Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (207.07 KB, 6 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span>Tuaàn 1 Tieát: 1 – 2 Baøi 1. Ngày soạn: 08/08/2014. Ngày dạy: 18/08/2014 tại lớp 9A4. PHONG CAÙCH HOÀ CHÍ MINH (Leâ Anh Traø). Vaên baûn. I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức: - Một số biểu hiện của phong cách Hồ Chí Minh trong đời sống vàtrong sinh hoạt. - Ý nghĩa của phong cách Hồ Chí Minh trong việc giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc. - Đặc điểm của kiểu bài nghị luận xã hội qua một đoạn văn cụ thể. 2. Kĩ năng: - Nắm bắt nội dng văn bản nhật dụng thuộc chủ đề hội nhập với thế giới và bảo vệ bản sắc văn hoá dân tộc. - Vận dung các biện pháp nghệ thuật trong việc viết văn bản về một vấn đề thuộc lĩnh vực văn hoá, lối sống. - Xác định giá trị bản thân: xác định được mục tiêu phấn đấu theo phong cách HCM. - Giao tiếp: Trình bày, trao đổi về nội dung phong cách HCM trong văn bản. 3. Thái độ: Thông qua bài học, giáo dục học sinh lòng kính yêu, tự hào về Bác. Từ đó, có ý thức tự học tập và rèn luyện theo tấm gương của Bác. Tích hợp tư tưởng Hồ Chí Minh: - Chủ đề: Lối sống giản dị, phong thái ung dung tự tại. - Mức độ: toàn bộ - Nội dung tích hợp: Vẽ đẹp trong phong cách lãnh tụ Hồ Chí Minh: sự kết hợp hài hòa giữa truyền thống-hiện đại, dân tộc và nhân loại, vĩ đại và bình dị, thanh cao và khiêm tốn.... II. CHUẨN BỊ: 1. GV: Giáo án, SGK, SGV, tranh,... 2. HS: SGK, bài soạn ở nhà,.... III. PHƯƠNG PHÁP: - Gợi mở, vấn đáp…. - Kĩ thuật động não, trình bày một phút, thảo luận, phân tích tình huống, đặt câu hỏi, giao nhiệm vụ, chia nhóm….. - Tích hợp học tập làm theo tấm gương đạo đức HCM (phong cách sống giản dị).. V. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra sự chuẩn bị của HS. 3. Bài mới: Giới thiệu: “Bác Hồ” hai tiếng ấy thật vô cùng gần gũi và thân thương đối với mỗi người dân Việt Nam. Hồ Chí Minh không những là nhà yêu nước, nhà cách mạng vì đại mà Người còn là một danh nhân văn hóa thế giới. Vẻ đẹp văn hóa là nét nổi bật trong phong cách Hồ Chí Minh. Phong cách đó như thế nào, chúng ta sẽ tìm hiểu qua văn bản “Phong cách Hồ Chí Minh” – một tấm gương về nhà văn hoá lỗi lạc ở thế kỉ XX. HOẠT ĐỘNG CỦA GV. HOẠT ĐỘNG CỦA HS. NOÄI DUNG BAØI HOÏC.
<span class='text_page_counter'>(2)</span> Hoạt động 1: Hướng dẫn HS tìm hiểu chung về VB - GV: Yêu cầu học sinh đọc chú thích SGK/7. (?) Dựa vào phần chuẩn bị, em hãy giới thiệu về tác giả Lê Anh Trà ? - GV: Giới thiệu thêm cho học sinh một số nét về tác giả. (?) Hãy kể tên các văn bản đã học từ 6- 8 nói về Bác ? - GV Cho học sinh đọc văn bản, tìm hiểu bố cục. (Chú ý đọc đúng, diễn cảm, khúc triết, mạch lạc thể hiện sự kính trọng đối với Bác). - GV đọc mẫu. (?) Hướng dẫn HS tìm hiểu các chú thích 2, 3, 5, 6, 7, 9, 10 ? (?) Nêu xuất xứ của văn bản ? (?) PTBĐ chính của VB ? (?) VB được viết theo kiểu loại VB nào ?. I. TÌM HIỂU CHUNG : - HS đọc chú thích. - Hoạt động cá nhân. Giới thiệu về tác giả.. 1. Tác giả: Lê Anh Trà. HS nêu: Đức tính giản dị của Bác Hồ… - 2 HS đọc, nhận xét.. Tìm hiểu các chú thích giáo viên đã hướng dẫn - Phát biểu. Phương thức chính luận. - Văn bản nhật dụng. - Vấn đề: Sự hội nhập với thế giới và bảo vệ bản sắc văn hóa dân tộc. (?) Theo em, bản sắc văn hóa HS: Được kết tinh những giá dân tộc có giá trị như thế nào ? trị tinh thần mang tính truyền thống của dân tộc. (?) Trong thời kì hiện nay, vấn Cần thiết và có ý nghĩa. đề gìn