QUAN ĐIỂM CỦA CHỦ NGHĨA MÁC – LÊNIN VỀ GIAI CẤP CÔNG NHÂN VÀ SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN. LIÊN HỆ VỚI GIAI CẤP CÔNG NHÂN VIỆT NAM HIỆN NAY VÀ TRÁCH NHIỆM CỦA SINH VIÊN TRONG VIỆC THỰC HIỆN SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
KHOA GIÁO DỤC CHÍNH TRỊ

TIỂU LUẬN

QUAN ĐIỂM CỦA CHỦ NGHĨA MÁC – LÊNIN VỀ GIAI CẤP CÔNG
NHÂN VÀ SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN.
LIÊN HỆ VỚI GIAI CẤP CÔNG NHÂN VIỆT NAM HIỆN NAY VÀ
TRÁCH NHIỆM CỦA SINH VIÊN TRONG VIỆC THỰC HIỆN
SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN

HỌC PHẦN POLI2003 – CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC

Thành phố Hồ Chí Minh ngày 03 tháng 10 năm 2021


TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
KHOA GIÁO DỤC CHÍNH TRỊ

TIỂU LUẬN

QUAN ĐIỂM CỦA CHỦ NGHĨA MÁC – LÊNIN VỀ GIAI CẤP CÔNG
NHÂN VÀ SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN.
LIÊN HỆ VỚI GIAI CẤP CÔNG NHÂN VIỆT NAM HIỆN NAY VÀ
TRÁCH NHIỆM CỦA SINH VIÊN TRONG VIỆC THỰC HIỆN
SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN

HỌC PHẦN POLI2003 – CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC

Họ và tên:
Mã số sinh viên :

Lớp học phần:
Giảng viên hướng dẫn:

Thành phố Hồ Chí Minh ngày 03 tháng 10 năm 2021


MỤC LỤC
CHƯƠNG 1: QUAN ĐIỂM CỦA CHỦ NGHĨA MÁC - LÊ NIN VỀ GIAI CẤP
CÔNG NHÂN VÀ NỘI DUNG SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG
NHÂN....................................................................................................................... 1
1.1 Khái niệm và đặc điểm của giai cấp công nhân...........................................1
1.2. Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân......................................2
CHƯƠNG 2: LIÊN HỆ VỚI GIAI CẤP CÔNG NHÂN VIỆT NAM HIỆN NAY
VÀ TRÁCH NHIỆM CỦA SINH VIÊN TRONG VIỆC THỰC HIỆN SỨ
MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN...............................................4
2.1. Liên hệ giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay...........................................4
2.1.1. Đặc điểm của giai cấp công nhân Việt Nam...........................................4
2.1.2. Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay. 5
2.1.3. Một số giải pháp xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay.......5
2.2. Trách nhiệm của sinh viên trong việc thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai
cấp công nhân.......................................................................................................6


1

CHƯƠNG 1: QUAN ĐIỂM CỦA CHỦ NGHĨA MÁC - LÊ NIN VỀ GIAI CẤP
CÔNG NHÂN VÀ NỘI DUNG SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG
NHÂN
1.1 Khái niệm và đặc điểm của giai cấp công nhân
Thứ nhất, khái niệm giai cấp cơng nhân

Đó là thuật ngữ để chỉ giai cấp công nhân – con đẻ của nền đại công nghiệp
tư bản chủ nghĩa, giai cấp đại biểu cho lực lượng sản xuất tiên tiến, cho phương
thức sản xuất hiện đại.
Giai cấp công nhân được các nhà kinh điển xác định theo hai hướng cơ bản:
- Về phương diện kinh tế - xã hội:
Họ lao động bằng phương thức công nghiệp ngày càng hiện đại với những
đặc điểm nổi bật: sản xuất bằng máy móc, lao động có tính chất xã hội hóa, năng
suất lao động cao và tạo ra tiền đề của cái vật chất cho xã hội mới.
- Về phương diện chính trị - xã hội: Giai cấp cơng nhân là sản phẩm xã hội
của quá trình phát triển tư bản chủ nghĩa.
Mâu thuẫn cơ bản của phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa là mâu thuẫn
giữa lực lượng sản xuất xã hội hóa ngày càng rộng lớn với quan hệ sản xuất tư bản
chủ nghĩa dựa trên chế độ tư bản chủ nghĩa về tư liệu sản xuất. Mâu thuẫn cơ bản
này thể hiện về mặt xã hội là mâu thuẫn về lợi ích giữa giai cấp cơng nhân và giai
cấp tư sản.
Mâu thuẫn đó cho thấy, tính chất đối kháng khơng thể điều hịa giữa giai cấp
công nhân (giai cấp vô sản) với giai cấp tư sản trong phương thức sản xuất tư bản
chủ nghĩa và trong chế độ tư bản chủ nghĩa.
Từ phân tích trên, theo chủ nghĩa Mác – Lênin : Giai cấp công nhân là một
tậo đồn xã hội, hình thành và phát triển cùng q trình phát triển của nền cơng
nghiệp hiện đại; Họ lao động bằng phương thức công nghiệp ngày càng hiện đại và


