Chương 2 : Phân thức đại số Năm học : 2009-2010
Tu n: . . . .ầ
Ngày so n : . . . . / . . . . / . . . . . ạ
CH NG II: PHÂN TH C I S .ƯƠ Ứ ĐẠ Ố
Ti t: 23ế
BÀI 1 : PHÂN TH C I S .Ứ ĐẠ Ố
I.M c tiêu: ụ
- HS hi u rõ khái ni m phân th c đ i s .ể ệ ứ ạ ố
- HS hi u khái ni m hai phân th c b ng nhau đ n m v ng tính ch t c b n c a phân ể ệ ứ ằ ể ắ ữ ấ ơ ả ủ
th c.ứ
- Rèn k n ng gi i các l ai bài t p .ỹ ă ả ọ ậ
II.Chu n b c a th y và trò ẩ ị ủ ầ
GV: B ng ph đ bài các bài t pả ụ ề ậ
HS : Chu n b bài nhà.ẩ ị ở
III Ti n trình bài d y :ế ạ
1. Ki m tra bài c :( 3 phút)ể ũ
HS:Nh c l i đ nh ngh a phân s đã h c l p 7 ? Cho ví d ? ắ ạ ị ĩ ố ọ ở ớ ụ
Gi i thi u bài m i .ớ ệ ớ
2. D y bài m i :ạ ớ
Ho t ng c a th y và tròạ độ ủ ầ Ghi b ngả
Ho t ng 1 : nh ngh a ( 12 phút )ạ độ Đị ĩ
Gv: Nh n xét các bi u th c có d ng ậ ể ứ ạ
B
A
a. ; b. c.
HS: các bi u th c A và B trong các bi u th cể ứ ể ứ
trên là đa th c .ứ
GV: Nh ng bi u th c nh trên g i là phânữ ể ứ ư ọ
th c.ứ
GV: V y th nào là phân th c đ i s ? ậ ế ứ ạ ố
HS: Phân th c đ i s là m t bi u th c cóứ ạ ố ộ ể ứ
d ng ạ
A
B
Trong đó: A, B là nh ng đa th c. Bữ ứ
khác đa th c 0ứ
GV: Gi i thi u A: t th c(t ); B: m uớ ệ ử ứ ử ẫ
th c(m u).ứ ẫ
GV: Xác đ nh t th c và m u th c trong cácị ử ứ ẫ ứ
bi u th c trên ? ể ứ
HS:. . . .
GV: Th c hi n ?1ự ệ
HS: cho VD?
1. nh ngh aĐị ĩ
Phân th c đ i s là m t bi u th c cóứ ạ ố ộ ể ứ
d ng ạ
A
B
Trong đó: A, B là nh ng đa th c. ữ ứ
B khác đa th c 0ứ
A: t th c(t ).ử ứ ử
B: m u th c(m u).ẫ ứ ẫ
Ví d : ụ
2
2
4x - 8 - 7
; ;
9x 5x-1 10x - 3
8x + 9; 11x 6x -7;
3
0,1, ;
2
+
−
Chú ý:
-M i đa th c đ c coi là phân th c đ iỗ ứ ượ ứ ạ
GV: Đồn Thị Ngọc Hạnh Trang 47 Trường THCS ThanhPhú
Chương 2 : Phân thức đại số Năm học : 2009-2010
GV: Vì sao đa th c đ c coi là phân th c ?ứ ượ ứ
HS: M i đa th c đ c coi là phân th c v iỗ ứ ượ ứ ớ
m u b ng 1.ẫ ằ
GV: S th c có ph i là phân th c khơng?ố ự ả ứ
HS: M i s th c đ u là phân th c.ọ ố ự ề ứ
GV: Cho bi u th c ể ứ
13
2
13
2
+
+
x
x
x
có là phân th c đ iứ ạ
s khơng ? ố
HS: Nh n xét : Khơng là phân th c đ i s vì tậ ứ ạ ố ử
và m u khơng là đa th c.ẫ ứ
Ho t đ ng 2: ạ ộ Hai phân th c b ng nhau. (8ứ ằ
phút )
GV: nh c l i hai phân s b ng nhau ? ắ ạ ố ằ
HS:
a c
a.d = b.c
b d
= ⇔
GV: V y t ng t , hai phân th c b ng nhauậ ươ ự ứ ằ
khi nào ?
HS:
A C
B D
=
n u AD =BCế
HS: M t vài h c sinh nh c l i.ộ ọ ắ ạ
HS: làm theo nhóm và trình bài l i k t qu . ạ ế ả
(x – 1).( x+1)= x
2
- 1
(x
2
-1).1=x
2
-1
⇒
x – 1).( x+1)=
(x
2
-1).1
Nên
2
x - 1 1
x - 1 x + 1
=
Cho HS làm ?3, ?4 , ?5
c ng c hai phân th c b ng nhau.Để ủ ố ứ ằ
HS làm theo nhóm
Và ng n ng a s sai l m khi làm tốn.ă ừ ự ầ
b ng 1.ằ
s v i m u b ng 1.ố ớ ẫ ằ
-M i s th c đ u là phân th c.ọ ố ự ề ứ
2. Hai phân th c b ng nhau.ứ ằ
Hai phân th c và g i là b ng nhau n uứ ọ ằ ế
A.D=B.C
Ta vi t : ế
A C
B D
=
n u AD =BCế
VD : Gi i thích vì sao ả
2
x - 1 1
x - 1 x + 1
=
Ta có: (x – 1).( x+1) = x
2
- 1
(x
2
-1).1 = x
2
-1
⇒
( x – 1).( x+1) = (x
2
-1).1
Nên
2
x - 1 1
x - 1 x + 1
=
?3: vì 3x
2
y.2y
2
= 6x
2
.y
3
6xy
3
.x=6x
2
.y
3
?4: vì x.(3x+6)=3x
2
+6x
3. (x
2
+2x)=
3x
2
+6x
?5 : Quang nói sai , Vân nói đúng.
3. Luy n t p – C ng c : ( 20 phút )ệ ậ ủ ố
Bài 1 trang 36 :
a.
x
xyy
28
20
7
5
=
vì 5y.28x=7.20xy=140xy
GV: Đồn Thị Ngọc Hạnh Trang 48 Trường THCS ThanhPhú
Chương 2 : Phân thức đại số Năm học : 2009-2010
b.
2
3
)5(2
)5(3 x
x
xx
=
+
+
vì 3x(x+5).2 = 3x.2 (x+5)= 6x (x+5)
c.
1
)1)(2(
1
2
2
−
++
=
−
+
x
xx
x
x
vì (x+2).(x
2
-1) = (x+2). (x-1) (x+1)
Bài 3 : (. . .)(x-4)=x(x
2
-16) = x(x
+ 4) (x
-4)
V y bi u th c c n ch n là x(xậ ể ứ ầ ọ
+ 4)=x
2
+ 4x.
4. H ng d n h c nhà : ( 2 phút )ướ ẫ ọ ở
- Xem l i các bài t p đã s aạ ậ ử
- Làm các bài t p 1(d, e) , 2, trang 36 và Bài 1, 2,3 trang 15, 16 (SBT)ậ
= = = o0o = = =
Tu nầ : . .
Ngày so n : . . . . / . . . . / . . . . . ạ
Ti t 24ế
TÍNH CH T C B N C A PHÂN TH C.Ấ Ơ Ả Ủ Ứ
I.M c tiêu: ụ
- HS n m v ng tính ch t c b n c a phân th cvà hi u đ c qui t c đ i d u suy ra ắ ữ ấ ơ ả ủ ứ ể ượ ắ ổ ấ
đ c t tính ch t c b n c a phân th c.ượ ừ ấ ơ ả ủ ứ
- HS bi t v n d ng linh ho t tính ch t c b n c a phân th c và qui t c đ i d u đ ế ậ ụ ạ ấ ơ ả ủ ứ ắ ổ ấ ể
tìm phân th c b ng phân th c đã cho.ứ ằ ứ
- Rèn luy n tính c n th n, chính xác, sáng t o.ệ ẩ ậ ạ
II.Chu n b c a th y và trò ẩ ị ủ ầ
GV:B ng ph đ bài các bài t p.ả ụ ề ậ
HS :Xem l i các tính ch t cu phân s . ạ ấ ả ố
III Ti n trình bài d y :ế ạ
1. Ki m tra bài c : ( 7 phút )ể ũ
HS1: Tính ch t c b n c a phân s .ấ ơ ả ủ ố
HS 2 : Cho phân th c ứ
x
4
. Hãy nhân c t và c a phân th c này v i x + 1 r i so sánh phân ả ử ủ ứ ớ ồ
th c v a nh n d c v i phân th c đã cho.ứ ừ ậ ượ ớ ứ
HS3 : Cho phân th c ứ
4
2 3
2x y
6x y
. Hãy chia c t và c a phân th c này v i 2xả ử ủ ứ ớ
2
y r i so sánh phân ồ
th c v a nh n d c v i phân th c đã cho.ứ ừ ậ ượ ớ ứ
2. D y bài m i :ạ ớ
Ho t ng c a th y và tròạ độ ủ ầ Ghi b ngả
Ho t đ ng1 : ạ ộ Tính ch t c b n c a phân ấ ơ ả ủ
th c ( 12 phút )ứ
1./ Tính ch t c b n c a phân th cấ ơ ả ủ ứ
GV: Đồn Thị Ngọc Hạnh Trang 49 Trường THCS ThanhPhú
Chương 2 : Phân thức đại số Năm học : 2009-2010
GV cho HS ho t đ ng nhóm th o lu n và phát ạ ộ ả ậ
bi u tính ch t c b n c a phân th cể ấ ơ ả ủ ứ
HS ho t đ ng nhómạ ộ
GV: Phát bi u tính ch t c b n c a phân th cể ấ ơ ả ủ ứ
?