giữ, bảo vệ bản sắc văn hóa dân tộc có cần thiết không ? Trong thời kì hội nhập hiện nay, vấn đề gìn giữ, bảo vệ bản sắc văn hóa dân tộc càng trở nên có ý nghĩa. (?) Văn bản có thể chia làm mấy - Theo dõi SGK, phát hiện trả phần ? Nêu nội dung từng phần ? lời. 3 phần: - Phần 1: từ đầu đến “rất hiện đại” HCM với sự tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại. - Phần 2: phần còn lại Vẻ đẹp trong lối sống giản dị mà thanh cao của chủ tịch HCM. Hoạt động 2: Hướng dẫn HS tìm hiểu văn bản - GV: Yêu cầu học sinh đọc lại đoạn đầu.. 2. Tác phẩm: - Xuất xứ: VB được trích trong “HCM và văn hóa VN” của tác giả Lê Anh Trà. - Kiểu VB: VB nhật dụng. - Phương thức biễu đạt thuyết minh kết hợp lập luận. - Chủ đề: Vẻ đẹp văn hóa truyền thống và hiện đại trong phong cách vị lãnh tụ nước.. - Bố cục: 2 phần.. II. TÌM HIỂU VĂN BẢN: 1. HCM với sự tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại: - Bác tiếp thu tinh hoa văn hóa.
<span class='text_page_counter'>(3)</span> (?) Thế nào là “cuộc đời đầy truân chuyên” ? (?) Dựa vào những hiểu biết cuộc đời hoạt động của Bác, em hãy tóm tắt ngắn gọn quá trình ra đi tìm đường cứu nước của Người ?. - HS giải nghĩa dựa vào chú thích. - HS phát biểu, em khác bổ sung (Năm 1911 Người ra đi với 2 bàn tay trắng, sang các nước Pháp, Đức, Thái Lan... làm đủ mọi nghề, đến Liên Xô Người gặp CN Mác Lê Nin...) Phát hiện (dựa vào SGK): (?) Những tinh hoa văn hoá nhân Trong cuộc đời hoạt động loại đến với HCM trong hoàn CM, HCM đã đi qua nhiều cảnh nào ? nơi, tiếp xúc với nhiều nền Với hoàn cảnh khát vọng tìm văn hoá. đường cứu nước. (Năm 1911, rời bến cảng Nhà Rồng). Đi rất nhiều nước, ghé lại nhiều nơi. Nói, viết thạo nhiều thứ tiếng và làm nhiều nghề. Học hỏi, tìm hiểu rất sâu văn hóa các nước. Tiếp thu tri thức nhân loại (?) Bằng cách nào Bác được tiếp bằng con đường học tập và xúc với nền văn hoá nhân loại? lao động. Nắm vững phương tiện giao (?) Để có được vốn tri thức sâu tiếp là ngôn ngữ. rộng ấy, Người đã làm những gì? - Qua công việc lao động mà học hỏi (làm nhiều nghề khác nhau). - Học hỏi, tìm hiểu đến mức sâu sắc. Tiếp thu cái hay, cái đẹp, phê (?) Trong quá trình tiếp thu tri phán cái tiêu cực. Kết hợp thức, Bác đã có những suy nghĩ điều tiếp thu được với cái gốc gì? văn hoá dân tộc. GV: Tiếp thu có chọn lọc tinh hoa văn hóa nhân loại. - Ham hiểu biết, học hỏi, tự (?) Động lực nào đã giúp Người tôn dân tộc. tiếp thu vốn tri thức của nhân loại ? - Đó là sự đan xen kết hợp bổ (?) Em hiểu như thế nào về sự sung sáng tạo hài hoà hai “nhào nặn” của nguồn văn hoá nguồn văn hoá trong tri thức quốc tế và văn hoá dân tộc của văn hoá HCM. Bác ? - Dùng NT đối lập kết hợp kể (?) Nhận xét nghệ thuật sử dụng với lời bình: HCM tiếp thu trong đoạn văn này ? tinh hoa văn hoá dựa trên nền tảng văn hoá dân tộc. - Thảo luận, phát biểu. (?) Từ đó em hiểu gì về vẻ đẹp trong phong cách Hồ Chí Minh ? GV: Đó là kiểu mẫu của tinh. nhân loại trong cuộc đời hoạt động đầy gian nan vất vả, từ khát vọng tìm đường cứu nước.. - Hoàn cảnh tiếp thu: + Đi qua nhiều nơi. + Tiếp xúc với nhiều nền văn hóa.. - Cách tiếp thu: + Nắm vững phương tiện giao tiếp là ngôn ngữ. + Qua công việc lao động mà học hỏi (làm nhiều nghề khác nhau). + Học hỏi đến mức sâu sắc.. + Tiếp thu có chọn lọc văn hóa nước ngoài. Nói, viết thạo nhiều thứ tiếng. + Không chịu ảnh hưởng một cách thụ động.. Tiếp thu nền văn hóa nhân loại dựa trên nền tảng văn hóa dân tộc, hình thành 1 nhân cách rất.
