25 lí luận và báo chí trước yấu cầu mới

TIỂU LUẬN
MƠN: LỊCH SỬ LÝ LUẬN BÁO CHÍ VIỆT NAM

ĐỀ TÀI:

LÝ LUẬN VÀ BÁO CHÍ TRƯỚC YÊU CẦU MỚI


I. MỞ ĐẦU
Trong tiến trình phát triền của lịch sử văn hố nhân loại, báo chí là một
hiện tượng xã hội. Báo chí ra đời nhằm đáp ứng nhu cầu thơng tin, giao tiếp,
giải trí và nhận thức của con người. Từ khi báo chí xuất hiện cho đến nay, báo
chí ln năng động trong việc phản ánh hiện thực đa dạng, sinh động và ln
phát triển. Báo chí là một bộ phận không thể thiếu trong đời sống tinh thần
của con người trong xã hội.
Trong sự phát triển của Báo chí Việt Nam, song song với nó có sự ra
đời và phát triển của khoa học nghiên cứu về báo chí học hiện đại. Khơng
những tạo dựng diện mạo các vấn đề nghiên cứu của lý luận báo chí Việt Nam
mà cịn có chức năng tổng kết, nghiên cứu lý luận, phương pháp hoạt động,
kinh nghiệm vận hành của các phương tiện thơng tin đại chúng trong hồn
cảnh lịch sử xã hội nhất định. Do đó, Đảng và nhà nước chi đạo, định hướng
hoạt động báo chí, rồi tiếp theo là do nhu cầu bồi dưỡng, đào tạo đội ngũ báo
chí, hoạt động nghiên cứu lý luận báo chí ra đời, hình thành và phát triển. Đặc
biệt được Đăng và nhà nước quan tâm đến công tác tư tưởng, lý luận báo chí
tạo điều kiện cho lý luận báo chí ngày càng phát triển.

2


II. NỘI DUNG
Cơng tác tư tưởng, lý luận, báo chí là một lĩnh vực đặc biệt quan trọng

trong toàn bộ hoạt động của Đảng. Tiếp tục phát huy vai trò đó, trong những
năm qua, cơng tác tư tưởng, lý luận, báo chí đã có nhiều đổi mới và đạt được
nhiều thành tựu, góp phần thiết thực, có hiệu quả vào sự phát triển của đất
nước, nhưng đồng thời cũng bộc lộ nhiều yếu kém, khuyết điểm cần khắc
phục.
Hội nghị lần thứ 5 Ban Chấp hành Trung ương Đăng khóa X họp tháng
7-2007 đã đánh giá khách quan, toàn diện, sâu sắc những thành tựu và những
yếu kém, khuyết điềm của ba lĩnh vực công tác trên trong thời gian qua, chủ
yếu từ Đại hội IX đến nay.
Cần lưu ý rằng, theo quy luật của nó, khơng thể tách rời cơng tác tư
tưởng, lý luận, báo chỉ với tình hình, đặc điểm chung, với đời sống chinh trị kính tế, xã hội, văn hóa của đất nước. Theo đó, thành tựu to lởn, có ý nghĩa
lịch sử của cơng cuộc đổi mới đất nước 20 năm qua, trực tiếp là thành quả 5
năm qua trên các lĩnh vực quan trọng của đời sống chính là cơ sở quyết định,
là thuận lợi to lớn tiếp nguồn sức mạnh và nâng tầm cho cơng tác tư tưởng, lý
luận, báo chí.
Đồng thời, những nỗ lực, kết quả hoạt động của công tác tư tưởng, lý
luận, báo chí lại có tác động trở lại, góp phần tích cực, có hiệu quả vào thành
tựu chung của sự phát triển đất nước những năm qua. Từ quan niệm đó, có thể
chỉ ra những thành tựu chủ yếu của cơng tác tư tưởng, lý luận, báo chí.
Về cơng tác tư tưởng, bám sát yêu cầu, nhiệm vụ cách mạng, lại được
Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị và Ban Bi thư thường xuyên chỉ
đạo, thời gian qua, nhất là trước và sau Đại hội X của Đảng, công tác tư tưởng
ngày càng được coi trọng và tăng cường, đã góp phần quan trọng xây dựng
Đảng về chinh trị, tư tưởng, khẳng định và bảo vệ đường lối, chính sách của
Đảng và Nhà nước trước các sự kiện phức tạp trong nước và trên thế giới, từ
3


đó tiếp tục củng cố sự thống nhai tư tưởng trong Đảng, sự đồng thuận trong
xã hội.

