Phương pháp nâng cao chất lượng giảng dạy và huấn luyện đá cầu cho học sinh trường THPT Bình Xuyên
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (545.2 KB, 25 trang )
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO VĨNH PHÚC
TRƯỜNG THPT BÌNH XUYÊN
BÁO CÁO KẾT QUẢ
NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG SÁNG KIẾN
Tên sáng kiến:
PHƯƠNG PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIẢNG DẠY VÀ HUẤN LUYỆN
ĐÁ CẦU CHO HỌC SINH TRƯỜNG THPT BÌNH XUYÊN
Tác giả sáng kiến: Kiều Việt Anh
Mã sáng kiến: 31.60.01
1
MỤC LỤC
Trang
1. Lời giới thiệu ………………………………………………………………….......... 3
2. Tên sáng kiến………………………………………………………………............... 4
3. Tác giả sáng kiến……………………………………………………………............. 4
4. Chủ đầu tư……………………………………………………………………........... 4
5. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến…………………………………………………............ 4
6. Ngày áp dụng sáng kiến……………………………………………………….......... 4
7. Mơ tả sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử……………………........... 4
CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN ................................................................................. 4
CHƯƠNG II: CƠ SÕ THỰC TIỄN......................................................................... 6
CHƯƠNG III. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP................................................. 7
CHƯƠNG IV: THỰC TRẠNG ............................................................................... 7
CHƯƠNG V: NHỮNG GIẢI PHÁP .......................................................................... 9
KẾT LUẬN .................................................................................................................. 21
8. Những thơng tin cần được bảo mật (nếu có)……………………………….............. 21
9. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến………………………………............. 21
10. Đánh giá lợi ích thu được hoặc có thể thu được do áp dụng sáng kiến……............ 21
11. Danh sách những tổ chức/ cá nhân đã tham gia áp dụng thử hoặc áp dụng sáng kiến
lần đầu………………………………………………………………................................... 22
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................................ 23
2
1. Lời giới thiệu:
Trong q trình xây dựng và bảo vệ tổ quốc, Đảng và Nhà nước ta ln quan tâm
đến giáo dục thể chất cho thế hệ trẻ, ln chăm lo bồi dưỡng thế hệ trẻ những chủ
nhân tương lai của đất nước vì thế cơng tác Giáo dục thể chất (GDTC) trong nhà trường
các cấp là một nhân tố quan trọng trong chiến lược giáo dục phát triển tồn diện con
người.
Hiện nay, các Trường Trung học phổ thơng (THPT) đều có xu hướng phát triển về
quy mơ và đa dạng hố loại hình đào tạo. Với sự phát triển mạnh mẽ về số lượng học
sinh như hiện nay, vấn đề đảm bảo chất lượng giáo dục trong đó có GDTC đang đứng
trước những thử thách to lớn.
Chính vì vậy, cơng tác GDTC và hoạt động TDTT trong nhà trường các cấp là một
mặt giáo dục quan trọng trong sự nghiệp GD&ĐT góp phần thực hiện mục tiêu: Nâng cao
dân trí, bồi dưỡng nhân lực, đào tạo nhân tài cho đất nước. Qn triệt được vấn đề này
trong nhiều năm qua Bộ GD&ĐT đã chú trọng cải tiến nội dung, phương pháp giảng dạy
nhằm phát triển thể lực nâng cao chất lượng GDTC trong nhà trường các cấp, xây dựng
quy hoạch phát triển và đổi mới cơng tác GDTC và thể thao trường học.
Đá cầu là một mơn thể thao dân tộc có lịch sử phát triển lâu đời. Hiện nay đá cầu
đã phát triển thành mơn thể thao được nhiều tầng lớp nhân dân ưu chuộng, nhất là học
sinh, sinh viên góp phần phát triển và hồn thiện thể chất.
Hiện nay ở nước ta đá cầu được đưa vào các giờ học thể dục của các trường
THPT, THCS trên tồn quốc. Trong các trường học hiện nay việc nâng cao hiệu quả chất
lượng giờ học GDTC là điều đang được giới chun mơn quan tâm.
3
Bộ Giáo dục và đào tạo đã đưa giờ học TDTT ở các trường như thể dục điền kinh,
cầu lơng, đá cầu... Các mơn thể thao này khi đưa vào giờ học chính khóa đều được học
sinh tham gia tập luyện và mang lại hiệu quả đáng khích lệ. Trong số đó đá cầu là mơn
thể thao dễ chơi, vừa khơng địi hỏi nhiều về cơ sở vật chất nên Bộ GD & ĐT đã đưa
mơn đá cầu vào chương trình chính khóa đã thu được những kết quả khả quan mang tính
phong trào, từ đó tạo cơ sở và tiền đề cho học sinh phát triển thể lực của mình.
Cũng như nhiều mơn thể thao khác việc tấn cơng và hóa giải các địn tấn cơng của
đối phương có thể chính là yếu tố quyết định để giành thắng lợi trong thi đấu đá cầu ở
các nội dung đá đơn, đá đơi, đá đồng đội. Đối với mỗi nội dung thi đấu địi hỏi người tập
phải có những kỹ thuật chiến thuật khác nhau. Chính vì vậy phải xây dựng một hệ thống
bài tập khoa học để nâng cao chiến thuật và hiệu quả chắn cầu làm hạn chế khả năng
của đối phương và giành lại thế tấn cơng một cách chủ động. Ngồi việc tấn cơng đạt
hiệu quả cao thì việc thực hiện tốt chiến thuật phịng thủ sẽ quyết định phần lớn trong
các trận đấu. u cầu đặt ra là phải lựa chọn bài tập thế nào. Sắp xếp phân bổ ra sao
trong chương trình huấn luyện. Giải quyết u cầu trên sẽ là một trong những vấn đề
quyết định để nâng cao hiệu quả chất lượng giảng dạy và huấn luyện đội tuyển đá cầu
ở Trường THPT.
