Phân tích quan niệm của chủ nghĩa mác – lênin về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân giai cấp công nhân hiện nay còn đảm nhận sứ mệnh lịch sử đó không giải thích và chứng minh

lOMoARcPSD|11379211

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
-----------✯

----------

BÀI TẬP LỚN
ĐỀ TÀI: Phân tích quan niệm của Chủ nghĩa Mác – Lênin về sứ mệnh
lịch sử của giai cấp công nhân? Giai cấp cơng nhân hiện nay cịn đảm nhận sứ
mệnh lịch sử đó khơng? Giải thích và chứng minh.
Sinh viên: Vũ Đại Dương
Mã sinh viên: 11201005
Lớp: Quản trị dịch vụ du lịch và lữ hành 62B.
Lớp học phần: Chủ nghĩa xã hội khoa học(121)_41
GVHD: cô Nguyễn Thị Lê Thư

Hà Nội –10/ 2021


lOMoARcPSD|11379211

Mục Lục
MỞ ĐẦU.................................................................................................................2
I.

SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN..............................2
1.

Khái niệm giai cấp công nhân.....................................................................2

2.

Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân......................................................3
2.1 Nội dung cơ bản sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân.......................3
2.2 Điều kiện quy định và thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân5

II.
1.
hiện nay

Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân ngày nay.....................................7
So sánh giai cấp công nhân truyền thống thế kỉ XIX và giai cấp công nhân
7
1.1. Điểm tương đồng.....................................................................................7
1.2. Điểm khác biệt........................................................................................8

2.

Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân hiện nay.......................................9
2.1. Giai cấp công nhân hiện nay....................................................................9
2.2. Nội dung của mệnh lịch sử của giai cấp công nhân hiện đại.................10

KẾT LUẬN...........................................................................................................12
TÀI LIỆU KHAM KHẢO...................................................................................12

1


lOMoARcPSD|11379211

MỞ ĐẦU
C.Mác có nhiều nhận định về giai cấp cơng nhân, Đảng Cộng sản, những đặc
trưng, điều kiện và một số nhân tố khác nữa của quá trình hình thành xã hội Xã hội chủ
nghĩa và xã hội Cộng sản chủ nghĩa. Bối cảnh hiện nay cũng đã xuất hiện một số tình
huống đặt vấn đề hoặc làm nảy sinh nhu cầu bổ sung, phát triển những quan niệm của
Mác.
Tính phức tạp của việc nghiên cứu là ở chỗ, hình thái này chưa tới, tất cả các dữ
liệu để tư duy lại đều đang vận động và thay đổi. Và có thể, có những cái chưa đúng hiện
nay nhưng sẽ đúng trong tương lai. Cái hiện nay chưa xuất hiện khơng phải là nó khơng
thể xuất hiện... Với quan niệm rằng, chủ nghĩa Mác chỉ có thể được bảo tồn và làm giàu
một cách sáng tạo trong thời đại ngày nay, trên cơ sở những thành tựu mới của cách mạng
khoa học - kỹ thuật hiện đại và đánh giá đúng những thay đổi lớn của thế giới. Và cũng
như bất kỳ môn khoa học nào, chủ nghĩa Mác không phải khơng có những dự báo cần
được bổ sung nhận thức mới.
Do còn hạn chế về kiến thức nên trong bài viết của em sẽ không thể tránh khỏi các
sai sót. Kính mong các thầy cơ chỉ bảo để bải viết của em thêm chính xác và sâu sắc.
Em xin chân thành cảm ơn.
NỘI DUNG CHÍNH
I.

SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN
Theo chủ nghĩa Mác – Lênin giai cấp công nhân là giai cấp tiên tiến nhất và cách

mạng nhất, là lực lượng xã hội duy nhất có sứ mệnh lịch sử
Sứ mệnh lịch sử là sự tổng qt của giai cấp cơng nhân thơng qua chính đảng tiền
phong, giai cấp công nhân tổ chức, lãnh đạo nhân dân lao động đấu tranh xóa bỏ các chế
độ người bóc lột người, xóa bỏ chủ nghĩa tư bản, giải phóng giai cấp cơng nhân nhân dân
lao động khỏi mọi sự áp bức, nghèo nàn, lạc hậu xây dựng xã hội cộng sản chủ nghĩa văn
minh

2


lOMoARcPSD|11379211

1. Khái niệm giai cấp công nhân
Marx và Engels đã sử dụng nhiều từ để diễn tả giai cấp công nhân như giai cấp vô
sản, giai cấp vô sản hiện đại, giai cấp cơng nhân hiện đại,…. Đó là những cụm từ cùng chỉ
chung về giai cấp công nhân, là con đẻ của nền đại công nghiệp tư bản chủ nghĩa, địa diện
cho lực lượng sản xuất tiên tiến.
Dù diễn đạt bằng nhiều cách nhưng giai cấp công nhân vẫn được xác định qua các
phương diện:
 Kinh tế xã hội: Giai cấp công nhân là chủ hể của nền sản xuất đại công nghiệp, là
những người lao động trực tiếp hay gián tiếp vận hành các công cụ sản xuất có tính
chất cơng nghiệp ngày càng hiện đại và xã hội hóa cao. Phương thức lao động có
đặc điểm: sản xuất bằng máy móc, lao động có tính xã hội hóa cao, năng suất cao
và tạo ra của cải vật chất cho xã hội.
 Chính trị-xã hội:
Giai cấp cơng nhân là sản phẩm của quá trình phát triển tư bản chủ nghĩa-xã hội dựa trên
cơ sở chế độ làm thuê. Bởi không sở hữu tư liệu sản xuất nên người công nhân phải bán
sức lao động để sống và bị giai cấp tư sản bóc lột giá trị thặng dư. Qua đó nảy sinh mâu
thuẫn lợi ích giữa giai cấp công nhân và tư sản. Lao động sống của công nhân là nguồn
gốc của giá trị thặng dư và sự giàu có của gai cấp tư sản cũng chủ yếu nhờ vào việc bóc
lột giá trị thặng dư.
Qua những phương diện nguyên cứu về giai cấp công nhân, Marx và Engels đã
khái quát được những đặc điểm của giai cấp công nhân:
 Lao động bằng phương thức công nghiệp với đặc trưng cơng cụ lao động là máy
móc, năng suất lao động cao và q trình lao động mang tính xã hội hóa cao.
 Là sản phẩm của nền sản xuất cơng nghiệp, là chủ thể của q trình sản xuất hiện
đại. Do đó, giai cấp cơng nhân là đại diện của lực lượng sản xuất, phương thức sản

xuất tiên tiến, là nhân tố quyết định sự phát triển của xã hội.
 Mang phẩm chất về tính tổ chức, kỉ luật lao động, tinh thần hợp tác và tâm lí lao
động công nghiệp.

3


lOMoARcPSD|11379211

Qua đó giai cấp cơng nhân hội ngộ các phẩm chất cần thiết để nắm vai trò lãnh
đạo
2. Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
2.1

Nội dung cơ bản sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp cơng nhân chính là nhiệm vụ mà giai cấp

công nhân phải thực hiện với tư cách là giai cấp tiên phong, là lực lượng đi đầu trong
cuộc cách mạng xác lập hình thái kinh tế-xã hội cộng sản chủ nghĩa. Sứ mệnh lịch sử của
giai cấp công nhân: Thông qua đội tiền phong là Đảng Cộng sản, giai cấp công nhân tổ
chức lãnh đạo nhân dân đấu tranh để giải phóng mình và giải phóng tồn xã hội khỏi mọi
áp bức, bất cơng, xoá bỏ chủ nghĩa tư bản và các chế độ áp bức, bóc lột, bất cơng để xây
dựng chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản trên phạm vi toàn thế giới.
Chủ nghĩa Marx đã viết: “Thực hiện sự nghiệp giải phóng thế giới ấy-đó là sứ
mệnh lịch sử của giai cấp vô sản hiện đại.”
Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân được chia thành 3 nội dung cơ bản
 Kinh tế: giai cấp công nhân là lực lượng sản xuất cơ bản sản xuất ra của cải vật
chất cho xã hội mới - xã hội chủ nghĩa.
Là nhân tố chính trong lực lượng sản xuất, giai cấp công nhân sản xuất ra của cải vật chất
ngày đáp ứng nhu cầu của xã hội, từ đó giai cấp công nhân tạo ra tiền đề vật chất-kỹ thuật

