skkn phương pháp nâng cao chất lượng giảng dạy các bài thực hành trong chương trình sinh học lớp 8
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (177.11 KB, 22 trang )
Sáng kiến kinh nghiệm
LỜI NĨI ĐẦU
Ngành Gi dục đã và đang thực hiện đổi mới phương pháp dạy học theo
hướng phát huy tính tích cực tự giác của học sinh. Trong phương pháp dạy học
mới này, học sinh là người chủ động giành lấy kiến thức dưới sự hướng dẫn của
giáo viên. Đặc biệt năm học 2006-2007 toàn ngành đang tích cực hưởng ứng
cuộc vận động hai khơng “ Nói khơng với tiêu cực trong thi cử và bệnh thành
tích trong giáo dục”. Vì vậy việc trang bị hệ thống kiến thức cho học sinh là
vấn đề đang được toàn xã hội quan tâm. Với mục tiêu phát triển toàn diện, mỗi
bộ mơn có một vị trí và vai trị nhất định, môn Sinh học 8 cũng nằm trong hệ
thống đó và nó góp phần thực hiện tốt mục tiêu và nhiệm vụ của bộ môn Sinh
học. Để thực hiện được mục tiêu đó phải kể đén vai trị quan trọng của các tiết
thực hành. Trong khi đó các tiết thực hành thường bị xem nhẹ, ít được coi trọng
chưa phát huy được vai trị của nó.
Vì vậy tơi tham gia nghiên cứu đề tài: “ Phương pháp nâng cao chất
lượng giảng dạy các bài thực hành trong chương trình Sinh học 8” Để tìm ra
các biện pháp nâng cao chất lượng khi giảng dạy bài thực hành.
Do thời gian nghiên cứu mở rộng kiến thức của đề tài còn hạn chế nên đề
tài khơng tránh khỏi những thiếu sót. Rất mong được sự đóng góp của các cấp
lãnh đạo và các đồng nghiệp!
Xin chân thành cảm ơn!
Giáo viên
: Hoàng Hồng Tuấn
1
TRƯỜNG THCS LAN MẪU
Sáng kiến kinh nghiệm
I- LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
1- Cơ sở lý luận:
Bộ mơn Sinh học nói chung và Sinh học lóp 8 nói riêng là bộ mơn khoa
học thực nghiệm nằm trong hệ thống khoa học tự nhiên cần có sự kết hợp linh
hoạt giữa các phương pháp, giữa lý thuyết và thực hành.
Qua quá trình giảng dạy Sinh học 8 nhằm cung cấp cho học sinh những
hiểu biết khoa học về đặc điểm cấu tạo, hoạt động của các cơ quan, hệ cơ quan
và trong mọi hoạt động sống của con người gíup cho con người sinh tồn và phát
triển. Trên cơ sở đó giáo dục cho học sinh biết các biệt pháp vệ sinh, rèn luyện
thân thể, bảo vệ và tăng cường sức khoẻ, nâng cao năng suất, hiệu quả trong học
tập góp phần thực hiện mục tiêu đào tạo những con người lao động linh hoạt
năng động, sáng tạo, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế xã hội của đất nước.
Đồng thời cũng rèn luyện các kỹ năng nghiên cứu bộ môn cho học sinh và cũng
góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục THCS.
Để thực hiện mục tiêu trên, việc dạy Sinh học 8 cần phải thực hiện đầy đủ
các nhiệm vụ trang bị các kiến thức, phát triển năng lực nhận thức, rèn kỹ năng
và nhiệm vụ giáo dục tư tưởng cho học sinh như nhiệm vụ giảng dạy Sinh học 8
đã nêu ở trên. Để có được kết quả đó khơng thể khơng kể đến vai trị to lớn của
các tiết thực hành ( tuy rằng chúng chiếm thời lượng rất nhỏ 7/70 tiết)
Giáo viên
: Hoàng Hồng Tuấn
2
TRƯỜNG THCS LAN MẪU
Sáng kiến kinh nghiệm
Qua các tiết thực hành gíup học sinh rèn luyện các năng lực sau:
- Khai thác kiến thức từ quan sát và từ mẫu vật, hình ảnh.
