Phân tích tư duy biện luận

TƯ DUY BIỆN LUẬN

December 31, 2020

YÊU CẦU ĐỒ ÁN
I. Phân tích tồn bộ các luận cứ trong bài báo và vẽ biểu đồ cho các luận cứ
đó
II. Đánh giá tất cả các luận cứ trong bài báo. Liệu các luận cứ đó có thuyết
phục hay khơng?
III. Hình thành một luận cứ của riêng mình về vấn đề đang được nói tới. Liệu
ta có ủng hộ kết luận của bài báo hay khơng? Vì sao?
Link bài báo đính kèm: />
1


TƯ DUY BIỆN LUẬN

December 31, 2020

Tác hại của môi trường ảnh hưởng đến cuộc sống con người:
1. Tác hại của ô nhiễm môi trường gây hại cho não
NO2 (khí thải của xăng) là (1) một trong những thành phần gây ơ nhiễm khơng khí có
khả năng làm chậm phát triển tâm lý ở trẻ em mới sinh. (2) Phụ nữ mang thai khi tiếp
xúc với khơng khí ơ nhiễm có thể làm thay đổi chức năng não và làm giảm mức IQ ở
trẻ em được sinh ra. Ví dụ như (3) thủy ngân gây độc cho tế bào não, làm rối loạn
thần kinh, mangan gây ra các khiếm khuyết về thần kinh. (4) Phụ nữ mang thai khi
phơi nhiễm cadmium có thể làm giảm nhận thức ở trẻ, đặc biệt là về ngôn ngữ, khả
năng thực hiện và phát triển nhận thức chung.
2. Tác động tiêu cực đến khả năng sinh sản
(1) Các chất gây ơ nhiễm mơi trường có thể gây rối loạn nội tiết tố và can thiệp vào
hoạt động của các hormone kiểm soát sự tăng trưởng, phát triển và khả năng sinh

sản. (2) Các chất hóa học độc hại này làm tác động đến các thụ thể estrogen,
androgen và progesterone. Điều này (3) sẽ dẫn đến các vấn đề bất thường về sinh
sản ở người và động vật, chẳng hạn như sinh non, sảy thai, dị tật bẩm sinh, số
lượng tinh trùng thấp và ung thư tuyến tiền liệt. Tác hại của ơ nhiễm khơng khí (4)
cũng ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng tinh dịch. Một số nghiên cứu ở nam giới
cho thấy (5) khi tiếp xúc ơ nhiễm khơng khí ở mức độ cao có thể làm giảm chất
lượng và số lượng tinh trùng.
3. Tác hại của ô nhiễm môi trường gây ung thư
Các vật chất hạt (PM) là (1) một trong những thành phần chính gây ơ nhiễm
khơng khí được phân loại là chất gây ung thư nhóm 1 ở con người. (2) Bạn tiếp
xúc với khơng khí ơ nhiễm trong thời gian dài là nguyên nhân trực tiếp gây
ra ung thư phổi. (3) Các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOC) trong khơng khí
cũng là một trong những chất có thể gây ung thư. (4) VOC có thể xuất hiện ở
nồng độ cao hơn trong nhà từ các sản phẩm, vật liệu gia dụng như sơn, thảm,
chất tẩy rửa, thuốc trừ sâu…
2


TƯ DUY BIỆN LUẬN

December 31, 2020

4. Ơ nhiễm mơi trường khơng khí gây kháng insulin
Tình trạng ơ nhiễm khơng khí là (1) một trong những nguyên nhân hàng đầu
gây kháng insulin và tiểu đường tuýp 2. (2) Nồng độ cao của các bụi mịn làm suy
yếu khả năng chuyển hóa năng lượng và cân bằng nội môi glucose. (3) Bên
cạnh đó, các chất ơ nhiễm khơng khí có khả năng kích hoạt tình trạng viêm, làm
thúc đẩy bệnh tiểu đường và lưu trữ chất béo.
5. Tác hại của ô nhiễm môi trường gây bệnh thận
Thận (1) là bộ phận trên cơ thể rất dễ bị ảnh hưởng bởi các hóa chất độc hại

trong môi trường. Mặc dù (2) thận chỉ nhận khoảng 25% lưu lượng máu từ tim,
nhưng lượng lớn hóa chất và thuốc trong tuần hồn cơ thể đều được chuyển
đến thận. (3) Khi thận hình thành nước tiểu sẽ tích tụ các chất ơ nhiễm độc hại
trong dịch ống. (4) Từ đó, nồng độ chất ơ nhiễm tích tụ đến mức độ cao sẽ làm
tăng khả năng chấn thương mơ trong thận.

I. Phân tích tồn bộ các luận cứ trong bài báo và vẽ biểu đồ
cho các luận cứ

1. Tác hại của ô nhiễm môi trường gây hại cho não
•

GT1 : (2) Phụ nữ mang thai khi tiếp xúc với khơng khí ơ nhiễm có thể làm thay
đổi chức năng não và làm giảm mức IQ ở trẻ em được sinh ra.

•

GT2 : Ví dụ như (3) thủy ngân gây độc cho tế bào não, làm rối loạn thần kinh,
mangan gây ra các khiếm khuyết về thần kinh.

•

GT3 : (4) Phụ nữ mang thai khi phơi nhiễm cadmium có thể làm giảm nhận
thức ở trẻ, đặc biệt là về ngôn ngữ, khả năng thực hiện và phát triển nhận
thức chung.

•

KL : NO2 (khí thải của xăng) là (1) một trong những thành phần gây ơ nhiễm
khơng khí có khả năng làm chậm phát triển tâm lý ở trẻ em mới sinh.

