c quèc gia nµo? C©u 3. TØ lÖ d©n thµnh thÞ cña khu vùc B¾c MÜ, Trung vµ Nam MÜ vµ ch©u ¢u chiÕm bao nhiªu phÇn tr¨m d©n sè? Câu 4. Quan sát bản đồ tự nhiên châu Nam Cực, xác định vị trí địa lí của châu Nam Cực. Vị trí địa lí đó ảnh hởng nh thế nào đến khí hậu của châu lục. Câu 5. Tại sao đại bộ phận diện tích lục địa Ô-xtrây- li- a có khí hậu khô hạn? Câu 6. Châu Âu có những dạng địa hình chính nào? Cho biết đặc điểm và sự phân bố các dạng địa hình chính của châu Âu. Câu 7. Trình bày đặc điểm tự nhiên của các môi trờng tự nhiên châu Âu. Câu 8. Đô thị hóa ở châu Âu có đặc điểm nh thế nào. C©u 9. Tr×nh bµy sù ph¸t triÓn cña ngµnh c«ng nghiÖp ë Ch©u ¢u Câu 10. Khí hậu khu vực Bắc Âu có đặc điểm nh thế nào? Giải thích tại sao có sự khác biệt về khí hậu giữa phía đông và phía tây dãy Xcan - đi - na – vi. Câu 11. Nêu đặc điểm địa hình của khu vực Bắc Âu, Tây và Trung Âu, Nam Âu, Đông Âu. C©u 12. So s¸nh nÒn kinh tÕ cña c¸c khu vùc ë ch©u ¢u: B¾c ¢u, T©y vµ Trung ¢u, Nam ¢u, §«ng ¢u. ¤n TËp häc k× II C©u 1. Khèi thÞ trêng chung Mec-c«-xua bao gåm c¸c quèc gia: Bra-xin, Ac-hen-ti-na, Para-guay, U-ru-guay, Chi-lª, B«-li-vi-a. C©u 2. HiÖp héi mËu dÞch tù do B¾c MÜ (NAFTA) gåm c¸c quèc gia Hoa K×, Ca-na-da, Mªhi-c«. C©u 3. TØ lÖ d©n thµnh thÞ cña: - Khu vùc B¾c MÜ: kho¶ng 76% d©n sè - Khu vùc Trung vµ Nam MÜ: kho¶ng 75% d©n sè - Ch©u ¢u: kho¶ng 75% d©n sè.

(194) C©u 4. Ch©u Nam Cùc cã vÞ trÝ n»m ë vïng cùc nªn khÝ hËu ë ®©y l¹nh kh¾c nghiÖt (n¨m 1967 nhiệt độ thấp nhất là -94,50C <=> "Cực lạnh" của thế giới Câu 5. Đại hộ phận diện tích lục địa Ô-xtrây-li-a + ChÝ tuyÕn Nam ch¹y qua gi÷a l·nh thæ -> n»m trong khu vùc ¸p c¸p chÝ tuyÕn. + PhÝa §«ng cã d·y Trêng S¬n n»m s¸t biÓn ch¹y dµi tõ B¾c xuèng Nam -> hiÖu øng ph¬n ë sên t©y. + PhÝa t©y ¶nh hëng cña dßng biÓn l¹nh T©y ¤-xtr©y-li-a. Câu 6. Những dạng địa hình chính của châu Âu + Đồng bằng kéo dài từ tây sang đông, chiếm 2/3 diện tích châu lục + Núi già ở phía bắc và vùng trung tâm, với những đỉnh tròn, thấp, sờn thoải. + Núi trẻ ở phía nam, với những đỉnh cao, nhọn bên cạnh những thung lũng sâu. C©u 7. C¸c m«i trêng tù nhiªn ch©u ¢u Môi trờng ôn đới hải dơng * KhÝ hËu: + Mùa hạ mát mẻ, mùa đông không lạnh lắm. + Nhiệt độ thờng trên 00C. + Ma quanh năm, lợng ma tơng đối lớn ( khoảng 800-1000 mm) + Có nhiều sơng mù, đặc biệt là về mùa thu - đông. * Sông ngòi: - Nhiều nớc quanh năm và không đóng băng * Ph¸t triÓn rõng c©y l¸ r«ng: såi, dÎ… Môi trờng ôn đới lục địa * KhÝ hËu: + Mïa h¹ nãng vµ nhiÒu ma + Mùa đông lạnh và có tuyết rơi + Khí hậu có sự thay đổi:  Tõ b¾c xuèng nam Phía Bắc: mùa đông kéo dài, có tuyết phủ. Phía nam: mùa đông ngắn dần, mùa hạ nóng hơn, lợng ma giảm.  Từ tây sang đông Vào sâu trong nội địa: mùa đông lạnh và có tuyết rơi, mùa hạ nóng và có ma. * S«ng ngßi: - NhiÒu níc trong mïa xu©n h¹ - Mùa đông nớc sông đóng băng * Thùc vËt: - Rõng vµ th¶o nguyªn chiÕm phÇn lín diÖn tÝch - Thay đổi từ bắc xuống nam + Vùng gần vòng cực: đới đồng rêu. + VÒ phÝa nam: rõng l¸ kim -> rõng l¸ réng, th¶o nguyªn rõng + Phía đông nam: thảo nguyên + Ven biÓn Ca-xpi: vïng nöa hoang m¹c Môi trờng địa trung hải * KhÝ hËu: - Mïa h¹ nãng vµ kh« h¹n - Mùa đông ấm áp và nhiều ma vào thu đông. - Điểm đặc biệt: chế độ ma vào thu-đông * S«ng ngßi: - Ng¾n vµ dèc - Mùa thu - đông có nhiều nớc, mùa hạ ít nớc..

