Giao an ca nam

* Tự luận
- Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh có những điều kiện thu ận l ợi nào đ ể tr ở
thành các trung tâm thương mại, dịch vụ lớn nhất n ước?
- Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh là hai trung tâm thương mại, dịch vụ l ớn nh ất
nước ta. Ở đây có các chợ lớn, các trung tâm thương mại lớn, các siêu th ị,…
Đặc biệt, các dịch vụ tư vấn, tài chính, các dịch vụ sản xu ất và đ ầu t ư nói
chung đã làm nổi bật hơn nữa vai trò và vị trí của hai trung tâm này.
- Vai trị của dịch vụ trong sản xuất và đời sống:
- Nhờ có các hoạt động vận tải, thương mại mà các ngành kinh tế nông,
lâm, ngư nghiệp và công nghiệp được cung cấp nguyên liệu, vật tư sản
xuất: đồng thời sản phẩm của các ngành này cũng được tiêu thụ. Các ho ạt
động dịch vụ cũng tạo ra các mối quan hệ giữa các ngành sản xuất, các
vủng trong nước và giữa nước ta với nước ngoài
- Các ngành dịch vụ thu hút ngày càng nhiều lao động, tạo nhiều vi ệc làm,
góp phân quan trọng nâng cao đời sống nhân dân và đem lại nguồn thu
nhập lớn cho nền kinh tế
1. Biểu đồ trịn
Cách nhận xét
Khi chỉ có một vịng trịn:
Ta nhận định cơ cấu tổng quát lớn nhất là cái nào, nhì là, ba là… và cho
biết tương quan giữa các yếu tố (gấp mấy lần hoặc kém nhau bao
nhiêu %). đặc biệt là yếu tố lớn nhất so với tổng thể có vượt xa khơng?
Lưu ý : Tỷ trọng có thể giảm nhưng số thực nó lại tăng, vì thế cần ghi
rõ. Ví dụ: Xét về tỷ trọng ngành nơng nghiệp giảm… không ghi trống
kiểu ngành nông nghiệp giảm … vì như thế là chưa chính xác, có thể b ị
trừ hay khơng được cho điểm.
Khi có từ hai vịng trịn trở lên (giới hạn tối đa là ba hình trịn cho
một bài)
- Nhận xét cái chung nhất (nhìn tổng thế): Tăng/ giảm như thế nào?
- Nhận xét tăng hay giảm trước, nếu có ba vịng trở lên thì thêm liên tục
hay không liên tục, tăng (giảm) bao nhiêu?

- Sau đó mới nhận xét về nhất, nhì, ba … của các yếu tố trong từng năm,
nếu giống nhau thì ta gom chung lại cho các năm một lần thôi (không
nhắc lại 2, 3 lần)
2. Biểu đồ miền
Cách nhận xét


- Nhận xét chung tồn bộ bảng số liệu: Nhìn nhận, đánh giá xu hướng
chung của số liệu.
- Nhận xét hàng ngang trước: Theo thời gian yếu tố a tăng hay giảm, tăng
giảm như thế nào, tăng giảm bao nhiêu? Sau đó đến yếu tố b tăng hay
giảm … yếu tố c (mức chênh lệch)
- Nhận xét hàng dọc: Yếu tố nào xếp hạng nhất, nhì, ba và có thay đ ổi th ứ
hạng hay không?
- Tổng kết và giải thích.
3. Biểu đồ hình cột
Cách nhận xét
Trường hợp cột đơn (chỉ có một yếu tố)
Bước 1: Xem xét năm đầu và năm cuối của bảng số liệu để trả lời câu hỏi
tăng hay giảm? Và tăng giảm bao nhiêu? (lấy số liệu năm cuối trừ cho số
liệu năm đầu hay chia cho cũng được)
Bước 2: Xem số liệu ở khoảng trong để trả lời tiếp là tăng (hay gi ảm) liên
tục hay không liên tục? (lưu ý năm nào không liên tục)
Bước 3: Nếu liên tục thì cho biết giai đoạn nào nhanh, giai đo ạn nào
chậm. Nếu không liên tục: Thì năm nào khơng cịn liên tục.
Kết luận và giải thích qua về xu hướng của đối tượng.
Trường hợp cột đơi, ba (ghép nhóm) … (có từ hai yếu t ố tr ở lên)
-

Nhận xét xu hướng chung.

nhận xét từng yếu tố một, giống như trường hợp 1 yếu tố (cột
đơn)
-

Kết luận (có thể so sánh, hay tìm yếu tố liên quan giữa hai c ột)

-

Có một vài giải thích và kết luận

Trường hợp cột là các vùng, các nước…
- Nhìn nhận chung nhất về bảng số liệu nói lên điều gì.
- TIếp theo hãy xếp hạng cho các tiêu chí: Cao nhất, thứ nhì… th ấp nh ất
(cần chi tiết). Rồi so sánh giữa cái cao nhất và cái thấp nhất, gi ữa đ ồng
bằng với đồng bằng, giữa miền núi với miền núi.
- Một vài điều kết luận và giải thích.
Trường hợp cột là lượng mưa. (biểu đồ khí hậu)


- Mưa tập trung vào mùa nào? Hay mưa dàn trải đều trong các tháng. Mùa
mưa, mùa khô kéo dài từ tháng nào đến tháng nào, ( khu v ực nhi ệt đ ới
tháng mưa từ 100 mm trở lên được xem là mùa mưa, cịn ở ơn đới thì chỉ
cần 50 mm là được xếp vào mùa mưa).
- Nêu tổng lượng mưa (cộng tổng tất cả lượng mưa các tháng trong năm)
và đánh giá tổng lượng mưa.
- Tháng nào mưa nhiều nhất, lượng mưa bao nhiêu mm và tháng nào khô
nhất, mưa bao nhiêu?
- So sánh tháng mưa nhiều nhất và tháng mưa ít nhất (có thể có hai tháng
mưa nhiều và hai tháng mưa ít).

- Đánh giá biểu đồ thể hiện vị trí địa điểm thuộc miền khi hậu nào? (căn
cứ vào mùa mưa tập trung; tháng mưa nhiều hay dàn trải, tháng mưa ít;
kết hợp cùng sự biến thiên nhiệt độ để xác định vị trí).
Dạng biểu đồ đường (đồ thị)
Cách nhận xét
Trường hợp thể hiện một đối tượng:
- So sánh số liệu năm đầu và năm cuối có trong bảng số li ệu đ ể tr ả l ời
câu hỏi: đối tượng cần nghiên cứu tăng hay giảm? Nếu tăng (giảm) thì
tăng (giảm) bao nhiêu? (lấy số liệu năm cuối trừ cho số liệu năm đầu hay
chia gấp bao nhiêu lần cũng được)
- Xem đường biểu diễn đi lên (tăng) có liên tục hay khơng? (lưu ý năm
nào không liên tục)
- Hai trường hợp:
+ nếu liên tục thì cho biết giai đoạn nào tăng nhanh, giai đo ạn nào tăng
chậm
+ nếu khơng liên tục: Thì năm nào khơng cịn liên tục
- Một vài giải thích cho đối tượng, giải thích những năm khơng liên tục.
Trường hợp cột có hai đường trở lên
Ta nhận xét từng đường một giống như trên theo đúng trình tự
bảng số liệu cho: đường a trước, rồi đến đường b, rồi đến c,d
Sau đó, chúng ta tiến hành so sánh, tìm mỗi liên hệ giữa các đường
biểu diễn.
-

Kết luận và giải thích.