TIỂU LUẬN TCCT THỰC HIỆN CHỨC NĂNG GIÁM sát, PHẢN BIỆN xã hội của mặt TRẬN tổ QUỐC VIỆT NAM xã MINH THẮNG, HUYỆN CHƠN THÀNH

TRƯỜNG CHÍNH TRỊ
*

BÀI THU HOẠCH HẾT HỌC PHẦN
Chương trình Trung cấp lý luận chính trị - hành chính

CHỦ ĐỀ:

THỰC HIỆN CHỨC NĂNG GIÁM SÁT,
PHẢN BIỆN XÃ HỘI CỦA MẶT TRẬN
TỔ QUỐC VIỆT NAM XÃ MINH
THẮNG, HUYỆN CHƠN THÀNH
Họ tên học viên:
Lớp: Trung cấp LLCT-HC
Phần: V.3 - Nghiệp vụ Công tác Mặt trận Tổ quốc và Đoàn thể nhân
dân ở cơ sở

......................................., năm 2021


1

PHẦN I. MỞ ĐẦU
Trong mọi giai đoạn cách mạng, Đảng ta ln khẳng định: MTTQ Việt Nam
và các đồn thể nhân dân có vai trị rất quan trọng trong việc tập hợp, vận động,
đoàn kết rộng rãi các tầng lớp nhân dân; đại diện cho quyền và lợi ích hợp pháp
của nhân dân; đưa các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, các chương
trình kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phịng, an ninh vào cuộc sống, góp phần xây
dựng sự đồng thuận trong xã hội. Và thực hiện “giám sát và phản biện xã hội đối
với việc hoạch định đường lối, chủ trương, chính sách, quyết định lớn của Đảng và
việc tổ chức thực hiện, kể cả đối với công tác tổ chức và cán bộ”. Hoạt động giám

sát, phản biện xã hội là yêu cầu tất yếu đặt ra đối với việc đổi mới nội dung,
phương thức hoạt động của MTTQ Việt Nam. Thực hiện chức năng này, Mặt trận
sẽ làm tốt vai trò đại diện dân chủ và vai trị tham mưu chính của mình. Đây
chính là khâu đột phá trong việc đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của
MTTQ Việt Nam các cấp.
Minh Thắng là xã nông nghiệp của huyện Chơn Thành, trong những năm qua,
kinh tế xã hội của địa phương đang ngày một phát triển nhanh chóng nhưng cũng
kèm theo đó là rất nhiều vấn đề vướng mắc nảy sinh trong đời sống nhân dân. Với
vai trị là hạt nhân đồn kết của hệ thống chính trị, trong những năm qua, MTTQ
xã đã phối hợp với các tổ chức chính trị - xã hội ở xã Minh Thắng thực hiện tốt
chức năng giám sát và phản biện xã hội tại địa phương, qua đó đóng góp quan
trọng vào nhiệm vụ xây dựng hệ thống chính trị, phát triển kinh tế xã hội và giữ
gìn trật tự an tồn xã hội
Chính vì vậy, nghiên cứu nội dung: “Thực hiện chức năng tham giám sát,
phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã Minh Thắng, huyện Chơn
Thành” là vấn đề có ý nghĩa thiết thực tại địa phương hiện nay.
PHẦN II. NỘI DUNG
CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CHỨC NĂNG
THAM GIA XÂY DỰNG ĐẢNG CỦA MẶT TRẬN TỔ QUỐC
1.1. Khái niệm về giám sát xã hội, phản biện xã hội
*Giám sát xã hội
Theo Quy định số 30-QĐ/TW, ngày 26/7/2016 của Ban Chấp hành Trung
ương Đảng: “Giám sát là sự theo dõi, kiểm tra, phát hiện, đánh giá của cá nhân, tổ


