TIỂU LUẬN CUỐI KỲ THỰC TRẠNG VI PHẠM PHÁP LUẬT VỀ MÔI TRƯỜNG Ở NƯỚC TA HIỆN NAY

Tiểu Luận PRO(123docz.net)

KHOA CHÍNH TRỊ - PHÁP LUẬT
BỘ MƠN PHÁP LUẬT ĐẠI CƯƠNG
----------

TIỂU LUẬN CUỐI KỲ
***

THỰC TRẠNG VI PHẠM PHÁP
LUẬT VỀ MÔI TRƯỜNG Ở
NƯỚC TA HIỆN NAY


Tiểu Luận PRO(123docz.net)
Tp. Hồ Chí Minh, tháng 01 năm 2022


Tiểu Luận PRO(123docz.net)

DANH SÁCH THÀNH VIÊN THAM GIA VIẾT TIỂU LUẬN
HỌC KỲ I NĂM HỌC 2021-2022

Nhóm: 04 ( Lớp thứ 6 – Tiết 7-8)
Tên đề tài: Thực trạng vi phạm pháp luật về môi trường ở nước ta hiện nay.
STT

HỌ VÀ TÊN SINH VIÊN

MÃ SỐ SINH VIÊN

TỈLỆ%
HOÀN THÀNH

1

Bùi Xuân Bách

21145577

100%

2

Trần Lâm Phát

21145599

100%

3

Nguyễn Trần Lộc

21145593

100%

4

Phan Tấn Minh

21145028

100%

5

Lê Công Tuấn

21145619

100%

Ghi chú:
-

Tỷ lệ % = 100%: Mức độ phần trăm của từng sinh viên tham gia.

- Trưởng nhóm: Bùi Xuân Bách

SĐT: 0832098971

Nhận xét của giáo viên
…………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………….

Ngày 07 tháng 01 năm 2022

Tiểu Luận PRO(123docz.net)

MỤC LỤC

A. PHẦN MỞ ĐẦU
3
1.Lí do chọn đề tài 3
2.Mục tiêu nghiên cứu
3.Phương pháp nghiên cứu

3
4

4.Kết cấu đề tài

4

B. NỘI DUNG

6

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ VI PHẠM PHÁP LUẬT TRONG
LĨNH VỰC MÔI TRƯỜNG………………………………………………6

1.1. Một số khái niệm
6
1.1.1. Vi phạm pháp luật 6
1.1.2. Mơi trường 6
1.1.3. Ơ nhiễm môi trường

6

1.1.4. Vi phạm pháp luật về môi trường

6

1.2. Các hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực môi trường
1.3. Phân loại vi phạm pháp luật về môi trường
1.3.1. Vi phạm hành chính

7
8
8

1.3.2. Vi phạm dân sự

8

1.3.3. Vi phạm hình sự

9

1.4. Trách nhiệm pháp lí về mơi trường

9


Tiểu Luận PRO(123docz.net)
1

Tiểu Luận PRO(123docz.net)
9

1.4.1. Trách nhiệm pháp lí hành chính
1.4.2. Trách nhiệm pháp lí dân sự

11

1.4.3. Trách nhiệm pháp lí hình sự

13

CHƯƠNG 2: TÌNH TRẠNG VI PHẠM PHÁP LUẬT VỀ MƠI
TRƯỜNG CỦA NƯỚC TA HIỆN NAY

18

2.1.Tình hình vi phạm pháp luật về môi trường ở các khu công

2.2. Nguyên nhân vi phạm pháp luật về môi trường ở Việt Nam

18
19

2.3. Hậu quả của vi phạm pháp luật về môi trường

20

2.4. Giải pháp

21

nghiệp hiện nay ở nước ta

C. KẾT LUẬN

PHỤ LỤC HÌNH ẢNH
PHỤ LỤC
TÀI LIỆU THAM KHẢO

23


Tiểu Luận PRO(123docz.net)

