Giao an boi duong hoc sinh gioi su 9

<span class='text_page_counter'>(1)</span>A. yªu cÇu vÒ c¸ch lµm mét bµI thi m«nlÞch sö. - Trø¬c khi vµo lµm mét bµi kiÓm tra hä¨c mét bµi thi m«n lÞch sö mét yªu cÇu kh«ng thÓ thiếu đó là phải đọc kỹ yêu câù của đề ra xem đề yêu cầu trả lời những vấn đề gì, đâu là trọng tâm của câu hỏi và sau đó xác định những nội dung kiến thức cần trả lời vạch ra giấy nháp nhữg ý chính sau đó bắt đầu bớc vào làm bài. - Khi vµo vµo lµm bµi mét ®iÒu mµ chóng ta cÇn biÕt lµ lµm mét bµi sö nã còng t¬ng tù mét bµi v¨n còng cÇn ph¶i cã ba phÇn lµ më bµi th©n bµi vµ kÕt luËn. Tuy nhiªn phÇn më bµi vµ kết luận của bài thi lịch sử nó đơn giản hơn một bài văn nó chỉ cần một vài dòng để mở ra một vấn đề đối với phần mở bài hay là một lời kết đối với phần kết luận. - Khi đi vào phần trọng tâm của vấn đề tức là đi vào làm phần thân bài thì cần lu ý ngoài nh÷ng lËp luËn th× yªu cÇu cña bé m«n lÞch sö lµ ph¶i cã sù kiÖn cñ thÓ , cã dÉn chøng râ ràng để chứng minh cho lí lẽ đa ra đặc biệt là phải ghi rõ thời gian diễn ra sự kiện đó, nhất thiết là không đợc viết suông làm suông. Nếu viết suông thì bài làm không mang tính thuyết phôc, dã lµ nh÷ng yªu cÇu c¬ b¶n nhÊt khi lµm mét bµi lÞch sö. b. Nh÷ng néi dung cÇn «n tËp båi dìng trong ch¬ng tr×nh lÞch sö 9. Ch¬ngI. liên xô và đông âu sau chiến tranh thế giới thứ hai đến nay. i. liªn x«. 1. C«ng cuéc kh«i phôc kinh tÕ(1945-1950). * Hoµn c¶nh Liªn X« khi bíc ra khái cuéc chiÕn tranh thÕ giíi thø hai: bÞ tµn ph¸ nÆng nÒ : h¬n 27 triÖu ngêi chÕt, 1710 thµnh phè 70000 lµng m¹c, 32000 nhµ m¸y xÝ nghiÖp , 65000 km đờng sắt bị tàn phá. So với các nớc khác tham gia vào cuộc chién tranh thế giới thứ hai th× Liªn X« lµ níc chÞu thiÖt h¹i nÆng nÒ nhÊt . MÆc dï bíc ra khái cuéc chiÕn tranh víi t thÕ của ngời chiến thắng nhng LX đứng trớc muôn vàn khó khăn thử thách. - Đứng trớc tình hình đó Đảng và nhà nớc LX đã đề ra kế hoạch khôi phục và pát triển kinh tÕ th«ng qua kÕ ho¹ch 5 n¨m lÇn thø t(1946- 1950). * Thµnh tùu: - MÆc dï cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n, thö th¸ch nhng víi sù nç lùc hÕt m×nh cña toµn §¶ng toµn dân, đặc biệt là các tầng lớp nhân dân LX đã lao đọng quyên mình quyết tâm thực hiện tốt kế hoạch khôi phục và phát triển kinh tế sau chién tranh.Nhờ đó chỉ sau cha đầy 5 năm Lx đã hoµn thµnh xong kÕ ho¹ch tríc thêi h¹n lµ 4n¨m 3 th¸ng. + VÒ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp: N¨m 1950: s¶n xuÊt c«ng nghiÖp cñaLX t¨ng 73% so víi tríc chiến tranh( kế hoạch dự định tăng 48%), 6200 nhà máy xí nghiệp đợc phục hồi và xay dựng mới đa vào hoạt động. + N«ng nghiÖp: s¶n lîng vît møc tríc chiÕn tranh. + Khoa học kỹ thuật: Năm 1949: Chế tạo thành công bom nguyên tử phá vỡ thế độc quyền về bom nguyªn tö cña Mü , ®©y lµ mét bíc tiÕn vît bËc cña nÒn khoa häc qu©n sù X« viÕt. 2. Những thành tựu của Liên Xô trong công cuộc XDCNXH( 1950 đến nửa đầu những n¨m 70 cña thÕ kû XX). + Th«ng qua c¸c kÕ ho¹ch 5 n¨m (1951- 1955), (1956- 1960) vµ kÕ ho¹ch 7 n¨m(19591965) … tiÕp tôc XDCSVCKT cña CNXH. - Ph¬ng híng : ¦u tiªn ph¸t triÓn c«ng ngiÖp nÆng, tiÕn hµnh th©m canh trong n«ng nghiÖp, ®Èy m¹nh tiÕn bé khoa häc kü thuËt, t¨ng cêng søc m¹nh quèc phßng an ninh. + Thành tựu: - CN: chiếm 20% sản lợng công nghiệp thế giới, đứng thứ hai thế giới sau Mỹ và đứng đầu Châu Âu. Tốc độ tăng bình quân hàng năm đạt tỉ lệ là 9,6%. - KHKT: n¨m 1957 LX phãng thµnh c«ng vÖ tinh nh©n t¹o. năm 1961 phóng con tàu vũ trụ phơng đông đa nhà du hành vũ trụ Ga-ga- rin lần đầu tiên bay vòng quanh trái đất. + Đối ngoại: Thực hiện chính sách đối ngoại hoà bình , ủng hộ phong trào cách mạng thế giíi. 3. Sự kủng hoảng và tan rã của chủ nghĩa xã hội ở LX ( nửa sau những năm 70 đến nửa đầu nh÷ng n¨m 90 cñ thÕ kû XX). * Hoµn c¶nh: - ThÕ giíi l©m vµo cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ b¾t ®Çu tõ khñng ho¶ng dÇu má nghiêm trọng từ năm 1973. Sự kiện này đã tác động đến tát cả các nớc trên thế giới..

