Tải bản đầy đủ (.doc) (10 trang)

Tài liệu Phông lưu trữ cá nhân docx

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (208.71 KB, 10 trang )

Tài Liệu
Phông lưu trữ cá nhân
1
Mục Lục
I. V i nét v phông l u tr có xu t x cá nhân à ề ư ữ ấ ứ 3
Có th d a v o 1 s tiêu chu n ánh giá t i li u phông cá nhân:ể ự à ố ẩ để đ à ệ 4
II. M t s thông tin v phông l u tr có xu t x cá nhân trên th gi iộ ố ề ư ữ ấ ứ ế ớ 5
III. M t s thông tin v phông l u tr các nhân v t l ch s , tiêu bi u c a ng ng ộ ố ề ư ữ ậ ị ử ể ủ Đả đồ
th i l các cán b lãnh o ch ch t c a Nh n c, c a các t ch c chính tr - xã h iờ à ộ đạ ủ ố ủ à ướ ủ ổ ứ ị ộ 6
1. Pháp lu t c a Nh n c v ch tr ng c a ng ta i v i t i li u cá nhân v ậ ủ à ướ à ủ ươ ủ Đả đố ớ à ệ à
phông l u tr cá nhânư ữ 6
2. T i li u phông cá nhân Ch t ch H Chí Minh theo Q 94 c a B Chính trà ệ ủ ị ồ Đ ủ ộ ị 6
3. T i li u v n ki n các nhân v t l ch s , tiêu bi u c a ng, ng th i l cán b lãnhà ệ ă ệ ậ ị ử ể ủ Đả đồ ờ à ộ
o ch ch t c a Nh n c, c a các t ch c chính tr -xã h i, bao g m: đạ ủ ố ủ à ướ ủ ổ ứ ị ộ ồ 8
4. T i li u v n ki n c a m t s cán b , ng viên tiêu bi u khác do Trung ng quy à ệ ă ệ ủ ộ ố ộ đả ể ươ
nh tùy theo t ng th i k .đị ừ ờ ỳ 8
5. T i li u v n ki n quan tr ng c a các ng chí Bí th , Phó bí th c p u các c p à ệ ă ệ ọ ủ đồ ư ư ấ ỷ ấ
qua các nhi m k .ệ ỳ 8
6. M t s phông l u tr cá nhân hi n ang b o qu n trong kho l u tr trung ng ộ ố ư ữ ệ đ ả ả ư ữ ươ
ng v các y viên B chính tr , Ban bí th trung ng CSVN các khóa I - IX d Đả à ủ ộ ị ư ươ Đ ự
ki n l p phông l u tr cá nhân ế ậ ư ữ 8
2
BÀN VỀ PHÔNG LƯU TRỮ CÁ NHÂN VÀ
THÀNH PHẦN PHÔNG LƯU TRỮ CÁ NHÂN BẢO QUẢN
TRONG CÁC LƯU TRỮ ĐẢNG
TS. Nguyễn Lệ Nhung
1
Vấn đề Phông lưu trữ cá nhân luôn được các nhà lưu trữ quan tâm thảo
luận. Trong phạm vi một bài viết nhỏ, xin được chia sẻ một số thông tin cùng
đồng nghiệp. Bài viết gồm 3 phần:
- Vài nét về phông lưu trữ có xuất xứ cá nhân


