CHẾ PHẨM SINH HỌC
CHẾ PHẨM SINH HỌC
EPN BIOSTAR
EPN BIOSTAR
GIẢNG VIÊN: ThS. LÊ THANH HẢI HÀ
GIẢNG VIÊN: ThS. LÊ THANH HẢI HÀ
THỰC HIỆN :
THỰC HIỆN :
NGUYỄN THỊ HẰNG
NGUYỄN THỊ HẰNG
PHẠM PHƯƠNG LINH
PHẠM PHƯƠNG LINH
TUYẾN TRÙNG EPN
TUYẾN TRÙNG EPN
Tuyến trùng trong nhóm
Tuyến trùng trong nhóm
này được gọi là tuyến
này được gọi là tuyến
trùng gây bệnh côn trùng
trùng gây bệnh côn trùng
và được xem là quan
và được xem là quan
trọng nhất trong việc sử
trọng nhất trong việc sử
dụng tuyến trùng trong
dụng tuyến trùng trong
bảo vệ mùa màng.
bảo vệ mùa màng.
A và C: Đầu của tuyến trùng gây
A và C: Đầu của tuyến trùng gây
nhiễm, và tuyến trùng cái thế hệ
nhiễm, và tuyến trùng cái thế hệ
một của
một của
Steinernema.
Steinernema.
B và D: Đầu của tuyến trùng gây
B và D: Đầu của tuyến trùng gây
nhiễm và tuyến trùng cái thế hệ
nhiễm và tuyến trùng cái thế hệ
hai của
hai của
Heterorhabditis
Heterorhabditis
.
.
EPN CÓ KHẢ NĂNG DIỆT TRỪ NHIỀU
EPN CÓ KHẢ NĂNG DIỆT TRỪ NHIỀU
LOẠI SÂU
LOẠI SÂU
Sâu tơ
Sâu tơ
gây hại các cây thuộc họ cải. Sâu
gây hại các cây thuộc họ cải. Sâu
non ăn lá,sâu tơ ăn tạo các lỗ thủng lá,
non ăn lá,sâu tơ ăn tạo các lỗ thủng lá,
làm lá xơ xác
làm lá xơ xác
Sâu khoang
Sâu khoang
còn được gọi
còn được gọi
là sâu ăn tạp gây hại trên
là sâu ăn tạp gây hại trên
nhiều loại rau, là đối tượng
nhiều loại rau, là đối tượng
gây hại nặng trên rau
gây hại nặng trên rau
muống. Sâu non làm
muống. Sâu non làm
lá cây xơ xác
lá cây xơ xác
,gặm ăn vỏ
,gặm ăn vỏ
quả làm giảm phẩm chất.
quả làm giảm phẩm chất.
Sâu xám thường gây hại
giai đoạn cây con trên tất
cả các loại rau. Loài sâu
này thường
cắn đứt các thân và cành n
on
kéo xuống đất để ăn.
Sâu xanh da láng
Sâu xanh da láng
gây hại trên nhiều loại rau khác
gây hại trên nhiều loại rau khác
như hành, cà chua, đậu phộng, đậu bắp, đậu đỗ…
như hành, cà chua, đậu phộng, đậu bắp, đậu đỗ…
Sâu non ăn lá, lúc nhỏ chừa lại biểu bì, sâu tuổi lớn
Sâu non ăn lá, lúc nhỏ chừa lại biểu bì, sâu tuổi lớn
ăn thủng lỗ trên lá.
ăn thủng lỗ trên lá.
Bướm
Bướm
Sâu non
Sâu non
THUỐC TRỪ SÂU SINH HỌC TUYẾN
THUỐC TRỪ SÂU SINH HỌC TUYẾN
TRÙNG
TRÙNG
Thuốc trừ sâu EPN là
Thuốc trừ sâu EPN là
một tổ hợp cộng sinh
một tổ hợp cộng sinh
của tuyến trùng và vi
của tuyến trùng và vi
khuẩn, trong đó
khuẩn, trong đó
tuyến trùng là vật ký
tuyến trùng là vật ký
sinh và mang truyền
sinh và mang truyền
vi khuẩn, trong khi
vi khuẩn, trong khi
vi khuẩn này sẽ sản
vi khuẩn này sẽ sản
sinh độc tố mạnh
sinh độc tố mạnh
giết chết côn trùng.
giết chết côn trùng.