Từ thực trạng các vấn đề nêu trên với mong muốn góp phần nâng cao khả năng thi
đấu, phát hiện bồi dưỡng những tài năng cho lứa tuổi học sinh THPT nói chung và nâng
cao chất lượng học tập của học sinh trường THPT Bình Xun nói riêng. Tơi đã mạnh
dạn lựa chọn đề tài: “Phương pháp nâng cao chất lượng giảng dạy và huấn luyện đá
cầu cho học sinh trường THPT Bình Xun”.
2. Tên sáng kiến:
“Phương pháp nâng cao chất lượng giảng dạy và huấn luyện đá cầu cho học sinh
trường THPT Bình Xun”.
3. Tác giả:
Họ và tên: Kiều Việt Anh.
4
Sinh ngày: 29/04/1981.
Trình độ chun mơn: Cử nhận TDTT.
Chức vụ đơn vị cơng tác: Giáo viên THPT Bình Xun.
Điện thoại: 0989.783.448.
Email:
4. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến: Kiều Việt Anh.
5. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Thể dục.
6. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử (ghi ngày nào sớm
hơn): Trong năm học 2018 – 2019.
7. Mơ tả bản chất của sáng kiến:
CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN
Trong giảng dạy và huấn luyện đội tuyển đá cầu của Trường THPT Bình Xun.
Chiến thuật trong thi đấu đá cầu đóng vai trị quan trọng trong huấn luyện đá cầu hiện
đại, trong thi đấu hai đội có cùng trình độ tập luyện như nhau nhưng đội nào có chiến
thuật thi đấu tốt hơn đội đó sẽ giành chiến thắng. Nhưng khơng phải với đối tượng nào
cũng sử dụng chiến thuật như nhau mà tùy thuộc tình huống, đối tượng cụ thể mà sử
dụng chiến thuật sao cho hợp lý. Nói chung việc huấn luyện chiến thuật cá nhân trọng
tâm làm cho người tập có ý thức về chiến thuật trong thi đấu và thực hiện được các ý đồ
chiến thuật cá nhân mà đấu pháp đề ra làm cơ sở cho các hoạt động chiến thuật trong thi
đấu đồng đội. Trong chiến thuật chắn cầu (phịng thủ) thì chắn cầu đóng vai trị quan
trọng trong các trường hợp khơng thể phối hợp chắn cầu đơi bởi vì nó phụ thuộc trực
tiếp vào hành động tấn cơng của đối phương . Do vậy bản thân vận động viên phải biết
chắn cầu với các dạng chiến thuật tấn cơng khác nhau như tấn cơng một chạm, tấn cơng
xa lưới, vít chéo, vít lái.
Chuẩn bị thể lực chun mơn trong huấn luyện chiến thuật: Như ta đã biết chuẩn
bị thể lực là cơ sở cho việc huấn luyện chiến thuật thi đấu. Huấn luyện chiến thuật thi
đấu địi hỏi người tập sự tiêu hao lớn về thể lực nhất là: Sức mạnh bột phát, sức mạnh
5
bật nhảy và sức bền tốc độ... trong thi đấu. Do vậy để tập luyện có hiệu quả cần giúp
người tập phát triển các tố chất chun mơn cần thiết trong huấn luyện chiến thuật thì
sức mạnh tốc độ, sức mạnh Bật nhảyđóng vai trị quan trọng nó liên quan rất nhiều tới
hiệu quả tấn cơng, tổ chức các hình thức phối hợp phản cơng có hiệu quả cao. Thể lực
chun mơn kém khơng những khơng có tác dụng nâng cao hiệu quả phối hợp chiến thuật
thi đấu mà cịn trực tiếp giảm sút hiệu quả kỹ thuật cá nhân của người tập.
Muốn huấn luyện tốt chiến thuật, kỹ thuật phải am hiểu v ề các hệ thống chiến
thuật đã được ứng dụng, đội hình chiến thuật cơ bản, chức năng nhiệm vụ của người
tập và các biến dạng của nó trong thi đấu. Trên cơ sở đó lắm được phương hướng vận
dụng ưu nhược điểm của đội hình trong thực tế thi đấu. Ngồi ra cần phải nắm được cơ
sở lý luận và thực tiễn trong việc huấn luyện chiến thuật.
CHƯƠNG II: CƠ SỞ THỰC TIỄN
7.2.1 Về phía nhà trường.
7.2.1.1. Thuận lợi:
Nhà trường đã tạo điều kiện phân thời khóa biểu các tiết học thể dục vào các tiết
(1,2,3,4) của buổi sáng: khí hậu mát mẻ rất thích hợp cho việc tập luyện của các em.
Được sự quan tâm giúp đỡ nhiệt tình của ban giám hiệu nhà trường và tổ chun
mơn.
7.2.1.2. Khó khăn:
Sân bãi tập luyện chưa đảm bảo mặt sân khơng bằng phẳng rất khó khăn cho việc
tham gia tập luyện.
Một số dụng cụ trang thiết bị phục vụ cho giảng dạy bộ mơn chất lượng cịn chưa
cao.
7.2.2. Về phía giáo viên.
7.2.2.1. Thuận lợi:
Ln nhiệt tình trong giảng dạy, có tính thần cầu tiến.
6
Ln nghiên cứu kĩ các kiến thức, kĩ năng và các phương pháp phát triển kỹ thuật.
Được tham gia học tập các lớp bồi dưỡng về chun mơn nghiệp vụ.
7.2.2.2. Khó khăn:
Trong một tiết học có nhiều nội dung nên việc sử dụng phương pháp mới vào trong
giảng dạy cịn hạn chế. Thời gian dành cho nội dung đá cầu khơng nhiều do vậy việc
phân nhóm tập luyện và hướng dẫn cụ thể cho từng em là rất khó.
7.2.3. Về phía học sinh.
7.2.3.1. Thuận lợi:
Đa số các em có nhận thức đúng u cầu của bộ mơn, tham gia tập luyện nghiêm
túc, tương đối tích cực.