- Một số thông tin về phông lưu trữ có xuất xứ cá nhân trên thế giới
- Một số thông tin về phông lưu trữ các nhân vật lịch sử, tiêu biểu của
Đảng đồng thời là các cán bộ lãnh đạo chủ chốt của Nhà nước, của các tổ
chức chính trị - xã hội
I. Vài nét về phông lưu trữ có xuất xứ cá nhân
Phông lưu trữ có xuất xứ cá nhân là phông lưu trữ các tài liệu được
hình thành trong quá trình hoạt động, trong đời sống của một cá nhân riêng
biệt, gia đình hay dòng họ. Có 3 dạng phông
- Phông cá nhân: Tài liệu hình thành trong quá trình hoạt động của
cá nhân.
- Phông gia đình: tài liệu hình thành trong quá trình hoạt động của cả
gia đình.
- Phông dòng họ: tài liệu hình thành trong quá trình tồn tại của cả gia
đình trong một số thế hệ.
Phông gia đình và phông dòng họ khác nhau ở chỗ: phông gia đình
gồm tài liệu của không quá 3 thế hệ, còn phông dòng họ bảo quản tài liệu
không ít hơn 4 thế hệ.
Người được lập phông cá nhân là các nhà hoạt động chính trị, xã hội,
các nhà khoa học, nhà văn, nhà thơ, nhà sáng chế và những người đi đầu
trong sản xuất XHCN và của những người kết quả cuộc sống và hoạt động
của họ hình thành các tài liệu quý hiếm. Mỗi một phông cá nhân là một tập
hợp độc lập những tài liệu hình thành trong cuộc đời và sự nghiệp của cá nhân
đó.
Xác định giới hạn phông cá nhân trước hết cần lưu ý xác định độ dài
cuộc sống và hoạt động của cá nhân được thành lập phông. Tuy nhiên, có
những phông cá nhân có giới hạn dài hơn cuộc sống của cá nhân được thành
lập phông. Trong thành phần của phông cá nhân, trong 1 số trường hợp có cả
tài liệu được hình thành sau khi cá nhân ấy đã qua đời như: tài liệu tang lễ,
các bài báo, hồi ký về cá nhân đó, tài liệu về tổ chức lễ kỷ niệm và xuất bản
các tác phẩm của cá nhân đó. Trong thành phần phông cá nhân, ngoài những

1
Cục Lưu trữ Văn phòng trung ương Đảng
3
tài liệu lưu trữ cá nhân của người được thành lập phông (tài liệu riêng tư, bản
thảo, thư từ, v.v…) có thể có cả những tài liệu của những người thân gần gũi
của cá nhân đó (bố, mẹ, vợ hoặc chồng, anh chị em và con cái, v.v…) nếu
như những tài liệu này có ý nghĩa đối với cá nhân đó, hoặc những tài liệu này
có giá trị về mặt khoa học và các giá trị khác.
Nếu như những người thân của cá nhân được thành lập phông cũng là
những người hoạt động nổi tiếng và tài liệu của họ có với khối lượng lớn thì
tập hợp các tài liệu của các cá nhân này không gọi là phông cá nhân nữa mà là
phông gia đình.
Cần lưu ý trong thành phần phông lưu trữ cá nhân không cần các loại
tài liệu chính thức có liên quan đến hoạt động của cơ quan, nơi cá nhân đó
công tác, các tài liệu này thuộc phông lưu trữ cơ quan
Có thể dựa vào 1 số tiêu chuẩn để đánh giá tài liệu phông cá nhân:
- Ý nghĩa cá nhân trong sự phát triển của các lĩnh vực chính trị, khoa
học, văn hóa, và các lĩnh vực khác nhau của xã hội
- Vai trò của cá nhân như một thành viên hay 1 người đứng đầu 1 tổ
chức với tư cách là 1 chứng nhân lịch sử
- Ý nghĩa của giai đoạn lịch sử mà cá nhân đó đã sống và hoạt động
- Ý nghĩa của cơ quan, tổ chức mà cá nhân đó làm việc
- Quan hệ dòng họ và gia đình của cá nhân đó
Sơ bộ bước đầu có thể đề xuất hệ thống hóa tài liệu trong phông cá
nhân theo từng nhóm như sau:
1. Tài liệu về tiểu sử
2. Tài liệu về hoạt động chuyên môn
3. Tài liệu về hoạt động trong các lĩnh vực xã hội khác: đoàn thể, tổ
chức xã hội, câu lạc bộ,…
4. Tài liệu về sáng tạo nghệ thuật, các tác phẩm văn học, thơ ca, nhạc

