Thực trạng và giải pháp phát triển kinh tế cá thể tiểu chủ ở Việt Nam

Thực trạng và giải pháp phát triển kinh tế cá thể tiểu chủ ở Việt Nam
Lời nói đầu
Thế kỷ XX ghi nhận trong lịch sử loài người những dấu ấn sâu sắc. Đây là thế kỷ của
những cuộc cách mạng khoa học phát triển vượt bậc và nhanh chưa từng có, của những cuộc
đấu tranh giành độc lập dân tộc , là thế kỷ của những chiến công và thắng lợi có ý nghĩa lich
sử của thời đại. Việt Nam một dân tộc anh dũng đã bước qua cuộc đấu tranh giành độc lập tư
do, thống nhất đất nước và xây dựng chủ nghĩa xã hội dưới sự ngạc nhiên và một con mắt
nhìn đầy khâm phục của bạn bè thế giới. Song song công cuộc xây dựng đất nước phát triển
kinh tế -xã hội, với nền kinh tế mang nặng đường lối tập trung quan liêuu bao cấp đã làm cho
nước ta tụt hậu xa về mọi mặt từ kinh tế - văn hóa - đời sống xã hội… so với các nước trong
khu vực nói riêng và các nước trên toàn thế giới nói chung. Nền kinh tế đó đã tạo ra tình trạng
lạm phát, sự khan hiếm hàng hoá, nạn tham nhũng, suy thoái về đạo đức của cán bộ Đảng
viên, cùng hàng loạt những tiêu cực xây dựng khác. Đến công cuộc đổi mới sự giác ngộ cùng
với những thời cơ mới; Đảng đã đề ra quan điểm phát triển kinh tế - xã hội là : Phải phát triển
nhanh hiệu quả và bền vững, tăng trưởng kinh tế phải đi đôi với việc thực hiện tiến bộ và
công bằng xã hội nhưng vẫn xác định phát triển kinh tế là nhiệm vụ trung tâm. Trong đó phải
bố trí sao cho cơ cấu ngành, cơ cấu vùng, cơ cấu thành phần kinh tế theo hướng công nghiệp
hóa, hiện đại hóa. Về cơ cấu thành phần kinh tế thực hiện nhất quán chính sách nền kinh tế
nhiều thành phần trong đó kinh tế Nhà nước giữ vai trò chủ đạo, phải chủ động sắp xếp lại tổ
chức, đổi mới và nâng cao hiệu quả các doanh nghiệp Nhà nước, đầu tư chiều sâu, thay đổi
trang thiết bị, cổ phần hóa một số doanh nghiệp. Chính những chính sách trên của Đảng đã
làm cho nước ta thoát khỏi tình trạng nghèo đói, từ một nước nhập khẩu lương thực nay
chúng ta đã trở thành một quốc gai xuất khẩu gạo đứng thứ 2 thế giới, nền kinh tế dần dần
được khôi phục và phát triển, đời sống của nhân dân ngày càng được nâng cao. Nhưng nền
kinh tế nhiều thành phần voí tư cách là cơ sở kinh tế cho sự tồn tại và phát triển kinh tế hàng
hoá đã bị xóa bỏ, thay vào đó là co cấu kinh tế hầu như chỉ có kinh tế Nhà nước và kinh tế
thập thể đã làm mất khả năng cạnh tranh và hợp tách trong kinh doanh. Trình độ cơ sở vật
chất và kỹ thuật trong các doanh nghiệp còn thấp kém, lạc hậu, sản phẩm làm ra hầu như còn
thiếu khả năng cạnh tranh. Kết cấu hạ tầng vật chất xã hội cả về kỹ thuật và mạng lưới giao
thông vận tải, điện nước, thông tin lưu điện, thủy lợi… thấp kém không bảo đảm cho việc
phát triển kinh tế hàng hoá trong nước cản trở việc triển khai luật đầu tư nước ngoài đối với

nước ta. Những nhà doanh nghiệp khá giỏi thích nghi với cơ chế thị trường và kinh doanh
1 1
theo pháp luật còn ít, người dân nhiều năm sống trong cơ chế bao cấp, mới bước đầu làm
quen với cơ chế thị trường. Luật pháp kinh tế mới được hình thành nhưng chưa đồng bộ.