HS: Pháp bi u t tính ch t và ghi l i b ng ký ể ấ ạ ằ
hi u. ệ
HS: Th c hi n ?4 : ự ệ
GV: S d ng tính ch t nào ? ử ụ ấ
HS: chia t và m u cho m t đa th c ( x-1)ử ẫ ộ ứ
HS: Th c hi n và trình bài l i k t qu . ự ệ ạ ế ả
Ho t đ ng 2 : Quy t c đ i d u: ( 7 phút ) ạ ộ ắ ổ ấ
GV: T bi u th c ừ ể ứ
B
A
B
A
−
−
=
ta th y gi ng ấ ố
tính ch t gì nh trong phân s ? ấ ư ố
HS: Ap qui t c đ i d u.ắ ổ ấ
GV: Qui t c đó phát bi u nh th nào ?ắ ể ư ế
HS: N u i d u c và m u c a m t phân ế đổ ấ ả ẫ ủ ộ
th c thì c m t phân th c b ng phân th c ứ đượ ộ ứ ằ ứ
ã cho:đ
GV: D a vào ki n th c nào đ tìm k t qu ự ế ứ ể ế ả
đi n vào ơ tr ng . ề ố
HS: Ap qui t c đ i d u. ắ ổ ấ
HS : trình bài l i k t qu .ạ ế ả
GV:
( )
( )
( )
3 2
x-3 3 -x
2 3 x 2
=
−
là đúng hay sai ? vì sao?
HS : Sai vì :
N u nhân c t và c a phân th c v i cùngế ả ử ủ ứ ớ
m t đa th c khác đa th c 0 thì đ c m tộ ứ ứ ượ ộ
phân th c b ng v i phân th c đã cho:ứ ằ ớ ứ
A A.M
B B.M
=
(M là m t đa th c khác đa th cộ ứ ứ
0).
N u chia c t và c a phân th c choế ả ử ủ ứ
m t nhân t chung c a chúng thì đ cộ ử ủ ượ
m t phân th c b ng v i phân th c đã cho.ộ ứ ằ ớ ứ
A A:N
B B:N
=
(N là m t nhân t chung)ộ ử
VD :
( )
( )
2x(x - 1)
( x + 1) (x - 1)
2x(x - 1): (x - 1) 2x
( x + 1) (x - 1):(x - 1) x + 1
A. -1
A - A
B B. -1 - B
= =
= =
2/ Quy t c đ i d u:ắ ổ ấ
N u đ i d u c và m u c a m t phânế ổ ấ ả ẫ ủ ộ
th c thì đ c m t phân th c b ng phânứ ượ ộ ứ ằ
th c đã cho:ứ
A - A
B - B
=
VD1 : i n vào ch tr ng:Đ ề ổ ố
2 2
y - x x - y
4 - x
x - 4
5 - x x - 5
11 - x x 11
=
=
−
VD2:
( )
( )
( )
3 2
x-3 3 -x
2 3 x 2
=
−
là đúng hay sai ?
vì sao?
Sai vì :
( )
( )
( ) ( )
( ) ( )
( )
3 3
2
x-3 3- x : 3 x
2 3 x 2 3 x : 3 x
3 -x
2
− −
=
− − −
−
=
GV: Đồn Thị Ngọc Hạnh Trang 50 Trường THCS ThanhPhú
Chương 2 : Phân thức đại số Năm học : 2009-2010
( )
( )
( ) ( )
( ) ( )
( )
3 3
2
x-3 3- x : 3 x
2 3 x 2 3 x : 3 x
3 -x
2
− −
=
− − −
−
=
3. Luy n t p – C ng c :ệ ậ ủ ố ( 17 phút )
Bài 4 trang 38 .
xx
xx
x
x
52
3
52
3
2
2
−
+
=
−
+
đúng vì nhân t và m u cho x. ử ẫ
1
1
3
)1(
2
2
+
=
+
+ x
x
x
sai .
x
x
xx
xx
xx
x 1
)1(
)1)(1()1(
2
2
+
=
+
++
=
+
+
Bài 6 : Chia t và m u cho x-1ử ẫ
4. H ng d n h c nhà : ( 2 phút )ướ ẫ ọ ở
- Làm bài 4, 5 trang 38
- Xem tr c bài rút g c phân th c.ướ ọ ứ
Tu n: . . . . .ầ
Ngày so n : . . . ./ . . . ./. . . . . . ạ TI T 25 Ế
TR BÀI KI M TRA 1 TI T CH NG 1Ả Ể Ế ƯƠ
I.M c tiêu :ụ
GV: Đồn Thị Ngọc Hạnh Trang 51 Trường THCS ThanhPhú
Chương 2 : Phân thức đại số Năm học : 2009-2010
- H c sinh t nh n ra nh ng sai sót c a mình khi gi i m t bài tốn t đó t ng b c ọ ự ậ ữ ủ ả ộ ừ ừ ướ
kh c ph c trong khi gi i tốn.ắ ụ ả
- Giáo viên ch ra nh ng sai sót c a h c sinh khi làm bài ki m traỉ ữ ủ ọ ể
II.Chu n b c a GV&HSẩ ị ủ
GV: bài , đáp án , nh n xét Đề ậ
HS : Bài làm ki m tra ể
III. Ti n trình th c hi n : ế ự ệ
1. Tr bài ki m tra c a h c sinh ả ể ủ ọ
2. Nh n xét bài ki m traậ ể
3. Giáo viên s a bài ki m traữ ể
4. Nh ng sai sót c n kh c ph c . ữ ầ ắ ụ
Tu n : . . . . . . .ầ
Ngày so n : . . . . / . . . . / . . . . . ạ
TI T 26 :Ế
Bài 3 : RÚT G N PHÂN TH CỌ Ứ
GV: Đồn Thị Ngọc Hạnh Trang 52 Trường THCS ThanhPhú
Chương 2 : Phân thức đại số Năm học : 2009-2010
I.M c tiêu: ụ
- HS n m v ng và v n d ng qui t c rút g n phân th c nh tính ch t c b n c a phân ắ ữ ậ ụ ắ ọ ứ ớ ấ ơ ả ủ
th c.ứ
- HS b c đ unh n bi t đ c nh ngtr ng h p c n đ i d u và bi t cách đ i d u đ ướ ầ ậ ế ượ ữ ườ ợ ầ ổ ấ ế ổ ấ ể
xu t hi n nhân t chung c a t và m u.ấ ệ ử ủ ử ẫ
- Rèn luy n tính c n th n, chính xác, sáng t o.ệ ẩ ậ ạ
II.Chu n b c a th y và trò ẩ ị ủ ầ
GV: B ng ph , ph n màuả ụ ấ
HS : Xem tr c bài m i. ướ ớ
III Ti n trình bài d y :ế ạ
1. Ki m tra bài c : ( 5 phút ) ể ũ
Tính ch t c b n c a phân th c.ấ ơ ả ủ ứ
2. D y bài m i :ạ ớ
Ho t ng c a th y và tròạ độ ủ ầ Ghi b ngả
Ho t ng 1 : Các ví d : ( 15 phút ) ạ độ ụ
GV: Nh c l i cách rút g n phân s ? ắ ạ ọ ố
HS: Chia t và m u cho nhân t chung .ử ẫ ử
GV: Cho phân th c ứ
3
2
4x
10x y
GV: Nhân t chung c a c t và m u?ử ủ ả ử ẫ
HS: nhân t chung c a c t và m u là 2xử ủ ả ử ẫ
2
.
