TAI LIEU NGU VAN 9 TAP 3 TRUNG TAM DAY THEM KM den 22h 31122017

EMAIL :
Ths NGUYN TRNG
------ ***------

Họ và tên giáo viên:

Nguyn Trng
Tổ : Ngữ Văn

Email :

TễNG HP TI LIU THI
HSG LỚP 9 CÁC CẤP VÀ TUYỂN SINH LỚP 10


SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

THPT CHUYÊN VÀ KHÔNG CHUYÊN
NĂM HỌC 2017- 2018

ĐÂY LÀ TÀI LIỆU
NỘI BỘ
NGHIÊM CẤM SAO CHÉP

Môn: Ngữ văn

Các bạn học sinh lớp 9 thân mến!
Các bạn có biết làm thế nào để một người trở thành thiên tài không? Để trở
thành thiên tài người ta cần 99% là mồ hơi, cơng sức, sự nỗ lực, lịng kiên trì… và
chỉ cần 1% là thiên tài, là năng khiếu trời cho thôi! Vậy tương tự như thế, để trở
thành một học sinh giỏi văn thì cần có điều kiện gì? Chỉ cần các bạn có 99% sự chịu

khó, kiên trì, nhẫn nại, lịng u thích văn chương…cộng với 1% là năng khiếu văn
chương, thế là đủ! Thật đơn giản phải không các bạn?
Như thế, mỗi chúng ta ai cũng có thể trở thành một học sinh giỏi văn, một học
sinh đạt điểm cao trong các kì thi học sinh giỏi, thi vào THPT…Chỉ cần các bạn
dành cho mình một chút thời gian mỗi ngày vào việc học văn với sự nỗ lực, kiên trì,
lịng say mê, ý chí quyết tâm đạt được mục tiêu mà mình đã đặt ra. Đó khơng phải là
điều khó, đúng khơng các bạn?
Hãy khám phá chân trời tri thức thông qua các môn học, đặc biệt là môn Ngữ
văn các bạn nhé! Cánh cửa tương lai ln rộng mở chào đón , nếu các bạn là người
có tri thức! Hãy chắp cánh ước mơ cho mình bằng cách học tập ngay từ khi còn ngồi
trên ghế nhà trường!
Để giúp các bạn học tập tốt hơn, đặc biệt là môn Ngữ văn 9 vào 10, sau đây
nhóm Ngữ văn chúng tơi xin giới thiệu với các bạn :
Bộ Sách "Tổng hợp Tài liệu đề thi học sinh giỏi, bộ đề thi vào THPT MÔN
NGỮ VĂN" lấy nguồn của nhiều trường THCS ,phòng GD và bộ đề thi vào THPT
LÀ TÀI LIỆU NỘI BỘ của nhiều Sở giáo dục Như Hải Dương ,Ninh bình , Hà
Nội , Hải Phòng,Quảng Ninh ,Bắc Ninh ....!
Tài liệu này bao gồm 3 tập ,mỗi tập gồm 3 phần , mỗi phần đều có phần đề và
hướng dẫn riêng giúp dễ dàng phân tích để làm đề .Đây là sách tập 3 chuyên vê
phần mở bài văn nghị luận văn học, các kĩ năng và cách làm bài khi thi
Chúng tơi cam đoan sau khi mua và học trọn gói bộ tài liệu này ban đã
nắm vô cùng vững chăc kiến thức ngữ văn 9 nấng cao <Mức Độ 4> Một cách đày đủ
. và sẵn sàng cho mọi bài thi văn 9 vào 10

Nguyễn Trường- Nhóm Ngữ văn.

PHẦN 1
1
.

1.Đúng, trúng và hay

CÁCH VIẾT MỞ BÀI ĐÚNG- TRÚNG- HAY


Nếu thời gian cho một bài Văn là 90 phút, bạn mất bao lâu để viết phần mở bài?
Khơng ít bạn đã thú nhận: “có khi mình mất gần tiết cho một cái mở bài”. Như vậy,
thời gian còn lại để hoàn chỉnh phần thân bài và kết luận là điều không thể. Sau đây
là một số phương pháp để có một mở bài đúng, trúng và hay mà khơng mất quá
nhiều thời gian
Trước hết cần hiểu về các khái niệm đúng, trúng và hay về phần mở bài. Theo tơi:
“Một mở bài được xem là đúng khi nó nói được vấn đề đặt ra trong đề bài. Trúng là
khi mở bài gọi tên đúng, chính xác vấn đề mà đề bài yêu cầu. Mở bài hay là khi nó
kết được cả hai yếu tố đúng, trúng và đạt được sự lôi cuốn, gợi mở. Tùy vào dụng ý
của người viết mà chúng ta có cách mở bài trực tiếp hoặc gián tiếp”
Mở bài trực tiếp thường đi thẳng vào vấn đề cần nghị luận, không câu nệ câu chữ, ý
tưởng nên thường nêu ra được vấn đề một cách trực tiếp nhất, rõ ràng nhất. Nhưng
cũng chính điều đó dẫn đến sự hạn chế của một mở bài trực tiếp. Nó ít khi có được
sự mềm mại, uyển chuyển, linh hoạt, khơi gợi mà một mở bài cần có và nên có. Bởi
mở bài giống như một lời chào đầu tiên dành cho người đọc. Ngay từ lời chào đầu đã
khơng hấp dẫn người đọc thì liệu người đọc có hứng khởi mà đi tiếp những phần tiếp
theo khơng? Vì thế, chúng ta nên đầu tư một chút cho “lời chào” bằng cách mở bài
gián
tiếp.
Mở bài gián tiếp thường bắt đầu từ một khía cạnh liên quan đến vấn đề cần nghị
luận. Từ đó người viết dẫn dắt một cách khéo léo và có liên kết đến vấn đề chính mà
đề ra u cầu. Thường thì có 4 cách mở bài gián tiếp: Diễn dịch, quy nạp, tương liên,
đối
lập.
“Với mở bài theo lối diễn dịch các em nêu ra những ý kiến khái quát hơn vấn đề đặt

ra trong đề bài rồi mới bắt đầu vào vấn đề ấy. Chẳng hạn khi phân tích bài Thu điếu
(Nguyễn Khuyến), chúng ta sẽ bắt đầu bằng: “Đề tài mùa thu trong văn học xưa
nay…”
Mở bài theo kiểu quy nạp tức là nêu lên những ý nhỏ hơn vấn đề đặt ra trong đề bài
rồi
mới
tổng
hợp
lại
vấn
đề
cần
nghị
luận.
Chúng ta có thể mở bài theo cách tương liên: Nêu lên một ý giống như ý trong đề rồi
bắt sang vấn đề cần nghị luận. Ý được nêu ra có thể là một câu tục ngữ, ca dao, danh
ngôn, một nhận định hoặc những chân lý phổ biến, những sự kiện nổi tiếng.
Còn một cách nữa để có một mở bài gián tiếp đó là sử dụng phương pháp đối lập.
Người viết thường nêu lên những ý trái ngược với ý trong đề bài rồi lấy đó làm cớ để
chuyển sang vấn đề cần nghị luận. Học sinh nào sử dụng nhuần nhuyễn phương pháp
này thì hiệu quả mang lại sẽ rất cao, gây được ấn tượng đối với người đọc.


3

nguyên

tắc

làm

mở

bài

Như đã nói, một mở bài hay trước hết phải là một mở bài đúng. Và đây là 3 nguyên
tắc để có một mở bài đúng, hay mà vẫn khơng mất quá nhiều thời gian. Các bạn lưu
ý
nhé:
- Cần nêu đúng vấn đề đặt ra trong đề bài. Nếu đề bài u cầu giải thích, chứng
minh, phân tích hay bình luận một ý kiến thì phải dẫn lại nguyên văn ý kiến đó trong
phần
mở
bài.
- Chỉ được phép nêu những ý khái quát, tuyệt đối không lấn sang phần thân bài,
giảng giải minh họa hay nhận xét ý kiến trong phần mở bài
- Để không quá tốn thời gian cho phần mở bài trong các kỳ thi quan trọng, các bạn
có thể chuẩn bị sẵn một số hướng mở bài cho từng dạng đề. Chuẩn bị sẵn vài ý
kiến nhận định của các nhà phê bình văn học về một số vấn đề lớn (VD: chủ đề nhân
đạo, hiện thực trong các tác phẩm, trong từng giai đoạn…) hoặc những nhận định
chung về các tác phẩm, tác giả. Những tư liệu này sẽ là ngun liệu sẵn có giúp bạn
khơng
phải
lúng
túng
khi
bắt
đầu
làm
bài.