họa, v.v… của cá nhân;
5. Thư từ trao đổi giữa cá nhân với các cơ quan và các cá nhân khác
bao gồm thư gửi đi và thư nhận lại
6. Tài liệu về tài sản: các giấy chứng nhận quyền sở hữu, hóa đơn, chứng từ
về mua bán tài sản hoặc tài liệu có liên quan đến cá nhân đó về tài sản;
7. Tài liệu tạo hình: ảnh chụp, ký họa, tranh vẽ về cá nhân
8. Các sưu tập do cá nhân sưu tầm, thu thập: tranh, ảnh, tem, tài liệu,
hiện vật, v.v…
9. Tài liệu dòng họ:
- Nhóm tài liệu về vợ (chồng)
- Nhóm tài liệu về con cái
- Nhóm tài liệu về họ hàng
4
10. Tài liệu về cá nhân được thu thập, sưu tầm sau khi cá nhân đó qua
đời: tài liệu về tang lễ, điếu văn, hồi ký, bài viết về cá nhân đó,…
II. Một số thông tin về phông lưu trữ có xuất xứ cá nhân trên thế giới
- Trên thế giới, nhiều nước đặc biệt, nhiều đảng của các nước xã hội chủ
nghĩa trước đây quan tâm đến việc nghiên cứu lý luận và thực tiễn lập phông tài
liệu có xuất xứ cá nhân. Họ xem tài liệu cá nhân có ý nghĩa trên phương diện
đảng, nhà nước, xã hội là đối tượng điều chỉnh của pháp luật. Luật lưu trữ năm
1996 của Cộng hòa dân chủ nhân dân Trung Hoa chế định: “…tài liệu lưu trữ -
nghĩa là các hồ sơ mang tính lịch sử - ở nhiều dạng khác nhau, bao gồm tài liệu
chữ viết với những ngôn ngữ khác nhau, tranh, ảnh, biểu đồ, tài liệu nghe nhìn,…
được bảo quản có giá trị về mặt nhà nước, xã hội đã và đang hình thành trực tiếp
trong hoạt động chính trị, kinh tế, khoa học, công nghệ, tôn giáo và các hoạt động
khác của các cơ quan nhà nước, các tổ chức chính trị-xã hội và các cá nhân”. Đây
là cơ sở pháp lý để các nhà khoa học lịch sử Trung Quốc lập phông lưu trữ cá
nhân của các nhà hoạt động chính trị Đảng và nhà nước ở Trung Quốc, các nhà
hoạt động chính trị của các đảng phái khác, nhiều cá nhân tiêu biểu của các triều
đại phong kiến trước đây.

- Ngay sau khi Cách mạng xã hội chủ nghĩa tháng Mười Nga thành
công, chính quyền Xô viết đã sưu tầm, mua lại tài liệu phông cá nhân Mác-
Ăng ghen (phông lưu trữ số 1) với hàng ngàn hồ sơ chia thành 5 tổng mục
lục, bảo quản tất cả di sản của chủ nghĩa Mác. Tổng cục lưu trữ và Viện
nghiên cứu toàn Liên bang về văn kiện học và lưu trữ học đã soạn thảo và ban
hành nhiều văn bản hướng dẫn nghiệp vụ về phông lưu trữ cá nhân.
Theo số liệu chưa đầy đủ, từ năm 2003 trở về trước, ngoài phông lưu
trữ các nhà hoạt động văn hóa, kinh tế, xã hội,… Đảng Cộng sản Liên Xô lập
200 phông cá nhân, Đảng Xã hội thống nhất Đức (Đông Đức) 175 phông,
Bungari 125 phông, Hunggari 142 phông và 430 sưu tập cá nhân các nhà hoạt
động chính trị,…
- Về nghiên cứu lý luận về phông lưu trữ cá nhân được nhiều nước
quan tâm và đã có nhiều hội thảo quốc tế đề cập đến, đáng chú ý nhất là hội
nghị lưu trữ đảng 10 nước xã hội chủ nghĩa tại Praha (Tiệp Khắc) bàn về
phông lưu trữ có xuất xứ cá nhân, trong đó có bàn về nội dung cụ thể như: xác
định vị trí phông cá nhân các nhà hoạt động chính trị của Đảng trong Phông
lưu trữ quốc gia; về nguồn thu thập tài liệu; chỉnh lý tài liệu phông lưu trữ cá
nhân; đánh giá giá trị tài liệu phông lưu trữ cá nhân trên 3 lĩnh vực cụ thể là
:tính chất của di sản, ý nghĩa cá nhân hình thành phông, khối lượng và giá trị
tài liệu trong phông, mối quan hệ giữa tài liệu đã bảo quản với tình trạng hoàn
chỉnh của phông.
5
III. Một số thông tin về phông lưu trữ các nhân vật lịch sử, tiêu biểu của
Đảng đồng thời là các cán bộ lãnh đạo chủ chốt của Nhà nước, của các tổ
chức chính trị - xã hội
1. Pháp luật của Nhà nước và chủ trương của Đảng ta đối với tài liệu cá
nhân và phông lưu trữ cá nhân
Pháp lệnh 1982 về bảo vệ tài liệu lưu trữ quốc gia tại điều 1, chương 1
quy định chung “Tài liệu lưu trữ là những tài liệu có giá trị,… được hình
thành trong quá trình hoạt động của các cơ quan Đảng và Nhà nước,… và các