- Rèn kỹ năng bộ môn, đặc biệt là các kỹ năng áp dụng trong thực tế: kỹ
năng sơ cứu băng bó gãy xương, cầm máu và hơ hấp nhân tạo.
- Rèn luyện kỹ năng làm tường trình, thu hoạch từ đó giúp học sinh bổ
sung kiến thức và kiểm nghiệm kiến thức qua thực tế.
Từ đó thấy được vị thế và vai trò của thực hành là rất quan trọng không
thể thiếu được trong các môn khoa học tự nhiên nói chung và Sinh học 8 nói
riêng.
2- Cơ sở thực tiễn:
Các bài dạy về cấu tạo mô, tế bào, hoạt động của enzim trong nước bọt,
chức năng của tuỷ sống.. sẽ không sâu sắc học sinh không được củng cố và kiểm
nghiệm kiến thức nếu như khơng có các tiết thực hành hỗ trợ và các tiết thực
hành cũng không được thực hiện thành cơng nếu khơng có lý thuyết “ lý thuyết
khơng có thực hành là lý thuyết sng, thực hành khơng có lý thuyết là thực
hành mù qng” Các kiến thức sẽ đầy đủ hơn, sâu sắc hơn khi học sinh được tự
tìm tịi, kiểm nghiệm qua thực hành ”trăm nghe khơng bằng một thấy” Các thí
nghiệm, các buổi quan sát thiên nhiên sẽ gây hứng thú học tập Sinh học cho học
sinh, phát huy tính tích cực tư duy, chủ động giúp học sinh tìm ra kiến thức.
Để nâng cao chất lượng giảng dạy các bài thực hành trong chương trình
Sinh học 8 quả cũng khó. Bởi vì có những bài thực hành thì rất thực tế như các
Giáo viên
: Hoàng Hồng Tuấn
3
TRƯỜNG THCS LAN MẪU
Sáng kiến kinh nghiệm
bài về Sơ cứu người, nhưng có những bài rất khó và vượt xa khả năng của học
sinh như bài phân tích một khẩu phần ăn và lập khẩu phần ăn cân đối và nhiều
yếu tố khác tác động tới hiệu quả các bài thực hành sẽ khơng cao.
Qua nghiên cứu SGKSinh học, các tài liệu có liên quan và thực trạng
giảng dạy các bài Sinh học 8 hiện nay, kết hợp với vốn hiểu biết kiến thức và
kinh nghiệm tích luỹ bản thân tơi đã tìm tòi nghiên cứu đề tài “ Phương pháp
nâng cao chất lượng giảng dạy các bài thực hành trong chương trình Sinh
học 8”
Thông qua nghiên cứu đề tài nhằm nâng cao chất lượng hiệu quả giảng
dạy của bản thân đồng thời góp thêm một phần nhỏ vào việc nâng cao chất lượng
giảng dạy Sinh học 8 nói riêng và bộ mơn Sinh học THCS nói chung.
II/ MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU.
1. Xây dưng phương pháp tổ chức một tiết thực hành có hiệu quả.
Qua 7 bài thực hành trong chương trình Sinh học 8 sẽ xây dựng phương
pháp tổ chức một tiết dạy thực hành có hiệu quả. Định hướng cho việc nghiên
cứu để có thể phát triển một số dụng cụ thực hành, cải tiến một số đồ dùng phục
vụ cho tiết thực hành có hiệu quả, phù hợp với yêu cầu thực tiễn, tình hình cụ thể
trong chương trình Sinh học và ở địa phương với điều kiện thiếu thốn đồ dùng
thực hành cũng như đồ dùng dạy học.
Giáo viên
: Hoàng Hồng Tuấn
4
TRƯỜNG THCS LAN MẪU
Sáng kiến kinh nghiệm
Mặt khác, cần cho học sinh tham quan thực tế tại các cơ sở y tế của địa
phương, các hình ảnh mẫu và làm mẫu của giáo viên giúp học sinh định hướng
hình thành kiến thức, kỹ năng, kỹ xảo, thúc đẩy quá trình phát triển tư duy tích
cực của học sinh tạo được hứng thú, động cơ học tập và u thích bộ mơn.