Mong rằng 4 phương pháp mở bài gián tiếp cùng những nguyên tắc trên sẽ giúp cho
các bạn học sinh khơng cịn gặp tình trạng “khơng biết bắt đầu từ đâu dù trong đầu
có rất nhiều ý tưởng Chúc các bạn thành cơng trong các bài văn của mình, đặc biệt là
mở bài phải đúng và cuốn hút đấy nhé!

2. MỘT SỐ M BI HAY (THAM KHO)

Truyn kiu
Khi nói đến tác giả của TK, ko chỉ nhân dân lao động mà tất cả các nhà văn,
nhà nghiên cứu đều thốn nhất tên gọi: Đại thi hào dân tộc. Với con mắt tr«ng


thấu sáu cõi & tấm lòng nhĩ tới muôn đời (Mộng Liên Đờng), ND nổi tiếng trớc hết
bởi cái tâm của một ng luôn nghĩ đến nhân dân, luôn bênh vực cho nhg cuộc đời,
những số phận éo le, oan trái, đặc biệt là ng phụ nữ trong XH cũ. Những câu thơ của
ND sở dĩ có thể khắc sâu trong lòng đọc nh vậy còn bởi trong TK ông đà bộc lộ sự tài
hoa, sắc sảo trong việc miêu tả nhân vật. Đoạn trích.
Cảnh ngày xuân
Thời gian vẫn trôi đi và bốn mùa luôn luân chuyển. Con ngời chỉ xuất hiện một
lần trong đời và cũng chỉ một lần ra đi mÃi mÃi vào cõi vĩnh hằng. Nhng những gì là
thơ, là văn, là nghệ thuật đích thựcthì vÉn cßn m·i m·i víi thêi gian. Trun KiỊu
cđa Ngun Du là một tác phẩm nghệ thuật nh thế, đặc biệt là đoạn thơ viết về Cảnh
ngày xuân một mùa xuân mới mẻ, tinh khôi và giàu sức sống.
Kiu lu Ngng bớch
1. ND là một bậc thầy về tả cảnh. Nhiều câu thơ tả cảnh của ông có thể coi nh
là chuẩn mực cho vẻ đẹp của thơ ca cổ điển. ND ko chỉ giỏi về tả cảnh mà còn giỏi về
tả tình, tả tâm trạng. tròn quan niệm của ông, hai yếu tố tình & cảnh ko tách rời nhau
mà luôn đi liền với nhau, bổ sung cho nhau. Đoạn trích KƠLNB là sự kết hợp giao
hòa cđa hai u tè nµy.
2. Ngun Du lµ mét nhµ thơ lớn của dân tộc. ông đà đóng góp cho kho tàng

văn họcVN nhiều tác phẩm đặc sắc, đặc biệt là Truyện Kiều. Đó là một trong số
những đỉnh cao chóingời của nền văn học VN, cũng nhơ Văn học thế giới. TK không
chỉ thành công về mặt nội dung mà còn đặc sắc về mặt nghệ thuật. Đáng chú ý là bút
pháp tả cảnh ngụ tình đợc thể hiện khá rõ qua đoạn trích KƠLNB, tiêu biểu nhất là
tám câu thơ cuối.
"Chuyện ngời con gái Nam Xơng"
1. Đợc xây dùng theo mét cèt trun d©n gian "Chun ngêi con gái Nam Xơng" của Nguyễn Dữ có thể coi là một tác phẩm hay nhất trong cuốn "Truyền kỳ mạn
lục". Nhân vật chính của tác phẩm là Vũ Thị Thiết (Vũ Nơng) - một ngời con gái quê
ở Nam Xơng đẹp ngời đẹp nết. Không chỉ có vậy, khi nhắc đến nhân vật này ngời đọc
không thể quên đợc nỗi oan khổ vô bờ mà nàng phải chịu vì ngời chồng đa nghi thô
bạo.
2. Trong văn học Việt Nam đà có không ít tác phẩm mang tên gọi truyền kỳ
hoặc có tính chất truyền kỳ song đợc tôn vinh là thiên cổ kỳ bút thì cho đến nay
chỉ có một Truyền kỳ mạn lục của Nguyễn Dữ .Chuyện ngời con gái Nam Xơng
đợc rút trong tập những câu chuyện kỳ lạ đó . Nhân vật chính của tác phẩm là Vũ Nơng đà để lại trong lòng ngời đọc niềm cảm thơng sâu sắc.
Bài thơ về tiểu đội xe không kính
1. Có những tác phẩm đọc xong, gấp sách lại là ta quên ngay, cho đến lúc xem
lại ta mới chợt nhớ là mình đà đọc rồi. Nhng cũng có những cuốn sách nh dòng sông
chảy qua tâm hồn ta để lại những ấn tợng chạm khắc trong tâm khảm.Bài thơ về tiểu
đội xe không kính là một tác phẩm nh thế. Nhà thơ Phạm Tiến Duật đà xây dựng
một tợng đài bằng thơ về ngời chiến sĩ hồn nhiên, ngang tàng và ngạo nghễ thời đại
chống Mĩ.
2. Phạm Tiến Duật là một trong những nhà thơ tiêu biểu của thế hệ nhà thơ trẻ
những năm kháng chiến chống Mĩ. Bản thân là anh bộ đội Trờng Sơn, tác giả cảm
thông và hiểu rõ tâm tình ngời lính, nhất là ngời chiến sĩ vận tải dọc Trờng Sơn chở
vũ khí, quân trang từ hậu phơng lớn ra tiền tuyến lớn. Cùng với thế hệ thanh niên
hăng hái "Xẻ dọc trờng sơn đi cứu nớc / Mà lòng phơi phới dậy tơng lai" Phạm Tiến
Duật mang niềm vui hăm hở của tuổi trẻ ra chiến trờng. Nhà thơ đà tạo cho m×nh mét

giọng điệu thơ rất lính : khỏe khoắn, tự nhiên, tràn đầy sức sống, tinh nghịch tơi vui
mà giàu suy tởng. Bài thơ về tiểu đội xe không kính là tác phẩm tiêu biểu nhất của
giọng thơ ấy, của hồn thơ ấy.
3. Cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nớc của dân tộc ta là một bản anh hùng ca
bất diệt. Trong những tháng năm sục sôi khí thế Xẻ dọc Trờng Sơn đi cứu nớc ấy
nhân dân Miền Bắc đà kh«ng tiÕc søc ngêi,søc cđa chi viƯn cho MiỊn Nam ruột thịt.
Trong những đoàn quân điệp trùng nối nhau ra trận có chàng trai trẻ Phạm Tiến
Duật . Anh đợc tôi luyện và trởng thành trong chiến tranh và trở thành nhà thơ chiến
sỹ .Thơ anh không cuốn hút ngời đọc bằng ngôn từ mợt mà,âm điệu du dơng mà nó
khiến ngời đọc say bằng chính sự tự nhiên,sống động, gân guốc, độc đáo và đậm chất
lính tráng.Bài thơ về tiểu đôi xe không kính là một thi phẩm tiêu biểu cho hồn thơ
đó.
4. Phm Tin Dut l nh th trẻ và lớn lên “trong sắc áo của anh bộ đội
Trường Sơn” giữa những ngày ác liệt nhất của cuộc chiến tranh nhân dân chống
Mỹ.Tiếng thơ Phạm Tiến Duật hình thành và lớn lên với những bài thơ “ Trường
Sơn đông-Trường Sơn tây, lửa đèn, giửi em cô thanh niên xung phong, nhớ....”đã
góp phần trẻ hố thơ Việt Nam thời chống Mỹ. Bài thơ “bài thơ về tiểu đội xe khơng
kính” được rút ra trong tập thơ “vầng trăng-quầng lửa” của tác giả. Trong bài thơ tác
giả đã xây dựng một hìng tượng độc đáo những “chiếc xe khơng kính” chắn gió vẫn
băng băng trên đường ra trận vì chiến trng min Nam rut tht.

