Bai 3 Tuc nuoc vo bo

NGÔ TẤT TỐ



I. TèM HIU CHUNG
1. Tác giả:
ãNgô Tất Tố: (1893-1954) Quê nay thuộc huyện
ĐôngAnh- Hà Nội
ã Ông xuất thân trong một gia đình nhà nho gốc
nông dân
ã Ông là một học giả, nhà báo, nhà văn hiện
thực xuất sắc chuyên viết về nông thôn trớc
Cách mạng
ã Đợc Nhà nớc trao tặng giải thởng Hồ Chí
Minh về văn học nghệ thuật (1996)
ãTác phẩm chính: Tắt đèn (1939), Lều
chõng(1940)Việc làng (1940)

Ngô tất tố


2. Tác phẩm
a. Xut x
ã Đoạn trích Tức nớc
vỡ bờ nằm trong
chơng XVIII của tác
phẩm Tắt Đèn (1939)

b. Thể loại
- Tiểu thuyết

c. Phơng thức biểu
đạt:
- Tự sự, miêu tả, kết
hợp biĨu c¶m.


II. TÌM HIỂU CHI TIẾT
1. Đọc- chú thích- tóm tắt:

Tãm t¾t néi dung:


Tóm tắt tác phẩm
Mở đầu tác phẩm là khơng khí căng thẳng, ngột ngạt của
làng Đông Xá trong những ngày sưu thuế. Cổng làng đóng lại, cơng
việc cày bừa đình đốn, bọn Lý trưởng, trương tuần chửi bới, quát
tháo om sịm; mấy tên cai lệ, lính cơ tay thước, roi song, dây thừng
đi tróc người thiếu thuế. Tiếng trống, mõ, tù và inh ỏi, tiếng thét
,tiếng đánh đập, tiếng kêu khóc thảm thiết vang lên như trong một
cuộc săn người. Gia đình chị Dậu thuộc loại "nhất nhì trong hạng
cùng đinh" nên chị phải chạy vạy ngược xi để có tiền nộp suất
sưu cho anh Dậu. Bọn nhà giàu chẳng những khơng cho chồng chị
vay mượn mà cịn nhiếc móc, đe doạ. Anh Dậu đang ốm cũng bị
bọn tay sai xơng đến đánh trói, lơi ra đình cùm kẹp. Chị đành phải
rứt ruột đem cái Tí, đứa con gái đầu lịng lên bảy tuổi bán cho lão
Nghị Quế bên thơn Đồi. Vợ chồng lão giàu có mà keo kiệt, tàn ác,
đã lợi dụng tình cảnh khốn cùng của chị, mua cái Tí và cả một ổ
chó mà chỉ trả hai đồng bạc! Cộng với mấy hào bán gánh khoai, chị
tưởng vừa đủ nộp suất sưu và chồng sẽ được tha về; ngờ đâu, bọn
lý dịch lại bắt chị phải nộp cả suất sưu của người em chồng đã chết

từ năm ngoái! Thật là cùng đường.


Giữa đình làng, tiếng kêu uất ức của chị vang lên thảm thiết. Đêm hôm ấy,
người ta cõng anh Dậu rũ rượi như một xác chết ở ngồi đình về trả cho
chị. Gọi mãi anh không tỉnh, chị vô cùng hoảng sợ, đau đớn. May sao,
nhờ bà con xung quanh xúm đến cứu giúp,
anh Dậu đã tỉnh lại. Một bà lão hàng xóm ái ngại cảnh nhà chị nhịn đói
suốt từ hôm qua, mang đến cho chị bát gạo để nấu cháo. Sáng sớm hôm
sau khi anh Dậu vừa cố ngồi dậy cầm bát cháo, chưa kịp đưa lên miệng thì
tên cai lệ và gã đầy tớ lý trưởng lại xộc vào định trói anh mang đi. Van
xin thiết tha cũng không được, chị Dậu đã liều mạng chống lại quyết liệt,
đánh ngã cả hai tên tay sai vô lại. Chị bị bắt lên huyện. Lão quan phủ Tư
Ân lợi dụng tình cảnh của chị, cho chị tiền và giở trò bỉ ổi. Chị đã kiên
quyết cự tuyệt, giằng nắm bạc ném vào mặt hắn và du hắn ngã kềnh. Cuối
cùng, để có tiền nộp thuế cho chồng, chị đành gửi con, nhận lời lên tỉnh đi
ở vú. Chủ của chị là một quan phủ già, dâm đãng, trong một đêm "tắt đèn"
đã mò vào buồng chị…Chị Dậu gạt mạnh bàn tay của lão, vùng chạy ra
ngoài sân, giữa lúc trời tối đen như mực "tối như cái tiền đồ của chị"…