Người dân chưa có tập quán hoạt động và kinh doanh theo pháp luật. Các cơ quan thuộc các
ngành tư pháp "người cầm cần nảy mực còn chưa nghiêm chỉnh". Thu nhập bình quân đầu
người năm 2000 là 300 USD. Thu nhập của những người làm công ăn lương và nông dân ở
mức thấp, sức mua hàng hoá và dịch vụ chưa cao nên nhu cầu có khả năng thanh toán còn
chậm; dung lượng thị trường trong nước không nhiều. Tình trạng thừa hàng hoá "giả tạo", suy
thoái sản xuất kinh doanh và thất nghiệp là khó tránh khỏi.
Từ những thực trạng nói trên của nền kinh tế nước ta thì việc đưa ra một chính sách mới
để cải thiện và phát triển nền kinh tế nhằm rút ngắn khoảng cách lạc hậu và nghèo khó với
các nước trên thế giới là vô cùng cấp bách. Vì lý do trên mà hội nghị lần thứ V ban chấp hành
TW Đảng (khoá IX) đã đưa ra nghị quyết về tiếp tục đổi mới cơ chế chính sách, khuyến khích
và phát triển kinh tế tư nhân. Khẳng định "kinh tế tư nhân là bộ phận cấu thành quan trọng
của nền kinh tế quốc dân. Phát triển kinh tế tư nhân là vấn đề chiến lược lâu dài trong phát
triển nền kinh tế nhiều thành phần định hướng xã hội chủ nghĩa, góp phần quan trọng thực
hiện thắng lợi nhiệm vụ trung tâm là phát triển kinh tế, công nghiệp hóa hiện đại hóa, nâng
cao phần nội lực của đất nước trong hội nhập kinh tế quốc tế".
Nội dung
Kinh tế tư nhân bao gồm kinh tế cá thể tiểu chủ và kinh tế tư bản tư nhân. Kinh tế cá thể
tiểu chủ là thành phần kinh tế tư hữu nhỏ mà thu nhập hoàn toàn dựa vào lao động và vốn của
bản thân gia đình. Kinh tế cá thể tiểu chủ cũng là hình thức tư hữu nhưng có thuê lao động,
tuy nhiên thu nhập vẫn chủ yếu dựa vào sức lao động, tay nghề của từng gia đình, từng người
lao động. Hiện nay thành phần kinh tế này phần lớn hoạt động dưới hình thức hộ gia đình là
một bộ phận đông đảo, có tiềm năng to lớn, có vị trí quan trọng lâu dài. Do đó cần hướng dẫn
thành phần kinh tế cá thể tiểu chủ vì lợi ích thiết thân và nhu cầu của sản xuất từng bước đi
vào làm ăn hợp tác một cách tự nguyện, hoặc làm vệ tính cho doanh nghiệp Nhà nước hay
hợp tác xã, có như vậy mới khắc phục được những hạn chế vốn có như tính tự phát, manh
mún, hạn chế tiến bộ kỹ thuật.

Còn kinh tế tư bản tư nhân là thành phần kinh tế dựa trên cơ sở chiếm hữu tư nhân tư bản
chủ nghĩa về tư liệu sản xuất và bóc lột lao động làm thuê. Thành phần kinh tế này tồn tại một
cách khách quan. Trong điều kiện quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta, thành phần kinh tế
này có vai trò đáng kể xét về phương diện phát triển lực lượng xã hội, xã hội hóa sản xuất
2 2
cũng như phương diện giải quyết vấn đề xã hội. Thành phần kinh tế này tồn tại trong những
ngành có lợi cho quốc kế dân sinh mà pháp luật không cấm.
