Trường THCS Đạ Long
Giáo án vật lý 9
Tuần: 02
Tiết: 04
Ngày soạn: 29-08-2018
Ngày dạy: 31-08-2018
Bài 4:
ĐOẠN MẠCH NỐI TIẾP
I . Mục tiêu:
1. Kiến thức: - Suy luận xây dựng được công thức tính điện trở tương đương của đoạn mạch gồm
U1 R1
hai điện trở mắc nối tiếp Rnt=R1+R2 và hệ thức U 2 R2 từ kiến thức đã học; Mô tả cách bố trí TN
kiểm tra các hệ thức từ lý thuyết.
2. Kỹ năng: - Vận dụng được kiến thức đã học để giải thích một số hiện tượng và giải bài tập về
đoạn mạch mắc nối tiếp.
3. Thái độ: - Có thái độ làm việc nghiêm túc, đảm bảo an toàn điện.
II. Chuẩn bị:
1. GV: 3 điện trở mẫu lần lượt có giá trị 6 Ω,10 Ω,16Ω ;1 ampekế GHĐ 1,5A , ĐCNN 0,1A ; Vôn
kế GHĐ 6V, ĐCNN 0,1V, 1 công tắc, 1 nguồn điện 6V, 7 đoạn dây nối mỗi đoan 30cm
2. HS: Các kiến thức có liên quan ở vật lý lớp 7.
III. Tổ chức hoạt động dạy và học:
1. Ổn định lớp: (1 phút). 9A1: ……………………………………………………………….
9A2: ………………………………………………………………..
2. Kiểm tra bài cũ:(5 phút)
Câu 1: Phát biểu về viết biểu thức của định luật Ôm?
Câu 2: Chữa bài tập 2-1 (SBT)
3. Tiến trình:
GV tổ chức các hoạt động
Hoạt động của học sinh
Ghi bảng
Hoạt động 1: Giới thiệu bài mới:(2 phút)
Trong phần điện học ở lớp 7, - HS trả lời câu hỏi của GV
chúng ta tìm hiểu về đoạn mạch
nối tiếp. Liệu có thể thay thế 2
điện trở mắc nối tiếp bằng 1
điện trở để dòng điện chạy qua
mạch khơng thay đổi khơng?
Hoạt động 2: Ơn lại kiến thức có mối liên hệ với bài mới:(5 phút)
- Cho hs cho biết trong đoạn - Từng hs chuẩn trả lời các câu I. Cường độ dòng điện và
mạch gồm hai bóng đèn mắc hỏi của GV. Trong đoạn mạch hiệu điện thế trong đoạn
nối tiếp:
gồm hai bóng đèn mắc nối tiếp: mạch mắc nối tiếp:
+ Cường độ dòng điện chạy + Cường độ dòng điện bằng 1. Nhớ lại kiến thức ở lớp 7:
qua có mối liên hệ như thế nào nhau tại mọi điểm: I1=I2=I
với cường độ dòng điện trong
mạch chính?
+ Hiệu điện thế giữa hai đầu + Hiệu điện thế giữa đầu đoạn
đoạn mạch có mối liên hệ như mạch bằng tổng các hiệu điện
GV: Đặng Thị Hài
Năm học: 2018 - 2019
Trường THCS Đạ Long
Giáo án vật lý 9
thế nào với hiệu điện thế giữa thế trên mỗi bóng đèn:
mỗi đèn?
U=U1+U2
Hoạt động 3: Nhận biết được đoạn mạch gồm hai điện trở mắc nối tiếp:(5 phút)
- Cho hs trả lời C1 và cho biết Từng hs trả lời C1 và C2
2. Đoạn mạch gồm hai điện
hai điện trở có mấy điểm C1:
trở mắc nối tiếp :
chung?
C1:
A
- GV vẽ hình 4.1 lên bảng yêu
+ Cường dộ dòng điện
a
cầu hs quan sát và hoàn thành
bằng nhau tại mọi điểm
â
lệnh C1
I1=I2=I
A
- R1,R2, Ampekế được mắc nối + Hiệu điện thế giữa đầu đoạn
mạch bằng tổng hai
hiệu
tiếpA
- Hướng dẫn hs vận dụng các C2:AChứng minh
điện thế giữa hai đầu mỗi điện
kiến thức vừa ôn và hệ thức Trong
A đoạn mạch mắc nối tiếp trở: U=U1+U2
định luật Ôm để trả lời C2?
C2: Áp dụng biểu thức định
cường
A độ dòng điện đều bằng
- Trong đoạn mạch mắc nối nhau tại mọi điểm:
luật Ohm:
A
¿
tiếp thì cường đo dịng điện có I1=I
2=I
U
 điện thế giữa hai đầu của I = →U =I . R
đặc điểm gì? Để chứng minh Hiệu
R
U1 R1
A
điện
trở
1:
U
=I.R
1
1
¿
U
R
2
A điện thế giữa hai đầu của U1 I1 R1
công thức 2
ta phải áp Hiệu
điện
U 2 I R2
dụng cơng thức nào? Làm thế
a trở 2: U2=I.R2
U
I
.
R
R
1
nào có được biểu thức:
1 1
Hoặc I1 = I2
a
U
I
.
R
R
U1 R1
2
2
2
U1 R1
Ta có :
U U
U2
R2
1
R1
=
2
R2
hay U 2
R2 Vì
I1=I2
Hoạt động 4: xây dựng cơng thức tính điện trở tương đương của đoạn mạch
gồm hai điện trở mắc nối tiếp:(8 phút)
- Cho hs trả lời câu hỏi: Thế - Từng hs đọc nội dung trong II. Điện trở tương đương
nào là điện trở tương đương SGK.
của đoạn mạch nối tiếp:
của đoạn mạch?