2. Áp dụng đề tài trong công tác giảng dạy.
Sau khi nghiên cứu đề tài sẽ được áp dụng vào giảng dạy ở trường. Đề tài
sẽ được Hội đồng khoa học các cấp thẩm định, qua thẩm định nếu có tính khả thi
cao thì sẽ được đưa vào áp dụng giảng dạy các bài thực hành Sinh học 8 ở một
số trường và cũng góp phần nâng cao chất lượng hiệu quả giảng dạy các bài thực
hành Sinh học. Đề tài không chỉ áp dụng với lớp 8 mà còn áp dụng với cả bộ
mơn Sinh học ở cấp THCS và góp phần đổi mới phương pháp dạy học trong
giảng dạy môn Sinh học nói riêng và nâng cao chất lượng ở cấp THCS.
III- ĐỐI TƯỢNG VÀ NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU
1- Đối tượng nghiên cứu.
Tất cả các yếu tố trong một tiết thực hành là đối tượng nghiên cứu của đề
tài:
+ Sự nghiên cứu, chuẩn bị của giáo viên.
+ Sự chuẩn bị đồ dùng của học sinh
Giáo viên
: Hoàng Hồng Tuấn
5
TRƯỜNG THCS LAN MẪU
Sáng kiến kinh nghiệm
+ Sự hướng dẫn thực hành của giáo viên.
+ Nội dung của bài thực hành.
+ Phương pháp tổ chức hoạt động thực hành của giáo viên.
+ Các hình ảnh mẫu liên quan đến bài thực hành.
+ Hoạt động thực hành của học sinh.
+ Kết quả của tiết thực hành (được thể hiện chủ yếu trên sản phẩm của
hoạt động thực hành)
2- Nhiệm vụ nghiên cứu.
Đề tài có chất lượng và có tính khả thi, gắn liền với yêu cầu thực tế, nhất
thiết phải thực hiện các yêu cầu sau:
- Chọn đối tượng để nghiên cứu.
- Tìm hiểu sự chuẩn bị của giáo viên trước buổi thực hành.
- Tìm hiểu các tiết thực hành về các phương diện:
+ Sự chuẩn bị đồ dùng thực hành của học sinh.
+ Sự hướng dẫn thực hành của giáo viên.
+ Nội dung của buổi thực hành.
+ Theo dõi phương pháp tổ chức hoạt động thực hành của giáo viên và
hoạt động của học sinh.
Giáo viên
: Hoàng Hồng Tuấn
6
TRƯỜNG THCS LAN MẪU
Sáng kiến kinh nghiệm
+ Tìm hiểu sản phẩm như: kết quả hoạt động thí nghiệm, các hình vẽ
(nếu có) để học sinh điền, các sản phẩm thực hành(cố định xương, cầm
máu…) bản thu hoạch của học sinh.
- Thiết kế một bài thực hành trong Sinh học 8.
IV. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
1. Điều tra cơ bản
Thực trạng công tác giảng dạy các bài thực hành ở một số trường THCS.
Kết quả tiếp thu kiến thức, rèn luyện kỹ năng, kỹ xảo của học sinh qua các
bài thực hành.
2. Phân tích tổng hợp gắn với lý luận thực tiễn.
Nghiên cứu kỹ các bài thực hành, xác định rõ mục tiêu: về kiến thức, kỹ
năng và thái độ tư tưởng.
Vận dụng linh hoạt phương pháp sư phạm, vấn đề đổi mới phương pháp
giảng dạy môn Sinh học được đề cập trong các bài thực hành. Từ đó xây dựng
phương pháp dạy học mang tính đặc thù đối với các tiết dạy bài thực hành Sinh
học 8.
Thiết kế những hoạt động dậy học tích cực nhằm đạt được những mục
tiêu của bài thực hành trên cơ sở lựa chọn và phối hợp các phương pháp dạy học
và hình thức tổ chức dạy học phù hợp với đặc trưng của bài thực hành, nội dung
kiến thức và trình độ của học sinh.
