Phát triển đội ngũ giảng viên Trường Đại học
Đại Nam giai đoạn 2011-2015
Trịnh Thị Mai
Trường Đại học Giáo dục
Luận văn Thạc sĩ ngành: Quản lý giáo dục; Mã số: 60 14 05
Người hướng dẫn: PGS. TS. Đặng Bá Lãm
Năm bảo vệ: 2011
Abstract: Nghiên cứu cơ sở lý luận về phát triển đội ngũ giảng viên trong đào tạo Đại
học. Đánh giá thực trạng đội ngũ giảng viên và công tác phát triển đội ngũ giảng viên
ở trường Đại học Đại Nam. Đề xuất các giải pháp phát triển đội ngũ giảng viên ở
trường Đại học Đại Nam.
Keywords: Quản lý giáo dục; Đội ngũ giảng viên; Giáo dục đại học; Giảng viên
Content
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Nằm trong hệ thống các trường Đại học dân lập do Bộ Giáo dục và đào tạo quản lý,
Trường Đại học Đại Nam đã có những chiến lược và sách lược nhằm đạt mục tiêu đào tạo nguồn
nhân lực có đủ các phẩm chất tài và đức phục vụ đất nước. Bên cạnh đó nhà trường đặc biệt chú
trọng đến việc phát triển đội ngũ giảng viên cả về số lượng, chất lượng, cơ cấu. Việc phát triển đội
ngũ giảng viên tại trường từ khi thành lập tới nay đã đạt được kết quả nhất định. Tuy nhiên, quá
trình phát triển đội ngũ giảng viên của trường chưa hiệu quả. Nhà trường chưa xây dựng được kế
hoạch phát triển nhân sự nói chung và kế hoạch phát triển đội ngũ giảng viên nói riêng. Việc phát
triển đội ngũ giảng viên còn có nhiều bất cập: số lượng giảng viên chưa đáp ứng cho giảng dạy,
chất lượng đội ngũ giảng viên chưa cao, chưa đáp ứng được kịp thời việc nghiên cứu khoa học và
dạy học cho sinh viên nhà trường ở hiện tại, và nhất là giai đoạn từ 2011 – 2015, giai đoạn nhà
trường phấn đấu trở thành một trong 10 trường Đại học tư thục tốt nhất .
Xuất phát từ những vấn đề trên, tôi chọn đề tài: “Phát triển đội ngũ giảng viên của
Trường Đại học Đại Nam giai đoạn 2011 - 2015” để nghiên cứu với mong muốn lý giải và
đưa ra một số giải pháp nhằm nâng cao công tác phát triển giảng viên tại trường Đại học Đại
Nam.
2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề phát triển đội ngũ giảng viên
Cho đến nay, đã có nhiều công trình nghiên cứu, nhiều đề tài luận văn bàn về vấn đề
phát triển đội ngũ giảng viên.
- Đề tài Nghiên cứu khoa học:
2
Chính sách quốc gia về sự phát triển đội ngũ giảng viên đại học Việt Nam của Nguyễn
Thị Mỹ Lộc - Trần Khánh Đức.
Phát triển đội ngũ giảng viên, cán bộ quản lý, từng bước tiếp cận chuẩn quốc tế. Đề
án xây dựng và phát triển 16 ngành, 23 chuyên ngành khoa hoc cơ bản, công nghệ cao, kinh tế
- xã hội mũi nhọn ở ĐH Quốc gia hà Nội đạt trình độ quốc tế.
Các luận văn nghiên cứu về vấn đề phát triển đội ngũ giảng viên
- Luận văn:
Những giải pháp phát triển đội ngũ giảng viên trường Đại học Công nghệ - Đại học
Quốc gia Hà Nội đáp ứng yêu cầu trong giai đoạn hiện nay. Nguyễn Thị Xoan
Những biện pháp xây dựng và phát triển đội ngũ giảng viên của trường Đại học Dân
lập Lương Thế Vinh giai đoạn 2007 – 2015. Chu Thị Hương Giang
Những giải pháp xây dựng và phát triển đôị ngũ giảng viên cơ hữu Trường Đại học
Dân lập Hải Phòng đáp ứng yêu cầu trong giai đoạn hiện nay. Hồ Thị Hoài Nam.
Hiện tại chưa có công trình nghiên cứu khoa học nào về việc phát triển đội ngũ giảng viên
tại trường Đại học Đại Nam. Chính vì vậy việc nghiên cứu và đề xuất các giải pháp phát triển đội
ngũ giảng viên tại trường Đại học Đại Nam là cấp thiết nhằm nâng cao hơn khả năng quản lý xây
dựng và phát triển đội ngũ giảng viên của trường.
3. Mục tiêu nghiên cứu
Đề ra các giải pháp phát triển đội ngũ giảng viên tại Trường Đại học Đại Nam giai
đoạn 2011 – 2015
4. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Nghiên cứu cơ sở lý luận về phát triển đội ngũ giảng viên trong đào tạo Đại học.
- Đánh giá thực trạng đội ngũ giảng viên và công tác phát triển đội ngũ giảng viên ở
trường Đại học Đại Nam.
- Đề xuất các giải pháp phát triển đội ngũ giảng viên ở trường Đại học Đại Nam.
5. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu
5.1. Khách thể nghiên cứu
Đội ngũ giảng viên trường Đại học
5.2. Đối tượng nghiên cứu
Phát triển đội ngũ giảng viên trường Đại học
6. Phạm vi nghiên cứu
Đề tài chỉ tập trung nghiên cứu thực trạng phát triển đội ngũ giảng viên truờng Đại học
Đại Nam trong giai đoạn 2007 – 2011, đề ra một số giải pháp phát triển đội ngũ giảng viên
trường Đại học Đại Nam trong giai đoạn 2011 – 2015.
7. Giả thuyết khoa học
Nếu phân tích rõ được nguyên nhân những bất cập của đội ngũ giảng viên thì có thể đề
ra được các biện pháp phát triển đội ngũ giảng viên phù hợp với đặc điểm của trường. Nếu
các giải pháp đó được thực hiện đồng bộ thì đội ngũ giảng viên của nhà trường sẽ được phát
triển cả về số lượng, chất lượng và cơ cấu, từ đó giúp nhà trường đáp ứng được yêu cầu,
nhiệm vụ phát triển trước mắt và lâu dài.
3
Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài:
Kết quả nghiên cứu của đề tài nhằm góp phần làm sáng tỏ cơ sở lý luận và thực tiễn công
tác phát triển đội ngũ giảng viên tại trường Đại học Đại Nam. Đồng thời tham mưu cho Hội đồng
quản trị, Ban Giám hiệu và cán bộ quản lý các giải pháp phát triển đội ngũ giảng viên, góp phần
tích cực vào công tác quản lý của nhà trường.
8. Phƣơng pháp nghiên cứu
8.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận
Thu thập các tài liệu, những vấn đề có liên quan đến công tác phát triển đội ngũ giảng
viên.