(195) * Thùc vËt: - Rõng l¸ cøng xanh quanh n¨m M«i trêng nói cao Môi trờng núi cao điển hình là môi trờng vùng núi dãy An-pơ có thiên nhiên thay đổi theo ®ai cao. Câu 8. Đô thị hóa ở châu Âu có đặc điểm: + Mức độ đô thị hoá cao: Tỉ lệ dân thành thị chiếm khoảng 75% dân số. + Các thành phố nối tiếp nhau tạo thành dãi đô thị xuyên biên giới. C©u 9. Sù ph¸t triÓn cña ngµnh c«ng nghiÖp ë ch©u ¢u - NÒn c«ng nghiÖp ch©u ¢u ph¸t triÓn rÊt sím, cã nhiÒu s¶n phÈm næi tiÕng vÒ chÊt lîng cao. - Sự thay đổi cơ cấu công nghiệp + Các vùng công nghiệp truyền thống đang gặp khó khăn, đòi hỏi phải thay đổi công nghÖ… + Nhiều ngành công nghiệp hiện đại đang đợc phát triển trong các trung tâm công nghệ cao. Câu 10. Khí hậu khu vực Bắc Âu có đặc điểm. + Lạnh giá vào mùa đông, mát mẻ vào mùa hạ. + Có sự khác biệt về khí hậu giữa phần phía đông và phía tây dãy Xcan-di-na-vi do:  Phía đông dãy Xcan-đi-na-vi là sờn khuất gió, nằm sâu trong nội địa.  PhÝa t©y d·y Xcan-®i-na-vi ¶nh hëng cña dßng biÓn nãng B¾c §¹i T©y D¬ng vµ giã T©y ôn đới Câu 11. Đặc điểm của 3 miền địa hình ở khu vực Tây và Trung Âu. - Khu vùc B¾c ¢u: + Địa hình băng hà cổ rất phổ biến trên bán đảo Xcan-đi-na-vi:  Bê biÓn d¹ng fio: Na uy  Hå, ®Çm: PhÇn Lan + Ai-x¬-len cã nhiÒu nói löa vµ suèi níc nãng. + Phần lớn diện tích của bán đảo Xcan-đi- na-vi là núi và cao nguyên - Tây và Trung Âu: có 3 dạng địa hình chính + Miền đồng bằng ở phía bắc + MiÒn nói giµ ë gi÷a + MiÒn nói trÎ ë phÝa nam - Nam ¢u: + PhÇn lín diÖn dÝch khu vùc Nam ¢u lµ nói vµ cao nguyªn. + Các đồng bằng nhỏ hẹp, nằm ven biển hoặc nằm xen giữa núi và cao nguyên. + Khu vực Nam Âu nằm trên một vùng không ổn định của lớp vỏ Trái Đất. - Đông Âu là 1 dãi đồng bằng rộng lớn, chiếm 1/2 diện tích Châu Âu C©u 12. LËp b¶ng so s¸nh kinh tÕ cña c¸c khu vùc ch©u ¢u..