Đoàn thuyền đánh cá của Huy Cận.
Chàng Huy Cận khi xa hay sầu lắm
Nỗi nhớ thơng không biết đà tan cha?
(Mai sau)
1. Trớc cách mạng tháng Tám, thơ Huy Cận thờng u sầu ảo nÃo. Nhng từ khi
cách mạng tháng Tám thành công đà tiếp thêm cho thơ ông một luồng sinh khí mới,
những trang thơ dạt dào niềm vui khi viết về cuộc sống mới, con ngời mới. Bài thơ
Đoàn thuyền đánh cá là một tác phẩm mang cảm xúc nh thế. Nó đà ghi lại hành
trình đẹp đẽ của đoàn thuyền: ra khơi lúc hoàng hôn, đánh cá lúc trăng lên và trở về

lúc bình minh. Nhng có lẽ khung cảnh đẹp đẽ và hùng vĩ nhất là lúc đoàn thuyền ra
khơi đợc thể hiện rõ trong khổ thơ đầu.
2. Đoàn thuyền đánh cá của Huy Cận là một "bài thơ cuộc đời". Bài thơ đợc
sáng tác năm 1958 nhân một chuyến đi thực tế ở vùng mỏ Hòn Gai, Cẩm Phả. Thông
qua một đêm đánh cá của đoàn thuyền lớn trên biển, tác giả ca ngợi kiểu lao động
mới mẻ của ngời lao động tràn đầy lạc quan tin tởng, làm chủ thiên nhiên, biển cả
bao la. Qua bài thơ ta cảm nhận đợc không khí lao động khẩn trơng, hăng say, nhộn
nhịp của miền Bắc thời kì xây dựng CNXH.


3. Huy Cận là một trong những nhà thơ tiêu biểu của phong trào Thơ Mới .Sau
cách mạng ông nhanh chóng hoà nhập vào công cuộc kháng chiến vĩ đại và trờng kì
của dân tộc.Hoà bình lập lại,từng trang thơ Huy Cận ấm áp hơi thở của cuộc sống
đang lên.Bài thơ Đoàn thuyền đánh cáđợc sáng tác ở Hòn Gai năm 1958 nhân một
chuyến đi thực tế dài ngày . Bài thơ thực s là một bài ca ca ngợi cuộc sống của những
con ngời lao động mới.
4. Huy Cn là nhà thơ nổi tiếng trong phong trào Thơ mới. Sau CM thơ Huy
Cận tràn đầy niềm vui, niềm tin yêu cuộc sống mới. Thiên nhiên vũ trụ là nguồn cảm
hứng dồi dào trong thơ Huy Cận và nó mang những nét đẹp riêng. Một trong những
bài thơ được nhiều người u thích nhất là bài “ Đồn thuyền đánh cá” được viết
năm 1958 tại vùng biển Quảng Ninh. Với bút pháp lãng mạn kết hợp hiện thực và
nhiều hình ảnh kì vĩ, tráng lệ ,bài thơ đã ca ngợi thiên nhiên vũ trụ và con người lao
động trong cuộc sống mới ở miền Bắc thời kỳ xây dụng chủ ngha xó hi.

Anh trăng
1. Nguyễn Duy thuộc thế hệ nhà thơ trởng thành trong cuộc kháng chiến chống
Mĩ cứu nớc. Nguyễn Duy nổi tiếng với các bài thơ nh : “Tre ViƯt Nam”, “H¬i Êm ỉ
r¬m”, ... HiƯn nay, Ngun Duy vẫn tiếp tục sáng tác, ông viết đều những bài thơ tài
hoa, đậm chất suy t. ánh trăng (1978) là một trong những bài thơ của Nguyễn Duy
đợc nhiều ngời a thích bởi tình cảm chân thành, sâu sắc, tứ thơ bất ngờ, mới lạ :

2. Cuộc kháng chiến ®· qua ®i, ngêi lÝnh trong chiÕn tranh giê ®©y ®· vỊ víi
cc sèng hµng ngµy. Tëng nh sù bËn rộn hôm nay sẽ khiến ngời ta quên lÃng quá
khứ. Nhng có một lúc nào đó trong đời thờng những kỉ niệm chiến tranh lại nh
những thớc phim quay chậm hiện về. Nguyễn Duy gửi tới bạn đọc thi phẩm ánh
trăng cũng chính là gửi tới bạn đọc thông điệp : Không nên sống vô tình, phải biết
thủy chung nghĩa tình cùng quá khứ.
3. Không biết tự bao giờ trăng đà trở thành nàng thơ, thành ngời bạn tri âm tri kỉ
của biết bao tâm hồn thi sĩ. Với ánh sáng huyền diệu, với chu kì tròn khuyết lạ lùng,
trăng đà gợi cho các thi nhân cổ kim nhiều thi tứ .Trong miền thơ mênh mang ấy,
nh trăng của Nguyễn Duy nh một lời tâm sự chân thành, đà neo lại trong tâm hồn
ngời đọc những tâm trạng riêng, những suy ngẫm riêng giàu trăn trở.
Khúc hát ru những em bé lớn trên lng mẹ.
Nhà thơ Nguyễn Duy đà viết :
Ta đi trọn kiếp con ngời
Vẫn cha đi hết những lời mẹ ru
Lời ru của mẹ chính là nguồn năng lợng tinh thần để giúp mỗi chúng ta trởng
thành nên ngêi. Bëi thÕ c¶m xóc vỊ lêi ru cđa mĐ đà đi vào nghệ thuật và thơ ca. Nhà


thơ Nguyễn Khoa Điềm cũng xuất phát từ truyền thống này nhng có sự sáng tạo rất
mới với Khúc hát ru những em bé lớn trên lng mẹ.
Bp la
Đọc Bếp lửa của Bằng Việt tôi đà mờng tợng ra một chàng trai trẻ trong cái
giá lạnh của mùa đông Ki-ép ở đất nớc U-crai-na xa xôi đơng cặm cụi sởi ấm những
nguồn thơng qua từng chữ, từng câu mà đợc thắp lên ngọn lửa đợm đà của một thời
thơ ấu đẹp đẽ sống bên ngời bà yêu dấu...Đến nay đà hơn bốn thập kỉ kể từ khi bài
thơ ra đời, ta thực khó rõ đà có bao nhiêu trái tim rung cảm mỗi khi đến với Bếp
lửa. Chỉ biết đằng sau mạch cảm xúc dạt dào của hoài niệm kia sẽ là gì nếu không
phải một tình lan tỏa với cái nóng, cái nồng đợm của Bếp lửa quê nhà, với sự ấm
áp, ấp iu của ngọn lửa tình ngời.