7.2.3.2. Khó khăn:
Phần lớn học sinh có kĩ năng học tập và rèn luyện kỹ thuật đá cầu cịn hạn chế,
các em thường khơng chịu khó tập luyện.
Cịn tồn tại một số học sinh chưa có ý thức trong học tập. Chưa để ý tới việc tập
luyện các nội dung mà giáo viên giao về nhà.
CHƯƠNG III: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP
7.3.1. Đối tượng nghiên cứu.
Gồm 40 học sinh khối 11 trường THPT Bình Xun được chia làm 2 nhóm thực
nghiệm và đối chứng (mỗi nhóm 20 em).
7.3.2. Phương pháp nghiên cứu.
7.3.2.1. Phương pháp đọc và phân tích tài liệu.
7.3.2.2. Phương pháp quan sát sư phạm.
7.3.2.3. Phương pháp thực nghiệm sư phạm.
7.3.2.4. Phương pháp phỏng vấn.
7.3.2.5. Phương pháp tốn học thống kê.
7.3.3. Địa điểm nghiên cứu.
7
Tơi tiến hành nghiên cứu tại:
Sân vận động Trường THPT Bình Xun.
Trang thiết bị dụng cụ nghiên cứu: Sân tập bằng phẳng, sạch sẽ, có vạch kẻ, cầu
đá, lưới, cịi... Đảm bảo q trình tập luyện.
7.3.4. Thời gian nghiên cứu.
Đề tài được tiến hành nghiên cứu từ tháng 9 năm 2018 đến tháng 1 năm 2019.
CHƯƠNG IV: THỰC TRẠNG
Đá cầu là một mơn thể thao địi hỏi người tập phải có tố chất mềm dẻo, khéo léo và
khả năng phán đốn. Bên cạnh đó người tập phải có thể lực chun mơn và có khả năng
phối hợp kỹ chiến thuật tốt trong tập luyện và thi đấu. Sự mềm dẻo khéo léo và khả
năng phán đốn cịn được thể hiện qua tập luyện các kỹ thuật như: Kỹ thuật phát cầu, kỹ
thuật tâng cầu bằng mu chính diện, kỹ thuật tấn cơng và các kỹ thuật phịng thủ như: Kỹ
thuật chắn cầu trên lưới trong nội dung thi đấu đơi, chiến thuật chắn cầu hai người trong
thi đấu đồng đội để có kết quả tốt trong thi đấu và tập luyện địi hỏi người tập phải thể
hiện khả năng khéo léo phối hợp tốt với đồng đội để có khả năng phán đốn tình huống.
Q trình giảng dạy nghiên cứu và trực tiếp là người hướng dẫn cho học sinh đi thi
đấu HKPĐ tơi nhận thấy muốn đạt được thành tích cao trong thi đấu phải có q trình
tập luyện lâu dài có kế hoạch hợp lý và khoa học trong huấn luyện mới đạt được kết
quả cao trong thi đấu.
Đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi: Về mặt tâm lý các em thích chứng tỏ mình là người
lớn, muốn để cho mọi người tơn trọng mình, đã có một trình độ hiểu biết nhất định có
khả năng phân tích tổng hợp, muốn hiểu biết nhiều, có nhiều hồi bão những cịn nhiều
nhược điểm và thiếu kinh nghiệm trong cuộc sống. Tuổi này chủ yếu là tuổi hình thành
thế giới quan tự ý thức, hình thành tính cách và hướng về tương lai. Tuy nhiên do cịn
nhiều nhược điểm và thiếu kinh nghiệm nên cần sự uốn nắn và theo dõi của người lớn.
Về hứng thú các em đã có trình độ tự giác trong học tập xuất phát từ động cơ học
tập đúng đắn và hướng tới việc lựa chọn nghề nghiệp sau này song hứng thú học tập cịn
do nhiều động cơ khác nhau giữ lời hứa với bạn bè đơi khi cịn tự ái, hiếu danh cho nên
8
giáo viên cần định hướng cho các em động cơ đúng đắn để cho các em có hứng thú phấn
đấu.
Về tình cảm lứa tuổi này các em biểu lộ rõ dệt về mặt tình cảm. Việc giáo viên
huấn luyện cần gây được tình cảm và sự tơn trọng là một trong những thành cơng. Điều
đó giúp giáo viên thuận lợi trong q trình giảng dạy nó thúc đẩy các em tích cực tự giác
ham thích mơn học. Do vậy giáo viên phải mẫu mực cơng bằng, biết động viên kịp thời,
tơn trọng kết quả học tập của các em.
Về trí nhớ: Các em đã biết ghi nhớ có hệ thống đảm bảo tính lơ gic chặt chẽ hơn
và lĩnh hội được bản chất vấn đề cần học tập. Do đặc điểm của trí nhớ đối với lứa tuổi
này khá tốt nên giáo viên có thể sử dụng phương pháp trực quan kết hợp với giảng giải
phân tích sâu sắc các chi tiết kỹ thuật, động tác và vai trị ý nghĩa cũng như cách sử dụng
các phương tiện, phương pháp trong GDTC để các em có thể tự lập một cách độc lập
trong thời gian nhàn rỗi.
Đặc điểm về sinh lý: Hệ thần kinh tiếp tục phát triển đi đến hồn thiện về tư duy,
biết phân tích tổng hợp và trìu tượng hóa được phát triển thuận lợi hình thành phản xạ có
điều kiện. Đây là đặc điểm thuận lợi để các em nhanh chóng tiếp thu và hồn thiện kỹ
thuật động tác. Tuy nhiên đối với một số bài tập đơn điệu khơng hấp dẫn cũng làm các
em chóng mệt mỏi. Do vậy giáo viên cần thay đổi nhiều hình thức tập luyện một cách
phong phú đặc biệt là tăng cường các hình thức thi đấu, trị chơi gây hứng thú và tạo điều
kiện hồn thành tốt bài tập.