của xã hội mới.
Tính xã hội hóa cao của giai cấp cơng nhân địi hỏi quan hề sản xuất mới, tiêu biểu cho
lợi ích chung của tồn xã hội. Giai cấp cơng nhân đại biểu cho lợi ích chung của xã hội,
giai cấp cơng nhân phấn đấu cho lợi ích chung của tồn xã hội, chỉ khi đạt được lợi ích
chung của xã hội thì lợi ích chân chính của giai cấp cơng nhân mới hồn thành.
 Chính trị-xã hội: dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản, giai cấp công nhân giành
chính quyền, xây dựng nhà nước mới của nhân dân.
Giai cấp công nhân cùng nhân dân lao động dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng Sản, tiến
hành cách mạng chính trị để lật đổ chính quyền thống trị của gia cấp tư sản, xóa bỏ chế độ
bóc lột, áp bức, giành chính quyền về tay giai cấp cơng nhân và nhân dân lao động. Từ đó

4


lOMoARcPSD|11379211

thiết lập nhà nước kiểu mới, mang bản chất giai cấp công nhân, quyền dân chủ và làm chủ
xã hội của đại đa số nhân dân.
Nhà nước của giai cấp công nhân và nhân dân lao động cải tạo xã hội cũ và tổ chức xây
dựng lại xã hội mới, phát triển kinh tế, văn hóa, xây dựng nền chính trị dân chủ-pháp
quyền, quản lí kinh tế-xã hội và tổ chức đời sống xã hội phục vụ quyền và lợi ích của
nhân dân lao động, thực hiện dân chủ, công bằng, bình đẳng, tiến bộ, theo lý tưởng và
mục tiêu của chủ nghĩa xã hội.
 Văn hóa-tư tưởng: giai cấp cơng nhân xây dựng một xã hội cơng bằng, bình đẳng;
xây dựng nền văn hóa, con người mới với tư tưởng, đạo đức xã hội chủ nghĩa…
Cải tạo xã hội cũ và xây dựng xã hội mới dựa trên hệ giá trị mới: lao động, cơng bằng,
dân chủ, bình đẳng và tự do.
Cách mạng về văn hóa, tư tưởng bao gồm cải tạo cái lỗi thời lạc hậu, xây dựng cái mới
tiến bộ, văn minh. Đấu tranh để khắc phục ý thức hệ tư sản và các tàn dư của hệ tư tưởng
cũ; phát triển văn hóa tư tưởng theo xã hội chủ nghĩa.

2.2

Điều kiện quy định và thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
Điều kiện khách quan: sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân không phải do ý

muốn chủ quan của giai cấp công nhân hoặc do sự áp đặt của các nhà tư tưởng mà do
những điều kiện khách quan quy định. Giai cấp công nhân là giai cấp cách mạng, biểu
tượng cho lực lượng sản xuất hiện đại, phương thức sản xuất tiên tiến, là biểu tượng của
tương lai, của xu thế phát triển của lịch sử
 Thứ nhất, là do địa vị kinh tế của giai cấp công nhân quy định. Giai cấp công nhân
là đại diện cho phương thức sản xuất tiên tiến và lực lượng sản xuất hiện đại mang
trình độ xã hội hóa cao. Nền sản xuất hiện đại với xu thế xã hội hóa mạnh mẽ hiện
nay đang tạo ra “tiền đề thực tiễn tuyệt đối cần thiết” cho sự nghiệp xây dựng xã
hội mới. Giai cấp công nhân là sản phẩm và chủ thể của nền đại công nghiệp; sản
xuất vật chất là chủ yếu; do đó, là giai cấp quyết định sự tồn tại và phát triển của xã
hội. Trong chủ nghĩa tư bản, xét từ địa vị chính trị giai cấp cơng nhân là đối tượng
bị bóc lột trực tiếp và nặng nề nhất nên họ có tinh thần cách mạng triệt để và là giai
cấp cách mạng nhất.
5


