SKKN: Tích hợp lồng ghép giáo dục giới tính cho học sinh lớp 9 qua các tiết sinh hoạt lớp
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (22.85 MB, 41 trang )
TÍCH HỢP LỒNG GHÉP GIÁO DỤC GIỚI TÍNH CHO HỌC SINH LỚP 9 QUA TIẾT SINH HOẠT LỚP
MỤC LỤC
Trang
A. ĐẶT VẤN ĐỀ
I. Lí do chọn đề tài
II. Mục đích và yêu cầu của đề tài
III. Phạm vi –Đối tượng- Thời gian thực hiện đề tài
B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
2
I.Cơ sở lý luận
I.1. Ý nghĩa của việc giáo dục giới tính cho học sinh trong gia
đình, nhà trường, xã hội .
I.2.Ý nghĩa của tiết sinh hoạt lớp ở trường THCS.
4
II. Cơ sở thực tiễn :
II.1. Thực tiễn về giáo dục giới tính cho học sinh hiện nay trong
trường THCS.
II.2. Thực chất các tiết sinh hoạt lớp ở trường THCS hiện nay.
III. Những giải pháp đã tiến hành
III.1. Chủ động theo dõi, nắm bắt tình hình và định hướng cụ
thể.
4
4
4
5
6
6
7
9
9
III.2. Xây dựng cấu trúc một tiết SHL dự kiến thời gian lồng
11
III.3. Xây dựng phân phối chương trình các tiết SHL có tích hợp
lồng ghép GDGT cho từng tháng
III.4. Tiến hành tích hợp lồng ghép GDGT bằng các giải pháp cụ
thể qua từng tiết SHL.
III.4.1. Giải pháp thứ nhất: Tích hợp lồng ghép GDGT ngay từ
việc xác định nội dung lồng ghép vào mục đích yêu cầu của từng tiết
SHL.
III.4.2. Giải pháp thứ hai: Tích hợp lồng ghép GDGT ở việc lựa
chọn các hình thức thực hiện.
III.4.3. Giải pháp thứ ba: Tích hợp lồng ghép GDGT ở việc
chuẩn bị cho từng tiết SHL.
III.4.4. Giải pháp thứ tư: Tích hợp lồng ghép GDGT bằng
những hành động việc làm cụ thể qua từng tiết SHL.
IV. Kết quả thực hiện
15
C. KẾT THÚC VẤN ĐỀ
40
ghép.
A. ĐẶT VẤN ĐỀ
1
16
16
18
20
22
40
TÍCH HỢP LỒNG GHÉP GIÁO DỤC GIỚI TÍNH CHO HỌC SINH LỚP 9 QUA TIẾT SINH HOẠT LỚP
I. Lí do chọn đề tài
I.1. Khách quan:
Hiện nay việc giáo dục giới tính( GDGT) cho học sinh đặc biệt là học sinh
bậc trung học cơ sở chưa được thực hiện đáp ứng được nhu cầu thực tế. GDGT
mới chỉ dừng ở mức độ lồng ghép tích hợp ở một số mơn học như giáo dục
công dân , sinh học hay ở một hai tiết sinh hoạt theo chủ đề trong một năm học.
Trong khi đó học sinh ở lứa t̉i bậc trung học cơ sở 11 đến 16 t̉i về tâm
sinh lí các em có sự thay đởi rất lớn. Do đời sống vật chất được cải thiện nhiều
nên đa số các em dậy thì sớm hơn. Bản năng sinh dục của con người ở nhiều em
đã xuất hiện một cách vô thức, cơ quan sinh dục của các em đã phát triển. Đặc
biệt nhiều em đã có tình cảm với bạn khác giới. Vì thế các em bắt đầu thích tìm
tòi những gì liên quan đến sự thay đởi của bản thân.Trong khi đó số phụ huynh
sẵn sàng lắng nghe và cung cấp đầy đủ kiến thức về vấn đề này cho các em thì
khơng nhiều. Vả lại khơng phải em nào cũng dám chia sẻ với bố mẹ vấn đề
nhạy cảm đó. Nhiều em sợ cha mẹ khơng đồng tình nên các em thường tìm đến
bạn bè hay tự tìm hiểu trên những phương tiện thơng tin khác. Vì thế các em
khó phân biệt được đúng ,sai thậm chí còn khó tránh khỏi mặt trái của vấn đề.
Điều đó dẫn đến sự sai lệch về kiến thức gây ảnh hưởng không nhỏ tới cuộc
sống và tương lai của các em. Đã thế, bên ngồi, những kẻ lợi dụng ln rủ rê
mời chào hoặc tìm đủ mọi thủ đoạn để dụ dỡ các em. Khơng ít em hoang
mang,thiếu niềm tin hoặc đã phải trả giá cho cuộc sống và tương lai của mình.
Trong tình thế ấy, tơi nghĩ: người gần gũi, thấu hiểu và dễ chia sẻ nhất với các
em về vấn đề này chính là thầy giáo, cơ giáo trong nhà trường. Qua thực tế,tôi
nhận thấy rằng hơn ai hết thầy cô hãy là người trực tiếp cung cấp kiến thức về
giáo dục giới tính giúp các em để từ đó các em có nhận thức đúng và sẽ hành
động đúng. Chắc chắn chúng ta sẽ giảm thiểu được những điều đáng tiếc xảy ra
cho các em.
I.2. Chủ quan
Bản thân tơi là một giáo viên đã ngồi 50 t̉i, có trên 30 năm tuổi nghề và
cũng là ngần ấy năm tôi làm công tác giảng dạy, công tác chủ nhiệm.Tôi nhận
thấy từ rất lâu các em trong lứa tuổi bậc THPT vẫn có lỡ hởng lớn về GDGT. Tơi
nhớ, cách đây một hai chục năm, nhiều em vì thiếu kiến thức, thiếu hiểu biết về
giới tính, về sinh sản nên ngây ngơ thắc mắc khơng biết mình sinh ra từ đâu,
thậm chí có những em gái rất xấu hở hoặc khóc khi lần đầu thấy kinh nguyệt.
Có em nam thì ngại ngùng hay trêu ghẹo nhau khi thấy bạn mình mọc ria xanh
trên mép.Trong các hoạt tập thể nhiều em thường xuyên xấu hổ khi phải cầm tay
bạn trai, bạn gái hoặc ngượng ngùng khi ngồi cùng bàn với bạn khác giới.
Giờ đây các em đã mạnh bạo hơn và có kiến thức về giới tính nhiều hơn,
t̉i dậy thì của các em cũng đến sớm hơn . Một số em ở bậc THCS đã có ý thức
về giới tính khá rõ rệt. Nhiều em hay để ý đến bạn khác giới, thích bạn này, bạn
kia trong lớp, thậm chí đã biết yêu dẫn đến học hành sa sút hoặc cãi nhau, nói
xấu nhau hay đánh nhau vì chuyện bạn trại, bạn gái, chuyện ghen tng. Cá biệt
có em phải nghỉ học vì bị kẻ xấu xâm hại, dụ dỡ gây ảnh hưởng không nhỏ tới
cuộc sống và tương lai của các em.Tơi thấy thật đau lòng vì biết những chuyện
đó giờ đây ở nhiều trường học khơng phải là hiếm gặp. Tơi nghĩ có rất nhiếu
2
TÍCH HỢP LỒNG GHÉP GIÁO DỤC GIỚI TÍNH CHO HỌC SINH LỚP 9 QUA TIẾT SINH HOẠT LỚP
những nguyên nhân dẫn đến hiện tượng đó ,có thể từ gia đình, xã hội hay chính
bản thân mỡi em. Nhưng chắc chắn nguyên nhân chủ yếu vẫn là vì các em
thiếu kiến thức cơ bản về giớ tính , chưa được giáo dục giới tính một cách đầy
đủ nên chưa định hướng được hành vi của mình và cũng chưa biết cách giữ gìn
bảo vệ bản thân. Vì vậy mà tơi nhận thấy việc GDGT cho học sinh bậc THCS là
không thể thiếu, là rất cần thiết và cần phải làm ngay.
Biết thế, nhưng tôi không phải là một giáo viên dạy giáo dục cơng dân hay
dạy mơn sinh học để có điều kiện tích hợp nhiều kiến thức ở mảng này cho các
em. Hiện tôi là một giáo viên dạy văn và chủ nhiệm lớp 9, một độ tuổi mà các
em có rất nhiều vấn đề về giới tính. Xuất phát từ cái tâm của mình, tơi lo cho các
em như lo cho con cái của chính tơi vậy.Tơi đã tự tìm hiểu, tự sưu tầm để có
kiến thức về giáo dục giới tính giúp các em.Tơi cũng khơng làm cái gì lớn lao
hay q bài bản mà tùy vào hồn cảnh , đối tượng , sự việc cụ thể tôi đưa ra
biện pháp GDGT mà tôi cho là phù hợp. Thường ngày, những lúc rảnh rỡi hay
khi các em có vấn đề gì cần, tơi vẫn sãn sàng trao đởi với các em. Nhưng để chia
sẻ vấn đề này được với nhiều em thì tơi chọn phương pháp “Tích hợp, lồng ghép
giáo dục giới tính cho học sinh lớp 9 trong giờ sinh hoạt lớp”.