Nghiên cứu (phân tích, tổng hợp) những tài liệu liên quan đến vấn đề phát triển đội
ngũ giảng viên.
8.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn: Phương pháp điều tra, khảo sát; Điều tra bằng
phiếu hỏi; Phương pháp quan sát và tổng kết thực tiễn; Nghiên cứu tài liệu, báo cáo; Phương
pháp chuyên gia; Phương pháp toán thống kê, thu thập và phân tích xử lý số liệu bảng mẫu,
biểu mẫu, biểu đồ.
9. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, khuyến nghị, tài liệu tham khảo luận văn được cấu trúc
thành ba chương.
Chương 1: Cơ sở lý luận về phát triển đội ngũ giảng viên trường Đại học
Chuơng 2: Thực trạng phát triển đội ngũ giảng viên tại Trường Đại học Đại Nam
Chương 3: Các biện pháp phát triển đội ngũ giảng viên Trường Đại học Đại Nam
CHƢƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ
GIẢNG VIÊN TRƢỜNG ĐẠI HỌC
1.1 Các khái niệm cơ bản liên quan đến vấn đề nghiên cứu
1.1.1 Quản lý, quản lý nhà truờng, quản lý giáo dục
1.1.1.1 Quản lý
Quản lý là sự điều khiển, chỉ đạo một hệ thống hay một quá trình, căn cứ vào những
quy luật, nguyên tắc tương ứng cho hệ thống hay quá trình ấy vận động theo ý muốn của nhà
quản lý nhằm đạt được mục đích đặt ra từ trước.
1.1.1.2 Quản lý nhà truờng
Quản lý nhà trường là quản lý mọi hoạt động giảng dạy và học tập, cơ sở vật chất và
tất cả các lĩnh vực liên quan đến hoạt động QL, giảng dạy và học tập trong một trường học để
tạo điều kiện cho nhà trường phát triển.
1.1.1.3 Quản lý giáo dục
Quan niệm về quản lý giáo dục có thể có những cách diễn đạt khác nhau, song trong
mỗi cách định nghĩa đều đề cập tới các yếu tố cơ bản sau: Chủ thể quản lý giáo dục; Khách
thể quản lý giáo dục; Mục tiêu quản lý giáo dục .
1.1.2 Giảng viên, đội ngũ, đội ngũ giảng viên
1.1.2.1 Giảng viên
4
Theo Luật Giáo dục năm 2005 được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt
Nam, khóa XI, kỳ họp thứ 7 công bố thì giảng viên là nhà giáo làm nhiệm vụ giảng dạy và
nghiên cứu khoa học chuyển giao công nghệ trong các trường cao đẳng, đại học.
1.1.2.2 Giảng viên cơ hữu
Đội ngũ giảng viên cơ hữu là đội ngũ được tuyển dụng làm việc chính thức ở trường
Cao đẳng, Đại học. Đội ngũ giảng viên cơ hữu phải giảng dạy theo đúng định mức do Bộ
Giáo dục và Đào tạo quy định.
1.1.2.3 Giảng viên thỉnh giảng
Đội ngũ giảng viên thỉnh giảng là đội ngũ được mời từ các trường cao đẳng, đại học
khác tham gia giảng dạy tại trường là các trường ngoài công lập, các viện nghiên cứu, hoặc từ
các doanh nghiệp. ĐNGV thỉnh giảng phải giảng dạy theo đúng thời lượng đã thỏa thuận
trong hợp đồng mời giảng.
1.1.2.4 Đội ngũ
Đội ngũ là tập hợp một số đông người, cùng chức năng, nghề nghiệp thành một lực
lượng.
1.1.2.5 Đội ngũ giảng viên
Đội ngũ giảng viên là tập hợp các nhà giáo làm cùng chức năng nhiệm vụ giảng dạy,
nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ, tham gia công tác quản lý đào tạo ở các trường
Cao đẳng, Đại học.
1.1.3 Phát triển đội ngũ giảng viên
1.1.3.1 Phát triển
Phát triển là sự thay đổi, sự tăng lên về số lượng. Trong triết học, theo phép biện
chứng duy vật thì phát triển là khái niệm dùng để khái quát quá trình vận động từ thấp đến cao
từ đơn giản đến phức tạp, từ hoàn thiện đến hoàn thiện hơn.
1.1.3.2 Phát triển đội ngũ giảng viên
Đội ngũ giảng viên là nguồn lực cơ bản của các trường Cao đẳng, Đại học. Phát triển
đội ngũ giảng viên chính là phát triển nguồn lực trong nhà trường, là tạo ra sự tăng trưởng cả
về số lượng, chất lượng và cơ cấu.
1.2 . Nhiệm vụ, quyền hạn của đội ngũ giảng viên
1.2.1. Nhiệm vụ của đội ngũ giảng viên
Theo Luật Giáo dục 2005 thì Nhà giáo có những nhiệm vụ sau đây:
- Giáo dục giảng dạy theo mục tiêu, nguyên lý giáo dục, thực hiện đầy đủ và có chất
lượng chương trình giáo dục
- Gương mẫu thực hiện nghĩa vụ công dân, các quy định của pháp luật và điều lệ nhà
trường.
- Giữ gìn phẩm chất, uy tín danh dự nhà giáo; tôn trọng nhân cách của người học, đối
xử công bằng với người học, bảo vệ các quyền lợi, lợi ích chính đáng của người học
- Không ngừng học tập, rèn luyện để nâng cao phẩm chất đạo đức, trình độ chính trị,
chuyên môn, nghiệp vụ, đổi mới phương pháp dạy học, nêu gương tốt cho người học.
1.2.2. Quyền hạn của người giảng viên
5
Được bố trí giảng dạy theo đúng chuyên môn được đào tạo, xác định nội dung các
giáo trình giảng dạy phù hợp với quy định chung của Bộ Giáo dục và Đào tạo
Lựa chọn phương pháp giảng dạy và phương tiện giảng dạy nhằm phát huy năng lực
cá nhân, đảm bảo chất lượng và hiệu quả đào tạo
Được tham gia nghiên cứu khoa học, đào tạo và bồi dưỡng để nâng cao trình độ
chuyên môn nghiệp vụ, được thi nâng bậc, chuyển ngạch giảng viên theo quy định của pháp
lệnh cán bộ công chức.
Được hưởng mọi quyền lợi về vật chất và tinh thần theo các chế độ chính sách cho nhà
giáo, được hưởng các chế độ ngày nghỉ các ngày lễ, nghỉ các ngày tết, nghỉ hè theo quy định
của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
1.3. Các yêu cầu về việc phát triển đội ngũ
1.3.1. Đảm bảo số lượng
Phát triển đội ngũ giảng viên là quá trình chuẩn bị lực lượng để đáp ứng với sự phát
triển của nhà trường. Trong đó phải chú ý đảm bảo đủ số lượng giảng viên giảng dạy tương
ứng với sự quy đổi số lượng sinh viên.