Cơ chế xâm nhiễm của tuyến trùng
Cơ chế xâm nhiễm của tuyến trùng
steinernema
steinernema
Khi gặp côn trùng ký chủ, tuyến trùng
Khi gặp côn trùng ký chủ, tuyến trùng
sẽ chui vào bên trong bằng miệng,
sẽ chui vào bên trong bằng miệng,
hậu môn hay khí khổng rồi xuyên
hậu môn hay khí khổng rồi xuyên
qua màng ruột, màng khí quản để vào
qua màng ruột, màng khí quản để vào
bên trong và tuyến trùng sẽ phóng
bên trong và tuyến trùng sẽ phóng
thích vi trùng từ ruột của chúng vào
thích vi trùng từ ruột của chúng vào
máu của côn trùng.
máu của côn trùng.
Vi trùng phát triển rất nhanh tạo hiện
Vi trùng phát triển rất nhanh tạo hiện
tượng ngộ độc máu,làm côn trùng
tượng ngộ độc máu,làm côn trùng
chết sau 24-48h và tuyến trùng ăn vi
chết sau 24-48h và tuyến trùng ăn vi
trùng để lớn lên thành tuyến trùng
trùng để lớn lên thành tuyến trùng
tuổi 3, tuổi 4 và thành trùng thế hệ 1.
tuổi 3, tuổi 4 và thành trùng thế hệ 1.
Tuyến trùng đực và cái của thế hệ 1
Tuyến trùng đực và cái của thế hệ 1
bắt cặp và đẻ trứng,trứng nở ra ấu
bắt cặp và đẻ trứng,trứng nở ra ấu
trùng tuổi 1. Vào lúc này,tuỳ theo tình
trùng tuổi 1. Vào lúc này,tuỳ theo tình
trạng dinh dưỡng, tuyến trùng có thể
trạng dinh dưỡng, tuyến trùng có thể
theo hai chu trình khác nhau :
theo hai chu trình khác nhau :
Chu trình của tuyến trùng Steinernema scapterisci kèm theo một số đặc
Chu trình của tuyến trùng Steinernema scapterisci kèm theo một số đặc
tính hình thể học qua kính hiển vi điện tử ở các giai đoạn khác nhau. IJ
tính hình thể học qua kính hiển vi điện tử ở các giai đoạn khác nhau. IJ
= ấu trùng gây nhiễm, J1, J2, J3, J43 = ấu trùng tuổi 1, 2, 3 và 4, PI =
= ấu trùng gây nhiễm, J1, J2, J3, J43 = ấu trùng tuổi 1, 2, 3 và 4, PI =
dạng trung gian trước khi thành ấu trùng gây nhiễm (IJ). G1 = thành
dạng trung gian trước khi thành ấu trùng gây nhiễm (IJ). G1 = thành
trùng thế hệ 1, G2 = thế hệ 2.
trùng thế hệ 1, G2 = thế hệ 2.
Xâm nhiễm của tuyến trùng
Xâm nhiễm của tuyến trùng
Heterorhabditis
Heterorhabditis
Tương tự như
Tương tự như
Steinernema
Steinernema
chỉ khác là thành trùng thế
chỉ khác là thành trùng thế
hệ 1 là lưỡng tính
hệ 1 là lưỡng tính
(hermaphroditic), tuyến
(hermaphroditic), tuyến
trùng này có hình dạng của
trùng này có hình dạng của
tuyến trùng cái và có bộ
tuyến trùng cái và có bộ
phận sinh dục lưỡng tính
phận sinh dục lưỡng tính
Tuyến trùng mẹ lưỡng tính
Tuyến trùng mẹ lưỡng tính
này đẻ trứng, trứng nở ra
này đẻ trứng, trứng nở ra
con thuộc thế hệ 2 lớn lên
con thuộc thế hệ 2 lớn lên
như trong chu trình của
như trong chu trình của
Steinernema (thế hệ 2 có cả
Steinernema (thế hệ 2 có cả
đực và cái.)
đực và cái.)