Hơn 10 năm qua, thực hiện đường lối, chính sách đổi mới của Đảng và Nhà nước, được
sự đồng tình hưởng ứng tích cực của nhân dân, kinh tế tư nhân gồm kinh tế cá thể tiểu chủ và
kinh tế tư bản tư nhân, hoạt động dưới hình thức hộ kinh doanh cá thể và các loại hình doanh
nghiệp của tư nhân đã phát triển rộng khắp trong cả nước, đóng góp quan trọng vào sự tăng
trưởng kinh tế. Trong lĩnh vực nông nghiệp kinh tế tư nhân đã đóng góp vào tổng giá trị sản
lượng. Nông lâm ngư nghiệp là 95% điều này đã khẳng định kinh tế tư nhân có vai trò quan
trọng trong sản xuất nông nghiệp. Hơn nữa đối với nông nghiệp rói riêng, sản lượng lương
thực bình quân mỗi năm là 1,1 triệu tấn đưa Việt Nam từ nước nhập khẩu lương thực trở
thành nước xuất khẩu gạo thứ II thế giới. Với những vai trò đáng kể này thì khu vực kinh tế
tư nhân sẽ là lực lượng cơ bản trong công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp
nông thôn. So với vai trò chủ đạo của kinh tế tư nhân trong lĩnh vực nông nghiệp nói chung
thì trong công nghiệp đóng góp của kinh tế tư nhân còn hạn chế, song những đóng góp của
khu vực vào sự tăng trưởng của toàn ngành công nghiệp là không thể phủ nhận. Về dịch vụ
phần lớn các doanh nghiệp thuộc khu vực kinh tế tư nhân là doanh nghiệp thương mại dịch vụ
do các hoạt động này thường có quy mô nhỏ và thu hồi vốn nhanh, thích hợp với khả năng tài
chính của các nhà đầu tư tư nhân. Mặt khác khu vực tư nhân còn tham gia vào một số lĩnh
vực về: y tế, giáo dục đào tạo. Sự tham gia này vừa có tác dụng hỗ trợ cho Nhà nước nhằm
đáp ứng nhu cầu của nhân dân, vừa tạo ra sự cạnh tranh đối với các cơ sở kinh tế của Nhà
nước. Kinh tế tư nhân còn có vai trò cải thiện đời sống nhân dân bằng việc tạo ra nhiều việc
làm và thu nhập ổn định cho người lao động. Theo ước tính của bộ lao động thương binh và
xã hội, sau khi luật doanh nghiệp đi vào cuộc sống mỗi năm sẽ có 14.000 doanh nghiệp moí
được thành lập đồng nghĩa với việc có thêm khoảng 50.000 chỗ làm mới mỗi năm. Sự hình
thành của các doanh nghiệp tư nhân, công ty TNHH, công ty cổ phần, công ty hợp danh mới

sẽ góp phần tạo thêm việc làm cho người lao động, đồng thời nhờ sự phát triển mạnh mẽ của
các doanh nghiệp này, mức sống của người lao động được cải thiện. Hiện nay thu nhập bình
quân của người lao động ở khu vực ngoài quốc doanh là 800.000 - 1.000.000 đ/người/tháng ở
thành thị, 500.000 - 600.000 đ/người/tháng ở nông thôn. Con số này cao hơn so với khu vực
quốc doanh. Kinh tế tư nhân cũng góp phần đáng kể vào việc tăng Ngân sách Nhà nước.