GV: Ti p theo ta th c hi n nh th nào ? ế ự ệ ư ế
HS: chia c t và m u cho nhân t chung.ả ử ẫ ử
HS: th c hi n và trình bài l i k t qu . ự ệ ạ ế ả
GV: làm th nào đ rút g n phân th c trên ? ế ể ọ ứ
HS: Tìm nhân t chung c a t và m u , sauử ủ ử ẫ
đó chia t và m u cho nhân t chung đó.ử ẫ ử
HS: lên b ng và th c hi n.ả ự ệ
GV: Cho phân th c ứ
2
5x+10
25x +50x
Gv: làm th nào tìm đ c nhân t chungế ượ ử
nhanh nh t ? ấ
HS: phân tích t và m u thành nhân t .ử ẫ ử
GV g i HS lên b ng làm ọ ả
?3 Rút g n ọ
2
3 2
x +2x+1
5x +5x
HS: lên rút g n và trình bài l i k t qu .ọ ạ ế ả
1. Các ví dụ
Rút g n các phân th c : ọ ứ
3 2
2 2
2 2
2 2
4x 2x.2x
/
10x y 5y.2x
2x.2x : 2x 2x
5y.2x : 2x 5y
a =
= =
b/
3 2 2 2
5 2 3
2 2 2 2
3 2 2 3
-14x y - 2.7.x .x.y
21xy 3.7.xy .y
- 2x .7xy : 7xy - 2x
3y .7xy : 7xy 3y
=
= =
2
5x + 10 5(x + 2)
c/
25x + 50x 25x(x+2)
5(x + 2) : 5(x + 2) 1
25x(x+2): 5(x + 2) 5x
=
= =
GV: Đồn Thị Ngọc Hạnh Trang 53 Trường THCS ThanhPhú
Chương 2 : Phân thức đại số Năm học : 2009-2010
Ho t đ ng 2 : Nh n xét ( 7 phút ) ạ ộ ậ
GV: Mu n rút g n phân th c ta th c hi nố ọ ứ ự ệ
nh th nào ? ư ế
HS : trình bài nh n xét .ậ
GV: Rút g n ọ
3 2
2
x - 4x 4
x - 4
x+
HS: th c hi n rút g n phân s .ự ệ ọ ố
Nh n xét d u t và m u phân th cậ ấ ử ẫ ứ
=> Nh n xétậ
A = - ( - A)
2. Nh n xétậ
Mu n rút g n m t phân th c ta có th :ố ọ ộ ứ ể
- Phân tích t và m u thành nhân t (n uử ẫ ử ế
c n) đ tìm nhân t chung.ầ ể ử
Chia t và m u cho nhân t chungử ẫ ử
VD: Rút g n:ọ
3 2 2
2
2 2
x - 4x + 4x x(x - 4x + 4)
x - 4 (x -2)(x+2)
x(x - 2) x(x - 2) : (x - 2)
(x- 2)(x+2) (x- 2)(x+2):(x - 2)
x(x - 2)
(x + 2)
=
= =
=
* Chú Ý:
A = - ( - A )
VD: Rút g n:ọ
1 x (x 1) 1
x(x 1) x(x 1) x
− − − −
= =
− −
3. Luy n t p – C ng c : ( 11 phút ) ệ ậ ủ ố
HS làm bài 7 trang 39
Bài 9 trang 40
4. H ng d n h c nhà : ( 2 phút ) ướ ẫ ọ ở
- H c theo n i dung.ọ ộ
- Bài t p v nhà bài 9ậ ề 13 trang 39 , 40
= = =o0= = =
Tu n : . . . .ầ
Ngày so n : . . . . / . . . . / . . . . . ạ
Ti t 27 : LUY N T Pế Ệ Ậ
I.M c tiêu: ụ
- H c sinh n m v ng và v n d ng đ c qui t c rút g n phân th c.ọ ắ ữ ậ ụ ượ ắ ọ ứ
- nh n bi t đ c nh ng tr ng h p c n đ i d u và bi t cách đ i d u đ xu t hi n nhânậ ế ượ ữ ườ ợ ầ ổ ấ ế ổ ấ ể ấ ệ
t chung c a t và m u.ử ủ ử ẫ
- Rèn luy n k n ng nh n bi t, phán đốn,các d ng c a bài t p đ có th v n d ng chínhệ ỷ ă ậ ế ạ ủ ậ ể ể ậ ụ
xác qui t c đ h c đ gi i bài t p.ắ ả ọ ể ả ậ
II.Chu n b c a th y và trò ẩ ị ủ ầ
GV:B ng ph có đ bài các bài t p.ả ụ ề ậ
GV: Đồn Thị Ngọc Hạnh Trang 54 Trường THCS ThanhPhú
Chương 2 : Phân thức đại số Năm học : 2009-2010
HS : Chu n b các bài t pẩ ị ậ
III Ti n trình bài d y :ế ạ
1. Ki m tra bài c : ( 10 phút ) ể ũ
HS1: Rút g n các phân th c sau: ọ ứ
3 4
2 6
14x y
22x y
−
;
2
2x 2xy
4x + 4y
+
HS2: Rút g n các phân th c sau:ọ ứ
3 7
4 6
16x y
8x y
−
;
2
2
x xy
4xy 4y
−
−
2. D y bài m i :ạ ớ
Ho t ng 1:Rút g n phân th c:(10 phút)ạ độ ọ ứ
GV: Mu n rút g n phân th c talàm nh thố ọ ứ ư ế
nào?
HS: Tìm nhân t chung c a t và m u. ử ủ ử ẫ
HS: Cho 2 HS lên b ng làm BT 11a, bả
GV: cùng HS nh n xét s a sai.ậ ử
Ho t ng 2: Phân tích r i rút g n : ạ độ ồ ọ
Cho HS làm theo nhóm bài t p ậ
HS: nh n xét bài 12aậ
GV: Làm th nào đ rút g n phânth c này ?ế ể ọ ứ
HS: Phân tích t và m u thành nhân t .ử ẫ ử
GV: Nh n d ng t và m u có d ng nh ngậ ạ ử ẫ ạ ữ
h ng đ ng th c nào.ằ ẳ ứ
HS: Bình ph ng m t t ngươ ộ ổ
HS: Th c hi n thu g n, phân tích. Tìmự ệ ọ
nhân t chung, r i áp d ng qui t c thu g nử ồ ụ ắ ọ
GV cho HS trong t lên làm và nh n xét s aổ ậ ử
sai
Bài 11 trang 40
3 2 3 2 2 2
5 5 2 3
12x y 12x y :6xy 2x
11a/ = =
18xy 18xy :6xy 3y
( )
( )
( ) ( )
( ) ( )
( )
3
2
3 2
2
15x x+5
b/
20x x+5
15x x+5 :5x x+5 3 x+5
= =
20x x+5 :5x x+5 4x
Bài 12 trang 40
2 2
4 3
2
2
2
3x - 12x + 12 3(x - 4x + 4)
a/ =
x - 8x x(x - 8)
3(x - 2) :(x - 2)
=
x(x - 2)(x +2x +4):(x - 2)
3(x - 2)
=
x(x + 2x + 4)
2 2
2
2
7x + 14x + 7 7(x + 2x +1)
b/ =
3x +3x 3x(x+1)
7(x +1) :(x +1) 7(x +1)
= =
3x(x +1):(x +1) 3x
GV: Đồn Thị Ngọc Hạnh Trang 55 Trường THCS ThanhPhú
Chương 2 : Phân thức đại số Năm học : 2009-2010
Ho t ng 3 : Ap d ng qui t c iạ độ ụ ắ đổ
d u : ( 12 phút)ấ
GV: Làm th nào đ rút g n phân th c trên ? ế ể ọ ứ
HS:Phân tích thành nhân t r i rút g n. ử ồ ọ
GV: Ap d ng qui t c gì đ t và m u có ụ ắ ể ử ẫ
nhân t chung ử
HS: Qui t c đ i d u. ắ ổ ấ
HS: Th c hi n theo nhóm và trình bài l i ự ệ ạ
k t qu . ế ả
GV: Nh n xét bài làm c a h c sinh ậ ủ ọ
Bài 13 trang 40
3 3
3 3 2
45x(3-x) 45x(3-x):15x
a/ =
15x(x-3) 15x(x-3) :15x
3(3-x) -3(x-3):(x-3) -3
= = =
(x-3) (x-3) :(x-3) (x-3)
( )
( ) ( )
2 2
3
3 2 2 3
3 2
y -x (y-x)(y+x)
b/ =
x -3x y+3xy -y
x-y
-(x-y)(y+x):(x-y) -(y+x)
= =
x-y :(x-y) x-y
3. H ng d n h c nhà : ( 2 phút ) ướ ẫ ọ ở
- Xem l i các bài t p đã gi i + Bài t p ph n rút g n phân th c trong SBTạ ậ ả ậ ầ ọ ứ
- Xem l i qui t c qui đ ng phân s ạ ắ ồ ố
- Xem tr c bài m i ướ ớ
= = =o0= ==
Tu n : . . . .ầ
Ngày so n : . . . . / . . . . / . . . . . ạ
Ti t 28ế
Bài 4 : QUY NG M U TH C NHI U PHÂN TH CĐỒ Ẫ Ứ Ề Ứ
I.M c tiêu: ụ
- H c sinh bi t cách tìm m u th c chung sau khi đã phân tích các m u th c thành nhânọ ế ẫ ứ ẫ ứ
t . Nh n bi t đ c nhân t chung trong tr ng h p có nh ng nhân t đ i nhau và bi tử ậ ế ượ ử ườ ợ ử ử ố ế
cách đ i d u đ l p đ c m u th c chung.ổ ấ ể ậ ượ ẫ ứ
-h c sinh n m v ng đ c và v n d ng đ c qui t c rút g n phân th c.ọ ắ ữ ượ ậ ụ ượ ắ ọ ứ
GV: Đồn Thị Ngọc Hạnh Trang 56 Trường THCS ThanhPhú
Chương 2 : Phân thức đại số Năm học : 2009-2010
- nh n bi t đ c nh ng tr ng h p c n đ i d u và bi t cách đ i d u đ xu t hi nậ ế ượ ữ ườ ợ ầ ổ ấ ế ổ ấ ể ấ ệ
nhân t chung c a t và m u.ử ủ ử ẫ
- Rèn luy n k n ng nh n bi t, phán đốn,các d ng c a bài t p đ có th v n d ngệ ỷ ă ậ ế ạ ủ ậ ể ể ậ ụ
chính xác qui t c đ h c đ gi i bài t p.ắ ả ọ ể ả ậ
II.Chu n b c a th y và trò ẩ ị ủ ầ
GV: B ng ph , ph n màu. ả ụ ấ
HS : Xem l i cách quy đ ng phân s , xem tr c bài m i. ạ ồ ố ướ ớ
III Ti n trình bài d y :ế ạ
1. Ki m tra bài c : ( 7 phút ) ể ũ
HS1: Quy đ ng phân s ồ ố
4
3−
và
6
5
HS 2 Hãy bi n d i thành hai phân th c có cùng m u chung.ế ổ ứ ẫ
1
x + y
và
1
x - y
2. D y bài m i :ạ ớ
Ho t ng c a th y và tròạ độ ủ ầ Ghi b ngả
Ho t ng 1 : Ho t ng có m uạ độ ạ độ ẫ
th c chung : ( 10 phút ) ứ
GV : cho hai phân th cứ
1
x + y
và
1
x - y
Hãy bi n d i thành hai phân th c có cùngế ổ ứ
m u chung.ẫ
HS: ho t đ ng nhóm, đua ra k t qu , các ạ ộ ế ả
nhóm nh n xét và s a.ậ ử
( )
( ) ( ) ( ) ( )
1. x-y
1 x-y
= =
x+y x+y x-y x+y x-y
( )
( ) ( ) ( ) ( )
1. x+y
1 x+y
= =
x-y x-y x+y x-y x+y
GV:V y qui đ ng m u th c nhi u phânậ ồ ẫ ứ ề
th c là gì?ứ
HS: Qui đ ng m u th c nhi u phân th c làồ ẫ ứ ề ứ
bi n đ i phân th c đã cho thành nh ng phânế ổ ứ ữ
th c có cùng m u th c và l n l t b ng cácứ ẫ ứ ầ ượ ằ
phân th c đã cho.ứ
Ho t ng 2 : Tìm m u th c chung :ạ độ ẫ ứ
(10phút )
1. Ví d :ụ Cho hai phân th c , bi n đ iứ ế ổ
thành hai phân th c có cùng m u chungứ ẫ
1
x + y
và
1
x - y
( )
( ) ( ) ( ) ( )
1. x-y
1 x-y
= =
x+y x+y x-y x+y x-y
( )
( ) ( ) ( ) ( )
1. x+y
1 x+y
= =
x-y x-y x+y x-y x+y
Nh n xét:ậ Qui đ ng m u th c nhi uồ ẫ ứ ề
phân th c là bi n d i phân th c đã choứ ế ổ ứ
thành nh ng phân th c có cùng m u th cữ ứ ẫ ứ
và l n l t b ng các phân th c đã cho.ầ ượ ằ ứ
2. Tìm m u th c chung(MTC)ẫ ứ
Tìm MTC c a hai phân th c:ủ ứ
a.