Ưu điểm khi sử dụng tuyến trùng diệt trừ sâu
Ưu điểm khi sử dụng tuyến trùng diệt trừ sâu
hại
hại
Có khả năng gây chết cho nhiều loại sâu
Có khả năng gây chết cho nhiều loại sâu
khác nhau.
khác nhau.
An toàn cho người,động vật,thực vật và
An toàn cho người,động vật,thực vật và
môi trường.
môi trường.
Sâu hại không có khả năng kháng thuốc.
Sâu hại không có khả năng kháng thuốc.
Khả năng sản xuất lớn bằng công nghệ
Khả năng sản xuất lớn bằng công nghệ
nhân nuôi
nhân nuôi
invitro tuyến trùng.
invitro tuyến trùng.
Tuyến trùng tồn tại lâu dài trong đất và
Tuyến trùng tồn tại lâu dài trong đất và
nhân nhanh số lượng khi có sâu hại nên
nhân nhanh số lượng khi có sâu hại nên
tạo được ổ dự trữ thiên địch trong tự
tạo được ổ dự trữ thiên địch trong tự
nhiên.
nhiên.
Dễ tuyển chọn di truyền các loài tuyến
Dễ tuyển chọn di truyền các loài tuyến
trùng để tạo ra các chủng tốt theo ý
trùng để tạo ra các chủng tốt theo ý
muốn.Từ đó sản xuất ra nhiều chế phẩm
muốn.Từ đó sản xuất ra nhiều chế phẩm
thuốc trừ sâu khác nhau.
thuốc trừ sâu khác nhau.
Có khả năng bảo quản lâu, từ 2 đến 6
Có khả năng bảo quản lâu, từ 2 đến 6
tháng, trong điều kiện thường, không cần
tháng, trong điều kiện thường, không cần
bảo quản lạnh.
bảo quản lạnh.
Ấu trùng của lòai
sâu gây bệnh ở củ
cải đường, bị tuyến
trùng tấn công. Từ
một vài con, trùng
sau khi ký sinh có
thể tạo ra hàng
ngàn con non, và có
thể tìm thấy nhiều
hơn thế trong đất.
HẠN CHẾ
HẠN CHẾ
Giá thành còn khá cao và khả
Giá thành còn khá cao và khả
năng bảo quản khó khăn so với
năng bảo quản khó khăn so với
thuốc hóa học và một số chế
thuốc hóa học và một số chế
phẩm sinh học khác.
phẩm sinh học khác.
Để khắc phục nhược điểm này,nhiều
Để khắc phục nhược điểm này,nhiều
nhóm nghiên cứu đã cải tiến quy trình
nhóm nghiên cứu đã cải tiến quy trình
công nghệ invitro,áp dụng công nghệ
công nghệ invitro,áp dụng công nghệ
cao, sử dụng môi trường lỏng và thiết
cao, sử dụng môi trường lỏng và thiết
bị lên men tự động (bio-reactor) sản
bị lên men tự động (bio-reactor) sản
xuất EPN, cho phép tăng sản lượng và
xuất EPN, cho phép tăng sản lượng và
hạ giá thành sản phẩm,thương mại
hạ giá thành sản phẩm,thương mại
hóa,đủ sức cạnh tranh với thuốc trừ
hóa,đủ sức cạnh tranh với thuốc trừ
sâu hoá học, mà lợi ích lâu dài về môi
sâu hoá học, mà lợi ích lâu dài về môi
trường sẽ còn lớn hơn nhiều
trường sẽ còn lớn hơn nhiều
Sản xuất EPN
Phương pháp sử dụng ký chủ tốt
Phương pháp sử dụng ký chủ tốt
•
Dùng sâu trong tổ
ong (Galleria
mellonella) để sản
xuất tuyến trùng.
Sở dĩ côn trùng này
được sử dụng vì
chúng được xem là
ký chủ tốt của hầu
hết những loài EPN
•
Dùng pipet hút 15- 20ml dung dịch tuyến trùng, cho vào giấy
lọc trong hộp petri .Cho 10 ấu trùng tuổi cuối của Galleria, đậy
nắp lại,đem hộp cất vào nơi không có ánh sáng.