2

chức, cộng đồng người này đối với cá nhân, tổ chức, cộng đồng người khác trong
các lĩnh vực hoạt động kinh tế - xã hội; trong việc thực hiện chủ trương, đường lối,
quan điểm của Đảng, Hiến pháp, pháp luật, chính sách của Nhà nước, các quyền,

nghĩa vụ cơng dân, của các tổ chức chính trị - xã hội và những kiến nghị phát huy
ưu điểm, thành tựu, xử lý đối với các cá nhân, tổ chức có những hành vi sai trái”.
Quyết định số 217-QĐ/TW của Bộ Chính trị ban hành “Quy chế giám sát và phản
biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội” đề
cập: “Giám sát là việc theo dõi, phát hiện, xem xét; đánh giá, kiến nghị nhằm tác
động đối với cơ quan, tổ chức và cán bộ, đảng viên, đại biểu dân cử, công chức,
viên chức nhà nước về việc thực hiện các chủ trương, đường lối của Đảng, chính
sách, pháp luật của Nhà nước”.
Như vậy, giám sát của MTTQ Việt Nam được hiểu là “giám sát xã hội”. Giám
sát xã hội phát hiện cả những việc làm tốt, chưa tốt và chỉ dừng lại ở mức “đánh
giá, kiến nghị”, tức là áp dụng các biện pháp tác động mang tính xã hội vào hoạt
động của đối tượng bị giám sát (sự nhận xét, đánh giá, kiến nghị từ phía xã hội, từ
đó đối tượng bị giám sát tự chấn chỉnh, rút kinh nghiệm trong q trình hoạt động
của mình), khơng có quyền u cầu hoặc bắt buộc cơ quan, tổ chức phải tiến hành
xử lý một vụ việc cụ thể nào đó. Việc có xử lý hay không xử lý, xác định kết quả,
kiến nghị giám sát đó đúng hay sai phụ thuộc vào quyền và trách nhiệm của cơ
quan, tổ chức, cá nhân được giám sát theo pháp luật và các quy định hiện hành.
Tóm lại: Giám sát xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là việc Mặt trận các
cấp theo dõi, xem xét, đánh giá hoạt động của cơ quan, tổ chức, đại biểu dân cử,
công chức, viên chức trong việc thực hiện các chủ trương, đường lối của Đảng,
chính sách, pháp luật của Nhà nước nhằm kịp thời phát hiện và kiến nghị xử lý
những sai sót, khuyết điểm đồng thời kiến nghị sửa đổi, bổ sung các chính sách
cho phù hợp; phát hiện, phổ biến những nhân tố mới, những mặt tích cực; phát huy
quyền làm chủ của Nhân dân góp phần kiểm sốt quyền lực của Nhà nước, nâng
cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của bộ máy Đảng và Nhà nước.
*Phản biện xã hội
Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam năm 2015 quy định rõ: “Phản biện xã hội
của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là việc Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp trực tiếp

3

hoặc đề nghị tổ chức thành viên của MTTQ Việt Nam nhận xét, đánh giá, nêu
chính kiến, kiến nghị đối với dự thảo văn bản pháp luật, quy hoạch, kế hoạch,
chương trình, dự án, đề án (gọi chung là dự thảo văn bản) của cơ quan nhà nước”.
Phản biện xã hội của MTTQ Việt Nam là sự phản biện có tổ chức mang tính
xã hội, có quy mơ và lực lượng rộng rãi, mà đại diện là MTTQ Việt Nam và các tổ
chức chính trị - xã hội thơng qua việc nhận xét, đánh giá, nêu chính kiến, kiến nghị
của lực lượng xã hội đối với dự thảo, chủ trương, chính sách, văn bản quy phạm
pháp luật, đề án, dự án xã hội liên quan đến tổ chức bộ máy nhà nước, quyền con
người, quyền cơng dân, quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân, quyền
và trách nhiệm của Mặt trận, an sinh, phúc lợi xã hội.
Hoạt động phản biện xã hội của MTTQ Việt Nam bảo đảm sự tham gia của
Nhân dân, của các thành viên Mặt trận, là tiếng nói phản biện của Nhân dân, của
xã hội thơng qua vai trị đại diện của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; trong đó tơn
trọng các ý kiến khác nhau nhưng khơng trái với quyền và lợi ích hợp pháp, chính
đáng của Nhân dân, lợi ích quốc gia, dân tộc. Việc phát huy sự tham gia của Nhân
dân chú trọng vận động được sự tham gia của những người có uy tín, có ảnh hưởng
lớn trong cộng đồng ở địa phương
Chủ thể chủ trì thực hiện phản biện xã hội là MTTQ Việt Nam, gồm: Ủy ban
MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội (Cơng đồn Việt Nam, Hội Liên
hiệp phụ nữ Việt Nam, Hội Cựu chiến binh Việt Nam, Hội Nông dân Việt Nam,
Đồn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh) từ trung ương đến cơ sở.
Có ba hình thức phản biện của MTTQ Việt Nam là: Tổ chức hội nghị phản
biện xã hội; gửi dự thảo văn bản phản biện xã hội đến các cơ quan, tổ chức và cá
nhân có liên quan để lấy ý kiến phản biện xã hội; tổ chức đối thoại trực tiếp giữa
Mặt trận Tổ quốc Việt Nam với cơ quan, tổ chức có dự thảo văn bản được phản
biện.
1.2. Chức năng giám sát, phản biện xã hội của mặt trận tổ quốc Việt
Nam

Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là tổ chức liên minh chính trị, liên hiệp tự nguyện
của tổ chức chính trị, các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội và các cá nhân
tiêu biểu trong các giai cấp, các tầng lớp xã hội, các dân tộc, các tôn giáo và người
Việt Nam định cư ở nước ngoài”. Cơ cấu tổ chức của MTTQ được phân cấp từ


4

Trung ương đến cấp cơ sở (xã, phường, thị trấn). Trong đó, Hoạt động giám sát,
phản biện của MTTQ Việt Nam ở cơ sở có vai trị đặc biệt quan trọng, là cấp gần
dân nhất, trức tiếp lắng nghe và giải quyết tâm tư, nguyện vọng của nhân dân. Điều
lệ MTTQ Việt Nam xác định: MTTQ Việt Nam có nhiệm vụ tập hợp, xây dựng,
phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc; thực hiện dân chủ, tăng cường đồng
thuận xã hội; đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân;
giám sát và phản biện xã hội; tham gia xây dựng Đảng, Nhà nước, hoạt động đối
ngoại nhân dân góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Quyền giám sát của MTTQ Việt Nam đã được khẳng định trong Điều 9 Hiến
pháp năm 2013. Trong điều kiện một đảng duy nhất cầm quyền, hoạt động phản
biện xã hội là nhu cầu tự thân đối với việc nâng cao chất lượng lãnh đạo của Đảng.
Sự phản biện xã hội từ phía nhân dân thơng qua Mặt trận giúp Đảng và Nhà nước
tránh được sự chủ quan, duy ý chí trong việc xác định đường lối, chủ trương, chính
sách.
Chức năng giám sát và phản biện xã hội được quy định rõ trong Quyết định
số 217-QĐ/TW, ngày 12 tháng 12 năm 2013 của Bộ Chính trị (khoá XI) ban hành
“Quy chế giám sát và phản biện xã hội của MTTQ và các đồn thể chính trị - xã
hội”; Quy định 124-QĐ/TW ngày 02/02/2018 của Ban Bí thư về "Giám sát của
MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội và nhân dân đối với việc tu dưỡng,
rèn luyện đạo đức, lối sống của người đứng đầu, cán bộ chủ chốt và cán bộ, đảng
viên". Theo đó, hoạt động của MTTQ thực hiện chức năng giám sát và phản biện
xã hội có những nội dung sau đây:

Sở dĩ giám sát và phản biện xã hội trở thành một chức năng cơ bản của Mặt
trận Tổ quốc Việt Nam là vì những lý do sau:
Mặt trận là tổ chức quần chúng rộng lớn nhất, đại diện cho mọi tầng lớp
nhân dân. Chỉ có thơng qua hoạt động giám sát và phản biện xã hội, Mặt trận mới
có thể giúp nhân dân kiểm sốt được việc sử dụng quyền lực đã ủy quyền của mình
cho các cơ quan quyền lực (hoạt động giám sát và phản biện xã hội tạo ra sự chế
ước từ bên ngoài để Đảng cầm quyền và Nhà nước không thể tùy tiện trong việc
hoạch định đường lối và tổ chức thực thi các quyết sách. Giám sát và phản biện xã


5

hội góp phần vào việc giáo dục đội ngũ cán bộ, công chức, đảng viên về đạo đức,
lối sống, ý thức và kỹ năng thực thi công vụ).
Thực hiện giám sát và phản biện xã hội là Mặt trận đã thực hiện sự ủy quyền
của mọi tầng lóp nhân dân và các tổ chức chính trị - xã hội. Nếu không thực hiện
tốt chức năng giám sát và phản biện xã hội thì MTTQ Việt Nam khơng thế hồn
thành vai trị đại diện bảo vệ lợi ích cho mọi tầng lớp nhân dân.
Theo quy định hàng năm, căn cứ vào tình hình thực tiễn, MTTQ và các tổ
chức thành viên xây dựng chương trình, kế hoạch giám sát báo cáo cấp ủy và chính
quyền cùng cấp trước khi triển khai. Khi cần thiết có thể tổ chức giám sát ngồi kế
hoạch. Chương trình, kế hoạch giám sát được thống nhất với cơ quan quản lý nhà
nước liên quan để hỗ trợ triển khai, bảo đảm giám sát thiết thực, đúng thực tế, có
tác động tốt với đời sống chính trị, xã hội và nhân dân. Phản biện xã hội là MTTQ
tham gia vào việc đánh giá các chủ trương, chương trình, dự án về các vấn đề kinh
tế, văn hóa, xã hội...khi được cấp ủy các cấp đưa ra để lấy ý kiến nhân dân. Mặt
trận Tổ quốc và các đồn thể chính trị - xã hội tiếp thu ý kiến phản ảnh của các
thành viên, đoàn viên, hội viên, ý kiến của nhân dân, ý kiến của các chuyên gia và
tổ chức khảo sát thực tế để có cơ sở kiến nghị cấp ủy, chính quyền địa phương các
cấp.

CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG THỰC HIỆN CHỨC NĂNG GIÁM SÁT,
PHẢN BIỆN XÃ HỘI CỦA MẶT TRẬN TỔ QUỐC VIỆT NAM XÃ MINH
THÀNH, HUYỆN CHƠN THÀNH HIỆN NAY
2.1. Những kết quả đạt được
Xã Minh Thắng nằm ở phía Đơng Bắc huyện Chơn Thành, Với tổng diện
tích là: 3.600,4 ha, 1188 hộ và 4600 nhân khẩu, được chia thành 05 khu dân cư.
Trong những năm qua, Xác định rõ vị trí, vai trị của mình, trong quá trình hoạt
động, MTTQ Việt Nam xã Minh Thắng luôn đi đầu trong thực hiện việc giám sát
cá nhân người đứng đầu, cán bộ chủ chốt, cán bộ, đảng viên về thực hiện quy định
nêu gương, bước đầu đã đạt được một số kết quả, như thu hút sự quan tâm, vào
cuộc của quần chúng nhân dân; qua đó, đã có tác dụng ngăn chặn, phịng ngừa
những vi phạm trong đội ngũ cán bộ, đảng viên: “Qua triển khai bước đầu đã tạo
nên sự quan tâm của người dân trong theo dõi, nhận xét, phản ánh những biểu hiện


