Lựa chọn các bài tập phát triển thể lực cho học sinh lớp 7 trường THCS Phan Bội Châu huyện Bù Đăng – tỉnh Bình Phước

LỰA CHỌN CÁC BÀI TẬP PHÁT TRIỂN THỂ LỰC
CHO HỌC SINH LỚP 7 TRƯỜNG THCS PHAN BỘI CHÂU HUYỆN BÙ ĐĂNG – TỈNH BÌNH PHƯỚC
ThS. Hứa Thị Thanh Trúc1, ThS. Trần Vĩnh Hoà2
1
Trường Đại học Kiến trúc TP.HCM
2
Trường Đại học Giao thơng vận tải TP.HCM
TĨM TẮT
Qua 3 bước nghiên cứu đảm bảo có cơ sở khoa học và độ tin cậy, đề tài đã lựa chọn
được 20 bài tập để phát triển thể lực cho học sinh lớp 7 đồng thời kết quả nghiên cứu còn xây
dựng được kế hoạch tập luyện mỗi tuần 1 buổi, mỗi buổi 2 tiết trong đó học kỳ I gồm 10 tuần,
tương ứng với 40 tiết. Học kỳ II gồm 7 tuần tương ứng với 28 tiết. Để có thể ứng dụng vào
thực tiễn trong giảng dạy giờ học thể dục chính khóa.
Từ khóa: Bài tập; thể lực; học sinh lớp 7; THCS Phan Bội Châu.

SUMMARY
Through 3 steps of research to ensure scientific basis and reliability, the topic has
selected 20 exercises to develop the fitness of 7th graders and the research results have also
built up a practice plan. 1 session per week, 2 periods per session in which the first term
consists of 10 weeks, corresponding to 40 periods. Semester II consists of 7 weeks
corresponding to 28 periods. To be able to apply in practice in teaching physical education
lessons.
Keywords: Exercise; physical; student at grade 7; Phan Boi Chau Secondary School.

1.

ĐẶT VẤN ĐỀ

Trường THCS Phan Bội Châu là ngôi trường đạt chuẩn quốc gia đầu tiên của
bậc THCS của huyện Bù Đăng. Có thể nói thành tích này là nguồn động viên rất lớn
cho thầy trị nhà trường tiếp tục phấn đấu không ngừng trong những năm học tiếp

theo. Chất lượng đội ngũ giáo viên ngày càng nâng cao rõ rệt hầu hết GV trong trường
đều đạt và vượt chuẩn.
Tuy nhiên, về công tác giáo dục thể chất, trường Trung học cơ sở Phan Bội
Châu còn nhiều khó khăn, cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ công tác giảng dạy
thể dục của trường học còn thiếu thốn, giáo viên thể dục còn kiêm nhiệm nên cơng tác
giáo dục thể chất của trường cịn hạn chế, thể lực của học sinh theo tiêu chuẩn của Bộ
Giáo dục và Đào tạo tỷ lệ khơng đạt cịn cao.
Với mong muốn nâng cao hiệu quả công tác GDTC, phát triển thể lực cho nam,
nữ học sinh của nhà trường, phù hợp với chủ trương đổi mới về nội dung, chương
trình, phương pháp và phương tiện các mơn học, của Bộ Giáo dục và Đào tạo, trong
đó có cơng tác GDTC. Vì thế tơi mạnh dạn chọn nghiên cứu đề tài: “Xây dựng một
số bài tập phát triển thể lực cho học sinh lớp 7 trường trung học cơ sở Phan Bợi
Châu huyện Bù Đăng tỉnh Bình Phước.”

955


Mục đích nghiên cứu: Nhằm xây dựng một số bài tập phát triển thể lực cho
học sinh lớp 7 trường THCS Phan Bội Châu, huyện Bù Đăng, tỉnh Bình Phước.
2.

KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU

2.1

Lựa chọn một số bài tập phát triển thể lực cho học sinh lớp 7 Trường
THCS Phan Bội Châu - Huyện Bù Đăng - Tỉnh Bình Phước
2.1.1 Cơ sở xây dựng hệ thống các bài tập:

Cơ sở xây dựng hệ thống các bài tập phát triển thể lực cho học sinh dựa trên

những căn cứ sau:
- Dựa trên quan điểm, đường lối lãnh đạo của Đảng, Nhà nước về công tác
TDTT và chiến lược phát triển con người toàn diện đã được quán triệt trong các văn
kiện, chỉ thị, nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam.
- Các bài tập thể lực được xây dựng phải có nội dung và hình thức phù hợp với
mục đích, nhiệm vụ của q trình giảng dạy - huấn luyện.
- Các bài tập thể lực được xây dựng phải có nội dung và hình thức phù hợp với
mục đích, nhiệm vụ của q trình giảng dạy – huấn luyện.
- Các bài tập thể lực được sử dụng một cách thích hợp để phát triển các tiền đề
thành tích cần thiết cho học sinh, kỹ thuật động tác phải phù hợp với yêu cầu cấu trúc
bài tập, khả năng chịu đựng lượng vận động phải được nâng cao một cách liên tục.
Thể lực của học sinh phải được phát triển tốt và tối ưu quá trình hồi phục nhanh.
- Bài tập phải được xây dựng hợp lý, cũng như việc phân chia tối ưu lượng vận
động của từng bài tập hoặc nhóm bài tập. Từ đó có thể đảm bảo cho học sinh lớp 7
phát triển đầy đủ những tố chất vận động cần thiết.
- Bài tập cần được xây dựng trên cơ sở phù hợp với đặc điểm trình độ thể lực
của học sinh, cũng như các điều kiện trang thiết bị tập luyện của nhà trường.
2.1.2 Lựa chọn các bài tập phát triển thể lực cho học sinh lớp 7 Trường
THCS Phan Bội Châu - Huyện Bù Đăng - Tỉnh Bình Phước
Để thực hiện nhiệm vụ này ta cần hoàn thành các bước sau:
Bước 1: Hệ thớng hóa các bài tập để phát triển thể lực đã được sử dụng để
phát triển thể lực cho học sinh lớp 7
Qua quá trình tham khảo tổng hợp và phân tích tài liệu, đã hệ thống được 50
bài tập để phát triển thể lực cho học sinh lớp 7 Trường THCS Phan Bội Châu - Huyện
Bù Đăng - Tỉnh Bình Phước. Hệ thống bài tập được trình bày cụ thể sau: Bật tỳ đầu
trên đệm, Chạy con thoi 4x10m, Chạy đổi hướng theo lệnh, Chạy dzích dzắc, Chạy
cây thơng, Chạy nâng cao đùi, nghe hiệu lệnh chuyển sang chạy tăng tốc 30m, Chạy rẻ
quạt, Đá chân cao, trước, ngang, sau. Nhảy chữ thập, Nhảy dây kết hợp chéo, Nhóm
bài tập với bóng, Bài tập sử dụng các mơn thể thao khác, Trò chơi cướp cờ, Bài tập
chạy với cự ly trung bình, Bài tập chạy trên địa hình tự nhiên, Chạy tùy sức 5 phút,

Nhảy dây 2 phút, Bài tập 2 người đẩy xe kút kít, Bật căngkuru, Bật cóc, Bật đổi chân
liên tục cao khoảng 30-40cm, Bật 3 bước không đà, Bật gối chạm ngực, Bật qua lại
cone, Bật tách chân, Bóp tạ lị xo, Cầm tạ nhỏ xoay cổ tay, Chạy lên dốc, Đứng thẳng
956