yxx
2
6
2
và
3
4
5
xy
MTC là 12x
2
y
3
z ho c 24xặ
3
y
4
z
GV: Đồn Thị Ngọc Hạnh Trang 57 Trường THCS ThanhPhú
Chương 2 : Phân thức đại số Năm học : 2009-2010
GV: gi i thi u m u th c chung vi t t t làớ ệ ẫ ứ ế ắ
MTC
HS làm ?1
Có th ch n MTC là 12xể ọ
2
y
3
z ho c 24xặ
3
y
4
z
MTC : 12x
2
y
3
z đ n gi n h nơ ả ơ
GV : H ng d n d a vào b ngướ ẫ ự ả :
Nhân tử
b ngằ
số
L yũ
th aừ
c a xủ
L y ũ
th a ừ
c a yủ
L yũ
th aừ
c a zủ
6x
2
yz
6 x
2
y z
4xy
2
4 x y
2
MT
C
BCNN
(6,4)=1
2
x
2
y
2
z
GV: đ a VD tìm MTC c a hai phân th c:ư ủ ứ
2
1
4x - 8x +4
và
2
1
6x - 6x
GV: L u ý c n đ i d u cho m u t ngư ầ ổ ấ ẫ ươ
ng tr c khi nhân v i nhân t ph .ứ ướ ớ ử ụ
Ho t ng 3. Qui ng m u th c : ạ độ đồ ẫ ứ
( 10 phút)
GV: M u ẫ
2
4x - 8x +4
ph i nhân thêm bao ả
nhiêu đ b ng MTC?ể ằ
HS:
2 2
2
4x - 8x +4=4(x-1) .3x
=12x(x-1)
GV:M u ẫ
2
6x - 6x
ph i nhân thêm bao nhiêu ả
đ b ng MTC?ể ằ
HS:
2
2
6x - 6x=6x(x- 1).2(x- 1)
=12x(x- 1)
GV: Mu n quy đ ng m u nhi p phân s ố ồ ẫ ề ố
b.
2
1
4x - 8x +4
và
2
1
6x - 6x
2 2 2
4x - 8x +4=4(x - 2x +1)=4(x-1)
2
6x - 6x=6x(x- 1)
MTC:12x(x-1)
2
3.Qui ng m u th c.đồ ẫ ứ
VD:qui đ ng m u th c c a hai phânồ ẫ ứ ủ
th c:ứ
2
1
4x - 8x +4
và
2
1
6x - 6x
2 2 2
4x - 8x +4=4(x - 2x +1)=4(x-1)
2
6x - 6x=6x(x- 1)
MTC:12x(x-1)
2
2 2 2
1 1.3x 3x
= =
4x - 8x +4 4(x-1) .3x 12x(x-1)
2 2
1 1.2(x- 1) 2(x- 1)
= =
6x - 6x 6x(x- 1).2(x- 1) 12x(x- 1)
Nh n xétậ :
- Phân tích các m u th c thành nhân t ẫ ứ ử
r i tìm m u th c chung. ồ ẫ ứ
- Tìm nhân t ph c a m i phân th c.ữ ụ ủ ỗ ứ
- Tìm nhân t ph c a m i m u. ử ụ ủ ỗ ẫ
- Nhan c t và m u hai phân th c v iả ử ẫ ứ ớ
nhân t ph t ng ng. ử ụ ươ ứ
GV: Đồn Thị Ngọc Hạnh Trang 58 Trường THCS ThanhPhú
Chương 2 : Phân thức đại số Năm học : 2009-2010
ta làm nh th nào ? ư ế
HS : tr l i ả ờ
3. Luy n t p – C ng c : ( 9 phút ) ệ ậ ủ ố
? 2 : Quy đ ng m u th c hai phân th cồ ẫ ứ ứ :
xx 5
3
2
−
và
102
5
−x
x
2
– 5x = x( x-5 ) 2x -10 = 2 ( x-5)
MTC : 2 x( x-5 )
)5(2
6
5
3
2
−
=
−
xx
xx
)5(2
5
102
5
−
=
− xx
x
x
?3 : Qui đ ng hai phân th c : ồ ứ
xx 5
3
2
−
và
x210
5
−
−
)5(2
5
)5(2
5
210
5
−
=
−−
−
=
−
−
xxx
Gv : Ta ph i đ i m u và t ả ổ ẫ ử
Bà i 14 a.
35
5
yx
và
43
12
7
yx
MTC : 12 x
5
y
4
4535
12
605
yxyx
=
;
4543
12
7
12
7
yxyx
=
4. H ng d n h c nhà : ( 2 phút )ướ ẫ ọ ở
H c thu c nh n xét.ọ ộ ậ
Làm BT 15 đ n 19 SGK 8 trang 43 .ế
Chu n b BT đ y đ ti t sau Luy n T p. ẩ ị ầ ủ ế ệ ậ
Tu nầ : . . .
Ngày so n : . . . . / . . . . / . . . . . ạ
Ti t 29ế :
LUY N T PỆ Ậ
I.M c tiêu: ụ
- H c sinh qui đ ng thành th o hai phân th c có m u là đ n th c.ọ ồ ạ ứ ẫ ơ ứ
- HS rèn luy n k n ng tìm MTC c ng nh qui đ ng m u th c hai phân th c nhanhệ ĩ ă ũ ư ồ ẫ ứ ứ
d n.ầ
- Rèn luy n k n ng nh n bi t, các d ng c a bài t p đ có th v n d ng chính xác quiệ ỷ ă ậ ế ạ ủ ậ ể ể ậ ụ
t c đ h c đ gi i bài t p.ắ ả ọ ể ả ậ
GV: Đồn Thị Ngọc Hạnh Trang 59 Trường THCS ThanhPhú
Chương 2 : Phân thức đại số Năm học : 2009-2010
II.Chu n b c a th y và trò ẩ ị ủ ầ
GV:B ng ph có đ bài các bài t p ả ụ ề ậ
HS : chu n b các bài t p . ẩ ị ậ
III Ti n trình bài d y :ế ạ
1. Ki m tra bài c : ( 5 phút ) ể ũ
HS1 : Qui đ ng m u th c c a hai phân th c là gì? Các b c qui đ ng m uồ ẫ ứ ủ ứ ướ ồ ẫ ?
2. D y bài m i :ạ ớ
Ho t ng c a th y và tròạ độ ủ ầ Ghi b ngả
Ho t ng 1 : S a bài t p : ( 12 phút ) ạ độ ữ ậ
GV: g i 3 HS lên làm BT 14b,15a,b.ọ
GV: Các b c qui đ ng m u ? ướ ồ ẫ
HS:. .
