Tài liệu Bản chất kinh tế của phạm trù giá cả docx

II/ Bản chất kinh tế của phạm trù giá cả (theo Học thuyết CMarx)

1. Giá cả v giá trị hng hoá có mối quan hệ chặt chẽ với nhau
ở tất cả các giai đoạn phát triển của hình thái xã hội có sản xuất
hng hoá, giá cả luon biểu hiện băng ftiền của giá trị hng hoá đã đợc
sản xuất ra v tiêu thụ trên thị trờng. Giá trị hng hoá l giá trị thị
trờng, giá trị đợc thừa nhận của ngời mua. Giá trị luôn quyết định
giá cả thị trờng v l nội dung, bản chất của giá cả. Ngợc lại, giá cả l
hình thức, l hiện tợng của giá trị. Mức giá thị trờng phụ thuộc rất
lớn vo quan hệ cung-cầu về hng hoá trên thị trờng. Giá cả thị trờng
v quan hệ cung cầu có mối quan hệ mật thiết với nhau. Phía sau cung
cầu l giá trị trị trờng. Giá cả thị trờng hình thnh ở điểm cân bằng
cung cầu v tại điểm đó, giá cả thị trờng ngang bằng với giá trị thị
trờng. Trên thị trờng, khi cung nhỏ hơn cầu thị giá cao v ngợc lại.
Song mức cung thị trờng lại phụ thuộc vo giá trị thị trờng. Đối với
từng loại hng hoá thì giá cả thờng xuyên tách rời giá trị của nó. Tuy
nhiên, sự tách rời ny phải l vô hạn độ m nằm trong một giới hạn
khách quan do qui luật giá trị qui định.


2.Giá cả v tiền tệ thờng xuyên có mối quan hệ tác động qua lại lẫn
nhau
Trong điều kiện bình thờng của nền kinh tế, giá cả l yếu tố
quyết định lợng tiền tệ trong lu thông v có ảnh hởng tới tốc độ lu
thông tiền tệ. Giá cả quyết định sức mua của tiền tệ v ngợc lại tiền tệ
cũng ảnh hởng rất lớn đến giá cả. Về mối quan hệ ny có thể xảy ra
một số trờng hợp đáng chú ý sau:
- Nếu số tiền giấy thực tế trong lu thông thấp hơn so với yêu cầu
cần thiết hoặc mức giá của tuyệt đại bộ phận quá cao so với khả năng
thanh toán sẽ dẫn đến nhu cầu có khả năng thanh toán nhỏ hơn cung,
việc tiêu thụ hng hoá bị ngng trệ ở mức độ khác nhau v lm giảm tốc

độ của quá trình táI sản xuất. Tất cả những điều ny dẫn đến khuynh
hớng giảm xuống của giá cả. Sức mua triển vọng của tiền tệ tăng lên so
với sức mua hiện tại trong mối quan hệ với giá cả hiện hnh.
- Nếu số tiền giấy thực tế trong lu thông không vợt quá yêu cần
cần thiết thì nhu cầu có khả năng thanh toán của xã hội tăng lên, giá cả
tăng, sức mua thực tế của tiền tệ giảm sút dẫn đến lợng tiền trong lu
thông phảI nhiều hơn. Lợng tiền ny lm lm cầu tăng lên v do đó,
lm giá tăng. Quan hệ ny tạo thnh vòng xoáy giá-tiền, tiền-giá, giá-giá
v tất yếu dẫn đến lạm phát. Lạm phát xét về nguồn gốc l hậu quả tất
yếu của một nền kinh tế mất cân đối với tình trạng năng suất, chất
lợng v hiệu quả kinh tế luôn ở mức thấp.
Chú ý đến mối quan hệ giữa giá cả v tiền tệ l một vấn đề có ảnh
hởng lớn đến kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, đặc biệt
l các doanh nghiệp đòi hỏi vốn hoạt động lớn, chu kỳ kinh doanh di.
Nghiên cứu mối quan hệ giá cả-tiền tệ có thể giúp cho doanh nghiệp dự
báo chính xác hơn sự biến động của giá cả hng hoá do mình sản xuất ra
v những hng hoá có liên quan. Nghiên cứu mối quan hệ ny cũng rất
cần thiết cho sự điều tiét vĩ mô sự phát triển của nền kinh tế cũng nh
điều tiết sự hình thnh v vận động của giá cả hng hoá. Quản lý giá vĩ
mô đồi hỏi phải sử dụng đồng bộ cả 2 phạm trù giá cả v tiền tệ