- ngồi xuống đứng lên duỗi cổ chân, Nằm ngửa gập bụng 2 đầu, Nằm ngửa cố định
tay, hai chân thẳng nâng vng góc với thân, Nằm ngửa, hai chân co, nâng thân sao
cho ngực sát gối, Nằm sấp, cố định chân, nâng thân lên cao, Nằm sấp, cố định thân
lên cao trên, hai chân thẳng và nâng, Nằm sấp, đồng thời nâng thân và chân lên cao,
Ném bóng đặc 3kg, Nhảy lò cò từng chân liên tục cự ly 20-40 m, Vung tay theo các
hướng với trọng lượng phụ, Chạy các đoạn từ 20-60 m, Chạy đạp sau 30-60m, Chạy
bước nhỏ 30m, Chạy nâng cao đùi nhanh tại chỗ, Nằm ngửa nâng cao đùi, Chạy xe
đạp, Chạy trên cát, Chạy xuống dốc, Đứng gập thân, Nhảy dây, Bài tập cổ chân, bật
trên cỏ hoặc trên cát, Nhóm bài tập tăng độ linh hoạt của khớp (quay, đá lăng).
Bước 2: Sơ lược lựa chọn các bài tập có thể thực hiện được trong điều kiện
của trường THCS Phan Bội Châu, tỉnh Bình Phước.
Từ hệ thống hóa 50 bài tập ở trên, tiến hành sơ lược theo kinh nghiệm bản thân
để phù hợp điều kiện giảng dạy của nhà trường, Kết quả đã loại được 20 bài tập để
chọn lọc còn 30 bài tập có thể thực hiện tại trường THCS Phan Bội Châu.
Bước 3: Phỏng vấn các chuyên gia, giáo viên để xác định các bài tập phát
triển thể lực cho học sinh lớp 7 Trường THCS Phan Bội Châu
Từ kết quả sơ lược các bài tập ở trên, để đảm bảo được tính khách quan cũng
như tránh sai sót khi lựa chọn bài tập với mong muốn chọn lọc được hệ thống bài tập
nhằm phát triển thể lực cho học sinh lớp 7 Trường THCS Phan Bội Châu, tiến hành
xây dựng phiếu phỏng vấn để phỏng vấn 2 lần cách nhau một tháng với 30 người là
các chuyên gia, giáo viên trực tiếp giảng dạy môn GDTC trong trường và lân cận. Với
30 phát ra và thu về được 30 phiếu đạt tỷ lệ 100%. Kết quả tính tốn về tỷ lệ % được
trình bày qua bảng 1.
Bảng 1: Bảng tổng hợp phiếu thăm dò ý kiến về các chỉ tiêu (n = 30)

STT Nội dung bài tập
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15

Chạy con thoi 4x10m,
Chạy zích zắc,
Chạy cây thơng,
Chạy nâng cao đùi, nghe hiệu lệnh chuyển
sang chạy tăng tốc 30m,
Chạy rẻ quạt,
Nhóm bài tập với bóng,
Bài tập sử dụng các mơn thể thao khác,
Trị chơi cướp cờ,
Bài tập chạy trên địa hình tự nhiên,
Chạy tùy sức 5 phút,
Nhảy dây 2 phút,
Bât xa tại chổ 1 bước

Bật cóc,
Bật đổi chân liên tục cao khoảng 3040cm,
Bật gối chạm ngực,

Kết quả 2 lần phỏng vấn n=30
Không
Tỷ
Sử
Không
Sử
sử
dụng sử dụng lệ % dụng
dụng
25
5
83.33 24
6
23
7
76.66 24
6
20
10
66.67 21
9