Hệ vận động: Hệ xương bắt đầu giảm tốc độ phát triển. Tập luyện TDTT thường
xun liên tục làm bộ xương khỏe mạnh hơn. ở độ tuổi này các xương nhỏ như xương
cổ tay, bàn tay hầu như đã hồn thiện nên các em tập luyện một số bài tập treo, chống,
mang vác nặng mà khơng làm tổn hại, khơng tạo sự phát triển lệch lạc cho cơ thể.
Hệ cơ: ở lứa tuổi này đây là thời kỳ phát triển cơ bắp nhanh nhất. Do vậy cần tập
bài tập phát triển sức mạnh để góp phần thúc đẩy sự phát triển của cơ.
Hệ tuần hồn đang phát triển đi đến hồn thiện. Phản ứng hệ tuần hồn trong vận
động tương đối rõ rệt.
9
Hệ hơ hấp đã phát triển hồn thiện, diện tích tiếp xúc của phổi gần bằng người
trưởng thành. Dung lượng phổi tăng lên nhanh chóng. Tuy nhiên các cơ hơ hấp vẫn cịn
yếu. Trong tập luyện cần thở xâu và tập trung chú ý thở bằng ngực.
CHƯƠNG V: NHỮNG GIẢI PHÁP
7.5.1. Giải pháp thứ nhất: Nghiên cứu thực trạng cơng tác giảng dạy và huấn
luyện chiến thuật, kỹ thuật của đội tuyển đá cầu Trường THPT Bình Xun.
Để giải quyết nhiệm vụ nghiên cứu trên tơi tiến hành giải quyết những vấn đề
sau:
Đánh giá thực trạng sử dụng kỹ thuật, chiến thuật trong nội dung thi đấu đơi và
thi đấu đồng đội.
Đáng giá thực trạng sử dụng bài tập hiệu quả trong chiến thuật, kỹ thuật của đội
tuyển đá cầu.
7.5.1.1. Đánh giá thực trạng sử dụng chiến thuật, kỹ thuật trong thi đấu đơi
và đồng đội.
Trong tập luyện và thi đấu để chiến thắng được đối phương bên cạnh mặt thể lực
tâm lý, kỹ chiến thuật thì trước hết địi hỏi học sinh phải biết sử dụng kỹ thuật một cách
hợp lý, phối hợp nhuần nhuyễn các chiến thuật tấn cơng và phịng thủ với đồng đội của
mình trong mọi tình huống của trận đấu. Chiến thuật trong đá cầu càng đa dạng và phong
phú bao gồm chiến thuật tấn cơng, chiến thuật chắn cầu. Trong các dạng đó lại bao gồm
rất nhiều các kỹ thuật mà cá nhân cần phải thực hiện tốt chuẩn xác để phối hợp với
đồng đội. Việc sử dụng cũng như huấn luyện chiến thuật tấn cơng và chắn cầu như thế
nào để có hiệu quả thì các nhà chun mơn phải chú ý: Kỹ thuật tấn cơng trên lưới ở nội
dung thi đấu đơi và đồng đội. Muốn đạt được hiệu quả cao phải bao gồm:
Độ bật, khả năng phối hợp phán đốn vướng chắn cầu và cứu cầu khi bị chắn lại.
Do đó các bài tập nâng cao hiệu quả tấn cơng trên lưới trong nội dung đá cầu là hết sức
cần thiết. Thực tế cho thấy trong các trận thi đấu đồng đội và đơi học sinh sử dụng các
pha tấn cơng sẽ dễ dành phần thắng. Vì đây là những pha quyết định tạo hưng phấn cho
học sinh thi đấu.
10
Qua đó ta thấy rằng chiến thuật tấn cơng trên lưới đóng vai trị quan trọng trong thi
đấu đá cầu góp phần trong việc đạt thành tích thi đấu.
Mục tiêu đặt ra trong đề tài của tơi là xem xét về số lần hiệu quả sử dụng chiến
thuật tấn cơng trên lưới với học sinh của đội tuyển đá cầu Trường THPT Bình Xun.
Cũng như khả năng phát triển và hồn thiện chiến thuật đó.
Bảng 1: Thực trạng sử dụng chiến thuật tấn cơng trong thi đấu đơi nam.
Số lần
TT
1
2
3
4
Kỹ chiến thuật tấn
thực
cơng
hiện
n
29
68
4
9
Qt cầu gần lưới
Móc cầu gần lưới
Qt cầu xa lưới
Móc cầu xa lưới
Tốt
n
7
25
1
5
%
24.13
36.76
25
55.55
Đạ t
n
9
30
1
2
%
31.03
44.11
55
22.22
Khơng đạt
n
13
13
2
2
%
44.82
19.11
50
22.22
Ghi chú:
Tốt: Tấn cơng cầu vào sân đối phương khơng đỡ được
Đạt: Đối phương chắn được cầu hoặc đỡ cầu được.
Khơng đạt: Tấn cơng hỏng.
Qua bảng 1 cho ta thấy tấn cơng cầu được sử dụng với số lần nhiều hơn. Tuy
nhiên số lần tốt và đạt chưa cao. Vì vậy cần có những phương pháp nghiên cứu để lựa
chọn những bài tập tăng hiệu quả số lần tốt và đạt của kỹ thuật tấn cơng là nhiệm vụ
cấp thiết đặt ra thực trạng cơng tác huấn luyện chiến thuật của học sinh Trường THPT
Bình Xun được tơi nghiên cứu bằng 2 phương pháp:
Thứ nhất: bằng phương pháp phỏng vấn trực tiếp, gián tiếp.
Thứ hai: Bằng phương pháp quan sát sư phạm.
Bảng 2: Đánh giá hiệu quả sử dụng kỹ thuật, chiến thuật tấn cơng trong thi đấu đơi.