HS làm theo h ng d nướ ẫ
( ) ( )
( ) ( )
2
2x+6=2(x+3) ;
x -9= x+3 x-3
MTC:2 x+3 x-3
( )
2
2
2
2
x -8x+16= x-4
3x -12x=3x(x-4)
MTC:3x(x-4)
HS lên b ng trình bài l i k t qu .ả ạ ế ả
Ho t ng 2 : T ch c luy n t p : (23 ạ độ ổ ứ ệ ậ
phút )
Gv: Làm th nào đ có đ c m u chung ? ế ể ượ ẫ
Nh n xét gì v m u c a hai phân th c ?ậ ề ẫ ủ ứ
HS: phân tích thành nhân t và đ i d u 3-x m i ử ổ ấ ớ
xu t hi n nhân t chung.ấ ệ ử
Qui đ ng m u các phân th cồ ẫ ứ
4 5
3 5 4 2
3 5 3 5 4 5
3 3
4 2 4 2 3 4 5
4 11
14b/ ; MTC:60x y
15x y 12x y
4 4.4x 16x
= =
15x y 15x y .4x 60x y
11 11.5y 55y
= =
12x y 12x y .5y 60x y
( ) ( )
( ) ( )
( )
( )
( )
( )
( ) ( ) ( ) ( )
2
2
2
5 3
15a/ ;
2x+6 x -9
2x+6=2(x+3) ; x -9= x+3 x-3
MTC:2 x+3 x-3
5. x-3 5 x-3
5
= =
2x+6 2(x+3). x-3 2(x+3) x-3
3 3.2 6
= =
x -9 x+3 x-3 .2 2 x+3 x-3
( )
2 2
2
2 2
2
2x x
b/ ;
x -8x+16 3x -12x
x -8x+16= x-4 ;3x -12x=3x(x-4)
MTC:3x(x-4)
( ) ( )
2
2 2
2
2 2
2x 2x.3x 6x
= =
x -8x+16
x-4 .3x 3x x-4
x x.(x-4) x(x-4)
= =
3x -12x 3x(x-4).(x-4) 3x(x-4)
Qui đ ng m u các phân th cồ ẫ ứ
( )
2
2
2
3 4
a/ ;
3-x x -3x
3-x=- x-3 ;x -3x=x(x-3)
MTC:x(x-3)
3 -3.x -3x 4 4
= = ; =
3-x (x-3).x x(x-3) x -3x x(x-3)
GV: Đồn Thị Ngọc Hạnh Trang 60 Trường THCS ThanhPhú
Chương 2 : Phân thức đại số Năm học : 2009-2010
HS: T quy đ ng. ự ồ
GV: x
2
có m u là bao nhiêu ? ẫ
HS: x
2
có m u là 1 nên ch n xẫ ọ
2
+1 làm MTC
ln
Khi qui đ ng m u nhi u phân th c các emồ ẫ ề ứ
ph i n m rõ nh t là ch n MTC đúng và g nả ắ ấ ọ ọ
nh t.ấ
GV: tìm đ c m u chung ta làm gì ? Để ượ ẫ
HS: Phân tích m u thành nhân t ẫ ử tìm nhân
t chung.ử
HS: T phân tích và tìm nhân t chung ự ử
trình bài l i k t qu . ạ ế ả
GV: M u th c chung d dàng tìm d c làẫ ứ ễ ượ
gì ?
HS: x
2
-1
HS: t quy đ ng . ự ồ
GV: v n d ng h ng đ ng th c nào đ phânậ ụ ằ ẵ ứ ể
tích thành nhân t . ử
HS: Bình ph ng m t hi u . ươ ộ ệ
GV : Làm th nào đ xác đ nh m u th c chungế ể ị ẫ ứ
?
HS: đ i d u . ổ ấ
GV: M u th c chung là y.( x-y)ẫ ứ
3
HS: T quy đ ng m u . ự ồ ẫ
4
2
2
2
2 2 4 2 4
2 2 2
x
b/x ;
x +1
MTC:x +1
x .(x +1) x +x x
= ;
1.(x +1) x +1 x +1
Bài 18 trang 43
a.
42
3
+x
x
và
4
3
2
−
+
x
x
2x+4 = 2(x+2) ; x
2
-4 = (x -2) ( x+2 )
MTC: 2(x+2) (x -2)
42
3
+x
x
=
)2)(2(2
)2.(3
−+
−
xx
xx
=
)2)(2(2
63
2
−+
−
xx
x
4
3
2
−
+
x
x
=
)2)(2(2
2).3(
−+
+
xx
x
=
)2)(2(2
6
−+ xx
x
Bài 19 trang 43
b. x
2
+1 và
1
2
4
−x
x
MTC : x
2
-1
x
2
+1 =
1
)1)(1(
2
22
−
−+
x
xx
=
1
)1(
2
4
−
−
x
x
c.
3223
3
33 yxyyxx
x
−+−
và
xyy
x
−
2
3223
3
33 yxyyxx
x
−+−
=
3
3
)( yx
x
−
xyy
x
−
2
=
)( xyy
x
−
=
)( yxy
x
−
−
MTC: y.( x-y)
3
3
3
)( yx
x
−
=
3
3
)(
.
yxy
yx
−
)( yxy
x
−
−
=
3
2
)(
)(
yxy
yxx
−
−−
3. Luy n t p – C ng c : ( 3 phút ) ệ ậ ủ ố
Các BT qui đ ng m u nhi u phân th c.ồ ẫ ề ứ
4. H ng d n h c nhà : ( 2 phút ) ướ ẫ ọ ở
GV: Đồn Thị Ngọc Hạnh Trang 61 Trường THCS ThanhPhú
Chương 2 : Phân thức đại số Năm học : 2009-2010
Làm hồn ch nỉ h các BT trang 43,44
Làm thêm các BT SBT bài 13, 14 ch ng 2. ươ
= ==o0o===
Tu n : . . . .ầ
Ngày so n : . . . . / . . . . / . . . . . ạ
Ti t 30.ế
Bài 5. PHÉP C NG CÁC PHÂN TH C I SỘ Ứ ĐẠ Ố
I.M c tiêu: ụ
- H c sinh n m và v n d ng qui t c c ng các phân th c đ i s .ọ ắ ậ ụ ắ ộ ứ ạ ố
- Qua th c hành HS bi t cách áp d ng tính ch t giao hốn, k t h p c a phép c ng làm choự ế ụ ấ ế ợ ủ ộ
vi c th c hi n phép tính đ n gi n h n.ệ ự ệ ơ ả ơ
- Rèn luy n k n ng nh n bi t, các d ng c a bài t p đ có th v n d ng chính xác qui ệ ỷ ă ậ ế ạ ủ ậ ể ể ậ ụ
t c đã h c đ gi i bài t p.ắ ọ ể ả ậ
II.Chu n b c a th y và trò ẩ ị ủ ầ
GV: B ng ph có đ bài các bài t p ả ụ ề ậ
HS : Xem tr c bài m i nhà. ướ ớ ở
III Ti n trình bài d y :ế ạ
1. Ki m tra bài c : ( 7 phút ) ể ũ
HS: + Phát bi u qui t c qui đ ng m u th c c a nhi u phân th c? ể ắ ồ ẫ ứ ủ ề ứ
+ Quy đ ng các m u th c c a ồ ẫ ứ ủ
x-12
6x-36
và
2
6
x - 6x
2. D y bài m i :ạ ớ
Ho t ng c a th y và tròạ độ ủ ầ Ghi b ngả
Ho t ng 1 : C ng hai phân th c cùngạ độ ộ ứ
m u : ( 10 phút ) ẫ
GV: Phát bi u quy t c c ng hai phân s cùngể ắ ộ ố
m u ? ẫ
HS: C ng hai phân s cùng m u ta l y tộ ố ẫ ấ ử
c ng t và gi ngun m u.ộ ử ữ ẫ
GV: T ng t nh phân s phát bi u qui t cươ ự ư ố ể ắ
c ng hai phân th c cùng m u ? ộ ứ ẫ
HS: C ng hai phân th c cùng m u ta l y tộ ứ ẫ ấ ử
th c c ng t th c và gi ngun m u th cứ ộ ử ứ ữ ẫ ứ
GV: C ng các phân th c :ộ ứ
HS : T th c hi n phép tính ự ự ệ
1. C ng hai phân th c cùng m uộ ứ ẫ
Qui t cắ : Mu n c ng hai phân th c cùngố ộ ứ
m u th c , ta c ng các t th c v iẫ ứ ộ ử ứ ớ
nhau và gi ngun m u th c . ữ ẫ ứ
VD : C ng hai phân th c sau:ộ ứ
x+y x-2y x+y+x-2y 2x-y
a/ + = =
3x 3x 3x 3x
2 2
2
x +4 4x x +4+4x
b/ + =
2x+4 2x+4 2x+4
(x+2) x+2
= =
2(x+2) 2
c.