<span class='text_page_counter'>(2)</span> _ Đứng trớc tình hình đó Ban lãnh đạo đảng và nớc LX bảo thủ cho rằng LX không chịu ảnh hởng của cuộc khủng hoảng nên vẫn bảo thủ cậm sửa đổi trớc những biến động của tình h×nh thÕ giíi do vËy kh«ng chÞu ®a ra nh÷ng c¶i c¸ch cÇn thiÕt trong khi nÒn kinh tÕ LX ngµy càng gặp nhiều khó khăn, sản xuất giảm sút, đời sống nhân dân đang gặp nhiều khó khăn. - §Õn nh÷ng n¨m 80 cña thÕ kû XX nÒn kinh tÕ LX cµng lón s©u vµo tr× trÖ khñng ho¶ng . Năm 1985 Goóc ba chop lên làm tổng bí th đảng cộng sản LX và ông đã đề ra công cuộc cải tæ. * Nội dung: + Kinh tế đa ra nhiêu phơng án chra thực hiện đợc trong khi quan hệ kinh tế cũ l¹i bÞ ph¸ vì nªn kinh tÕ ngµy cµng lón s©u vµo khñng ho¶ng tr× trÖ. + Chính trị: Cải tổ chính trị đợc đẩy mạnh : thực hiện chế độ tổng thống, đa nguyên về chính trị, xoá bỏ chế độ một đảng. * KÕt qu¶:- C«ng cuéc c¶i tæ gÆp nhiÒu bÕ t¾c ,nÒn kinh tÕ , chÝnh trÞ suy sôp. - Chính trị – xã hội mất ổn định, tệ nạn xã hội gia tăng, xung đột sắc tộc luôn xảy ra, nội bộ đảng cộng sản LX bị chia rẽ. Ngày 21-12-1991, Liên bang cộng hoà XHCN Xô viết sụp đổ, chế độ XHCN ở LX tồn tại sau 74 năm bị sụp đổ hoàn toàn. * C©u hái: 1. C«ng cuéc kh«i phôc kinh tÕ cña LX diÔn ra trong hoµn c¶nh nh thÕ nµo? 2. Thành tựu của LX từ năm 1950đến nửa đầu những năm 70 của thế kỷ XX? ý nghĩa của những thành tựu đó? 3. Qu¸ tr×nh khñng ho¶ng vµ tan r· cña chñ nghÜa x· héi ë LX diÔn ra nh thÕ nµo? ******************************************************* B. §«ng ©u. 1. Sù thµnh lËp c¸c níc DCND §«ng ¢u. * Hoµn c¶nh lÞch sö. Cuối năm 1944 sau khi đánh đuổi lực lợng phát xít đức ra khỏi lãnh thổ , hồng quân LX tiến hành truy kích lực lợng phát xít Đức đến thủ đô Béc –Lin có đi qua lãnh thổ của các nớc §«ng ¢u, nh©n d©n §«ng ©u phèi hîp víi hång qu©n LX næi dËy khëi nghÜa , giµnh chÝnh quyÒn, thµnh lËp nhµ níc d©n chñ nh©n d©n. * Sự ra đời các nớc DCND Đông Âu. - Ba Lan( 7- 1944) , Ru- Ma – Ni( 8- 1944), Hung –ga-ri(4- 1945), TiÖp Kh¾c(5- 1945), Nam t(11- 1945), An ba ni(12- 1945), Bun ga ri ( 9- 1946), CHDC §øc( 10- 1949). * Hoµn thµnh CMDCND. + Nhiệm vụ: Xây dựng chính quyền mới, cải cách ruộng đất, quốc hữu hoá các nhà máy xí nghiÖp , ban hµnh c¸c quyÒn tù do d©n chñ. 2. Những thành tựu của các nớc Đông Âu trong xây dựng CNXH( từ năm 1950 đến đầu nh÷ng n¨m 70 cña thÕ kû XX). * NhiÖm vô: Xoá bỏ sự bóc lột của giai cấp t sản,đa nhân dân vào con đờng làm ăn tập thể, tiến hành công nghiệp hoá, hiện đại hoá nhằm xoá bỏ tình trạng nghèo nàn lạc hậu , xây dựnh cơ sở vật chất kü thuËt cña chö nghÜa x· héi. * Thµnh tùu: + Kinh tÕ : -C¸c níc §«ng ¢u tõ nh÷ng níc n«ng nghiÖp l¹c hËu trë thµnh nh÷nh níc cã nÒn ncông –nông nghiệp phát triển nh An ba ni, Ba Lan, Bun ga ri, CHDCĐức( lấy vd để minh ho¹). + Chính trị: Đất nớc ổn định , mọi âm mu chống phá của chủ nghĩa đế quốc phản động bị dËp t¾t. + Văn hoá giáo dục: Các nớc Đông Âu đều có nền văn hoá ,giáo dục phát triển. 3. Sù khñng ho¶ng vµ tan r· cña CNXH ë §«ng ¢u. - từ cuối nhữnh năm 70, những năm 80 của thế kỷ XX , các nớc Đông âu đã rơI vào khủng oảng toàn diện với mức độ ngày càng ngay ngắt..