Boi duong van 7

Ngày soạn 25/10/2018
Chuyên đề 1.
CÁC BIỆN PHÁP TU TỪ
I.MỤC TIÊU:
1.Kiến thức: Giúp HS cũng cố kiến thức về các biện pháp tu từ.
2. Kĩ năng: Nâng cao kĩ năng phát hiện, phân tích và nêu tác dụng của các
biện pháp tu từ trong các đoạn thơ đoạn văn đã học.
- Rèn luyện kĩ năng cảm thụ văn học.
3. Thái độ: Có thái độ học tập đúng đắn, nghiêm túc.
II.Chuẩn bị.
Gv soạn bài có chất lượng
HS vỡ ghi chép đầy đủ.
III.Tiến trình lên lớp.
1. ổn định tổ chức.
2. Bài cũ:Kiểm tra tài liệu học tập của HS theo sự hướng dẫn của GV
3 Bài mới.
A. Ôn lý thuyết.
? Nêu các biện pháp tu từ đã hoc ở lớp 6?
So sánh
Nhân hóa
Ẩn dụ
Hoán dụ
Câu hỏi tu từ
-HS nêu lại khái niệm và lấy ví dụ mỗi thể loại.
B. Thực hành:
Câu 1 : Chỉ ra và phân tích tác dụng của các biện pháp nghệ thuật trong bài
ca dao sau?
Trong đầm gì đẹp bằng sen?
Lá xanh, bông trắng, lại chen nhị vàng
Nhị vàng, bông trắng, lá xanh
Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn.

Hướng dẫn:
Một số biện pháp nghệ thuật:
+ Câu hỏi tu từ (câu 1): Đặt ra câu hỏi để khẳng định.
+ Liệt kê (câu 2): Vẻ đẹp hài hịa của bơng sen.
+ Đảo trật tự ngữ pháp - Điệp ngữ (câu 3): Nhấn mạnh lần nữa vẻ đẹp của
hoa sen – vẻ đẹp từ trong ra ngoài. Đồng thời, làm bước tiến cho câu cuối
cùng, câu thơ quan trọng nhất.


+ Ẩn dụ: Hình ảnh bơng hoa sen trong đầm lầy là hình ảnh ẩn dụ cho phẩm
chất của con ngi.
Cõu 2.
Chỉ ra và phân tích tác dụng của các biện pháp tu từ trong đoạn văn sau :
Gậy tre, chông tre chống lại sắt thép của quân thù. Tre xung phong vào xe
tăng đại bác, tre giữ làng, giữ nớc, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín. Tre
hi sinh để bảo vệ con ngời ! Tre, anh hùng lao động! Tre, anh hùng chiến
đấu!
( Cây tre Việt Nam Thép Mới)
Hng dn:
+ Chỉ ra : đoạn văn sử dụng phép tu từ
- Điệp ngữ : tre( 7 lần), giữ ( 4 lần ), anh hùng( 2 lần)
- Nhân hoá : Tre chống lại, xung phong, giữ làng, giữ nớc, giữ mái nhà tranh,
giữ đồng lúa, hi sinh, anh hùng lao động, anh hùng chiến đấu.
+ Tác dụng : Tạo ra cách diễn đạt sinh động, hấp dẫn, nhấn mạnh công dụng
của cây tre.
- Cây tre trở thành vũ khí đắc lực, có mặt khắp nơi, xông pha tung hoành
trong khói lửa: Chống lại sắt thép quân thù, xung phong vào xe tăng đại
bác, giữ làng, giữ nớc, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín.
- Tre mang tầm vóc dũng sĩ, xả thân để bảo vệ quê hơng, đất nớc Giữ làng,
giữ nớc, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín.Tre hi sinh ®Ĩ b¶o vƯ con ngêi”.

- Trong lao ®éng s¶n xt, trong chiến đấu để bảo vệ Tổ Quốc, tre mang bao
phÈm chÊt cao q cđa con ngưêi ViƯt Nam.Tre sõng sững nh một tợng
đài đợc tôn vinh và ngỡng mộ “ Tre anh hïng lao ®éng, tre anh hïng chiÕn
®Êu”.
> Tre là biểu tợng tuyệt đẹp về đất nớc và con ngời Việt nam anh
hùng, về ngời nông dân cần cù, dũng cảm, giàu tình yêu quê hơng, đất
nớc
Cõu 3. (2đ) Chỉ ra và phân tích tác dụng của phép tu từ trong đoạn thơ sau.
“ Ơi lịng Bác vậy cứ thương ta,
Thương cuộc đời chung thương cỏ hoa.
Chỉ biết qn mình cho hết thảy,
Như dịng sơng chảy nặng phù sa”.
- Theo chân Bác - Tố Hữu- Hướng dẫn:
Học sinh chỉ ra được phép tu từ được dùng trong đoạn thơ trên là
phép tu từ điệp ngữ. Từ “thương” được nhắc đi nhắc lại 3 lần trong 2 câu thơ
đầu. (1/4đ)


- Phép tu từ so sánh trong hai câu thơ sau:
So sánh sự hi sinh quên mình của Bắc với hình ảnh dịng sơng chảy
nặng phù sa. (1/4đ)
- Phân tích tác dụng:
Viết về Bác Hồ kính u- đó là nguồn cảm hứng không bao giờ vơi cạn đối
với các nhà văn, nhà thơ. Tố Hữu cũng trân trọng giành một phần tâm hồn
mình viết về Bác. Đoạn thơ trên được trích trong trường ca “Theo chân Bác”
của Tố Hữu.
Trong đoạn thơ tác giả dùng điệp từ “thương” ở 2 câu thơ đầu để nói
về tình thương u rộng lớn bao la của Bác giành cho ta - những người dân
đất nước Việt cũng như toàn thể nhân dân lao động nghèo khổ trên thế giới.
Tình u thương của Bác cịn bao trùm cả vạn vật trong thiên nhiên.

- Hai câu thơ sau tác giả dùng phép tu từ so sánh thật độc đáo. Tác
giả đã so sánh sự hi sinh qn mình vì dân vì nước của Bác như dịng sông
lặng lẽ chảy trôi ngàn đời mang lượng phù sa bồi đắp cho những cánh đồng
phì nhiêu.
Đoạn thơ có 4 câu sử dụng hài hoà 2 phép tu từ điệp ngữ và so sánh giúp ta
hiểu tình thương, sự hi sinh cao cả của Bác giành cho ta, có lẽ mỗi chúng ta
đều cảm động vô cùng khi đọc đoạn thơ trên
C. Bài tập về nhà.
1. Viết thành bài văn hoàn chỉnh
Nắm nội dung các bài tập đã làm.
*************************************************************