nhân vật trải qua các thời kỳ lịch sử của dân tộc Việt Nam…”.
Pháp lệnh lưu trữ quốc gia 2001 quy định “Tài liệu lưu trữ là những tài
liệu có giá trị,… (…) tài liệu về thân thế sự nghiệp và hoạt động của Chủ tịch
Hồ Chí Minh, của các nhân vật lịch sử, tiêu biểu của Đảng đồng thời là các
cán bộ lãnh đạo chủ chốt của Nhà nước, của các tổ chức chính trị - xã hội”.
Đảng ta luôn quan niệm, tài liệu các đồng chí lãnh đạo của Đảng là bộ
phận cấu thành Phông lưu trữ Đảng cộng sản Việt Nam. Trong quyết định của
Ban Chấp hành trung ương (khóa X) số 210-QĐ/TW ngày 06/03/2009 xác
định thành phần tài liệu phông lưu trữ Đảng cộng sản Việt Nam, ngoài tài liệu
của các cơ quan Đảng và Đoàn thể chính trị-xã hội, còn bao gồm “Tài liệu về
thân thế, sự nghiệp và hoạt động của chủ tịch Hồ Chí Minh, các nhân vật lịch
sử, tiêu biểu của Đảng, đồng thời là cán bộ lãnh đạo chủ chốt của Nhà nước,
của các tổ chức chính trị-xã hội”.
Để tập trung thống nhất và tổ chức khai thác tốt di sản của các nhân vật
lịch sử, yêu cầu cơ bản là tất cả tài liệu, tư liệu của các nhà hoạt động cách
mạng phải được giao cho các cơ quan lưu trữ quản lý dưới hình thức Phông
lưu trữ cá nhân các nhà hoạt động chính trị của Đảng.
Phông lưu trữ cá nhân Chủ tịch Hồ Chí Minh, các đồng chí lãnh đạo
của Đảng, cán bộ đảng viên tiêu biểu qua từng thời kỳ bao gồm toàn bộ tài
liệu về tư tưởng, chính trị, văn hóa, kinh tế, quân sự, xây dựng đảng, khắc họa
một cách chân thực động cơ hành động, tài năng đạo đức, sự nghiệp cách
mạng,… đã và đang hình thành trong quá trình sống và hoạt động của các cá
nhân ấy, được bảo quản vĩnh viễn trong các kho lưu trữ Đảng từ trung ương
đến địa phương, là nguồn tài liệu bổ sung cho lịch sử đảng ta, dân tộc ta.
2. Tài liệu phông cá nhân Chủ tịch Hồ Chí Minh theo QĐ 94 của Bộ
Chính trị
1. Tài liệu bản gốc, bản chính, về thân thế, sự nghiệp và hoạt động của
Người, cụ thể như sau:
a) Tài liệu về tiểu sử và liên quan đến tiểu sử Chủ tịch Hồ Chí Minh:
Các bản lý lịch (kể cả tóm tắt, sơ yếu), các giấy tờ tuỳ thân, văn bằng; sổ tay,