Tỷ
lệ %
80
80

70

24

6

80

23

7

76.67

16
25
17
19
27
26
13
23
24

14
5
13
11
3
4

17
7
6

53.33
83.33
56.67
63.33
90
86.67
43.33
76.67
80

17
23
16
18
26
26
14
24
23

13
7
14
12
4
4

16
6
7

56.67
76.67
53.33
60
86.67
86.67
46.67
80
76.67

26

4

86.67

25

5

83.33

14

16

46.67

17

13

56.67

957


16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30

Bóp tạ lị xo,
Chạy lên dốc,
Đứng thẳng - ngồi xuống đứng lên duỗi

cổ chân,
Nằm ngửa gập bụng 2 đầu,
Nằm ngửa, hai chân co, nâng thân sao
cho ngực sát gối.
Nhảy lò cò từng chân liên tục cự ly 20-40
m
Vung tay theo các hướng với trọng lượng
phụ
Chạy các đoạn từ 20-60 m
Chạy đạp sau 30-60m
Chạy bước nhỏ 30m
Chậy nâng cao đùi nhanh tại chỗ
Đứng gập thân
Nhảy dây
Bài tập cổ chân, bật trên cỏ hoặc trên cát
Nhóm bài tập tăng độ linh hoạt của khớp
(quay, đá lăng)

26
16

4
14

86.67
53.33

24
14

6
16

86.67
46.67

25

5

83.33

27

3

90

19

11

63.33

20

10

66.67

26

4

86.67

25

5

86.67

25

5

83.33

24

6

80

24

6

80

25

5

83.33

27
23
24
25
16
18
24

3
7
6
5
14
12
6

90
76.67
80
83.33
53.33
60
80

26
24
23
26
17
19
24

4
6
7
4
13
11
6

86.67
80
76.67
86.67
56.67
63.33
80

25

5

83.33

23

7

86.67

Qua bảng 1, đề tài quy ước chỉ chọn các bài tập có sự trùng lặp ở mức độ phù
hợp đạt trên 75% ý kiến đồng ý trở lên ở cả 2 lần phỏng vấn, theo quy ước trên đã
chọn được 20 bài tập để phát triển thể lực cho học sinh lớp 7 Trường THCS Phan Bội
Châu gồm: Chạy Zích zắc. Chạy nâng cao đùi, nghe hiệu lệnh chuyển sang chạy tăng
tốc 30m. Nhóm bài tập với bóng. Bài tập chạy trên địa hình tự nhiên. Chạy tùy sức 5
phút. Bât xa tại chổ 1 bước. Bật cóc. Bật đổi chân liên tục cao khoảng 30-40cm. Bóp
tạ lị xo. Đứng thẳng - ngồi xuống đứng lên duỗi cổ chân. Nằm ngửa, hai chân co,
nâng thân sao cho ngực sát gối. Nhảy lò cò từng chân liên tục cự ly 20-40m. Vung tay
theo các hướng với trọng lượng phụ. Chạy các đoạn từ 20-60m. Chạy đạp sau 3060m. Chạy bước nhỏ 30m. Chạy nâng cao đùi nhanh tại chỗ. Bài tập cổ chân, bật trên
cỏ hoặc trên cát. Nhóm bài tập tăng độ linh hoạt của khớp (quay, đá lăng).
2.2.3 Xây dựng kế hoạch, tập luyện và phân bổ thời gian tập luyện
Việc xây dựng kế hoạch huấn luyện thể lực cho học sinh lớp 7 Trường THCS
Phan Bội Châu - Huyện Bù Đăng - Tỉnh Bình Phước, phải căn cứ vào kế hoạch giảng
dạy và chương trình mơn học của nhà trường theo từng học kỳ của năm học, đồng thời
phải xem xét kỹ thời gian học cụ thể. Trên cơ sở của chương trình, kế hoạch giảng
dạy được chia thành 2 học kỳ:
Học kỳ I: Từ tháng 09 đến tháng 01
Học kỳ II: từ tháng 02 đến tháng 05
Trong học kỳ I gồm 10 tuần: Học kỳ I học sinh phải học 40 tiết. Mỗi tuần học
2 buổi, mỗi buổi 2 tiết.
Học kỳ 2 gồm 7 tuần: Học sinh phải học 28 tiết, mỗi tuần học 2 buổi, mỗi buổi
học 2 tiết.

