Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược tống (1075 1077) (10)

KIỂM TRA BÀI CU
Hãy nối thời gian ở cột A với sự kiện ở cột B sao
cho đúng với các sự kiện quan trọng thời Lý?
Thời gian (A)

Sự kiện (B).

1) 1009

a) Lê Hoàn mất

2) 1005

b) Lê Long Đĩnh qua đời

3) 1042

c) Lý Thái Tổ dời đô từ Hoa Lư
về Đại La (Thăng Long)

4) 1054

d) Nhà Lý ban hành Luật “Hình
thư”

5) 1010

e) Nhà Lý đổi tên nước là Đại
Việt.

BÀI 11: CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG
QUÂN XÂM LƯỢC TỐNG(1075 - 1077)
TIẾT 14: I. GIAI ĐOẠN THỨ NHẤT (1075)
1. Nhà Tống âm mưu xâm lược nước ta:
a. Âm mưu:
Những khó khăn mà nhà Tống gặp phải giữa
thế kỉ XI là gì? Để giải quyết khó khăn đó, nhà
Tống đã làm gì?


Tống Thần Tơng trắng trợn
nói: “Sau khi Giao Chỉ (Đại Việt)
thua, hãy đặt thành quận, huyện mà
cai trị và hãy sung cơng của cải” và
nếu thắng được Đại Việt thì “thế
Tống sẽ tăng và các nước Liêu - Hạ
sẽ phải kiêng nể” .
(Dẫn theo Đại cương lịch sử Việt
Nam, T.1)


Nhà Tống xâm lược nước
ta nhằm mục đích gì?
a. Âm mưu:
- Để giải quyết tình hình khó khăn trong
nước.


b. Hành động:

Để thực hiện âm mưu
nói trên nhà Tống đã có
những hành động gì?

LƯỢC ĐỒ NHÀ TỐNG ÂM MƯU XÂM LƯỢC ĐẠI VIỆT


b. Hành động:
- Xúi giục Cham-pa đánh lên từ phía
Nam;
- Phía Bắc nhà Tống ngăn cản việc trao
đổi, bn bán giữa hai nước, dụ dỗ các
tù trưởng dân tộc.


2. Nhà Lý chủ động tiến cơng để phịng vệ:
a. Sự chuẩn bị của nhà Lý:
Đứng trước âm mưu xâm lược của nhà
Tống, nhà Lý đã chuẩn bị đối phó như thế
nào?

- Cử Lý Thường Kiệt làm tổng chỉ huy.
- Cho quân đội luyện tập, canh phòng
suốt ngày đêm.
- Đánh trả các cuộc quấy phá làm thất
bại âm mưu dụ dỗ của nhà Tống.

Lý Thường Kiệt tên thật là Ngô Tuấn (1019–1105) người làng
An Xá, huyện Quảng Đức, thuộc khu vực phía nam hồ Tây
trong thành Thăng Long. Tổ tiên Lý Thường Kiệt nhiều đời
làm quan nên ông tinh thông thao lược, lại có tài thơ văn. Ơng
để lại cho hậu thế nhiều tác phẩm có giá trị, tiêu biểu nhất là
bài thơ "Nam quốc sơn hà". Năm 23 tuổi, ông đã được bổ làm
Hồng mơn chi hậu rồi thăng đến chức Thái úy. Ông thường
ngày ở cạnh vua, lo việc can gián vua giúp vua trong ngồi.
Ơng có cơng rất lớn trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất
nước: phá Tống, bình Chiêm, dẹp tan phản loạn...
Vì có cơng, ơng được ban "quốc tính", mang họ vua (do đó có
họ tên là Lý Thường Kiệt), và liên tục được phong tước đến
Thái úy. Tháng 6 năm 1105, Thái úy Lý Thường Kiệt mất, thọ
86 tuổi. Vua Lý Nhân Tông ban chức Nhập nội điện đơ tri
kiểm hiệu thái úy bình chương quân quốc trọng sự, tước Việt
quốc công, đời đời ghi nhớ công lao.