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> - Cuuôí những năm 80 của thé kỷ XX, khủng hoảng lên đến đỉnh cao khởi đầu là từ Ba lan và lan nhanh sang các nớc khác. Quần chúngxuống đờng mít tinh , biểu tình nổ ra liên tiếp đòi c¶i c¸ch kinh tÕ,thùc hiÖn ®a nguyªn vÒ chÝnh trÞ , tiÕn hµnh tæng tuyÓn cö tù do, mòi nhän đấu tranh chĩa vào đảng cộng sản. - Các thế lực tù địch trong và ngoài nớc kích động nhân dân nổi dậy chống chính quyền . Trớc tình hình đó ban lãnh đạo các nớc Đông Âu buộc phải từ bỏ quyền lãnh đạo , thực hiện đa nguyên về chính trị, tiến hành tổng tuyển cử , kết quả các đảng đối lập , các thế lực chống chử nghĩa xã hội thắng cử lên nắm chính quyền, chế độ XHCN ở Đông Âu không còn,hệ thèng XHCN thÕ giíi kh«ng cßn tån t¹i n÷a. c. nguyên nhân dẫn đến sự sụp đổ của cnxh ở liên xô và đông âu. - Đã xây dựng nên một mô hình xây dựng chủ nghĩa xã hội cha đúng dắn cha khoa học, cha phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tÕ. - Chậm sửa đổi trớc những biến đổi của tình hình htế giới, khi sửa chữa ,thay đổi thì lại rời những nguyên lí đúng đắn của chủ nghĩa Mác Lê nin . - Sù ph¸ ho¹i cña c¸c thÕ lùc chèng chñ nghÜa x· héi trong vµ ngoµi níc. - Riêng ở Đông Âu thì đã rập khuôn mô hĩnh XDCNXH ở Liên Xô trong khi điều kiện ở §«ng ¢u kh¸c xa so víi §«ng ¢u. * C©u hái: 1. Sù thµnh lËp c¸c níc d©n chñ nh©n d©n §«ng ¢u? 2. Nªu nh÷ng thµnh tùu cña nh©n d©n §«ng ¢u trong xay dùng chñ nghÜa x· héi tõ n¨m 1950 đến nửa đầu những năm 70 của thế kỷ XX? 3. Phân tích nguyên nhân dẫn đến sự khủng hoảng và sụp đổ của CNXH ở LX và Đông Âu. ********************************************************* d. quan hÖ hîp t¸c gi÷a c¸c níc XHCN. * C¬ së h×nh thµnh hÖ thèng XHCN. Đến năm 1949, khi các nớc dân chủ nhân dân Đông Âu thành lập chủ nhgiã xã hội đã trở thành hệ thống thế giới. Trong quá trình xây dựng đất nớc ,chống lại âm mu của chủ nghĩa đế quốc và để giúp đỡ nhau trong phát triển kinh tế văn hoá các nớc XHCN cần hợp tác với nhau. Giữa các nớc này đều có những điểm chung, đó chính là cơ sở để hình thành nên hệ thèng XHCN. - Đều có ĐCS lãnh đạo , đảng lấy chủ nghĩa Mác – Lê nin làm nền tảng t tởng. - Cã cïng môc tiªu XDCNXH . - Đều bị các nớc đế quốc có âm mu chống phá. * Quan hÖ hîp t¸c, h÷u nghÞ gi÷a c¸c níc XCN th«ng qua c¸c mÆt: + VÒ kin tÕ – v¨n ho¸ - x· héi. - Ngày 8/1/1949 : LX, An- ba- ni ,Ba lan, Bun –ga- ri, Hung- ga-ri, Ru-ma-ni, Tiệp khắc đã lập tổ chức kinh tế của các nớc XHCN mang tên Hội đồng tơng trợ kinh tế( SEV), sau đó céng hoµ d©n chñ §øc( 1950), M«ng Cæ( 1962), Cu Ba( 1972), VN(1978)( lÊy sè liÖu vÒ thµnh tùu hîp t¸c gi÷a c¸c níc). + VÒ chÝnh trÞ, qu©n sù: Tháng 5 /1955, LX và các nớc Đông Âu đã thành lập ra tổ chức Hiệp ớc Vác- sa- Va nhằm gi÷ g×n hoµ b×nh , an ninh cña c¸c thµnh viªn , b¶o vÖ hoµ b×nh Ch©u ¢u, cñng cè h¬n n÷a tình hữu nghị , hợp tác giữa các nớc thành viên . Sự ra đời của hội đồng tơng trợ kinh tế và tổ chức hiệp ớc Vác – sa – va. đã đánh dấu sự hình thành hệ thống XHCN. Chơng Ii. các nớc á - phi- mĩ la tinh từ năm 1945 đến nay. A. kháI quát về quá trình đấu tranh giảI phóng dân tộc và sự tan rã của hệ thống thuộc địa. 1. Giai đoạn từ 1945 đến giữa những năm 60 của thế kỷ XX. * Châu á: - Mở đầ là khu vực Đông Nam á với cách mạng 3 nớc : VN, Lào, In- đô - nê- xi-a đã dứng lên đấu tranh chống phát xít Nhật giàmh chính quyền. - Ên §é ( 1946- 1950). * Châu Phi: Nhiều nớc Bắc Phi nổi dậy đấu tranh Ai Cập ( 1952), An-giê- ri( 1954- 1962)… - 1960 : 17 nớc Châu Phi giành độc lập và đi vào lịch sử với tên gọi là năm Châu Phi. * Mĩ la tinh : ngày 1/1/1959: Cu- Ba giành độc lập ..