Giáo viên
: Hồng Hồng Tuấn
7
TRƯỜNG THCS LAN MẪU
Sáng kiến kinh nghiệm
3. Kiểm nghiệm.
• Vận dụng phương pháp tổ chức các bài thực hành Sinh học 8 và thực
tiễn giảng dạy, tiến hành kiểm tra kết quả giảng dạy so sánh các mặt:
+ Việc nắm nội dung kiến thức của học sinh được thể hiện bằng các sản
phẩm của hoạt động thực hành.
+ Sự phát triển tư duy khoa học, tư duy khái quát hoá, trừu tượng hoá.
+ Khả năng sáng tạo, vận dụng thực tế của học sinh.
+ Rèn luyện các kỹ năng bộ môn, đặc biệt là kỹ năng cố định xương, cầm
máu, hô hấp nhân tạo, băng bó vết thương và làm thí nghiệm chứng minh vai trị
của tuỷ sống.
• Bằng các hình thức:
+ Tích cực hoá hoạt động nhận thức của học sinh.
+ Quan sát quá trình hoạt động thực hành của học sinh.
+ Vấn đáp tìm tịi nắm thực tế.
+ Nghiên cứu sản phẩm của hoạt động thực hành như: cố định xương,
băng bó vết thương, cầm máu và hồn thành bảng thu hoạch chuẩn bị sẵn.
+ Sử dụng phiếu học tập đã được chuẩn bị sẵn.
4.Tổng kết rút kinh nghiệm
Giáo viên
: Hoàng Hồng Tuấn
8
TRƯỜNG THCS LAN MẪU
Sáng kiến kinh nghiệm
Từ những kết quả đạt được, từ những vấn đề cịn thiếu sót thể hiện trên sản
phẩm của hoạt động thực hành, tiến hành phân tích đánh giá cải tiến, bổ sung
phương pháp phát huy các thế mạnh và khắc phục tồn tại để hoàn thiện phương
pháp giảng dạy các bài thực hành Sinh học 8 tiến tới đạt hiệu quả chất lượng cao
nhất.
V: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU.
A. Điều tra cơ bản
1. Sự chuẩn bị của giáo viên và học sinh
Đối với bài thực hành nói riêng thì sự chuẩn bị là rất quan trọng ảnh
hưởng tới sự thành cơng của tiết dạy. Trên thực tế thì sự chuẩn bị của giáo viên
cịn nằm trong khn mẫu có sẵn ở SGK cịn học sinh đương nhiên phụ thuộc
vào giáo viên. Có những tiết thực hành đáng lẽ có thể có kết quả rất tốt song do
sự chuẩn bị không tốt của học sinh dẫn đến kết quả không cao.
2. Phương pháp tổ chức.
Với các bài thực hành, thường yêu cầu học sinh được thực hành hoàn thiện
một số kỹ năng: băng bó vết thương, phân tích khẩu phần ăn cho trước... Nhưng
thực tế thì học sinh ít được thực hành mà chủ yếu quan sát giáo viên làm thực
hành, những sản phẩm sau khi giáo viên đã băng bó, cố định xương, làm thí
nghiệm, tính tốn sẵn. Trong khi đó học sinh có thể làm được hơn thế rất nhiều
các em có thể tham gia trực tiếp băng bó vết thương, làm thí nghiệm về enzim,
Giáo viên
: Hoàng Hồng Tuấn
9
TRƯỜNG THCS LAN MẪU
Sáng kiến kinh nghiệm
tính tốn các thành phần của một khẩu phần ăn cho trước, làm thí nghiệm chứng
minh vai trị của tuỷ sống.
Việc tổng kết đánh giá cơng việc của học sinh hết sức cần thiết và có ý
nghĩa rất quan trọng khi tự mình làm việc và học sinh cần được đánh giá nhìn
nhận đầy đủ khách quan tạo hứng thú trong quá trình tiếp thu kiến thức. Vậy mà
hiện nay các sản phẩm hoạt động thực hành của học sinh ít được kiểm tra đánh
giá, phần nhiều vì lý do thời gian. Đa số các giáo viên chỉ quan tâm làm thế nào
để truyền tải hết kiến thức mà không để ý đến việc học sinh tiếp thu như thế nào,
lĩnh hội được những gì và đã làm được những gì qua tiếp thu kiến thức lý
thuyết.
