Bai 23 Chuyen doi cau chu dong thanh cau bi dong

KiĨm tra bµi cị

Bài tập: Xác định câu chủ động và câu bị
động trong các ví dụ sau?

Ví dụ
1. Ngêi lái đò đẩy thuyền ra xa.
2. Nó bị tập thể phê bỡnh.
3. Ngời ta chuyển đá lên xe.
4. Em đợc thầy giáo khen.
5. Bọn xấu ném đá lên tàu hoả.

C

B

x
x
x
x
x


Tiết 100.

chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
(tiếp theo)

I- Cách chuyển đổi câu chủ động
thành câu bị động

1. VÝ dô
2. Nhận xét
* So sánh câu a và b:
- Giống nhau :
+ Cùng nội dung miêu tả
+ Cùng là câu bị động
- Khác nhau:
+ Câu b: có dùng từ c
+ Cõu a: khụng dựng t c

a. Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông
vải đà c hạ xuống từ hôm hoá
vàng.
=> Câu bị động
b. Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông
vải đà hạ xuống từ hôm hoá vàng.
=> Câu bị động
c. Ngời ta đà hạ cánh màn điều treo ở đầu
bàn thờ ông vải xuống từ hôm hoá
vàng.
So sỏnh s
=> Câu chủ động
ging v khỏc
nhau ca hai câu
văn trên?


Tiết 100.

chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động

(tiếp theo)

2. Nhận xét
* Chuyển câu chủ động thành câu
bị động:
+ Cách 1 :
- Chuyển từ (cụm từ) chỉ đối
tợng của hoạt động lên đầu câu
- Thêm từ bị (đợc) vào sau từ
(cụm từ) chỉ đối tợng
TH + b / c + (CT) + HĐ

+ C¸ch 2 :
- Chun tõ (cơm từ) chỉ đối
tợng của hoạt động lên đầu câu
- Có thể lợc bỏ hoặc biến chủ thể
của hoạt động thành một bộ phận
không bắt buộc trong câu
TH + (CT) + H

Chủ thể

HĐ

Đối tợng của họat động

a) Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải đÃ
Đối tợng của họat động
đợc hạ xuống từ hôm hóa vàng(Câu bị động)
HĐ

b) Cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải đÃ
Đối tợng của họat động
hạ xuống từ hôm hóa vàng. (Câu bị động)
HĐ
c) Ngời ta đà hạ cánh màn điều treo ở ầu
bàn thờ ông vải từ hôm hóa vàng.(Câu chủ
động)


chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
(tiếp theo)
I- Cách chuyển đổi câu chủ động * Bi tp nhanh
Tiết 100.

thành câu bị động
1. Ví dụ
2. Nhận xét
* Chuyển câu chủ động thành câu
bị động: có 2 cách
* Lu ý :
- Không phải câu nào có các
từ bị, đợc cũng là câu bị động.
- Sắc thái ý nghĩa của câu bị
động dùng từ đợc : có hàm ý
tích cực.
- Sắc thái ý nghĩa của câu bị
động có dùng từ bị : có hàm ý
tiêu cực.
* Ghi nh: sgk/ 64

a)
b)
c)
d)

Xác định câu bị động trong các ví dụ sau :
Em đợc giải nhất trong kỳ thi học sinh giỏi
Tay em bị đau
Em đợc mẹ khen
Em bị cô phê bình
* Nhận xét :
- Câu a,b : không phải là câu bị động (vì không
có câu chủ động tơng ứng)
- Câu c,d : là câu bị động( vì có câu chủ động t
ơng ứng, CN đợc họat động khác hớng vào)

Nhận xét sắc thái ý nghĩa của câu bị động
dùng từ đợc, câu bị động dùng từ bị

?


chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
(tiếp theo)
II- Luyện tập :
Bi tp 1: Chuyển đổi câu chủ động thành hai câu bị
động theo hai kiểu khác nhau.
ã Bi 1:
Tiết 100.

a/ Một nhà s vô danh đà xây ngôi chùa ấy từ thế kỉ XIII.
Ngôi chùa ấy đợc (một nhà s vô danh) xây từ thế kỉ
XIII.
=> Ngôi chùa ấy đợc xây dựng từ thế kỉ XIII.