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Năm 1967, hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc cơ bản đã sụp đổ hoàn toàn. 2. Giai đoạn từ giữa những năm 60 đến giữa những năm 70 của thế kỷ xx. - Điểm nổi bật trong phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc ở giai đoạn này là nhân dân ba nớc ăng- Gô- la, Mô- dăm- Bích, Ghi- nê Bít xao tiến hành đấu tranh vũ trang chống lại thực dân Bồ Đào Nha. Trớc sự đấu tranh ngoan cờng của nhân dân ba nớc này thực dân Bồ Đào Nha buộc phải công nhận nền độc lập cho Ghi-nê Bít xao(9/1974), Mô- dăm – Bích( 6/1975), Ăng –Gô- la (11/ 1975 ). Nh vậy hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa thực dân đã bị tan rã. 3. Giai đoạn từ giữa những năm 70 đến giữa những năm 90 của thế kỷ XX. - Cuộc đấu trnh của nhân dân Rô-dê- ri- a, Tây Nam Phi, CH Nam phichống chế độ phân biệt chñng téc. Kết quả Năm 1980 Rô- dê- ri-a giành thắng lợi,Tây nam phi (1990), CHNam Phi (1993) đã tuyên bố xoá bỏ chế độ phân biệt chủng tộc. * C©u hái: Trình bày các phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc tiêu biểu của từng giai đoạn? *************************************************** B. c¸c níc ch©u ¸. 1. T×nh h×nh chung. - Ch©u ¸ lµ ch©u lôc cã S vµ d©n sè lín nhÊt thÕ giíi - Trớc chiến tranh hầu hết các nớc châu á là thuộc địa của các nớc đế quốc. - Đến những năm 50 của thế kỷ XX hầu hết các nớc châu á đã giành đợc độc lập d©n téc . - Gần suốt nửa sau TK XX ,ở châu á rơi vào tình trạng không ổn định, đặc biệt là ở ĐNA và Tây á lại diễn ra nhiều cuộc chiến tranh xâm lợc của các nớc đế quốc nằm duy trì ách thống trÞ, chiÕm gi÷ nh÷ng vÞ trÝ chiÕn lîc quan träng vµ ng¨n c¶n phong trµo c¸ch m¹ng ë khu vùc này.- Sau khi chiến tranh lạnh kết thúc, một số nớc châu á đã diễn ra những cuộc xung đột , tranh chấp biên giới, lãnh tổ hoặc phong trào li khai với những hành động khủng bố dã man nh ở ấn độ , Pa- Ki xtan…….. - Tuy nhiên bên cạnh đó nhiều nớc Châu á đã đạt đợc sự tăng trởng nhanh chóng về kinh tế nh NhËt B¶n, Hµn Quèc, TQ, Th¸i Lan, Ên §é……. Víi sù ph¸t triÓn nhanh chãng vÒ kinh tÕ nhiÒu ngêi dù ®o¸n r»ng tÕ kû XXI sÏ lµ thÕ kû cña Ch©u ¸ 2.Trung Quèc. a. Sù h×nh thµnh níc céng oµ nh©n d©n Trung Hoa. - Trớc chiến tranh là nớc nửa thuộc địa, nửa phong kiến của các nớc đế quốc. Năm 1937, Nhật xâm lợc TQ , đến năm 1945, cuộc kháng chiến chống Nhật kết thúc. Từ năm 19461949, ở TQ diễn ra cuộc nội chiến giữa tập đoàn phản động Quốc dân Đảng và lực lỡng cách mạng do ĐCS lãnh đạo. Cuối cùng tập đoàn Tởng Giới Thạch đã thua chạy ra đảo Đài loan. - Ngày 1-10- 1949, tại quảng trờng Thiên An Môn của thủ đô Bắc Kinh, chủ tịch Mao Trạch Đông đã tuyên bố với thế giới sự ra đời của nớc cộng hoà nhân dân Trung Hoa. b. Thành tựu của TQ trong mời năm đầu xây dựng chế độ mới. * Nhiệm vụ: - Đa đất nớc thoát khỏi nghèo nàn, lạc hậu. - TiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸ vµ ph¸t triÓn x· héi . - tõ n¨m 1950, nh©n d©n TQ tiÕn hµnh kh«i phôc kinh tÕ c¶i t¹o c«ng th¬ng nghiÖp t b¶n t doanh, x©y dùng nÒn c«ng nghiÖp d©n téc, ph¸t triÓn v¨n ho¸ , gi¸o dôc. §Õn n¨m 1952, công cuộc khôi phục kinh tế hoàn thành thắng lợi , sản lợng công nghiệp đã vợt mức trớc chiÕn tranh. - Trong n÷ng n¨m 1953- 1957, TQ thùc hiÖn kÕ ho¹ch 5 n¨m ®Çu tiªn. nhê nh÷ng cè gắng của nhân dân TQ và sự giúp đỡ to lớn của LX, kế hoạch năm năm lần thứ nhất đã thu đợc nhiều thành tựu đáng kể. Kinh tế giáo dục của TQ đã có những tiến bộ vợt bậc. N¨m 1957, s¶n lîng cong nghiÖp t¨ng 140%, n«ng nghiÖp t¨ng 25% so víi n¨m 1952..