Y LÀ PHẦN ĐẦU CỦA TÂP TÀI
LIỆU TÂP 3 AI CÓ NHU CẦU MUA TÀI
LIỆU XIN LIÊN HỆ ;
EMAIL :
ĐỂ BIẾT THÔNG TIN CHI TIẾT
GIÁO VIÊN ,PHỤ HUYNH ,HỌC SINH
LỚP 9 AI CĨ NHU CÂU MUA TÂP TÀI
LIỆU ƠN THI HSG VÀ THI VÀO
THPT ,XIN LIÊN HỆ ĐỊA CHỈ EMAIL :




 ĐẶC BIỆT : NHÂN DỊP THI HỌC
KÌ 1CHÚNG TƠI CĨ CHƯƠNG
TRÌNH GIẢM GIÁ SƠC CHO
TRỌN BỘ TẬP TÀI LIÊU GÔM 5
CUỐN GIÚP EM CHINH PHỤC
MÔN VĂN LỚP 9 !
 XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN !
Mùa xuân nho nhỏ
1. “NÕu là con chim chiếc lá
Thì chim phải hót, lá phải xanh
Lẽ nào vay mà không có trả
Sống là cho đâu chỉ nhận riêng mình
(T Hu)
Một nhà thơ đà từng viết nh vậy song chỉ đến khi đọc truyện ngắn Lặng lẽ
Sa Pa của Nguyễn Thành Long, tiếp xúc với các nhân vật trong tác phẩm đặc biệt là
anh thanh niên ta mới thấy thấm thía hơn ý nghĩa của những vần thơ trên. Anh thanh

niên trong tác phẩm là ngời có những phẩm chất đáng quí: cởi mở, hiếu khách, yêu
công việc, khiêm tốn và có phong cách thật đẹp.
2. Mùa xuân vốn là đề tài vô tận của thi nhân xa & nay. Nếu nh họa sĩ dùng đờng nét & sắc màu, nhạc sĩ dùng giai điệu & âm thanh thì thi sĩ lại dùng ngôn từ để
diễn tả cảm xúc của mình- đặc biệt là tình yêu thiên nhiên, yêu cảnh sắc quê hơng. Ta
đà từng bắt gặp một sắc cỏ xuân non tơ trong thơ ND, một nét xuân chín rạo rực của
thi sĩ họ Hàn, hay một mùa xuân xanh tơi tắn nhẹ nhàng trong thơ Nguyn Bính. Và
xúc động biết bao khi ta đợc hòa mình vào Mùa xuân nho nhỏ của nhà thơ xứ Huế
Thanh Hải để rồi thêm hiểu & yêu cuộc sống hơn.

Sang thu
1. Khoảnh khắc giao mùa có lẽ là khoảnh khắc đẹp đẽ nhất của tự nhiên,nó
gieo vào lòng ngời những rung động nhẹ nhàng khiến ta nh giao hoà, đồng điệu .Khi
chúng ta cha hết ngỡ ngàng bởi một Xuân Diệu tựa cửa nhìn xa nghĩ ngợi gì thì
đà gặp một Hữu Thỉnh tinh tế ,sâu sắc đến vô cùng qua một thoáng Sang Thu
2. Cng như mùa xuân, mùa thu luôn là đề tài gợi nhiều cảm xúc cho các thi
nhân. Mỗi người lại có cách nhìn cách miêu tả rất riêng, mang đậm dấu ấn cá nhân
của mình. Có nhà thơ, mùa thu là dáng liễu buồn, là màu áo mờ phai, là tiếng đạp lá
vàng cuả con nai ngơ ngác. Hữu Thỉnh cũng góp vào tuyển tập thơ mủa thu của dân
tộc 1 cái nhìn mới mẻ. Ơng là nhà thơ viết nhiều, viết hay về những con người, cuôc


sống ở nông thôn, về mùa thu. Những vẩn thơ thu của ông mang cảm xúc bâng
khuâng vương vấn trước đất trời trong trẻo đang chuyển biến nhẹ nhàng. Điều này
thể hiện rõ qua bài "Sang thu" đc ông sáng tác cuối năm 1977.
3. Mùa thu quê hương là đề tài gợi cảm xúc đối với thi nhân song mỗi
người cảm xúc về mùa thu theo cảm nhận riêng của mình. Với nhà thơ Hữu Thỉnh,
khoảnh khắc giao mùa từ hạ sang thu đã rung động hồn thơ để thi sĩ vẽ nên một bức
tranh thơ: “Sang thu” thật hay. Bài thơ được viết theo thể thơ năm chữ : nhịp nhàng,
khoan thai, êm ái, trầm lắng và thoáng chút suy tư… thể hiện một bức tranh thu
trong sáng, đáng u ở vùng nơng thơn đồng bằng Bắc Bộ.

Nói với con
1.Tình cảm gia đình, tình yêu đối với quê hương xứ sở là những tình cảm
nguyên sơ nhưng cũng thiêng liêng nhất của con người Việt Nam. Lòng yêu thương
con cái, ước mong thế hệ sau nối tiếp xứng đáng truyền thống của tổ tiên, dân tộc,
quê hương là sự thể hiện cụ thể của tình cảm cao đẹp đó. Nhiều nhà thơ đã giãi bày
những sắc thái tình cảm ấy lên trang giấy. Chúng ta bắt gặp trong bài thơ “Nói với
con” của tác giả Y Phương một cách diễn đạt mộc mạc, chân chất của người miền
núi những lời tâm tình thiết tha, những lời dặn dị ân cần, chia sẻ của người cha đối
với con lòng tự hào về con người và quê hương yêu dấu của mỡnh.
2. Sinh ra và lớn lên trên mảnh đất Trùng Khánh - Cao Bằng, thấm nhuần
những tinh hoa, cái đẹp của dân tộc Tày , Y Phơng (1948) là một nhà thơ tiêu biểu
cho các dân tộc miền núi ."Thơ Y Phơng nh một bức tranh thổ cẩm đan dệt nhiều
màu sắc khác nhau ,phong phú và đa dạng ,nhng trong đó có một màu sắc chủ đạo
,âm điệu chính là bản sắc dân tộc rất đậm nét và độc đáo .Nét độc đáo đó nằm ở cả
nội dung và hình thức . Với Y Phơng ,thơ của dân tộc Tày nói riêng và thơ Việt Nam
nói chung có thêm một giọng điệu mới ,một phong cách mới
Ving lng Bỏc của Viễn Phương
Chủ tịch Hồ Chí Minh - vị cha già kính yêu của dân tộc Việt Nam – đã cống
hiến trọn đời mình vì sự nghiệp giải phóng đất nước. Người ra đi năm 1969, để lại
biết bao nỗi thương nhớ và xót xa cho Tổ quốc. Có nhiều nhà thơ đã viết bài thơ
tưởng nhớ về Bác, và “Viếng lăng Bác” của Viễn Phương là một trong những bài thơ
xuất sắc nhất. Chúng ta hãy cùng đến với bài thơ để cảm nhận được cảm xúc ấy.
Con cò
1. Đã là người Việt nam, ai lớn lên mà chẳng mang theo, dù ít, dù nhiều
hơi ấm của những lời ru, những lời yêu thương êm đềm khi xưa mẹ hát. Đã mang
trong mình dịng máu Việt, ai mà chẳng có một góc tuổi thơ trong sang, hồn nhiên,
chập chờn theo đơi cánh cị trắng ở nơi sâu thẳm hồi niệm, tâm hồn. Chế Lan Viên
cũng vậy, ông cũng là người Việt Nam, dịng máu chảy trong huyết quản ơng cũng
mang tên Lạc Hồng, có lẽ vì thế, trong thơ ông, dù là suy ngẫm, dù là triết lí, ta vẫn
gặp lời ru ầu ơ của mẹ, ta vẫn thấy kỉ niệm tuổi thơ nồng cháy, ta vẫn nghe trong gió

thong thả nhịp vỗ cánh cị. Và “Con cị” là bài thơ tiêu biểu cho một hồn thơ như thế,


một bài thơ mà chất triết lí, suy tưởng đã hoà làm một với những lời ca đẹp đẽ nhất
ca ngợi tình mẹ, ca ngợi ý nghĩa của những lời hát ru với cuộc đời mỗi con người.
2. Tõ ngµn đời nay văn chơng đà dành bao nhiêu lời đẹp ý hay để nói về ngời
mẹ, về tình mẫu tử, nhng đề tài quen thuộc ấy vẫn ko bao giờ là chuyện xa cũ. Với
tuổi ấu thơ, ngời mẹ, tình mẹ lại luôn gắn liền với lời ru. Dòng sữa & lời hát ru ngọt
ngào của mẹ đà nuôi đứa trẻ lớn lên Sữa nuôi phần xác, hát nuôi phần hồn(Nguyễn
Duy). Tình mẹ & ý nghĩa của lời ru đối với cuộc đời mỗi con ng đà đợc nhà thơ Chế
Lan Viên gửi gắm trong những vần thơ nhẹ nhàng mà đậm chất triết lí: Con cò.
3. Con cũ l hình ảnh quen thuộc với làng quê Việt Nam tự bao đời. Chính vì
thế mà từ lúc nào khơng biết, hình ảnh cị đã đi vào ca dao, dân ca Việt Nam một
cách bình thường nhưng lại mang ý nghĩa sâu sắc biểu trưng cho hình tượng người
phụ nữ Việt Nam chịu thương chịu khó. Và cũng có khi hình ảnh cị được mượn để
ví cho thân phận người phụ nữ thấp bé trước xã hội phong kiến lúc bấy giờ. Cảm
nhận từ tình mẹ thiêng liêng, cảm nhận vẻ đẹp sâu sắc của hình ảnh cị, tác giả Chế
Lan Viên đã mượn chất liệu là những bài ca dao, dân ca Việt Nam để dệt nên bài thơ
"Con cò" ca ngợi tình mẫu tử thiêng liêng và nỗi nhọc nhằn nuôi con khôn lớn của
người phụ nữ, người mẹ. Bài thơ đã nhanh chóng được mọi người biết đến và trở
thành một trong những tác phẩm tiêu biểu viết về tình mẹ.