6

không lành mạnh trong đạo đức, lối sống, thực hiện không đúng với các quy định
của Đảng và Nhà nước liên quan đến trách nhiệm của các cá nhân, nhất là người
đứng đầu.
Từ năm 2015 đến 2020, MTTQ xã Minh Thắng đã tổ chức được trên 40
với các hình thức: Giám sát thông qua tiếp thu ý kiến phản ánh của các thành
viên, đoàn viên, hội viên, ý kiến của Nhân dân là (7 cuộc); giám sát thông qua
việc thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật về dân chủ ở cơ sở, hoạt động của
Ban thanh tra nhân dân, Ban giám sát đầu tư của công đồng là (12 cuộc); giám
sát thông qua nghiên cứu văn bản, tài liệu, báo cáo của các cơ quan, tổ chức; đơn,
thư khiếu nại, tố cáo, phản ánh, kiến nghị của các tổ chức, cá nhân gửi MTTQ
Việt Nam xã và qua phản ánh của các phương tiện thông tin đại chúng; hoạt động
giám sát do các cơ quan dân cử đề nghị là (21 cuộc). Nội dung giám sát chủ yếu
tập trung vào việc thực hiện và chấp hành các chủ trương, đường lối của Đảng,

chính sách pháp luật của Nhà nước; việc triển khai thực hiện các chương trình
kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phịng an ninh có liên quan mật thiết đến người
dân xã Minh Thắng hiện nay cụ thể như: việc thực hiện các chương trình, dự án
phát triển kinh tế; thực hiện Quy chế dân chủ; thực hiện quy định tiếp công dân,
giải quyết khiếu nại, tố cáo và những kiến nghị của tổ chức, công dân trong lĩnh
vực tranh chấp đất đai; thực hiện chính sách về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế,
bảo hiểm thất nghiệp; công tác bảo vệ môi trường....MTTQ xã đã chủ trì và
tham gia cùng các cơ quan, tổ chức giám sát nhiều nội dung quan trọng, liên quan
đến quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân, thơng qua đó khuyến
khích và phát huy được quyền làm chủ và trí tuệ của các tầng lớp nhân dân trong
việc tham gia quản lý nhà nước ở địa phương.
Công tác phản biện xã hội đã đạt kết quả bước đầu, MTTQ Việt Nam xã Minh
Thắng đã triển khai thực hiện phản biện xã hội, nhất là đối với các dự thảo văn bản
của UBND, HĐND có liên quan trực tiếp đến quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng
của Nhân dân, quyền trách nhiệm của MTTQ Việt Nam. Qua đó, phát hiện những
nội dung còn thiếu, chưa sát, chưa đúng, chưa phù hợp với thực tế cũng như với
quy định của pháp luật và chủ trương của Đảng. Từ đó, có kiến nghị điều chỉnh, bổ


7

sung những nội dung thiết thực, phù hợp, góp phần bảo đảm tính đúng đắn, phù
hợp, đáp ứng với địi hỏi thực tiễn và chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách,
pháp luật của Nhà nước ở địa phương. Trong 5 năm (2015-2020), Ban Thường trực
Ủy ban MTTQ Việt Nam xã đã chủ trì tổ chức được 54 cuộc phản biện xã
hội. Nhiều ý kiến phản biện xã hội của MTTQ xã và của các tổ chức thành viên đã
được các cơ quan soạn thảo tiếp thu, đánh giá cao, đã và đang trở thành một kênh
thông tin quan trọng, cấp ủy và chính quyền xã Minh Thắng khi xem xét, quyết
định các vấn đề trong công tác lãnh đạo, quản lý, điều hành. Hoạt động phản biện
xã hội của MTTQ Việt Nam xã đã tạo điều kiện để các tầng lớp nhân dân phát huy