Đây chính là chức năng cơ bản, nhiệm vụ cốt lõi của công tác tư tưởng.
Bằng kết quả trên, công tác tư tưởng đã thật sự góp phần. củng cố và phát
triển sức mạnh tinh thần - sức mạnh nội sinh về chính trị, tư tưởng của Đảng
và nhân dân ta thời gian qua.
Công tác tư tưởng, với những binh chủng và phương thức hoạt động rất
đa dạng, đã gắn kết chặt chẽ hơn với những nhiệm vụ kinh tế - xã hội, quốc
phòng, an ninh, đối ngoại, trở thành người đồng hành tin cậy của các phong
trào hành động cách mạng cửa nhân dân, mặt khác, công tác tư tưởng coi
trọng việc giáo dục, tuyên truyền, nâng cao tinh thần cảnh giác cách mạng,
bước đầu đẩy mạnh cuộc đấu tranh phản bác các luận điệu xuyên tạc, vu cáo
Đảng, Nhà nước, chế độ ta, vạch trần âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù
địch, các phần từ cơ hội chính trị.
Đề đạt được các thành tựu trên, các lực lượng làm công tác tư tưởng từ
trung ương đến cơ sở đã có nhiều cố gắng tim tòi, đổi mới nội dung, phương
thức công tác theo hưởng dân chủ hơn, sát cơ sở, sát thực tiễn hơn, qua đó,
hiệu quả hoạt động được nâng cao.
Về công tác lý luận, từ Đại hội IX đến nay, công tác này đã đạt được
một số thành tựu đáng kể và có bước tiến mới cả trên hai phương diện, nghiên
cứu lý luận và giáo dục lý luận.
Thành tựu nối bật nhất thể hiện ở hai hoạt động lý luận lớn trước Đại
hội X, một là, những kết quả tồng kết nhũng vấn đề lý luận - thực tiễn của 20
năm đổi mới, qua đó nhận thức về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên
CNXH ngày càng sáng tỏ hơn, hệ thống quan điểm lý luận về cơng cuộc đồi
mới đã hình thành trên những nét cơ bản và đang được kiểm chứng trong thực
tiễn, và hai là, trực tiếp góp phần đề ra được những luận điểm mới trong Văn
kiện Đại hội X, trong đó đã lý giải khoa học, có sức thuyết phục và làm rõ

4

một số vấn đề lý luận - thực tiễn cơ bản và bức xúc đề ra trong nhiều năm
qua.
Chất lượng những sản phẩm khoa học về lý luận đã được nâng cao và
khả năng ứng dụng có bước tiến bộ. Việc tập trung nghiên cứu, truyền bá tư
tưởng Hồ Chí Minh bước đầu đạt kết quả tốt, tính thuyết phục được nâng cao,
tác động tích cực đổi với đời sống xã hội và tinh thần, tình cảm của nhân dân.
Cơng tác giáo dục chính trị đối với đảng viên, cán bộ có những chuyển
biến tích cực, đi vào nền nếp hơn, mở rộng phạm vi và đối tượng, cố gắng đổi
mới nội dung, phương pháp, gắn đào tạo, bồi dưỡng với thực tiễn. Cơng tác
giáo dục lý luận chính trị cho học sinh, sinh viên có những tiến bộ nhất định.
Trong hoạt động và cơng tác báo chí, từ Đại hội IX đến nay, có những
dấu hiệu và đặc điểm mới, thể hiện rõ hơn cả ở hai phương diện, một mặt, báo
chí tiếp tục phát triển nhanh về số lượng, loại hình, ấn phẩm, đội ngũ người
làm báo, cơ sở vật chất - kỹ thuật, công nghệ, năng lực tài chính, và mặt khác,
sức tác động của báo chí đối với xã hội ngày càng được mở rộng.
Phần lởn các cơ quan báo chí hoạt động đúng tơn chi, mục đích, đúng
định hướng chính trị, góp phần tun truyền chủ nghĩa Mắc - Lê-nin, tư tưởng
Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà
nước, thông tin, cổ vũ phong trào hành động cách mạng, phân ánh tâm tư,
nguyện vọng của các tầng lớp nhân dân, phát hiện, cổ vũ các nhân tố mới,
điển hình tiên tiến, tham gia tích cực cuộc đấu tranh phịng, chống tham
nhũng, lãng phí, quan liêu, chống âm mưu "diễn biến hịa bình" của các thế
lực thù địch, đồng thời báo chí là một tiếng nói góp phần vào q trình dân
chủ hóa đời sống xã hội.
Từ nhũng nỗ lực đúng hướng trên, chúng ta có thề khẳng định, báo chí
đã góp phần tích cực vào thành tựu chung của đất nước thời gian qua, nhất là
từ Đại hội X đến nay. Tuy vậy, cần phải nghiêm khắc, tỉnh táo nhìn nhận
những yếu kém, khuyết điểm của cơng tác tư tưởng, lý luận, báo chi, đặc biệt
trong đó có những yếu kém, khuyết điểm đã được chỉ ra từ nhiều năm qua,
5