ĐÂY LÀ PHẦN ĐẦU CỦA TÂP TÀI
LIỆU TÂP 3 AI CÓ NHU CẦU MUA TÀI
LIỆU XIN LIÊN HỆ ;
EMAIL :
ĐỂ BIẾT THÔNG TIN CHI TIẾT
GIÁO VIÊN ,PHỤ HUYNH ,HỌC SINH
LỚP 9 AI CÓ NHU CÂU MUA TÂP TÀI
LIỆU ÔN THI HSG VÀ THI VÀO

THPT ,XIN LIÊN HỆ ĐỊA CHỈ EMAIL :




 ĐẶC BIỆT : NHÂN DỊP THI HỌC
KÌ 1CHÚNG TƠI CĨ CHƯƠNG
TRÌNH GIẢM GIÁ SƠC CHO
TRỌN BỘ TẬP TÀI LIÊU GÔM 5
CUỐN GIÚP EM CHINH PHỤC
MÔN VĂN LỚP 9 !
 XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN !

Bài thơ “Đồng chí”
1. Chính Hữu là nhà thơ quân đội trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống
Pháp. Phần lớn thơ ông hướng về đề tài người lính với lời thơ đặc sắc, cảm xúc dồn
nén, ngơn ngữ hàm súc, cơ đọng giàu hình ảnh. Bài thơ “Đồng chí” là một trong
những bài thơ viết về người lính hay của ơng. Bài thơ đã diễn tả thật sâu sắc tình
đồng chí gắn bó thiêng liêng của anh bộ đội thời kháng chiến.
2. Trong cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc vĩ đại, hình ảnh người lính mãi mãi
là hình ảnh cao q nhất, đẹp đẽ nhất. Hình tượng người lính đã đi vào lịng người và
văn chương với tư thế, tình cảm và phẩm chất cao đẹp. Một trong những tác phẩm ra
đời sớm nhất, tiêu biểu và thành cơng nhất viết về tình cảm của những người lính Cụ
Hồ là “Đồng chí” của Chính Hữu. Bằng những rung động mới mẻ và sâu lắng, bằng
chính sự trải nghiệm của người trong cuộc, qua bài thơ “Đồng chí”, Chính Hữu đã
diễn tả thật sâu sắc tình đồng chí gắn bó thiêng liêng của anh bộ đội thời kháng
chiến.
3. Bài thơ “Đồng chí” ra đời vào đầu năm 1948, sau chiến dịch Việt Bắc của
quân và dân ta đánh thắng cuộc tiến công quy mô lớn của thực dân Pháp cuối năm
1947 lên khu căn cứ địa Việt Bắc. Nhà thơ Chính Hữu lúc đó là chính trị viên đại đội

thuộc trung đồn Thủ đơ, cùng đơn vị của mình tham gia chiến đấu suốt chiến dịch.
Đầu năm 1948 Chính Hữu viết bài thơ này. Bài thơ là kết quả của những trãi nghiệm


thực va những cảm xúc sâu xa của tác giả với đồng đội trong chiến dịch Việt Bắc.
Bài thơ nói về tình đồng đội, đồng chí thắm thiết, sâu nặng của những người lính
cách mạng mà phần lớn họ xuất thân từ nông dân. Đồng thời bài thơ cũng thể hện lên
hình ảnh chân thực, giản dị mà cao đẹp của anh bộ đội trong thời kì đầu của cuộc
kháng chiến chống thực dân Pháp cịn rất khó khăn thiếu thn.
Nhng ngụi sao xa xụi
1. Là cây bút chuyên về truyện ngắn, trong chiến tranh Lê Minh Khuê viết về
cuộc sống chiến đấu của tuổi trẻ ở tuyến đờng Trờng Sơn . Những ngôi sao xa xôi
là tác phẩm đầu tay của bà ,đợc viết năm 1971 giữa lúc cuộc kháng chiến chống Mỹ
của dân tộc đang diễn ra rất ¸c liƯt.Trun gióp ta hiĨu h¬n vỊ cc sèng cđa những
cô gái thanh niên xung phong trên một cao điểm ở tuyến đờng Trờng Sơn. Cuộc
kháng chiến chống Mỹ cứu nớc của nhân dân ta đà góp thêm những trang vàng vào
lịch sử dân tộc. Đà có rất nhiều văn nghệ sẽ đà có đợc cảm hứng sáng tác từ đề tài
này. Chính vì vậy đây cũng là giai đoạn văn học có nhiều thành công góp phần làm
rạng rỡ nền văn học nớc nhà. "Những ngôi sao xa xôi" của nữ tác giả Lê Minh Khuê
là một trong những đóng góp nh vậy. Nhân vật chính của tác phẩm là Phơng Định một cô gái đà để lại ấn tợng sâu sắc trong lòng ngời đọc.
2. Chúng ta đà từng biết đến hình ảnh những chiến sĩ lái xe Trờng Sơn qua tác
phẩm "Bài thơ về tiểu đội xe không kính" của Phạm Tiến Duật. Họ là những chiến sĩ
trẻ trung sôi nổi can trờng mang trong mình khát vọng thống nhất non sông. Và một
lần nữa chúng ta lại đợc gặp hình ảnh những con ngời gan dạ trẻ trung trên tuyến đờng Trờng Sơn qua tác phẩm "Những ngôi sao xa xôi" của Lê Minh Khuê. Đó là ba
cô gái nhỏ nhắn xinh xắn trong một tổ trinh sát mặt đờng. Nhân vật chính trong tác
phẩm và cũng là ngời kể chuyện là Phơng Định - một cô gái Hà Nội. Nhân vật đà để
lại ấn tợng sâu sắc trong lòng đông đảo bạn đọc.
3. Cuc khỏng chiến chống Mĩ đã đi qua nhưng ánh sáng chói lọi của nó vẫn
ln tồn tại cùng với lịch sử dân tộc ta qua các tác phẩm văn học như….. Và có
những con người bình dị, đã làm nên cuộc kháng chiến ấy, đó là những người lính,

những cơ thanh niên xung phong, những chiến sĩ vô danh…. “Những ngôi sao xa
xôi” viết về những con người như vậy. Ba cô gái thanh niên họp thành một tổ trinh
sát mặt đường:
Họ đã sống và chết
Giản dị và bình tâm
Khơng ai nhớ mặt đặt tên
Nhưng họ đã làm nên đất nước.
(Ngã ba Đồng Lộc)
4. Truyện “những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê được viết năm 1971, khi
cuộc kháng chiến chống Mĩ đang diễn ra vô cùng ác liệt. Truyện kể lại cuộc sống
của ba cô gái thanh niên xung phong làm công tác trinh sát và phá bom thông đường
trên một cao điểm của Trường Sơn những năm tháng chống Mĩ. Qua đó thể hiện và
ca ngợi tâm hồn và phẩm chất cao đẹp của những người con gái Việt Nam thời
chống Mĩ : Hồn nhiên, trong sáng trong cuộc sống, dũng cảm trong chiến đấu và
luôn lạc quan trước tương lai. Họ đã để lại một ấn tượng rất sâu sắc, giúp người đọc
nhận ra rằng trong chiến thắng vinh quang của dân tộc trước một cường quốc lớn, có
những con người làm việc và hiến dâng cả tuổi xuân, cả máu của mình cho đất nước.