Thật ra việc giáo dục giới tính là cả một q trình, nên tơi đã làm việc này từ
khi các em mới vào lớp 6 nhưng trong khuôn khổ một kinh nghiệm nhỏ nên tôi
chỉ tập trung viết những việc mình đã làm trong năm học lớp 9 của các em.
Vì năm học cuối cấp các em phải tập trung ôn thi nên tôi chỉ lồng ghép chủ
đề GDGT vào giờ sinh hoạt cho các em ở các tháng: 9,10,11,12,1,2 và 3 với mỗi
tháng một chủ đề mà tơi thấy phù hợp.
Cụ thể tơi tích hợp, lồng ghép giáo dục giới tính cho các em trong các giờ
sinh hoạt lớp như sau:
- Một là, tôi luôn chủ động nắm bắt tâm lí học sinh qua nhiều kênh thông tin để
kịp thời trao đổi với các em về vấn đề có liên quan đến giới tính.
- Hai là, tôi lồng ghép vào giờ sinh hoạt lớp một số chuyên đề về giáo dục
giới tính mà các em quan tâm hoặc tôi thấy là cần thiết vào những thơi gian hợp
lí.Tơi xác định đây là biện pháp trọng tâm và có hiệu quả nhất, đặc biệt là với
học sinh lớp chín.
Với tơi đây là một việc còn mới vì từ trước đến nay,trong giáo dục hình như
chưa bao giờ tích hợp GDGT vào những tiết sinh hoạt lớp? Bản thân tôi và
nhiều đồng nghiệp khác đều biết sinh hoạt lớp là một tiết quan trọng. Nó khơng
chỉ góp phần hỗ trợ cho các môn học khác mà còn rèn luyện những kỹ năng
sống cần thiết cho mỗi học sinh . Bên cạnh đó, tiết SHL cũng là những hoạt
động góp phần quan trọng giúp học sinh phát triển trí tuệ , nhân cách để có thể
dễ dàng hòa nhập vào cuộc sống của xã hội hiện đại.
Tôi nghĩ vậy tại sao ta lại khơng giáo dục giới tính cho học sinh qua các tiết
SHL? Bởi giáo dục giới tính sẽ mang lại cả lợi ích trước mắt và lâu dài. Tơi nghĩ
SHL là tiết học tích hợp, lồng ghép GDGT cho học sinh phù hợp nhất, hiệu quả
nhất . Chính vì thế mà tơi đã mạnh dạn thực hiện đề tài “Tích hợp lồng ghép
giáo dục giới tính cho học sinh lớp 9 qua các tiết sinh hoạt lớp ”
3
TÍCH HỢP LỒNG GHÉP GIÁO DỤC GIỚI TÍNH CHO HỌC SINH LỚP 9 QUA TIẾT SINH HOẠT LỚP
II. Mục đích và yêu cầu của đề tài:
II.1. Mục đích
- Nhằm tìm hiều thực trạng về GDGT hiện nay
- Tại sao phải GDGT cho học sinh
- Đưa ra một số giải pháp cụ thể, kiến nghị để cùng nâng cao chất lượng GDGT
cho học sinh bậc THCS
II.2. Yêu cầu
- Cung cấp cho học sinh kiến thức cơ bản, chính xác, hữu ích về GDGT từ đó
giúp các em nhận thức rõ về vấn đề này biết cách bảo vệ , chăm sóc bản thân
tránh được những điều đáng tiếc có thể xảy ra
- Giúp các em hiểu được sự phát triển của bản thân mình và người khác
giới,thấy rõ giá trị của tình bạn, tình u.
Các giải pháp tơi đưa ra như sau:
1. Giải pháp thứ nhất: Tích hợp lồng ghép ngay từ việc xác định nội dung
lồng ghép vào mục đích yêu cầu của từng tiết học.
2. Giải pháp thứ hai: Tích hợp lồng ghép ở việc lựa chọn các hình thức thực
hiện .
3. Giải pháp thứ ba : Tích hợp lồng ghép ở việc chuẩn bị cho từng tiết học.
4. Giải pháp thứ tư: Tích hợp lồng ghép bằng những suy nghĩ, hành động, việc
làm cụ thể qua việc đa dạng hố các hình thức hoạt động trong từng sinh hoạt
lớp
III. Phạm vi – Đối tượng -Thời gian thực hiện đề tài:
1. Phạm vi thực hiện đề tài : lớp 9A trường THCS Phú Thị.
2. Đối tương thực hiện đề tài: học sinh lớp 9A trường THCS Phú Thị.
3. Thời gian thực hiện đề tài :
+ Tháng 9 năm 2016 -> hết tháng 3 năm 2017.
+ Kết quả thực hiện đề tài này sẽ được rút kinh nghiệm, bổ sung vào những
năm học sau để hoàn thiện hơn
B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ.
I.Cơ sở lý luận
I.1.Ý nghĩa của việc giáo dục giới tính cho học sinh trong gia đình, nhà
trường, xã hội .
Có rất nhiều cách định nghĩa về GDGT .
- Gi dục giới tính (theo định nghĩa của ngành y tế) là một thuật ngữ rộng miêu
tả việc giáo dục về giải phẫu sinh dục, sinh sản, quan hệ tình dục, sức khỏe sinh
sản, các quan hệ tình cảm, quyền sinh sản , các trách nhiệm, tránh thai và các
khía cạnh khác của thái độ tình dục lồi người.
- GDGT cho học sinh là hình thành ở các em những tiêu chuẩn đạo đức của hành
vi có liên quan đến những lĩnh vực riêng tư, thầm kín nhất của đời sống con
người, hình thành những quan hệ đạo đức lành mạnh giữa em trai và em gái,
giữa nam và nữ.
4
TÍCH HỢP LỒNG GHÉP GIÁO DỤC GIỚI TÍNH CHO HỌC SINH LỚP 9 QUA TIẾT SINH HOẠT LỚP
- Theo nhà nghiên cứu V.Vladi-D.CapuXtin: “ GDGT là một bộ phận không thể
tách rời của giáo dục đạo đức. Nó giúp cho trẻ biết được vai trò của con trai
hoặc con gái, của một thanh niên hoặc của một phụ nữ…. phù hợp với các
nguyên tắc của đạo đức xã hội”.
Giáo dục giới tính có nhiều ý nghĩa:
- Đối với xã hội: Giúp nâng cao chất lượng nòi giống và chất lượng cuộc sống
- Đối với học sinh: Nâng cao sự hiểu biết của học sinh về những gì có liên quan
đến giới tính, tình bạn, tình u, tình dục, sức khỏe sinh sản, hơn nhân, gia đình.
- Đối với học sinh bậc THCS: giúp học sinh hiểu biết rõ những vấn đề liên quan
đến t̉i dậy thì, cơ quan sinh dục , tình bạn khác giới, tình yêu học trò...
- Giáo dục giới tính góp phần bở trợ trong việc giáo dục toàn diện học sinh
I.2. Ý nghĩa của tiết sinh hoạt lớp(SHL) ở trường THCS.
Vai trò của giáo viên chủ nhiệm rất quan trọng và ảnh hưởng rất nhiều đến
học sinh trong tập thể lớp. Hay nói cách khác, giáo viên chủ nhiệm chính là linh
hồn của tập thể lớp, vừa là nhà quản lí, vừa là nhà giáo dục trong một tập thể thu
nhỏ.
Một trong những nhiệm vụ quan trọng của giáo viên chủ nhiệm đó là việc
tở chức giờ sinh hoạt lớp. Làm sao để không chỉ gây được hứng thú mà còn giáo
dục cho học sinh, không làm cho giờ sinh hoạt bị căng thẳng hoặc nhàm chán,
biết lơi cuốn học sinh vào những hoạt động tích cực trong giờ sinh hoạt lớp?
Vậy tiết sinh hoạt lớp được hiểu như thế nào?
Sinh hoạt lớp là dạng hoạt động giáo dục tập thể, là một hình thức tở chức tự
quản cho học sinh và là một trong những biện pháp cơ bản góp phần xây dựng
tập thể học sinh đồn kết.
Tiết SHL có ý nghĩa như thế nào ?
Có thể nói rằng thơng qua các giờ sinh hoạt lớp:
- Các em học sinh có thể bày tỏ, chia sẻ tâm tư, tình cảm và tự đánh giá,
nhận xét nhau thẳng thắn, tích cực.
- Các học sinh trong lớp được liên kết lại với nhau, giáo viên gắn bó với học
sinh trong một cộng đồng thu nhỏ để giải quyết những vấn đề của cuộc sống
thực hàng ngày ở nhà trường, lớp học. Học sinh được mở rộng các mối liên hệ,
tăng cường sự hiểu biết, giúp đỡ lẫn nhau, khắc phục xu hướng hẹp hòi, cục bộ,
bè phái trong đời sống tập thể.