2


Tiểu Luận PRO(123docz.net)
A. PHẦN MỞ ĐẦU

1. Lí do chọn đề tài
Trong những năm gần đây, vấn nạn về ô nhiễm môi trường đã trở thành một vấn đề

đáng được quan tâm bởi đây không chỉ là vấn đề riêng của từng quốc gia mà nó cịn là
vấn đề chung của toàn nhân loại đang phải đối mặt. Tại Việt Nam, vấn đề về ô nhiễm
môi trường cũng là một vấn đề cấp bách đang được đặt lên hàng đầu. Theo thống kê
của Bộ tài ngun Mơi trường nước ta có 316 khu cơng nghiệp được thành lập. Hiện
nay, đã có 218 khu công nghiệp đi vào hoạt động. Tuy nhiên, hầu hết môi trường

quanh khu vực này đều bị ô nhiễm nghiêm trọng. Ơ nhiễm mơi trường nước do nước
thải từ khu công nghiệp trong những năm gần đây là rất lớn, tốc độ gia tăng này cao
hơn rất nhiều so với tổng nước thải từ các lĩnh vực khác. Nhiều nhà máy xả ra chất
thải công nghiệp, sinh hoạt, chất độc hại của q trình sản xuất khơng được xử lý
nghiêm túc mà đưa trực tiếp vào môi trường, gây tình trạng ơ nhiễm mơi trường sinh
thái, gây bệnh tật cho người dân. Nồng độ bụi ở đô thị vượt quá nhiều lần chỉ tiêu cho
phép. Nồng độ khí thải CO 2 nhất là ở các thành phố lớn, khu công nghiệp vượt tiêu
chuẩn cho phép từ 1,5 đến 2,5 lần.
Là sinh viên của trường Sư Phạm Kĩ Thuật thành phố Hồ Chí Minh nhóm em muốn
làm rõ mức độ vi phạm pháp luật về môi trường ở nước ta hiện nay và cũng mong rằng
có thể đưa ra các giải pháp hợp lí về bảo về mơi trường cũng như nâng cao ý thức của
các cá nhân tổ chức về các hành vi vi phạm pháp luật về mơi trường.Do đó, nhóm em
quyết định chọn đề tài “ Thực trạng vi phạm pháp luật về môi trường ở nước ta
hiện nay ”.
2. Mục tiêu nghiên cứu
Tìm hiểu và phân tích về thực trạng liên quan đến các hành vi vi phạm pháp luật về
môi trường ở nước ta hiện nay. Từ đó, đưa ra các nguyên nhân, hậu quả và đề xuất một số
giải pháp cụ thể nhằm nâng cao ý thức của các cá nhân tổ chức về hành vi vi phạm pháp
luật về môi trường, từ đó góp phần cho cơng cuộc bảo vệ mơi trường ở Việt Nam.


Tiểu Luận PRO(123docz.net)

3


Tiểu Luận PRO(123docz.net)
3. Phương pháp nghiên cứu

Tìm hiểu thơng tin, khảo sát, sau đó tổng hợp những nội dung và đưa ra

những phân tích, nghiên cứu, phân loại và nêu ra trọng tâm của vấn đề.
Khảo sát về tình hình môi trường hiện tại, đúc kết ra các kinh nghiệm, giải
pháp trong quá trình nghiên cứu
4. Kết cấu đề tài
Tiểu luận được trình bày với nội dung gồm 2 chương chính:
Chương 1: Cơ sở lí luận chung về vi phạm pháp luật trong lĩnh vực mơi trường.
Chương 2: Tình trạng vi phạm pháp luật về môi trường ở nước ta hiện nay.


Tiểu Luận PRO(123docz.net)

4


Tiểu Luận PRO(123docz.net)
Chú thích
CCN: Cụm cơng nghiệp
KCN: khu cơng nghiệp
CTR: chất thải rắn
NĐ: nghị định
CP: chính phủ
QH: quốc hội
CO2: cacbon dioxit
NO2: nito dioxit
NO3: nitrate
USD: United State Dollar
GDP: Gross Domestic Product
WHO: World Health Organization

Tiểu Luận PRO(123docz.net)
5


Tiểu Luận PRO(123docz.net)
B. NỘI DUNG

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ VI PHẠM PHÁP LUẬT TRONG
LĨNH VỰC MÔI TRƯỜNG
1.1. Một số khái niệm
1.1.1. Vi phạm pháp luật
Vi phạm pháp luật là hành vi trái pháp luật mang tính có lỗi của chủ thể có năng lực
trách nghiệm pháp lí xâm hại tới quan hệ xã hội được pháp luật bảo vệ, căn cứ vào lĩnh
vực điều chỉnh của pháp luật thi vi phạm pháp luật sẽ được phân loại:
-

Vi phạm pháp luật hình sư.

-

Vi phạm pháp luật dân sự.

-

Vi phạm pháp luật hành chính.