B. Giải pháp khắc phục.
1. Sự chuẩn bị của giáo viên và học sinh
* Đối với giáo viên:
- Cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng về phương tiện và nội dung giáo viên phải
xây dựng kế hoạch từ đầu năm về phương tiện thực hành ở mỗi bài, để nắm thế
chủ động trong tiết thực hành. Trong thực hành cần có những dụng cụ, thiết bị,
vật mẫu có sẵn hoặc tìm tịi trong thiên nhiên đặc biệt là bộ mơn Sinh học.
- Về nội dung: mỗi giáo viên được phụ trách khối lớp giảng dạy cần làm
tốt công việc về chuyên môn và các kiến thức khác (hiểu biết về y tế, lĩnh vực có
liên quan) để bài thực hành đạt kết quả cao.
Giáo viên
: Hoàng Hồng Tuấn
10
TRƯỜNG THCS LAN MẪU
Sáng kiến kinh nghiệm
* Đối với học sinh:
- Cần nêu cao tinh thần ý thức, thái độ trong giờ thực hành. Giáo dục cho
các em lòng yêu thiên nhiên từ đó biết cách bảo vệ và giữ gìn sức khoẻ cho
chính mình, sự chuẩn bị các dụng cụ cần thiết( que nẹp, bơng băng, ếch đồng để
chứng minh vai trị của tuỷ sống) sẽ tạo hứng thú học tập. Do vậy giáo viên cần
quan tâm sát sao đến sự chuẩn bị của học sinh, có như vậy hiệu quả của việc
chuẩn bị mới cao, góp phần thực hiện thành cơng giờ thực hành sinh học lớp 8.
2. Phương pháp tổ chức:
Trong giờ thực hành học sinh phải thực hiện những công việc cơ bản, giáo
viên chỉ hướng dẫn và làm mẫu, học sinh có được trực tiếp làm việc thì mới đảm
bảo mục tiêu là học sinh được tự mình tìm tịi, phát hiện kiến thức trên sản phẩm
thực hành, trên cơ sở đó giúp học sinh phát huy tính tích cực tư duy , tự lực,
chủ động giúp học sinh có thể tìm ra kiến thức từ đó hình thành các kỹ năng kỹ
xảo, thúc đẩy tư duy tích cực cho học sinh, tạo hứng thú học tập cho học sinh
u thích bộ mơn.
3.Tổng kết đánh giá.
Tổng kết đánh giá là khâu quan trọng trong phương pháp dạy học. Trên cơ
sở đó cần kết hợp sự đánh giá của giáo viên với sự tự đánh giá của học sinh, qua
đó giáo viên thấy được kết quả học tập của các em và mức độ truyền đạt kiến
thức của mình từ đó rút ra được kinh nghiệm nhằm điều chỉnh phương pháp
dạy học của mình sao cho có hiệu quả và thích hợp với đối tượng mình giảng
dạy.
Giáo viên
: Hồng Hồng Tuấn
11
TRƯỜNG THCS LAN MẪU
Sáng kiến kinh nghiệm
-Giáo viên có thể đánh giá dưới nhiều hình thức khác nhau: mức độ hồn
thành bài thực hành, ý thức thực hành của học sinh và kết quả bài thu hoạch.
Phần đánh giá cần tỉ mỉ cụ thể cho từng học sinh để từ đó các em tìm ra ưu điểm
và nhược điểm, có biện pháp khắc phục các nhược điểm đó nhằm nâng cao chất
lượng các bài thực hành Sinh học 8 nói riêng và bộ môn Sinh học.
C. Định hướng phương pháp chung dạy các bài thực hành SH 8
* Về phương pháp giáo viên tổ chức thực hiện:
- Chuẩn bị đồ dùng thực hành cần thíêt.
- Căn cứ vào các bước thực hành của SGK phát triển theo định hướng của
GV.