Tho lun nhúm:
- 4 nhúm
- thi gian: 5p

b/ Ngời ta làm tất cả cánh cửa chùa bằng gỗ lim.
=> Tất cả cánh cửa chùa đợc (ngời ta) làm bằng gỗ
lim.
=> Tất cả cánh cửa chùa làm bằng gỗ lim.
c/ Chàng kị sĩ buộc con ngựa bạch bên gốc đào.
=> Con ngựa bạch c (chàng kị sĩ) buộc bên gốc
đào.
=> Con ngựa bạch buộc bên gốc đào.
d/ ngời ta dựng một lá cờ đại ở giữa sân.
=> Một lá cờ đại đợc (ngời ta) dựng ở gia sân.
=> Một lá cờ đại dựng ở giữa sân.


chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
(tiếp theo)
II- Luyện tập :
Bài tập 2 :
Tiết 100.

a.

b.

Chuyển đổi mỗi câu chủ động dới đây thành 2
câu bị động
động--một
mộtcâu
câudùng
dùngtừ
từđđợc,
ợc,một
mộtcâu
dùngdùng
câu
từ bị.từCho
bị. Cho
biết biết
sắc thái
sắc thái
ý nghĩa.
ý nghĩa.
a) Thầy giáo phê bình em.
- Em đợc thầy giáo phê bình
=>sắc thái vui.
biết ơn
- Em bị thầy giáo phê bình.
bình
=> sắc thái buồn
b) Ngời ta đà phá ngôi nhà ấy đi.
- Ngôi nhà ấy đà đợc ngời ta phá đi

=>sắc thái hài lòng
- Ngôi nhà ấy đà bị ngời ta phá đi
=>sự nuối tiếc không mong muèn


Tiết
Tiết100
99.. chuyển
chuyển đổi
đổi câu
câu chủ
chủ động
động thành
thành câu
câu bị
bị động
động

II. Luyn tp
* Bi tp 2:
c.

(tiếp theo)
c) Trào lu đô thị hóa đà thu hẹp sự
khác biệt giữa thành thị với nông
thôn.
- Sự khác biệt giữa thành thị với
nông thôn đà đợc thu hẹp bởi
trào lu đô thị hóa
=> Sắc thái vui mừng

- Sự khác biệt giữa thành thị với
nông thôn đà bị thu hẹp bởi trào
lu đô thị hóa
=> Sắc th¸i kh¸ch quan


Bài tập 3: Viết đoạn văn ngắn về lòng say mê văn học có sử
dụng câu bị động
Em rÊt yªu văn hc. Nhng tỏc phm vn hc cú giỏ
tr c em nõng niu, gi gỡn cn thn. Chính những câu
truyện, bài thơ hay đà bồi đắp thêm cho em nhiều tình
cảm tốt đẹp: đó là tình yêu quê hơng đất nớc, tình cảm gia
đình,...Em nghĩ chúng ta không thể có mét cc sèng tinh
thÇn phong phó nÕu ta cha bao giờ biết đến một tác phẩm
văn học.


Tiết 100.

chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
(tiếp theo)

TRề CHI
XEM HìNH ĐặT CÂU

1. ễng lóo th
cỏ vng xung
bin (CCĐ)

2. Cá vàng được

ông lão thả xuống
biển.(CBĐ)


XEM HÌNH ĐẶT CÂU

- Mẹ dắt em tới trường
=>CCĐ
- Em được mẹ dắt tới
trường
=>CBĐ


XEM HÌNH ĐẶT CÂU

- Hai anh em chia đồ
chơi.=>CCĐ
- Đồ chơi được hai anh
em chia.=>CBĐ


XEM HÌNH ĐẶT CÂU

- Con mèo vồ con chuột.

=>CCĐ
- Con chuột bị con mèo vồ.
=>CBĐ

XEM HÌNH ĐẶT CÂU

- Bà đang soi trứng.
=>CCĐ

- Qủa trứng được bà soi.
=>CBĐ


Tiết 100.

chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
(tiếp theo)

I- Cách chuyển đổi câu chủ
động thành câu bị động
1. Ví dụ
2. Nhận xét
* Chuyển câu chủ động thành câu
bị động:có 2 cách
ã Lu ý
II- Luyện tập :

Dặn dò :
- Bài cũ:
+ Thuộc ghi nhớ
+ Xem lại cách chuyển đổi câu chủ
động thành câu bị động.
- Bài mới
+ Ôn tập phần văn bản. Chuẩn bị

làm bài kiểm tra Văn.