1.1.2. Mơi trường
Mơi trường bao gồm các yếu tố vật chất tự nhiên và nhân tạo quan hệ mật thiết với
nhau, bao quanh con người, có ảnh hưởng đến đời sống, kinh tế, xã hội, sự tồn tại, phát
triển của con người, sinh vật và tự nhiên.

1.1.3. Ô nhiễm môi trường
Ô nhiễm môi trường là sự biến đổi tính chất vật lý, hóa học, sinh học của thành phần
môi trường không phù hợp với quy chuẩn kỹ thuật môi trường, tiêu chuẩn môi
trường gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người, sinh vật và tự nhiên.
1.1.4. Vi phạm pháp luật về môi trường
Vi phạm pháp luật về môi trường là hành vi trái pháp luật do chủ thể ( là cá nhân hoặc
pháp nhân) có năng lực hành vi thực hiện, có lỗi một cách cố ý, hoặc vô ý, xâm hại các
quan hệ xã hội được pháp luật môi trường bảo vệ và phải chịu chế tài thích hợp.


Tiểu Luận PRO(123docz.net)
Từ đó có thể hiểu, vi phạm pháp luật môi trường là hành vi cố ý hoặc vô ý của tổ chức,
cá nhân không tuân thủ các quy định về pháp luật môi trường.
6


Tiểu Luận PRO(123docz.net)
1.2. Các hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực môi trường
Theo điều 6, Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, đã quy định rõ 14 hành vi bị
nghiêm cấm trong hoạt động bảo vệ môi trường, cụ thể:
-

Vận chuyển, chôn, lấp, đổ, thải, đốt chất thải rắn, chất thải nguy hại khơng đúng
quy trình kỹ thuật, quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường.

-

Xả nước thải, xả khí thải chưa được xử lý đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường
ra môi trường.

-

Phát tán, thải ra môi trường chất độc hại, vi rút độc hại có khả năng lây nhiễm
cho con người, động vật, vi sinh vật chưa được kiểm định, xác súc vật chết do
dịch bệnh và tác nhân độc hại khác đối với sức khỏe con người, sinh vật và tự
nhiên.

-

Gây tiếng ồn, độ rung vượt mức cho phép theo quy chuẩn kỹ thuật mơi
trường; xả thải khói, bụi, khí có mùi độc hại vào khơng khí.

-

Thực hiện dự án đầu tư hoặc xả thải khi chưa đủ điều kiện theo quy định của
pháp luật về bảo vệ môi trường.

-

Nhập khẩu, tạm nhập, tái xuất, quá cảnh chất thải từ nước ngoài dưới mọi
hình thứt.

-

Nhập khẩu trái phép phương tiện, máy móc, thiết bị đã qua sử dụng để phá
dỡ, tái chế.

-

Không thực hiện cơng trình, biện pháp, hoạt động phịng ngừa, ứng phó, khắc

phục sự cố mơi trường theo quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường và quy
định khác của pháp luật có liên quan.

-

Che giấu, hành vi gây ô nhiễm môi trường, cản trở, làm sai lệch, thông tin, gian
dối trong hoạt động bảo vệ môi trường dẫn đến hậu quả xấu đối với môi trường.


Tiểu Luận PRO(123docz.net)
-

Sản xuất, kinh doanh sản phẩm gây nguy hại cho sức khỏe con người, sinh vật và
tự nhiên. sản xuất, sử dụng nguyên liệu, vật liệu xây dựng chứa yếu tố độc hại

vượt mức cho phép theo quy chuẩn kỹ thuật môi trường.
7


Tiểu Luận PRO(123docz.net)
-

Sản xuất, nhập khẩu, tạm nhập, tái xuất và tiêu thụ chất làm suy giảm tầng ôdôn theo quy định của điều ước quốc tế về các chất làm suy giảm tầng ơ-dơn
mà nước Cộng hịa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên.

-

Phá hoại, xâm chiếm trái phép di sản thiên nhiên.

-

Phá hoại, xâm chiếm công trình, thiết bị, phương tiện phục vụ hoạt động bảo
vệ môi trường.

-

Lợi dụng chức vụ, quyền hạn để làm trái quy định của pháp luật về bảo vệ
môi trường.