- Trong quá trình thực hành được thể hiện ở các nhóm nhưng thu hoạch lại
được thể hiện ở các cá nhân.
* Về hoạt động của học sinh:
- Rèn luyện các kỹ năng bộ môn đặc biệt là các kỹ năng cố định xương,
làm thí nghiệm, cầm máu..
- Tìm ra kiến thức kiểm nghiệm kiến thức qua thực hành, quan sát sản
phẩm thực hành.
- Có kỹ năng hoạt động nhóm, làm tường trình, viết thu hoạch.
* Về kết quả: Được thể hiện trên sản phẩm của hoạt động thực hành.
D. Một số thí dụ minh hoạ:
Giáo viên
: Hoàng Hồng Tuấn
12
TRƯỜNG THCS LAN MẪU
Sáng kiến kinh nghiệm
THIẾT KẾ DẠY MỘT BÀI THỰC HÀNH SINH HỌC 8:
Bài 26: THỰC HÀNH :
TÌM HIỂU HOẠT ĐỘNG CỦA ENZIM TRONG NƯỚC BỌT
I-Mục tiêu:
- Biết đặt các thí nghiệm để tìm hiểu những điều kiện bảo đảm cho enzim
hoạt động ( trong thí nghiệm này enzim trong nước bọt chỉ tác động với tinh bột
chín trong điều kiện áp suất 1 at, t0 = 370C, môi trường kiềm nhẹ)
- Biết rút ra kết luận từ kết quả so sánh giữa thí nghiệm với đối chứng.
- Rèn luyện tính bền bỉ, khoa học.
- Giáo dục vệ sinh ăn uống.
II-Chuẩn bị:
1. Dụng cụ thực hành :12 ống nghiệm nhỏ, giá để ống nghiệm, đèn cồn và giá
đun, ống đong chia độ, cuộn giấy đo pH, phễu nhỏ và bông lọc, bình thuỷ tinh,
đũa thuỷ tinh, nhiệt kế, cặp ống nghiệm, mayso đun nước.
2. Vật liệu :
- Nước bọt hồ lỗng( 25%) lọc qua bơng lọc.
- Hồ tinh bột 1%
- Hố chất : dd HCl 2%, dd Iốt 1%, thuốc thử Strơme
III.Nội dung và cách tiến hành:
Giáo viên
: Hồng Hồng Tuấn
13
TRƯỜNG THCS LAN MẪU
Sáng kiến kinh nghiệm
Bước 1: Hướng dẫn thực hành:
* HĐ1: Tổ chức thực hành
- GV phân chia các nhóm thực hành.
- GV kiểm tra các dụng cụ thực hành của các nhóm.
- GV hướng dẫn cách pha nước bọt( 6ml nước bọt + 18 ml nước cất)
* HĐ2: Hướng dẫn học sinh cách làm thí nghiệm:
- Lấy 4 ống nghiệm đặt tên là A, B, C, D với dd trong các ống như sau:
+ Ống A: 2 ml hồ tinh bột + 2ml nước lã.
+ Ống B: 2 ml hồ tinh bột + 2ml nước bọt.
+ Ống C: 2 ml hồ tinh bột + 2 ml nước bọt đã đun sôi.
+ Ống D: 2 ml hồ tinh bột + 2 ml nước bọt + vài giọt dd HCl 2%.
- Đặt 4 ống nghiệm trong chậu nước nóng 37 0C trong thời gian 15 phút
(hình 26.1).
* HĐ3: Hướng dẫn học sinh quan sát:
- GV yêu cầu HS quan sát hiện tượng xảy ra và ghi lại kết quả.
- GV hướng dẫn HS giải thích các hiện tượng.
* HĐ 4: Kiểm tra kết quả thí nghiệm:
- GV yêu cầu HS so sánh dd trong ống nghiệm với ban đầu.