Cham - Pa

Lý Thường Kiệt đánh bại quân Cham - Pa


b. Cuộc tấn cơng để phịng vệ:

5000 qn

101075

Chú giải:

Qn bộ nhà Lý tấn công
Quân thủy nhà Lý tấn công
Quân Lý bao vây
Quân Lý rút
Nơi tập kết quân Tống

LƯỢC ĐỒ TẤN CÔNG SANG ĐẤT TỐNG (1075-1076)


42 ngày
gĐ
Tôn

ản

g Kiệt
n
ờ
ư
Lý Th

Lược đồ cuộc tấn công để tự vệ của nhà Lý


b. Cuộc tấn cơng để phịng vệ:
* Diễn biến.
-10/1075, Lý Thường Kiệt và Tông Đản chỉ huy hơn 10 vạn
quân thuỷ, bộ chia làm 2 đạo tiến vào đất Tống.
-Lý Thường Kiệt cho yết bảng nói rõ cuộc tiến cơng để tự vệ
 

* Kết quả: Sau 42 ngày, đêm quân ta làm chủ thành Ung
Châu, tướng giặc phải tự tử.
* Ý nghĩa: Làm chậm lại cuộc tấn công xâm lược của nhà
Tống, phía ta có thêm thời gian để chuẩn bị đối phó.


Câu 1: Vì sao nói đây là cuộc tấn cơng để tự vệ chứ
không phải là cuộc tấn công để xâm lược?
Câu 2: Hãy tìm nét độc đáo trong cách đánh giặc của
Lý Thường Kiệt? Ý nghĩa của nó?
Câu 1:
- Khi tấn cơng qn ta yết
bảng nói rõ mục đích tấn
cơng của mình: “tự vệ”
- Chỉ tấn cơng vào các căn
cứ quân sự mà địch chuẩn
bị làm nơi tập kết để sang
xâm lược nước ta.
- Khi đạt được mục tiêu,
quân ta nhanh chóng rút về
nước.

Câu 2:
-Lý Thường Kiệt đã thực
hiện chủ trương “tấn công
trước để tự vệ”
- Làm cho quân Tống hoang
mang bị động và gặp khó
khăn trong việc chuẩn bị
xâm lược nước ta, buộc phải

kéo dài thời gian.
- Quân dân ta tăng thêm lịng
tự tin và có thêm thời gian
chuẩn bị kháng chiến.



a. Đánh 2 nước Hạ - Liêu
b. Đánh Champa để mở rộng
lãnh thổ
c. Đánh Đại Việt để giải
quyết khó khăn trong nước
d. Tất cả biện pháp trên

Để giải quyết khó khăn
của mình giữa thế kỷ XI
nhà Tống đã làm gì?


Để thực hiện âm mưu
đánh chiếm Đại Việt, nhà
Tống có chủ trương gì?
A. Xúi giục Cham-pa đánh
lên từ phía Nam
B. Ngăn cản viêc buôn bán
giữa 2 nước Việt - Tống
C. Dụ dỗ các tù trưởng
người dân tộc ở dọc biên giới
D. Tất cả các ý trên

Để ổn định biên giới phía Nam vị vua
nào cùng Lý Thường Kiệt tấn công
Cham-pa?
A. Lý Thái Tổ
B. Lý Thái Tông
C. Lý Thánh Tông
D. Lý Thế Tông


CÂU 4
Việc chủ động tấn công để tự vệ của Lý
Thường Kiệt có ý nghĩa gì?
A. Làm thay đổi kế hoạch xâm lược nước
ta của nhà Tống
B. Làm chậm lại cuộc tiến cơng xâm lược
của nhà Tống
C. Ta có thời gian chuẩn bị tốt hơn cho
cuộc kháng chiến
D. Các câu b,c đúng


* Em hãy hoàn thành bảng thống kê dưới đây về
cuộc tấn công của quân ta vào đất Tống?
Đường tiến
quân
Đường bộ

Chỉ huy
Thân Cảnh

Phúc và
Tơng Đản

Lý Thường
Đường thủy Kiệt

Vị trí

Kết quả

Châu Ung
Sau 42
ngày, quân
Châu Khâm nhà Lý hạ
thành Ung
Châu Liêm =>
Châu
Châu Ung


LƯỢC ĐỒ CUỘC TẤN CÔNG TỰ VỆ CỦA NHÀ LÝ
42 ngày

ản
Đ
g
Tôn

Lý

iệt
K
g
n
Thườ

Dựa vào lược đồ, em hãy
tường thuật diễn biến cuộc
tập kích của quân ta vào đất
Tống?


HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ.
- Trả lời câu hỏi 1,2, SGK/ 40
- Chuẩn bị: Bài 11: II. GIAI ĐOẠN THỨ HAI (1076 1077)
+ Trình bày diễn biến cuộc chiến đấu trên phòng tuyến
Như Nguyệt của nhân dân ta theo lược đồ.
+ Nêu những nét độc đáo trong cách đánh giặc của Lý
Thường Kiệt?
+ Vì sao nhân dân ta chống Tống thắng lợi? Ý nghĩa
lịch sử của chiến thắng này?