lOMoARcPSD|11379211

 Thứ hai là do đặc điểm chính trị xã hội của giai cấp cơng nhân quy định. Q trình
dân chủ hóa trong đời sống tư bản chủ nghĩa là hệ quả của xu thế xã hội hóa sản
xuất và là kết quả của đấu tranh vì dân chủ và tiến bộ xã hội của giai cấp công
nhân và nhân dân lao động, cũng tạo ra điều kiện thuận lợi để giai cấp công nhân
tập dượt và từng bước thực hiện sứ mệnh của mình. Sự thống nhất cơ bản về lợi
ích của giai cấp cơng nhân với lợi ích của nhân dân lao động cũng tạo ra điều kiện
để hiện thực hóa đặc điểm này. Trong cuộc đấu tranh ấy vị trí của giai cấp cơng

nhân là giai cấp thống trị về chính trị, lãnh đạo tồn xã hội thơng qua đội tiên
phong của mình là Đảng cộng sản.
 Thứ ba là do mâu thuẫn cơ bản của chủ nghĩa tư bản quy định. Q trình sản xuất
mang tính xã hội hóa cao làm cho mâu thuẫn cơ bản trong lịng phương thức sản
xuất tư bản chủ nghĩa; đó là mâu thuẫn giữa tính chất xã hội hóa ngày càng cao của
lực lượng sản xuất với tính chất tư hữu của quan hệ sản sản xuất. Mâu thuẫn cơ
bản của phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa thể hiện ra về mặt xã hội là mâu
thuẫn cơ bản giữa các giai cấp công nhân và tư sản. Giải quyết mâu thuẫn là động
lực chính của cuộc đấu tranh giai cấp hiện đại và giai cấp cơng nhân chính là lực
lượng xã hội có sứ mệnh lịch sử ấy.
Điều kiện chủ quan:
 Sự phát triển của bản thân giai cấp công nhân: với tư cách là chủ thể thực hiện
sứ mệnh lịch sử, sự phát triển của giai cấp cơng nhân là điều kiện tất yếu; là
q trình phát triển tự giác, chủ động. Sự phát triển của giai cấp được thể hiện
trên các phương diện: về chất và về lượng.
 Đảng cộng sản là điều kiện chủ quan quan trọng nhất để giai cấp công nhân
thực hiện thắng lợi sứ mệnh lịch sử: giai cấp công nhân tổ chức được một chính
đảng của mình thể hiện sự trưởng thành về chính trị, tư tưởng và tổ chức để
thực hiện sứ mệnh lịch sử. Những người cộng sản thấm nhuần những điều kiện,
tiến trình và kết quả chung của phong trào vô sản. Mục tiêu của Đảng là thực
hiện nội dung chính trị trong sứ mệnh lịch sử của giai cấp cơng nhân. Tính chất
6


lOMoARcPSD|11379211

tiền phong trong thực tiễn và lý luận, tính tổ chức khoa học và chặt chẽ của
Đảng xác định đây là người lãnh đạo, là hạt nhân của giai cấp công nhân. Sự
lãnh đạo đúng đắn của Đảng về chiến lược, sách lược, tổ chức và tư tưởng là
điều kiện đảm bảo cho giai cấp cơng nhân hồn thành sứ mệnh lịch sử toàn thế

