Bài giảng Kĩ năng lãnh đạo-Quản lí: Quản lí bản thân - Trương Quang Tiến

16-Mar-18

KĨ NĂNG LÃNH ĐẠO-QUẢN LÍ

QUẢN LÍ BẢN THÂN
Trương Quang Tiến
Trường Đại học Y tế công cộng
1

www.hsph.edu.vn
www.huph.edu.vn

Chuẩn đầu ra
1. Diễn giải khái niệm quản lí bản thân.

2. Phân tích một số kĩ năng quản lí bản thân của người

lãnh đạo, quản lí.

3. Vận dụng một số kĩ năng quản lí bản thân trong thực

tiễn cơng tác lãnh đạo, quản lí.

www.huph.edu.vn

2

1


16-Mar-18

Nội dung


Khái niệm quản lí bản thân.



Một số kĩ năng quản lí bản thân:





Thấu hiểu bản thân



Quản lí năng lượng, suy nghĩ, cảm xúc, lời nói, cuộc sống



Quản lí thời gian



Điều hành cuộc họp

Thảo luận về vận dụng kĩ năng quản lí bản thân trong
thực tiễn cơng tác.

3

www.huph.edu.vn

Lãnh đạo, Quản lí – Chức năng?


Người lãnh đạo



Chức năng lãnh đạo:



Xác định phương hướng, mục
tiêu lâu dài, xây dựng chiến lược.
Điều hoà các mối quan hệ, động
viên, thuyết phục con người.
(Do the right thing)



Người quản lí



Chức năng quản lí:





Lập kế hoạch, sắp xếp tổ chức.
Chỉ đạo, điều phối các hoạt động.
Kiểm tra, theo dõi, giám sát, đánh
giá.
(Do the thing right)

www.huph.edu.vn

4

2


16-Mar-18

Lãnh đạo?


Là quá trình người lãnh đạo chỉ rõ “làm gì” và ảnh
hưởng đến những nỗ lực của người khác để hoàn
thành những mục tiêu cụ thể.



Lãnh đạo là tác nhân của sự thay đổi, là những người
mà hành động của họ ảnh hưởng đến người khác
nhiều hơn so với ảnh hưởng của người khác đối với

họ.
(CCP-Đại học Johns Hopkins)
5

www.huph.edu.vn

Quản lí?


Q trình tổ chức, điều hành tất cả các bộ phận của
một tổ chức hoạt động với nguồn lực hợp lí để đạt
được mục tiêu đã xác định.



Người quản lí là người có quyền và trách nhiệm ra các
quyết định hợp lí và theo dõi, giám sát, đánh giá hoạt
động của tổ chức.

www.huph.edu.vn

6

3


16-Mar-18

Người lãnh đạo – quản lí




Áp lực cơng việc rất
lớn?
Nhiều yếu tố gây căng
thẳng tâm lí (STRESS)
tác động?

 Cần có kĩ năng ứng phó

 Cần có kĩ năng quản lí
bản thân

7

www.huph.edu.vn

Quản lí bản thân


“Hiểu người là khơn, hiểu được mình mới là
khơn thật sự”



“Tự biết mình là người sáng suốt; Thắng được
người là có sức mạnh; Thắng được mình là
kiên cường.”
(Lão Tử, Triết gia Trung Quốc, TK IV TCN)

www.huph.edu.vn

8

4


16-Mar-18

Quản lí bản thân


Muốn quản lí người khác, trước hết chúng ta
phải có khả năng quản lí chính mình.



“Quản lí bản thân có nghĩa là học cách phát
triển chính bản thân chúng ta” ; “Chúng ta phải
định vị bản thân tại nơi mà chúng ta có thể
đóng góp nhiều nhất cho tổ chức và cộng đồng”
(Peter Drucker, 1909-2005)

9

www.huph.edu.vn

Quản lí bản thân?


Quản lí bản thân (Managing oneself)


Những cách thức làm cho cuộc sống, công việc
của từng cá nhân tốt đẹp hơn.



 Q trình:
• Đặt mục tiêu cho bản thân.
• Xây dựng kế hoạch thực hiện.
• Tự thực hiện.
• Tự đánh giá kết quả.

www.huph.edu.vn

10

5


16-Mar-18

Quản lí bản thân?







Tơi là AI?
Mục tiêu, lẽ sống của
tơi?
Giá trị của tơi? (Cái gì
quan trọng? u thích?
Muốn là người như thế
nào?)
Điểm mạnh/yếu là gì?