- Đây cũng là dịp để học sinh làm quen với nhiều loại hình hoạt động khác
nhaugiúp các em phát triển các kĩ năng cơ bản và cần thiết cho bản thân. Các em
vừa được học vừa được chơi, được thể hiện khả năng của mình.
- Nhưng quan trong nhất, đây là tiết học mà học sinh được rèn luyện kỹ năng
sống như giao tiếp, ứng xử , khám phá, hiểu biết chính bản thân mình qua các
hành động việc làm cụ thể trước các tình huống, ở mọi hoàn cảnh, mọi nơi, mọi
lúc. Hơn nữa ở đây học sinh ln được chủ động tích cực tham gia vào việc học
và chính bản thân các em là những người hồn thiện bản thân mình.
Như vậy, có thể nói tiết SHL có ý nghĩa và vai trò vô cùng quan trọng trong
hoạt động giáo dục của trường THCS nhất là giáo dục nhân cách, đạo đức, giới
5
TÍCH HỢP LỒNG GHÉP GIÁO DỤC GIỚI TÍNH CHO HỌC SINH LỚP 9 QUA TIẾT SINH HOẠT LỚP
tính và kĩ năng sống cho học sinh . Có lẽ vì vậy mà theo quan điểm của cá nhân
tôi, đây là tiết học có tính giáo dục rất cao.
II. Cơ sở thực tiễn
II.1. Thực tiễn giáo dục giới tính cho học sinh hiện nay trong các trường
THCS.
- Giáo dục giới tính là vấn đề được thế giới quan tâm từ lâu và rất xem trọng.
Khoảng vài chục năm gần đây Việt Nam đã tập trung nghiên cứu về vấn đề này,
cùng với sự giao thoa văn hóa giữa các nước nên về cơ bản GDGT đã cởi mở
hơn trước. Gần đây bộ giáo dục đã ban hành một số thông tư, chỉ thị về GDGT,
đặc biệt bộ GD đã ra bộ sách về GDGT cho học sinh từ lớp 1 đến lớp 12. Như
vậy về giáo dục giới tính, chủ trương thì đã có song theo tơi do sự chuẩn bị
chưa kĩ càng, định hướng thiếu cụ thể, phương pháp chưa thích hợp khiến học
sinh chưa tiếp nhận đủ hay nói cách khác các em vẫn còn những lỗ hổng khá lớn
về GDGT.
- Trong gia đình
Với đặc trưng văn hóa Á Đơng, tế nhị, kín đáo nên ít gia đình chia sẻ kiến
thức về GDGT với các em hoặc chỉ nói rất ít, đơi khi còn nói khơng đúng sự thật
khiến nhiều em càng lúng túng.
- Trong nhà trường
Hiện nay tại các nhà trường THCS, vấn đề GDGT mới dừng ở mức độ
tích hợp, lồng ghép trong một số tiết ở mơn GDCD, mơn sinh học với số tiết ít
ỏi, hoặc thỉnh thoảng có đề cặp tới trong sinh hoạt ngoại khóa nhưng chưa được
đặt ra thành nhiệm vụ giáo dục cụ thể, quan trọng thường xuyên.
- Ngoài xã hội cùng lúc có nhiều kênh thơng tin chính thức và khơng chính
thức, thậm chí là sai lệch khiến các em khơng xác định được đúng, sai lại càng
thêm nguy hiểm.
Thiết nghĩ, chúng ta không thiếu thời gian, không thiếu điều kiện để thực
hiện nhưng chúng ta chưa nhận thức được tầm quan trọng của GDGT và tìm ra
phương pháp GDGT thích hợp, linh hoạt, thường xuyên, lâu dài . Có như vậy thì
việc GDGT mới có hiệu qủa.
Tích hợp lồng ghép GDGT cho học sinh phải từ cách nghĩ , cách giao
tiếp, ứng xử ở những nơi cơng cộng, trong gia đình, ngồi xã hội... sao cho phù
hợp với lứa t̉i và đối tượng học để học sinh hoàn thiện hơn về nhân
cách.Nhưng dù có tích hợp hay lồng ghép cũng phải gắn chặt với cuộc sống
hiện đại. Mục đích hướng tới là từ trường học làm sao để mỗi học sinh phải có
hiểu biết, có kiến thức về GDGT để phát huy truyền thống văn hóa của dân tộc
Trước tình hình thực tế, với tình cảm và trách nhiệm của mình, tôi đã
thực hiện GDGT cho học sinh theo phương pháp tự mở rộng hiểu biết để có
kiến thức để chia sẻ kinh nghiệm với học sinh theo phương châm “mưa dầm
thấm lâu” nhưng luôn linh hoạt, tế nhị nên bước đầu đã thu được kết quả tương
đối tốt.
Để việc GDGT cho học sinh có hiệu quả, theo quan sát và những kinh
nghiệm nhiều năm làm công tác chủ nhiệm lớp cùng với việc tiếp xúc với nhiều
6
TÍCH HỢP LỒNG GHÉP GIÁO DỤC GIỚI TÍNH CHO HỌC SINH LỚP 9 QUA TIẾT SINH HOẠT LỚP
đối tượng học sinh ở mọi lứa tuổi kết hợp với sự trao đổi, thảo luận cùng nhiều
đồng nghiêp, bản thân tôi nhận thấy:
II.1.1. Về thuận lợi :
- Sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin giúp việc GDGT được dễ dàng
- Tư liệu hình ảnh phục vụ GDGT rất phong phú
- Học sinh ở độ tuổi đang trưởng thành nhận thức nhanh
- Các em rất thích thú khi được tiếp cận vấn đề GDGT
II.1.2. Về khó khăn
- Giáo viên, học sinh còn e dè, xấu hổ khi dạy và học về GDGT
- Chương trình GDGT chưa phở biến rộng khắp
- Chương trình học nặng nề khiến việc lồng ghép, tích hợp kiến thức về GDGT
bị hạn chế
II.2.Thực chất các tiết SHL ở trường THCS hiện nay.
II.2.1 Từ cơ sở lý luận và thực tiễn nêu trên và qua thực tế giảng dạy cũng
như dự giờ SHL của nhiều giáo viên trong trường THCS, tơi nhận thấy tiết
SHL có những ưu điểm sau:
* Về phía giáo viên:
- Tiết SHL trở thành một tiết học quan trọng góp phần hỡ trợ cho các môn học
khác và mặt khác rèn luyện những kỹ năng cần thiết cho mỡi học sinh trong gia
đình, nhà trường và ngoài xã hội.
- Đây là một tiết học không những học sinh vừa được học lại vừa được chơi,
được bộc lộ khả năng, tư duy của mình và đặc biệt là được thể hiện trước bạn bè
thầy cô.
- Và đây cũng là tiết học có tính giáo dục cao nhất. Đặc biệt với lứa t̉i vừa
thích là trẻ con, vừa thích làm người lớn và cũng là tiết học thích hợp nhất để
giáo dục nếp sống văn minh thanh lịch cho học sinh.
* Về phía học sinh:
- Chính thông qua các giờ sinh hoạt lớp, các em học sinh có thể bày tỏ, chia sẻ
tâm tư, tình cảm và tự đánh giá, nhận xét nhau thẳng thắn, tích cực.
- Học sinh được mở rộng các mối liên hệ, tăng cường sự hiểu biết, giúp đỡ lẫn
nhau, đoàn kết,gắn bó. Đây cũng là dịp để học sinh làm quen với nhiều loại hình
hoạt động khác nhau, giúp các em phát triển các kĩ năng cơ bản và cần thiết cho
bản thân. Các em được thể hiện khả năng, cách suy nghĩ, nhìn nhận, đánh giá
của mình trước mọi vấn đề .
7
TÍCH HỢP LỒNG GHÉP GIÁO DỤC GIỚI TÍNH CHO HỌC SINH LỚP 9 QUA TIẾT SINH HOẠT LỚP
- Qua các tiết học này học sinh được vừa học vừa được thực hành, được bày tỏ
những quan điểm, suy nghĩ, ý kiến của mình một cách tự nhiên nhất .
- Hơn nữa qua các tiết SHL, các em sẽ thấy bản thân mình mạnh dạn hơn, tự tin
hơn khi giao tiếp, tự tin hơn khi ứng xử với mọi tình huống, mọi vấn đề trong
cuộc sống. Các em thích thể hiện những điều học được đó bằng những hành
động, những việc làm cụ thể một cách văn minh thanh lịch. Đặc biệt các em
thích được là chính mình được là những người lớn dù bản thân còn rất nhỏ.
II.2.2. Thế nhưng, thực tế là nhiều học sinh và giáo viên thường khơng thích
giờ sinh hoạt lớp.Vậy đâu là ngun nhân?