quyền làm chủ trong việc tham gia vào q trình xây dựng các chính sách, quy
định và các đề án, dự án, chương trình của địa phương có liên quan đến quyền và
nghĩa vụ của nhân dân.
Từ kết quả giám sát, phản biện xã hội, MTTQ Việt Nam góp phần xây dựng
chính quyền địa phương trong sạch, vững mạnh. Hoạt động phản biện của Mặt trận
Tổ quốc Việt Nam giúp cho các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của nhà
nước, của địa phương phù hợp với thực tiễn, có tính khả thi cao. Hoạt động giám
sát giúp cho HĐND, UBND xã, đội ngũ cán bộ thực thi cơng vụ có ý thức chấp
hành pháp luật, làm đúng, làm đủ, nhận ra những thiếu sót và tự chỉnh đốn, góp
phần nâng cao ý thức trách nhiệm, hạn chế bớt quan liêu xa dân. Qua đó góp phần
củng cố niềm tin của nhân dân xã Minh Thắng vào Đảng, Nhà nước, xây dựng
Đảng, chính quyền trong sạch, vững mạnh, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Thông
qua hoạt động giám sát và phản biện xã hội, MTTQ xã đã thực hiện tốt hơn chức
năng đại diện của mình và ngày càng khẳng định được vị thế, vai trị của mình
trong hệ thống chính trị và trong đời sống xã hội tại địa phương. Bước đầu Mặt
trận Tổ quốc đã chọn được những nội dung giám sát thiết thực, phù hợp với
nguyện vọng, nhu cầu của quần chúng nhân dân.
2.3. Những hạn chế còn tồn tại
Tuy nhiên, việc thực hiện giám sát, phản biện xã hội của MTTQ xã Minh
Thắng hiện nay vẫn còn những hạn chế.
Nhận thức của Đảng ủy, UBND xã về chức năng, nhiệm vụ giám sát, phản
biện xã hội, góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền của MTTQ và các tổ


8

chức thành viên cịn có lúc, có thời điểmchưa đầy đủ, chưa sâu sắc và toàn diện,
dẫn đến coi nhẹ công tác giám sát, phản biện xã hội.
Trong thực hiện hoạt động giám sát, phản biện, góp ý ở địa phương, lãnh đạo
MTTQ xã có thời điểm chưa thể hiện được bản lĩnh dám nói, dám làm, dám chịu

trách nhiệm. Vẫn còn hiện tượng nể nang, né tránh, ngại va chạm trong quá trình
giám sát, phản biện xã hội và góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền,
Việc tổ chức hoạt động giám sát và phản biện xã hội của MTTQ nhiều khi
mang tính hình thức nên ít động viên được nhân dân trực tiếp tham gia, có lúc còn
lúng túng, bị động do chưa nghiên cứu kỹ các quy định, các văn bản, cùng với đó,
hệ thống các quy định, văn bản có lúc chồng chéo nội dung, gây khói khăn cho
cơng tác giám sát và phản biện xã hội.
Nguyên nhân của những khuyết điểm, hạn chế có cả nguyên nhân khách quan
và chủ quan. Trong đó nguyên nhân chủ quan là yếu tố quan trọng. Trước hết, Hoạt
động giám sát, nhất là phản biện xã hội đòi hỏi phải có một lực lượng chuyên
nghiệp, thạo việc để tham mưu tổ chức và huy động trí tuệ trong quá trình phản
biện. Tuy nhiên, đội ngũ cán bộ Mặt trận, các đồn thể chính trị - xã hội ở xã nhìn
chung cịn yếu về chun mơn, tay nghề, thiếu kinh nghiệm và một bộ phận thiếu
nhiệt huyết với công việc, cịn có tâm lý ngại va chạm, nên ảnh hưởng lớn tới chất
lượng giám sát và phản biện xã hội. Căn bệnh “dĩ hòa vi quý”, dễ người, dễ ta,
bệnh hình thức, hành chính, thành tích vẫn cịn tồn tại trong các cuộc giám sát,
phản biện xã hội tại địa phương.
CHƯƠNG III: GIẢI PHÁP VÀ LIÊN HỆ TRÁCH NHIỆM BẢN THÂN
3.1. Giải pháp
Một là, nâng cao nhận thức của cấp ủy, chính quyền xã Minh Thắng về vai
trị giám sát, phản biện xã hội của MTTQ xã; tuyên truyền cho đảng viên, cán
bộ, công chức và nhân dân hiểu, nhận thức rõ về vị trí, vai trị của MTTQ và vai
trò giám sát, phản biện xã hội của MTTQ Việt Nam. Định kỳ nghe và góp ý kiến
vào báo cáo kết quả giám sát, chỉ đạo UBND, các cơ quan thực hiện những kiến
nghị của MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội sau giám sát. Thật sự cầu thị,
lắng nghe, có cơ chế tiếp thu ý kiến của MTTQ xã; thực hiệ nghiêm túc quy định
về việc tiếp xúc, đối thoại với nhân dân của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền
xã.