giới.
 Thực hiện khối liên minh giai cấp giữa cơng nhân với nơng dân, trí thức; vươn
lên nắm ngọn cờ dân tộc và thực hiện chủ nghĩa quốc tế của giai cấp công nhân
là những điều kiện chủ quan để tăng cường sức mạnh của giai cấp cơng nhân:
Đó là sự thống nhất về tư tưởng, ý chí và đồn kết, hợp tác hành động của giai
cấp cơng nhân trên tồn thế giới đã được liên hiệp lại để chống chủ nghĩa tư
bản toàn cầu và xây dựng hình thái kinh tế - xã hội cộng sản chủ nghĩa trên thế
giới. Cơ sở kinh tế của chủ nghĩa quốc tế đó trước tiên xuất phát từ tính chất xã
hội hóa của sản xuất hiện đại. Do sự phát triển nhanh chóng của cơng nghiệp
hiện đại với quy mơ mở rộng và trình độ cơng nghệ ngày càng cao đã “nối liền
tất cả các dân tộc trên trái đất lại với nhau” và phụ thuộc vào nhau. Chủ nghĩa
quốc tế của giai cấp công nhân về cơ bản thống nhất với lợi ích chính đáng của
các dân tộc và nó cũng đối lập với các biểu hiện tiêu cực của chủ nghĩa dân tộc.
II.

Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân ngày nay
1. So sánh giai cấp công nhân truyền thống thế kỉ XIX và giai cấp công nhân hiện nay
So với thế kỉ XIX, về bản chất giai cấp cơng nhân khơng có nhiều sự chuyển biến.

Nhưng do hồn cảnh kinh tế, xã hội, chính trị đã có nhiều sự thay đổi nên giai cấp cơng
nhân cũng có nhiều sự khác biệt so với giai cấp công nhân truyền thống ở thế kỉ XIX để
phù hợp với điều kiện lịch sử hiện tại.
1.1.

Điểm tương đồng

Giai cấp cơng nhân vẫn là lực lượng sản xuất chính của xã hội, là người trực tiếp
hay gián tiếp vận hành máy móc, thiết bị để tạo ra của cải vật chất. Công nhân và nhân
dân lao động chiếm phần đa số và tạo ra phần lớn của cải vật chất trong cả xã hội xưa và
nay.

7


lOMoARcPSD|11379211

Giai cấp công nhân không sở hữu tư liệu sản xuất, phải bán sức lao dộng của mình
để kiếm sống. Sức lao động của giai cấp công nhân tạo ra giá trị thặng dư cho xã hội
nhưng bị giai cấp tư bản bóc lột giá trị thặng dư. Từ đó hình thành mâu thuẫn giữa giai
cấp tư bản và giai cấp công nhân.
Trong các phong trào Cộng Sản, giai cấp công nhân là lực lượng đi đầu trong cuộc
đấu tranh về dân sinh, dân chủ và tiến bộ xã hội, đóng vai trị nịng cốt trong việc xây
dựng một xã hội tốt đẹp hơn.
1.2.

Điểm khác biệt

 Về xuất thân của người công nhân
Giai cấp công nhân truyền thống của thế kỷ XIX là giai cấp lao động, làm thuê thường
có xuất thân chủ yếu từ nông dân, thợ thủ công nghiệp và nơng thơn.
Do có sự đơ thị hóa mạnh mẽ từ những năm 60 của thế kỉ XX, giai cấp công nhân hiện
nay được bổ sung 1 lực lượng đơng đảo có xuất thân từ đơ thị, các thành phố.
 Xu hướng “trí tuệ hóa” tăng nhanh
Gắn liền với cách mạng khoa học và công nghệ hiện đại, với sự phát triển kinh tế tri
thức, công nhân hiện đại có xu hướng trí tuệ hóa. Hiện nay đã xuất hiện những khái
niệm mới là “cơng nhân trí thức”, “cơng nhân áo trắng” với ý nghĩa lao động trình độ
cao. Những cơng nhân thế hệ mới có hiếu biết sâu rộng về tri thức và kỹ năng nghề
nghiệp cao.
Công nhân ngày nay được đào tạo theo quy chuẩn và thường xuyên được học tập thêm
về nghề nghiệp để đáp ứng sự thay đổi nhanh chóng của cơng nghệ trong sản xuất.
Hao phí lao động này nay được tính cả hao phí trí lực và hao phí cơ bắp. Do vậy