1.3.2 .Đảm bảo chất lượng
Yêu cầu phát triển đội ngũ đảm bảo về số lượng phải đi đôi với đảm bảo nâng cao về
chất lượng. Phải xây dựng được một cơ cấu trình độ hợp lý, mỗi chuyên ngành đào tạo cần
phải có cơ cấu hợp lý ở các trình độ Tiến sĩ, Thạc sĩ tạo động lực cho sự phát triển, phân bố
đồng đều ở các ngành, các chuyên ngành đào tạo.
1.3.3 Đảm bảo cơ cấu
1.3.3.1. Cơ cấu trình độ
Xây dựng cơ cấu trình độ phải đảm bảo hợp lý, mỗi chuyên ngành đào tạo cần phải có cơ
cấu hợp lý ở các trình độ Tiến sĩ, Thạc sĩ, tạo động lực cho sự phát triển, phân bố tương đối
đồng đều ở các ngành, chuyên ngành đào tạo.
1.3.3.2 Cơ cấu ngành nghề
Xây dựng kế hoạch phát triển đội ngũ giảng viên phải chú ý đến đảm bảo cân đối cho cơ
cấu ngành nghề đào tạo, đối với từng lĩnh vực cụ thể.
1.3.3.3. Cơ cấu độ tuổi,giới tính
Phát triển đội ngũ còn cần phải chú ý đến độ tuổi và giới tính. Cần phát triển đội ngũ
giảng viên trẻ năng động, nhiệt huyết tận tâm giảng dạy. Duy trì và phát triển cơ cấu giới tính
hợp lý.
1.4. Các nội dung phát triển đội ngũ giảng viên
1.4.1 .Xác định mục tiêu, nhu cầu, lập kế hoạch
Căn cứ vào kế hoạch phát triển tổng thể, để dự báo triển vọng theo kế hoạch 5 năm, 10
năm gồm có dự báo ngắn hạn, trung hạn và dài hạn. Dự báo xu hướng diễn biến của nhân lực
nhà trường về mặt số lượng, cơ cấu trình độ, cơ cấu ngành nghề, cơ cấu nghiệp vụ sư phạm,
chất lượng, cơ cấu đội ngũ giảng viên để xác định mục tiêu, nhu cầu và lập kế hoạch phát
triển đội ngũ giảng viên.
1.4.2. Thu hút tuyển chọn giảng viên
6
Đây là một quy trình sử dụng các phương pháp để thu hút tuyển chọn các giảng viên
có đủ tiêu chuẩn. Quy trình này nhà trường sử dụng các phương pháp nhằm thu hút, lựa chọn
quyết định xem ai là người có đủ tiêu chuẩn làm việc trong khoa, phòng bộ môn của nhà
trường
1.4.3. Sử dụng đội ngũ giảng viên
Để phát huy có hiệu quả năng lực của đội ngũ giảng viên, cần phải tiếp tục bổ sung,
sửa đổi và thực hiện chính sách ưu đãi đối với giảng viên. Tiến hành điều chỉnh, sắp xếp, luân
chuyển cán bộ, kết hợp với bổ sung đội ngũ giảng viên từ các nguồn khác nhau.
1.4.5. Đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giảng viên
Đào tạo ở đây được xác định là đào tạo mới, là quá trình hình thành kiến thức, thái độ,
kỹ năng chuyên môn, nghề nghiệp được huấn luyện có hệ thống theo chương trình quy định
với những chuẩn mực nhất định (chuẩn mực quốc gia hoặc quốc tế), để người học sau thời
gian khóa học đào tạo theo cấp học, có được trình độ chuyên môn, năng lực và kiến thức đáp
ứng được yêu cầu công việc được giao.
1.4.6. Các chính sách nhằm đảm bảo phát triển đội ngũ giảng viên
Khi xây dựng quy hoạch phát triển đội ngũ giảng viên cần phải chú ý đến chính sách
đãi ngộ thu hút các nhà khoa học, cán bộ trẻ có trình độ, năng lực và phẩm chất để bổ sung
cho đội ngũ giảng viên, có biện pháp hữu hiệu trên cơ sở quy định của pháp luật để giảng viên
gắn bó với nhà trường, tránh “chảy máu chất xám” ảnh hưởng đến hoạt động và chất lượng đào
tạo của nhà trường.
1.5. Đặc điểm phát triển đội ngũ giảng viên trƣờng Đại học ngoài công lập
1.5.1. Đặc điểm đội ngũ
Đội ngũ giảng viên của trường gồm có giảng viên cơ hữu và giảng viên thỉnh giảng.
1.5.2. Đặc điểm công tác phát triển đội ngũ giảng viên
1.5.2.1. Kế hoạch hóa đội ngũ giảng viên
Kế hoạch hóa đội ngũ giảng viên là nội dung quan trọng đảm bảo việc phát triển đội
ngũ giảng viên một cách liên tục phù hợp nhất với nhu cầu cả về quy mô, chất lượng và cơ
cấu.
1.5.2.2 Tuyển chọn, sử dụng đội ngũ giảng viên
Nhà trường cần xây dựng các tiêu chuẩn tuyển chọn và tổ chức hình thức tuyển chọn
phù hợp với từng vị trí và chuyên môn công tác.
Quá trình sử dụng đội ngũ giảng viên là yếu tố đảm bảo cá nhân giảng viên phát huy
tối đa năng lực, phát triển về chuyên môn nghiệp vụ và đáp ứng tốt nhất yêu cầu của nhà
trường.
1.5.2.3. Đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giảng viên
Đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giảng viên là hoạt động cơ bản để phát triển đội ngũ giảng
viên trên hướng tiếp cận phát triển cá nhân giảng viên. Hoạt động đào tạo, bồi dưỡng giảng
viên bao gồm các hoạt động đào tạo và đào tạo lại, bồi dưỡng và tự bồi dưỡng của chính các
giảng viên.
1.5.2.4. Đánh giá, sàng lọc đội ngũ giảng viên
7
Việc đánh giá giảng viên phải nhằm ủng hộ, thúc đẩy cho sự phát triển của cá nhân
giảng viên; do vậy việc đánh giá phải khách quan, công bằng và phải có phương hướng, biện
pháp phát triển cán bộ. Đánh giá giảng viên cũng phải giúp cho sự phát triển và tiến bộ của
nhà trường, từ kết quả đánh giá có các kế hoạch, giải pháp sắp xếp, cơ cấu, phát triển nguồn
lực một cách phù hợp nhất.
1.5.2.5 Chính sách đãi ngộ
Cần có những chính sách nhằm thu hút các giảng viên có trình độ năng lực về công tác
tại đơn vị; cần có những hình thức khen thưởng, động viên và có chính sách đãi ngộ kịp thời
đối với những giảng viên có kết quả lao động tốt tạo điều kiện cho các giảng viên đó có điều
kiện phát triển năng lực của mình. Những người đạt thành tích thấp cần có các chế tài hoặc
hình thức kỷ luật tương xứng.