<span class='text_page_counter'>(5)</span> * Đối ngoại: TQ thi hành chính sách đối ngoại tích cực, góp phần củng cố hoà bình và thúc đẩy sự phát triển xã hội, địa vị của TQ đã đợc nâng cao trên trờng quốc tế. c. Hai mơi năm đầy biến động( 1959- 1978) * VÒ kinh tÕ: - Thực hiện đờng lối “ Ba ngọn cờ hồng” đỉnh cao là phong trào “đại nhảy vọt”. Nền kinh tế đất nớc rơi vào tình trạng hỗn loạn , sản xuất giảm sút nghiêm trọng , đời sèng nh©n d©n v« cïng khã kh¨n. * Về chính trị: Nội bộ ban lãnh đạo Đảng và nhà nớc TQ xuất hiện nhiều bất đồng về đờng lối, trnah giành quyền lực gay gắt. Đỉnh cao là cuộc “ Đại cách mạng văn hoá vô sản”, diễn ra trong những năm 1966- 1968. Cuộc đại cách mạng văn hoá vô sản đã gây nên hậu quả nghiêm trọng trong đời sống vật chất tinh thần của nhân dân. d. Công cuộc cải cách mở cửa( từ năm 1978 đến nay). - Tháng 12- 1978, TQ đề ra đờng lối đổi mới, mở đầu cho công cuộc cải cách kinh tế- xã hội của đất nớc. * Nội dung của đờng lối đổi mới: - X©y dùng chñ nghÜa x· héi mang mµu s¾c TQ, lÊy ph¸t triÓn kinh tÕ lµm trung t©m, thùc hiện cải cách mở cửa nhằm mục tiêu hiện đại hoá đất nớc, đa đất nớc TQ trở thành môt quèc gia giµu m¹nh v¨n minh. * Thµnh tùu: - Sau hai mơi năm đổi mới, nền kinh tế Tq đã phát triển nhanh chóng tốc độ tăng trởng cao nhÊt thÕ giíi - Tổng sản phẩm trong nớc GDP tăng trung bình hằng năm 9,6% đạt giá trị 8740,4 tỉ NDT, đứng hàng thứ 7 thế giới. - Tæng gi¸ trÞ xuÊt nhËp khÈu n¨m 1997 lªn tíi 325, 06 tØ UsD, gÊp 15 lÇn n¨m 1978. - Đời sống nhân dân đợc nâng cao rõ rệt, thu nhập bình quân đàu ngời tăng. * Đối ngoại: Đảng và nhà nớc TQ có nhều thay đổi trong quan hệ đối ngoại, bình thờng hoá quan hệ với các nớc , góp sức giải quyết các vụ tranh chấp quốc tế. Vì vậy địa vị của TQ đợc nâng cao trên trờng quốc tế. * C©u hái: 1. Mặc dùđã giành đợc độc lập, nhng hầu nh nửa sau thế kỷ XX tình hình châu á không ổn định, vì sao? 2. Trong nh÷ng n¨m 1959-1978,t×nh h×nh TQ cã nh÷ng ®iÓm g× næi bËt? 3. Nêu nội dung, thàn tựu, ý nghĩa của đờng lối đổi mới ở TQ? ************************************************* c. các nớc đông nam á từ năm 1945 đến nay. I. T×nh h×nh §NA tríc vµ sau n¨m 1945. - Trớc chiến tranh thế giới thứ hai, hầu hết các nớc ĐNA ( trừ TháiLan ) là thuộc địa của thùc d©n ph¬ng T©y. - Sau khi phát xít Nhật đầu hàng đồng minh , các dân tộc ĐNA đã nhanh chóng nổi dậy giành độc lập dân tộc, lật đổ ách thống trị của Nhật, tiêu biểu nh: VN, Lào, In- đô - nê -xi –a và nhiều nớc khác cũng đều nổi dậy đấu tranh,giải phóng thoát khỏi ách thống trị của ph¸t xÝt NhËt. - Ngay sau khi chiÕn tranh thÕ giíi thø hai kÕt thóc, c¸c d©n téc §NA l¹i ph¶i tiÕn hµnh kháng chiến chống những cuộc chiến tranh xâm lợc trở lại của các nớc đế quốc Anh, pháp, Mỹ và Hà Lan. Trải qua nhiều năm tháng chiến đấu gian khổ, đến nửa sau những năm 50 của thế kỷ XX, các nớc ĐNA lần lợt giành đợc độc lập dân tộc . - Từ giữa những năm 50 của thế kỷ XX, trong bối cảnh “chiến tranh lạnh”, đế quốc mỹ đã can thiệp vào các nớc ĐNA, làm cho tình hình ĐNA căng thẳng. tháng 9- 1954, Mĩ cïng Anh, Ph¸p thµnh lËp khèi qu©n sù §NA( SEATO), nh»m ng¨n chÆn ¶nh hëng cña của CNXH và đẩy lùi phong trào giải phóng dân tộc trong khu vực. Vì vậy quan hệ đối ngoại trong khu vực ĐNA có sự phân hoá về đờng lối: - Một số nớc trở thành đồng minh của Mỹ. - Một số nớc tiến hành đấu tranh chống Mỹ, giải phóg dân tộc nh : VN, Lào, CPC..