958

Vì các em là học sinh đang độ tuổi mới lớn, đang ở trong giai đoạn dậy thì nên
việc xây dựng hệ thống bài tập phải mang tính hệ thống, từ chưa biết đến biết, từ dễ
đến khó, từ đơn giản đến phức tạp và phù hợp với đặc điểm sinh lý lứa tuổi nhằm giúp
các em phát triển kỹ năng vận động, thể lực chung, các kỹ thuật cơ bản. Trong đó chú
ý mục tiêu phát triển thể lực, đây chính là yếu tố nền tảng để giúp các em phát triển
tốt về thể chất và tinh thần tạo điều kiện tiền đề cho những giai đoạn tiếp theo, đảm
bảo đủ sức khỏe để học tốt các môn học văn hóa.
2.2.3.1 Phân phối bài tập và thời gian bài tập cho học sinh lớp 7 Trường
THCS Phan Bội Châu - Huyện Bù Đăng - Tỉnh Bình Phước
Bảng 2: Phân phối bài tập và thời gian bài tập cho học sinh lớp 7 Trường THCS Phan Bội
Châu - Huyện Bù Đăng - Tỉnh Bình Phước
TT
1
2
3
4
5
6
7
8
9
7
11
12
13

Tên bài tập
Chạy các đoạn từ 20 -60 m

Chạy bước nhỏ 30m
Chạy đạp sau 30 – 60m
Chạy nâng cao đùi nhanh tại chỗ
Bật cóc
Bật đổi chân liên tục cao khoảng 30-40cm
Bật xa tại chỗ 1 bước
Bóp tạ lò xo
Đứng thẳng – ngồi xuống đứng lên duỗi cổ chân
Nằm ngửa, hai chân co, hai tay đặt sau đầu, nâng
thân sao cho ngực sát gối
Nhảy lò cò từng chân liên tục cự ly 20 – 40 m
Vung tay theo các hướng với trọng lượng phụ
Bài tập chạy trên địa hình tự nhiên

14 Chạy tùy sức 5 phút
15 Chạy con thoi 4x10m
16 Chạy zíc zắc.
Chạy nâng cao đùi, nghe hiệu lệnh chuyển hướng
17
sang chạy tăng tốc 30m
18 Nhóm bài tập với bong
19 Bài tập cổ chân, bật trên cỏ hoặc trên cát
20

Nhóm bài tập tăng độ linh hoạt của khớp (quay, đá
lăng)

Khối lượng
4 x10m, 3 tổ
3 tổ

3-4 lần x 30m
3-4 tổ x15 giây
3 tổ
5 phút
3-4 lần
15m x 2 tổ
4-6 lần x 30 giây

Thời gian
1-2 phút
Hồi phục
2-3 phút
2-3 phút
2 phút

2-3 phút

5-7 lần
4-6 lần x 20 giây
15-20 lần x 3 tổ
3-4 lần x 30 giây
4-6 lần x 30m,
cường độ tối đa
3-4 lần x 30m
3-4 lần x (30-60m)

2-3 phút
2-3 phút
2-3 phút

3-4 tổ x15 giây

2-3 phút

3 tổ

3 phút
Nghỉ giữa
1 phút

3 tổ
3 tổ x 2 phút

1-2 phút
1-2 phút
2-3 phút

2 phút

2.2.3.2 Kế hoạch tập luyện để nâng cao thể lực của học sinh nam lớp 7 Trường
THCS Phan Bội Châu - Huyện Bù Đăng - Tỉnh Bình Phước
Thơng qua kế hoạch học tập của các em học sinh lớp 7 trường THCS Phan Bội
Châu, đề tài tiến hành lập kế hoạch tập luyện trên tuần cho học sinh lớp 7 như sau:

959


Bảng 3: Kế hoạch tập luyện tuần để phát triển thể lực cho học sinh lớp 7 THCS Phan Bội Châu
- Huyện Bù Đăng - Tỉnh Bình Phước

Buổi 2

Buổi 1

Các buổi
tập trong
tuần

3.