1.3. Phân loại vi phạm pháp luật về môi trường
Hiện nay, trên thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng đang hứng chịu nhũng hậu quả
nghiêm trọng từ vấn đề môi trường, phân loại vi phạm pháp luật về môi trường sẽ giúp
chúng ta hiểu rõ hơn về vấn đề này.
1.3.1. Vi phạm hành chính
Trước khi đi vào sâu bên trong vấn đề, ta có thể tìm hiểu ở trong các bộ luật do chính
phủ ban hành về vi phạm hành chính về mơi trường. Đó là những hành vi vi phạm các
quy định quản lí nhà nước trong lĩnh vực bảo vệ môi trường do cá nhân, tổ chức thực
hiện một cách cố ý hoặc vô ý mà không phải tội phạm và theo quy định tại Nghị định
số 55/2021/NĐ-CP Ngày 24/5/2021 sửa đổi bổ sung một số điều của nghị định số
155/2016/NĐ-CP ngày 18 tháng 11 năm 2016 quy định về xử phạt vi phạm hành chính
trong lĩnh vực môi trường.
Khi thực hiện các hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực mơi trường, tổ chức, cá
nhân vi phạm sẽ bị áp dụng các hình thức xử lí xử phạt cảnh cáo và phạt tiền tuỳ theo
mức độ vi phạm, có thể áp dụng 1 trong hai hình thức xử phạt đó.
1.3.2. Vi phạm dân sự


Tiểu Luận PRO(123docz.net)
Vi phạm dân sự là hành vi trái pháp luật, có lỗi, do chủ thể có năng lực trách nhiệm pháp
lí thực hiện, xâm phạm quan hệ tài sản, quan hệ nhân thân gắn với tài sản, quan hệ nhân

thân phi tài sản. Đây là vi phạm pháp luật trong trường hợp chủ thể không thực hiện
8


Tiểu Luận PRO(123docz.net)
hoặc thực hiện không đúng, không đầy đủ nghĩa vụ của họ trong một quan hệ pháp luật
dân sự cụ thể.
Theo luật dân sự về bảo vệ môi trường, chủ thể làm ô nhiễm môi trường mà gây thiệt
hại thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật, kể cả trường hợp chủ thể đó
khơng có lỗi. Bởi vì, hoạt động sản xuất kinh doanh của các chủ thể có xả thải ra ngồi
mơi trường đã đem lại cho họ lợi ích nhất định, nên hành vi đó gây ra thiệt hại.
Thơng thường, khi mơi trường bị ô nhiễm, thiệt hại chỉ xảy ra sau một thời gian nhất
định, có thể là vài tháng nhưng cũng có thể là vài năm. Điều này khiến cho việc yêu
cầu bồi thường thiệt hại trong nhiều trường hợp là rất khó khăn như khó khăn trong
việc chứng minh mối quan hệ nhân quả giữa hành vi gây ô nhiễm môi trường với thiệt
hại xảy ra, khó khăn trong việc xác định chủ thể chịu trách nhiệm bồi thường khi tổ
chức gây ơ nhiễm mơi trường khơng cịn tồn tại. Do đó, các chủ thể khi thực hiện các
hoạt động sản xuất, kinh doanh mà có xả thải ra ngồi mơi trường sẽ phải ký quỹ và
đóng các loại phí bảo vệ mơi trường. Các loại phí này được sử dụng để phục hồi, cải
tạo môi trường bị ô nhiễm, bồi thường cho người bị thiệt hại.
1.3.3. Vi phạm hình sự
Theo Bộ luật Hình sự, vi phạm hình sự về mơi trường là hành vi nguy hiểm cho xã hội,
do những người có năng lực, trách nghiệm thực hiện, xâm hại đến sự bền vững và ổn
định của môi trường, xâm hại đến các quan hệ xã hội phát sinh trong lĩnh vực quản lí
và bảo vệ mơi trường, gây ra nhiều thiệt hại, hậu quả đối với môi trường sinh thái.
khác nhau.
Nhưng vi phạm hình sự về mơi trường đều rất nguy hiểm và để lại những hậu quả khó
có thể lường trước được và mức hình phạt là phạt tiền và phạt tù cho nhũng cá nhân và
tổ chức vi phạm.
1.4. Trách nhiệm pháp lí về mơi trường

1.4.1. Trách nhiệm pháp lí hành chính (nghị định xử phạt hành chính trong lĩnh
vực mơi trường).


Tiểu Luận PRO(123docz.net)