9

Hai là, phát huy dân chủ trong hoạt động giám sát, phản biện xã hội
của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. MTTQ xã và các tổ chức chính trị - xã hội cần
phải chú trọng lựa chọn nội dung giám sát, phản biện, tập trung vào các lĩnh vực
liên quan trực tiếp đến người dân; những vấn đề nhân dân có nhiều bức xúc, kiến
nghị, phản ánh. MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội cần phát huy các hình
thức giám sát, phản biện xã hội. Trong cơng tác giám sát cần nghiên cứu, xem xét
các văn bản liên quan đến hoạt động, nội dung giám sát; tổ chức đồn giám sát.
Trong cơng tác phản biện xã hội cần tổ chức hội nghị phản biện xã hội; gửi dự
thảo văn bản phản biện đến các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan để lấy ý
kiến phản biện xã hội; hay tổ chức đối thoại trực tiếp giữa MTTQ xã với cơ quan,
hoặc tổ chức có dự thảo văn bản được phản biện xã hội.
Ba là, có cơ chế tăng cường sự phối hợp giữa Mặt trận Tổ quốc Việt Nam
và các tổ chức thành viên, các cơ quan, tổ chức khác trong thực hiện giám sát.
Hoạt động giám sát, phản biện xã hội của MTTQ xã Minh Thắng hiện nay chỉ có
thể phát huy hiệu quả tốt khi có sự phối hợp và thực hiện một cách đồng bộ với
hoạt động của các cơ quan, tổ chức khác trong hệ thống chính trị của xã. Trong
cơng tác giám sát, cần tăng cường sự phối hợp, kết hợp giữa hoạt động giám sát
của MTTQ xã và các tổ chức chính trị - xã hội với hoạt động kiểm tra, giám sát
của Đảng ủy và hoạt động giám sát của HĐND xã. UBND xã cần có chương
trình phối hợp cụ thể hàng năm với MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã
hội. Tạo điều kiện để MTTQ xã và các tổ chức chính trị - xã hội thực hiện chức
năng giám sát, phản biện xã hội của mình. Tiếp thu, trả lời kịp thời những kiến
nghị..
Bốn là, trách nhiệm nêu gương của người đứng đầu, cán bộ chủ chốt phải
được quy định và công khai để Nhân dân biết và giám sát. Đồng thời tăng cường
tính cơng khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình trong hoạt động của chính
quyền xã, thực hiện tốt nhiệm vụ giám sát, vận động Nhân dân tham gia giám sát
việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của người đứng đầu, cán bộ chủ chốt

và cán bộ, đảng viên; triển khai thực hiện có hiệu quả cuộc vận động “Tồn dân
tham gia phịng, chống tham nhũng” do Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam
phát động, góp phần xây dựng Đảng, chính quyền trọng sạch, vững mạnh.