1. Điện trở tương đương:
- Cho hs trả lời C3?
- Từng hs trả lời C3:
2. Cơng thức tính điện trở
- Hướng dẫn hs chứng minh Gọi I là cường độ dòng điện tương đương gồm hai điện
điện trở tương đương gồm hai chạy trong đoạn mạch mắc nối trở mắc nối tiếp:
bóng đèn mắc nối tiếp?
tiếp Rtđ là điện trở tương đương Gọi I là cường độ dịng điện
- Kí hiệu hiệu điện thế giữa hai của đoạn mạch mắc mối tiếp chạy trong đoạn mạch mắc nối
đầu đoạn mạch là U, giữa hai gồm hai điện trở R1, R2
tiếp Rtđ là điện trở tương
đầu mỗi điện trở là U1, U2 hãy Hiệu điện thế giữa hai đầu của đương của đoạn mạch mắc
viết biểu thức liên hệ giữa U, đoạn mạch mắc nối tiếp và hiệu mối tiếp gồm hai điện trở R1,
U1 và U2?
điện thế giữa hai đầu của mỗi R2
- Cường độ dòng điện chạy qua điện trở
Hiệu điện thế giữa hai đầu của
mạch là I, viết biểu thức tính U, I.Rtđ =I R1+I. R2
đoạn mạch mắc nối tiếp và
U1, U2 theo I, R tương ứng?
=> Rtđ = R1+ R2
hiệu điện thế giữa hai đầu của
mỗi điện trở
I.Rtđ =I R1+I.R2
GV: Đặng Thị Hài
Năm học: 2018 - 2019
Trường THCS Đạ Long
Giáo án vật lý 9
=> Rtđ = R1+ R2
Hoat động 5: Thí ngiệm kiểm tra:(10 phút)
- Hướng dẫn hs làm TN như - Các nhóm nhận dụng cụ thí 3. Thí nghiệm kiểm tra:
trong SGK, theo dõi và kiểm nghiệm tiến hành làm thí 4. Kết luận:
tra các nhóm mắc sơ đồ
nghiệm kiểm chứng như SGK. Điện trở tương đương của
- Cho hs làm thí nghiệm kiểm - Thảo luận nhóm để rút ra kết đoạn mạch bằng tổng các điện
tra theo sơ đồ hình 4.1 trong luận.
trở thành phần:
đó R1, R2 và UAB đã biết. kiểm Kết luận đoạn mạch gồm hai R tđ = R1+ R2
tra lại công thức trên bằng cách điện trở mắc nối tiếp có điện
giữ UAB khơng đổi, đo IAB thay trở tương đương bằng tổng của
điện trở R1, R2 bằng điện trở các điện trở thành phần
tương đương của nó, đo I’AB và Rtđ = R1+ R2
so sánh với IAB
- Sau khi làm thí nghiệm kiểm
A
tra yêu cầu một vài hs đọc phần
kết luận và cho các em ghi vở? - HS đọc lại phần kết luận.
Hoạt động 6: Vận dụng:(10 phút)
- Cho hs làm việc cá nhân trả - Cá nhân làm việc trả lời C4?
C4 : HS tự làm
lời C4?
C4:
C5: Biết R1= R2 =20 Ω mắc
-Gọi một vài em trả lời và giải - Khi k mở hai đèn khơng hoạt nối tiếp với nhau
thích cho từng trường hợp
động vì mạch điện hở
- Thống nhất nội dung trả lời và - Khi k đóng cầu chì bị đứt hai
ch hs ghi vở.
đèn khơng hoạt động vì mạch
* Rtđ = R1+R2 = 20+20 =40 Ω
điện hở
* Nếu R1= R2 = R3= 20 Ω
- Khi k đóng dây tóc đèn Đ1 bị
mắc nối tiếp vơi nhau thì điện
đứt Đ2 khơng hoạt động vì
trở tương là:
mạch điện hở
Rtđ = R12+R3 mà R12= R1+R2
- Tiếp thu nội dung hướng dẫn
=> Rtđ = R1+R2 +R3
của giáo viên
=20+20+20= 60 Ω
- Ghi chép nội dung yêu cầu
của giáo viên
- Hướng dẫn hs trả lời C5:
+ Mạch điện gồm 2 điện trở - Mắc nối tiếp.
được mắc như thế nào? Biết Áp dụng công thức Rtđ = R1+R2
R1= R2 =20Ω vậy muốn tính
điện trở tương đương ta áp
dụng công thức nào?
+ Nếu mắc thêm điện trở R3= - Rtđ = R12+R3
20Ω thì điện trở tương đương
trong trường hợp này được tính
như thế nào?
Mở rộng: Vậy Rtđ = R1+R2 +R3 - HS ch ý lắng nghe.
làm trên bảng
GV: Đặng Thị Hài
Năm học: 2018 - 2019
Trường THCS Đạ Long
Giáo án vật lý 9
IV. Củng cố:(1 phút)
- Gọi một đến 2 hs đọc phần ghi nhớ SGK?
V. Hướng dẫn về nhà:(1 phút)
+ Về nhà học thuộc phần ghi nhớ.
+ Làm bài tập 4.2 đến 4.4 SBT.
+ Xem trước bài 5 và chuẩn bị.
VI. Rút kinh nghiệm:
.................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................
GV: Đặng Thị Hài
Năm học: 2018 - 2019