<span class='text_page_counter'>(6)</span> - Mét sè níc thi hµnh chÝnh s¸ch hoµ b×nh trung lËp, kh«ng tham gia vµo khèi qu©n sự xâm lợc của các nớc đế quốc. 2. Sự ra đời của tổ chức asEAN. ? Tại sao tổ chức asean ra đời? - Sau khi giành độc lập, đứng trớc những yêu cầu phát triển kinh tế, xã hội của đất nớc , nhiÒu níc §NA chñ tr¬ng thµnh lËp mét tæ chøc liªn minh khu vùc , nh»m cïng nhau hîp t¸c ph¸t triÓn. - Mặt khác để hạn chế ảnh hỏng của các cờng quốc bên ngoài đối với khu vực , nhất là khi cuéc chiÕn tranh x©m lîc cña Mü ë §«ng D¬ng ngµy cµng kh«ng thuËn lîi, khã tr¸nh khái thÊt b¹i. - Ngày 8-8-1967, hiệp hội các nớc ĐNA (asean) đợc thành lập tại Băng Cốc Thái Lan gồm 5 nớc Thái Lan, In- đô- nê- xi-a, Ma- lai- xi-a, Phi-líp- Pin, Xin- ga- po. ? Môc tiªu cña asean lµ g×? Thông qua bản tuyên bố Băng Cốc, mục tiêu hoạt động của tổ chức ASEAN là: phát triển kinh tế xã hội của đất nứơc thông qua những nỗ lực hợp tác chung giữa các nớc thành viên trªn tinh thÇn duy tr× hoµ b×nh vµ an ninh khu vùc. * Quan hÖ VN ASEAN. - Sau khi hiệp ớc thân thiện và hợp tác đợc ký kết( 2- 1976) tại Ba- Li , thì quan hệ VN và asean đợc cải thiện rõ rệt nh thiết lập quan hệ ngoại giao và bắt đầu có những chuyến thăm lÉn nhau cña nhiÒu quan chøc cao cÊp. - N¨m1978, theo yªu cÇu cña MÆt trËn D©n téc cøu níc CPC, qu©n t×nh nguyÖn VN sang ®©y để giúp đỡ họ lật đổ chế độ Pôn- Pốt. Do sự kích động của một số nớc lớn mà quan hệ giữa ba níc §«ng D¬ng vµ c¸c níc ASEAN trë nªn c¨ng th¼ng. 3. Sù ph¸t triÓn cña tæ chøc ASEAN. * Sù ph¸t triÓn vÒ sè lîng c¸c níc thµnh viªn. - 1984, Bru- n©y gia nhËp A SEAN trë thµnh viªn thø 6. - 7- 1995, VN gia nhËp. - 9- 1997, Lµo vµ Mi- an ma. - 4- 1999, CPC đựoc kết nạp và trở thành viên thứ 10 của tổ chức ASEAN. Hiện nay ASEAN đã chuyển trọng tâm hoạt động sang hợp tác và phát triển kinh tế, đồng thời xây dựng một khu vực ĐNA hoà bình ổn định để cùng nhau phát triển phồn vinh. * Hoạt động của tổ chức A SEAN. - 1992, thµnh lËp khu vùc mËu dÞch tù do ASEAN( AFTA). - 1994, thành lập diễn đàn kinh tế ku vực ( ARF). Có thể nói rằng , cùng với sự phát triển của ASEAN, một chơng mới đã mở ra trong lịch sử khu vùc §NA. * C©u hái: 1. Sù ph¸t triÓn cña c¸c níc Asean diÔn ra nh thÕ nµo? 2. Quan hÖ VN víi Asean? 3. Tại sao nói: Từ đầu những năm 90 của thế kỷ XX, một chơng mới đã mở ra trong lịch sử ku vùc §NA? ********************************************** Hớng dẫn làm một số đề thi. §Ò thi HSG huyÖn n¨m häc 2007- 2008 I PhÇn tr¾c nghiÖm C©u1. Em h·y cho biÕt mèc thêi gian thµnh lËp c¸c níc d©n chñ nh©n d©n §«ng ¢u. §iÒn mèc thêi gian vµo chç trèng thÝch hîp. Tªn níc Thêi gian. Ba Lan 7. 1944. Ru-ma ni. 8.1944. Hung- Ga- ri. 4.1945. TiÖp Kh¾c. 5.1945. Nam T. 11.1945. An- Ba- ni. 12.1945..

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Bun- Ga- ri. 9.1946. CHDC §øc. 10.1949. Câu 2. Điền sự kiện thích hợp vào mốc thời gian sau để thấy rõ quá trình phát triển cña HiÖp héi c¸c níc §NA? 8.8.1967. tại Băng Cốc Thái Lan , các nớc In đô nê xia, Ma lai xi a, phi líp pin, Sin ga po s¸ng lËp ra HiÖp héi c¸c níc §NA. 1984. Bru n©y gia nhËp ASEAN. 28.7.1995. VN trë thµnh thµnh viªn thø s¸u cña ASEAN. 1997. Lµo vµ Mi an ma gia nhËp ASEAN. 4.1999. CPC trë thµnh thµnh viªn thø 10 cña ASEAN. 1992. Thµnh lËp khu vùc mËu dÞch tù do( AFTA) . 1994. Thành lập diễn đàn khu vực (ARF) co 23 nớc trong và ngoàI khu vực tham gia. Từ các sự kiện trên em hãy khái quát thành vấn đề lịch sử? ****************************************************** d. các nớc châu phi từ năm 1945 đến nay. 1 . T×nh h×nh chung. * Quá trình đấu trnh giành độc lập dân tộc. + Trớc chiến tranh thế giới thứ hai, hầu hết các nớc châu Phi là thuộc địa của các nớc đế quèc ph¬ng T©y. + Từ sau chiến tranh thế giới thứ hai, phong trào đấu tranh chống chủ nghĩa thực dân đòi độc lập dân tộc ở châu Phi lên cao, đầu tiên nổ ra sớm nhất ở Bắc Phi, nơi có trình độ ph¸t triÓn cao h¬n c¸c vïng kh¸c ë ch©u lôc nµy. Më ®Çu lµ th¾ng lîi cña c¸ch m¹ng Ai Cập lật đổ chế độ quân chủ và tuyên bố thành lập nớc cộng hoà Ai Cập 18-6-1953. Tiếp đó là cuộc đấu tranh vũ trang kéo dài từ năm 1954-1962 củ nhân dân An- giê- ri giành thắng lợi lật đổ ách thống trị của thực dân Pháp giành độc lập dân tộc. Trong năm 1960 ,17 nớc châu phi giành độc lập và đi vào lịch sử với tên gọi là “ năm châu phi”, từ đó hệ thống thuộc địa của các đế quốc lần lợt tan rã , các dân tộc châu Phi giành lại độc lập chủ quyền. * Công cuộc xây dựng đất nớc + Sau khi giành đợc độc lập, các nớc châu Phi bắt tay vào công cuộc xây dựng đất nớc phát triển kinh tế và đạt đợc nhiều thành tích, nhng nhìn chung, bộ mặt của châu Phi cha đợc thay đổi một cách căn bản. Nhiều nớc châu Phi vẫn ở trong tình trạng đói nghèo lạc hËu. Tõ cuèi nh÷ng n¨m 80 cña thÕ kû XX t×nh h×nh ch©u Phi ngµy cµng khã kh¨n vµ không ổn định: nội chiến đói nghèo nợ nần và bệnh tật hoành hành. + Trong những năm gần đây cùng với sự giúp đỡ của cộng đồng quốc tế các nớc châu Phi đã tích cực tìm kiếm các giải pháp để giải quyết xung đột khắc phục khó khăn về kinh tế nh»m xo¸ bá nghÌo nµn l¹c hËu. 2. Céng hoµ Nam Phi. * Nguyªn nh©n: N¨m 1961, liªn bang Nam Phi rót ra khái Liªn HiÖp Anh vµ tuyªn bè lµ níc céng hoµ Nam Phi nhng trªn thùc tÕ ®a sè ngêi da ®en ë ®©y vÉn ph¶I sèng c¬ cùc , tñi nhôc díi chế độ phân biệt chủng tộc A- Phác -Thai của chính quyền da trắng. Do đó phong trào đấu tranh của ngời da đen, da màu ở đây diễn ra mạnh mẽ. * Phong trào đấu tranh: Từ sau chiến tranh thế giới thứ hai cuộc đấu tranh chống chế độ phân biệt chủng tộc ở Nam Phi đã phát triển thành một cao trào cách mạng rộng lớn dới sự lãnh đạo của tổ chøc §¹i Héi D©n téc Phi ANC . Với tinh thần đấ tranh bền bỉ, kiên cờng, lại đợc cộng đồng quốc tế ủng hộ, cuộc đấu tranh của ngời Nam Phi đã giành dợc thắng lợi to lớn chính quyền của ngời da trắng đã phải tuyên bố xoá bỏ chế độ phân biệt chủng tộc vào 1993 và trả tự do cho lãnh tụ ANC Nen- X¬n Man- §ª- La sau 27 n¨m cÇm tï. Sau cuéc bÇu cö ®a chñng téc ®Çu tiªn ë Nam Phi th¸ng 4 – 1994, Nen- X¬n Man§e- La trë thµnh tæng thèng da ®en ®Çu tiªn trong lÞch sö níc nµy . * ý nghÜa lÞch sö..

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Chế độ phân biệt chủng tộc đã bị xoá bỏ ngay tại sào huyệt cuối cùng sau hơn ba thế kû tån t¹i . §Êt níc Nam Phi bíc sang mét thêi kú ph¸t triÓn míi. Sau khi xoá bỏ chế độ phân biệt chủng tộc chính phủ mới ở Nam Phi đã đa ra chiến lợc kinn tế vĩ mô nằm phát triển kinh tế đất nớc, xoá bỏ tình trạng nghèo nàn lạc hậu và yÕu kÕm cña nÒn kinh tÕ. * C©u hái: 1. nêu những nét chính về cuộc đấu tranh của nhân dân châu Phi sau chiến tranh thế giới thø hai? 2. Theo em hiÖn nay ch©u Phi ®ang gÆp ph¶i nh÷ng khã kh¨n g× trong c«ng cuéc ph¸t triển kinh tế xã hội đất nớc? 3. Nêu những nét chính về cuộc đấu tranh chống chế độ phân biệt chủng tộc ở cộng hoà Nam Phi? KÕt qu¶? 4. So sánh đặc điểm phong trào giải phóng dân tộc ở châu Phi so với châu á? ************************************************* hớng dẫn làm đề thi học sinh giỏi. i. §Ò thi häc sinh giái huyÖn n¨m häc 2008-2009. ( PhÇn lÞch sö thÕ giíi). Châu á có những biến đổi nh thế nào sau chiến tranh thế giới thứ hai? Giải thích tại sao ngời tadù ®o¸n: “thÕ kû XXI sÏ lµ thÕ kû ch¶ ch©u ¸”. * Híng dÉn tr¶ lêi: + Những biến đổi của châu á sau chiến tranh thế giới thứ hai đến nay: - Sau chiến tranh thế giới thứ hai, cao trào đấu tranh giải phóng dân tộc bùng nổ mạnh mẽ. Đến những năm 50, phần lớn các nớc châu á đã giành đợc độc lập. - Gần suốt nửa sau thế kỷ XX, tình hình châu á không ổn định , bởi các cuộc chiến tranh xâm lợc của các nớc đế quốc , nhất là ở khu vực ĐNA và Tây á. - Sau “ chiến tranh lạnh” , ở một số nớc châu á đã xảy ra những cuộc xung đột tranh chấp biên giới , lãnh thổ, hoặc các phong trào li khai với những hành động khủng bố tệ hại. - Nhiều nớc châu á đạt đợc sự tăng trởng cao, nhanh chóng về kinh tế nh Nhật Bản, Hàn