yx
x
yx
x
22
7
22
7
13 +
+
+
=
yx
xx
2
7
2213 +++
=
yx
x
2
7
35 +
GV: Đồn Thị Ngọc Hạnh Trang 62 Trường THCS ThanhPhú
Chương 2 : Phân thức đại số Năm học : 2009-2010
HS: Cho HS làm ?1
Ho t ng 2 : C ng hai phân th c khácạ độ ộ ứ
m u : ( 2 phút ) ẫ
GV: Cho hai phân th c ứ
x-12
6x-36
và
2
6
x - 6x
nh nậ
xét v m u hai phân th c ? ề ẫ ứ
HS: Khác m u ẫ
GV: Làm th nào đ c ng hai phân th c trên?ế ể ộ ứ
HS: Qui đ ng m u .ồ ẫ
2
x -12x 36
6x(x-6) 6x(x- 6)
+
HS: C ng hai phân th c v a qui đ ng.ộ ứ ừ ồ
HS: trình bày l i k t qu . ạ ế ả
2
2 2
x -12x 36
6x(x-6) 6x(x- 6)
x -12x+36 (x-6)
6x(x-6) 6x(x-6)
x - 6
6x
+
= =
=
GV:phát bi u qui t c c ng hai phân th c khácể ắ ộ ứ
m u? ẫ
HS: Phát bi u ể
VD: Làm tính c ngộ
2
x -2x
/
2x-2 x -1
b +
Gi i thi u các tính ch t c a phép c ng.ớ ệ ấ ủ ộ
2 HS lên b ng làmả
HS nh n xét GV cùng HS s a sai n u cóậ ử ế
2. C ng hai phân th c khác m uộ ứ ẫ
Ví d 1 : Làm tính c ngụ ộ
2
x-12 6
6x-36 x - 6x
+
2
6x-36 = 6(x-6) ; x - 6x = x(x- 6)
MTC:6x(x-6)
2
2 2
2
x-12 6 x-12 6
6x-36 x - 6x 6(x-6) x(x- 6)
(x-12).x 6.6
6(x-6).x x(x- 6).6
x -12x 36 x -12x+36
6x(x-6) 6x(x- 6) 6x(x-6)
(x-6) x - 6
6x(x-6) 6x
+ = +
= +
= + =
= =
Qui t cắ : Mu n c ng hai phân thuc cóố ộ
m u th c khác nhau, ta quy đ ng m uẫ ứ ồ ẫ
th c r i c ng các phân thuc có cùng m uứ ồ ộ ẫ
th c v a tìm đ c. ứ ừ ượ
?3 : Th c hi n phép c ngự ệ ộ
yy
y
y
6
6
366
12
2
−
+
−
−
6y -36 = 6(y-6) ; y
2
-6y = y( y-6 )
MTC: 6y( y-6 )
yy
y
y
6
6
366
12
2
−
+
−
−
=
)6.(6
6.6
)6(6
)12(
−
+
−
−
yyyy
yy
=
)6(6
3612
2
−
+−
yy
yy
=
)6(6
)6(
2
−
−
yy
y
=
y
y
6
)6( −
Chú ý:phép c ng các phân th c c ng có cácộ ứ ũ
tính ch t sau:ấ
1/ Giao hốn:
A C C A
+ = +
B D D B
2/ K t h p:ế ợ
A C E A C E
+ + = + +
B D F B D F
÷ ÷
? 4 : Ap d ng các tính ch t trên đ th c ụ ấ ể ự
hi n phép c ng :ệ ộ
2 2
2x x+1 2-x
+ +
x +4x+4 x+2 x +4x+4
44
2
2
++
xx
x
+
2
1
+
+
x
x
+
44
2
2
++
−
xx
x
=
44
2
2
++
xx
x
+
44
2
2
++
−
xx
x
+
2
1
+
+
x
x
=
44
22
2
++
−+
xx
xx
+
2
1
+
+
x
x
=
GV: Đồn Thị Ngọc Hạnh Trang 63 Trường THCS ThanhPhú
Chương 2 : Phân thức đại số Năm học : 2009-2010
i di n 1 nhóm lên s aĐạ ệ ử
HS làm ?4 theo nhóm
Hai HS lên b ng làmả
Hai HS lên b ng làmả
44
2
2
++
+
xx
x
+
2
1
+
+
x
x
=
2
)2(
2
+
+
x
x
+
2
1
+
+
x
x
=
)2(
1
+x
+
2
1
+
+
x
x
=
1
2
2
=
+
+
x
x
3. Luy n t p – C ng c : ( 6 phút ) ệ ậ ủ ố
Bài 21 a.
x
xxx
==
+
+
−
7
7
7
54
7
53
b.
3
5
153
5
2
5
18
5
1
=
−
−
=
−
+
+
−
−
+
−
+
x
x
x
x
x
x
x
x
Bài 22: a.
1
2
1
1
1
2
22
−
−
+
−
+
+
−
−
x
x
x
x
x
xx
=
1
2
1
1
1
2
22
−
−
+
−
−−
+
−
−
x
x
x
x
x
xx
=
1
12
2
−
+−
x
xx
=
1
1
)1(
2
−=
−
−
x
x
x
Phát bi u qui t c c ng các phân th c cùng m u.ể ắ ộ ứ ẫ
Phát bi u qui t c c ng các phân th c khác m u.ể ắ ộ ứ ẫ
4. H ng d n h c nhà : ( 2 phút ) ướ ẫ ọ ở
Làm hồn ch nh các BT 21,22,23 trang 46. Bt 25 trang 47.ỉ
Chu n b ph n luy n t p.ẩ ị ầ ệ ậ
= = = o0o = = =
Tu n : . . .ầ
Ngày so n : . . . . / . . . /. . . . . ạ Ti t 31ế
LUY N T PỆ Ậ
I.M c tiêu: ụ
- HS n m v ng và v n d ng đ c qui t c c ng đ c các phân th c đ i s .ắ ữ ậ ụ ượ ắ ộ ượ ứ ạ ố
- HS có k n ng thành th o khi th c hi n phép tính c ng các phân th c.ĩ ă ạ ự ệ ộ ứ
- Bi t vi t k t qu d ng rút g n.ế ế ế ả ở ạ ọ
-Bi t v n d ng tính ch tgiao hốn, k t h pc a phép c ng đ th c hi n phép tínhđ cế ậ ụ ấ ế ợ ủ ộ ể ự ệ ượ
đ n gi n h n.ơ ả ơ
II.Chu n b c a th y và trò ẩ ị ủ ầ
GV: B ng ph có đ bài các bài t p. ả ụ ề ậ
HS : Chu n b các bài t p. ẩ ị ậ
III Ti n trình bài d y :ế ạ
1. Ki m tra bài c : ( 5 phút ) ể ũ
Phát bi u qui t c c ng phân th c có cùng m u th c.ể ắ ộ ứ ẫ ứ
Th c hi n phép tính:ự ệ
2 3 2 3
5xy - 4y 3xy + 4y
+
2x y 2x y
GV: Đồn Thị Ngọc Hạnh Trang 64 Trường THCS ThanhPhú
Chương 2 : Phân thức đại số Năm học : 2009-2010
2. D y bài m i :ạ ớ
Ho t ng c a th y và tròạ độ ủ ầ Ghi b ngả
Ho t ng 1 : Th c hi n phép c ng :ạ độ ự ệ ộ
( 15 phút )
2 2 3
5 3 x
a/ + +
2x y 5xy y
x+1 2x+3
b/ +
2x+6 x(x+3)
2
3x+5 25-x
c/ +
x -5x 25-5x
4
2
2
x +1
d/x + +1
1-x
2
3 2
4x -3x+17 2x-1 6
e/ + +
x -1 x +x+1 1-x
GV: Nh n xét m u các phân th c ? ậ ẫ ứ
HS: cáp phân th c trên khơng cùng m u ? ứ ẫ
GV: v y đ th c hi n đ c phép c ng taậ ể ự ệ ượ ộ
th c hi n nh th nào ? ự ệ ư ế
HS: Tìm m u chung và quy đ ng. ẫ ồ
HS: T quy đ ng và th c hi n phép c ngự ồ ự ệ ộ
theo nhóm
HS: Trình bài l i k t qu ạ ế ả
GV: Nh n xét bài làm c a các nhóm ? ậ ủ
Bài 25 : Th c hi n phép c ngự ệ ộ :
2 2 3
5 3 x
a/ + +
2x y 5xy y
MTC: 10x
2
y
3
2 2 3
5 3 x
a/ + +
2x y 5xy y
2 2
2 2 2 3 2
2 3
2 3 2 3 2 3
2 3
2 3
5.5y 3.2x x.10x
= + +
2x y.5y 5xy .2x y .10x
25y 6x 10x
= + +
10x y 10x y 10x y
25y +6x+10x
=
10x y
x+1 2x+3
b/ +
2x+6 x(x+3)
MTC:2x(x+3)
2
2 2
(x+1).x (2x+3).2
+
2(x+3).x x(x+3).2
x +x 4x+6
= +
2x(x+3) 2x(x+3)
x +x+4x+6 x +2x+3x+6
= =
2x(x+3) 2x(x+3)
x(x+2)+3(x+2)
=
2x(x+3)
(x+2)(x+3) x+2
= =
2x(x+3) 2x
=
2
3x+5 25-x
c/ +
x -5x 25-5x
MTC: x(x-5)
2
2 2
3x+5 25-x