nhưng chậm được khắc phục, làm cho công tác tư tưởng, lý luận trở nên lạc
hậu so với yêu cầu của thực tiễn trong tình hình mới, chưa đáp ứng được
những đòi hỏi của đời sống đang vận động nhanh chóng phong phú, phức tạp;
những yếu kém kéo dài, chậm được khắc phục của hoạt động và cơng tác báo
chí có thể sẽ là nguy cơ tiềm ẩn gây mất ổn định chỉnh trị - xã hội của đất
nước.
Công tác tư tưởng còn thiếu sắc bén, thiếu sức thuyết phục, tính chiến
đấu cịn hạn chế, chưa sát thực tiễn, chưa triển khai tốt cơng tác giáo dục
chính trị, tư tưởng và đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân, tư tưởng cơ hội
những quan điểm mơ hồ, sai trái, thiếu quan tâm giáo dục lý tưởng, đạo đức
lối sống.
Phạm vi tác động, ảnh hưởng của cơng tác tư tưởng có dấu hiệu bị thu
hẹp. Đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch còn bị động, hiệu quả
thấp. Nội dung, phương pháp công tác tư tưởng chậm đổi mới. Cơng tác lý
luận cịn lạc hậu trên một số mặt, chưa giải đáp được nhiều vấn đề do thực
tiễn đất nước đặt ra, chưa làm tốt chức năng định hưởng cho hoạt động thực
tiễn, cung cấp cơ sở khoa học cho việc hoạch định đường lối, chinh sách của
Đảng, Nhà nước. Nội dung, phương pháp giáo dục lý luận chính trị chậm đổi
mới, chưa theo kịp trình độ phát triển và yêu cầu của xã hội.
Về hoạt động báo chí, một số cơ quan báo chí thiếu nhạy bén chính trị,
có biểu hiện xa rời sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước, xa rời tôn
chi, mục đích, thơng tin khơng trung thực, sa đà vào việc đưa tin tiêu cực và
tệ nạn xã hội. Khuynh hướng tư nhân hóa, thương mại hóa báo chỉ, tư nhân
núp bóng để kinh doanh báo chi ngày càng tăng.
Các cơ quan báo chí chủ lực của Đảng, Nhà nước chậm đổi mới, nội
dung và hình thức thiếu hấp dẫn, chất lượng tun truyền khơng cao, chưa có
khả năng làm chủ, chi phối thông tin và định hưởng dư luận xã hội.
Đó là những yếu kém, khuyết điềm chả yếu của cơng tác tư tưởng, lý