Kết luận chƣơng 1
Như vậy chương 1 của luận văn đã trình bày cơ sở lý luận về phát triển đội ngũ giảng
viên. Ở đây, người viết đã trình bày được các khái niệm, yêu cầu, nội dung và đặc điểm phát
triển đội ngũ giảng viên trong trường Đại học. Đây là cơ sở lý luận nhằm làm sáng tỏ những
vấn đề cần giải quyết của luận văn. Chính cơ sở lý luận của chương 1 tạo ra nền tảng lý luận
để giải quyết vấn đề thực trạng và giải pháp ở chương 2 và chương 3.
CHƢƠNG 2
THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN
TRUỜNG ĐẠI HỌC ĐẠI NAM
2.1. Bối cảnh thế giới và trong nƣớc, các yếu tố ảnh hƣởng, tác động đến phát triển đội
ngũ giảng viên Trƣờng Đại học Đại Nam
2.1.1. Bối cảnh tác động đến sự phát triển đội ngũ giảng viên
2.1.1.1. Bối cảnh thế giới và khu vực
Bối cảnh quốc tế và khu vực tác động mạnh đến hoạt động và phát triển trường Đại
học Đại Nam và đội ngũ giảng viên nói riêng đó là:
- Xu thế toàn cầu hóa kinh tế ngày một nhanh
- Sự cạnh tranh về kinh tế, thương mại và công nghệ giữa các quốc gia.
- Giáo dục các nước trên thế giới và trong khu vực phát triển mạnh và tiến bộ.
2.1.1.2. Bối cảnh trong nước
- Việt Nam đã và đang hội nhập kinh tế thế giới.
- Nguồn nhân lực có chất lượng cao và tay nghề đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế,
thương mại và công nghiệp còn quá hạn chế.
- Các trường Đại học nhất là các trường Đại học ngoài công lập được thành lập mới nhiều,
cạnh tranh trong tuyển sinh và chất lượng đào tạo ngày thêm gay gắt.
2.1.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển đội ngũ giảng viên
2.1.2.1. Các yếu tố chính trị, kinh tế
2.1.2.2. Các yếu tố tâm lý – xã hội
2.2. Khái quát về trƣờng Đại học Đại Nam
2.2.1. Quá trình hình thành và phát triển
8
Ngày 14 tháng 11 năm 2007, nhà trường chính thức thành lập theo quyết định số
1535/QĐ-TTg ngày 14/11/2007 của Thủ tướng Chính phủ về việc thành lập trường Đại học
Đại Nam
2.2.2.Chức năng nhiệm vụ sứ mệnh tầm nhìn
2.2.2.1. Chức năng
Trường Đại học Đại Nam là cơ sở đào tạo cử nhân các ngành Kinh tế, Kỹ thuật, Xã
hội…
2.2.2.2. Nhiệm vụ
Theo Quy chế Tổ chức và hoạt động của Trường Đại học Đại Nam (Ban hành kèm theo
Quyết định số 54/ ngày 25 tháng 12 năm 2008 về việc ban hành Quy chế tổ chức và hoạt động
của trường Đại học Đại Nam).
2.2.2.3. Sứ mệnh, tầm nhìn
Sứ mệnh của Trường Đại học Đại Nam là: Đào tạo nguồn nhân lực có chất lượng cao
cho thời kỳ hội nhập.
2.2.3. Cơ cấu tổ chức bộ máy của nhà trường
2.2.3.1. Các văn bản hành chính quy định bộ máy tổ chức
2.2.3.2. Sơ đồ bộ máy hành chính của trường
- Sơ đồ hành chính:
Sơ đồ 2.1: Bộ máy hành chính của trường
BAN GIÁM HIỆU
HỘI ĐỒNG QUẢN TRỊ
CÁC PHÒNG CHỨC
nnawnawng NĂNG
CÁC KHOA
KHOATÀI CHÍ NH NGÂN HÀNG
KHOA KẾ TOÁN
KHOA KẾ TOÁN
KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN
KHOA XÂY DỰNG
KHOA NGOẠI NGỮ
KHOA XÂY DỤNG KHOA XÂY
DỤNG
KHOA QUAN HỆ CÔNG CHÚNG
CHÍ NH TRỊ
KHOA QUẢN TRỊ KINH
DAONH
PHÒNG TÀI VỤ
PHÒNG QUẢN TRỊ HÀNH CHÍ NH
KHOA XÂY DỤNG KHOA XÂY
DỤNG
TRUNG TÂM ĐÀO TẠO VÀ HTQT
TRUNG TÂM KHẢO THÍ VÀ ĐBCL
TRUNG TÂM QL VÀ KTTS
PHÒNG ĐÀO TẠO
KHOA XÂY DỤNG KHOA XÂY
DỤNG
KHOA KINH TẾ - CÔNG NGHỆ
KHOA XÂY DỤNG KHOA XÂY
DỤNG
9
2.2.3.3 Đội ngũ giảng viên
Nhà trường có 325 cán bộ, giảng viên, công nhân viên, trong đó số lượng giảng viên là
225 giảng viên (105 giảng viên cơ hữu và 120 giảng viên thỉnh giảng)
Trong 104 giảng viên cơ hữu có:
- 03 người có học hàm GS, PGS – TS chiếm 3%; 01 người có trình độ TSKH chiếm 1
%; 13 người có trình độ Tiến sỹ chiếm 12%, 54 người có trình độ thạc sĩ (trong đó có 15
người đang làm nghiên cứu sinh) chiếm 51,8%
- 05 người đang học cao học, 29 người có trình độ đại học chiếm 32,2%.
Trong 120 giảng viên thỉnh giảng thuộc các trường Đại học, viện nghiên cứu có: 5 người
có học vị PGS – TS chiếm 4%, 20 người có trình độ tiến sĩ chiếm 17%, 40 người có trình độ thạc
sĩ chiếm 33%, 55 người có trình độ cử nhân chiếm 46%.
2.2.3.4. Cơ sở vật chất và trang thiết bị phục vụ đào tạo
Hiện nay nhà trường đang sử dụng diện tích đất là: 10.6 ha để xây dựng khu Quần thể
Trường Đại học Đại Nam
Ngoài ra trường còn có cơ sở 1: Toà nhà 6 tầng và 4 tầng tại địa chỉ số 56 Vũ Trọng
Phụng, phường Thanh Xuân Trung, quận Thanh Xuân, Hà Nội. Hiện tại Khu Hiệu bộ của nhà
trường đang đặt tại cơ sở này
2.2.4. Một số thành tựu của trường Đại học Đại Nam
Từ khi thành lập trường cho đến nay, quy mô, chất lượng đào tạo của nhà trường
không ngừng phát triển cả về số lượng, chất lượng và các loại hình đào tạo chính quy, liên
kết đào tạo, hợp tác với các trường Đại học đào tạo liên thông từ Trung cấp – Đại học, Cao
đẳng – Đại học. Hiện nay, tổng số sinh viên của trường là 4543 sinh viên.