Ngân sách Nhà nước tăng lên cũng tạo điều kiện cho việc khắc phục những khuyết tật vốn có
của kinh tế thị trường, tăng kinh phí để Nhà nước đầu tư, xây dựng cơ sở hạ tầng; tạo điều
kiện cho sự ra đời và phát triển doanh nghiệp, ngân sách Nhà nước tăng lên cũng góp phần
bình ổn giá cả thị trường và chống lạm phát, các công trình công cộng vui chơi giải trí phục
3 3
vụ nhân dân được hình thành, các công trình đường xã cầu cống được Nhà nước đầu tư xây
dựng hay thực hiện theo phương châm "Nhà nước và nhân dân cùng làm". Sự phát triển của
kinh tế tư nhân cũng góp phần giữ vững ổn định chính trị - xã hội của đất nước góp phần
phóng lực lượng sản xuất, thúc đẩy phân công lao động, chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo
hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ
nghĩa, tăng thêm số lượng công nhân, lao động và doanh nhân Việt Nam, thực hiện chủ
trương xã hội hóa y tế, văn hóa, giáo dục…
Tuy vậy kinh tế tư nhân nước ta hiện nay chưa được chú ý phát triển đúng mức phần lớn
có qui mô nhỏ và kinh doanh chủ yếu trong lĩnh vực lưu thông. Vốn ít, công nghệ sản xuất lạc
hậu; trình độ quản lý yếu kém, hiệu quả và sức cạnh tranh yếu, ít đầu tư vào lĩnh vực sản
xuất; còn có nhiều khó khăn, vướng mắc về vốn, về mặt bằng sản xuất kinh doanh, về môi
trường pháp lý và môi trường tâm lý xã hội; nhiều đơn vị kinh tế tư nhân chưc thực hiện tốt
những quy định của pháp luật đối với người lao động; không ít đơn vị vi phạm pháp luật, trốn
lậu thuế, gian lận thương mại, kinh doanh trái phép… Quan điểm của Đảng trên một số vấn
đề cụ thể về phát triển kinh tế tư nhân chưa được làm rõ để tạo sự thống nhất. Một số cơ chế,
chính sách của Nhà nước chưa phù hợp với đặc điểm của kinh tế tư nhân đại bộ phận có quy
mô nhỏ và vừa; quảnlý có phần buông lỏng và có những sở hở, hạn chế việc thúc đẩy kinh tế
tư nhân phát triển đúng hướng. Để khắc phục những nhược điểm trên của kinh tế tư nhân
nhằm phát triển nền kinh tế Nghị quyết Đại hội IX của Đảng đã xác định : "Thực hiện nhất
quán chính sách phát triển nền kinh tế nhiều thành phần. Các thànhphần kinh tế kinh doanh

theo đúng pháp luật đều là bộ phận cấu thành quan trọng của nền kinh tế thị trường định
hướng xã hội chủ nghĩa; cùng phát triển lâu dài, hợp tác và cạnh tranh lành mạnh; trong đó
kinh tế Nhà nước giữ vai trò chủ đạo, kinh tế Nhà nước cùng với kinh tế tập thể ngày càng trở
thành nền tảng vững chắc của nền kinh tế quốc dân"; kinh tế cá thể tiểu chủ được Nhà nước
tạo điều kiện và giúp đỡ phát triển "; "kinh tế tư bản tư nhân" được khuyến khích phát triển
rộng rãi trong những ngành nghề sản xuất, kinh doanh mà pháp luật không cấm". Để thực
hiện nghị quyết Đại hội IX của Đảng khuyến khích kinh tế tư nhân phát triển, không ngừng
nâng cao hiệu quả và sức cạnh tranh, tạo thêm việc làm, có mức tăng trưởng hàng năm cao
hơn hiện nay, đầu tư nhiều hơn vào khu vực sản xuất, tham gia ngày càng nhiều các hoạt động
công ích, hợp tác liên doanh với nhau, với các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế,
trong những năm tới cần làm tốt những nhiệm vụ sau đây:
Thống nhất về các quan điểm chỉ đạo phát triển kinh tế tư nhân: Nhà nước tôn trọng và
đảm bảo quyền tự do kinh doanh theo pháp luật, bảo hộ quyền sở hữu tài sản hợp pháp của
công dân; khuyến khích hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi và định hướng, quản lý sự phát triển
4 4
của kinh tế tư nhân theo pháp luật, bình đẳng giữa các thành phần kinh tế. Các hộ kinh doanh
cá thể được Nhà nước tạo điều kiện và giúp đỡ để phát triển ở cả nông thôn và thành thị,
khuyến khích các hộ liên kết hình thành các hình thức tổ chức hợp tác làm vệ sinh cho doanh