luận, báo chí được Hội nghị Tui 5 chi ra và yêu cầu phải cương quyết, kiên trì
6


khắc phục, vượt qua, nhằm vươn lên, nâng cao tầm nhìn, tam trí tuệ, tiếp tục
đổi mới sâu sắc và toàn diện đáp ứng những yêu cầu mới trong thời kỳ mới
của cách mạng nước ta.
Về mục tiêu, Nghị quyết xác định rõ ba mục tiêu gắn chặt với các chức
năng cơ bản của công tác tư tưởng, lý luận và báo chi: mục tiêu chung, mục
tiêu góp phần xây dựng Đảng và mục tiêu khắc phục bằng được sự lạc hậu,
yếu kém, khuyết điểm.
Mục tiêu chung bao gồm các nội dung lởn sau: củng cố, tăng cường sự
thống nhất tư tưởng, chính trị trong Đảng, sự đồng thuận về chính trị, tinh
thần trong nhân dân; giữ vững và mê rộng trận địa tư tưởng của Đảng, bảo vệ
và phát triền chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh; phát huy sức
mạnh của nền dân chủ xã hội chủ nghĩa, của đại đoàn kết toàn dân tộc, nâng
cao ý chí phấn đấu thực hiện thành cơng, sự nghiệp đổi mới, CNH-HĐH, hội
nhập kinh tế, xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam.
Mục tiêu thứ hai góp phần tích cực thực hiện có hiệu quả cuộc vận
động xây dựng, chỉnh đốn Đảng, nhằm nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến
đấu của Đảng, xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên, các tổ chức đảng ngày
càng trong sạch, vững mạnh.
Trong mục tiêu này có chi ra chỉ tiêu phấn đấu trong Đại hội XI của
Đảng là ngăn chặn, từng bước đẩy lùi tham nhũng, lãng phí, khắc phục một
bước quan trọng tình trạng suy thối về chinh trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống.
Mục tiêu thứ ba yêu cầu công tác tư tưởng, lý luận phải vượt qua tình
trạng lạc hậu, yếu kém, cơng tác. báo chí phải khắc phục được những khuyết
điềm, yếu kém kéo dài, đồng thời phải đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu
quả, góp phần củng cố tư tưởng, phát triển trình độ lý luận chính trị, tri thức
của Đảng và hệ thống chính trị, khẳng đính vai trị tiên phong của Đảng.

Về quan điểm chỉ đạo, tổng kết quá trình lãnh đạo, chỉ đạo cơng tác tư
tưởng, lý luận, báo chí của Đảng ta từ nhiều thập niên qua, gắn với những đòi

7


hỏi và yêu cầu mới những năm sắp tới, Nghị quyết TW 5 (khóa XI đã khẳng
định 4 quan điểm chỉ đạo.
Quan điểm thứ nhất, xác định vị trí của công tác tư tưởng, lý luận "công
tác tư tưởng, lý luận là một bộ phận cấu thành đặc biệt quan trọng trong toàn
bộ hoạt động của Đảng; là lĩnh vực trọng yếu để xây dựng, bồi đắp nền tảng
chính trị của chế độ, tuyên truyền, giáo dục, động viên và tổ chức nhân dân
thực hiện các nhiệm vụ cách mạng, khẳng định và nâng cao vai trò tiên phong
của Đảng về chính trị, lý luận, trí tuệ, văn hóa và đạo đức; thế hiện vai trò đi
trước, mở đường trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc"
Quan điểm thứ hai, chỉ ra vai trò, chức năng cơ bản nhất của công tác
tư tưởng, lý luận, báo chi: 'tphải đóng vai trị quan trọng trong việc bảo vệ và
phát triển chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chi Minh, quan điểm, đường
lối của Đảng, làm cho hệ tư tưởng của Đảng, của giai cấp công nhân, lý tưởng
xã hội chủ nghĩa, những giá trị tốt đẹp trong truyền thống văn hóa dân tộc,
những tinh hoa văn hóa thế giới chiếm vị trí chủ đạo trong đời sống tinh thần
xã hội.
Quan điểm thứ ba, xác định các lực lượng làm cơng tác tư tưởng "là
nhiệm vụ của tồn Đảng, của tất cả đảng viên, trước hết là cấp ủy các cấp và
đồng chí bí thư cấp ủy, của cả hệ thống chính trị với sự tham gia, đóng góp
của nhân dân, trong đó lực lượng nịng cốt là đội ngũ chuyên trách làm công
tác tư tưởng, lý luận, báo chí của Đảng; phải phát huy dân chủ, khai thác mọi
tiềm năng sáng tạo của toàn Đảng và toàn xã hội để tạo bước phát triển mạnh
mẽ trên lĩnh vực tư tưởng, lý luận, báo chí".
Quan điểm thứ tu, nhan mạnh tinh đặc thù của công tác tư tưởng của