c/ +
x -5x 25-5x
x -10x+25 (x-5)
= =
5x(x-5) 5x(x-5)
x-5
=
5x
GV: Đồn Thị Ngọc Hạnh Trang 65 Trường THCS ThanhPhú
Chương 2 : Phân thức đại số Năm học : 2009-2010
Ho t ng 2 : Tìm giá tr c a phân th c :ạ độ ị ủ ứ
( 23 phút )
Bài 26 trang 47
HS: c đ bài Đọ ề
GV: Bài tốn có m y đ i l ng?ấ ạ ượ
HS: Bài tốn có 3 đ i l ng là n ng su t,th iạ ượ ă ấ ờ
gian và m
3
đ t.ấ
GV: Theo đ bài đ i máy xúc nh n cơng vi cề ộ ậ ệ
ph i xúc bao nhiêu mả
3
đ t?ấ
HS: i máy xúc nh n cơng vi c ph i xúcĐộ ậ ệ ả
11600 m
3
đ t ấ
GV: i đã th c hi n m y giai đo n?Độ ự ệ ấ ạ
HS: i đã th c hi n 2 giai đo nĐộ ự ệ ạ
GV: chú ý:
3
Số m đất
Thờigian =
Năng Suất
Thay x= 250 vào bi u th c v a tìm đ c để ứ ừ ượ ể
tính th s ngày hồn thành cơng vi c?ử ố ệ
Bài 27 trang 48 :
GV: bài u c u gì ? Đề ầ
HS: Rút g n r i tính . ọ ồ
GV: Mu m rút g n đ c ta ph i gì ? ố ọ ượ ả
HS: Tìm m u chung và quy đ ng sau đó th cẫ ồ ự
hi n phép c ng phân th c cùng m u ? ệ ộ ứ ẫ
HS: T tìm m u chung ự ẫ quy đ ng ồ
4
2
2
2 2 4 2
2 2 2
2 4 4 2
2 2 2
2 4 4 2
2 2
x +1
d/x + +1
1-x
x .(1-x ) x +1 1.(1-x )
= + +
1.(1-x ) 1-x 1.(1-x )
x -x x +1 1-x
= + +
1.(1-x ) 1-x 1.(1-x )
x -x +x +1+1-x 2
=
1-x 1-x
2
3 2
2 2
2
4x -3x+17 2x-1 6
e/ + +
x -1 x +x+1 1-x
-12x+12 -12(x-1)
= =
(x-1)(x +x+1) (x-1)(x +x+1)
-12
=
(x +x+1)
Bài t p 26 trang 47 ậ
Th i gian xúc 500 mờ
3
đ u tiên là:ầ
5000
x
(ngày)
Th i gian làm h t vi c còn l i là:ờ ế ệ ạ
6600
25x +
(ngày)
Th i gian đ hồn thành cơng vi c:ờ ể ệ
5000
x
+
6600
25x +
(ngày)
Thay x= 250 vào bi u th c:ể ứ
5000
250
+
6600
250 25+
=20+24=44(ngày)
Bài 27 trang 48 :
)5(
550)5(2
255
2
+
+
+
−
+
+ xx
x
x
x
x
x
MTC: 5x(x+5)
)5(
550)5(2
255
2
+
+
+
−
+
+ xx
x
x
x
x
x
GV: Đồn Thị Ngọc Hạnh Trang 66 Trường THCS ThanhPhú
Chương 2 : Phân thức đại số Năm học : 2009-2010
th c hi n , phép c ng .ự ệ ộ
GV: Nh n xét bài làm c a h c sinh. ậ ủ ọ
GV: T i x= -4 giác tr cu phân th c b ngạ ị ả ứ ằ
bao nhiêu ?
HS : V i x=-4 , ớ
5
5+x
=
5
1
GV: Ngày 1 tháng 5 là ngày gì ?
HS: Ngày 1 tháng 5 là qu c t lao đ ng.ố ế ộ
=
)5(5
550
)5(5
)5.(5).5(2
)5(5
.
2
+
+
+
+
+−
+
+ xx
x
xx
xx
xx
xx
=
)5(5
25250
)5(5
25010
)5(5
23
+
+
+
+
−
+
+ xx
x
xx
x
xx
x
=
)5(5
2510
23
+
++
xx
xx
=
)5(5
)5(
2
+
+
xx
xx
=
V i x=-4 , ớ
5
5+x
=
5
1
KI M TRA 15 PHÚTỂ
3. Luy n t p – C ng c :ệ ậ ủ ố
4. H ng d n h c nhà : ( 2 phút ) ướ ẫ ọ ở
Làm hồn ch nh các BT.ỉ
Chu n b bài phép tr các phân th c đ i s .ẩ ị ừ ứ ạ ố
GV cho HS làm các BT nh sau nhà:ư ở
2
1 1
a/ +
3x+9 x +3x
Tu n : . . . . .ầ
Ngày so n : . . . . / . . . . / . . . . . ạ
Ti t 32.ế
Bài 6 . PHÉP TR CÁC PHÂN TH C I SỪ Ứ ĐẠ Ố
I.M c tiêu: ụ
- HS bi t cách vi t phân th c đ i c a m t phân th c, n m v ng và v n d ng đ c quiế ế ứ ố ủ ộ ứ ắ ữ ậ ụ ượ
t c đ i d u, bi t cách làm tính tr và th c hi n m t dãy phép tr .ắ ổ ấ ế ừ ự ệ ộ ừ
- Rèn luy n qui t c đ i d u, c n th n, chính xác khi đ i d u.ệ ắ ổ ấ ẩ ậ ổ ấ
II.Chu n b c a th y và trò ẩ ị ủ ầ
GV:B ng ph có các quy t c. ả ụ ắ
HS : Xem l i quy t c tr phân th c, bà phép tr phân th c đ i s . ạ ắ ừ ứ ừ ứ ạ ố
III Ti n trình bài d y :ế ạ
1. Ki m tra bài c :( 7 phút ) ể ũ
GV: Đồn Thị Ngọc Hạnh Trang 67 Trường THCS ThanhPhú
2
2
4x +3 1
b/ +
4x -1 1-2x
3
2
x-x
c/x + +x+1
x-1
11x+13 15x+17
d/ +
3x-3 4-4x
Chương 2 : Phân thức đại số Năm học : 2009-2010
Phát bi u qui t c c ng phân th c có m u th c khác nhau.ể ắ ộ ứ ẫ ứ
Th c hi n phép tính:ự ệ
2
4x - 3 - 4x+3
+
x -3x 9 - 3x
2. D y bài m i :ạ ớ
Ho t ng c a th y và tròạ độ ủ ầ Ghi b ngả
Ho t ng 1 : Phân th c i : ( 10ạ độ ứ đố
phút )
Làm ?1 Hai phân th c:ứ
3x -3x
x+1 x+1
va ø
Có t ngổ
b ng bao nhiêu?ằ
HS:
3x -3x 3x-3x
0
x+1 x+1 x+1
= = +
GV: gi i thi u phân th c đ i.ớ ệ ứ ố
GV: V y th nào là hai phân th c đ i nhau?ậ ế ứ ố
HS: hai phân th c đ i nhau khi có t ngứ ố ổ
b ng 0ằ
Tìm phân th c đ i c a các phân th c sau:ứ ố ủ ứ
3 8
;
5 3
x x
x x
−
−
Tìm phân th c đ i c a ứ ố ủ
A
B
Phân th c đ i c a ứ ố ủ
A
B
là
-A
B
hay
A
B
và
-A
B
là
hai phân th c đ i nhau.ứ ố
GV gi i thi u phân th c đ i c a ớ ệ ứ ố ủ
A
B
đ cượ
kí hi u là ệ
A
B
−
Ho t ng 2 : Phép tr ( 15 phút ) ạ độ ừ
GV: Mu n tr hai phân s ta làm nh thố ừ ố ư ế
nào?
1/ Phân th c i:ứ đố
Hai phân th c đ c g i là đ i nhau n uứ ượ ọ ố ế
t ng c a chúng b ng 0.ổ ủ ằ
VD:
1-x x -1
co ùphân thức đối là :
x x
3x -8 -3x +8
co ùphân thức đối là :
x x
x x
co ùphân thức đối là :
5-3x 3x -5
T ng qtổ :
Phân th c đ i c a ứ ố ủ
A
B
là
-A
B
hay
A
B
và
-A
B
là
hai phân th c đ i nhau hay ứ ố
A
B
và
-A
B
là hai
phân th c đ i nhau. ứ ố
Phân th c đ i c a ứ ố ủ
A
B
đ c kí hi u là ượ ệ
A
B
−
A
B
−
=
-A
B
và
- A A
- =
B B
2/ Phép tr :ừ
Qui t cắ : mu n tr phân th c ố ừ ứ
B
A
cho phân
GV: Đồn Thị Ngọc Hạnh Trang 68 Trường THCS ThanhPhú
Chương 2 : Phân thức đại số Năm học : 2009-2010
HS: Mu n tr hai phân s ta làm l y phânố ừ ố ấ
s th nh t c ng v i đ i c a phân s thố ứ ấ ộ ớ ố ủ ố ứ
hai.
