Tài liệu Bài giảng Kế toán quản trị. Bài 6 pptx

1
ĐÁNH GIÁ TRÁCH NHIỆM QUẢN LÝ
I. HỆ THỐNG KẾ TOÁN TRÁCH NHIỆM.
1.
Khái niệm kế toán trách nhiệm.
2.
Phân cấp quản lý và ý nghóa kế toán trách nhiệm.
3.
nh hưởng thái độ nhà quản lý đến kế toán trách nhiệm.
4.
Kế toán trách nhiệm trong mối quan hệ với cơ cấu tổ chức quản lý sản xuất kinh doanh.
II. ĐÁNH GIÁ THÀNH QUẢ QUẢN LÝ CÁC TRUNG TÂM TRÁCH NHIỆM.
1.
Đánh giá thành quả trung tâm chi phí.
2.
Đánh giá thành quả trung tâm doanh thu.
3.
Đánh giá thành quả trung tâm kinh doanh.
4.
Đánh giá thành quả trung tâm đầu tư.
2
ĐÁNH GIÁ TRÁCH NHIỆM QUẢN LÝ
KHÁI NIỆM –
SỰ PHÂN CẤP QUẢN LÝ VÀ KẾ TOÁN TRÁCH NHIỆM –
ẢNH HƯỞNG THÁI ĐỘ NGƯỜI QUẢN LÝ
Kế toán trách nhiệm là một hệ thống thừa nhận mỗi bộ
phận (thành viên, con người) trong một tổ chức có quyền chỉ
đạo và chòu trách nhiệm về những nghiệp vụ riêng biệt
thuộc phạm vi quản lý và phải xác đònh, đánh giá, báo cáo
cho tổ chức để thông qua đó cấp quản lý cao hơn sử dụng
thông tin này đánh giá thành quả các bộ phận trong tổ chức.

3
ĐÁNH GIÁ TRÁCH NHIỆM QUẢN LÝ
SỰ PHÂN CẤP QUẢN LÝ VÀ KẾ TOÁN TRÁCH NHIỆM
Hệ thống kế toán trách nhiệm gắn liền với sự
phân cấp quản lý. Nó là công cụ quản lý để
khai thác tiềm năng các thành viên, bộ phận
trong doanh nghiệp và đồng thời cũng công cụ
quản lý nhằm đảm bảo mục tiêu, đònh hướng
của doanh nghiệp.
4
ĐÁNH GIÁ TRÁCH NHIỆM QUẢN LÝ
ẢNH HƯỞNG THÁI ĐỘ CỦA NGƯỜI QUẢN LÝ
Hệ thống kế toán trách nhiệm gắn liền với 2 mặt :
THÔNG TIN & TRÁCH NHIỆM. Khi đề cập đến
mặt thông tin người quản lý thường có thái độ tích
cực, khi đề cập đến mặt trách nhiệm nhà quản lý
thường có thái độ tiêu cực. Vì vậy, cần giải quyết
hài hòa 2 mặt này để tránh phá sản mục tiêu kế
toán trách nhiệm; báo cáo thành quả song song với
giải thích thành quả.
5
ĐÁNH GIÁ TRÁCH NHIỆM QUẢN LÝ
HỆ THỐNG KẾ TOÁN TRÁCH NHIỆM
Cơ cấu tổ chức quản lý Hệ thống KT trách nhiệm
Chỉ tiêu đánh giá
Hội đồng quản trò Trung tâm đầu tư
-
RI = LN – [ Vhđ x ROI tc]
-
ROI = (LN : DT) x (DT : Vhđ)

Tổng công ty, công ty,
chi nhánh độc lập
Trung tâm kinh doanh
- Lợi nhuận trước thuế.
- Tỷ lệ lợi nhuận trên vốn
Các chi nhánh,
bộ phận bán hàng
Trung tâm doanh thu
-
Doanh thu
-
Tỷ lệ lợi nhuận trên doanh thu
Các đơn vò,
bộ phận sản xuất
Trung tâm chi phí
-
Chi phí
-
Tỷ lệ chi phí trên doanh thu
6
ĐÁNH GIÁ TRÁCH NHIỆM QUẢN LÝ
HỆ THỐNG KẾ TOÁN TRÁCH NHIỆM
QUYỀN HẠN – TRÁCH NHIỆM – THÀNH QUẢ TÀI CHÍNH
-
QUYỀN HẠN – TRÁCH NHIỆM – THÀNH QUẢ TÀI CHÍNH.
•
Trung tâm chi phí có quyền điều hành và chòu trách nhiệm về chi phí. Thành quả tài chính của trung tâm chi phí thể hiện trực tiếp kết quả quá trình
điều hành của nhà quản lý trung tâm chi phí .
•
Trung tâm doanh thu có quyền điều hành và chòu trách nhiệm về doanh thu. Thành quả tài chính của trung tâm doanh thu thể hiện trực tiếp kết quả