Đảng,'là cơng tác đối với con người, một nhiệm vụ khó khăn, phức tạp, đòi
hỏi phải nắm vững những quy luật riêng của tư tưởng, có thái độ, phương
pháp khoa học, kết hợp chặt chẽ giữa yêu cầu định hướng tư tưởng với sự tự
nguyện, giữa lý trí và tình cảm, giữa lời nói và việc làm, giữa "xây" và
"chống", lấy "xây" lãm chính, lấy tích cực đay lùi tiêu cực; phải gắn bó mật
8


thiết và phục vụ có hiệu quả cơng cuộc xây dựng và bảo vệ Tố quốc, nâng cao
đời sống và phát huy quyền làm chủ của nhân dân".
Bốn quan điềm trên phải được thực hiện, vận dụng đầy đủ đồi với công
tác chi đạo, quản lý và hoạt động báo chí đồng thời, do tính đặc thù của báo
chí, nghị quyết nhấn mạnh các nội dung sau: Báo chí là tiếng nói của Đảng,
Nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội và là diễn đàn của nhân dân; báo chí
đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Đảng, sự quản lý của Nhà nước và hoạt
động trong khuôn khổ pháp luật; phải bảo đảm tính tư tưởng, tính chân thật,
tình nhân dân, tính chiến đấu và tỉnh đa dạng.
Về nhiệm vụ và các giải phần chủ yếu, đe thuận lợi và phù hợp với thực
tiễn công tác chỉ đạo và tồ chức hoạt động tư tưởng, lý luận, báo chí, Nghị
quyết TW 5 đã gắn chặt nhiệm vụ với giải pháp của từng lĩnh vực, tạo nên
một thề thống nhất và đong bộ. Ở đây, chỉ xin nêu lên một số vấn đề cơ bản
nhất.
Đối với công tác tư tưởng, Nghị quyết xác định 6 nội dung lởn và trong
từng nội dung bao gồm cả nhiệm vụ và giải pháp thực hiện nhiệm vụ đó. Nội
dung thử nhất: Nâng cao nhận thức về vai trị của cơng tác tư tưởng, tăng
cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng đối với công tác tư tưởng. Xin lưu ý,
trong nội dung này bao hàm hai ý không tách rời nhau, đó là vừa nâng cao
nhận thức, vừa tăng cường sự lãnh đạo, coi đó là điều kiện có ý nghĩa quyết
định đe Đảng lãnh đạo công tác tư tưởng.
Sự lãnh đạo đó nhằm bảo đảm cho cơng tác tư tưởng thực hiện tốt nhất

các nhiệm vụ trọng yếu của nó và để làm được điều đó, yêu cầu hàng đầu là
đề cao trách nhiệm của tồn Đảng đối với cơng tác tư tưởng với một loạt các
giải pháp mới và rất cụ the, thí dụ: xây dựng và thực hiện quy chế, quy định
toàn đảng, từ trung ương đến cơ sở và mọi đảng viên có trách nhiệm trực tiếp
làm công tác tư tưởng hay cơ chế cấp ủy đảng tiếp xúc, đối thoại trực tiếp với
nhân dân...

9


Nội dung thứ hai là triển khai sâu rộng nhiệm vụ xây dựng đạo đức đối
với các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là cán bộ, đảng viên và thế hệ trê, trong đó
nhấn mạnh giải pháp như: xây dựng và thực hiện các chuẩn mực đạo đức phù
hợp với từng đối tượng, xây dựng cơ chế giám sát đạo đức, lối sống của cán
bộ, đảng viên, tố chức thực hiện rộng khắp, có chiều sâu, thiết thực, hiệu quả
cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.
Nội dung thứ ba là xây dựng và thực hiện kế hoạch phát triển văn học,
nghệ thuật nhằm tạo ra những tác phẩm có giá trị cao về tư tưởng và nghệ
thuật Để thực hiện nội dung này, sắp tới Bộ Chính trị sê ra một nghị quyết
riêng về lĩnh vực đặc biệt quan trọng và nhạy cảm này.
Nội dung thứ tư là triển khai đồng bộ, chủ động cuộc đấu tranh trên mặt
trận tư tưởng làm thất bại âm mưu "diễn biến hịa bình", thực hiện đa ngun
chính trị, hình thành lực lượng đối lập, gây bạo loạn lật đổ của các thế lực thù
địch.
Nội dung thứ năm, xác định các nhiệm vụ và giải pháp của công tác
thông tin đối ngoại như củng cố tổ chức, tăng cường cán bộ, phương tiện hoạt
động và mở rộng phạm vi, nâng cao hiệu quả của lĩnh vực công tác rất quan
trọng này.
Nội dung thứ sáu, tập trung cho việc xây dựng và phát triển đội ngũ cán
bộ chun trách cơng tác tư tưởng, lý luận, báo chí, tăng cường đầu tư cơ sở