những nhu cầu về vật chất cũng như nhu cầu về tinh thần cũng ngày càng gia tăng và
phong phú hơp, yêu cầu về chất lượng hưởng thụ cũng nâng cao. Nhưng cũng chính vì
giá trị trí tuệ trong những sản phẩm cao hơn, chủ nghĩa tư bản có sự bóc lột tinh vi
hơn, dễ dàng lôi kéo nhân dân lao động.
Ta có thể thấy rằng giai cấp cơng nhân hiện đại là sự tổng hợp của nhiều thành phần
trong xã hội. Ngồi những người cơng nhân lao động cơ bắp truyền thống tại các nhà
máy, giai cấp công nhân hiện nay có sự góp mặt của nhiều thành phần trong xã hội.
8


lOMoARcPSD|11379211

Những sinh viên đi làm thêm, y tá bác sĩ, kĩ sư điều hành,…. cũng đứng vào hàng ngũ
giai cấp cơng nhân hiện đại. Chính lực lượng cơng nhân trí thức này trở thành nịng
cốt của giai cấp cơng nhân, không đơn thuần dựa vào sức mạnh cơ bắp của cơng nhân
truyền thống
 Xu hướng “trung lưu hóa” gia tăng
Chủ nghĩa tư bản trong thời đại mới đã có những biện pháp điều hóa mâu thuẫn xã
hội. Người cơng nhân ngày nay đã được tham gia vào sở hữu 1 phần tư liệu sản xuất
qua chế độ cổ phần hóa. Về hình thức, họ từ giai cấp “vơ sản” nay trở thành “trung
lưu” nhưng về thực chất, giai cấp công nhân nắm giữ lượng tư liệu sản xuất không
đáng kể, không đủ để tham gia vào quyết định hay hưởng lợi tức tử cổ phần. Qua đó
việc sở hữu cổ phần lại trở thành công cụ để tư bản chủ nghĩa bóc lột mạnh mẽ hơn.
 Là giai cấp giữ vai trò lãnh đạo, Đảng Cộng Sản-đội tiền phong của giai cấp
cơng nhân, giữ vai trị cầm quyền trong q trình xây dựng chủ nghĩa xã hội ở 1
số quốc gia xã hội chủ nghĩa
Từ nhà nước Xô-viết, nhà nước xã hội chủ nghĩa đầu tiên ra đời, giai cấp công nhân và
nhân dân lao động đã trở thành giai cấp lãnh đạo giành chính quyền và xây dựng nhà
nước xã hội chủ nghĩa ở nhiều nơi trên thế giới: Liên Xô và Đồng Âu những năm 6080; Việt Nam, Trung Quốc,….
2. Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân hiện nay

2.1. Giai cấp công nhân hiện nay
Giai cấp cơng nhân hiện nay đã có sự phát triển rõ rệt về cả 2 phương diện: về chất
và về lượng:
 Sự phát triển về lượng của giai cấp công nhân bao gồm sự phát triển số lượng,
tỷ lệ và cơ cấu… phù hợp với yêu cầu của sản xuất công nghiệp hiện đại và cơ
cấu kinh tế. Thông qua sự phát triển về lượng có thể thấy được trình độ, quy
mơ của cơng nghiệp hóa và sự chuẩn bị về lượng của giai cấp công nhân để
thực hiện sứ mệnh lịch sử của mình.
 Sự phát triển về chất của giai cấp công nhân được thể hiện trên hai mặt: năng
lực làm chủ công nghệ hiện đại và ý thức giác ngộ giai cấp, ý thức dân tộc. Là
9