Tóm tắt đoạn trích
Chị Dậu bng bát cháo đến bên chồng
Thầy em hÃy cố ngồi dậy húp ít cháo cho ®ì xãt rt”.
Anh DËu míi kỊ b¸t ch¸o ®Õn miƯng thỡ cai lệ và ng
ời nhà lí trởng ập đến thóc sưu. ChÞ DËu tõ tèn van
xin khÊt sè tiỊn su còn thiếu. Cai lệ quát mắng chị
sa s nhng chị vẫn cố chịu nhẫn nhục van xin. Cai
lệ không nghe lời van xin của chị Dậu, hắn đánh chị
và sấn đến trói anh Dậu. Chị Dậu liều cự lại đánh tên

cai lệ và ngời nhà lí trởng với cơn giận không
nguôi Thà ngồi tù ch ể cho chúng làm tỡnh làm
tội mÃi thế, tôi không chịu đợc


2.1. B cc
+Đ1: từ đầu đến có ngon miệng hay không Chị Dậu ân cần
chăm sóc ngời chồng ốm yếu giữa vụ su thuế.
+Đ2: Còn lại. :Chị Dậu khôn ngoan và can đảm đơng đầu với
bọn tay sai phong kiến : cai lƯ, ngưêi nhµ lÝ trưëng.


2.2. Phân tích:
a. Hồn cảnh gia đình chị Dậu:
•

Vơ th trong thời điểm gay gắt: Tiếng trống mõ, tù và inh ỏi,
tiếng thét lác, đánh đập, tiếng kêu khóc.

ã Chị Du: phải bán con, bán chó, bán cả gánh khoai để nộp su
cho chồng =>không đủ
ã Anh Dậu : bị đánh trói gần chết và sắp bị đem ra tra tấn tiếp

Chị Dâu cần phải bảo vệ tính mạng cho chång


b. Nhõn vt cai l:
ã Vai trò: Là tên quan chỉ huy tốp lính lệ ở nông thôn thời
trớc Cách mạng, chuyên bắt ngời thiếu thuế.
ã Cử chỉ: Gõ roi xuống đất, thét, trợn mắt, quát, chạy sập

đến, vừa nói vừa đánh...=>Hống hách, thô bạo, không có
nhân tính.
Cai lệ là nhân vật điển hình cho xà hội cũ đầy rẫy bất
công, tàn ác. Tồn tại trên cơ sở của lí lẽ và hành động bạo
ngợc.


c. Hỡnh nh ch Du:
*/ Trớc khi cai lệ đến
ã Cử chỉ:
chỉ Quạt cho cháo
chóng nguội,rón rén bng
một bát đến cho chồng, chờ
xem chồng ăn có ngon miệng
hay không.
=>Chị Dậu là ngời phụ nữ
đảm đang, hết lòng yêu
thơng chồng con,tính tình
vốn dịu dàng, tình cảm

*/ Khi cai lệ đến:
ã Lúc ®Çu: “ run run, cè van xin
tha thiÕt.Gäi cai lƯ là ông x
ng cháu=>lễ phép, nhẫn nhịn
ãLần 2:
2 Chị nói lí lẽ, gọi cai là
ông xng tôi=> Đặt mình
ngang hàng với cai lệ
ãLần 3:
3 Chị vụt đứng dậy,nghiến

hai hàm răng, gọi mày xng
bà =>T thế đứng trên so với
kẻ thù
Tc nước vỡ bờ


d. Sự đối lập giữa tên cai lệ và chị Du
Cai Lệ

Chị dậu

ã Đại diện cho chế độ xà hội
tàn ác bất công

ãĐại diện cho ngời nông dân
nghèo khổ, túng quẫn

ã Thái độ : Hống hách, hung
hăng, thô bạo

ã Thái độ: Lễ phép, nhẫn nhịn
chịu đựng

ãTức nớc

ã Vỡ bờ

ã Ngà cháng queo”

• “Tóm lÊy dói ra cưa”

=> CËy thÕ, hÌn nh¸t



=>Søc sèng m·nh liƯt


3.
3. Tổng
Tổng kết
kết
a. Nghệ thuật:
-Miêu tả, Tự sự xen lẫn biểu cảm
-Nghệ thuật khắc hoạ nhân vật điển hình
-Nghệ thuật tuơng phản đối lập
-Chi tiết sinh động, giàu kịch tính
-Ngôn ngữ kể chuyện, miêu tả và đối thoại đặc sắc

b. Nội dung:
-Đả kích xà hội tàn ác bất công
-Ca ngợi ®øc tÝnh tèt ®Đp cđa ngi phơ n÷