2

gắn liền với quá trình sản xuất vật chất hiện đại, là đại biểu cho phương thức sản
xuất mang tính xã hội hóa ngày càng cao. Họ là người làm th do khơng có tư liệu
sản xuất, buộc phải bán sức lao động để sống và bị giai cấp tư sản bóc lột giá trị
thặng dư; vì vậy lợi ích cơ của họ đối lập với lợi ích cơ bản của giai cấp vơ sản. Đó
là giai cấp có sứ mệnh phủ định chế độ tư bản chủ nghĩa, xây dựng thành công chủ

nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản trên toàn thế giới.
Thứ hai, đặc điểm của giai cấp cơng nhân
Có thể khái qt những đặc điểm chủ yếu của giai cấp công nhân bao gồm:
+ Đặc điểm nổi bật là lao động bằng phương thức công nghiệp với đặc trưng
cơng cụ lao động là máy móc, tạo năng suất lao động cao, q trình lao động mang
tính chất xã hội hóa.
+ Giai cấp cơng nhân là sản phẩm của bản thân nền đại công nghiệp, chủ thể
của q trình sản xuất vật chất hiện đại. Do đó, giai cấp công nhân là đại biểu cho
lực lượng sản xuất tiên tiến, cho phương thức tiên tiến, quyết định sự tồn tại và phát
triển của xã hội hiện đại.
+ Giai cấp cơng nhân có những phẩm chất đặc biệt về tính tổ chức, kỷ luật
lao động, tin thần hợp tác và tâm lý lao động cơng nghiệp. Đó là một giai cấp cách
mạng và có tinh thần cách mạng triệt để.
1.2. Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
Theo chủ nghĩa Mác – Lênin , sứ mệnh lịch sử tổng quát của giai cấp công
nhân là thơng qua chính đảng tiên phong, giai cấp cơng nhân tổ chức, lãnh đạo nhân
dân lao động đấu tranh xóa bỏ các chế độ người bóc lột người, xóa bỏ chủ nghĩa tư
bản, giải phóng giai cấp cơng nhân, nhân dân lao động khỏi mọi sự áp bức, bóc lột,
nghèo nàn, lạc hậu, xây dựng xã hội cộng sản chủ nghĩa văn minh.
Nói về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân, chủ nghĩa Mác đã viết: “
Thực hiện sự nghiệp giải phóng thế giới ấy, - đó là sứ mệnh lịch sử của giai cấp
công nhân hiện đại”


3

Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân được thể hiện trên ba nội dung cơ
bản sau:
- Nội dung về kinh tế: giai cấp công nhân tạo tiền đề để vật chất-kỹ thuật cho
sự ra đời của xã hội mới; là đại biểu cho lợi ích chung của xã hội ; đóng vai trị

nịng cốt trong q trình giải phóng lực lượng sản xuất ( vốn bị kìm hãm, lạc hậu,
chậm phát triển trong quá khứ), thúc đẩy lực lượng sản xuất phát triển để tạo cơ sở
cho quan hệ sản xuất mới, xã hội chủ nghĩa ra đời. Ở các nước xã hội chủ nghĩa,
giai cấp công nhân thơng qua q trình cơng nghiệp hóa thực hiện “một kiểu tổ
chức mới về lao động”.
- Nội dung về chính trị - xã hội: giai cấp công nhân cùng với nhân dân lao
động dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản tiến hành cách mạng chính trị để lật đổ
quyền thống trị của giai cấp thống trị, xóa bỏ chế độ bóc lột, áp bức, giành quyền
lực về tay giai cấp công nhân và nhân dân lao động. Thiết lập nhà nước kiểu mới,
mang bản chất giai cấp công nhân. Giai cấp công nhân và nhân dân lao động sử
dụng nhà nước của mình, do mình làm chủ để cải tạo xã hội cũ và tổ chức xây dựng
xã hội mới, phát triển kinh tế và văn hóa, xây dựng nền chính trị dân chủ-pháp
quyền, quản lí kinh tế - xã hội và tổ chức đời sống xã hội phục vụ quyền và lợi ích
của nhân dân lao động, thực hiện dân chủ, cơng bằng, bình đẳng và tiến bộ xã hội ,
theo lý tưởng và mục tiêu của chủ nghĩa xã hội .
- Nội dung về văn hóa, tư tưởng: cần phải tập trung xây dựng hệ giá trị mới:
lao động, cơng bằng, dân chủ, bình đẳng và tự do. Cải tạo cái cũ lỗi thời, lạc hậu,
xây dựng cái mới, tiến bộ trong lĩnh vực ý thức tư tưởng, trong tâm lý, lối sống và
trong đời sống tinh thần xã hội . Xây dựng củng cố ý thức hệ tiên tiến của giai cấp
cơng nhân, đó là chủ nghĩa Mác-Lênin, đấu tranh để khắc phục ý thức hệ tư sản và
các tàn dư. Phát triển văn hóa, xây dựng con người mới, đạo đức và lối sống mới xã
hội chủ nghĩa.