Bài tập

Khối lượng

Yêu cầu

Đá chân cao, trước, ngang, 3 tổ x 30 cái, nghỉ giữa 1
Miết cổ chân
sau
phút 30 giây
3-4 lần x 30m, nghỉ giữa Nâng cao trọng tâm cơ
Chạy bước nhỏ
1 phút - 1 phút 30 giây
thể
Chạy nâng cao đùi, chạy
3-4 tổ x 7giây, nghỉ giữa 2
Biên độ động tác lớn
tại chỗ
phút – 3 phút
Cường độ khoảng

Chạy tùy sức 5 phút
70 - 75% sức
Nhóm bài tập tăng độ linh
3 tổ x 2 phút, nghỉ giữa
hoạt của khớp
1 phút
Bật đổi chân liên tục lên
3-4 lần x 30 giây, nghỉ
Khi bậc lên chân dưới
bục cao khoảng 40cm
giữa 30 giây - 1 phút
thẳng gối
3 - 4 tổ x 25 lần, nghỉ giữa
2 tay đặt sau gáy,
Nằm ngửa gập bụng 2 đầu
1 phút 30 giây
đầu gối thẳng

KẾT LUẬN
Trên cơ sở kết quả nghiên cứu có thể rút ra một số kết luận như sau:

1. Qua 3 bước nghiên cứu đảm bảo có cơ sở khoa học và độ tin cậy, đề tài đã
lựa chọn được 20 bài tập để phát triển thể lực cho học sinh lớp 7 gồm: Chạy Zích zắc.
Chạy nâng cao đùi, nghe hiệu lệnh chuyển sang chạy tăng tốc 30m. Nhóm bài tập với
bóng. Bài tập chạy trên địa hình tự nhiên. Chạy tùy sức 5 phút. Bât xa tại chổ 1 bước.
Bật cóc. Bật đổi chân liên tục cao khoảng 30-40cm. Bóp tạ lị xo. Đứng thẳng - ngồi
xuống đứng lên duỗi cổ chân. Nằm ngửa, hai chân co, nâng thân sao cho ngực sát gối.
Nhảy lò cò từng chân liên tục cự ly 20-40m. Vung tay theo các hướng với trọng lượng
phụ. Chạy các đoạn từ 20-60m. Chạy đạp sau 30-60m. Chạy bước nhỏ 30m. Chạy
nâng cao đùi nhanh tại chỗ. Bài tập cổ chân, bật trên cỏ hoặc trên cát. Nhóm bài tập

tăng độ linh hoạt của khớp (quay, đá lăng).
2. Kết quả nghiên cứu đã xây dựng được kế hoạch tập luyện mỗi tuần 1 buổi,
mỗi buổi 2 tiết trong đó học kỳ I gồm 10 tuần, tương ứng với 40 tiết. Học kỳ II gồm
7 tuần tương ứng với 28 tiết. Để có thể ứng dụng vào thực tiễn trong giảng dạy giờ
học thể dục chính khóa.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.

Bộ Giáo dục và Đào tạo (2006), Chương trình giáo dục phổ thơng - Môn thể dục, NXB
Giáo dục Việt Nam.

2.

Bộ Giáo dục và Đào tạo (2008), Quy định về việc đánh giá, xếp loại thể lực học sinh, sinh
viên, ban hành kèm theo Quyết định số 53/2008/QĐ-BGDĐT ngày 18 tháng 9 năm 2008.

3.

Lê Văn Lẫm, Phạm Xuân Thành (2007), “Giáo trình Đo lường TDTT, NXB TDTT”, Hà
Nội, tr 92 – 112.

960


4.

Nguyễn Toán, Phạm Danh Tốn (2000), Lý luận và Phương pháp Thể dục Thể thao, NXB
TDTT Hà Nội.

5.

Nguyễn Tiên Tiến và cộng sự (2016), “Giáo trình phương pháp nghiên cứu khoa học
trong thể dục thể thao”, NXB Đại học quốc gia TP. HCM.

961