(196) KiÓm tra HKII - lÊy bµi KSCL.

(197) Ngµy 12 th¸ng 5 n¨m 2009 TiÕt 69 Bµi 60: Liªn Minh Ch©u ¢u I. Môc tiªu bµi häc Sau bµi häc, HS cÇn: - Biết đợc sự ra đời và mở rộng của Liên minh châu Âu - HiÓu râ c¸c môc tiªu cña Liªn minh ch©u ¢u - HiÓu râ Liªn minh ch©u ¢u kh«ng ngõng më réng quan hÖ kinh tÕ, v¨n ho¸, x· héi víi c¸c níc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. - N¾m v÷ng Liªn minh ch©u ¢u lµ tæ chøc th¬ng m¹i hµng ®Çu vµ còng lµ mét trong nh÷ng khu vùc kinh tÕ lín nhÊt thÕ giíi. - Củng cố kĩ năng đọc lợc đồ. II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Bản đồ Liên minh châu Âu - Lợc đồ quá trình mở rộng Liên minh châu Âu - Lợc đồ các trung tâm thơng mại lớn trên thế giới III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi míi 2.1. Më bµi Liên minh châu Âu tiền thân là cộng đồng kinh tế châu Âu đợc thành lập theo hiệp ớc R«-ma kÝ n¨m 1957 vµ cã hiÖu lùc n¨m 1958, lµ tæ chøc kinh tÕ-chÝnh trÞ lín ë ch©u ¢u. §©y lµ h×nh thøc liªn minh cao nhÊt trong c¸c h×nh thøc tæ chøc kinh tÕ khu vùc trªn thÕ giíi hiÖn nay. 2.2. Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, HS ? Quan s¸t h×nh 60.1, nªn sù më réng cña Liªn minh ch©u ¢u qua c¸c giai ®o¹n. HS trả lời; GV khắc lại kết hợp chỉ bản đồ. - GV nêu rõ mục tiêu hoạt động của EU. ? T¹i sao nãi Liªn minh ch©u ¢u lµ h×nh thøc liªn minh cao nhÊt trong c¸c h×nh thøc tæ chøc kinh tÕ khu vùc hiÖn nay trªn thÕ giíi? GV gîi më: + ChÝnh trÞ ? + Kinh tÕ ? + V¨n ho¸ ? HS nghiªn cøu SGK, tr¶ lêi; GV bæ sung, chèt l¹i (cÇn liªn hÖ víi ViÖt Nam). -> GV bổ sung về lợi ích của việc sử dụng đồng tiền. Néi dung bµi häc 1. Sù më réng cña Liªn minh ch©u ¢u. Liên minh châu Âu đợc mở rộng bíc qua nhiÒu giai ®o¹n: - N¨m 1958: Ph¸p, Hµ Lan, §øc, BØ, I-ta-li-a, Lóc-x¨m-bua. - N¨m 1973: Ai-len, Anh, §an m¹ch. - N¨m 1981: Hy-l¹p - N¨m 1986: Bå §µo Nha, T©y Ban Nha. - N¨m 1995: Thuþ §iÓn, PhÇn Lan, ¸o - N¨m 2004: Ba Lan, CH SÐc, Hunga-ri, Xl«-ven-ni-a, E-xt«-ni-a, Lit va, Lat-vi-a, Sip, Xl«-vaki-a, Manta. 2. Liªn minh Ch©u ¢u mét m« h×nh liªn minh toµn diÖn nhÊt thÕ giíi. - ChÝnh trÞ: Cã c¬ quan lËp ph¸p lµ NghÞ viÖn Ch©u ¢u. - Kinh tÕ cã: + ChÝnh s¸ch kinh tÕ chung + Hệ thống tiền tệ chung (đồng ¥-r¬).