Lng
1. Kim Lân là nhà văn có vốn sống vô cùng phong phú và sâu sắc về nông thôn
Việt Nam.Các sáng tác của ông đều xoay quanh cảnh ngộ và sinh hoạt của ngời nông
dân . Văn bản Làng đơc sáng tác vào thời kỳ đầu của cuộc kháng chiến chống thực
dân Pháp ,với nhân vật chính là ông Hai ,một lÃo nông hiền lành ,yêu làng ,yêu nớc
và gắn bó với kháng chiến.
2. Quê hơng là gì hả mẹ
Mà cô giáo dạy phải yêu
Quê hơng là gì hả mẹ
Ai đi xa cũng nhớ nhiều
(Đỗ Trung Quân)

Trong trái tim mỗi con ngời luôn có một khoảng dành riêng cho quê hơng,
tình cảm ấy dạt dào cháy bỏng & có sức sống mÃnh liệt, bền bỉ. Đặc biệt trong hoàn
cảnh khó khăn, nguy hiểm, tình cảm ấy càng tỏa sáng rạng ngời. Với ngòi bút sắc sảo
chân thực cùng tâm hồn đồng cảm sâu sắc, nhiều nhà văn VN hiện đại đà khắc họa
thành công hình ảnh con ng VN có tình yêu làng quê tha thiết. Nhng có lẽthành công
hơn cả là nhà văn KL với n.v ông Hai trong truyện ngắn Làng: một lÃo nông nghèo
luôn nặng lòng với quê hơng, tình quê ấy gắn bó hòa nhập trong tình yêu đát nớc.

Bn quờ
Bc ra khi chin tranh, mi người lính có một ngã rẽ riêng để trở về với
cuộc đời thường nhật. Trong vô vàn cái bãng lặng lẽ trở về ấy, ta bắt gặp như vơ tình
cái bãng hình nhà văn Nguyễn Minh Châu. Trở về lặng lẽ, tiếp tục tìm tịi lặng lẽ,
ngịi bút Nguyễn Minh Châu vẫn chứa đựng những khám phá mới mẻ, sâu sắc, vẫn
mang cái nhìn từng trải chắc chắn của con người đã tơi luyện qua lị lửa chiến tranh.
Chính bằng ngòi bút ấy, nhà văn đã dựng lên một “Bến quê” mang ý nghĩa triết lí,
mang đầy trải nghiệm về một đời người. Có lẽ sẽ chẳng ai gấp lại trang sách “Bến
quê” mà không cảm thấy một nỗi buồn bồi hồi, xúc động trào dâng. Có chút gì đó se
sẽ buồn, có chút gì đó se sẽ xót xa, ân hận nhưng những cảm nhận sâu sắc về vẻ đẹp
bình dị, gần gũi của q hương thì vẫn cịn lắng đọng mãi mãi trong sâu thẳm tâm
hồn mỗi người c chỳng ta.
Chiếc lợc ngà
1. Có một nhà văn đà nói rằng : "Không có câu chuyện cổ tích nào ®Ñp b»ng
chÝnh cuéc sèng viÕt ra". Cuéc chiÕn tranh chèng Mĩ của dân tộc ta với biết bao câu
chuyện đà trở thành huyền thoại đợc các nhà văn ghi lại nh những câu chuyện cổ tích
hiện đại. Trong số ấy phải kể đến "Chiếc lợc ngà" của Nguyễn Quang Sáng. Nh©n vËt


cô bé Thu tám tuổi có một tình yêu cha đằm thắm, kì lạ, tiêu biểu cho những điều kì
diệu mà những con ngời Việt Nam đà viết nên.
2. Chỳng ta đang sống trong một đất nước hồ bình, được sự dìu dắt, yêu

thương của cha mẹ, được đùa vui dưới mái trường đầy ắp tiếng ca. Chúng ta có thể
quên được chăng những trang sử hào hùng ấy, ngày các lớp cha anh đi trước đã hi
sinh cả tính mạng. Máu của các anh đã nhuộm màu phì nhiêu cho đất nước, sự hi
sinh tươi đẹp cho thế hệ chúng ta ngày hôm nay. Các anh đã hi sinh cả thể xác lẫn
tinh thần, hi sinh cả những hạnh phúc mà lẽ ra các anh phải được hưởng. Chiến
tranh, vùng trời của tan thương và chết chóc. Trong mưa bom lửa đạn, trong chất cay
xè của mùi thuốc súng, tình cảm cao đẹp nhất của tình đồng chí đồng đội trào dâng.
Những bùi ngùi dấu tận đáy lòng của những người cha lên đường chiến đấu gởi lại
quê hương đứa con thân yêu nhất của mình để rồi trong giờ phút hiếm hoi giữa cuộc
hành quân nỗi nhớ con khơng cịn dấu được. Tình cảm thiêng liêng ấy càng mãnh liệt
hơn trong tác phẩm “Chiếc lược ngà” của nhà vn Nguyn Quang Sỏng.
3. Ra đời cách đây hơn 50 năm, nhng truyện ngắn Chiếc lợc ngà của nhà văn
Nguyễn Quang Sáng, mỗi lần đọc lại vẫn đem đến cho chúng ta niềm xúc động lạ thờng. Sức hấp dẫn của tác phẩm ko phải chỉ ở cốt truyện ít nhiều li kì, hay tính cách
n.vật khác lạ mà chính là ở nội dung sâu sắc & cảm động của câu chuyện: Tình cha
con sâu nặng trong hoàn cảnh éo le của chiến tranh.
Lặng lẽ Sa Pa
1. Trong cái im lặng của Sa Pa [...], Sa Pa mà chỉ nghe tên, ngời ta chỉ nghĩ
đến chuyện nghỉ ngơi, có những ngời làm việc và lo nghĩ nh vậy cho đất nớc. Có
những ngời làm việc và lo nghĩ cho đất nớc, đó là những con ngời lao động thầm
lặng, hi sinh hạnh phúc cá nhân, tìm hạnh phúc trong lao động. Nhân vật anh thanh
niên trong truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa (Nguyễn Thành Long) là một bức chân dung
kí hoạ đẹp đẽ về con ngời này.
2. Nguyễn Thành Long là một cây bút có tên tuổi về truyện ngắn đợc nhiều
bạn đọc a thích. Các tác phẩm của ông thờng phản ánh các cuộc sống sôi động đang
diễn ra hàng ngày, hàng giờ trên đất nớc. Truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa là truyện ngắn
nh vậy. Truyện đà khắc hoạ đợc chân dung của ngời lao động mới, đó là anh thanh
niên với những phẩm chất đáng quí: cởi mở, hiếu khách, yêu công việc, khiêm tốn và
có phong cách thật đẹp.
3. Gấp lại truyện ngắn Lặng lẽ Sa pa của Nguyễn Thành Long lòng ta cứ
xao xuyến vấn vơng trớc vẻ đẹp của những con ngời ,trớc những tình cảm chân thành,

nồng hậu trong một cuộc sống đầy tin yêu .Dù đợc miêu tả ít hay nhiều nhân vật nào
của Lặng lẽ Sa pa cũng hiện lên với nét cao quí đáng khâm phục .Trong đó anh
thanh niên làm công tác khí tợng kiêm vật lý địa cầu đà để lại cho chúng ta nhiều ấn
tợng khó phai mê .
4. Nguyễn Thành Long là một trong những cây bút văn xuôi đáng chú ý trong
những năm 60 – 70, chỉ chuyên viết về truyện ngắn và kí. “Lặng lẽ Sa Pa” là một
truyện ngắn nhẹ nhàng có cốt truyện đơn giản nhưng thật thú vị và ẩn chứa bên trong
nhiều ý vị sâu sắc. Tác phẩm như một bài thơ về vẻ đẹp trong cách sống và suy nghĩ
của những con người lao động bình thường mà cao cả, những con người đầy quan
tâm, đầy trách nhiệm đối với đất nước mà tiêu biểu là anh thanh niên làm cơng tác
quan trắc khí tượng. Nhân vật anh thanh niên chỉ hiện ra trong chốc lát nhưng vẫn là
điểm sáng nổi bật nhất của bức tranh về phẩm chất và tâm hồn tốt đẹp của con người


mới trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc mà tác giả tập trung thể
hiện.