<span class='text_page_counter'>(4)</span> thần tiếp nhận văn hoá ở HCM: biết thừa kế và phát triển các giá trị văn hoá. (?) Theo dõi phần hai, nêu nội dung chính ? (?) Ở cương vị lãnh đạo cao nhất của Đảng và Nhà nước, Chủ tịch HCM có lối sống như thế nào ?. phương Đông, rất hiện đại. - Phát biểu nội dung chính. Suy nghĩ, thảo luận theo nhóm, trả lời. - Nơi ở, nơi làm việc: nhà sàn... - Trang phục: quần áo bà ba (?) Em có nhận xét gì về lối sống nâu, áo trấn thủ, đôi dép lốp… ấy của Người ? - Tư trang: vài chiếc va li con. - Ăn uống: cá kho, rau luộc, dưa ghém, cà muối cháo hoa… Cả lớp quan sát, nhận xét. GV: yêu cầu HS treo tranh sưu tầm về nơi ở, nơi làm việc của Bác - GV đưa ra tranh về khu nhà sàn - Phủ Chủ Tịch (Hà Nội). - Nghệ thuật: so sánh, đối lập: (?) Tác giả đã sử dụng biện pháp làm nổi bật vẻ đẹp trong lối nghệ thuật nào để nói về lối sống sống của Bác. của Bác ? Tác dụng ? - HS nêu cảm nhận và giải (?) Vì sao có thể nói lối sống của thích. Bác là sự kết hợp giữa giản dị và Đây không phải lối sống khắc thanh cao ? khổ của những người tự vui trong cảnh nghèo cũng không phải tự thần thánh hoá làm cho khác người. Đây là lối sống có văn hoá đã trở thành quan niệm thẩm mỹ: cái đẹp là sự giản dị, tự nhiên. - “Đức tính giản dị của Bác (?) Em đã học văn bản nào nói Hồ”, “Ngắm trăng”, “Tức về lối sống giản dị của Bác ? Kể cảnh Pác Bó”... thêm một vài câu chuyện về lối sống giản dị của Bác? - HS lắng nghe - GV: Kể câu chuyện có một vị khách nước ngoài khi vào Phủ Chủ tịch gặp Bác tưởng là người làm vườn… - Thảo luận, trả lời. (?) Ở phần cuối văn bản, tác giả + Giống: Giản dị, thanh cao. đã so sánh lối sống của Bác với + Khác: Bác gắn bó chia sẻ Nguyễn Trãi và Nguyễn Bỉnh khó khăn cùng nhân dân, cùng Khiêm. Theo em có điểm gì CM. giống và khác giữa lối sống của Bác và các vị hiền triết ? Lối sống của Bác rất dân tộc, rất. 2. Nét đẹp trong lối sống HCM: - Nơi ở nơi làm việc đơn sơ: nhà sàn vài ba phòng, ao cá… - Trang phục giản dị: bộ quần áo bà ba nâu, áo trấn thủ, đôi dép lốp thô sơ…… - Ăn uống đạm bạc: cá kho, rau luộc, cháo hoa…. - Nghệ thuật so sánh, đối lập: làm nổi bật vẻ đẹp trong lối sống của Bác. Giản dị và thanh cao. Lối sống của Bác rất dân tộc, rất Việt Nam tạo ra phong cách HCM..