quá trình điều hành của nhà quản lý trung tâm doanh thu.
•
Trung tâm kinh doanh có quyền điều hành và chòu trách nhiệm về lợi nhuận.Trung tâm kinh doanh có thể bao gồm nhiều trung tâm chi phí, doanh
thu. Thành quả tài chính của trung tâm kinh doanh thể hiện trực tiếp và gián tiếp kết quả quá trình điều hành của nhà quản lý trung tâm kinh
doanh.
•
Trung tâm đầu tư chòu trách nhiệm và có quyền điều khiển về đầu tư dài hạn. Thành quả tài chính của trung tâm đầu tư thể hiện tổng hợp kết quả
quá trình điều hành của nhà quản lý trung tâm đầu tư.
-
BÁO CÁO THÀNH QUẢ TÀI CHÍNH TRUNG TÂM TRÁCH NHIỆM :
•
Báo cáo thành quả tài chính là một báo cáo phản ảnh kết quả thực hiện các chỉ tiêu tài chính ở từng trung tâm trách nhiệm trong một khoảng thời
gian nhất đònh. Báo cáo thành quả tài chính là báo cáo so sánh các chỉ tiêu thưc tế với chỉ tiêu dự toán phù hợp với quyền hạn và phạm vi trách
nhiệm tài chính trung tâm trách nhiệm.
7
ĐÁNH GIÁ TRÁCH NHIỆM QUẢN LÝ
ĐÁNH GIÁ TRÁCH NHIỆM TRUNG TÂM CHI PHÍ
-
Chỉ tiêu kế hoạch :
•
Tổng chi phí (CP)
•
Tỷ lệ chi phí trên doanh thu (TLCP-DT)
-
Kết quả thực hiện :
•
Chênh lệch chi phí = CPt – CPd
•
Chênh lệch TLCP-DT = TLCP-DTt – TLCP-DTd
-

Thành quả tài chính :
•
Các mức chênh lệch ≤ 0 thể hiện nhà quản lý hoàn thành trách nhiệm giúp doanh nghiệp kiểm soát mục
tiêu chung. Ngược lại, nhà quản lý không hoàn thành trách nhiệm gây bất lợi cho doanh nghiệp kiểm soát
mục tiêu chung.
•
Nhà quản lý phải giải thích được nguyên nhân tác động đến kết quả biến động chi phí.
8
ĐÁNH GIÁ TRÁCH NHIỆM QUẢN LÝ
ĐÁNH GIÁ TRÁCH NHIỆM TRUNG TÂM DOANH THU
-
Chỉ tiêu :
•
Tổng doanh thu (DT)
•
Tỷ lệ lợi nhuận trên doanh thu (TLLN-DT)
-
Kết quả thực hiện :
•
Chênh lệch doanh thu = DTt – DTd
•
Chênh lệch TLLN-DT = TLLN-DTt – TLLN-DTd
-
Thành quả tài chính :
•
Các mức chênh lệch ≤ 0 dấu hiện nhà quản lý hoàn thành trách nhiệm góp phần thuận lợi cho doanh
nghiệp kiểm soát mục tiêu chung. Ngược lại, nhà quản lý không hoàn thành trách nhiệm gây bất lợi cho
doanh nghiệp kiểm soát mục tiêu chung.
•
Nhà quản lý phải giải thích được nguyên nhân tác động đến kết quả biến động doanh thu.

9
ĐÁNH GIÁ TRÁCH NHIỆM QUẢN LÝ
ĐÁNH GIÁ TRÁCH NHIỆM TRUNG TÂM KINH DOANH
-
Chỉ tiêu :
•
Tổng lợi nhuận (TLN)
•
Tỷ lệ lợi nhuận trên vốn (TLLN- Vhđ)
-
Kết quả thực hiện :
•
Chênh lệch lợi nhuận = TLNt – TLNd
•
Chênh lệch TLLN- V = TLLN-Vt – TLLN-Vd
-
Thành quả tài chính :
•
Các mức chênh lệch ≤ 0 dấu hiệu nhà quản lý hoàn thành trách nhiệm giúp doanh nghiệp kiểm soát mục
tiêu chung. Ngược lại, nhà quản lý không hoàn thành trách nhiệm gây khó khăn cho doanh nghiệp về kiểm
soát mục tiêu chung.
•
Nhà quản lý phải giải thích được nguyên nhân tác động đến kết quả kinh doanh – chi phí, doanh thu, vốn.
10
ĐÁNH GIÁ TRÁCH NHIỆM QUẢN LÝ
ĐÁNH GIÁ TRÁCH NHIỆM TRUNG TÂM ĐẦU TƯ
-
Chỉ tiêu :
•
RI = Tổng lợi nhuận – (Vhđ * ROItc )