3


TƯ DUY BIỆN LUẬN

December 31, 2020

(3)

(2)

(4)
(1)

2. Tác động tiêu cực đến khả năng sinh sản
•

GT1: (2) Các chất hóa học độc hại này làm tác động đến các thụ thể
estrogen, androgen và progesterone.

•

GT2: Điều này (3) sẽ dẫn đến các vấn đề bất thường về sinh sản ở người
và động vật, chẳng hạn như sinh non, sảy thai, dị tật bẩm sinh, số lượng
tinh trùng thấp và ung thư tuyến tiền liệt.

•

GT3: Tác hại của ơ nhiễm khơng khí (4) cũng ảnh hưởng tiêu cực đến
chất lượng tinh dịch.

•

GT4: Một số nghiên cứu ở nam giới cho thấy (5) khi tiếp xúc ơ nhiễm
khơng khí ở mức độ cao có thể làm giảm chất lượng và số lượng tinh
trùng.

•

KL: (1) Các chất gây ơ nhiễm mơi trường có thể gây rối loạn nội tiết tố và
can thiệp vào hoạt động của các hormone kiểm soát sự tăng trưởng, phát
triển và khả năng sinh sản.
(2)

(4)

(3) + (5)

(1)
4


TƯ DUY BIỆN LUẬN

December 31, 2020

3. Tác hại của ô nhiễm mơi trường gây ung thư
•

GT1: Các vật chất hạt (PM) là (1) một trong những thành phần chính gây

ơ nhiễm khơng khí được phân loại là chất gây ung thư nhóm 1 ở con
người.

•

GT2: (3) Các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOC) trong khơng khí cũng là
một trong những chất có thể gây ung thư.

•

GT3: (4) VOC có thể xuất hiện ở nồng độ cao hơn trong nhà từ các sản
phẩm, vật liệu gia dụng như sơn, thảm, chất tẩy rửa, thuốc trừ sâu…

•

KL: (2) Bạn tiếp xúc với khơng khí ơ nhiễm trong thời gian dài là nguyên
nhân trực tiếp gây ra ung thư phổi.
(4)
(3) + (1)

(2)
4. Ơ nhiễm mơi trường khơng khí gây kháng insulin
•

GT1 : (2) Nồng độ cao của các bụi mịn làm suy yếu khả năng chuyển hóa
năng lượng và cân bằng nội mơi glucose.

•

GT2 : (3) Bên cạnh đó, các chất ơ nhiễm khơng khí có khả năng kích hoạt

tình trạng viêm, làm thúc đẩy bệnh tiểu đường và lưu trữ chất béo.

•

KL : Tình trạng ơ nhiễm khơng khí là (1) một trong những nguyên nhân
hàng đầu gây kháng insulin và tiểu đường tuýp 2.
(2) + (3)

(1)
5. Tác hại của ô nhiễm môi trường gây bệnh thận
5


TƯ DUY BIỆN LUẬN
•

December 31, 2020

GT1 : Thận (1) là bộ phận trên cơ thể rất dễ bị ảnh hưởng bởi các hóa
chất độc hại trong mơi trường.

•

GT2 : Mặc dù (2) thận chỉ nhận khoảng 25% lưu lượng máu từ tim, nhưng
lượng lớn hóa chất và thuốc trong tuần hồn cơ thể đều được chuyển đến
thận.

•

GT3 : (3) Khi thận hình thành nước tiểu sẽ tích tụ các chất ơ nhiễm độc

hại trong dịch ống.

•

KL : (4) Từ đó, nồng độ chất ơ nhiễm tích tụ đến mức độ cao sẽ làm tăng
khả năng chấn thương mô trong thận.
(1)
(2) + (3)
(4)

II.

Đánh giá tất cả các luận cứ trong bài báo. Liệu các luận cứ
đó có thuyết phục hay khơng?
•

Các luận cứ trong bài là luận cứ tốt, dễ hiểu, có tính quy nạp mạnh.

•

Cụ thể : Những giả thuyết trong các luận cứ được đưa ra nhất quán
với kết luận, bao gồm nhiều dẫn chứng cụ thể và chặc chẽ. Kết luận
đúng do các giả thyết đưa ra đúng.

6


TƯ DUY BIỆN LUẬN

December 31, 2020

III. Hình thành một luận cứ của riêng mình về vấn đề đang
được nói tới. Liệu ta có ủng hộ kết luận của bài báo hay
khơng? Vì sao?
Như chúng ta đã thấy, mơi trường bị ô nhiễm đã, đang và sẽ gây ảnh hưởng xấu
đến sức khỏe của con người trong từng phút, từng giây. Không chỉ liên quan vấn
đề về sức khỏe, môi trường ô nhiễm còn kéo theo hệ lụy như gây ra sự mất cân
bằng sinh thái. Từ đó xảy ra những ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống, kinh
tế và xã hội của chúng ta.
Gần đây, theo các thống kê của Bộ Y Tế và thông tin báo đài, càng ngày càng có
nhiều những ca bệnh ung thư xuất hiện với tần suất dày đặc hơn trước. Đi kèm
theo đó là các thông tin về môi trường bị ô nhiễm hay tình trạng biến đổi khí hậu.
Nơi thì hạn hán kéo dài gây mất mùa và đồng ruộng tiêu điều. Chỗ thì bão lũ gây
bao tổn thất thiệt hại về người và của.
Chúng em hoàn toàn đồng ý với kết luận của bài báo. Ngay từ bây giờ, chúng ta
nên có ý thức bảo về môi trường. Điều này không chỉ giúp cuộc sống hiện tại
chúng ta trở nên tươi đẹp hơn mà về lâu dài còn dành cho các thế hệ tương lai
mai sau. Hãy hành động vì một màu xanh của trái đất.

7