(198) chung trong Liªn minh Ch©u ¢u: + Nâng cao sức cạnh tranh của thị trờng nội địa chung ch©u ¢u. + Thủ tiêu những rủi ro do chuyển đổi tiền tệ. + T¹o thuËn lîi cho viÖc chuyÓn giao vèn trong EU. + §¬n gi¶n ho¸ c«ng t¸c kÕ to¸n cña c¸c doanh nghiÖp ®a quèc gia.. + Tù do lu th«ng hµng ho¸, dÞch vô, vèn. - X· héi: + C«ng d©n cña EU cã quèc tÞch chung ch©u ¢u, tù do ®i l¹i. + Chó träng b¶o vÖ tÝnh ®a d¹ng vÒ v¨n ho¸ vµ ng«n ng÷ ..vv... ? Quan sát hình 60.3, nêu một vài nét về hoạt động th¬ng m¹i cña Liªn minh ch©u ¢u. GV gîi ý: + So sánh tỉ lệ hoạt động thơng mại của các trung t©m so víi toµn thÕ giíi. + Mèi quan hÖ gi÷a c¸c trung t©m. + C¸c níc thuéc c¸c trung t©m. HS tr¶ lêi; GV bæ sung, kh¾c l¹i -> GV liªn hÖ: ý nghÜa cña viÖc níc ta gia nhËp ASEAN, việc EU đạt quan hệ với các nớc ASEAN qua héi nghÞ ASEAN hµng n¨m. - GV bæ sung + Mét sè chØ sè c¬ b¶n cña EU vµ c¸c trung t©m kinh tÕ lín trªn thÕ giíi. EU U SA NhËt B¶n D©n sè (triÖu ngêi, n¨m 379 279 127 2001) GDP (tØ ¥-r« n¨m 2001) 8813 11385 4634 TrÞ gi¸ xuÊt khÈu so víi 14,4 11,2 10,8 GDP (%, n¨m 2000) TrÞ gi¸ xuÊt khÈu cña thÕ 20 18 8 giíi (n¨m 2000) + Vai trß cña EU trªn thÕ giíi:  ChiÕm tíi 59,9% trong viÖn trî ph¸t triÓn thÕ giíi.  ChiÕm tíi 27% trong s¶n xuÊt «-t« cña thÕ giíi.  ChiÕm tíi 23% trong tæng gi¸ trÞ kinh tÕ cña thÕ giíi.  ChiÕm tíi 7% trong d©n sè cña thÕ giíi.  ChiÕm 2,2% trong diÖn tÝch cña Tr¸i §Êt.  ChiÕm tíi 17% trong tiªu thô n¨ng l¬ng cña thÕ giíi. - GV chèt l¹i: (phÇn ghi nhí SGK). 3. Liªn minh Ch©u ¢u-tæ chøc th¬ng m¹i hµng ®Çu thÕ giíi. - Liªn minh ch©u ¢u lµ tæ chøc th¬ng m¹i hµng ®Çu thÕ giíi, chiÕm tØ trọng 40% hoạt động ngoại thơng cña thÕ giíi. - Liªn minh ch©u ¢u kh«ng ngõng më réng quan hÖ víi c¸c níc vµ c¸c tæ chøc kinh tÕ trªn toµn cÇu. VÝ dô: Hoa k×, NhËt B¶n, ASEAN … AKP (77 níc: Ch©u ¸, Ca-ri-bª vµ Ch©u Phi)…. 3.3. Cñng cè ? Liªn minh ch©u ¢u h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn nh thÕ nµo? cho biÕt môc tiªu cña tæ chøc nµy. IV. DÆn dß - Häc bµi cò - ChuÈn bÞ tríc bµi thùc hµnh: TiÕt 70 - Bµi 60: Thùc hµnh Đọc lợc đồ, vẽ biểu đồ cơ cấu kinh tế châu Âu.