•
ROI = (LN ÷ DT ) x (DT ÷ Vhđ)
-
Kết quả thực hiện :
•
Chênh lệch RI = RIt – RId
•
Chênh lệch ROI = ROIt – ROId
-
Thành quả tài chính :
•
Các mức chênh lệch ≤ 0 dấu hiệu nhà quản lý hoàn thành trách nhiệm giúp doanh nghiệp kiểm soát mục
tiêu chung. Ngược lại, nhà quản lý không hoàn thành trách nhiệm gây khó khăn cho doanh nghiệp về kiểm
soát mục tiêu chung.
•
Nhà quản lý phải giải thích được nguyên nhân tác động đến kết quả biến động lợi nhuận, vốn.
11
ĐÁNH GIÁ TRÁCH NHIỆM QUẢN LÝ
ẢNH HƯỞNG RI, ROI ĐẾN
ĐÁNH GIÁ TRÁCH NHIỆM TRUNG TÂM ĐẦU TƯ
RI :
-
Để tăng RI nhà quản lý thường phải tăng tổng lợi nhuận, đấu tranh hạ thấp ROItc dẫn đến thường mở rộng đầu tư,
đầu tư mới tạo nên cơ hội, tiềm năng kinh tế tốt cho tương lai nhưng vốn đầu tư dễ rơi vào dàn trãi, hiệu suất thu hồi
vốn thấp.
-
Doanh nghiệp, bộ phận nào có vốn lớn thường đạt được RI tốt hơn.
ROI :
-
Để tăng ROI nhà quản lý thường phải tăng lợi nhuận, tăng doanh thu, giảm vốn đầu tư dẫn đến tác động nâng cao

hiệu suất thu hồi vốn nhưng hạn chế đầu tư mới dễ mất cơ hội, tiềm năng kinh tế trong tương lai.
-
Doanh nghiệp, bộ phận nào có vốn nhỏ, quy mô nhỏ thường đạt được ROI tốt hơn.
NHỮNG VẤN ĐỀ VỀ CHỈ TIÊU LI NHUẬN, VỐN ĐẦU TƯ.
-
Nên chọn lợi nhuận trước thuế, trước chi phí lãi vay;
-
Nên chọn vốn đầu tư thích hợp theo phạm vi trách nhiệm, phân cấp quản lý vốn của nhà quản lý đầu tư.
12
VÍ DỤ 10
Theo số liệu từ công ty ABC qua các năm như sau :
Chỉ tiêu Năm 2001 Năm 2002 Năm 2003 Năm 2004
Doanh thu 1.000 2.000 X5 4.000
Biến phí X1 1.000 1.250 2.000
Số dư đảm phí 500 X3 1.250 2.000
Đònh phí 600 600 X6 1.200
Lợi nhuận - 100 X4 500 X8
Vốn hoạt động X2 4.000 5.000 8.000
ROI tiêu chuẩn 8% 8% X7 8%
ROI thực tế - 2,5% 10% 10% 10%
RI - 80 100 X9
Yêu cầu :
1. Tính các X.
2. Đánh giá các trung tâm trách nhiệm. Cho biết, thuế suất thuế thu nhập
doanh nghiệp qua các năm 2001, 2002 là 20%, qua các năm 2003, 2004 là
25%.
3. Trình bày giải pháp tăng RI và tăng ROI.
13
ĐÁNH GIÁ TRÁCH NHIỆM TRUNG TÂM ĐẦU TƯ
1. Tính các chỉ tiêu X :

X1 = 500
X2 = 4.000
X3 = 1.000
X4 = 400
X5 = 2.500
X6 = 750
X7 = 8%
X8 = 800
X9 = 160
2. Đánh giá các trung tâm :
-
Trung tâm chi phí ?
-
Trung tâm doanh thu ?
-
Trung tâm kinh doanh ?
-
Trung tâm đầu tư ?
14
Thành quả tài chính các trung tâm – VÍ D 10Ụ
Chỉ tiêu 2001 2002 2003 2004
TRUNG TÂM CHI PHÍ
1.Tổng chi phí
1.100 1.600 2.000 3.200
2.Tỷ lệ chi phí trên doanh thu
110% 80% 80% 80%
Nhận xét :
TRUNG TÂM DOANH THU
1.Tổng doanh thu
1.000 2.000 2.500 4.000

2.Tỷ lệ lợi nhuận trên doanh thu
- 10% 20% 20% 20%
Nhận xét :
TRUNG TÂM KINH DOANH
1.Lợi nhuận
- 100 400 500 800
2.Tỷ lệ lợi nhuận trên vốn
- 2,5% 10% 10% 10%
Nhận xét :
TRUNG TÂM ĐẦU TƯ
1.RI
- 80 100 160
2.ROI
- 2,5% 10% 10% 10%
Nhận xét :