lOMoARcPSD|11379211

lực lượng sản xuất hiện đại, năng lực làm chủ công nghệ hiện đại của công
nhân xác nhận vị thế đại diện cho phương thức sản xuất tiên tiến, vì họ là giai
cấp thường trực của xã hội hiện đại gắn liền với những tiến bộ của sản xuất
công nghiệp ngày càng hiện đại. Là chủ thể của sứ mệnh lịch sử, giai cấp cơng
nhân cần phải đạt tới trình độ giác ngộ cao về chính trị, trước hết ở trình độ
giác ngộ về giai cấp; phải hiểu biết ở tầm lý luận về “mình là gì và cần phải
làm gì với lịch sử” được tập trung trong nhận thức về sứ mệnh lịch sử của giai
cấp công nhân. Trong xã hội hiện đại, giai cấp công nhân cũng là đại biểu cho
lợi ích chân chính của dân tộc; cùng với dân tộc để giải quyết những nhiệm vụ
lịch sử trong quá trình phát triển của quốc gia dân tộc - đó là phẩm chất chính
trị cần được tu dưỡng với giai cấp cơng nhân và chính đảng của nó.
 Qua sự phát triển của giai cấp công nhân, những cơng nhân hiện đại trở thành
nịng cốt của của giai cấp cơng nhân, là nguồn sức mạnh chính của cách mạng.
Ở các nước xã hội chủ nghĩa, công nhân đã trở thành giai cấp lãnh đạo cách mạng
thông qua đội tiên phong là Đảng Cộng sản (ở các nước TBCN cơng nhân vẫn phải tiếp

tục đấu tranh). Qua q trình cách mang, giai cấp công nhân đã trưởng thành hơn trong
cơng cuộc đấu tranh. Khơng cịn bằng con đường đấu tranh bạo lực, giai cấp công nhân
hiện đại tiến hành con đường cách mạng tổng hợp trên nhiều phương diện, đa dạng hơn,
lớn mạnh hơn.
2.2. Nội dung của mệnh lịch sử của giai cấp công nhân hiện đại
 Kinh tế:
Thông qua vai trị của giai cấp cơng nhân trong q trình sản xuất với cơng nghệ hiện đại,
năng suất, chất lượng cao, đảm bảo cho phát triển bền vững, sứ mệnh lịch sử của giai cấp
công nhân đối với sự phát triển xã hội ngày càng thể hiện rõ, bởi sự phát triển sản xuất
của chủ nghĩa tư bản trong thế giới ngày nay với sự tham gia trực tiếp của giai cấp công
nhân và các lực lượng lao động- dịch vụ trình độ cao lại chính là nhân tố kinh tế- xã hội
thúc đẩy sự chin muồi các tiền đề của chủ nghĩa xã hội trong lòng chủ nghĩa tư bản. Đó
lại là điều kiện để phát huy vai trị chủ thể của giai cấp cơng nhân trong cuộc đấu tranh vì
dân sinh, dân chủ, tiến bộ xã hội và chủ nghĩa xã hội.
10


lOMoARcPSD|11379211

Mặt khác, mâu thuẫn lợi ích cơ bản giữa giai cấp công nhân với giai cấp tư sản cũng ngày
càng sâu sắc ở từng quốc gia và trên phạm vi tồn cầu. Tồn cầu hóa hiện nay vẫn mang
đậm tính chất tư bản chủ nghĩa với những bất công và bất bình đẳng xã hội lại thúc đẩy
cuộc đấu tranh chống chế độ bóc lột giá trị thặng dư trên phạm vi thế giới, phấn đấu cho
việc xác lập một trật tự xã hội mới cơng bằng và bình đẳng, đó là từng bước thực hiện sứ
mệnh lịch sử của giai cấp cơng nhân trong kinh tế- xã hội.
 Chính trị-xã hội:
Ở các nước tư bản chủ nghĩa, mục tiêu đấu tranh trực tiếp của giai cấp công nhân và lao
động là chống bất cơng và bất bình đẳng xã hội. Mục tiêu lâu dài là giành chính quyền về
tay giai cấp công nhân và nhân dân lao dộng, được nêu rõ trong Cương lĩnh chính trị của
các Đảng Cộng sản đã trở thành Đảng cầm quyền, nội dung chính trị- xã hội của sứ mệnh