TT
Đối tượng
Chiến thuật tấn cơng
Tốt
Đạt
Khơng đạt
Số
lần
11
1
2
3
4
Nam học sinh đội 1
Nữ học sinh đội 1
Nam học sinh đội 2
Nữ học sinh đội 2
thực
hiện
n
142
135
110
105
n
61
54
31
15
%
42.96
40
28.18
14.29
n
63
62
42
30
%
44.36
45.59
38.18
28.57
n
18
19
37
60
%
12.68
14.08
33.63
52.14
Qua bảng 2 cho thấy chiến thuật, kỹ thuật tấn cơng được các em học sinh sử dụng
với số lần lớn đặc biệt là học sinh nam và nữ đội 1 đạt hiệu quả 40 đến 42,96%. Trong
đó đội nam, nữ đội 2 lại sử dụng với hiệu quả thấp (đơn) 14,29 đến 28,18% nhưng do
phạm vi và thời gian nghiên cứu tơi chỉ tiến hành nghiên cứu đối với đội 1. Như vậy khi
trình độ của học sinh càng cao thì địi hỏi việc sử dụng chiến thuật tấn cơng với số lượng
càng lớn. Do đó việc lựa chọn các bài tập nâng cao hiệu quả chiến thuật, kỹ thuật là điều
quan trọng và mang tính cấp thiết. Điều này khiến tơi phải tìm hiểu ngun nhân dẫn đến
tình trạng đó để tìm ra những giải pháp hữu hiệu nhất trong cơng tác huấn luyện.
Nhằm tìm hiểu ngun nhân tơi tiến hành điều tra phỏng vấn thơng qua các buổi
tập luyện thi đấu và các phiếu phỏng vấn tới giáo viên và các giáo viên có kinh nghiệm
tại các trường khác, số phiếu phát ra là 21, số phiếu thu về là 21. Kết quả thu được trình
bày tại bảng 3.
Bảng 3: Ngun nhân thực hiện khơng tốt kỹ thuật, chiến thuật tấn cơng trong thi
đấu (n = 21).
Số người
TT
Ngun nhân
lựa chọn
%
1
Độ bật chưa tốt
17
80.95
2
Tấn cơng cầu vào lưới hoặc ra ngồi sân
7
33.33
3
Khả năng phối hợp với người bắt bước 1 chưa tốt
16
76.19
4
Thực hiện kỹ thuật chưa đúng
5
23.81
12
5
Phán đốn hướng chuyền cầu chưa tốt
13
61.90
Qua bảng 3 cho thấy có 5 ngun nhân dẫn đến việc thực hiện khơng tốt kỹ thuật
tấn cơng. Tuy nhiên chỉ có 3 ngun nhân chính ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả chiến
thuật, kỹ thuật tấn cơng đó là:
Độ bật chưa tốt.
Khả năng phối hợp với người bắt bước 1 chưa tốt.
Phán đốn hướng chuyền cầu chưa tốt.
Từ những kết quả thu được là cơ sở để tơi nghiên cứu và lựa chọn các bài tập
nâng cao hiệu quả chiến thuật, kỹ thuật tấn cơng trong thi đấu của học sinh Trường
THPT Bình Xun.
7.5.1.2. Thực trạng sử dụng bài tập.
Tơi đã tiến hành tổng hợp các ý kiến phỏng vấn các giáo viên ở các trường THPT
trong tồn tỉnh nhằm nắm rõ thực trạng để có biện pháp hữu hiệu trong q trình nghiên
cứu. Kết quả điều tra thu được trình bày ở bảng 4.
Bảng 4: Kết quả điều tra thực trạng sử dụng bài tập nâng cao hiệu quả tấn cơng trong thi
đấu đơi nam.
TT
1
ND bài tập
Mức độ sử dụng
Đội 1( n = 6)
Đội 2 ( n = 5)
Thườn
TB
Ít
Thườn
TB
Ít
g xun
g xun
n % n % n % n %
Các bài tập nhằm nâng cao độ bật
Bật nhảy lên xuống bục cao 5 83.3 1 16. 0
0
2 40
50cm
7
13
n
%
n
%
2
40
1
20
2
3
Bật nhảy co gối ở hố cát
Bật nhảy qua ghế thể dục
2
2
33.3
33.3
3
3
50
50
1
16.
4
80
1
20
0
0
1
7
16.
1
20
2
40
2
40
1
20
1
20
3
50
2
33.
3
7
50
100
0
3
0
0
0
1
20
2
40
2
40
16.7
4
66.
1
16.
2
40
1
20
2
40
1
7
16.
3
7
50
4
80
1
20
0
0
2
7
33.
2
33.
1
20
2
40
2
40
3
3
50
1
3
16.
4
80
1
20
0
0
Bài tập nhằm nâng cao khả năng phán đốn
10 Bật nhảy tấn cơng cầu phía 2 33.3 2 33. 2 33. 1 20
2
40
2
40
sau ở bên phải
11 Bật nhảy tấn cơng cầu phía 2
4
5
Bật nhảy bằng 1 chân
1
Đeo bao cát bật nhảy lên 6
16.7
xuống bục cao 30 cm (trọng
6
lượng 0,5kg/ 1 chân)
Bật nhảy lên xuống bậc cao 1
7
30 cm
Nhảy dây 2 chân chụm 5 2
8
phút
Bật nhảy tấn cơng ở tư thế 2
9
đứng
Gánh tạ đứng lên ngịi xuống 2
33.3
33.3
33.3
trọng lượng tạ chiếm 30%
7
cơ thể
sau ở bên trái
12 Tấn cơng cầu phía trước mặt 4
13 Bật nhảy tấn cơng cầu theo 2
tín hiệu
14 Tấn cơng cầu ở bên phải có 2
người chắn
15 Tấn cơng cầu ở bên trái có 1
người chắn
16 Tấn cơng cầu ra tín hiệu cho 1
33.3
66.7
33.3
33.3
16.7
16.7
2
3
33.