nghiệp hoặc phát triển lớn hơn. Quá trình này đòi hỏi phải tuân theo những nguyên tắc cơ bản
như tự nguyện không gò ép, cùng có lợi ích và phát triển từ thấp đến cao. Không nên hợp tác
hoá là con duy nhất để đưa nền kinh tế tiểu nông lên chủ nghĩa xã hội. Tạo môi trường kinh
doanh thuận lợi về chính sách, pháp lý và tâm lý xã hội để các doanh nghiệp của tư nhân phát
triển rộng rãi trong những ngành nghề sản xuất, kinh doanh mà pháp luật không cấm, không
hạn chế về qui mô, nhất là trên những định hướng ưu tiên của Nhà nước; khuyến khích
chuyển thành doanh nghiệp cổ phần, bán cổ phần cho người lao động tạo điều kiện để mỗi
người lao động đều có một phần tài sản, vốn liếng đóng góp cổ phần của mình vào các cơ sở
sản xuất, dịch vụ để tạo điều kiện phát huy vai trò của họ trong quá trình phát triển kinh tế, xã
hội. Bảo vệ lợi ích hợp pháp chính đáng của người sử dụng lao động và người lao động, đảm
bảo đời sống của người lao động từng bước được nâng cao, góp phần xoá đói giảm nghèo.
Xây dựng mối quan hệ tốt đẹp giữa người lao động và người sử dụng lao động trên cơ sở

pháp luật và tinh thần đoàn kết tương thân tương ái. Chăm lo bồi dưỡng, giáo dục các chủ
doanh nghiệp nâng cao lòng yêu nước, tự hào dân tộc, gắn bó với lợi ích của đất nước và sự
nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội. Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, phát huy vai trò của
các tổ chức chính trị - xã hội và các hiệp hội doanh nghiệp đối với kinh tế tư nhân nói cung
cũng như trong từng doanh nghiệp.
Tạo môi trường thuận lợi về thể chế và tâm lý xã hội cho sự phát triển của kinh tế tư
nhân: Sửa đổi, bổ sung luật doanh nghiệp và một số quy định chưa thống nhất giữa các văn
bản pháp luật đã ban hành về những vấn đề liên quan đến kinh tế tư nhân theo hướng xóa bỏ
phân biệt đối xử giữa các thành phần kinh tế; bảo đảm thể hiện đồng bộ, nhất quán các quan
điểm của Đảng về phát triển kinh tế tư bản tư nhân, tính cụ thể, minh bạch và ổn định của
pháp luật; tiếp tục tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong luật pháp, thủ tục hành chính . Qui
định rõ những ngành nghề, lĩnh vực kinh tế tư nhân không được phép kinh doanh hoặc kinh
doanh có điều kiện; khi thay đổi các qui định cần có thời gian chuyển tiếp và chính sách bổ
sung để doanh nghiệp thích ứng, giảm thiểu thiệt hại cho người kinh doanh. Xác định rõ trách
nhiệm của các cơ quan quản lý Nhà nước trong đăng ký kinh doanh và quản lý hoạt động của
kinh tế tư nhân; sửa đổi, bổ sung một số quy định theo hướng vừa tạo thuận lợi, vừa chặt chẽ
trong cấp đăng ký kinh doanh, theo yêu cầu "một cửa, một dấu"; nghiên cứu xây dựng hệ
thống lý lịch tư pháp của công dân; ra soát lại, bài bỏ những giấy phép, chứng chỉ hành nghề
không cần thiết, gây khó khăn cho đăng ký kinh doanh và hoạt động của doanh nghiệp, đồng
5 5
thời quản lý chặt chẽ và có chế tài xỷ lý nghiêm minh những vi phạm của các đơn vị kinh tế
tư nhân trong đăng ký kinh doanhvà hoạt động, cũng như những vi phạm của cơ quan cán bộ
Nhà nước trong thi hành công vụ. Làm tốt công tác phổ biến, tuyên truyền quan điểm, đường
lối, chính sách của Đảng, Nhà nước đối với việc phát triển kinh tế tư bản tư nhân. Cổ vũ và
biểu dương kịp thời những doanh nhân, đơn vị sản xuất, kinh doanh có hiệu quả, đúng pháp
luật, có đóng góp tích cực vào phát triển kinh tế - xã hội đất nước, đảm bảo lợi ích người lao
động, tạo điều kiện cho tổ chức Đảng, các đoàn thể nhân dân phát huy vai trò của mình trong
doanh nghiệp. Bảo hộ sự phát triển, tạo môi trường tâm lý xã hội thuận lợi cho phát triển kinh
tế tư nhân.
