5BDAP AN DE HSG DL9TINH QUANG BINH2013 2014

HƯỚNG DẪN VÀ ĐÁP ÁN CHẤM
ĐỀ THI CHỌN HSG LỚP 9 THCS NĂM HỌC 2013-2014
Mơn thi: Địa Lí
Khóa ngày 28 – 3 - 2014
(Hướng dẫn chấm gồm có 03 trang)

Câu

Ý

Nội dung

Điểm

Câu 1 Trình bày khái niệm và nguyên nhân hình thành dòng biển. Hướng chuyển động của các
(1,5 đ) dòng biển nóng và dịng biển lạnh trong các đại dương như thế nào

1,0

- Khái niệm: Dòng biển là hiện tượng chuyển động của các lớp nước biển trên
mặt, tạo thành các dòng chảy trong các biển và đại dương.
- Nguyên nhân: do các loại gió thổi thường xuyên trên Trái Đất (Tín phong, Tây
Ơn đới, Đơng cực),…
- Hướng chuyển động:
+ Các dịng biển nóng thường chảy từ các vùng vĩ độ thấp lên các vùng vĩ độ
cao.
+ Các dòng biển lạnh thường chảy từ các vùng vĩ độ cao về các vùng vĩ độ thấp…

0,25
0,25
0,25

0,25

b. Xích đạo là vùng có góc nhập xạ lớn nhất nhưng t0 trung bình năm thấp hơn chí tuyến vì:
0,5

- Vùng Xích đạo là vùng có diện tích đại dương nhiều, thảm thực vật phong phú,
0,25
lượng mưa lớn.
- Vùng Chí tuyến nhiệt độ cao vì đây là vùng ít mưa, diện tích lục địa lớn, thảm 0,25
thực vật nghèo nàn.

Câu 2 a. Nhận xét và giải thích sự khác biệt trong chế độ nhiệt của hai địa điểm trên:
(2,0 đ)
* Nhận xét:
- Nhiệt độ trung bình năm của Lai Châu cao hơn nhiều so với Lạng Sơn (dẫn 0,25
chứng).
0,25
- Lạng Sơn có mùa đơng đến sớm kéo dài 5 tháng (từ tháng 11 đến tháng 3), nền
nhiệt độ mùa đơng thấp. Lai Châu có mùa đông đến muộn chỉ kéo dài 3 tháng (từ
tháng 12 đến tháng 2), nền nhiệt độ mùa đông cao hơn.
0,25
1,5
- Biên độ nhiệt năm Lạng Sơn lớn hơn Lai Châu (dẫn chứng).
* Giải thích:
0,25
- Lạng Sơn nằm ở vùng Đơng Bắc, có các cánh cung mở rộng về phía bắc, hút gió
mùa Đơng Bắc làm cho nền nhiệt vào mùa đơng thấp, có mùa đơng lạnh sâu sắc nhất 0,25
nước.
- Lai Châu nằm ở vùng Tây Bắc, địa hình khuất gió do dãy Hồng Liên Sơn chắn
nên có mùa đơng lạnh suy yếu, lạnh chủ yếu do độ cao núi. Mùa hạ có hiện 0,25

tượng phơn vùng phía nam Tây Bắc.
- Lạng Sơn có sự chênh lệch nhiệt độ lớn giữa mùa hè và mùa đông nên biên độ
nhiệt năm lớn hơn Lai Châu.
b. Gió mùa Đơng Bắc ở nước ta nửa đầu mùa đơng thời tiết lạnh khơ, cịn nửa sau mùa
đơng thời tiết lạnh ẩm, vì:
0,5
.- Nửa đầu mùa đông: cao áp Xibia di chuyển qua lục địa rộng lớn đến nước ta 0,25
gây thời tiết lạnh và khô.
-1-


- Nửa sau mùa đông: cao áp Xibia dịch chuyển ra phía đơng, vượt qua vùng biển 0,25
vào nước ta bị biến tính nên gây thời tiết lạnh và ẩm.
Câu
a. Cơ cấu ngành của trung tâm công nghiệp Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh
3.
- TP. Hồ Chí Minh: cơ khí, luyện kim đen, điện tử, ơ-tơ, hóa chất, dệt may, chế 0,25
(1,5 đ)
biến thực phẩm, vật liệu xây dựng.
0,5

- Hà Nội: cơ khí, luyện kim đen, luyện kim màu, điện tử, ơ-tơ, hóa chất, dệt may, 0,25
chế biến thực phẩm, sản xuất giấy.

b. Ngành công nghiệp của hai trung tâm này phát triển mạnh, vì:

1,0

* Tp.Hồ Chí Minh:
- Có ưu thế về vị trí địa lí, nằm trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, đặc

biệt có cảng Sài Gòn với năng lực bốc dỡ lớn nhất cả nước.
- Nguồn lao động dồi dào, có tay nghề cao; kết cấu hạ tầng phát triển mạnh,
nhất là GTVT & TTLL. Được sự quan tâm của Nhà nước & là nơi thu hút đầu tư
nước ngoài vào lớn nhất cả nước.
* Hà Nội:
- Là thủ đô, nằm trong vùng kinh tế trọng điểm phía Bắc, có sức hút đối với các
vùng lân cận.
- Có lịch sử khai thác lâu đời; nguồn lao động dồi dào, có chun mơn cao. Là
đầu mối giao thơng quan trọng ở phía Bắc. Được sự quan tâm của Nhà nước &
thu hút đầu tư nước ngoài lớn thứ 2, sau TP.HCM.

0,25
0,25
0,25
0,25

Câu 4 a. Sự khác nhau trong chun mơn hóa nơng nghiệp giữa Đồng bằng sông Hồng và Đồng
(2,5 đ) bằng sông Cửu Long. Giải thích...

1,75

* Sự khác nhau trong chun mơn hóa nơng nghiệp giữa Đồng bằng sông
Hồng và Đồng bằng sông Cửu Long
- Trồng trọt: ĐB. sông Hồng phát triển mạnh cây vụ đông và cây thực phẩm; ĐB.
sông Cửu long phát triển mạnh cây công nghiệp và cây ăn quả.
- Chăn nuôi: ĐB. sông Hồng dẫn đầu cả nước về chăn nuôi lợn và bị sữa; ĐB.
sơng Cửu Long dẫn đầu cả nước về số lượng đàn vịt.
- Thuỷ sản: ĐB. sông Cửu Long dẫn đầu cả nước về phát triển ngành thuỷ sản,
đặc biệt là nuôi tôm, cá tra, cá ba sa.
* Giải thích:

- ĐB sơng Hồng:
+ Khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa với một mùa đơng lạnh tạo điều kiện phát triển
cây vụ đông.
+ Nhu cầu lớn về thực phẩm (trong đó có sữa) của các đơ thị.
- ĐB sông Cửu Long:
+ Nguồn thức ăn phong phú cho chăn ni gia cầm, nhất là vịt.
+ Có nhiều diện tích mặt nước để nuôi trồng thủy sản trên quy mô lớn.

0,25
0,25
0,25

0,25
0,25
0,25
0,25

b. Việc phát triển và phân bố công nghiệp chế biến có ảnh hưởng đến phát triển và phân bố
nơng nghiệp…
0,75

- Tiêu thụ nông sản, giúp nông nghiệp phát triển ổn định
- Làm tăng giá trị và khả năng cạnh tranh của nông sản.
-2-

0,25
0,25
0,25

- Thúc đẩy việc hình thành các vùng chuyên canh. Đẩy nhanh q trình chuyển
từ nền nơng nghiệp cổ truyền sang nền nơng nghiệp hàng hóa.
Câu 5 Vẽ biểu đồ. Nhận xét và giải thích.
(2,5 đ)
- Biểu đồ thích hợp nhất: cột kết hợp đường (các biểu đồ khác không cho điểm)
1,5

1,5

- Yêu cầu: chính xác khoảng cách năm, tỉ lệ, tên biểu đồ, chú thích, đơn vị
(Lưu ý: nếu thiếu 1 ý trừ 0,25đ)

b. Nhận xét và giải thích:

1,0

* Nhận xét:
- Số lao động đang làm việc ở nước ta tăng nhanh trong giai đoạn 1996 – 2009
(dẫn chứng).
- Tỉ lệ thất nghiệp ở thành thị có xu hướng giảm dần, tuy nhiên vẫn còn chậm
(dẫn chứng)
- Thời gian thiếu việc làm ở nông thôn nước ta giảm nhanh (dẫn chứng)
* Giải thích: Do q trình CNH, HĐH, cùng với sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế,
đa dạng hoá các ngành nghề ở nơng thơn đang góp phần giảm tỉ lệ thất nghiệp ở
thành thị và thời gian dư thừa lao động ở nơng thơn

Lưu ý: nếu thí sinh trình bày theo cách khác so với hướng dẫn chấm, nhưng đúng về nội dung vẫn
cho điểm tối đa.
--------------------------Hết--------------------------

-3-

0,25
0,25
0,25
0,25