1
3
16.
1
7
16.
3
7
50
2
7
33.
2
33.
1
20
2
40
2
40
4
3
66.
1
3
16.
2
40
2
40
1
20
3
7
50
2
7
33.
4
80
1
20
0
0
người phía sau phịng thủ
2
3
33.
2
40
2
40
1
20
1
3
16.
2
40
2
40
1
20
4
80
1
20
0
0
3
14
Qua bảng 4 cho thấy sử dụng bài tập của giáo viên trong q trình tập luyện đội 1
và đội 2 là khác nhau. Điều này đã tạo ra sự thiếu thống nhất trong việc huấn luyện. Đây
chính là cơ sở để tơi lựa chọn ra hệ thống bài tập khoa học nhằm nâng cao kỹ chiến
thuật tấn cơng cầu trong thi đấu.
7.5.2. Giải pháp thứ hai:
Lựa chọn và đánh giá hiệu quả các bài tập đã lựa chọn đối với kỹ chiến thuật tấn
cơng trong nội dung thi đấu đơi lứa tuổi THPT.
Để giải quyết nhiệm vụ này các vấn đề cụ thể được đặt ra:
Nghiên cứu lựa chọn một số bài tập nâng cao hiệu quả kỹ chiến thuật tấn cơng
trong nội dung thi đấu đơi ở trường THPT Bình Xun.
Đánh giá hiệu quả các bài tập đã lựa chọn đối chiếu, với chiến thuật đã tấn cơng
trong thi đấu tại HKPĐ.
7.5.2.1. Nghiên cứu lựa chọn một số bài tập nâng cao hiệu quả kỹ chiến thuật tấn
cơng trong nội dung thi đấu đơi ở trường THPT Bình Xun.
7.5.2.2. Xây dựng ngun tắc lựa chọn bài tập .
Kết quả nghiên cứu trên là những căn cứ khoa học để tơi có những định hướng
đảm bảo khả năng tấn cơng cầu một cách tốt nhất cho học sinh THPT .
Để có thể lựa chọn các bài tập nâng cao hiệu quả kỹ thuật tấn cơng cho học sinh
THPT trước hết tơi phải xác định được ngun tắc lựa chọn bài tập dựa vào ngun tắc
huấn luyện, cơ sở tâm lý, sinh lý dựa vào mục tiêu u cầu của chương trình huấn luyện.
Bước đầu xây dựng các ngun tắc lựa chọn bài tập nâng cao hiệu quả tấn cơng trên lưới
đối với đá đơi và đá đồng đội như sau:
Thứ nhất: Các bài tập nâng cao hiệu quả tấn cơng cầu trên lưới được lựa chọn
phải phù hợp với đối tượng tập luyện về tâm lý trình độ điều kiện tập luyện...
Thứ hai: Các bài tập được lựa chọn phải đảm bảo tính vừa sức, hình thức tập
luyện đơn giản, phù hợp với đặc điểm của đối tượng nghiên cứu.
Thứ ba: Các bài tập được lựa chọn phải phù hợp với điều kiện thực tiễn, kế
hoạch chuyên môn của đội và đặc điểm của hoạt động thi đấu trong môn đá cầu.
15
7.5.2.3. Nghiên cứu và lựa chọn bài tập nâng cao hiệu quả ký thuật tấn cơng trên
lưới..
Căn cứ vào cơ sở lý luận và thực tiễn của đề tài nghiên cứu một số tài liệu chun
mơn cũng như thực tiễn giảng dạy và huấn luyện.
Căn cứ vào kết quả phỏng vấn các giáo viên, học sinh có thành tích cao trong giải
học sinh THPT, THCS tỉnh Vĩnh Phúc tơi đã tổng hợp phân tích và phân loại bài tập theo
một hệ thống . Kết quả phỏng vấn 21 giáo viên, học sinh đá cầu ở mức độ sử dụng bài
tập trong q trình huấn luyện và thi đấu được trình bày ở được trình bày ở bảng 5.
Bảng 5: Kết quả phỏng vấn lựa chọn bài tập nâng cao hiệu quả kỹ thuật tấn cơng trên
lưới của học sinh THPT (n = 21)
TT
Nội dung bài tập
Các bài tập nhằm nâng cao độ bật
1
Bật nhảy lên xuống bục cao 50cm
2
Bật nhảy co gối ở hố cát
3
Bật nhảy qua ghế thể dục
4
Bật nhảy bằng 1 chân
5
Đeo bao cát bật nhảy lên xuống bục cao 30
cm (trọng lượng 0,5kg/1 chân)
6
Bật nhảy lên xuống bậc cao 30 cm
7
Nhảy dây 2 chân chụm 5 phút
8
Bật nhảytấn cơng ở tư thế đứng
9
Gánh tạ đứng lên ngịi xuống trọng lượng tạ
chiếm 30% cơ thể
Các bài tập nhằm nâng cao khả năng phán đốn
10
Bật nhảy tấn cơng cầu phía sau ở bên phải
11
Bật nhảy tấn cơng cầu phía sau ở bên trái
12
Tấn cơng cầu phía trước mặt
13
Bật nhảy tấn cơng cầu theo tín hiệu
14
Tấn cơng cầu ở bên phải có người chắn
15
Tấn cơng cầu ở bên trái có người chắn
16
Tấn cơng cầu ra tín hiệu cho người phía sau
phịng thủ
16
Kết quả phỏng vấn
n
%
17
18
9
10
19
80.95
85.71
42.86
47.62
90.48
9
16
7
18
42.86
76.19
33.33
85.71
8
9
15
13
10
16
15
38.09
42.86
71.43
61.90
47.62
76.19
71.43
Qua bảng 5 chúng ta thấy một số bài tập được giáo viên đánh giá về tác dụng nâng
cao hiệu quả tấn cơng cầu trên lưới đối với đơi THPT đạt từ 50% số phiếu trở lên, một
số bài tập khác ít sử dụng trong việc nâng cao hiệu quả kỹ chiến thuật dưới 50% số
phiếu tán thành thì tơi loại bỏ bài tập đó là:
1/ Bật nhảy qua ghế thể dục.