10

3.2. Liên hệ trách nhiệm bản thân
Những năm gần đây, hoạt động giám sát và phản biện xã hội của Mặt trận Tổ
quốc Việt Nam đã được tiến hành từng bước, đi từ thấp đến cao, từ những vấn đề
cụ thể hàng ngày trong đời sống của cộng đồng dân cư đến những vấn đề lớn có
tầm vĩ mơ của cả nước cũng như góc độ vi mơ ở địa phương cơ sở. Với vai trị
trách nhiệm là người cơng dân, người cán bộ đảng viên, tôi nhận thức rõ tầm quan
trọng của hoạt động giám sát và phản biện xã hội. Gám sát và phản biện xã hội là
trọng trách của Mặt trận đối với đất nước, với dân, với Đảng. Chỉ có dân thơng qua
Mặt trận thực hiện tốt việc giám sát và phản biện xã hội mới có thể giúp Đảng và
Nhà nước chống tham nhũng, chống đói nghèo, chống tụt hậu có hiệu quả.
Là người đảng viên cần phải ln chủ động và tích cực trong thực hiện học
tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách của Chủ tịch Hồ Chí Minh; lấy Chủ
nghĩa Mác - Lê Nin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm kim chỉ nam cho hành động của
mình. Ln đề cao mục tiêu: “Xây dựng Đảng trọng sạch, vững mạnh về chính trị,
tư tưởng, tổ chức và đạo đức”. Khi tham gia các hoạt động giám sát, phản biện xã
hội tại địa phương bản thân xác định cần phải mạnh dạn đấu tranh phịng, chống
tham nhũng, lãng phí, tham gia ngăn chặn quan hệ “lợi ích nhóm”; chống đặc
quyền, đặc lợi. Điều mong muốn của bản thân chính là hoạt động giám sát và phản
biện xã hội của MTTQ xã phải thật sự góp phần làm cho chủ trương, chính sách,
pháp luật của Đảng và Nhà nước sát hợp với đời sống nhân dân địa phương; bộ
máy và cán bộ trong hệ thống chính trị xã ngày càng được nâng cao về năng lực
cũng như phẩm chất đạo đức, tác phong cơng tác, chống quan liêu, tham nhũng,
lãng phí… để ngày càng đáp ứng tốt hơn công cuộc đổi mới, xây dựng quê hương

cũng như nâng cao vị thế của Mặt trận, củng cố niềm tin của nhân dân với tổ chức
đảng và chính quyền địa phương.
PHẦN III. KẾT LUẬN
Giám sát và phản biện xã hội là một trong những chức năng quan trọng của
MTTQ Việt Nam và các Đoàn thể chính trị - xã hội, thực hiện theo Quyết định 217
và Quyết định 218 của Bộ Chính trị, mặc dù là một hoạt động mới, một lĩnh vực
công tác chưa có nhiều kinh nghiệm nhưng trong những năm qua, MTTQ xã và các
đồn thể chính trị - xã hội đã triển khai thực hiện hiệu quả vai trò giám sát và phản


11

biện xã hội, phát huy dân chủ trong công tác tham gia xây dựng Đảng, xây dựng
chính quyền trong sạch vững mạnh.
Để thực hiện tốt vai trò giám sát và phản biện xã hội trong thời gian tới,
MTTQ xã Minh Thắng và các đồn thể chính trị-xã hội cần tích cực trong tham gia
thực hiện Nghị quyết Trung ương 4, khóa XII về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn
Đảng. Trong đó với vai trị giám sát của mình, khuyến khích người dân phản ảnh,
tố giác và tích cực đấu tranh phịng, chống suy thối, "tự diễn biến", "tự chuyển
hóa”. Cần phối hợp chặt chẽ giữa Mặt trận Tổ quốc và các đồn thể với cấp uỷ
đảng, chính quyền xã trong việc cung cấp thông tin, đảm bảo để Mặt trận Tổ quốc
và các đoàn thể thực hiện tốt chức năng giám sát và phản biện xã hội theo đúng các
quy định hướng dẫn. Các cấp ủy đảng, chính quyền cần tạo mọi điều kiện để
MTTQ và các đồn thể chính trị - xã hội tổ chức giám sát và phản biện xã hội đạt
hiệu quả hơn.

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Điều lệ Mặt Trận Tổ quốc Việt Nam (Khóa VIII)
2. Luật Mặt Trận Tổ quốc 2015
3. Quy định số 30-QĐ/TW và Quyết định số 217-QĐ/TW của Bộ Chính trị

4. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb. Chính trị quốc gia
Sự thật, Hà Nội, 2021, tập II.
5. Học viện Chính trị - Hành chính quốc gia – Giáo trình Nghiệp vụ Cơng tác
Mặt trận Tổ quốc và Đoàn thể nhân dân ở cơ sở.