<span class='text_page_counter'>(5)</span> Việt Nam tạo ra phong cách HCM. (?) Qua VB, tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật nào để làm nổi bật vẻ đẹp phong cách HCM?. (?) Trong cuộc sống hiện đại, VH trong thời kì hội nhập, tấm gương của Bác gợi cho em suy nghĩ gì ? (Bằng lập luận chặt chẽ, chứng cứ xác thực, tác giả Lê Anh Trà đã cho chúng ta thấy cốt cách văn hóa Hồ Chí Minh trong nhận thức và trong hành động. Qua đó hãy cho biết ý nghĩa văn bản ?) GV nêu ý nghĩa VB và chốt lại nội dung bài học. Giáo dục: Kính yêu Bác, tự hào về Bác, học tập và rèn luyện theo gương Bác. (?) Từ việc tìm hiểu văn bản “Phong cách HCM”, hãy nêu nội dung VB ?. - HS xác định: + Kết hợp giữa kể chuyện và bình luận. + Sử dụng NT đối lập… + Lựa chọn chi tiết tiêu biểu + Biện pháp so sánh: Khẳng định sự giản dị tột bậc gợi tới các vị hiền triết xưa... - Rút ra ý nghĩa của việc học tập và rèn luyện theo gương Bác Hồ: Học hỏi, noi gương. Tự tu dưỡng, rèn luyện phẩm chất đạo đức.. 3. Nghệ thuật: - Sử dụng ngôn ngữ trang trọng. - Vận dụng kết hợp các phương thức biểu đạt tự sự, biểu cảm, lập luận. - Vận dụng các hình thức so sánh, các biện pháp nghệ thuật đối lập. 4. Ý nghĩa văn bản: Bằng lập luận chặt chẽ, chứng cứ xác thực, tác giả đã cho thấy cốt cách văn hóa của HCM trong nhận thức và trong hanh động. Từ đó đặt ra một vấn đề của thời kì hội nhập: tiếp thu chọn lọc và phát huy văn hóa, bản sắc dân tộc.. Nhận xét khái quát: Vẻ đẹp của phong cách HCM – sự kết hợp hài hoà giữa truyền thống văn hoá dân tộc và tinh hoa văn hoá nhân loại. (?) Nêu một vài biểu hiện mà em HS tự bộc lộ. III. TỔNG KẾT: cho là sống có VH ? Ghi nhớ SGK/8 Hoạt động 3: Hướng dẫn HS thực hiện phần tổng kết. (?) Hãy nêu giá trị nội dung và nghệ thuật của văn bản. - Gọi HS đọc nội dung ghi nhớ IV. LUYỆN TẬP: - 1 HS đọc lại ghi nhớ. SGK/8. Kể một số câu chuyện về lối sống giản dị của Bác. 4/ Củng cố: (?) Hãy nêu những biểu hiện của sự kết hợp hài hòa giữa truyền thống văn hóa d.tộc và tính văn hóa nhân loại, giữa giản dị và thanh cao trong phong cách Hồ Chí Minh ? Bài tập củng cố : Khoanh tròn vào chữ cái câu trả lời đúng. Câu 1: Ý nào nói đúng nhất đặc điểm cốt lõi của phong cách HCM được nêu trong bài viết ? A. Biết kết hợp hài hoà giữa bản sắc văn hoá dân tộc và tinh hoa văn hoá nhân loại. B. Có sự thừa kế vẻ đẹp trong cách sống của các vị hiền triết xưa. C. Am hiểu nhiều về các dân tộc và nhân dân trên thế giới..
<span class='text_page_counter'>(6)</span> Câu 2: Trong bài viết, để làm nổi bật vẻ đẹp của phong cách HCM, tác giả đã không sử dụng biện pháp nghệ thuật nào? A. Kết hợp giữa kể và bình luận. C. Sử dụng phép nói quá. B. Sử dụng phép đối lập. D. So sánh và sử dụng nhiều từ Hán Việt. 5/ Chuẩn bị bài mới: - Học thuộc lòng phần ý nghĩa VB. - Xem kĩ và nắm chắc nội dung, nghệ thuật của bài. - Soạn bài “Các phương châm hội thoại”. Đọc kĩ và trả lời : + Trong hội thoại có mấy phương châm ? Đó là phương châm nào ? + Anh Ba đã mang đấy đủ nội dung mà An cần biết không ? + Rút ra điều gì trong giao tiếp ? + Trong ví dụ 2, vì sao truyện lại gây cười ? + Từ nội dung a và b rút ra điều gì cần tuân thủ khi giao tiếp ? + Trong giao tiếp ta cần tránh điều gì ?. ĐIỆN THOẠI LIÊN HỆ 0985 144 194.
<span class='text_page_counter'>(7)</span>