Sửa đổi, bổ sung một số cơ chế, chính sách: Tập trung sửa đổi, bổ sung một số cơ chế,

chính sách bảo đảm sự bình đẳng giữa các thành phần kinh tế về cơ hội và khả năng lựa chọn
các điều kiện để phát triển ; tiếp tục tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, sửa đổi những quy
định chưa phù hợp với trình độ, quy mô kinh doanh để kinh tế tư nhân có thể thụ hưởng
những chính sách ưu đãi của Nhà nước đối với các ngành, các vùng, các sản phẩm và dịch vụ
cần ưu tiên hoặc khuyến khích phát triển không phân biệt và dân chủ giữa các thành phần
kinh tế. Điều này được biểu hiện ở mối quan hệ giữa lợi ích và nghĩa vụ của các thành phần
kinh tế với nhau và với Nhà nước. ở đây không đề cập tới dân chủ về mặt chính trị, mà chỉ
giới hạn trong kinh tế. Dân chủ trong kinh tế đó là quyền tự do kinh doanh, quyền sở hữu tài
sản, quyền hưởng thụ kết quả kinh doanh và nghĩa vụ đóng góp đối với Nhà nước. Dân chủ
không thể thực hiện được bằng mệnh lện mà phải được thể chế hoá bằng luật pháp, cơ chế và
dân chủ phải đảm bảo tính tập trung. Nhà nước cần chú trọng tạo điều kiện thuận lợi cho
những doanh nghiệp vừa và nhỏ đồng thời tài trợ cho một số lĩnh vực, mặt hàng sản phẩm
khuyến khích hoặc đáp ứng yêu cầu thực hiện mục tiêu kinh tế xã hội. Việc tài trợ này không
phân biệt thành phần kinh tế, thành phần nào làm được thì hưởng ưu đãi.
Chính sách đất đai: Sửa đổi bổ sung luật đất đai theo hướng : Đối với đất ở của tư nhân
đã được cấp quyền sử dụng, đất đang được tư nhân dùng làm mặt bằng sản xuất, kinh doanh
do được chuyển nhượng lại một cách hợp tác pháp quyền sử dụng hoặc được Nhà nước giao
đã nộp trên sử dụng đất theo đúng quy định của pháp luật, thì tư nhân đso được tiếp tục sử
dụng mà không phải nộp thêm tiền thuê đất cho Nhà nước khi dùng đất này vào sản xuất,
kinh doanh. Nhà nước có chính sáhc xây dựng những khu công nghiệp với cơ sở hạ tầng cần
thiết; có giá phù hợp để khuyến khích các doanh nghiệp trong đó có kinh tế tư nhân, thuê làm
mặt bằng sản xuất kinh doanh. Có chính sách khuyến khích mạnh mẽ việc sử dụng ở các vùng
còn nhiều đất chưa được sử dụng, đất trắng, đồi núi trọc. Doanh nghiệp tư nhân được dùng
giá trị quyền sử dụng đất để thế chấp vay vốn ngân hàng hoặc góp cổ phần liên doanh với
6 6
doanh nghiệp trong nước và nước ngoài. Đẩy mạnh việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng
đất, quyền sở hữu nhà ở cho nhân dân. Trong khi chờ sửa đổi, bổ sung luật đất đai và các văn
bản pháp luật có liên quan, thí điểm thực hiện các chủ trương trên.