2/ Bật nhảy bằng một chân.
3/ Bật nhảy lên bục 30 phân.
4/ Bật nhảy bằng một chân.
5/ Bật nhảy tấn cơng cầu bên phải.
6/ Bật nhảy tấn cơng cầu bên trái.
7/ Tấn cơng cầu ở bên trái có người chắn.
Vậy tơi có được 09 bài tập sau:
* Nhóm bài tập nâng cao độ bật nhảy:
1/Bật nhảy lên xuống bục cao 50cm.
2/ Bật nhảy co gối ở hố cát.
3/ Đeo bao cát bật nhảy lên xuống bục cao 30 cm (trọng lượng 0,5kg/ 1 chân).
4/ Nhảy dây 2 chân chụm 5 phút.
5/ Gánh tạ đứng lên ngịi xuống trọng lượng tạ chiếm 30% cơ thể.
* Nhóm bài tập nâng cao khả năng phán đốn:
1. Bật nhảy tấn cơng cầu phía sau.
2. Bật nhảy tấn cơng theo tín hiệu.
3. Bật nhảy tấn cơng có người phục vụ.
4. Bật nhảy tấn cơng có người ra tín hiệu cho đồng đội phía sau.
7.5.3. Giải pháp thứ ba:
Sau khi kiểm tra ban đầu tơi tiến hành phân tích hai nhóm đối tượng thuộc đội
tuyển đá cầu Trường THPT Bình Xun.
Nhóm thực nghiệm gồm 20 học sinh.
Nhóm đối chứng gồm 20 học sinh.
17
Nội dung thực nghiệm: Các bài tập nâng cao hiệu quả chiến thuật tấn cơng mà tơi
đã lựa chọn thể hiện ở kết quả nghiên cứu của nhiệm vụ 2.
Cần nhấn mạnh rằng tổng thời gian tập luyện và các chế độ khác cả hai nhóm
giống nhau.
Trong q trình nghiên cứu tơi sử dụng phương pháp thực nghiệm sư phạm so sánh
hai nhóm: Nhóm thực nghiệm và nhóm đối chứng.
Tơi tiến hành thống nhất khối lượng tập luyện, điều kiện phục vụ tập luyện với
nhóm thực nghiệm và nhóm đối chứng. Sự khác biệt giữa hai nhóm thể hiện ở bài tập
ứng dụng trong huấn luyện.
+ Nhóm đối chứng tập theo bài tập mà giáo viên đang sử dụng để huấn luyện.
+ Nhóm thực nghiệm tập theo bài tập mà tơi đã lựa chọn ở kết quả nghiên cứu của
nhiệm vụ 2 gồm:
* Nhóm bài tập nâng cao độ bật nhảy:
1/Bật nhảy lên xuống bục cao 50cm.
2/ Bật nhảy co gối ở hố cát.
3/ Đeo bao cát bật nhảy lên xuống bục cao 30 cm (Trọng lượng 0,5kg/1 chân).
4/ Nhảy dây 2 chân chụm 5 phút.
5/ Gánh tạ đứng lên ngịi xuống trọng lượng tạ chiếm 30% cơ thể.
* Nhóm bài tập nâng cao khả năng phán đốn:
1. Bật nhảy tấn cơng cầu phía sau.
2. Bật nhảy tấn cơng theo tín hiệu.
3. Bật nhảy tấn cơng có người phục vụ.
4. Bật nhảy tấn cơng có người ra tín hiệu cho đồng đội phía sau.
CHƯƠNG VI: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
7.6.1. Trước thực nghiệm.
Tơi sử dụng 4 bài kiểm tra để so sánh sự khác biệt giữa hai nhóm trước thực
nghiệm gồm:
18
1. Bật nhảy lên xuống bục cao 50cm.
2. Đeo bao cát bật nhảy lên xuống bục cao 30 cm (trọng lượng 0,5kg/ 1 chân).
3. Bật nhảy tấn cơng cầu có người phục vụ 20 lần (số lần đạt).
4. Bật nhảy tấn cơng cầu có người chắn cầu và thực hiện cứu cầu.
Kết quả của 2 nhóm trước khi áp dụng các hình thức tổ chức tập luyện, ở bảng 6.
Bảng 6. Bảng kết quả kiểm tra so sánh 2 nhóm trước nghiên cứu
Giỏi
Khá
Trung bình
Yếu kém
910
78
56
< 5
SL
0
3
8
9
%
0
15
40
45
SL
0
4
7
9
%
0
20
35
45
Nhóm
Nhóm
thực
nghiệ
m
(n=20)
Nhóm
đối
chứng
(n=20)
Qua kiểm tra so sánh về trình độ và thành tích của 2 nhóm tơi thấy 2 nhóm tương
đương về trình độ và thành tích.
Vì thời gian khơng cho phép tơi chỉ tiến hành theo 2 nhóm (nhóm thực nghiệm) và
(nhóm đối chứng) học sinh Trường THPT Bình Xun .
Tơi tiến hành tổ chức thực nghiệm song song ở với tổng số học sinh tham gia thực
nghiệm như sau:
Tổng số học sinh tham gia thực nghiệm là 20 học sinh.
Tổng số học sinh tham gia đối chứng là 20 học sinh.
Trong q trình nghiên cứu để đi đến thực nghiệm, tơi đã trực tiếp đánh giá phân
loại trình độ thể lực, năng lực vận động, số lượng về cơ bản là đồng đều ngang bằng
nhau. Cùng với sự tham gia giúp đỡ của các giáo viên trực tiếp giảng dạy mơn thể dục.
19
7.6.2. Tổ chức thực nghiệm.
Thời gian tiến hành từ trong vịng 2 tháng.