(199)

(200) Ngµy 14 th¸ng 5 n¨m 2009 TiÕt 70 Bµi 61: Thùc hµnh Đọc lợc đồ, vẽ biểu đồ cơ cấu kinh tế Châu Âu I. Môc tiªu d¹y häc Sau bµi häc, HS cÇn: - Nắm vững vị trí địa lí một số quốc gia ở châu Âu theo các cách phân loại khác nhau. - Nắm vững cách vẽ biểu đồ cơ cấu kinh tế của một số quốc gia châu Âu II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Bản đồ các nớc châu Âu III. TiÕn tr×nh d¹y häc 1. ổn định lớp 2. Bµi cò KÕt hîp trong bµi thùc hµnh. 3. Bµi míi 3.1. Më bµi GV giíi thiÖu bµi 3.2. Hoạt động dạy học Hoạt động dạy học của GV, HS. Néi dung bµi häc 1. Xác định vị trí một số quốc gia trên lợc đồ. - C¸c quèc gia ë B¾c ¢u ? Quan s¸t h×nh 61.1, h·y: Na Uy PhÇn Lan + Nêu tên và xác định vị trí của một số quốc Thôy §iÓn Ai-x¬-len gia thuéc khu vùc B¾c ¢u, T©y vµ Trung ¢u, - C¸c quèc gia ë T©y vµ Trung ¢u Nam ¢u, §«ng ¢u. Ai - len Ba Lan + Xác định vị trí các quốc gia thuộc liên Anh SÐc minh ch©u ¢u. Ph¸p ¸o HS lªn b¶ng ghi c¸c quèc gia thuéc c¸c Hµ Lan Xl«-ra-ki-a khu vùc vµ EU. BØ Xl«-rª-ni-a Luc xem bua Hun-ga-ri  1 HS xác định các quốc gia thuộc khu §øc Ru-ma-ni vùc B¾c ¢u, Nam ¢u. Thôy SÜ §an M¹ch  1 HS xác định các quốc gia thuộc khu Bun-ga-ri vùc T©y vµ Trung ¢u, §«ng ¢u.  1 HS xác định các quốc gia thuộc khối - C¸c quèc gia ë Nam ¢u liªn minh ch©u ¢u. Bå §µo Nha Xex-bi HS kh¸c nhËn xÐt, bæ sung lªn b¶ng chØ T©y Ban Nha M«n-tª-nª-gr« trên bản đồ. Ita-li-a Ma-xê-đô-ni-a => GV khắc lại kết hợp chỉ bản đồ Cr«-a-li-a Hi L¹p He-xe-g«-ri-na Man-ta An-ba-ni Sip. - C¸c quèc gia ë §«ng ¢u Lat-ri-a Môn-đô ra Lit-ra Liªn Bang Nga E-xt«-nia Bª ta rót U-crai-na.

(201) - GV tổ chức để HS tự nghiên cứu nội dung thùc hµnh trong SGK tr¶ lêi c©u hái 1 cña môc 2. + Xác định vị trí các nớc: Pháp và U-crai-na trên bản đồ. Hai nớc này thuộc khu vực nào ë ch©u ¢u? HS tr¶ lêi - GV híng dÉn c¸ch vÏ biÓu trßn hoÆc biÓu đồ ô vuông.. - C¸c quèc gia cña EU. Ai-len E-xt«-ni-a Anh Lat-vi-a Ph¸p Lit –va T©y Ban Nha Ba Lan Bå §µo Nha SÐc Na-Uy ¸o Thôy §iÓn Xl«-va-ki-a PhÇn Lan Xl«-vª-ni-a §an M¹ch Hun ga ri Hµ Lan Hi L¹p BØ Man-ta Lac-xem-bua Sip I-ta-li-a 2. Vẽ biểu đồ cơ cấu kinh tế. - Xác định vị trí các nớc Ph¸p: Khu vùc T©y vµ Trug ¢u Ucrai-na: Khu vùc §«ng ¢u  C¸ch vÏ biÓu * Biểu đồ hình tròn Biểu đồ hình tròn thể hiện cơ cấu các thµnh phÇn trong mét tæng thÓ. Các bớc vẽ biểu đồ - Xö lý sè liÖu + Tính phần trăm (%) nếu bảng số liệu đã cho là giá trị tuyệt đối. + Tính cung độ: 1% = 3,60 - Xác định bán kính hình tròn: C«ng thøc tÝnh diÖn tÝch h×nh trßn S = R2 - VÏ h×nh trßn t©m O, b¸n kÝnh R. Chia h×nh tròn thành những nan quạt theo đúng tỷ lệ và trËt tù cña c¸c thµnh phÇn trong ®Çu bµi ( b¶ng sè liÖu ), khi vÏ c¸c nan qu¹t nªn b¾t ®Çu tõ "tia 12giê", vÏ theo chiÒu thuËn kim đồng hồ. - Hoàn thiện biểu đồ: + Ghi tû lÖ cña c¸c thµnh phÇn (%) lªn biÓu đồ có 2 cách : - Cách 1 : Ghi trong biểu đồ - Cách 2 : Ghi ngoài biểu đồ + Chọn kí hiệu thể hiện trên biểu đồ và lập b¶ng chó gi¶i Cã 3 c¸ch kÝ hiÖu :  Bót mµu  G¹ch nÒn (g¹ch däc, ngang, chÐo, « vu«ng...)  Dïng c¸c íc hiÖu to¸n häc ( dÊu céng, trõ, nh©n,....). 71,6 13,3.