PHẦN 2

:Híng dẫn học sinh tiếp cận một số dạng đề.

1 :
Câu 1 (2 điểm)
a. Truyện “Chiếc lược ngà” xoay quanh một kỉ vật đơn sơ mà vô giá nối hai cuộc
gặp gỡ với ba con người. Nhưng vang vọng suốt cả câu chuyện, suốt những quãng
đời, suốt những cuộc đời ấy chỉ có một tiếng kêu, một tiếng kêu bình dị mà thiêng
liêng bậc nhất của cõi đời này, ấy là tiếng … !
(Chu Văn Sơn, Phân tích – bình giảng tác phẩm văn học)
Tiếng kêu bình dị mà thiêng liêng bậc nhất
trong tác phẩm Chiếc lược ngà của Nguyễn Quang

Sáng được nhắc đến trong đoạn trích trên là gì? Tiếng
kêu ấy thể hiện tâm trạng gì của nhân vật?


b. Bạn trẻ trong hình bên đã dùng ngơn ngữ chat, ngôn ngữ tuổi teen, khi giao tiếp
với người lớn. Theo em, bạn ấy đã vi phạm phương châm hội thoại nào? Ngun
nhân dẫn đến sự vi phạm đó?VÌ SAO ? đúng hay sai khi Bạn trẻ trong hình bên đã
dùng ngôn ngữ chat, ngôn ngữ tuổi teen, khi giao tiếp với người lớn
Câu 2: (3 điểm)
Mùa hè này, những học trò nghèo của làng chài bãi ngang xã Phổ Châu, huyện
Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi, ngày nào cũng xuống biển bắt cua, sị, ốc … để kiếm vài
ngàn ít ỏi nuôi mơ ước đến trường. Từng giọt mồ hôi “non nớt” sớm rơi trên gành
đá, hòa vào lòng biển vì ước mong có được bộ sách, cái cặp… cho năm học mới.
Đồng hành với khát khao của con trẻ, những người mẹ nghèo của vùng đất này cũng
nói với con: “Ăn khổ mấy má cũng chịu, miễn con có sách vở, quần áo mới tới
trường là má vui rồi!”
(Theo Báo Thanh niên ngày 18-6-2013, Ôm ước mơ đi về phía biển)
Hãy viết bài văn ngắn (khoảng 01 trang giấy thi) trình bày suy nghĩ của em về quê
hương từ câu chuyện trên.
Câu 3: (5 điểm)
Khơng có kính, rồi xe khơng có đèn,
Mùa xn người cầm súng
Khơng có mui xe, thùng xe có xước,
Lộc giắt đầy trên lưng
Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước:
Mùa xn người ra đồng
Chỉ cần trong xe có một trái tim.
Lộc trải dài nương mạ
(Phạm Tiến Duật – Bài thơ về
Tất cả như hối hả

tiểu đội xe khơng kính)
Tất cả như xơn xao …
(Thanh Hải – Mùa xuân nho nhỏ)
Trình bày cảm nhận về một trong hai vấn đề sau:
1. Tình cảm của người Việt Nam đối với đất nước qua hai khổ thơ trên.
2. Vẻ đẹp của hình ảnh ẩn dụ trong hai khổ thơ trên.
GỢI Ý
Câu 1 :
a.
Tiếng kêu bình dị mà thiêng liêng bậc nhất trong tác phẩm Chiếc lược ngà của
Nguyễn Quang Sáng được nhắc đến trong đoạn trích trên là : tiếng “Ba”.
Đối với ông Sáu, tiếng “Ba” ấy thể hiện lòng yêu thương của một người cha
đối với con và niềm khao khát được nghe con gọi tiếng “Ba” sau rất nhiều năm cha
con khơng gặp mặt vì chiến tranh.
Còn đối với bé Thu, tiếng “Ba” ấy là một tiếng gọi thiêng liêng thể hiện lòng
yêu thương của người con đối với cha. Vì vậy, trước khi khẳng định ông Sáu đúng là
bố của mình, em đã nhất định không gọi ông Sáu là ba. Chỉ đến khi xác định được
ơng Sáu đúng là ba của mình, em đã kêu ông Sáu là ba, một cái tiếng “Ba” xé sự im
lặng, xé cả ruột gan của mọi người, nghe thật xót xa.
b.
Bạn trẻ trong hình đã vi phạm phương châm hội thoại cách thức vì phương
châm này yêu cầu khi nói phải nói ngắn gọn, rõ ràng, rành mạch, tránh mơ hồ. Và


phương châm lịch sự, vì phương châm này yêu cầu khi giao tiếp phải tế nhị, tôn
trọng người khác.
Nguyên nhân dẫn đến sự vi phạm này là do thiếu ý thức khi sử dụng phương
châm hội thoại, thiếu văn hóa khi giao tiếp, đặc biệt là thiếu ý thức giữ gìn sự trong
sáng của tiếng Việt. ………………….
Câu 2: Một số gợi ý để tham khảo:

- Bên cạnh những học sinh được chăm lo đầy đủ cịn có những học sinh phải nỗ lực
đến tận cùng để kiếm vài ngàn ít ỏi nuôi mơ ước được đến trường.
- Những giọt mồ hơi “non nớt” sớm rơi trên gành đá hịa vào lịng biển vì ước mong
có được bộ sách, cái cặp đã tạo những xúc động sâu sắc đến với người đọc, đặc biệt
là đối với lứa tuổi học sinh.
- Bên cạnh những ước mơ bình thường mà đau đớn đó là tấm lòng của những người
mẹ dành cho con. Họ sẵn sàng chịu đựng khổ sở đến cùng cực để con được cắp sách
đến trường.
- Câu chuyện đã giúp em nhìn lại bản thân mình. Đã thờ ơ trước cơng ơn ba mẹ đã
nuôi dưỡng và tạo điều kiện để em được đến trường. Câu chuyện mãi mãi là một ấn
tượng sâu sắc trong cuộc đời học sinh của chúng em. Nó như một hành trang quý giá
giúp em biết trân trọng và yêu thương những điều bình dị mà cao cả.
- Những ước mơ của các em học trò nghèo ở làng chài đẹp như những đóa hoa
xương rồng nở trên gai góc và nắng gió.
- Ước mơ cao đẹp trong điều kiện đói nghèo và tấm lịng của người mẹ là biểu tượng
đẹp và
- khá phổ biến trong những gia đình nghèo ở Việt Nam.
- “Ơm ước mơ đi về phía biển” là một biểu tượng nghệ thuật đẹp đẽ của ý chí và khát
vọng vươn lên trên nền tối là sự đói nghèo và thiếu thốn.
- Câu chuyện là một bài học cho tuổi học sinh, phải biết trân trọng những gì mình
đang có, biết chia sẻ và cảm thông với những người cùng lứa tuổi nhưng khơng có
điều kiện như mình. Từ đó, các em cần phải nỗ lực hơn trong việc học và góp phần
nhỏ nhoi nào đó để chia sẻ và giúp đỡ những học sinh nghèo.
Câu 3:
Câu hỏi cho phép học sinh chọn một trong hai vấn đề. Do đó, mỗi học sinh chỉ thực
hiện một vấn đề mà thôi. Ở mỗi vấn đề, học sinh có thể triển khai một cách cụ thể
khác nhau. Sau đây chỉ là một số gợi ý để tham khảo.
Vấn đề thứ nhất: Tình cảm của người Việt Nam đối với đất nước qua hai khổ thơ
trên.
Mở bài: Giới thiệu lòng yêu nước là một trong những tình cảm lớn của con

người Việt Nam được thể hiện trong rất nhiều sáng tác của thơ ca như trong hai đoạn
thơ sau đây (chép lại 2 đoạn thơ).
Thân bài:
-Tình cảm của người Việt Nam đối với đất nước qua khổ thơ trong Bài thơ về tiểu
đội xe khơng kính.