Thứ nhất, bên cạnh những tiết SHL sôi nổi hứng thú, tạo mọi điều kiện
để các em thể hiện bản thân mình thì ở một vài tiết SHL ở trường phở thơng nội
dung giờ sinh hoạt còn khô cứng, lặp đi lặp lại, một màu…. Thiếu sự đổi mới
sáng tạo, không thực sự gắn với nhu cầu của học sinh. Các em chưa cảm nhận
được đây là vấn đề tồn tại của chính mình cần phải giải quyết, rút kinh nghiệm
ở những tuần sau mà lại cho rằng đó là vấn đề của thầy,cơ, mình khơng quan
tâm và cũng khơng cần biết. Nhiều học sinh còn cho rằng đây là tiết học chỉ là
để kiểm điểm, soi điểm yếu của nhau nên tự do, không nghiêm túc, đùa cợt trêu
nhau trong giờ hoặc làm việc riêng. …
Thứ hai, đôi khi bản thân một số giáo viên còn cho rằng nội dung tiết
SHL quanh đi quẩn lại vẫn chỉ là :
+ Tổng kết ưu - nhược điểm của tuần trước .
+ Khen ngợi động viên những học sinh có thành tích, kết quả, việc làm tốt
trong tuần qua .
+ Xử lí và phê bình học sinh vi phạm.
+ Đề ra phương hướng kế hoạch của tuần tới .
Thứ ba, một số giáo viên còn coi đây là tiết giảng đạo đức cho học sinh.
Họ cảm thấy áp lực bởi lớp có quá nhiều học sinh vi phạm, bị trừ điểm thi đua,
bị quản lí nhắc nhở, bị đồng nghiệp kêu ca phàn nàn về ý thức học sinh và nề
nếp của lớp…Và đương nhiên tất cả những lí do đó cộng với nhiều vấn đề của
cả tuần trước được dồn lại nên tiết SHL là thời điểm thích hợp để tất cả bức xúc
như bung ra, nói cho hết .. Thế là bao nhiêu những băn khoăn và cả những bức
xúc ấy đến thời điểm này, ở tiết SHL này đòi hỏi cần giải tỏa …nên chê học trò
nhiều hơn là khen ngợi mà đáng lẽ ra phải là ngược lại. Chính vì vậy dưới con
mắt học sinh qua mỗi tiết SHL, thầy cô trở nên quá nghiêm khắc, không gần
gũi, thân thiện, một số học sinh cho rằng thầy cô không đặt mình vào vị trí của
học sinh để hiểu các em.
Thứ tư, lí do tiếp theo là trong tuần, GVCN chỉ có một tiết sinh hoạt chủ
nhiệm vào đầu hoặc cuối tuần để gặp gỡ, trao đởi với HS của mình. Do vậy đây
8
TÍCH HỢP LỒNG GHÉP GIÁO DỤC GIỚI TÍNH CHO HỌC SINH LỚP 9 QUA TIẾT SINH HOẠT LỚP
là tiết học thường bị học sinh xem nhẹ, bởi chẳng phải học, phải ghi. Hầu hết
những giờ sinh hoạt chủ nhiệm đều bị HS đánh giá là khô khan, nhàm chán chỉ
đơn thuần là nhắc nhở, xử lý các trường hợp vi phạm, ít có sự sáng tạo để mối
quan hệ giữa thầy với trò thực sự vui vẻ...
Và cuối cùng, Học sinh thường khơng thích giờ SHL là hình thức tở chức
trong các giờ này thường đơn điệu, nhàm chán, không hứng thú với học sinh bởi
các em không được cùng nhau tở chức, tham gia vào giờ sinh hoạt lớp.
Có lẽ chính vì lí do đó mà tơi ln trăn trở làm thế nào để tiết SHL lôi
cuốn được học sinh? Làm thế nào để giờ SHL được học sinh đón nhận một cách
nhiệt tình, thoải mái nhất? Làm thế nào để tiết SHL thực sự bở ích có tính chất
giáo dục kĩ năng sống, giáo dục đạo đức cho các em khi đây là điều vô cùng cần
thiết với bản thân các em trong một xã hội hiện đại? Qua nhiều năm trăn trở suy
nghĩ, tơi xác định mình cần phải đổi mới tiết SHL để đáp ứng mọi yêu cầu trên
bằng cách:
- Đa dạng hóa về nội dung và hình thức tố chức tiết sinh hoạt lớp.
- Nội dung tiết SHL hàng tuần phải cụ thể bở ích, phải gắn với nhu cầu hứng
thú của học sinh và phù hợp với tâm lý, khả năng tiếp thu và trình độ hiểu biết
của học sinh, huy động đến mức cao nhất trí tuệ và tình cảm tập thể của học
sinh.
- Thu hút tối đa sự tham gia của mọi học sinh dưới sự hướng dẫn, giúp đỡ cố
vấn của giáo viên nhằm tăng cường vai trò tự quản của học sinh. Tạo môi trường
chung để học sinh cùng trải nghiệm những xúc cảm tích cực, tăng cường giao
lưu giữa các em, tạo ra môi trường lớp học mang bầu khơng khí tin tưởng, thân
mật, cởi mở, sẵn sàng giúp đỡ và lắng nghe ý kến của nhau. Từ đó tình cảm gắn
bó, chia sẻ giữa các em được hình thành và củng cố.
- Tăng cường những nội dung sinh hoạt có liên quan đến các cơng việc chung
của lớp, phù hợp với nhu cầu và sở thích của học sinh. Để học sinh được bàn bạc
nỗ lực cố gắng và hợp tác với nhau để hồn thành cơng việc đưọc giao.
- Đảm bảo giao lưu dưới hình thức đối thoại để học sinh cởi mở, thân thiện và
đoàn kết hơn giúp học sinh tin tưởng và không ức chế về tâm lí. Khi các em
mạnh dạn đưa ra những quan điểm, chính kiến của mình, chúng ta nên sẵn sàng
lắng nghe và tiếp nhận những ý kiến đó một cách tôn trọng.
- Và cuối cùng, qua tiết SHL là phải giáo dục đạo đức, rèn kĩ năng sống, kĩ năng
giao tiếp ứng xử cho học sinh bằng cách tích hợp lồng ghép giáo dục giới tính.
Đây cũng là một trong những cách mà theo tôi đổi mới tiết SHL hiệu quả nhất.
III. Những giải pháp đã tiến hành:
III.1. Chủ đợng nắm bắt tâm sinh lí học trò và có định hướng phù hợp cụ thể
9
TÍCH HỢP LỒNG GHÉP GIÁO DỤC GIỚI TÍNH CHO HỌC SINH LỚP 9 QUA TIẾT SINH HOẠT LỚP
- Trong khi GDGT chưa được đưa thành một mơn học, chưa có nội dung giảng
dạy cụ thể, tôi đã chủ động nắm bắt tâm sinh lí hs lớp mình chủ nhiệm, giảng
dạy để có định hướng phù hợp. Tơi có thể tranh thủ trò chuyện cùng các em để
biết được những băn khoăn hoặc sự tò mò của các em về vấn đề giới tính. Cũng
có khi nghe được một vài thơng tin từ các em về vấn đề này tôi cũng tìm hiểu để
biết được các em đang quan tâm tới điều gì. Từ đó tơi có biện pháp phù hợp,
linh hoạt nhưng rất tế nhị để chia sẻ cùng các em. Phương pháp này tôi áp dụng
với học sinh ở lớp 9A qua những hoạt động cụ thể sau:
III.1.1Lắng nghe , quan sát các biểu hện về GDGT trong học sinh
VD: -Khi vào lớp tôi thấy em H đã đánh B rất đau, thái độ đầy tức giận. Khi
lắng nghe tôi mới biết ngực H đang sưng đau, bạn đấm vào ngực , em không
chịu được nên nổi giận. Biết đây là dấu hiệu của t̉i dậy thì ở các em nên khi
trao đởi về vấn đề đó tơi đã tranh thủ lồng vào đó những kiến thức về giới tính
để các em hiểu đó là dấu hiệu bình thường khi các em ở t̉i trưởng thành. Bạn
B vì khơng biết chứ không phải cố ý làm như vậy. Các em đã hiểu ra ,thoải mái
hơn.Sau đó, nhiều em thấy tôi cởi mở nên đã không ngại hỏi hoặc chia sẻ những
chuyện kín đáo, tế nhị hơn nữa
III.1.2. Chủ đợng chia sẻ, trao đổi các vấn đề liên quan đến GDGT với học
sinh ở mọi nơi, mọi lúc.
- Khi biết có em trong lớp có biểu hiện u đương tơi đã chủ động hỏi các
em một cách thân mật: “dạo này còn u nữa khơng?”. Thường thì các em nói
“khơng có gì đâu ạ”, nhưng cũng có em trả lời “thơi rồi cơ ạ”. Những lúc đó tơi
chỉ nhắc nhở nhẹ nhàng và biết đây là vấn đề cần quan tâm nên tơi có kế hoạch
xây dựng thành chủ đề để GDGT cho các em.
- Tơi nhớ có lần, vào giờ ra chơi, tôi nán lại lớp làm vài việc nhỏ, tôi thấy các
em 9a bàn tán về chuyện trên mạng. Một bạn gái học lớ 9 phải nghỉ học vì đã
mang bầu sáu tháng do bị một người hàng xóm lợi dụng mà khơng hề biết. Tơi
nghe được nhiều ý kiến khác nhau. Sau đó, tơi đến gần và bày tỏ quan điểm của
mình để giúp các em và giúp các em trong một chủ đề mới về GDGT.