- GV hướng dẫn HS chia dd trong mỗi ống nghiệm ra làm 2 phần đựng
trong 2 ống nghiệm mới:
Giáo viên
: Hoàng Hồng Tuấn
14
TRƯỜNG THCS LAN MẪU
Sáng kiến kinh nghiệm
+ Ống A thành: A1 và A2
+ Ống B thành: B1 và B2
+ Ống C thành: C1 và C2
+ Ống D thành: D1 và D2
- Tiếp tục hướng dẫn HS cách kiểm tra như sau:
+ Ống A1
+ Ống B1
Thêm vào mỗi ống vài giọt dd Iốt 1%
+ Ống C1
+ Ống D1
+ Ống A2
+ Ống B2
Thêm vào mỗi ống vài giọt dd Strôme.
+ Ống C2
Đun sôi mỗi ống trên ngọn lửa đèn cồn.
+ Ống D2
Bước 2: Hoạt động thực hành:
* HĐ1: HS thực hiện các thao tác cho dd vào các ống A, B, C, D đúng tỉ lệ như
hướng dẫn.
HS thực hành theo các nhóm tuỳ theo số lượng HS
HS làm thí nghiệm quan sát hiện tượng xảy ra trong khi để 15 phút( H26)
HS thảo luận từng nhóm đê giải thích các hiện tượng xảy ra.
Giáo viên
: Hoàng Hồng Tuấn
15
TRƯỜNG THCS LAN MẪU
Sáng kiến kinh nghiệm
HS tiến hành kiểm tra kết quả thí nghiệm và ghi lại vào bảng 26.2SGK
HĐ 2: Kiểm tra kết quả làm thí nghiệm:
GV kiểm tra kết quả bảng 26.1, 26.2 HS đã thực hiện.
GV đưa kết quả chuẩn Bảng 26.1, 26.2 và giải thích các hiện tượng.
- Tinh bột + Iốt
màu xanh
- Đường + thuốc thử Strôme
mầu đỏ nâu
GV nhận xét kết quả các nhóm, chỉ ra chỗ sai sót và nguyên nhân.
* HĐ 3 : Tổng kết:
- Gv nhận xét cách làm thí nghiệm của HS.
- Gv cho biết những sai sót thường xảy ra khi làm thí nghiệm và chứng
minh vai trị của enzim trong nước bọt.
- Gv nhận xét, cho điểm vài nhóm làm tốt và nhắc nhở các nhóm hoạt
động có kết quả chưa cao.
- Gv cho HS thu dọn vệ sinh.
IV. Củng cố:
Gv đánh giá nhận xét tồn bộ q trình thực hành.
Hs trình bày nhấn mạnh các nội dung đã quan sát được.
Gv hướng dẫn HS viết thu hoạch theo yêu cầu SGK.
V. Dặn dò:
HS chuẩn bị đồ dùng, xem trước bài tiêu hố ở dạ dày.
Giáo viên
: Hồng Hồng Tuấn
16
TRƯỜNG THCS LAN MẪU
Sáng kiến kinh nghiệm
Bảng 26.1:
Các ống
Hiện tượng
nghiệm
( độ trong)
Giải thích
A
Khơng đổi
Nước lã khơng có enzim biến đổi tinh bột.
B
Tăng lên
Nước bọt có enzim làm biến đổi tinh bột.
C
Khơng đổi
Nước bọt đun sơi làm mất hoạt tính của enzim biến
đổi tinh bột
D
Không đổi
Do dd HCl đã hạ thấp pH nên enzim trong nước bọt
không hoạt động, không làm biến đổi tinh bột
Bảng 26.2:
Các ống
Hiện tượng
nghiệm
( màu sắc)
A1
Có màu xanh
A2
Khơng có mầu đỏ nâu
B1
Khơng có mầu xanh
B2
Giáo viên
Có mầu đỏ nâu
: Hồng Hồng Tuấn
Giải thich
Nước lã khơng có enzim biến đổi tinh bột
thành đường
Nước bọt có enzim làm biến đổi tinh bột
thành đường.