Phương pháp nuôi tuyến trùng
Steinernema và Heterorhabditis với
Galleria mellonella
G. mellonella được cho vào hộp petri
có lót hai miếng giấy lọc và đã được
cấy tuyến trùng
•
Sau 24-48 giờ,Ấu trùng Galleria chết được sắp vào
Sau 24-48 giờ,Ấu trùng Galleria chết được sắp vào
trong bẩy White . Bẩy White được cất trong chỗ không
trong bẩy White . Bẩy White được cất trong chỗ không
có ánh sáng. Khi nào thấy tuyến trùng IJ xuất hiện
có ánh sáng. Khi nào thấy tuyến trùng IJ xuất hiện
trong nước thì thu hoạch (khoảng 1 tuần lễ sau khi
trong nước thì thu hoạch (khoảng 1 tuần lễ sau khi
làm White trap).
làm White trap).
Galleria đã chết do Steinernema; B:
Galleria đã chết do Heterorhabditis
(có màu nâu hoặc đỏ.)
Thu hoạch tuyê’n trùng IJ bằng cách đổ nước
chứa tuyến trùng từ hộp petri vào một chai, chờ
cho tuyến trùng lắng xuống dưới đáy, từ từ đổ
nước bên trên ra, đổ nứơc sạch vào và chờ cho
tuyến trùng lắng xuống, đổ nước bên trên ra.Làm
như thê’ khoảng 4 lần thì đem chai tuyê’n trùng
đưa vào trong tủ lạnh nhiệt độ khoảng 15oC. Cần
chú ý nếu không rửa sạch IJ, thì những chất bẩn
trong nước sẽ làm cho tuyến trùng chết rất nhanh
Phương pháp nuôi trồng nhân
Phương pháp nuôi trồng nhân
tạo
tạo
Bedding (1981, 1984) đã dùng
Bedding (1981, 1984) đã dùng
đồ dư thừa của kỹ nghệ làm
đồ dư thừa của kỹ nghệ làm
thịt gà để nuôi tuyến trùng.
thịt gà để nuôi tuyến trùng.
Phương pháp này có thể nuôi
Phương pháp này có thể nuôi
được hàng triệu tuyến trùng
được hàng triệu tuyến trùng
và có thể đem sử dụng trên
và có thể đem sử dụng trên
một diện tịch lớn.
một diện tịch lớn.
Gần đây xuất hiện phương
Gần đây xuất hiện phương
pháp tiến bộ hơn là phương
pháp tiến bộ hơn là phương
pháp dùng thùng lên men để
pháp dùng thùng lên men để
sản xuất.
sản xuất.
Phương pháp này phức tạp
Phương pháp này phức tạp
hơn và cần những kỳ thuật
hơn và cần những kỳ thuật
tinh tế hơn.
tinh tế hơn.
Công nghệ in vitro (dùng môi
trường nhân tạo và thiết bị
nhân nuôi) để tạo tuyến trùng
có ích
Phương pháp sử dụng ngoài đồng
Phương pháp sử dụng ngoài đồng
Sử dụng loại bình xịt hoặc máy phun
Sử dụng loại bình xịt hoặc máy phun
thuốc sát trùng trong những nông trại
thuốc sát trùng trong những nông trại
dùng cho tuyến trùng.
dùng cho tuyến trùng.
Sau khi xịt tuyến trùng, cần phải tưới
Sau khi xịt tuyến trùng, cần phải tưới
nước để đưa tuyến trùng vào đất, nếu
nước để đưa tuyến trùng vào đất, nếu
không,điều kiện khô ráo, nhiệt độ cao
không,điều kiện khô ráo, nhiệt độ cao
và tia tử ngoại trong ánh nắng mặt
và tia tử ngoại trong ánh nắng mặt
trời sẽ giết tuyến trùng rất nhanh.
trời sẽ giết tuyến trùng rất nhanh.
Đối với côn trùng trên lá,tuyến trùng
Đối với côn trùng trên lá,tuyến trùng
được sử dụng vào ban đêm thì kết
được sử dụng vào ban đêm thì kết
quả sẽ cao hơn nhiều, vì chỉ cần một
quả sẽ cao hơn nhiều, vì chỉ cần một
đêm, tuyến trùng có thể xăm nhập
đêm, tuyến trùng có thể xăm nhập
côn trùng và giết hại chúng
côn trùng và giết hại chúng
Thanks you
ᶺ ̲ ᶺ