(202) - GV lu cho HS + Lùa chän 1 träng 2 c¸ch + Mỗi cách đều gồm 2 biểu đồ (2 nớc) đặt ngang hµng víi nhau. cầy HS vẽ biểu đồ cơ cấu kinh tế của Pháp vµ U - Crai –- na ! HS nhËn xÐt, bæ sung => GV tiến hành tổng kết, đánh giá thành quả lao động của HS.  Chó ý:  Khi làm bài thi, thí sinh không đợc sử dụng bút màu vì sẽ bị coi là đánh dấu bài thi.  Chọn kí hiệu vừa dễ đọc, vừa đẹp. + Ghi tên biểu đồ ( tên của đối tợng, thời gian ( năm ), đơn vị tính (%) ) * Biểu đồ ô vuông + Xö lÝ sè liÖu TÝnh phÇn tr¨m + Các bớc vẽ biểu đồ VÏ 1 « vu«ng lín cã c¸c c¹nh 5 cm Chia « vu«ng lín thµnh 100 « vu«ng nhá Chia tØ lÖ % theo thø tù: Tõ trªn xuèng díi Tõ tr¸i qia ph¶i Ghi tri sè % Sö dông kÝ hiÖu LËp b¶ng chó gi¶i Đặt tên cho biểu đồ  Vẽ biểu đồ.. IV. Tæng kÕt §©y lµ bµi häc cuèi cïng cña ch¬ng tr×nh §Þa lÝ 7.

(203) Hä vµ tªn: TrÇn ThÞ Hoµi Th¬m Gi¸o ¸n dù thi gi¸o viªn giái huyÖn M«n: §Þa lý líp: 7 TiÕt: 29 Bµi d¹y:. Thiªn nhiªn Ch©u Phi. I/ Môc tiªu bµi d¹y: 1. KiÕn thøc: Gióp häc sinh: - Nắm đợc đặc điểm về vị trí địa lý, hình dạng lục địa, đặc điểm địa hình, khoáng sản cña Ch©u Phi. - Kiến thức trọng tâm: ở mục I, vị trí địa lý. 2. Kỹ năng: Rèn luyện kỹ năng đọc lợc đồ, phân tích lợc đồ đặc biệt là lợc đồ tự nhiên để nắm nội dung, kiến thức. 3. Tình cảm, thái độ: Đánh giá đợc vị trí địa lý, địa hình, khoáng sản ở Châu Phi. II/ Phơng tiện dạy - học: SGK, lợc đồ tự nhiên Châu Phi, tranh ảnh… bảng phô, phiÕu häc tËp. III/ TiÕn tr×nh lªn líp: A- Bài cũ: Hãy kể tên các Châu Lục, các Quốc gia trên thế giới đợc phân thành mấy nhãm níc? Dùa vµo nh÷ng tiªu chÝ nµo? - Häc sinh tr¶ lêi. - Gäi HS nhËn xÐt. - GV nhËn xÐt, bæ sung. B/ Bµi míi: GV giíi thiÖu vµo bµi. Thế giới chúng ta vô cùng rộng lớn và đa dạng, mỗi Châu Lục đều có đặc điểm về tự nhiên và kinh tế - xã hội riêng. Thiên nhiên Châu Phi có đặc điểm nh thế nào? Néi dung chÝnh Hoạt động dạy - học ? Dựa vào sự hiểu biết và kiến thức SGK 1. Vị trí địa lí h·y cho biÕt S cña Ch©u Phi? - S: 30 triÖu km2 (2001) - Gäi HS tr¶ lêi. - Gäi HS nhËn xÐt, GV nhËn xÐt, bæ sung. GV S, dân số Châu Phi đều đứng thứ 3 thÕ giíi, sau Ch©u ¸ - Ch©u MÜ. vµ chØ tªn c¸c quèc gia cã ë Ch©u Phi trên lợc đồ? - HS đọc -> H và GV nhận xét, bổ sung ? VËy Ch©u Phi cã bao nhiªu quèc gia độc lập? - GV híng dÉn häc sinh t×m c¸c ®iÓm cùc cña Ch©u Phi. - GV các điểm cực, tức các điểm ở vĩ độ.