17
TRƯỜNG THCS LAN MẪU
Sáng kiến kinh nghiệm
C1
Có màu xanh
C2
Khơng có mầu đỏ nâu
D1
Có màu xanh
D2
Khơng có mầu đỏ nâu
Enzim trong nước bọt bị đun sơi khơng
cịn khả năng biến đổi tinh bột thành
Enzim trong nước không hoạt động ở pH
axit nên tinh không bị biến đổi thành
VI. KẾT LUẬN VÀ Ý KIẾN ĐỀ XUẤT:
1. Kết luận:
Qua nghiên cứu ta thấy được vai trò to lớn của các tiết thực hành góp phần
hệ thống hố kiến thức, hình thành kiếnthức ở học sinh một cách logic và sâu
sắc.Tuy rằng nó chiếm thời lượng nhỏ ( 7/70 tiết) nhưng rõ ràng để giảng dạy có
hiệu quả thì lýluận ln ln phải gắn liền với thực tiễn,lý thuyết phải gắn liền
với thực hành đặc biệt là bộ môn Sinh học.
Để nâng cao chất lượng các tiết thực hành ở chương trình Sinh học 8 Giáo
viên cần phải chuẩn bị chu đáo cho các tiết thực hành, kết hợp linh hoạt các
phương pháp thực hành và yêu cầu HS có thái độ nghiêm túc trong q trình
chuẩn bị đồ dùng và thực hành. Từ đó góp phần nâng cao hiểu biết về mơn Sinh
học, u thích bộ mơn và nâng cao chất lượng giáo dục tồn diện.
2. Ý kiến đề xuất:
* Đối với các cấp quản lý giáo dục :
-Nên thường xuyên tổ chức những đợt thực tập cụm để thảo luận, rút kinh
nghiệm, tìm ra những bài học quý báu nhất cho việc giảng dạy các bài thực hành.
Giáo viên
: Hoàng Hồng Tuấn
18
TRƯỜNG THCS LAN MẪU
Sáng kiến kinh nghiệm
- Cung cấp bổ sung các đồ dùng thực hành.
- Kiểm tra thường xuyên hơn việc sử dụng thiết bị dạy học ở trên lớp của
mỗi giáo viên.
- Tổ chức bồi dưỡng về sử dụng các thiết bị dạy học cho giáo viên.
* Đối với các giáo viên dạy bộ môn:
- Thường xuyên trau dồi kiến thức, tự rút kinh nghiệm qua các bài thực
hành.
- Cần có kế hoạch sử dụng đồ dùng dạy các bài thực hành theo PPCT và căn
cứ tình hình thực tế của nhà trường và địa phương.
- Thường xuyên sử dụng, cải tiến đồ dùng dạy học và quan tâm đúng mức
tới các tiết thực hành.
- Nên thực hiện đầy đủ những yêu cầu về đổi mới phương pháp dạy học
theo chương trình và SGK mới.
Lan Mẫu, ngày 10 tháng 5 năm 2007
Người viết
NGUYỄN VĂN SINH
Ý KIẾN NHẬN XÉT CỦA TRƯỜNG
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
Giáo viên
: Hoàng Hồng Tuấn
19
TRƯỜNG THCS LAN MẪU
Sáng kiến kinh nghiệm
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………..
……………………………………………………………………………………
………………………………………
Ý KIẾN NHẬN XÉT CỦA PHÒNG GD LỤC NAM
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……….
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
Giáo viên
: Hoàng Hồng Tuấn
20
TRƯỜNG THCS LAN MẪU
Sáng kiến kinh nghiệm
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
MỤC LỤC
NỘI DUNG
TRANG
Lời nói đầu
1
I. Lý do chọn đề tài
2
II. Mục đích nghiên cứu
4
III. Đối tượng nhiệm vụ nghiên cứu
5
IV. Phương pháp nghiên cứu
6
V. Nội dung nghiên cứu
8
A. Điều tra cơ bản
8
B. Giải pháp khắc phục
9
C. Định hướng phương pháp chung dạy các bài thực hành SH8
D. Một số thí dụ minh hoạ
11
VI. Kết luận và ý kiến đề xuất
15
Ý kiến nhận xét của nhà trường và phịng GD
17
Giáo viên
: Hồng Hồng Tuấn
21
TRƯỜNG THCS LAN MẪU
Sáng kiến kinh nghiệm
Mục lục
Giáo viên
18
: Hoàng Hồng Tuấn
22
TRƯỜNG THCS LAN MẪU