vật chất, kỹ thuật theo hướng hiện đại để công tác này đáp ứng yêu cầu mọi.
Nghị quyết nhấn. mạnh việc khẩn trương xây dựng và thực hiện quy hoạch
đội ngũ từ nay đến 2020, nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng và chuẩn bị
xây dựng Chiến lược công tác tư tưởng trong tinh hành mới.
Đối với công tác lý luận, Nghị quyết xác định 8 nhiệm vụ lớn và các
giải pháp thực hiện các nhiệm vụ đó và trong từng nhiệm vụ, Nghị quyết chỉ
ra các vấn đề lớn mà công tác lý luận cần tập trang nghiên cứu, giải quyết.
Xin nhấn mạnh và tóm lược một số nhiệm vụ như: nghiên cứu, vận
dụng sáng tạo và phát triển chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chi Minh
10


nhằm làm rõ những giá trị bền vững và chỉ ra những vấn đề cần bố sung, phát
triển cho phù hợp với thực tiễn đất nước và thời đại; nhiệm vụ tiếp tục làm
sáng tỏ nhận thức, quan niệm vế chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên CNXH
của nước ta với những vấn đề lý luận - thực tiễn vừa rất cơ bản, vừa bức xúc
và nóng bỏng tính thời sự, thời đại; nhiệm vụ tồng kết thúc tiễn nghiên cứu lý
luận về đảng cầm quyền, về đối mới phương thức lãnh đạo của Đảng, về phát
huy và thực thi dân chủ trong Đảng, vế nâng cao tầm trí tuệ văn hóa... của
Đảng; nhiệm vụ đổi mới và nâng cao chất lượng giáo dục lý luận trong hệ
thống các nhà trường với những yêu cầu mới nhằm đáp ứng trình độ và nhu
cầu ngày càng cao và mới của đảng viên và quan chúng; nhiệm vụ khẩn
trương xây dựng và ban hành quy chế dân chủ trong hoạt động lý luận và
công tác chỉ đạn, quản lý nghiên cửu lý luận...
Đối với cơng tác báo chí, Nghị quyết xác định rõ, một mặt, báo chí có
trách nhiệm thực hiện các yêu cầu, nhiệm vụ chung của công tác tư tưởng,
mặt khác, xuất phát từ tính đặc thù và thực tiễn của báo chí, nghị quyết nhấn
mạnh 5 nội dung đối với báo chi, trong đó, vừa khẳng định lại các nhiệm vụ,
vừa đặc biệt làm rõ các giải pháp đề báo chí khắc phục các yếu kém, khuyết
điểm, phát huy ưu điểm và tiềm lực, nâng cao chất lượng tư tưởng - văn hóa,

tinh hấp dẫn, vươn lên hiện đại về mơ hình tổ chức, về cơ sở vật chất, kỹ thuật
và công nghệ.
Trong các nội dung, nhiệm vụ và giải pháp toàn diện trên, xin nhấn
mạnh một số vấn đề rất hệ trọng và cấp thiết với báo chí như: đổi mới, tăng
cường sự lãnh đạo trực tiếp của Đảng, nâng cao hiệu quả, hiệu lực quản lý
nhà nước với một loạt các giải pháp cụ thể được chỉ ra phải khẩn trương tố
chức thực hiện; đối với đội ngũ báo chỉ, cần tập trung thực hiện khẩn trương,
có hệ thống các giải pháp quan trọng như kiên quyết đổi mới, nâng cao chất
lượng, hiệu quả công tác đào tạo, bồi dưỡng ra soát, đánh giá lại đội ngũ lãnh
đạo, quản lý, phóng viên, biên tập viên, thực hiện tốt các quy chế, quản lý
chặt chẽ cơ quan đại diện, phóng viên thường trú ở các địa phương và ở nước
11