3.Giá cả có mối quan hệ khăng khít với giá trị sử dụng hay tính hữu ích
của hng hoá
Đã l hng hoá nhất thiết phải có giá trị sử dụng. C.Max đã khẳng
định: Giá trị sử dụng v giá trị có sự nhất trí với nhau v l 2 mặt thống
nhất của hng hoá. Giá cả không những biểu hiện bằng tiền giá trị m
còn phản ánh giá trị sử dụng của hng hoá. Giá trị sử dụng l yếu tố
quan trọng chi phối sự hình thnh giá cả hng hoá. Mối quan hệ giữa
giá cả v giá trị sử dụng biểu hiện chủ yếu ở những điểm sau đây:
- Trên thị trờng, giá cả hình thnh thống nhất theo một đơn vị

giá trị sử dụng Biểu hiện quan trọng nhất của giá trị sử dụng l chất
lợng hng hoá. Vì vậy, giá cả hng hoá hình thnh theo chất lợng của
nó.
- Mức giá của hng hoá gắn liền với chi phí sử dụng hng hoá.
- Giá cả phản ánh tính thay thế lẫn nhau trong sản xuất v trong
tiêu dùng.
Mối quan hệ giữa giá cả với giá trị sử dụng của hng hoá chỉ ra
rằng: sự thống nhất giữa giá trị v giá trị sử dụng l cơ sở cho sự hiện
diện của mức giá trên thị trờng. Giá cả v giá trị sử dụng của hng hoá
l hai phơng tiện quan trọng đối với các doanh nghiệp trong quá trình
cạnh tranh để tồn tại v phát triển. Việc nghiên cứu mối quan hệ ny
cũng có ý nghĩa đối với quản lý vĩ mô nền kinh tế. Thông squa việc tác
động đến mối quan hệ giữa giá cả-giá trị-giá tị sử dụng, Nh nớc thúc
đẩy quá trình tái sản xuất xã hội đi đôi với quá trình táI ản xuất sức lao
động cả về mặt giá trị cũng nh hiện vật, khuyến khích hình thnh cơ
cấu sản xuất-tiêu dùng tối u.

4.Giá cả v các quan hệ kinh tế - xã hội
Trong nền kinh tế hng hoá, giá cả xuất hiện trong mọi hoạt động
kinh tế xã hội. Do đó, giá cả phản ánh tổng hợp v đồng bộ các quan hệ
kinh tế-chính trị-xã hội. Giá cả cũng có tác động trở lại đến các mối
quan hệ nói trên. Nh nớc có thể can thiệp vo sự hình thnh v vận
động của giá cả để điều tiết các mối quan chủ yếu: cung v cầu hng
hoá; tích luỹ v tiêu dùng; công nghiệp, nông nghiệp v dịch vụ; thị
trờng trong nớc v thị trờng thế giới Tác động đến các mối quan hệ
lớn của nền kinh tế quốc dân thông qua giá cả l một hớng quan trọng
của công tác quản lý vĩ mô nền kinh tế.
Các doanh nghiệp lại khai thác mối quan hệ giữa giá cả v các
mối quan hệ kinh tế theo góc độ khác. Các quan hệ kinh tế, các chính
sách của nh nớc về thuế, ti chính, tiền tệ, xuất nhập khẩucó ảnh

hởng trực tiếp đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp
v đòi hỏi doanh nghiệp phải hiểu biết v thích nghi một cách tốt nhất
những lực lợng vĩ mô ny trong quá trình cạnh tranh v phát triển.

Tóm lại, giá cả l một phạm trù kinh tế khách quan rất tổng hợp.
Việc nghiên cứu giá cả bắt đầu từ nghiên cứu bản chất của nó l cần
thiết cho hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp v cho công tác quản
lý vĩ mô nền kinh tế.