4

CHƯƠNG 2: LIÊN HỆ VỚI GIAI CẤP CÔNG NHÂN VIỆT NAM HIỆN NAY
VÀ TRÁCH NHIỆM CỦA SINH VIÊN TRONG VIỆC THỰC HIỆN SỨ
MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN
2.1. Liên hệ giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay

2.1.1. Đặc điểm của giai cấp công nhân Việt Nam
Giai cấp công nhân Việt Nam là một lực lượng xã hội to lớn, đang phát triển
bao gồm những người lao động chân tay và trí óc, làm cơng hưởng lương trong các
loại hình sản xuất kinh doanh và dịch vụ cơng nghiệp hoặc sản xuất, kinh doanh,
dịch vụ có tính chất công nghiệp
Giai cấp công nhân Việt Nam ra đời và phát triển gắn liền với chính sách
khai thác thuộc địa của thực dân Pháp nên có những đặc điểm chủ yếu sau:
- Ra đời trước giai cấp tư sản vào đầu thế kỉ XX, phát triển trong một nước
lạc hậu, là giai cấp trực tiếp đối kháng với tư bản thực dân Pháp và bè lũ tay sai của
chúng. Giai cấp công nhân Việt Nam là sản phẩm của một q trình cơng nghiệp
hóa đặc biệt có nhiều ưu thế về chính trị.
- Là lực lượng chính trị tiên phong để lãnh đạo cuộc đấu tranh giải phóng
dân tộc, giải quyết mâu thuẫn cơ bản giữa dân tộc Việt Nam với đế quốc thực dân
và phong kiến thống trị, mở đường cho sự phát triển của dân tộc trong thời đại cách
mạng vơ sản. Tuy số lượng ra đời ít với tư cách là sản phẩm của đại công nghiệp
chưa thật sự đầy đủ, lại sinh trưởng trong một xã hội nơng nghiệp cịn mang nhiều
tàn dư của tâm lý tiểu nông nhưng sớm được tôi luyện trong đấu tranh cách mạng,
đã trưởng thành nhanh chóng về ý thức chính trị , sớm giác ngộ lý tưởng, mục tiêu
cách mạng về sứ mệnh lịch sử giai cấp của mình. Gắn bó mật thiết với các tầng lớp
nhân dân trong xã hội. Lợi ích của giai cấp cơng nhân và lợi ích dân tộc gắn chặt
với nhau, tạo thành động lực thúc đẩy đoàn kết, đại đoàn kết dân tộc.
Những biến đổi trong thời kỳ đổi mới:


5

- Giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay tăng nhanh cả về số lượng và chất
lượng, là giai cấp đi đầu trong sự nghiệp đẩy mạnh cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa,
gắn với phát triển kinh tế tri thức, bảo vệ tài nguyên và môi trường.
- Đa dạng về cơ cấu nghề nghiệp, đội ngũ công nhân trong khu vực kinh tế