6
hồi ký, nhật ký của Người; thư từ của các cơ quan, đoàn thể, cá nhân gửi đến
chức mừng nhân các ngày kỷ niệm, ngày sinh ; các hồ sơ, tài liệu về sức
khỏe, bảo vệ sức khỏe; các hồ sơ, tài liệu của địch về tiểu sử của Người, về
theo dõi, truy nã, cầm tù, xử án Người ; các bài báo và các tác phẩm của các
tác giả trong và ngoài nước liên quan đến tiểu sử, sự nghiệp và hoạt động của
Người ; hồ sơ, tài liệu về gia đình của Người.
b) Tài liệu về hoạt động Đảng và Nhà nước: Các hồ sơ hội nghị do Người
chủ trì hoặc tham dự; các văn kiện do Người duyệt, ký tên
2
. Những văn kiện tài
liệu của Đảng và Nhà nước gửi đến Người; các bản thảo dự án, kế hoạch, v.v
của các cơ quan, đơn vị được Người chữa, phê duyệt, góp ý kiến; những tài liệu
về hoạt động đối ngoại như: các hồ sơ về các cuộc thăm và làm việc của Người
với các đảng, các nước, với các tổ chức quốc tế, các cá nhân người nước ngoài,
các hiệp định, hiệp ước, tạm ước, tuyên bố, thông báo về quan hệ và hợp tác với
các đảng, các nước do Người ký.
c) Các bài viết, bài nói (do Người viết tay hoặc đánh máy), các bút
tích: Các bài báo, bài viết, tuyên ngôn, lời kêu gọi, báo cáo, phát biểu ý kiến
tại các đại hội Đảng, các hội nghị Trung ương, hội nghị cán bộ toàn quốc, hội
nghị toàn quân; hoặc các đơn vị quân đội, cơ quan, địa phương, các đại hội,
hội nghị đoàn thể, tổ chức quần chúng mà Người đến thăm và làm việc ; các
bài giảng tại các lớp học; các bài thơ, thư chúc mừng năm mới, truyện ngắn,
kịch, trả lời phỏng vấn, tranh vẽ
Các báo, bản tin, các sách và những tài liệu khác có bút tích của Người.
d) Thư từ, điện: Thư và điện gửi các đơn vị, tổ chức, gia đình, bè bạn và cá
nhân khác; thư khen của Người gửi các đơn vị, cá nhân có thành tích trong học
tập, lao động, chiến đấu, trong phong trào "Người tốt, việc tốt"
đ) Những tài liệu khác: Các báo do Người sáng lập (Le Paria, Tuần báo
thanh niên ); tài liệu, sổ sách ghi chép của thư ký của một số đồng chí lãnh

đạo Đảng, Nhà nước có liên quan đến hoạt động của Người. Những tài liệu,
sách, báo, tạp chí, tranh vẽ của các tác giả trong và ngoài nước có chữ ký của
tác giả đề tặng Người; những tài liệu, bài thơ, bài hát, ca dao, truyện, hồi ký,
v.v về Người.
e) Phim, ảnh, băng, đĩa ghi âm: Các bộ phim về tiểu sử và hoạt động
của Người, về việc xây dựng Lăng và Bảo tàng Hồ Chí Minh, v.v ; ảnh chụp
Người, ảnh lưu niệm của các tập thể, cá nhân chụp chung với Người, băng,
đĩa ghi tiếng nói của Người.
g) Tài liệu về lễ tang, về xây dựng và Bảo tàng Hồ Chí Minh: Các văn kiện
của Trung ương về ngày mất của Người, về lễ tang, điện chia buồn, sổ tang; hồ sơ
về việc đàm phán giữa Đảng và Chính phủ ta với Đảng và Nhà nước Liên Xô về
2
“Tài liệu về hoạt động Đảng và Nhà nước: Các hồ sơ hội nghị do Người chủ trì hoặc tham dự; các văn
kiện do Người duyệt, ký tên…”. Có lẽ đây cũng là điểm chưa chính xác trong quá trình thực hiện Quyết định 94, bởi
lẽ những tài liệu này thuộc phông lưu trữ cơ quan . (TG)
7
việc giữ gìn thi hài, giúp xây dựng Lăng và Bảo tàng Hồ Chí Minh; tài liệu về
thiết kế và thi công công trình Lăng và Bảo tàng Hồ Chí Minh.
h) Những tài liệu về Chủ tịch Hồ Chí Minh sau khi Người qua đời: Di
chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh và những tài liệu của Trung ương Đảng về
công bố di chúc; những tài liệu về tổ chức các lần kỷ niệm ngày sinh: tài liệu
của Đảng, Nhà nước, quân đội về việc thành phố, đoàn thể, công trình, chiến
dịch, nhà trường được mang tên Hồ Chí Minh hoặc Nguyễn Ái Quốc; tài
liệu về những địa danh, công trình của nước ngoài mang tên Người; các công
trình nghiên cứu về thân thế, sự nghiệp và hoạt động của Người đã công bố;
các hồi ký của các tác giả trong nước và nước ngoài viết về Người.
3. Tài liệu văn kiện các nhân vật lịch sử, tiêu biểu của Đảng, đồng thời là
cán bộ lãnh đạo chủ chốt của Nhà nước, của các tổ chức chính trị-xã
hội, bao gồm:
+ những tài liệu văn kiện của các nhân vật lịch sử, tiêu biểu của Đảng;