(204) xa nhÊt vÒ c¸c phÝa: B¾c, Nam, §«ng, T©y. - GV híng dÉn c¸ch t×m c¸c ®iÓm cùc ? Dựa vào lợc đồ treo tờng hãy xác định vĩ độ các điểm cực và các điểm cực đó thuéc c¸c quèc gia nµo? - HS tr¶ lêi -> H nhËn xÐt - GV nhËn xÐt, bæ sung + §iÓm cùc B¾c: Mòi Bl¨ng ë 37o20'B thuéc Tuy Nidª + §iÓm cùc T©y: Anna®i: 17o33'T thuéc Xªnªgan + §iÓm cùc Nam: Kim 34o52'N thuéc Nam Phi. + §iÓm cùc §«ng: Hª phun 51o23' § thuéc Xªmali. - GV treo lợc đồ địa lí tự nhiên. - Hớng dẫn HS quan sát lợc đồ ? Dựa vào lợc đồ 26.1 và lợc đồ tự nhiên treo b¶ng h·y chØ c¸c vïng tiÕp gi¸p cña Châu Phi ? Nhận xét vị trí địa lý? + HS chỉ lợc đồ -> HS nhận xét - TiÕp gi¸p + GV nhËn xÐt, bæ sung + PhÝa B¾c gi¸p: §Þa Trung H¶i + §«ng B¾c: gi¸p BiÓn §« + T©y: gi¸p §¹i T©y D¬ng + §«ng + Nam: Ên §é D¬ng ? Dựa vào lợc đồ hãy chỉ vị trí của kênh => Châu Phi đợc bao bọc bởi các biển và đào Xuyê? Nêu ý nghĩa của kênh đào đại dơng. nµy? - HS tr¶ lêi - HS nhËn xÐt GV: Lẽ ra Châu Phi đợc bao bọc bởi các biển và đại dơng và chủ yếu nằm trong đới nóng, lẽ ra Châu Phi phải mang khí hËu nãng Èm nhng thiªn nhiªn Ch©u Phi lại không có s u đãi đó? Vì sao? ? Dựa vào lợc đồ 26.1 hãy nhận xét đờng bê biÓn cña Ch©u Phi? - HS tr¶ lêi - HS nhËn xÐt - GV nhËn xÐt,bæ sung ?Dựa vào lợc đồ treo bảng, hãy chỉ đảo, bán đảo lớn nhất ở Châu Phi và chỉ các vÞnh biÓn? - HS chØ - HS nhËn xÐt.