ngoài; đối với các báo, đài, tạp chi chủ lực, nghị quyết yêu cầu khấn trương
thực hiện kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng, bổ sung cán bộ có đủ phẩm chất, năng
lực, đổi mới, nâng cao chất lượng nội dung, hình thức để tăng tính thuyết
phục, sự hấp dẫn, lượng phát hành, phạm vi phủ sóng, năng lực làm chủ, chi
phối thông tin và định hưởng dư luận xã hội.
Một số điểm rất quan trọng trong Nghị quyết Một là, tên của Nghị
quyết "Về công tác tư tưởng, lý luận và báo chí trước yêu cầu mới" nhằm mục
đích nhấn mạnh và làm rõ vai trò chủ thề là sự lãnh đạo, chi đạo của Đảng đối
với lĩnh vực công tác này, có nghĩa là, đó phải là cơng tác của Đảng, của tất cả
các cơ quan lãnh đạo, của các tổ chức đảng. Trước những yêu cầu mới đối với
cơng tác này, khơng chỉ tăng cường, mà cịn phải củng cố, đổi mới, nâng cao
chất lượng, hiệu quả toàn diện của sự lãnh đạo, chỉ đạo đó.
Hai là, lần đầu tiên, Đảng chính thức khẳng định "cơng tác tư tưởng, lý
luận là một bộ phận cấu thành đặc biệt quan trọng trong tồn bộ hoạt động
của Đảng". Điều đó có nghĩa là, tất cả các tổ chức đảng từ trung ương đến cơ
sở phải xác định trong toàn bộ chương trình, kế hoạch, mục tiêu lãnh đạo của

mình cơng tác tư tưởng, lý luận, báo chí phải là một bộ phận hữu cơ và phải
thâm nhập, tham sâu, lan tỏa trong tồn bộ hoạt động, trong mọi mặt cơng tác.
Ba là, công tác tư tưởng là nhiệm vụ của toàn Đảng, của tất cả đảng
viên, trước hết là cấp ủy các cấp và đồng chí bí thư cấp ủy... có nghĩa là, các
ban đảng, các tỉnh ủy, thành ủy, ban cán sự đang, đảng đoàn trực thuộc trung
ương và các tổ chức đảng có trách nhiệm, theo chức năng, nhiệm vụ được
giao, tổ chức nghiên cứu, quăn triệt học tập nghị quyết này một cách nhiệm
túc, khoa học, đặc biệt chú trọng đồi mới từ khâu nghiên cứu, học tập này,
trên cơ sở đó tổ chức xây dựng chương trình hành động thực hiện Nghị quyết
một cách phù hợp, thiết thực, gắn chặt với thực tiễn cơ quan, địa phương, đơn
vị, gắn chặt với chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội X, từ
đó phải coi việc tố chức thực hiện, xây dựng lộ trình, hướng dẫn, kiểm tra
việc thực hiện chương trình là nhiệm vụ hàng đầu, thường xuyên của bí thư
12


cấp ủy, thủ trưởng các cơ quan, đơn vị và của cấp ủy viên các cấp từ trung
ương đến cơ sở.
Thực hiện tốt các nhiệm vụ trên, chúng ta tin tưởng rằng Nghị quyết
quan trọng "Công tác tư tưởng, lý luận và báo chí được yêu cầu mới" sẽ đi
vào cuộc sống và trở thành một sức mạnh tinh thần, chuyển thành như một
lực lượng vật chất góp phần to lởn cho sự nghiệp cách mạng nước ta giai đoạn
mới.

13


III. KẾT LUẬN
Nghiên cửu lý luận báo chí ở Việt Nam còn khá mới mẻ. Do vậy, việc
cần thiết phải mở mang giao lưu giữa các cơ sở đào tạo báo chí trong nước và

giao lưu học hỏi với các nước có nền báo chí phát triển mạnh, nhất là nền
báo.chí tiên tiến như: Thụy Điển, Hoa Kỳ... Việc giao lưu trao đổi vừa thường
xuyên mang ý nghĩa thiết thực vừa có sự quản lý chỉ đạo của một cơ quan
quản lý khoa học. Tiếp thu tinh hoa thế giới để xây dựng một nền lý luận báo
chí Việt Nam vừa đậm đà bản sắc dân tộc vừa mang tính khoa học và hiện đại,
đó cũng là mục tiêu của Đảng, nhà nước ta, là mong ước của những người
nghiên cứu lý luận báo chi cũng như những người làm báo và cơng tác qn
lý báo chí.

14


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Giáo trình Lịch sử nghiên cứu lý tuần báo chí ở Việt Nam. PGS.TS
Trần Thế Phiệt.
2. Chỉ thị 08 của Ban Bi thư trung ương khóa VII.
3. Chỉ thị 22 của BỘ Chính Trị khóa VIII.
4. Nghị quyết trung ương lần thứ 9, 10, 1 1 khóa 1X.
5. Văn kiện Đại Hội Đảng lần thứ VIII, IX, X, XI.

15


MỤC LỤC

16