9


Tiểu Luận PRO(123docz.net)
Ngày 24/5/2021, Chính phủ ban hành Nghị định số 55/2021/NĐ-CP sửa đổi bổ sung
một số điều của nghị định số 155/2016/NĐ-CP ngày 18 tháng 11 năm 2016 quy định
về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ mơi trường. Nghị định này có
hiệu lực từ ngày 10/07/2021 và quy định chuyển tiếp như sau:
Đối với hành vi vi phạm hành chính về bảo vệ mơi trường xảy ra trước ngày
Nghị định này có hiệu lực mà bị phát hiện hoặc xem xét ra quyết định xử phạt khi
Nghị định này đã có hiệu lực thì áp dụng quy định của Nghị định này, nếu Nghị định
này không quy định trách nhiệm pháp lý hoặc quy định trách nhiệm pháp lý nhẹ hơn.
Đối với quyết định xử phạt vi phạm hành chính đã được ban hành trước ngày
Nghị định này có hiệu lực thi hành, mà cá nhân, tổ chức bị xử phạt vi phạm hành chính
cịn khiếu nại thì áp dụng quy định của Luật Xử lý vi phạm hành chính.
Theo Nghị định này, quy định sửa đổi, bổ sung mức phạt đới với môt số hành vi,

cụ thể:
Phạt tiền từ 130.000.000 đồng đến 150.000.000 đồng đối với hành vi
khơng có kho, bài lưu giữ phế liệu nhập khẩu đáp ứng điều kiện về bảo
vệ môi trường trong nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất hoặc
để thử nghiệm làm nguyên liệu sản xuất theo quy định.
Phạt tiền từ 150.000.000 đồng đến 170.000.000 đồng đối với hành vi
khơng có cơng nghệ, thiết bị tái chế, tái sử dụng phế liệu theo quy định;

không xử lý tạp chất đi kèm phế liệu hoặc không chuyển giao tạp chất
cho đơn vị có chức năng xử lý theo quy định.
Phạt tiền từ 230.000.000 đồng đến 250.000.000 đồng đối với hành vi
nhập khẩu phế liệu không đúng chủng loại trong Giấy xác nhận đủ điều
kiện về bảo vệ môi trường trong nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản
xuất theo quy chuẩn kỹ thuật về môi trường quy định.


Tiểu Luận PRO(123docz.net)
Phạt tiền từ 900.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng đối với hành vi
nhập khẩu, quá cảnh phế liệu có chứa chất phóng xạ; nhập khẩu phế liệu
khơng thuộc Danh mục phế liệu được phép nhập khẩu trừ trường hợp được

Thủ tướng Chính phủ chấp thuận cho phép nhập khẩu phế liệu để thử
10


Tiểu Luận PRO(123docz.net)
nghiệm làm nguyên liệu sản xuất và các trường hợp hành vi tội phạm
về môi trường.
1.4.2 Trách nhiệm pháp lí dân sự (trách nhiệm bồi thường ngồi hợp đồng trong
bộ luật 2015)
Trách nhiệm bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng được quy định cụ thể tại Bộ luật
dân sự số 91/2015/QH 13 ngày 24 tháng 11 năm 2015, nội dung chi tiết như sau: Căn
cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại.
-

Người nào có hành vi xâm phạm tính mạng, sức khoẻ, danh dự, nhân phẩm, uy tín,
tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của người khác mà gây thiệt hại thì phải bồi
thường, trừ trường hợp Bộ luật này, luật khác có liên quan quy định khác.

-

Người gây thiệt hại không phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong
trường hợp thiệt hại phát sinh là do sự kiện bất khả kháng hoặc hoàn toàn do lỗi
của bên bị thiệt hại, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định
khác.

-

Trường hợp tài sản gây thiệt hại thì chủ sở hữu, người chiếm hữu tài sản phải
chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại, trừ trường hợp thiệt hại phát sinh theo
quy định tại khoản 2 Điều này.

Nguyên tắc bồi thường thiệt hại.
-

Thiệt hại thực tế phải được bồi thường toàn bộ và kịp thời. Các bên có thể thoả
thuận về mức bồi thường, hình thức bồi thường bằng tiền, bằng hiện vật hoặc
thực hiện một công việc, phương thức bồi thường một lần hoặc nhiều lần, trừ
trường hợp pháp luật có quy định khác.

-

Người chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại có thể được giảm mức bồi thường
nếu khơng có lỗi hoặc có lỗi vô ý và thiệt hại quá lớn so với khả năng kinh tế
của mình.


Tiểu Luận PRO(123docz.net)

-

Khi mức bồi thường khơng cịn phù hợp với thực tế thì bên bị thiệt hại hoặc bên
gây thiệt hại có quyền u cầu Tịa án hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền
khác thay đổi mức bồi thường.
11