Chính sách tài chính tính dụng: Thực hiện chính sách tài chính, tín dụng đối với kinh tế
tư nhân bình đẳng với doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế khác; đảm bảo để kinh tế tư

nhân tiếp cận và được hưởng các ưu đãi của Nhà nước chokt hộ, doanh nghiệp nhỏ và vừa,
cho đầu tư theo các mục tiêu được Nhà nước khuyến khích. Nhà nước hỗ trợ về xây dựng cơ
sở hạ tầng chung (giao thông, điện, nước, thông tin liên lạc….), tạo điều kiện thuận lợi cho
kinh tế tư nhân phát triển. Sớm ban hành quy định của Nhà nước về cơ chế tài chính đối với
doanh nghiệp của tư nhân. Tiếp tục đổi mới chế độ kê khai và nộp thếu phù hợp với đặc điểm
của các hộ kinh doanh, doanh nghiệp nhỏ và vừa, vừa tạo thuận lợi cho người kinh doanh,
vừa chống thất thu thuế. Có chính sách bảo hiểm rủi ro cho hoạt động của kinh tế tư nhân
trong kinh tế thị trường, khuyến khích thành lập và tham gia quỹ bảo hiểm tương hỗ của các
doanh nghiệp có sự hỗ trợ của Nhà nước. Ban hành quy định về đăng ký sở hữu tài sản, tạo
cơ sở pháp lý cho hoạt động kinh doanh. Kinh tế tư nhân dùng tài sản hình thành từ vốn vay
để thế chấp vay vốn ngân hàng. Đơn giản hóa các thủ tục cho vay đi liền với tăng cường các
dịch vụ thanh toán, bảo lãnh, tư vấn cho kinh tế tư nhân; bổ sung, sửa đổi một số quyết định
để tạo thuận lợi cho việc xử lý tài sản thế chấp khi người vay không trả được nợ đến hạn.
Sớm triển khai hoạt động các quỹ bảo lãnh tín dụng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa. Sửa đổi bổ
sung chế độ kế toán phù hợp với trình độ của doanh nghiệp nhỏ và vừa, tạo điều kiện cho
doanh nghiệp của tư nhân sử dụng dịch vụ kiểm toán; thực hiện công khai tình hình tài chính
người hàng năm.
Chính sách lao động tiền lương: Kinh tế tư nhân phải thực hiện đúng quy định của Bộ
luật Lao động về việc ký kết hợp đồng lao động, tiền lương, tiền công, thời gian làm việc,
đảm bảo các điều kiện vệ sinh an toàn lao động…, bổ sung chế tài cần thiết để xử lý vi phạm
sớm ban hành đồng bộ các quy định về bảo hiểm xã hội để người lao động trong hộ kinh
doanh cá thể và doanh nghiệp của tư nhân đều được tham gia. Tiến tới hình thành đa dạng về
mô hình tổ chức thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội phù hợp với từng nhóm đối tượng, có
nhiều mức đóng, mức hưởng khác nhau. Nghiên cứu ban hành chính sách bảo hiểm thất
nghiệp theo hướng người sử dụng lao động và người lao động cùng đóng góp, có sự hỗ trợ
một phần của Nhà nước.