tài liệu văn kiện của chính quyền thực dân, phong kiến có liên quan đến hoạt
động của Đảng ta.
+ ảnh, băng ghi âm, bản thảo các văn kiện, bài viết, bài nói chuyện, bút
tích, nhật ký, hồi ký, những tác phẩm văn học nghệ thuật, di chúc, điếu văn
của các nhân vật lịch sử, tiêu biểu của Đảng, đồng thời là cán bộ lãnh đạo chủ
chốt của Nhà nước, của các tổ chức chính trị-xã hội và các tác phẩm của
những tác giả trong và ngoài nước viết về các cá nhân đó.
+ hồ sơ truy nã cán bộ, đảng viên ta, các báo cáo của địch về hoạt động của
cán bộ Đảng ta
4. Tài liệu văn kiện của một số cán bộ, đảng viên tiêu biểu khác do Trung
ương quy định tùy theo từng thời kỳ.
5. Tài liệu văn kiện quan trọng của các đồng chí Bí thư, Phó bí thư cấp uỷ
các cấp qua các nhiệm kỳ.
Riêng hồ sơ lý lịch cán bộ, đảng viên thuộc diện cấp nào quản lý thì do Ban
tổ chức của cấp uỷ chịu trách nhiệm lập hồ sơ và lưu giữ, chỉ nộp vào kho lưu trữ
của cấp uỷ khi cán bộ, đảng viên ấy không còn hoạt động cho Đảng nữa.
6. Một số phông lưu trữ cá nhân hiện đang bảo quản trong kho lưu trữ
trung ương Đảng và các ủy viên Bộ chính trị, Ban bí thư trung ương
ĐCSVN các khóa I - IX dự kiến lập phông lưu trữ cá nhân
- Chủ tịch Hồ Chí Minh
- Nguyễn Văn An
- Lê Đức Anh
- Trần Xuân Bách
- Nguyễn Đức Bình
- Nguyễn Thanh Bình
- Nguyễn Mạnh Cầm
- Võ Trần Chí
- Trường Chinh
- Võ Chí Công
8

- Nguyễn Văn Cừ
- Phan Diễn
- Lê Duẩn
- Lê Văn Dũng
- Văn Tiến Dũng
- Nguyễn Tấn Dũng
- Phạm Thế Duyệt
- Lê Quang Đạo
- Nguyễn Khoa Điềm
- Võ Nguyên Giáp
- Hồng Hà
- Song Hào
- Hoàng Văn Hoan
- Trần Quốc Hoàn
- Phạm Hùng
- Lê Minh Hương
- Trần Quốc Hương
- Tố Hữu
- Nguyễn Khánh
- Phan Văn Khải
- Vũ Khoan
- Đoàn Khuê
- Phùng Chí Kiên
- Trần Kiên
- Võ Văn Kiệt
- Nguyễn Lam
- Nguyễn Văn Linh
- Lê Văn Lương
- Trần Đức Lương
- Phan Đăng Lưu

- Chu Huy Mân
- Nông Đức Mạnh
- Đỗ Mười
- Nguyễn Thị Xuân Mỹ
- Phạm Thanh Ngân
- Võ Văn Ngân
- Lê Thanh Nghị
- Phạm Quang Nghị
- Bùi Thiện Ngộ
- Đồng Sỹ Nguyên
- Vũ Oanh
- Lê Khả Phiêu
- Lê Hồng Phong
- Tòng Thị Phóng
- Nguyễn Phú Trọng
- Trần Phú
- Nguyễn Quyết
- Trần Quyết
- Trương Tấn Sang
- Nguyễn Phong Sắc
- Nguyễn Đức Tâm
- Võ Văn Tần
- Hà Huy Tập
- Nguyễn Cơ Thạch
- Đinh Thanh
- Nguyễn Chí Thanh
- Quang Thắng
- Lê Đức Thọ
- Mai Chí Thọ
- Lê Phước Thọ

- Hoàng Văn Thụ
- Xuân Thủy
- Phạm Văn Trà
- Nguyễn Văn Trân
- Nguyễn Minh Triết
- Nguyễn Duy Trinh
9
- Trương Vĩnh Trọng
- Nguyễn Phú Trọng
- Đàm Quang Trung
- Nguyễn Đình Tứ
- Đào Duy Tùng
- Hoàng Tùng
- Hoàng Quốc Việt
- …
10

×