III.1.3. Trao đổi với phụ huynh cùng GDGT cho các em.
Trong các cuộc họp phụ huynh, tôi thường trao đổi để phụ huynh quan
tâm đến các biểu hiện trong tuổi mới lớn của các em. Nếu thấy em nào có biểu
hiện xem phim mát hay yêu đương, tôi trao đổi với gia đình để cùng quan tâm
và định hướng kịp thời. Năm học này , đầu năm, tôi thấy em QA lúc nào cũng
vui vẻ và tích cực học. Vậy mà đến giữa năm học, QA hay mệt mỏi, học hành
chểnh mảng. Tơi tìm hiểu ngun nhân và biết em này đang yêu một bsnj ở lớp
khác. Tôi đã trao đổi với gia đình em để cùng giúp em định hướng đúng.
III.1.4. Kết hợp với giáo viên bộ môn, các tổ chức trong nhà trường để cùng
GDGT cho các em
Tôi thường kết hợp với giáo viên bộ môn, tổng phụ trách đôi khi là cả các
bác bảo vệ trong trường để có nhiều nguồn thơng tin, cái nhìn đa chiều về các
biểu hiện liên quan đến giới tính ở các em.Năm học trước, nhờ hỏi bảo vệ
trường tôi đã biết em C hay đứng với bạn khác giới trên tầng ba, hoặc đi học rất
sớm để tâm sự. Tôi đã kết hợp với nhà trường và gặp cả hai em để nhắc nhở.
10
TÍCH HỢP LỒNG GHÉP GIÁO DỤC GIỚI TÍNH CHO HỌC SINH LỚP 9 QUA TIẾT SINH HOẠT LỚP
Nói tóm lại, nếu giáo viên muốn nắn bắt tâm lí các em thì phải quan tâm
đến các em thật sự. Thơng qua phụ huynh và các tở chức khác để có được nguồ
tin, dể nghe được những chuyện tưởng như ngoài lề nhưng giáo viên vẫn có thể
lồng vào đó những bài học GDGT rất phù hợp , rất hiệu quả.
III.2. Xây dựng cấu trúc một tiết sinh hoạt lớp và dự kiến thời gian lồng
ghép.
Ở đây qua nghiên cứu, tìm hiểu, tơi thấy có rất nhiều cách xây dựng giáo
án một tiết SHL.Tuy nhiên qua kinh nghiệm làm chủ nhiệm lớp trên 30 năm nay,
từ việcđổi mới, ứng dụng, thực hiện và thấy rất hiệu quả, phù hợp với đặc trưng
của một tiết SHL, tôi vẫn quyết đinh chọn xây dựng giáo án theo quy trình một
tiết SHL của trường Đai học sự phạm Hà Nội và dự kiến tích hợp lồng ghép ở
phần 3 –sinh hoạt chuyên đề với thời gian từ 10-20 phút. Cụ thể giáo án một
giờ SHL, tơi tiến hành và thực hiện theo quy trình như sau:
GIÁO ÁN SINH HOẠT LỚP – TUẦN …… – LỚP…….
(Tổng kết tuần …..
– Kế hoạch tuần ……. )
A. MỤC ĐÍCH YÊU CẦU
1. Sơ kết hoạt động tuần ……
- Nắm bắt tình hình lớp trong tuần (những việc đã đạt được và nh việc
chưa đạt được).
- Nhận xét đánh giá hoạt động của lớp trong tuần qua.
- Tuyên dương những cá nhân có thành tích trong tuần.
- Xử lý, chấn chỉnh những cá nhân vi phạm nội qui của lớp, của trường
2. Triển khai kế hoạch tuần ……..
3. Sinh hoạt chuyên đề ……………….
B. NỘI DUNG VÀ HÌNH THỨC
1.Nội dung :
- Báo cáo tổng kết tuần …..
- Đánh giá của giáo viên chủ nhiệm (tuyên dương, khen thưởng, phê bình,
giáo dục ..)
- Kế hoạch tuần ……..
- Sinh hoạt chuyên đề ……….
2. Hình thức –phương pháp (tùy chọn thep chuyên đề đặt ra)
- Thuyết trình, báo cáo, thơng báo, giải thích, thảo ḷn…..
- Lắng nghe, nhận xét tổng kết tuần …, thông báo kế hoạch tuần …..
- Giới thiệu, xem phim…..diến kịch, tiểu phẩm……hát làm thơ
C. CÔNG TÁC CHUẨN BỊ
1. Học sinh:
- Ban cán sự lớp sơ kết tình hình các mặt hoạt động của lớp theo phân
công của lớp của giáo viên.
- Bảng phụ, bút dạ, các phần chuẩn bị khác theo yêu cầu của nội dung
chuyên đề.
2. Giáo viên:
11
TÍCH HỢP LỒNG GHÉP GIÁO DỤC GIỚI TÍNH CHO HỌC SINH LỚP 9 QUA TIẾT SINH HOẠT LỚP
- Nắm bắt sơ lược tình hình của lớp trong tuần qua.
- Lên kế hoạch tuần …...
- Chuẩn bị kế hoạch sinh hoạt chuyên đề.
D.TIẾN TRÌNH LÊN LỚP
I. Ổn định lớp
- Kiểm tra sĩ số.
- Sinh hoạt văn nghệ ( Lớp trưởng điều khiển)
II. Nội dung sinh hoạt
Thời
gian
20phút
Nội dung
Hoạt động
của HS
Hoạt động 1: Sơ kết hoạt động Lớp trưởng
tuần .......
điều
1.Lớp trưởng báo cáo khiển
chung về tình hình hoạt động
của lớp:
- Số học sinh nghỉ học (có phép,
khơng phép trong tuần).
- Số học sinh đi muộn, nghỉ tiết
- Việc thực hiện nề nếp tác
phong của lớp.
- Điểm trừ thi đua của lớp trong
tuần qua (cụ thể từng buổi học,
số điểm trừ, lý do bị trừ điểm).
- Các hoạt động ngoại khóa
khác (những việc làm được,
những việc chưa làm được).
2.Lớp phó học tập báo cáo Lớp phó học
tình hình học tập của lớp (về tập
học tập chuẩn bị bài, học bài
,nề nếp học ..của lớp của các
thành viên...).
- Thống kê đánh giá giờ học của Lớp theo dõi,
giáo viên (số giờ tốt,khá).
lắng nghe
- Nhận xét chung về tình hình
học tập của lớp (ưu điểm, hạn
chế, nguyên nhân dẫn đến các
giờ khá ,lưu ý những trường
hợp HS tái phạm trong học tập,
biểu hiện chưa tốt ...).
- Đề xuất biện pháp (xử lí nếu
có )ý kiến, phương hướng, kế
hoach tuần tới .
Lớp phó văn
3. Lớp phó văn thể mĩ báo cáo thể mĩ
về nề nếp, vệ sinh, lao động,
12
Hoạt động của
GV
Theo
dõi,lắng
nghe và ghi nhận
.
Theo
dõi,lắng
nghe và ghi nhận
.
Theo
dõi,lắng
nghe và ghi nhận
TÍCH HỢP LỒNG GHÉP GIÁO DỤC GIỚI TÍNH CHO HỌC SINH LỚP 9 QUA TIẾT SINH HOẠT LỚP
các phong trào :
- Tình hình thực hiện nề nếp
trong tuần 1(đồng phục, chuyên
cần ,truy bài, thể dục giữa giờ,
chuyển tiết ,múa hát tập thể
cơng trình măng non...) - Tình
hình trực tuần vệ sinh lớp học
của tổ trực (nêu rõ buổi trực
nhật chưa tốt).
- Tình hình sắp xếp xe đạp của
lớp (nêu rõ buổi xe đạp không
ngay ngắn, nêu rõ tên học sinh
vi phạm).
- ưu điểm hạn chế :những học
sinh thực hiện tốt, chưa tốt ..
- Đề xuất biện pháp
4. Các tổ trưởng báo cáo hoạt
động cụ thể của tổ:
- Nêu cụ thể tên các bạn trong
tở đạt thành tích tốt, thành tích
đạt được .
- Nêu cụ thể tên các bạn trong
tổ vi phạm, hành vi vi phạm :
+ Không thuộc bài (điểm < 5)
+ Làm thiếu bài tập hoặc không
làm bài trước khi đến lớp ..
+Vi phạm các nội quy về : đồng
phục, đimuộn, nói chuyện
riêng, mất trật tự trong gìơ truy
bài, ra ngồi trong gìơ chuyển
tiết, khơng xếp hàng tập
trung.... đở rác không đúng nơi
quy định ....
5. Lớp trưởng tổng hợp và
nhận xét chung về việc thực
hiện kế hoạch tuần trước.Nêu
những ưu điểm (tuyên dương
cá nhân tập thể đạt thành tích
tốt ) nhượcđiểm.(nhắcnhở
độngviên ..)..hướng khắc phục
và đề xuất ý kiến, phương
hướng ,kế hoạch tuần tới.
6. Ý kiến của giáo viên chủ
nhiệm:
- GV nhận xét, đánh giá tình
13
.