Tơi thuộc tổ chức nào?
Tơi có nhiệm vụ gì?
Tơi có trách nhiệm, quyền
lợi gì?
Tơi làm việc như thế nào?
Tơi đã đóng góp những gì?
Tơi có những mối quan hệ,
ràng buộc gì khác và trách
nhiệm/quyền lợi tương
ứng?
11

www.huph.edu.vn

Quản lí bản thân?


Thấu hiểu chính mình (Self-awareness).



Xác định năng lực bản thân.



Xác định mục tiêu, hoài bão, lẽ sống.



Giá trị nền tảng của bản thân => dựa vào đó để phát
triển bản thân.



Chiến lược cuộc đời để hiện thực hóa mục tiêu, lẽ
sống.
(Giản Tư Trung – Hiệu trưởng Trường Doanh nhân PACE)

www.huph.edu.vn

12

6


16-Mar-18

Thấu hiểu bản thân


Hiểu tính cách bản thân?
•  Xác định điểm mạnh/yếu
•  Cải thiện hiệu quả cơng việc
•  Hình thành nhóm làm việc
•  Lựa chọn cơng việc?

Thử xác định tỉnh cách bản thân
bằng test MBTI (16 nhóm tính cách)
13

www.huph.edu.vn

Thấu hiểu bản thân


Người có “văn hóa”?


Là người có “Cái đầu” + “Con tim”
• Khả năng minh định; tâm hồn đẹp; cảm nhận cái đẹp
– Minh định = quyết định sáng suốt  nền tảng văn hóa

• Năng lực xúc cảm; rung động trước cái đẹp; căm phẫn
trước cái ác, cái xấu, v.v.

www.huph.edu.vn

14

7


16-Mar-18

Thấu hiểu bản thân




Khả năng minh định phụ thuộc:


Năng lực chun mơn



Năng lực xúc cảm

Thấu hiểu chính mình:


 Hiểu đúng khả năng minh định của bản thân



 Xác định điểm mạnh/yếu?  cải thiện
15

www.huph.edu.vn

Thảo luận


Chia lớp thành 3 nhóm lớn: GĐ SYT; GĐ YTDP; GĐ
BVĐK



Chia tiếp thành các nhóm nhỏ 6-8 người;



Thảo luận theo các tình huống cho 3 nhóm GĐ.



Đại diện các nhóm trình bày và thảo luận chung.

www.huph.edu.vn

8

16-Mar-18

Quản lí năng lượng




Làm thế nào để ln tràn đầy năng lượng?


Ăn uống



Nghỉ ngơi



Thể dục



…

Giữ gìn, bảo vệ sức khỏe

17

www.huph.edu.vn

Quản lí suy nghĩ




Ln suy nghĩ (+)


 Mục tiêu (+)



 Kết quả (+)



Những khía cạnh (+)
khác của vấn đề

Nên dành 1 phút suy
nghĩ trước khi thực
hiện.

www.huph.edu.vn

18

9

16-Mar-18

Kiểm sốt/quản lí cảm xúc


Thể hiện cảm xúc phù hợp (đúng lúc, đúng chỗ)



Thay đổi nhận thức về tác nhân stress:


Điều chỉnh, thay đổi cách nghĩ, quan điểm về tình huống/tác
nhân gây stress  làm giảm tác động của cảm xúc do tình
huống stress gây ra.



Chấp nhận những gì khơng thể thay đổi được.

19

www.huph.edu.vn

Kiểm sốt/quản lí cảm xúc


Điều chỉnh cách nghĩ và kết quả mong đợi


Xem xét khía cạnh tích cực của vấn đề/sự kiện/tình huống.
(VD: phản biện của nhân viên gây ức chế, nhưng ý tưởng, lập
luận hay, hữu ích…)



Nghĩ về những điều tốt đẹp trong cuộc sống. (VD: dù công
việc nhiều áp lực nhưng kết quả mang lại niềm vui cho người
khác)



Khơng đặt tiêu chuẩn q cao, hồn hảo (VD: kết quả KHÁ là
chấp nhận được và đáng được khen thưởng)

www.huph.edu.vn

20

10


16-Mar-18

Kiểm sốt/quản lí cảm xúc




Chuẩn bị cẩn
thận, kĩ lưỡng
cho cơng việc (KẾ
HOẠCH)
Chuẩn bị kĩ lưỡng
các phương án
giải quyết