(205) - GV nhËn xÐt, bæ sung ?Dựa vào lợc đồ 26.1 và lợc đồ treo tờng hãy chỉ trên lợc đồ các dòng biển nãng, l¹nh? ?Đặc điểm đờng bờ biển và các dòng biển nóng lạnh nh thế nào đến khí hậu Ch©u Phi? (Biển ít lấn sâu vào đất liền + Sự chi phèi c¸c dßng biÓn l¹nh -> khÝ hËu nãng + khô -> khắc nghiệt -> đó là nguyên nh©n chÝnh h×nh thµnh hoang m¹c ë Ch©u Phi). - Dựa vào lợc đồ treo bảng hãy chỉ vị trí của đờng xích đạo, đờng chí tuyến Bắc, Nam? VËy Ch©u Phi chñ yÕu n»m trong đới khí hậu nào? - HS tr¶ lêi - HS nhËn xÐt - GV nhËn xÐt bæ sung. - Vị trí của đờng xích đạo và các chí tuyÕn ®i qua phÇn nµo cña ch©u lôc? GV chốt vấn đề: Châu Phi đợc bao bọc bởi các biển và đại dơng nhng khí hậu l¹i nãng + kh« vµo bËc nhÊt . - GV chuyÓn ý ? Dùa vµo sù hiÓu biÕt cña m×nh h·y kÓ tên các dạng địa hình trên bề mặt TĐ? - HS kÓ - HS nhËn xÐt - GV nhËn xÐt, bæ sung ? Dựa vào lợc đồ 26.1 kể tên các dạng địa hình chính có ở Châu Phi? - HS tr¶ lêi -> HS + GV nhËn xÐt, bæ sung. ?§ång b»ng ë Ch©u Phi ph©n bè ë ®©u? - HS tr¶ lêi - HS nhËn xÐt - GV nhËn xÐt, bæ sung ? Dựa vào thang màu độ cao nhận xét đặc điểm về độ cao của núi ở Châu Phi? - HS tr¶ lêi - HS nhËn xÐt - GV nhËn xÐt, bæ sung ? Dựa vào lợc đồ treo bảng, hãy chỉ trên lợc đồ các hoang mạc lớn, khối núi, bồn. - §êng bê biÓn Ýt bÞ chia c¾t, Ýt vÞnh, đảo, bán đảo.. - Châu Phi nằm đối xứng qua đờng xích đạo, chủ yếu nằm trong đới nóng.. 2. §Þa h×nh vµ kho¸ng s¶n. a. §Þa h×nh. Chủ yếu là núi, cao nguyên, độ cao trung bình 750m, diện tích đồng bằng ít..

(206) địa, sơn nguyên, sông, hồ lớn? - HS tr¶ lêi - HS nhËn xÐt - GV nhËn xÐt, bæ sung ? Dựa vào lợc đồ 26.1 và lợc đồ treo bảng hãy cho biết địa hình giữa Đông Nam vµ T©y B¾c th× miÒn nµo cao h¬n? Vậy hớng nghiêng chung của địa hình là híng nµo? (cao ë §«ng Nam - thÊp ë T©y B¾c) - GV liên hệ đến hớng nghiêng của địa h×nh ViÖt Nam. - GV chuyÓn ý - GV lËp b¶ng - Chia líp lµm 4 nhãm b) Kho¸ng s¶n. - Thêi gian: 5 phót - Khoáng sản phong phú đa dạng, đặc ? Dùa vµo b¶ng 26.1 lËp b¶ng theo mÉu: biÖt cã nhiÒu kho¸ng s¶n quý, hiÕm. C¸c kho¸ng s¶n Ph©n bè chñ yÕu chÝnh. ?NhËn xÐt vÒ tµi nguyªn kho¸ng s¶n ë Ch©u Phi? ?Vai trß cña tµi nguyªn kho¸ng s¶n -> sù ph¸t triÓn kinh tÕ? - Gọi HS lên đọc -> HS khác nhận xét - GV treo bảng có sẵn đáp án. - GV chèt bµi häc: Ch©u Phi lµ mét Ch©u Lôc cã ®iÒu kiÖn tù nhiªn võa u đãi, vừa khó khăn. Nhng về kinh tế- xã hội Châu Phi vẫn là nớc có số nớc đói nghèo đông nhất thế giới, bệnh tật, xung đột sắc tộc - vẫn còn là vấn đề lớn và yêu cầu các nớc Châu Phi phải nổ lực để v¬n lªn tÇm cao cña thÕ giíi. - GV treo b¶ng phô bµi tËp cho häc sinh lµm. Bµi 1: Con s«ng nµo dµi nhÊt thÕ giíi? A. S«ng Nin B. S«ng A-ma-d«n C. S«ng Hoµng Hµ D. S«ng Trêng Giang Bài 2: Những nhân tố nào ảnh hởng đến.

(207) khÝ hËu cña Ch©u Phi? A. Vị trí địa lý B. Độ cao địa hình C. C¸c dßng biÓn nãng, l¹nh. D. TÊt c¶ c¸c ý trªn. IV. Cñng cè, híng dÉn: - GV chèt kiÕn thøc. - DÆn HS lµm bµi tËp 1,2, - Nghiªn cøu tríc bµi míi.

(208)

(209)

Giao an tong hop

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về