Địa điểm tại sân tập thể dục trường THPT Bình Xun .
Nhóm thực nghiệm (A) nhóm được sử dụng các hình thức tổ chức tập luyện đã
lựa chọn. Do giáo viên thực nghiệm và giáo viên thể dục trường phụ trách.
Nhóm đối chứng (B) nhóm học theo chương trình, giáo án bình thường do giáo
viên thể dục trường và giáo viên thực nghiệm phụ trách.
Trong q trình thực nghiệm tơi dùng các chỉ tiêu sau để đánh giá hiệu quả của bài
tập.
Mức độ tiếp thu kỹ thuật (tính bằng điểm).
Điểm thành tích (tính bằng điểm).
Điểm kỹ thuật (tính bằng điểm).
Tinh thần ý thức học tập (tính bằng điểm).
* Kế hoạch thực nghiệm
Để q trình thực nghiệm thu được kết quả và tiến hành nhanh chóng, căn cứ vào
trình độ đối tượng căn cứ vào nội dung mục đích, khối lượng, u cầu của kỹ thuật đồng
thời căn cứ vào qũy thời gian và chương trình đào tạo, mặt khác thơng qua tham khảo ý kiến
của các thầy cơ giáo dạy thể dục ở trường Bình Xun. Đề tài đã xây dựng kế hoạch thực
nghiệm trình bày ở bảng 7. Đây là kế hoạch tập luyện của một nhóm gồm 20 học sinh, tập
trong 2 tháng.
Bảng 7. Bảng kế hoạch thực hiện tập luyện
20
T
T
1
2
3
4
5
Giáo án (16 giáo án)
Nội
dung
1
Hình thức
tổ chức
TL theo
nhóm, cá
nhân
Hình
thức tổ
chức tập
luyện
đồng
loạt
Hình
thức trị
chơi
Hình
thức thi
đấu
Kiểm tra +
2
3
4
5
6
7
8
9
10 11 12 13 14 15
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
16
+
+
+
+
7.6.3. Sau thực nghiệm.
Qua thời gian thực nghiệm, đề tài đã thu được kết quả thể hiện ở những bảng
dưới đây:
Bảng 8. Kết quả thành tích sau thực nghiệm
A
(n=20)
SL
Giỏi
9 10
4
%
20
45
35
0
B
(n=20)
SL
0
5
8
7
%
0
25
40
35
Nhóm
Khá
7 8
9
Trung bình
5 6
7
Yếu kém
< 5
0
21
Sau thời gian tập luyện tơi tiếp tục sử dụng 4 bài tập kiểm tra để so sánh kết quả
của hai nhóm thực nghiệm và đối chứng có kết quả khác nhau rõ rệt.
KẾT LUẬN
Từ những kết quả nghiên cứu của đề tài cho phép rút ra một số kết luận sau:
1. Kỹ thuật tấn cơng cầu là kỹ chiến thuật được sử dụng nhiều hơn hẳn so với các
kỹ chiến thuật khác, đặc biệt là khi trình độ tập luyện của học sinh ngày càng cao thì
việc sử dụng kỹ chiến thuật này càng nhiều. Tuy nhiên hiệu quả của việc thực hiện kỹ
chiến thuật này chưa cao là do các ngun nhân chính ảnh hưởng đến. Vì vậy trong q
trình giảng dạy và huấn luyện cần phải khắc phục những ngun nhân trên. Việc xác
định ngun nhân trên là cơ sở quan trọng trong q trình lựa chọn bài tập.
2. Q trình nghiên cứu đã xác định được hệ thống bài tập gồm 09 bài trong đó có 2
nhóm là:
* Nhóm 1: Các bài tập nhằm nâng cao độ bật (05 bài).
* Nhóm 2: Các bài tập nâng cao khả năng phán đốn (04 bài).
3. Các bài tập nâng cao hiệu quả kỹ chiến thuật tấn cơng cầu trong mơn đá cầu cho
học sinh THPT do tơi lựa chọn qua thực nghiệm đã có tác dụng nâng cao hiệu quả rõ rệt
hơn so với các bài tập cũ.
Trong q trình nghiên cứu đề tài khơng tránh khỏi hạn chế, rất mong được sự góp
ý, bổ sung của thầy cơ giáo, để đề tài này được hồn thiện hơn.
8. Những thơng tin cần bảo mật: Khơng có
9. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến:
Sân bãi, dụng cụ tập luyện
10. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng
kiến theo ý kiến của tác giả và theo ý kiến của tổ chức, cá nhân đã tham gia áp
dụng sáng kiến lần đầu kể cả áp dụng thử nếu có:
22
Thơng qua đề tài nghiên cứu: “Phương pháp nâng cao chất lượng giảng dạy và
huấn luyện đá cầu cho học sinh trường THPT Bình Xun”.
10.1. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng
kiến theo ý của tác giả:
Học sinh ngày càng được nâng cao kỹ thuật, học sinh ngày càng được phát triển về
các tố chất sức nhanh, sức mạnh, sức bền và sự khéo léo.
10.2. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng
kiến theo ý của tổ chức cá nhân.
11. Danh sách những tổ chức/cá nhân đã tham gia áp dụng thử hoặc áp dụng
sáng kiến lần đầu (nếu có):
STT
Tên tổ chức/
1
cá nhân
Kiều Việt Anh
Địa chỉ
Phạm vi/ Lĩnh vực
Trường THPT Bình Xun
áp dụng sáng kiến
Thể dục 11
Bình Xun, ngày tháng năm 2019
Bình Xun, ngày tháng năm 2019
Thủ trưởng đơn vị
Tác giả sáng kiến
(Ký tên, đóng dấu)
(Ký, ghi rõ họ tên)
Phan Hồng Hiệp
Kiều Việt Anh
23
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Giáo trình đá cầu.
Luật đá cầu NXB TDTT.
Sách giáo viên: 10, 11, 12…
24
25