Chính sách hỗ trợ về đào tạo, khoa học và công nghệ: Nhà nước trợ giúp đào tạo, bồi
dưỡng nâng cao trình độ hiểu biết đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của
Nhà nước, trình độ chuyên môn kỹ thuật, năng lực kinh doanh cho chủ doanh nghiệp và
7 7

người lao động. Đối vứoi chủ doanh nghiệp, cần quan tâm bồi dưỡng, giáo dục phát huy tinh
thần yêu nước và trách nhiệm trước cộng đồng xã hội, có đạo đức kinh doanh, tôn trọng chữ
tín, tự giác chấp hành chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; chăm lo đời sống và
điều kiện làm việc cho người lao động tại doanh nghiệp. Phát triển các trung tâm day nghề
của Nhà nước, đặc biệt là ở khu vực nông thôn, miền núi; khuyến khích, hỗ trợ các tổ chức và
cá nhân trong và ngoài nước mở các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý, cán bộ kỹ thuật
cho doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế, trong đó có kinh tế tư nhân và dạy nghề cho
người lao động. Xây dựng hệ thống thông tin thị trường lao động. Mở rộng hệ thống dịch vụ
tư vấn khoa học, công nghệ cho các hộ kinh doanh và doanh nghiệp. Nhà nước hỗ trợ mở các
lớp ngắn hạn miễn phí bồi dưỡng kiến thức khoa học công nghệ cho các hộ kinh doanh,
doanh nghiệp của tư nhân; hỗ trợ các doanh nghiệp ứng dụng công nghệ thông tin, thuê mua
trả góp thiết bị đẻ đổi mới công nghệ; thực hiện tốt việc bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp,
khen thưởng các cá nhân và doanh nghiệp áp dụng có hiệu quả công nghệ tiên tiến, nâng cao
chất lượng và sức cạnh tranh của sản phẩm.
Chính sách hỗ trợ và thông tin, xúc tiến thương mại: có cơ chế và phương tiện đảm bảo
cho khu vực kinh tế tư nhân nhận được những thông tin cần thiết về luật pháp, chính sách,
quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, của các ngành, các vùng; các
thông tin dự báo trung, dài hạn về các ngành, các sản phẩm ở trong nước và trên thế giới, các
dự án phát triển có nguồn vốn từ ngân sách Nhà nước và các nguồn vốn đầu tư từ nước ngoài.
Nhà nước khuyến khích và hỗ trợ hộ kinh doanh, doanh nghiệp của tư nhân và các hiệp hội
đẩy mạn hoạt động xúc tiến thương mại ở cả thị trường trong và ngoài nước.
Tiếp tục nghiên cứu, tổng kết thực tiễn để thấy rõ những đặc điểm mới của kinh tế tư
nhân ở nước ta trong nền kinh tế thị trường định hướng xh chủ nghĩa, phân tích thực trạng, xu
hướng phát triển để có quyết sách phù hợp đẩy mạnh phát triển kinh tế tư nhân theo chủ
trương của Đảng.
Tiếp tục hoàn thiện và tăng cường quản lý Nhà nước : Chức năng quản lý Nhà nước đối
với khu vực kinh tế tư nhân là xây dựng, hoàn thiện khung pháp lý và ban hành chính sách, cơ
chế quản lý đối với các đơn vị sản xuất, kinh doanh; xây dựng, quy hoạch và trợ giúp đào tạo
cán bộ quản lý cho doanh nghiệp; giám sát, thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật, chế
độ, chính sách Nhà nước của doanh nghiệp, nắm chắt tình hình đăng ký kinh doanh và hoạt

động của các hộ kinh doanh và doanh nghiệp. Xác định rõ chức năng, nhiệm vụ và kiện toàn
bộ máy quản lý Nhà nước đối với kinh tế tư nhân ở các bộ, các ngành và ủy ban nhân dân các
tỉnh, Thành phố. Chính phủ giao cho một cơ quan làm đầu mối ở Trung ương, ủy ban Nhân
dân các tỉnh, Thành phố trực thuộc Trung ương, uỷ ban Nhân dân các tỉnh, Thành phố trực
8 8