nhà nước đóng vai trị nịng cốt, chủ đạo.
- Công nhân tri thức nắm vững khoa học - công nghệ tiên tiến. Công nhân trẻ
được đào tạo bài bản theo chuẩn nghề nghiệp, là lực lượng chủ đạo trong cơ cấu
giai cấp công nhân, trong lao động và phong trào cơng đồn.
2.1.2. Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam hiện
nay
- Nội dung về kinh tế: giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay với số lượng
đơng đảo cơng nhân có cơ cấu ngành nghề đa dạng, hoạt động ở mọi thành phần
kinh tế. Giai cấp cơng nhân phát huy vai trị và trách nghiệm của lực lượng đi đầu
trong sự nghiệp đẩy mạnh cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Thực hiện khối
liên minh công-nông-tri thức để tạo động lực phát triển nông nghiệp- nông thôn và
nông dân theo hướng phát triển và chủ động hội nhập quốc tế.
- Nội dung về chính trị - xã hội: Giữ vững bản chất giai cấp cơng nhân của
Đảng, vai trị tiên phong, gương mẫu của cán bộ đoàn viên. Tăng cường xây dựng,
chỉnh đốn Đảng, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối
sống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa trong nội bộ”.
- Nội dung về văn hóa tư tưởng: Xây dựng con người mới, giáo dục đạo đức
cách mạng, rèn luyện lối sống, tác phong công nghiệp, văn minh, hiện đại, xây dựng
hệ giá trị văn hóa và con người Việt Nam hồn thiện nhân cách.
2.1.3. Một số giải pháp xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay
Một là, nâng cao nhận thức kiên định quan điểm giai cấp công nhân là giai
cấp lãnh đạo cách mạng thông qua đội tiền phong là Đảng Cộng sản Việt Nam.
Hai là, xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh.


6

Ba là, gắn kết chặt chẽ với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, cơng nghiệp
hóa, hiện đại hóa đất nước, hội nhập quốc tế.
Bốn là, đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao mọi mặt cho công nhân, không ngừng

trí thức hóa giai cấp cơng nhân.
Năm là, xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh là trách nhiệm của cả hệ
thống chính trị, của tồn xã hội và sự nỗ lực vươn lên của bản thân mỗi người công
nhân, sự tham gia, đóng góp tích cực của người sử dụng lao động. Sự lãnh đạo của
Đảng và quản lý của nhà nước có vai trị quyết định.
Sáu là, nâng cao nhận thức trong Đảng, tổ chức cơng đồn, bản thân giai cấp
cơng nhân và trong tồn xã hội về vai trị (sứ mệnh lịch sử) của giai cấp cơng nhân.
2.2. Trách nhiệm của sinh viên trong việc thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai
cấp công nhân
Sau khi học về quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin về giai cấp công nhân
và sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân, bản thân tôi đã ý thức được trách nhiệm
của mình – một sinh viên trong việc thực hiện sức mệnh của giai cấp công nhân.
Đầu tiên, tôi giác ngộ được những lí tưởng của giai cấp cơng nhân, từ đó tơi
phải ln ln học tập thật tốt, khơng ngừng học hỏi kinh nghiệm và kỹ năng, tích
lũy tín chỉ để tốt nghiệp đại học và có một nền tảng tri thức vững vàng. Sau đó tơi
phải cố gắng trở thành một giáo viên mẫu mực, trở thành một Đảng viên của Đảng
Cộng sản, mang những kiến thức mình đã học tập được từ trước đến giờ để áp dụng
vào giảng dạy, đóng góp cơng sức nhỏ bé của mình cho nền giáo dục nước nhà, vào
cơng việc xây dựng đất nước vững mạnh. Đồng thời, tôi cũng sẽ luôn theo dõi và
ủng hộ các phong trào đấu tranh của giai cấp công nhân tiến bộ trên thế giới.

Thứ hai, sau khi đã học xong nội dung trên, tôi đã hiểu được các đặc điểm ra
đời của giai cấp cơng nhân Việt Nam, đó là một giai cấp xuất thân từ một xã hội
nghèo nàn, lạc hậu. Chính vì thế nên giai cấp cơng nhân Việt Nam ở thời điểm đó


7

chưa có trình độ cao và tác phong cơng nghiệp cịn rất hạn chế. Hiểu được điều này
nên tơi sẽ tích cực chủ động tham gia vào q trình cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa

đất nước. Với tư cách là một giáo viên tương lai, bằng cách nỗ lực hết mình, tơi sẽ
trở thành một người tiên phong trong việc tiếp thu giáo dục, những kiến thức mới,
hiện đại để rồi tơi sẽ đi phổ biến lại cho gia đình của tôi và các thế hệ học sinh
nhằm nâng cao tri thức cho mọi người xung quanh. Và tôi tin rằng mỗi một bạn sinh
viên đều làm như tơi thì xã hội ta sẽ ngày càng tiến bộ, dân giàu, nước mạnh.
Thứ ba, tơi phải tích cực, học tập tiếp cận công nghệ, khoa học kỹ thuật mới
trên thế giới để có thể làm chủ khoa học kỹ thuật hiện đại, để có thể điều khiển, vận
hành, tương tác và làm việc hiệu quả trên các thiết bị công nghệ hiện đại, giúp thích
ứng với thời đại 4.0 .
Thứ tư, bản thân tôi luôn luôn tin tưởng vào quan điểm của chủ nghĩa Mác –
Lênin về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân, tin tưởng vào sự lãnh đạo của
Đảng Cộng sản Việt Nam, vào con đường độc lập dân tộc và tiến lên chủ nghĩa xã
hội. Không chỉ vậy, tôi sẽ luôn đấu tranh bảo vệ quan điểm của Đảng, luôn luôn phê
phán các luận điệu, quan điểm sai trái phủ nhận sứ mệnh lịch sử của giai cấp công
nhân, trong các phong trào cách mạng của công nhân trên thế giới.
Tôi xin phê phán một vài luận điệu sai lệch dưới đây :
- Luận điệu 1: nhiều người cho rằng trong thời kì hiện đại ngày nay cách
mạng khoa học – công nghệ ngày càng phát triển. Khoa học đã trở thành lực lượng
sản xuất nên trí thức là lực lượng tiên phong cách mạng chứ không phải giai cấp
công nhân. Thế nhưng, việc đề cao vai trò của tri thức đến mức phủ nhận sứ mệnh
lịch sử giai cấp công nhân như trên là một sai lầm, là một cách nhìn phiến diện vì tri
thức chỉ là một tầng lớp xã hội bao gồm những người lao động trí óc phức tạp và
sáng tạo, họ xuất thân từ nhiều giai cấp, nghề nghiệp chính của họ là tạo ra các giá
trị tinh thần như là các nhà khoa học, giáo viên, lãnh đạo...Và tri thức khơng thể nào
thay thế giai cấp cơng nhân được vì tầng lớp tri thức không phải là một lực lượng
kinh tế chính trị độc lập, họ khơng có hệ tư tưởng độc lập. Tầng lớp tri thức luôn


8

gắn chặt lợi ích của mình với lợi ích của giai cấp thống trị nên họ dễ dàng thỏa hiệp
với giai cấp tư sản vì thế khơng mang tính cách mạng. Xét trong xã hội sản xuất vật
chất bao giờ cũng quyết định tồn tại xã hội mà ta biết rằng trong xã hội thì giai cấp
cơng nhân mới là người sản xuất ra của cải vật chất. Ngày nay, với sự phát triển
mạnh mẽ của khoa học, kĩ thuật cơng nghiệp cũng được nâng cao về trình độ, tay
nghề, chuyên môn nghiệp vụ…hàm lượng chất xám trong sản phẩm ngày càng cao.
Giai cấp công nhân vẫn là giai cấp tiên tiến nhất, cách mạng nhất, triệt để nhất, kỷ
luật nhất, đoàn kết quốc tế nhất nên tầng lớp tri thức khơng bao giờ có thể thay thế
được. Tuy nhiên chúng ta phải lưu ý rằng chủ nghĩa Mác luôn khẳng định trí thức
giữ vai trị quan trọng trong tiến trình cách mạng xã hội chủ nghĩa.
- Luận điệu 2: Ngày nay giai cấp công nhân đã được cải thiện về điều kiện cả
về vật chất lẫn tinh thần đang được thỏa mãn nhu cầu nên mất đi những xung đột
cách mạng, tính chất cách mạng của họ đã tan biến, họ đang hòa nhập vào xã hội tư
bản. Quan điểm trên cho rằng trong điều kiện chủ nghĩa tư bản hiện đại giai cấp
công nhân hết nghèo khổ là một quan điểm hồn tồn sai lầm, nhiều cơng trình
nghiên cứu xã hội ở các nước tư bản phát triển đã thừa nhận là hàng triệu công nhân
vẫn đang sống trong cảnh nghèo khổ. Và bộ phận công nhân khác tuy được cải thiện
điều kiện sinh hoạt vật chất nhưng họ vẫn bị bóc lột nặng nề.


TÀI LIỆU THAM KHẢO
Bộ Giáo dục và Đào tạo (2019), Giáo trình Chủ nghĩa xã hội khoa học, NXB Giáo
dục, Hà Nội

TS Nguyễn Đăng Tuyên, Cảnh giác với âm mưu thủ đoạn xuyên tạc bản chất
giai cấp công nhân và phủ nhận vai trị của tổ chức cơng đồn hiện nay (2021,
ngày 31 tháng 05). Trích xuất từ
/>
TS Phạm Văn Giang, Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân và bản chất giai cấp
công nhân của Đảng Cộng sản Việt Nam. Trích xuất từ

/>