Lớp theo dõi,
lắng nghe
Các tở trưởng :
Tổ 1
Tổ 2
Tổ 3
Theodõi,lắng
Tổ 4...
nghe và ghi nhận
Lớp theo dõi, .
lắng nghe
Ý kiến học
sinh : trình bày
rõ lí do vi phạm
.
Lớp
trưởng
tổng hợp các
nội dung
Lớp , cá nhân
lắng nghe,thảo
luận và cho ý
kiến .
Lớp theo dõi,
lắng nghe,ghi Nhận xét, tuyên
nhận,thực hiện. dương hs có
TÍCH HỢP LỒNG GHÉP GIÁO DỤC GIỚI TÍNH CHO HỌC SINH LỚP 9 QUA TIẾT SINH HOẠT LỚP
hình hoạt động của lớp trong
tuần qua; đánh giá tình hình
hoạt động của từng tổ; xếp loại
thi đua tổ.
- GV tuyên dương tổ xuất sắc,
tun dương học sinh có thành
tích xuất sắc.
- GV nhắc nhở, phê bình, đưa ra
biện pháp xử lý tở yếu kém và
học sinh vi phạm nội qui của
trường, của lớp.
5 phút
Cá nhân hs vi
phạm tự kiểm
điểm ,cố gắng
khắc phục phấn
đấu..
thành tích tốt
,nhắc nhở động
viên hs cần cố
gắng hơn, rút
kinh
nghiệm
..tuần tới.
Lớp theo dõi,
lắng nghe,ghi GV nhận xét
nhận,thực hiện.
Hoạt động 2: Triển khai kế Lớp lắng nghe, Thông báo,triển
hoạch tuần ..
thực
hiện khai kế hoạch
(Giáo viên)
nghiêm túc
Tiếp tục thi đua giữa các tổ
nhằm thúc đẩy tinh thần học
tập và nâng cao tính kỷ luật
của học sinh.
* Nề nếp, tác phong:
- Thực hiện nghiêm túc nội quy
nhà trường, ý thức tổ chức kỉ
luật của lớp.
- Tiếp tục củng cố lại nề nếp,
tác phong.
- Thực hiện tốt vấn đề vệ sinh
lớp học và hành lang của lớp.
Giữ gìn vệ sinh nhà trường.
* Học tập:
- Yêu cầu học sinh thường
xuyên học bài. Nghiêm túc
trong giờ học, đặc biệt là giờ
truy bài, khơng còn tình trạng
mất trật tự trong giờ học.
- Yêu cầu các cán sự bộ mơn
Tốn, Lí, Hóa, Tiếng Anh giám
sát theo dõi, động viên, nhắc
nhở giúp đỡ lẫn nhau trong học
tập để cùng tiến bộ và quy định
các buổi cụ thể cho từng bộ
môn.
14
TÍCH HỢP LỒNG GHÉP GIÁO DỤC GIỚI TÍNH CHO HỌC SINH LỚP 9 QUA TIẾT SINH HOẠT LỚP
* Công tác khác: Phổ biến
thông báo của Trường:
- Thi đua.
- Tiết học tốt.
- Vệ sinh.
- Thông báo các khoản tiền học.
10-20
phút
10-15
phút
5 phút
Hoạt đợng 3: Sinh hoạt Lớp phó văn Theo dõi ,giải
chun đề( Lớp phó văn thể mĩ thể mĩ
đáp thêm
Cả
lớp
nghe,thảo luận
đóng góp ,bở
-Lớp phó văn thể mĩ điều sung
khiển ,tởng hợp nhận xét các
phần trả lời
Cảlớp
nghe,
thảo ḷn đóng Gv tích hợp
-Giáo viên tích hợp lồng ghép
góp, rút kinh
nghiệm .
III.Kết thúc –củng cố và hướng dẫn các hoạt động tuần tới (1phút)
GVCN tởng kết và nhận xét,đánh giá tồn bộ b̉i sinh hoạt .
E.ĐÁNH GIÁ VÀ RÚT KINH NGHIỆM TIẾT SINH HOẠT
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
…………….....
III.3. Xây dựng phân phối chương trình các tiết SHL có tích hợp lồng ghép
giáo dục giới tính cho từng tháng.
Khi xây dựng khung phân phối chương trình giờ học này, tôi luôn đặt ra
và thực hiện nghiêm túc 4 yêu cầu hàng đầu:
+ Gắn với thực tế (cập nhật tình hình trong nước, xã hội, thế giới… )
+ Phù hợp đối với bản thân các em và có tác dụng giáo dục cao nhất .
+ Phù hợp với quy luật phát triển của tự nhiên xã hội.
+ Phù hợp với chủ điểm của từng tháng (có thể dựa vào chủ điểm của từng tháng
bộ môn HĐNGLL của lớp 9)
Tôi dự kiến tích hợp lồng ghép mỡi tháng 1 tiết (từ tháng 9/ 2016 đến tháng
3/2017) vì 2 tháng cuối năm để các em lớp 9 tập trung ôn thi. Một tháng thường
có 4 tiết SHL, tơi dự kiến lồng ghép GDGT vào tiết 2 hàng tháng để tránh trùng
các hoạt động khác hay rơi vào tuần 3 trong tháng như: 20/10, 20/11,22/12,
15
TÍCH HỢP LỒNG GHÉP GIÁO DỤC GIỚI TÍNH CHO HỌC SINH LỚP 9 QUA TIẾT SINH HOẠT LỚP
26/3. Cụ thể tơi xây dựng khung phân phối chương trình như sau (chỉ với các
tuần có tích hợp lồng ghép GDGT)
Tháng
9
Tiết
2
Tên chun đề
Giao tiếp ứng xử với bạn khác giới
10
2
Bình đẳng và tôn trọng các bạn gái
11
2
Những thay đổi của cơ thể ở t̉i dậy thì
12
2
1
2
2
2
3
2
Khám phá bản thân: Tại sao phải bảo vệ “cái tủ
lạnh” của bạn
Những tác hại của quan hệ tình dục sớm
Bạn đã làm gì cho những người phụ nữ thân u
của mình.
Tình bạn, tình u t̉i học trò
III.4. Tiến hành tích hợp lồng ghép giáo dục giới tính bằng các giải pháp cụ
thể qua từng tiết sinh hoạt lớp
III.4.1. Giải pháp thứ nhất: Tích hợp lồng ghép ngay từ việc xác định nội dung
lồng ghép vào mục đích yêu cầu của từng tiết học.
Việc lồng ghép giáo dục giới tính trong giờ SHL được thực hiện ngay ở
mục đích u cầu củ tiết học. Với mỡi tiết, giáo viên phải xác định nội dung
lồng ghép cụ thể. Đó là qua giờ SHL, nội dung tích hợp lồng ghép là gì? giáo
dục học sinh điều gì? Có xác định cụ thể nội dung ngay ở phần mục tiêu như vậy
thì việc tích hợp lồng ghép mới hiệu quả .
Thơng thường , một tiết SHL phải có mục đích yêu cầu cụ thể sau :
1. Sơ kết hoạt động trong tuần.
- Nắm bắt tình hình lớp trong tuần (những việc đã đạt được và nh việc
chưa đạt được).
- Nhận xét đánh giá hoạt động của lớp trong tuần qua.
- Tun dương những cá nhân có thành tích trong tuần.
- Xử lý, chấn chỉnh những cá nhân vi phạm nội qui của lớp,của trường.
2. Triển khai kế hoạch tuần kế tiếp .
3.Sinh hoạt chuyên đề (tùy thuộc vào tên chuyên đề để xác định mục tiêu cụ
thể)
Như chúng ta đều biết mỡi tháng thường có 4 tiết SHL. Do vậy tơi áp
dụng phương pháp tích hợp lồng ghép này cũng theo tiết học dự kiến trong phân
phối chương trình đã xây dựng ban đầu.Vì mỡi tiết SHL phần sinh hoạt dự kiến
tích hợp lồng ghép có thể vận dụng rất nhiều phương pháp khác nhau. Do vậy
với mỗi tiết, tôi đặt ra những nội dung cụ thể để hướng dẫn giáo dục học sinh,
điều chú ý là những nội dung này phải gắn với thực tế, phù hợp đối với bản thân
16
TÍCH HỢP LỒNG GHÉP GIÁO DỤC GIỚI TÍNH CHO HỌC SINH LỚP 9 QUA TIẾT SINH HOẠT LỚP
các em, phù hợp với quy luật của tự nhiên xã hội, có thể phù hợp với chủ điểm
của tháng. Từ các nội dung đó, tơi định hướng cho học sinh có những suy nghĩ,
kiến thức có liên quan đến vấn đề giới tính để các em hành động đúng.
Cụ thể, tơi tiến hành như sau:
Tháng
9
Tiết
thực hiện
Tên chuyên đề
Nội dung lồng ghép
Tiết 2
Giao
tiếp, -HS biết phân biệt cách giao tiếp, ứng xử
ứng xử với giữa bạn cùng giới với bạn khác giới
bạn khác giới - Thấy được cách giao tiếp, ứng xử đúng
mức, lịch sự với bạn khác giới.