Về ngành nghề đào tạo: Hiện nay trường đào tạo các ngành: Tài chính Ngân hàng,
Ngoại ngữ, Kế Toán, Xây dựng, Công nghệ Thông tin, Quan hệ công chúng, Liên thông, liên
kết các ngành Kế toán, Công nghệ thông tin…
Về chất lượng HS-SV tốt nghiệp ra trường: chưa có sinh viên tốt nghiệp
2.3. Những thuận lợi và khó khăn trong việc phát triển đội ngũ giảng viên
2.3.1. Thuận lợi
Trong những năm qua, Đảng và Nhà nước luôn quan tâm đến ngành giáo dục, coi giáo
dục là quốc sách hàng đầu.
Về phía trường Đại học Đại Nam, nhà trường luôn xác định chất lượng đào tạo là uy tín
của nhà trường, giảng viên luôn là lực lượng chính, chủ yếu trong nhà trường vì vậy chất lượng
đào tạo luôn được gắn liền với chất lượng đội ngũ giảng viên.
10
Nhà truờng có nhiều chính sách ưu tiên phát triển đội ngũ giảng viên. Nhà trường luôn
củng cố và nâng cao nhận thức cho đội ngũ giảng viên trong việc học tập nâng cao trình độ
năng lực chuyên môn.
2.3.2. Khó khăn
Trường mới thành lập, tuổi đời còn trẻ vì vậy chưa thực sự thu hút được đội ngũ giảng
viên dày kinh nghiệm giảng dạy, có học hàm học vị cao.
Nguồn kinh phí đào tạo bồi dưỡng còn hạn hẹp
Chính sách tiền lương áp dụng trong thời gian vừa qua chưa thực sự thu hút giảng
viên.
2.4. Thực trạng đội ngũ giảng viên của trƣờng Đại học Đại Nam
2.4.1. Thực trạng số lượng, chất lượng, cơ cấu đội ngũ giảng viên
2.4.1.1. Số lượng giảng viên
Hiện nay trường Đại học Đại Nam có 325 cán bộ, giảng viên, trong đó bao gồm: Cán
bộ quản lý các phòng ban; Giảng viên; Chuyên viên; nhân viên nghiệp vụ các phòng ban chức
năng.
Trong đó có 225 giảng viên đang trực tiếp tham gia giảng dạy tại các khoa của trường
được thể hiện của 02 bảng sau:
Bảng 2.1: Bảng thống kê số lượng giảng viên từ năm 2007 - 2011
Năm học
2008-2009
2009-2010
2010-2011
2011-2012
Giảng viên cơ hữu
36
75
90
105
Giảng viên thỉnh giảng
40
80
102
120
Cán bộ, công nhân viên
30
70
95
100
Tổng số
106
220
287
325
(Nguồn số liệu: Phòng Quản trị - Hành Chính trường ĐH Đại Nam cung cấp)
Số lượng giảng viên cơ hữu của nhà trường thấp hơn số lượng giảng viên mời giảng.
Hằng năm nhà trường tuyển bổ sung giảng viên tăng cường số lượng cho các khoa
theo sự phát triển của quy mô ngành nghề đào tạo. Tuy nhiên còn một số hạn chế do nguồn
giảng viên khan hiếm.
Nhìn vào đội ngũ giảng viên cơ hữu của trường chúng ta thấy số lượng tỷ lệ sinh
viên/giảng viên còn rất cao.
Bảng 2.2: Quy đổi số lượng sinh viên/1 giảng viên
TT
NĂM HỌC
SỐ LUỢNG GV
SÔ LUỢNG SV
QUY ĐỔI
(SV/1GV)
GHI CHÚ
11
1
2008-2009
36
1093
30,3
2
2009-2010
75
2302
30,6
3
2010-2011
90
3330
37
4
2011-2012
105
4218
40,17
2.4.1.2. Thực trạng chất lượng đội ngũ giảng viên
- Phẩm chất chính trị:
Hiện tại Đảng Bộ nhà trường có 45 đảng viên, trong đó có 21 là cán bộ giảng dạy.
- Phẩm chất đạo đức nghề nghiệp:
Khảo sát phẩm chất đạo đức nghề nghiệp của giảng viên bằng cách phát phiếu khảo sát. Kết
quả của khảo sát cho thấy đội ngũ giảng viên có phẩm chất đạo đức rất tốt
- Trình độ đào tạo:
Thực trạng trình độ đội ngũ giảng viên của Trường Đại học Đại Nam từ năm 2011-
2012 như sau:
Bảng 2.3. Thống kê chức danh cán bộ giảng dạy theo khoa năm học 2011-2012
Chức danh
Đơn vị
Học hàm
Giảng viên chính
Giảng viên
GS
PGS
Số
lƣợng
Tỉ lệ
(%)
Số
lƣợng
Tỉ lệ
(%)
Khoa Tài chính – NH
1
3
2,86
39
37,01
Khoa Kế Toán
1
0,95
23
21,09
Khoa Quản trị K.doanh
1
0,95
8
7,62
Khoa Xây dựng
1
2
1,54
4
3,81
Khoa Công nghệ Thông tin
2
1,54
6
5,71
Khoa Ngoại Ngữ
1
0,95
7
6,67
Khoa Quan hệ C.chúng
1
5
4,76
Tổng cộng
1
2
10
92
(Nguồn số liệu: Phòng Quản trị - Hành chính)
Năng lực chuyên môn: Qua 105 phiếu khảo sát thì có 60 phiếu tự nhận là đủ kiến thức
để thực hiện nhiệm giảng dạy, 40 phiếu cần bồi dưỡng nâng cao về chuyên môn, 5 phiếu cần
bồi dưỡng thêm về nghiệp vụ sư phạm.
Về năng lực nghiệp vụ: Trong nhà trường ngoài chuyên môn dạy học, việc quản lý
sinh viên và công tác chủ nhiệm rất quan trọng, góp phần trong việc hoàn thiện nhân cách
sinh viên, nâng cao chất lượng và hiệu quả trong quá trình đào tạo.
Về nghiên cứu khoa học: Từ năm 2008 đến nay, trường đã thực hiện 1 đề tài cấp Bộ
và các đề tài được hội đồng nghiệm thu cấp Bộ đánh giá ở mức tốt.
Đề tài nghiên cứu cấp trường, cấp khoa có khoảng 23 đề tài chủ yếu tập trung vào các
vấn đề phục vụ cho công tác đổi mới đào tạo.