Quèc, TQ, Sin ga po, ma lai xi a, Th¸i lan… + “ ThÕ kû XXI sÏ lµ thÕ kû cña ch©u ¸” bëi v×: Sau khi giành đợc độc lập , các nớc châu á đã có bớc tăng trởng nhanh về kinh tế và đạt đợc những thành tựu vợt bậc nh: Nhật Bản, Hàn Quốc, TQ, ấn Độ, Sin ga po… Các nớc đã đạt nhiÒu thµnh tùu quan träng , cã níc trë thµnh cêng quèc c«ng nghiÖp ( NhËt B¶n), cã níc v¬n lên trở thành con rồng của châu á( Hàn Quốc, Sin ga po). Bên cạnh đó sự nỗ lực của nhân dân ấn Độ cũng đạt đợc những kết quả đáng kể ; từ một nớc phải nhập khẩu lơng thực,hiện nay đã tự túc đợc lơng thựccho hơn 1 tỉ dân và đang cố gắng vơn lên hàng các cờng quốc về c«ng nghÖ phÇn mÒm, c«g nghÖ h¹t nh©n vµ c«ng nghÖ vò trô. HiÖn nay ch©u ¸ lµ ch©u lôc ®ang cã sù thu hót lín sè vèn ®Çu t cña níc ngoµi. ************************************************************** e. c¸c níc mü la tinh. I. Nh÷ng nÐt chung . * Sù kh¸c biÖt cña khu vùc Mü la tinh so víi ch©u ¸, ch©u Phi : Khác với châu á, châuPhi , nhiều nớc Mỹ la Tinh đã giành đợc độc lập từ những thập niên đàu của thế kỷ XIX : Bra- xin, ác-hen- ti –na, Pê- ru, … * Những nét nổi bật của của tình hình Mỹ la tinh từ sau năm 1945 đến nay: - Sau chiến tranh thế giới thứ hai dến nay, với u thế về kinh tế và quân sự, Mỹ đã tìm cách biến Mỹ la tinh thành “ sân sau’’ của Mỹ và dựng lên các chế đọ độc tài thân Mỹ. Không cam chịu cản áp bức, cuộc đấu tranh chống chế độ độc tài của nhân dân các nớc Mỹ la tinh l¹i bïng næ vµ ph¸t triÓn. - Cách mạng Cu Ba thành công (1959) đánh dấu bớc phát triển mới của phong trào giải phóng dân tộc, từ đầu những năm 80 của thế kỷ XX, cao trào đấu tranh bùng nổ mạnh mẽ, đấu tranh vũ trang diễn ra ở nhiều nớc , Mỹ la tinh trở thành “ Đại lục núi lửa”. Các chính quyền độc tài phản động ở nhiều nớc bị lật đổ, các chính phủ dân tộc dân chủ đợc thành lập. Trong đó nổi bật là các sự kiện ở Chi- lê và Ni- ca- ra –goa..

<span class='text_page_counter'>(9)</span> - Trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nớc, các nớc Mỹ la tinh đã thu đợc những thành tựu quan trọng : củng cố độc lập chủ quyền , dân chủ hoá nền sinh hoạt chính trị, tiến hành c¶i c¸ch kinh tÕ, thµnh lËp c¸c tæ chøc liªn minh khu vùc vÒ hîp t¸c vµ ph¸t triÓn kinh tÕ. - Tõ ®Çu nh÷ng n¨m 90 cña thÕ kr XX , t×nh h×nh kinh tÕ, chÝnh trÞ Mü la tinh gÆp nhiÒu khã kh¨n c¨ng th¼ng. II. Cu Ba- Hòn đảo anh hùng. 1. Công cuộc đấu tranh chống chế độ độc tài quân sự của nhân dân cu ba. + nguyên nhân : Sau chiến tranh thế giới thứ hai, đợc sự giúp sức của của Mỹ, thang31952, Ba- ti- xta đã làm đảo chính,thiết lập chế độ độc tài quân sự. Chính quyền Ba- tixta đã xoá bỏ hiến pháp tiến bộ , cấm các đảng phái hoạt động, giam cầm nhng ngời yêu nớc nhân dân Cu Ba đã vùng dậy đấu tranh. + Ngày 1/1/1959, cách mạng Cu ba giành thắng lợi, chế độ độc tài Ba- ti – xta đã bị lật đổ. + ý nghĩa : Cách mạng Cu Ba thắng lợi đã chấm dứt ách thống trị của chế độ thực dân, giành độc lập cho đất nớc , là nguồn cổ vũ nhân dân các nớc Mỹ la tinh đứng lên giành độc lập. 2. Công cuộc xây dựng đất nớc. Sau khi cách mạng thành công, dới sự lãnh đạo của chính phủ cách mạng do Phi đen cat xtơ rô đứng đầu, nhân dân Cu Ba đã thực hiện triệt để cuộc cải cách dân chủ: cảI cách ruộng đất, quốc hữu hoá các nhà máy xí nghiệp của t bản nớc ngoàI, xây dựng chính quyÒn c¸ch m¹ng c¸c cÊp, thanh to¸n n¹n mï ch÷, ph¸t triÓn gi¸o dôc… Từ năm 1961 , sau kkhi giành thắng lợi ở vùng biển Hi-rôn, Cu Ba đã bắt tay vào công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội . Mặc dù bị bao vây cấm vận, nhân dân CuBa đã giành đợc nhiều thắng lợi to lớn: xây dựng đợc một nền công nghiệp với cơ cấu các nghành hợp lý, mét nÒn n«ng nghiÖp ®a d¹ng , v¨n ho¸ , gi¸o dôc , y tÕ, thÓ thao ph¸t triÓn m¹nh mÏ. Sau khi LX tan r·, Cu Ba tr¶i qua thêi kú v« cïng khã kh¨n, nng víi ý chÝ cña toµn d©n, cùng với nnhững cảI cách điều chỉnh, nền kinh tế cu ba đã có những chuyển biến tích cùc..

<span class='text_page_counter'>(10)</span>