GV: V y mu n tr hai phân th c đ i sậ ố ừ ứ ạ ố
ta làm nh th nào?ư ế
HS: mu n tr hai phân th c ta l y phân số ừ ứ ấ ố
th nh t c ng v i phân th c đ i c a phânứ ấ ộ ớ ứ ố ủ
th c th haiứ ứ
Th c hi n ?3 r i rút ra qui t c phép trự ệ ồ ắ ừ
VD:Tính
2
2 2
3 5 2 1
/ ; /
3 1 3 1 1 1
3 1
/
1
− −
− −
+ + − −
+ +
−
− −
x x x x
a b
x x x x
x x
c
x x x
Gv: nh n xét m u c a các phân th c?ậ ẫ ủ ứ
HS: Câu a: hai phân th c có cùng m u.ứ ẫ
Câu b:hai phân th c có m u đ i nhau.ứ ẫ ố
Câu c: Hai phân th c khác m u.ứ ẫ
Cho HS làm ?4
Th c hi n phép tính:ự ệ
2 9 9
1 1 1
x x x
x x x
+ − −
− −
− − −
2 2
1 ( 1)( 1); ( 1)
: ( 1)( 1)
− = − + − = −
− +
x x x x x x x
MTC x x x
2 9 9 2 9 9
1 1 1 1 1 1
2 9 9 3 16
1 1
+ − − + − −
− − = + +
− − − − − −
+ + − + − −
= =
− −
x x x x x x
x x x x x x
x x x x
x x
th c ứ
D
C
, ta c ng ộ
B
A
v i phân th c đ iớ ứ ố
c a ủ
D
C
B
A
+
D
C
=
B
A
+ (-
D
C
)
VD:Tính
3 5 3 5
/
3 1 3 1 3 1 3 1
3 5 2 5
3 1 3 1
− − +
− = +
+ + + +
− + − +
= =
+ +
x x x x
a
x x x x
x x x
x x
2 2
2 2
2 1 2 1
/
1 1 1 1
2 1 ( 1)
1
1 1
x x x x
b
x x x x
x x x
x
x x
− −
− = +
− − − −
− + −
= = = −
− −
2 2 2 2
2 2
2 2
2 2
2 2
3 1 3 1
/
1 1
1 ( 1)( 1); ( 1)
: ( 1)( 1)
3 1 ( 3). ( 1).( 1)
1 ( 1)( 1). ( 1).( 1)
3 1
( 1)( 1) ( 1)( 1)
3 1
( 1)( 1
+ + + − −
− = +
− − − −
− = − + − = −
− +
+ − − + − − +
+ = +
− − − + − +
+ − − − −
= +
− + − +
+ − − − −
=
− +
x x x x
c
x x x x x x
x x x x x x x
MTC x x x
x x x x x x
x x x x x x x x x
x x x x x
x x x x x x
x x x x x
x x x
1 1
) ( 1)( 1) ( 1)
−
= =
− + +
x
x x x x x
3. Luy n t p – C ng c : ( 11 phút )ệ ậ ủ ố
Bài 28 trang 49 :
a.
x
x
51
2
2
−
+
−
=
)51(
2
2
x
x
−−
+
=
15
2
2
−
+
x
x
Bài 30 trang 50 :
b.
1
23
1
2
24
2
−
+−
−+
x
xx
x
MTC: x
2
- 1
1
23
1
2
24
2
−
+−
−+
x
xx
x
=
1
23
1
)1)(1(
2
24
2
22
−
+−
−
−
−+
x
xx
x
xx
=
1
)23(
1
)1(
2
24
2
4
−
+−−
+
−
−
x
xx
x
x
=
1
33
2
2
−
−
x
x
=3
Bài 31 :
GV: Đồn Thị Ngọc Hạnh Trang 69 Trường THCS ThanhPhú
Chương 2 : Phân thức đại số Năm học : 2009-2010
a.
1
11
+
−
xx
MTC : x(x +1)
1
11
+
−
xx
=
)1()1(
1
+
−
+
+
+
xx
x
xx
x
=
)1(
1
+xx
4. H ng d n h c nhà : ướ ẫ ọ ở
Làm hồn ch nh các BT 28 đ n 31 trang 50.ỉ ế
Chu n b ph n luy n t p.ẩ ị ầ ệ ậ
Làm Bt 33 đ n 35 trang 50 ph n LT.ế ầ
= = =o0o = = =
Tu n : . . ầ
Ngày so n : . . . . / . . . . / . . . . . ạ
Ti t 33.ế
LUY N T PỆ Ậ
I.M c tiêu: ụ
- C ng c qui t c phép tr phân th c.ủ ố ắ ứ ứ
- Rèn kk n ng th c hi n phép tr phân th c ,đ i d u phân th c, th c hi n m t dãy phépỹ ă ự ệ ừ ứ ổ ấ ứ ự ệ ộ
tính c ng, tr phân th c.ộ ừ ứ
- Bi u di n các đ i l ng th c t b ng m t bi u th c ch a x, tính giá tr bi u th c.ể ễ ạ ượ ự ế ằ ộ ể ứ ứ ị ể ứ
II.Chu n b c a th y và trò ẩ ị ủ ầ
GV: :BT,SGK,Ph n màu.ấ
HS : BT, nháp, h c l i các H Tọ ạ Đ
III Ti n trình bài d y :ế ạ
1. Ki m tra bài c : ể ũ
2. D y bài m i :ạ ớ
Ho t ng c a th y và tròạ độ ủ ầ Ghi b ngả
Ho t ng 1 : i d u – Th cạ độ Đổ ấ ự
hi n phép tính: ( 15 phút ) ệ
Cho HS th o lu n theo nhóm kho ngả ậ ả
10 phút sau đó g i HS lên b ng s a BT ọ ả ử
2
3 3
2
4 5 6 5
/
10 10
7 6 3 6
/
2 ( 7) 2 14
xy y
a
x y x y
x x
b
x x x x
− −
−
+ +
−
+ +
HS th o lu n theo nhóm kho ng 10ả ậ ả
Bài 33 trang 50 : Làm các phép tính sau:
2
3 3
2
3 3
2 2
3 3
3 3
4xy-5 6y -5
a/ -
10x y 10x y
4xy-5 -6y +5
= +
10x y 10x y
4xy-5-6y +5 4xy-6y
= =
10x y 10x y
2y(2x-3y) 2x-3y
= =
10x y 5x
b.
142
63
)7(2
67
2
+
+
−
+
+
x
x
xx
x
=
)7(2
)63(
)7(2
67
+
+−
+
+
+
xx
x
xx
x
GV: Đồn Thị Ngọc Hạnh Trang 70 Trường THCS ThanhPhú
Chương 2 : Phân thức đại số Năm học : 2009-2010
phút
2
2 14x x+
=2x(x+7)
MTC: 2x(x+7)
Hai phân th c cùng chung m u.ứ ẫ
GV: L u ý h c sinh c n th n khi tínhư ọ ẩ ậ
tốn.
GV ghi 2 BT lên b ng.ả
Tính:
2 2
4 13 48
/
5 ( 7) 5 (7 )
1 25 15
/
5 25 1
x x
a
x x x x
x
b
x x x
+ −
−
− −
−
−
− −
G i HS nh n xét m u và ọ ậ ẫ
⇒
cách bi nế
đ i thích h p.ổ ợ
GV : Nh n xét bài làm c a h c sinh. ậ ủ ọ
T ng t HS làm bài 35a trang 50ươ ự
GV: Nh n xét m u ? ậ ẫ
HS: i d u Đổ ấ có d ng h ng đ nạ ằ ẳ
th c ? ứ
GV: Th c hi n thao tác bi n đ i c nự ệ ế ổ ẩ
th n, chính xác ? ậ
Ho t ng 2 : D ng tốn : ( 13ạ độ ạ đố
phút )
HS làm bài 36 trang 51
=
)7(2
6367
+
−−+
xx
xx
=
)7(2
4
+xx
x
=
)7(
2
+x
Bài 34 trang 50 : Làm các phép tính sau:
4x+13 x-48
a/ -
5x(x-7) 5x(7-x)
4x+13 x-48
= +
5x(x-7) 5x(x-7)
4x+13+x-48 5x-35
= =
5x(x-7) 5x(x-7)
5(x-7) 1
= =
5x(x-7) x
b.
125
1525
5
1
22
−
−
−
− x
x
xx
=
2
251
1525
)51(
1
x
x
xx
−
−
+
−
=
)51)(51(
1525
)51(
1
xx
x
xx
+−
−
+
−
=
xxx
xx
xxx
x
)51)(51(
)1525(
)51)(51(
51
+−
−
+
+−
+
=
)51)(51(
152551
2
xxx
xxx
+−
−++
=
)51)(51(
25101
2
xxx
xx
+−
+−
=
)51)(51(
)51(
2
xxx
x
+−
−
=
)51(
)51(
xx
x
+
−
Bài 35 trang 50
a.
2
9
)1(2
3
1
3
1
x
xx
x
x
x
x
−
−
−
+
−
−
−
+
=
9
)1(2
3
1
3
1
2
−
−
+
+
−
+
−
+
x
xx
x
x
x
x
=
9
)1(2
9
)3)(1(
9
)3)(1(
222
−
−
+
−
−−
+
−
++
x
xx
x
xx
x
xx
=
9
)22
9
)34(
9
)34(
2
2
2
2
2
2
−
−
+
−
+−
+
−
++
x
xx
x
xx
x
xx
=
9
62
2
−
+
x
x
=
9
)3(2
2
−
+
x
x
=
3
2
−x
Bài 36 trang 51 :
S s n ph m s n xu t trong m t ngày theoố ả ẩ ả ấ ộ
k ho ch là:ế ạ
10000
x
÷
SP
Ngày
s s n ph m s n th c t đã ố ả ẩ ả ự ế
làm trong m t ngày là: ộ
10080
1x
÷
−
SP
Ngày
s s n ph m làm thêm trong m t ngàyố ả ẩ ộ
GV: Đồn Thị Ngọc Hạnh Trang 71 Trường THCS ThanhPhú