+ Giới thiệu vài nét về Phạm Tiến Duật : nhà thơ quân đội trưởng thành trong giai
đoạn chống Mĩ; cơng tác ở binh đồn Trường Sơn và có nhiều bài thơ nổi tiếng về
cuộc sống của những người lính trên đường mịn Trường Sơn thời chống Mĩ, trong
đó có Bài thơ về tiểu đội xe khơng kính.
+ Giới thiệu Bài thơ về tiểu đội xe khơng kính : được sáng tác trong giai đoạn kháng
chiến chống Mĩ; bài thơ có bảy khổ và đây là khổ thơ cuối cùng của bài thơ.
+ Khổ thơ thể hiện tình cảm yêu nước của nhân dân Việt Nam trong hoàn cảnh đất
nước đang bị chia đôi, miền Nam trực tiếp đấu tranh với Mĩ và miền Bắc vừa đương
đầu với chiến tranh phá hoại của Mĩ vừa hỗ trợ cho miền Nam về người, về của để
chiến đấu.
Hai câu thơ đầu, qua hình tượng đặc biệt những chiếc xe khơng có kính với
những hư hao mất mát tiếp tục có thể có đã gợi lên sự khốc liệt của chiến tranh.
Hai câu thơ sau là lời khẳng định tình cảm bất di bất dịch vì miền Nam phía
trước, tình cảm u nước của người chiến sĩ lái xe nói riêng, của nhân dân Việt Nam
nói chung. Đó là nguồn sức mạnh tinh thần to lớn giúp con người Việt Nam vượt qua
tất cả gian khổ, chấp nhận hi sinh vì sự nghiệp giải phóng miền Nam thống nhất tổ
quốc.
- Tình cảm của người Việt Nam đối với đất nước qua khổ thơ trong bài thơ Mùa
xuân nho nhỏ
+ Giới thiệu nhà thơ Thanh Hải : là nhà thơ trưởng thành trong giai đoạn chống Mĩ,
có những đóng góp cho sự phát triển của văn học giải phóng miền Nam.
+ Giới thiệu bài thơ, khổ thơ : Mùa xuân nho nhỏ được sáng tác vào tháng 11/1980
vào lúc nhà thơ đang ở trên giường bệnh; thể hiện tình cảm của nhà thơ đối với đất

nước; về cơ bản bài thơ có ba phần, đoạn thơ này là phần thứ hai trong bài thơ; phần
thơ thể hiện suy nghĩ của nhà thơ về trách nhiệm đối với đất nước.
+ Trách nhiệm đối với đất nước :
Hai câu đầu: thơng qua những hình ảnh ẩn dụ nhà thơ nói lên trách nhiệm
cầm súng bảo vệ tổ quốc của mọi công dân.
Hai câu tiếp theo: thông qua những hình ảnh ẩn dụ nhà thơ nói lên trách
nhiệm lao động và phát triển đất nước.
=> Bốn câu thơ có những hình ảnh thơ bình dị, gần gũi với cuộc sống gợi được
những cảm nhận của mọi người về tình yêu đối với thiên nhiên và đất nước.
Hai câu cuối : thông qua phép điệp, hai câu thơ thể hiện khơng khí sơi nổi, phấn
khởi, khẩn trương của cả dân tộc trong cả hai sự nghiệp lao động xây dựng và chiến
đấu bảo vệ tổ quốc.
- Cả hai đoạn thơ thể hiện tình cảm của người Việt Nam đối với đất nước :
+ Trong cuộc sống hịa bình : lao động hăng say xây dựng đất nước.
+ Trong chiến tranh : sẵn sàng xả thân, hi sinh bảo vệ tổ quốc.
Kết bài:
Hai đoạn thơ của hai tác giả khác nhau, ra đời trong hai hoàn cảnh khác nhưng
cùng thể hiện một tình cảm lớn của con người Việt Nam và để lại những ấn tượng
sâu sắc đối với người đọc.


Vấn đề thứ hai: Vẻ đẹp của hình ảnh ẩn dụ trong hai khổ thơ trên.
Mở bài:
Giới thiệu chung : Phạm Tiến Duật và Thanh Hải là những nhà thơ nổi tiếng của văn
học Việt Nam thời chống Mĩ. Bài thơ về tiểu đội xe khơng kính và Mùa xn nho
nhỏ là những thi phẩm nổi tiếng của họ. Trong hai bài thơ trên, có hai đoạn thơ đã
xây dựng được những hình ảnh ẩn dụ đẹp (dẫn lại hai đoạn thơ)
Thân bài:
- Vẻ đẹp ẩn dụ trong khổ thơ của Bài thơ về tiểu đội xe khơng kính:
+ Giới thiệu vài nét về Phạm Tiến Duật : nhà thơ quân đội trưởng thành trong giai

đoạn chống Mĩ; công tác ở binh đồn Trường Sơn và có nhiều bài thơ nổi tiếng về
cuộc sống của những người lính trên đường mịn Trường Sơn thời chống Mĩ, trong
đó có Bài thơ về tiểu đội xe khơng kính.
+ Giới thiệu Bài thơ về tiểu đội xe khơng kính : được sáng tác trong giai đoạn kháng
chiến chống Mĩ; bài thơ có bảy khổ và đây là khổ thơ cuối cùng của bài thơ.
+ Vẻ đẹp của hình ảnh ẩn dụ trong khổ thơ
Hình ảnh những chiếc xe khơng kính (trong hai câu thơ đầu): gắn với những
chi tiết hiện thực trần trụi (khơng có kính, khơng có đèn, khơng có mui xe, thùng xe
có xước) gợi lên hình tượng thơ độc đáo, có ý nghĩa của một chi tiết nghệ thuật đặc
sắc, nói lên sự khốc liệt của chiến tranh; đây là một hình tượng thơ mang bản sắc rất
riêng của nhà thơ Phạm Tiến Duật về hiện thực chiến tranh.
Hình ảnh miền Nam phía trước là hình ảnh ẩn dụ gợi tới hình ảnh tổ quốc Việt
Nam, gợi tới nhiệm vụ chiến đấu trong giai đoạn chống Mĩ. Gợi tới mục đích chiến
đấu mà mỗi chiến sĩ phải hồn thành; một hình ảnh ẩn dụ có sức khích lệ động viên
tinh thần chiến đấu của nhân dân.
Hình ảnh trái tim : một hình ảnh quen thuộc là biểu tượng cho tình yêu, ở đây là
tình yêu tổ quốc và đồng bào miền Nam. Hình ảnh quen thuộc nhưng được biểu hiện
bằng một cách diễn đạt giản dị và đầy ẩn ý : Chỉ cần trong xe có một trái tim. Đây là
cách nói khá gợi cảm và thuyết phục. Cách nói này nhấn mạnh sức mạnh to lớn của
tình cảm yêu nước nơi người chiến sĩ của binh đoàn Trường Sơn, của người bộ đội
Việt Nam trong thời chống Mĩ trước mưa bom bão đạn đầy khốc liệt.
- Vẻ đẹp ẩn dụ trong khổ thơ của Mùa xuân nho nhỏ:
+ Giới thiệu nhà thơ Thanh Hải : là nhà thơ trưởng thành trong giai đoạn chống Mĩ,
có những đóng góp cho sự phát triển của văn học giải phóng miền Nam.
+ Giới thiệu bài thơ, khổ thơ : Mùa xuân nho nhỏ được sáng tác vào tháng 11/1980
vào lúc nhà thơ đang ở trên giường bệnh; thể hiện tình cảm của nhà thơ đối với đất
nước; về cơ bản bài thơ có ba phần, đoạn thơ này là phần thứ hai trong bài thơ; phần
thơ thể hiện suy nghĩ của nhà thơ về trách nhiệm đối với đất nước.
+ Vẻ đẹp ẩn dụ trong khổ thơ:
Hình ảnh mùa xuân : là hình ảnh ẩn dụ cho cuộc sống, một cuộc sống xuân,

tươi đẹp, tràn trề sinh lực của đất nước trong giai đoạn sau 1975 (sau chiến thắng
chống Mĩ, đất nước được thống nhất, hịa bình)