 Thực hiện công việc (+)
 Giải quyết vấn đề (+)



Giảm các tác nhân gây
stress



Kiểm sốt cảm xúc tốt
hơn
21

www.huph.edu.vn

Quản lí lời nói – giao tiếp


Nói:


Những gì cần nói, đáng nói



Những gì hiểu/biết/chắc chắn



Có ngữ điệu, cảm xúc



Ngắn gọn, súc tích



Lắng nghe



Tơn trọng, v.v.

www.huph.edu.vn

22

11

16-Mar-18

Quản lí thời gian – cơng việc


Mục tiêu (ngắn, trung, dài hạn)



Nhiệm vụ  Các hoạt động cụ thể


Chia nhỏ  xử lí; hồn thành từng việc



Khơng ơm đồm; làm nhiều việc cùng lúc



 Sắp xếp, thực hiện theo ưu tiên

Tham khảo ma trận Eiseinhower
23

www.huph.edu.vn

Tính quan trọng

Quản lí thời gian

Quan trọng +
Khẩn cấp

Quan trọng +
Khơng khẩn cấp

Ít quan trọng +
Khẩn cấp

Ít quan trọng +
Khơng khẩn cấp

Tính khẩn cấp
www.huph.edu.vn

24

12


16-Mar-18

Quản lí sự ưu tiên – cơng việc


80% thời gian  làm những việc bạn “giỏi nhất”



15% thời gian  làm những việc đang học hỏi



5% thời gian  làm những việc cần thiết khác

25

www.huph.edu.vn

Tổ chức, điều hành cuộc họp


Cuộc họp là nơi để phổ biến thông tin, trao đổi và bàn
bạc để cùng giải quyết những nội dung công tác cụ thể.



Người điều hành cần có kĩ năng cơ bản để điều hành
cuộc họp hiệu quả, thành công.

www.huph.edu.vn

26

13

16-Mar-18

Tổ chức, điều hành cuộc họp


Chuẩn bị:


Mục tiêu



Nội dung (nắm chắc; tìm hiểu thêm các thơng tin liên quan)



Thành phần tham dự



Thời gian (Lúc nào? Bao lâu?)



Địa điểm (phòng, số lượng bàn, ghế)



Phương tiện hỗ trợ (máy chiếu,tài liệu, v.v.)



Thông báo trước về cuộc họp cho các đối tượng liên quan
27

www.huph.edu.vn

Tổ chức, điều hành cuộc họp


Tiến hành họp:


Nêu tóm tắt mục tiêu, nội dung, thời gian, v.v.



Phân công người làm thư kí



Thể hiện vai trị của người điều hành
•  người chịu trách nhiệm về nội dung + kết quả họp
• Khuyến khích các thành viên thảo luận
• Bám sát q trình thảo luận, nắm bắt các ý chính
• Chủ động tránh để xảy ra các mâu thuẫn

www.huph.edu.vn

28

14


16-Mar-18

Tổ chức, điều hành cuộc họp




Để khuyến khích thảo luận:


Nêu rõ chủ điểm cần thảo luận



Mời mọi người cho ý kiến (có thể chỉ định) về chủ điểm hoặc
về quan điểm của người khác



Ghi nhận, phản hồi để khẳng định thơng điệp



Duy trì kỉ luật

Chú ý vận dụng các kĩ năng quan sát; lắng nghe; đặt

câu hỏi; phản hồi; giải quyết mâu thuẫn (nếu có); v.v.
29

www.huph.edu.vn

Tổ chức, điều hành cuộc họp


Kết thúc buổi họp:


Kết thúc khi đã có đủ thơng tin, hết thời gian



Tổng hợp, kết luận, ra quyết định



Thông qua biên bản nếu cần thiết; chuyển cho các
bên liên quan để thực hiện



Tuyên bố kết thúc; cảm ơn sự tham gia

www.huph.edu.vn

30

15


16-Mar-18

Cám ơn – Câu hỏi?


Tài liệu tham khảo


Quản trị bản thân (tài liệu biên soạn)



Managing Oneself. (from Drucker P. (1999). Management
Challenges for the 21st Century. Pages 161-95)



Managing Oneself (from Bulletpoint Focus Reports for the
thinking managers. The Leadership Skills Portfolio Report 2).



Managing Oneself (by Drucker P. in Havard Business Review;
Article Reprint No. R0501K)

www.huph.edu.vn

31

16