luchj sử giai cấp công nhân là lãnh đạo thành công sự nghiệp đổi mới, giải quyết thành
công các nhiệm vụ trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, đặc biệt là xây dựng Đảng
cầm quyền trong sạch vững mạnh, thực hiện thành cơng sự nghiệp cơng nghiệp hóa, hiện
đại hóa, đưa đất nước phát triển nhanh và bền vững.
 Văn hóa-tư tưởng:
Thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân trong điều kiện thế giới ngày nay trên
lĩnh vực văn hóa, tư tưởng trước hết là cuộc đấu tranh ý thức hệ, Đó là cuộc đấu tranh
giữa chủ nghĩa xã hội với chủ nghĩa tư bản. Cuộc đấu tranh này đang diễn ra phức tạp và
quyết liệt, nhất là trong nền kinh tế thị trường phát triển với những tác động mặt trái của
nó. Mặt khác, khi hệ thống xã hội chủ nghĩa thế giới tan rã, phong trào cách mạng thế giới
đang phải vượt qua những thoái trào tạm thời thì niềm tin vào lý tưởng xã hội chủ nghĩa
cũng đứng trước những thử thách càng làm cho cuộc đấu tranh tư tưởng lý luận trở nên
phức tạp và gay gắt hơn.
Song các giá trị đặc trưng cho bản chất khoa học và cách mạng của giai cấp công nhân,
của chủ nghĩa xã hội vân mang ý nghĩa chỉ đạo, định hướng trong cuộc đấu tranh của giai
cấp công nhân và quần chúng lao động, chủ nghĩa tư bản và lựa chọn con đường xã hội
chủ nghĩa của sự phát triển xã hội.

11


lOMoARcPSD|11379211

Các giá trị như lao động, sáng tạo, công bằng, dân chủ, bình đẳng, tự do vẫn là những giá
trị được nhân loại thừa nhận và phấn đấu thực hiện. Trên thực tế, các giá trị mà nhân loại
hướng tới đều tương đồng với các giá trị lý tưởng, mục tiêu của giai cấp công nhân.
Không chỉ ở các nước xã hội chủ nghĩa mà ở nhiều nước tư bản chủ nghĩa cuộc đấu tranh
của giai cấp công nhân và nhân dân lao động vì những giá trị cao cả đó đã đạt được nhiều
tiến bộ xã hội quan trọng.
Đấu tranh để bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng Cộng sản, giáo dục nhận thức và củng cố

niềm tin khoa học đối với lý tưởng, mục tiêu của chủ nghĩa xã hội cho giai cấp công nhân
và nhân dân lao động, giáo dục và thực hiện chủ nghĩa quốc tế chân chính của giai cấp
cơng nhân trên cơ sở phát huy chủ nghĩa yêu nước và tinh thần dân tộc chính là nội dung
sứ mệnh lịch sử của giai cấp cơng nhân hiện nay về văn hóa tư tưởng.
KẾT LUẬN
Những nhận định của C.Mác về các vấn đề liên quan tới sự ra đời của hình thái
kinh tế - xã hội cộng sản dù sao cũng là những dự báo. Sinh thời, chính bản thân C.Mác
và Ph.Ăngghen cũng đã nhiều lần điều chỉnh các nhận định của mình và khuyên hậu thế
nên có tinh thần tiếp thu có phê phán khi đến với học thuyết của các ông. Phát hiện ra
những điểm cần bổ sung điều chỉnh không phải là để phủ nhận lý luận chủ nghĩa xã hội
khoa học mà là để tiếp tục hiện thực hóa nó một cách có lý trí trong điều kiện hiện nay.
Bổ sung những nhận thức mới phù hợp với bối cảnh mới là yêu cầu tự nhiên của sự
phát triển học thuyết Mác, theo đúng tinh thần khoa học và cách mạng của nó.
TÀI LIỆU KHAM KHẢO
 Giáo trình Chủ nghĩa Xã hội Khoa học
 Wikipedia


12