12
2.4.1.3. Thực trạng phát triển về cơ cấu giảng viên
Cơ cấu độ tuổi:
Bảng 2.4. Thống kê tuổi đời giảng viên theo từng khoa năm học 2011-2012
Năm học
Đơn vị
Tổng
số
Tuổi dƣới
30
30-40
41-50
51-55
56 trở
lên
Khoa Tài chính – NH
43
32
5
4
0
2
Khoa Kế Toán
24
16
6
0
1
1
Khoa Quản trị K.doanh
9
5
2
0
1
1
Khoa Xây dựng
8
3
3
0
1
1
Khoa Công nghệ TT
7
3
1
1
0
2
Khoa Ngoại Ngữ
8
4
2
0
0
2
Khoa Quan hệ C.chúng
6
3
2
0
0
1
Tổng cộng
105
66
21
5
3
10
Tỷ lệ (%)
100
62
20
4,7
2,86
9,52
(Nguồn số liệu: Phòng Quản trị - Hành chính)
Cơ cấu giới tính:
Cơ cấu giới tính của đội ngũ giảng viên nhà trường chưa cân đối trong suốt mấy năm
vừa qua.
Bảng 2.5. Thống kê cơ cấu giới tính đội ngũ giảng viên
Năm học
2008-2009
2009-2010
2010-2011
2011-2012
Tổng số giảng viên
36
75
90
105
Giới tính nữ
20
45
62
81
Tỷ lệ nữ (%)
55,56
42,86
68,89
77,14
Tỷ lệ giảng viên nữ cao hơn giảng viên nam, đó là do đặc thù của ngành giáo dục nói
chung và trường Đại học Đại Nam nói riêng.
2.4.2. Thực trạng việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn giảng dạy của đội ngũ giảng viên
Nhìn chung đội ngũ giảng viên trường Đại học Đại Nam đã thực hiện đầy đủ nhiệm vụ
và quyền hạn của giảng viên theo Luật Giáo dục 2005.
Tuy nhiên vẫn tồn tại một số hạn do nhà trường có đội ngũ giảng viên bao gồm cả cơ
hữu và giảng viên thỉnh giảng. Giảng viên thỉnh giảng chưa thực sự quan tâm đến chất lượng
học tập của sinh viên và một số vấn đề về rèn luyện phẩm chất đạo đức cho sinh viên.
Một số giảng viên trẻ chưa ý thức được vai trò, tầm quan trọng của việc học tập nâng
cao trình độ, nhất là vấn đề tự học, tự nghiên cứu, trau dồi kiến thức chuyên môn, khả năng sư
phạm phục vụ công việc giảng dạy…
13
2.5 .Các yêu cầu về việc phát triển đội ngũ giảng viên trƣờng Đại học Đại Nam
2.5.1. Giảng viên thực hiện đầy đủ nhiệm vụ và quyền hạn
Để giảng viên thực hiện được nhiệm vụ và quyền hạn, Lãnh đạo nhà trường phải
thường xuyên nêu cao vai trò nhiệm vụ của giảng viên trong công tác giảng dạy và nghiên
cứu khoa học. Đội ngũ giảng viên trường Đại học Đại Nam cần phải thực hiện đầy đủ nhiệm
vụ của người giảng viên theo quy định của Luật Giáo dục 2005 .
2.5.2. Đảm bảo chất lượng, số lượng, cơ cấu đội ngũ giảng viên
Trường Đại học Đại Nam luôn đặt ra yêu cầu về chất lượng giảng viên, số lượng và cơ
cấu giảng viên. Nhà trường luôn phấn đấu đạt chuẩn về chất lượng, đảm bảo số lượng và cân
đối hợp lý cơ cấu đội ngũ giảng viên. Nhà trường đặt mục tiêu đến năm 2015 sẽ có 100%
giảng viên đạt chuẩn về trình độ, chuyên môn nghiệp vụ. Đảm bảo số lượng giảng viên đạt chỉ
tiêu 18 sv/1 giảng viên. Có cơ cấu hợp lý về trình độ, chuyên môn và giới tính: kế hoạch đến
2015 trường có 87% giảng viên có trình độ thạc sỹ, 29% giảng viên có trình độ tiến sỹ; cơ cấu
giới tính cân đối hài hòa.
2.5.3. Chăm lo công tác phát triển đội ngũ giảng viên trường Đại học Đại Nam
Công tác phát triển đội ngũ giảng viên cần phải thực hiện các nội dung về lập kế hoạch,
tuyển chọn, sử dụng, đánh giá, bồi dưỡng và đề ra các chính sách đãi ngộ nhằm đảm bảo cho
sự phát triển của đội ngũ giảng viên. Tất cả những nội dung trên cần được phân tích thực
trạng và đưa ra các giải pháp nhằm phát triển hơn nữa đội ngũ giảng viên của nhà trường.
2.6 .Thực trạng công tác phát triển đội ngũ giảng viên trƣờng Đại học Đại Nam
2.6.1. Công tác lập kế hoạch tuyển dụng
Qua khảo sát 35 cán bộ quản lý giáo dục của Trường thì 30/35 phiếu khảo sát đều đánh
giá công tác lập kế hoạch tuyển dụng của trường là đúng đắn và mang tính chiến lược. Xuất phát
từ yêu cầu nhiệm vụ phát triển, nhà trường đã có dự báo đón đầu vì vậy công tác lập kế hoạch là
công việc thường xuyên và cần thiết gắn liền với sự phát triển của nhà trường. Hội đồng Quản trị
và Ban Giám hiệu nhà trường nhận thức được tầm quan trọng nên đã tích cực thực hiện công tác
phát triển đội ngũ giảng viên.
2.6.2. Công tác tuyển chọn giảng viên
Hằng năm nhà trường căn cứ vào yêu cầu quy mô và định hướng phát triển ngành nghề
chuyên môn để xây dựng chỉ tiêu biên chế và xác định nhu cầu tuyển dụng.
Tiêu chí lựa chọn cũng được nhà trường đưa ra công khai trước khi tuyển dụng. Đối
tượng tuyển chọn từ nhiều nguồn khác nhau.
Phuơng pháp lựa chọn: thẩm định hồ sơ, hồ sơ đạt yêu cầu sẽ được gọi đến phỏng vấn,
sau đó giảng thử trước Hội đồng khoa học. Nếu ứng viên đạt đầy đủ các yêu cầu, các tiêu chí
nhà trường đưa ra thì ứng viên sẽ được tiếp nhận vào thử việc, làm công tác trợ giảng trước
khi chính thức được làm giảng viên.
14
2.6.3. Công tác sử dụng đội ngũ giảng viên
Qua khảo sát 35 cán bộ quản lý giáo dục của trường Đại học Đại Nam có 27 người
cho rằng: công tác sử dụng đội ngũ giảng viên của trường tương đối phù hợp, đúng người
đúng việc, đúng chuyên môn và phân công phù hợp theo cơ cấu của ngành học của từng khoa,
bộ môn.
Có 8 phiếu chưa phù hợp, qua trao đổi trực tiếp thì số này muốn sử dụng tốt hơn phải
gắn với việc đào tào và bồi dưỡng thường xuyên để người giảng viên luôn cập nhật kiến thức
chuyên môn bổ sung cho việc giảng dạy.
2.6.4 . Công tác đánh giá đội ngũ giảng viên
Mỗi khoa, tổ bộ môn đều có bảng phân công cụ thể về môn dạy, giờ dạy. Vì vậy, mỗi
giảng viên đều biết trách nhiệm và thời gian thực hiện công việc của mình, được giảng dạy
theo đúng chuyên môn của mình.