- Thực hành giao tiếp , ứng xử với bạn
khác giới
Tiết 2
Bình đẳng và - HS hiểu được sự bình đẳng giữa nam và
tơn trọng các nữ
bạn gái
- Biết tôn trọng bạn gái
- Liên hệ bản thân
11
Tiết 2
Những thay - HS nhận biết được những thay đổi của
đổi của cơ thể cơ thể ở tuổi dậy thì
ở t̉i dậy thì - Cách chăm sóc và giữ gìn vệ sinh cá
nhân
- Liên hệ bản thân
12
Tiết 2
Khám
phá - Giáo dục đạo đức, rèn kĩ năng giao tiếp
bản thân: Tại ứng xử
sao phải bảo - Bài học bản thân.
vệ “cái tủ
lạnh”
của
bạn
1
Tiết 2
Những
tác HS thấy được những tác hại khơng nhỏ
hại của quan của việc có quan hệ tình dục sớm
hệ tình dục - Liên hệ bản thân.
sớm
2
Tiết 2
Bạn đã làm gì
chonhững
người phụ nữ
thân yêu của
mình ?
10
17
- Hiểu được ý nghĩa ngày 8-3 để từ đó xác
định được trách nhiệm bản thân mình làm
thế nào để mang lại niềm vui cho người
phụ nữ thân yêu nhất.
- Mở rộng: Trân trọng,yêu quýnhững
TÍCH HỢP LỒNG GHÉP GIÁO DỤC GIỚI TÍNH CHO HỌC SINH LỚP 9 QUA TIẾT SINH HOẠT LỚP
người bà, người mẹ, người chị, người
bạn ,người em…
3
Tiết 2
Tình bạn tình - Hiểu đúng, nhìn nhận đúng,đánh giá
u t̉i học đúng về tình bạn tình u t̉i học trò.
trò
- Biết xây dựng những tình bạn đẹp phù
hợp với lứa t̉i .
- Hiểu đúng, nhìn nhận đúng ,đánh giá
đúng về tình bạn tình u t̉i học trò.
- Biết xây dựng những tình bạn đẹp phù
hợp với lứa t̉i
III.4.2. Giải pháp thứ hai: Tích hợp lồng ghép ở việc lựa chọn các hình thức
thực hiện .
Tiết SHL có trở nên hấp dẫn, lơi cuốn, tạo hứng thú với học sinh hay
khơng chính là ở sự lựa chọn và đa dạng hóa các hình thức thực hiện. Học sinh
không chỉ được mở rộng tầm hiểu biết mà còn được làm quen với nhiều loại
hình hoạt động khác nhau, giúp các em phát triển các kĩ năng cơ bản và cần thiết
cho bản thân. Phải làm sao ở tiết SHL này, các em vừa học vừa chơi, được thể
hiện khả năng, cảm xúc thật của mình, được tiếp xúc với nhiều kênh hình bằng
nhiều giác quan, được nghe, được xem tranh ảnh, xem những đoạn phim ngắn...
Đặc biệt ở đây các em được thể hiện khả năng sáng tạo, bản lĩnh và sự tự tin,
năng khiếu của bản thân như được hát, múa, đóng kịch, ngâm thơ, vẽ tranh,
được trình bày suy nghĩ bản thân trước mọi người, được chia sẻ những điều khó
nó một cách tự nhiên nhất. Chính vì vậy mà tơi ln cố gắng đa dạng hóa các
hình thức hoạt động để tạo nên một giờ SHL vui tươi, sôi nổi, phong phú, phát
huy tối đa và hiệu quả năng lực của học sinh.
Trong mỡi tiết SHL, để tích hợp lồng ghép giáo dục giới tính, tơi thường
kết hợp nhiều hình thức hoạt động.Với các hình thức hoạt động phong phú đa
dạng chắc chắn kích thích và lơi cuốn học sinh phát huy tính tự giác, tự chủ,
mạnh dạn, bản lĩnh . Đặc biệt qua mỗi tiết học các em sẽ tự rút ra cho mình
những bài học cần thiết, bở ích trong cuộc sống. Các hình thức mà tơi thường
vận dụng vào các tiết SHL là:
+ Xem tranh
+ Xem tư liệu
+ Hát
+ Sưu tầm thơ, đọc thơ
+ Sắm vai trong các tiểu phẩm
+ Sưu tầm tư liệu
+ Hái hoa dân chủ
+ Kể chuyện
18
TÍCH HỢP LỒNG GHÉP GIÁO DỤC GIỚI TÍNH CHO HỌC SINH LỚP 9 QUA TIẾT SINH HOẠT LỚP
+ Trao đổi, tọa đàm...
Tơi áp dụng các hình thức này ở các tiết SHL cụ thể sau :
Tháng Tiết thực hiện
Tên chuyên
đề
Hình thức thực hiện
- Trao đổi, thảo luận.
9
Tiết 2
10
Tiết 2
11
Tiết 2
12
Tiết 2
1
Tiết 2
2
Tiết 2
3
Tiết 2
Giao
tiếp,
ứng xử với - Trao đổi, thảo luận, trắc nghiệm vui,
bạn khác giới đóng tiểu phẩm…
Bình đẳng và
tôn trọng các
bạn gái
Những thay
đổi của cơ thể
ở tuổi dậy thì
Xem phim, nghiên cứu các bài viết,đọc
những câu chuyện về bác Giáp, trao đởi,
thảo ḷn
Đóng kịch, diến tiểu phẩm, hát, múa…
ngâm thơ, sáng tác truyện ….
Nghiên cứu các bài viết, cập nhật các số
liệu ..sưu tầm tài liệu tranh ảnh, trao đổi,
bày tỏ quan điểm …
Xem phim
Khám
phá Nghiên cứu các bài viết, cập nhật
bản thân: Tại các số liệu, sưu tầm tại liệu tranh
sao phải bảo ảnh..trao đổi, bày tỏ quan điểm…
vệ “cái tủ
lạnh”
của
bạn
Những
tác - Xem phim, đọc truyện, trao đổi, bày tỏ
hại của quan quan điểm …
hệ tình dục - Xem phim, đọc truyện, trao đổi, bày tỏ
sớm
quan điểm …
Bạn đã làm gì -Đóng kịch, diến tiểu phẩm, tình huống
cho
những ,hát, múa… ngâm thơ, sáng tác truyện.
người phụ nữ
thân yêu của
mình ?
Tình
bạn, - Trao đổi, bày tỏ quan điểm …
tình yêu tuổi - Trao đổi, bày tỏ quan điểm …
học trò
III.4.3. Giải pháp thứ ba: Tích hợp lồng ghép ở việc chuẩn bị cho từng tiết
SHL.
Đây là một công việc vô cùng quan trọng bởi tiết học này thành công hay
không phụ thuộc rất lớn vào công tác chuẩn bị này. Đối với những giờ học như
19
TÍCH HỢP LỒNG GHÉP GIÁO DỤC GIỚI TÍNH CHO HỌC SINH LỚP 9 QUA TIẾT SINH HOẠT LỚP
thế này thì đây là khâu chiếm 50% của sự thành công.Luôn xác định điều đó mà
trước mỡi tiết học, tơi đều lên kế hoach chuẩn bị khoảng một tuần, phân công
công việc cụ thể, từ sự chuẩn bị của giáo viên cho đến học sinh. Mục đích của
việc làm này, tơi muốn giáo dục các em, bất kì làm một việc gì cũng phải chuẩn
bị trước bởi có sự chuẩn bị như vậy chúng ta mới chủ động, tự tin, hoàn thành
tốt mọi cơng việc và đó cũng là một trong những lí do dấn đến sự thành cơng.
Như chúng ta đều biết, một tiết SHL bình thường phải chuẩn bị như sau:
* Giáo viên:
- Nắm bắt sơ lược tình hình của lớp trong tuần qua.
- Lên kế hoạch tuần 2.
- Sinh hoạt chuyên đề
* Học sinh: Ban cán sự lớp(cũ) sơ kết tình hình các mặt hoạt động của lớp theo
phân công của lớp, của giáo viên.
-Bảng phụ, bút dạ..các phần chuẩn bị khác theo yêu cầu của giáo viên .
Ở đây, tôi đã cố gắng cùng các em mỗi tiết SHL chuẩn bị thật kĩ các nội
dung để tích hợp lồng ghép gíáo dục nếp sống thanh lịch văn minh. Sự chuẩn bị
này phải công phu đa dạng bởi mục đích là để giáo dục. Cụ thể tơi tiến hành như
sau:
Tháng
9
Tiết thực
hiện
Tiết 2
Tên chuyên
đề
Chuẩn bị của giáo viên và học sinh
* Giáo viên :
Giao
tiếp, - Cách giao tiếp, ứng xử với bạn khác giới
ứng xử với - Thơ liên quan đến giớ tính…
bạn
khác - Một số hình ảnh về cách cư xử đẹp và chưa
giới
đẹp trong HS
* Học sinh:
- Một số tiết mục văn nghệ.
- Bài viết,ý kiến trao đổi của bản thân
* Giáo viên
- Một số bài tập trắc nghiệm vui về cách
giao tiếp, ứng xử.
- Giấy A4 và bút.
* Học sinh:
-Một số bài viết về bản thân
20
TÍCH HỢP LỒNG GHÉP GIÁO DỤC GIỚI TÍNH CHO HỌC SINH LỚP 9 QUA TIẾT SINH HOẠT LỚP
10
Tiết 2
11
Tiết 2
12
1
Tiết 2
Tiết 2
Bình đẳng
và tôn trọng
các bạn gái
* Giáo viên :
- Tài liệu về quyền bình đẳng giới .
- Câu chuyện, con số trong thực tế về bình
đẳng và chưa bình đẳng giới
* Học sinh:
- Một số tiết mục văn nghệ.
- Bài viết,ý kiến trao đởi về tơn trọng bạn
gái, bình đẳng giới và chưa bình đẳng giới
trong cuộc sống thường ngày mà em đã
chứng kiến
* Giáo viên
- Cần tôn trọng bạn gái
- Thực hiện bình đẳng giới trong trường, lớp
- Cách hạn chế thiếu bình đẳng giới trong gia
đình, ngồi xã hội
* Giáo viên :
Những thay - Khái niệm về t̉i dậy thì.
đởi của cơ
thể ở t̉i * Học sinh:
dậy thì
- Truyện,tranh ảnh về t̉i dậy thì nam và
nữ
- Câu hỏi trắc nghiệm về những thay đổi
của cơ thể ở t̉i dậy thì
Khám phá
bản
thân:
Tại sao phải
bảo vệ “cái
tủ lạnh” của
bạn
Những tác
hại
của
quan hệ tình
dục sớm
* Giáo viên :
- Cách chăm sóc, giữ gìn cơ thể ở t̉i dậy
thì
* Giáo viên :
- Bài báo về : Hãy phải bảo vệ “cái tủ
lạnh” của bạn( Báo Nhi đồng)
- Cung cấp kiến thức về : Cơ chế sản sinh
tinh trùng ở nam giới
* Học sinh:
- Trình bày kiến thức ở mơn sinh học về bộ
phận sinh dục nam
- Sưu tầm câu chuyện quà tặng cuộc sống
* Giáo viên:
- Tại sao các em nam không nên mặc quần
sịp cả ngày?
* Giáo viên :
- Chuyện về một số đời vua trong lịch sử
có t̉i thọ thấp
- Khái niệm quan hệ tình dục
* Học sinh:
21
TÍCH HỢP LỒNG GHÉP GIÁO DỤC GIỚI TÍNH CHO HỌC SINH LỚP 9 QUA TIẾT SINH HOẠT LỚP
2
Tiết 2
3
Tiết 2
- Sưu tầm những câu chuyện về hiện tượng
mang thai sớm trong thực tế
- Chuyện về cuộc sống của những nguười
mang thai sớm mà em biết
* Giáo viên
- Những tác hại của quan hệ tình dục sớm
* Giáo viên :
Bạn đã làm
- Bảng tóm tắt ý nghĩa ngày 8-3.
gì
cho
- Các bài hát bài thơ, truyện kể. .. đoạn
những
người phụ phim về mẹ về cô giáo
nữ thân yêu
- Máy chiếu
của mình ?
* Học sinh:
- Sưu tầm tranh ảnh, câu chuyện về mẹ
về cô.
- Sưu tầm các bài thơ bài hát về mẹ về cô.
- Hoa tặng cô giáo và các đại biểu nữ…
- Tặng phẩm cho các bạn gái. ..
* Giáo viên :
Tình
bạn,
- Câu chuyện về tình bạn, tình u t̉i
tình u t̉i học trò .
học trò .
- Tình huống….bài tập trắc nghiệm
* Học sinh:
- Cảm nghĩ, câu chuyện sưu tầm
* Học sinh:
- Cảm nghĩ, câu chuyện sưu tầm
III.4.4. Giải pháp thứ tư: Tích hợp lồng ghép bằng những hành động việc
làm cụ thể qua từng tiết học.
Sau khi xác định nội dung lồng ghép ở phần mục đích yêu cầu, lựa chọn
các hình thức hoạt động và chuẩn bị cho từng tiết SHL, tôi hướng học sinh cách
hành động. Đây là bước quan trọng nhất để giáo dục đạo đức và rèn các kĩ năng
cho học sinh. Qua mỗi giờ SHL phần sinh hoạt chuyên đề, tôi định hướng, gợi ý
để học sinh từ nhận thức đến hành động cụ thể. Các em xác định được mình đã,
đang và sẽ phải làm gì, hành động, việc làm cụ thể ra sao, giao tiếp, ứng xử như
thế nào trước các sự việc, các tình huống, các thơng tin, các tư liệu phim ảnh…
không chỉ vừa được tiếp nhận ở trên lớp mà còn ở mọi nơi, mọi lúc để thể hiện
mình là những học sinh đã được trang bị kiến thức về giới tính.
Tôi áp dụng giải pháp này ở các tiết SHL cụ thể như sau :
22
TÍCH HỢP LỒNG GHÉP GIÁO DỤC GIỚI TÍNH CHO HỌC SINH LỚP 9 QUA TIẾT SINH HOẠT LỚP
Tháng 9: Tiết 2
(Dự kiến dành thời gian cho phần sinh hoạt chuyên đề là 20 phút)
Thời
gian
Nội dung
Hoạt động của HS
Sinh hoạt chuyên đề: Giao Cả lớp tham gia
tiếp, ứng xử với bạn khác
giới
Hoạt động
của GV
Theodõi, giải
đáp thêm
*Lớp phó văn thể mĩ :
Tở chức cho các bạn thảo
luận về :
Cá nhân trình bày
- Nhiệm vụ của học sinh Hs khác góp ý kiến
THCS.
- Hành trang của học sinh
THCS .
*Giáo viên (Tích hợp
lồng ghép)
Giáo viên
Bước 1: Hướng dẫn học
sinh tìm hiểu thế nào là
giao tiếp, ứng xử với bạn
khác giới?
- Giao tiếp là trò chuyện, - HS tự do phát biểu
trao đổi, chia sẻ, tâm sự
những vấn đề cùng quan
với bạn khác giới
-Nghe, ghi nhận
- Ứng xử: Là lời nói, thái
độ, cử chỉ... với bạn khác
giới
Bước 2:
- Bản thân em đã giao tiếp, - HS tự do phát biểu
ứng xử với bạn khác giới hoặc có thể trình bày
ntn ?
bằng bài viết cụ thể .
Giáo viên giúp học sinh
rút ra bài học cho bản thân
sau đó liên hệ mở rộng ->
23
TÍCH HỢP LỒNG GHÉP GIÁO DỤC GIỚI TÍNH CHO HỌC SINH LỚP 9 QUA TIẾT SINH HOẠT LỚP
-Học sinh nhớ ,rút ra
bài học, liên hệ.
*Hiểu được cách giao
tiếp ứng xử với bạn
khác giới.
*Cần biết giao tiếp,
ứng xử với bạn khác
giới một cách lịch sự ?
*Tự xác định trách
nhiệm bản thân: Tế
nhị ,lịch sự đúng mức
trong giao tiếp
Ảnh minh họa (Sinh hoạt chuyên đề: Giao tiếp, ứng xử với bạn khác giới)
Tháng 10: Tiết 2
(Dự kiến dành thời gian cho phần sinh hoạt chuyên đề là 20 phút)
24
TÍCH HỢP LỒNG GHÉP GIÁO DỤC GIỚI TÍNH CHO HỌC SINH LỚP 9 QUA TIẾT SINH HOẠT LỚP
Thời
gian
Nội dung
Hoạt động của HS
Hoạt động
của GV
Sinh hoạt chuyên đề :
Bình đẳng và tơn trọng
các bạn gái
8-10
*Lớp phó văn thể mĩ :
phút
Cả lớp tham gia
Tổ chức cho các bạn trao
6-8 đổi thảoluận về bình đẳng
và tơn trọng các bạn gái
phút
Theo dõi ,giải
đáp thêm
Giáo viên
Cá nhân trình bày kết
quả
*Giáo viên (Tích hợp Hs khác góp ý kiến
lồng ghép)
Bước 1: Tơi tở chức cho Cá nhân trình bày
học sinh làm trắc nghiệm Hs khác góp ý kiến
vui để hiểu về bình đẳng
và tơn trọng các bạn gái.
(bài tập trắc nghiệm bên
dưới )
Học sinh nhớ, rút ra
Bước 2: Khi biết cần tôn bài học, liên hệ.
trọng các bạn gái, em đã và * Nhận thấy cần phải
tơn trọng các bạn gái
sẽ làm gì ?
* Từ đó biết trân trọng,
Giáo viên giúp học sinh rút bảo vệ các bạn gái khi
ra bài học cho bản thân sau cần thiết.
đó liên hệ mở rộng ->
Ảnh minh họa (Sinh hoạt chuyên đề : Bình đẳng và tôn trọng các bạn gái )
25