Thực hiện đánh giá qua các hình thức: tự đánh giá, đánh giá của đồng nghiệp, người
học đánh giá.
Tuy nhiên hiện nay việc đánh giá sàng lọc giảng viên còn mang tính hình thức, chưa
sát thực.Nhà trường chưa có quy định về đánh giá giảng viên
Các nguồn thông tin đánh giá chưa đa dạng, chưa có sự đánh giá tổng hợp của lãnh
đạo đơn vị, thủ trưởng trực tiếp, đồng nghiệp và người học nhằm bảo đảm tính khách quan và
công bằng. Kết quả đánh giá chưa được sử dụng làm căn cứ cho việc sắp xếp, sử dụng, luân
chuyển, đào tạo cán bộ mà mới chỉ dùng vào các tiêu chí thi đua, khen thưởng cuối năm.
2.6.5 Công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giảng viên
Do mô hình đào tạo mới, các ngành học mới được thành lập, nên Trường đã mời những
nhà khoa học có uy tín đảm nhận các vị trí then chốt về chuyên môn; đồng thời, trường tạo điều
kiện cho cán bộ trẻ tham gia các khoá đào tạo ngắn hạn và dài hạn
Các khoa chuyên môn trong trường đã chủ động trong việc đào tạo bồi dưỡng đội ngũ
giảng viên
Tuy nhiên, việc đào tạo bồi dưỡng đội ngũ giảng viên vẫn còn những bất cập, đó là:
- Nhà trường chưa có kế hoạch đào tạo dài hạn, thiếu chủ động trong công tác đào tạo,
bồi dưỡng.
- Cơ chế, chính sách trong việc tuyển dụng sinh viên giỏi chưa có sức thu hút.
Việc xây dựng kế hoạch tuyển dụng và đào tạo cán bộ hiện nay còn chủ yếu do các khoa
đảm nhận, trong khi đó việc triển khai ở các khoa chưa thống nhất và đồng bộ.
Nhìn chung quá trình quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng giảng viên còn nhiều hạn chế còn
do không đủ nguồn lực để tạo ra chính sách đãi ngộ thỏa đáng cho đội ngũ giảng viên
2.6.6. Các chính sách nhằm đảm bảo phát triển đội ngũ giảng viên
Nhà trường đã có kế hoạch xây dựng các chủ trương chính sách đãi ngộ cho đội ngũ
cán bộ giảng viên nhằm đảm bảo các quyền lợi cho cá nhân giảng viên yên tâm công tác.
15
Tuy nhiên, chế độ chính sách cho đội ngũ nhà giáo hiện còn nhiều hạn chế, vướng
mắc, như:
- Nhiều quy định trong chế độ, chính sách đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng nhà giáo đã ban
hành từ lâu, không còn phù hợp song chậm được bổ sung, sửa đổi.
- Bất cập trong việc thực hiện các chính sách đãi ngộ đối với nhà giáo
2.6.7. Đánh giá chung về thực trạng phát triển đội ngũ giáo viên tại trường Đại học Đại
Nam
2.6.7.1. Điểm mạnh
Hội đồng Quản trị và Ban Giám hiệu luôn quan tâm đến việc phát triển đội ngũ giảng
viên đảm bảo đủ về số lượng, chất lượng và hợp lý cơ cấu.
Lãnh đạo nhà trường cũng đã có những chính sách đào tạo, bồi dưỡng và ưu đãi cho
cán bộ giảng viên nhằm thu hút cán bộ giảng viên về tham gia công tác giảng dạy tại trường.
2.6.7.2. Điểm yếu
Bên cạnh những mặt mạnh, việc phát triển đội ngũ còn nhiều hạn chế. Đó là việc khó
khăn trong phát triển quy mô giảng viên do điều kiện tài chính có hạn.
Cơ cấu, tỷ lệ sinh viên/giảng viên còn cao, số lượng giảng viên có học vị tiến sĩ và học
hàm GS, PGS còn ít. Nhiều giảng viên đảm nhận giảng dạy quá nhiều, chưa đầu tư hợp lý
thời gian cho nghiên cứu khoa học. Nhiều giảng viên chưa nhận thức được vai trò của nghiên
cứu khoa học trong việc nâng cao chất lượng chuyên môn và giảng dạy.
Nhiều giảng viên giỏi chuyển đi công tác khác do nhiều nguyên nhân. Do vậy cần xây
dựng nguồn tuyển dụng lâu dài, ổn định để chọn lựa được những giảng viên giỏi về chuyên
môn, nhưng đồng thời tâm huyết với sự nghiệp giáo dục của nhà trường và gắn bó với nhà
trường.
Nhà trường chưa có quy trình đánh giá giảng viên một cách khách quan vừa mang tính
khuyến khích động viên giảng viên phát triển năng lực chuyên môn, đạo đức nghề nghiệp vừa
hạn chế những hạn chế, tiêu cực trong đội ngũ giảng viên.
Năng lực ngoại ngữ, tin học và nghiệp vụ sư phạm của một bộ phận giảng viên chưa cao,
gây khó khăn trong quá trình cử đi đào tạo bồi dưỡng ở nước ngoài.
Kết luận chƣơng 2
Ở chương 2 người viết đã trình bày một cách cụ thể về thực trạng phát triển đội ngũ giảng
viên của trường Đại học Đại Nam. Nhìn chung, thực trạng phát triển đội ngũ giảng viên của
trường còn nhiều vấn đề bất cập. Số lượng giảng viên còn thiếu, số lượng giảng viên cơ hữu ít hơn
giảng viên mời giảng. Số lượng giảng viên quy đổi trên đầu sinh viên cao. Chất lượng và cơ cấu
đội ngũ giảng viên chưa thật sự đảm bảo cho mục tiêu phát triển của trường ĐH Đại Nam. Công
tác phát triển đội ngũ giảng viên của trường ĐH Đại Nam cũng còn nhiều hạn chế. Công tác lập
kế hoạch tuyển dụng, tuyển chọn, sử dụng giảng viên, đánh giá, đào tạo, bồi dưỡng và các chính
sách đãi ngộ còn nhiều chỗ chưa thật sự hợp lý. Căn cứ vào thực trạng trên, chương 3 của luận
16
văn đã đưa ra các giải pháp nhằm phát triển hơn nữa đội ngũ giảng viên của trường Đại học Đại
Nam.
CHƢƠNG 3
CÁC GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN
TRUỜNG ĐẠI HỌC ĐẠI NAM
3.1. Phƣơng hƣớng phát triển đội ngũ giảng viên trƣờng Đại học Đại Nam đến năm
2015
Phải tiếp tục hoàn thiện chiến lược phát triển của nhà trường trong thời kỳ đổi mới,
trước mắt tiếp tục đổi mới trong đào tạo, phát triển thêm ngành nghề trên cơ sở củng cố các
ngành hiện có, mở rộng loại hình đào tạo, tăng cường bổ sung, bồi dưỡng đội ngũ giảng viên
có đủ trình độ mọi mặt chú ý bồi dưỡng cán bộ đầu ngành. Xây dựng khoa, bộ môn đủ mạnh,
cải tiến phương pháp điều hành, quản lý, ứng dụng công nghệ thông tin, nâng cao trình độ
ngoại ngữ, đẩy mạnh phong trào thi đua “dạy tốt học tốt” nhằm nâng cao chất lượng và hiệu
quả đào tạo, đảm bảo sinh viên ra trường có trình độ chuyên môn và năng lực thực hành đáp
ứng tốt nhu cầu xã hội.
Trong công tác lãnh đạo, nhà trường đã luôn xác định đội ngũ giảng viên là lực lượng
lao động chính chủ yếu trong trường; chất lượng đào tạo luôn gắn liền với chất lượng đội
ngũ giảng viên. Vì thế công tác quản lý, xây dựng và phát triển đội ngũ giảng viên đảm bảo
về số lượng, vững vàng về chuyên môn nghiệp vụ, cân đối về cơ cấu luôn là nhiệm vụ vừa
mang tính cấp bách vừa mang tính chiến lược.
3.2. Nguyên tắc đề xuất biện pháp phát triển đội ngũ giảng viên
3.2.1. Đảm bảo tính kế thừa
3.2.2. Đảm bảo tính thực tiễn
3.2.3. Đảm bảo tính hiệu quả
3.2.4. Đảm bảo tính bền vững
3.2.5. Đảm bảo tính hệ thống và đồng bộ
3.3. Các giải pháp nhằm phát triển đội ngũ giảng viên trƣờng ĐH Đại Nam
3.3.1. Nâng cao nhận thức về nhiệm vụ và quyền hạn của người giảng viên, ý nghĩa tầm quan
trọng của công tác phát triển đội ngũ giảng viên trường Đại học Đại Nam
- Nâng cao ý thức về nhiệm vụ và quyền hạn của đội ngũ giảng viên
Ngay từ khi tuyển dụng vào làm giảng viên tại trường nhà trường, giảng viên cần phải
nắm được Luật Giáo dục 2005 để biết được giảng viên có những nhiệm vụ và quyền hạn nào
khi giảng dạy tại Trường Đại học Đại Nam
- Nâng cao ý nghĩa ý nghĩa tầm quan trọng của công tác phát triển đội ngũ giảng viên
cho bản thân các giảng viên
17
Hội đồng quản trị, Ban Giám hiệu và các trưởng Khoa, Phòng cùng bàn bạc xây dựng
phương hướng, kế hoạch phát triển đội ngũ giảng viên trong cuộc họp cán bộ chủ chốt ngày
27 tháng 1 năm 2011.
Tổ chức các buổi hội thảo khoa học, theo bộ môn.
Đồng thời nêu các chủ trương phát triển đội ngũ giảng viên là cần kíp để bản thân mỗi
giảng viên tự ý thức được trách nhiệm nhiệm vụ của mình trong từng học kỳ, từng năm và
từng giai đoạn phát triển của nhà trường.
3.3.2. Xây dựng kế hoạch chiến lược phát triển đội ngũ giảng viên đến năm 2015 nhằm đảm
bảo đủ số lượng, chuẩn về chất lượng và đồng bộ về cơ cấu
Việc lập quy hoạch, kế hoạch xây dựng đội ngũ giảng viên trường Đại học Đại Nam
được thể hiện qua các nội dung sau:
- Về số lượng: Phải xây dựng được một quy hoạch tổng thể đội ngũ giảng viên của nhà
trường trong từng giai đoạn, vì đây là lực lượng nòng cốt, quyết định đến sự nghiệp giáo dục
– đào tạo của nhà trường.
- Về chất lượng: chất lượng đội ngũ giảng viên nhà trường được thể hiện trên các mặt:
phẩm chất, trình độ năng lực.
Giảng viên phải nỗ lực cập nhập, học tập đổi mới phương pháp sư phạm là rất cần
thiết để phù hợp với mô hình đào tạo mới.
Giảng viên phải thường xuyên cập nhật, đổi mới công nghệ trong nội dung các bài giảng để
tránh lạc hậu, đảm bảo đáp ứng được yêu cầu nguồn nhân lực của xã hội.
-Về cơ cấu: Trong quy hoạch, kế hoạch phát triển đội ngũ giảng viên của nhà trường
cần đảm bảo sự cân đối, hợp lý về cơ cấu học hàm, học vị giữa các khoa, các môn học, các
chuyên ngành đào tạo
Việc bồi dưỡng giảng viên hàng năm phải theo một lộ trình, kế hoạch nhất định, tránh
tình trạng đưa đi đào tạo ồ ạt, tập trung quá nhiều vào một thời điểm gây khó khăn cho việc
bố trí giảng dạy ở các khoa.
Việc cải thiện cơ cấu đội ngũ giảng viên phải bắt đầu từ từng bộ môn, từng khoa, đặc
biệt chú ý đến khoa có giảng viên đồng ngành, những khoa có nhiều giảng viên mới vào nghề,
những khoa giảng viên tuổi đã cao, phải nhờ cán bộ quản lý có kinh nghiệm giảng dạy.
3.3.3. Xây dựng tiêu chí tuyển chọn giảng viên
Nhà trường công khai hóa tiêu chuẩn, điều kiện tuyển chọn giảng viên Tuyển chọn
giảng viên có thể từ nhiều nguồn khác nhau:
Một là: Chọn những giảng viên đạt tiêu chuẩn từ nơi khác có nhu cầu chuyển về
trường.
Hai là: Tuyển những sinh viên tốt nghiệp loại khá, giỏi ở các trường Đại học trong
nước phù hợp với ngành nghề đào tạo của Trường để tiếp tục đào tạo bồi dưỡng thành giảng
viên theo Luật Giáo dục.
18
Ba là: Tuyển những sinh viên tốt nghiệp ở nước ngoài, có những chính sách ưu tiên để
thu hút và gắn bó với nhà trường
Bốn là: Tuyển các cán bộ có năng lực ở các doanh nghiệp, có trình độ, có kinh nghiệm
thực tế về làm giảng viên cho nhà trường.
Trong tuyển chọn giảng viên, cần phải tuân theo những quy định về chế độ tuyển
dụng. Khi giảng viên được tuyển vào cần phải qua thử việc và hợp đồng có thời hạn trước khi
tuyển dụng chính thức.
Căn cứ vào định hướng phát triển, quy mô đào tạo của nhà trường, dựa vào quy hoạch,
kế hoạch phát triển đội ngũ giảng viên để xác định nhu cầu tuyển dụng. Tránh mọi biểu hiện
tiêu cực trong tuyển dụng để dẫn đến chọn người không đủ trình độ, năng lực.
Để có thể đáp ứng yêu cầu đổi mới sự nghiệp đào tạo của nhà trường hiện nay, việc
tuyển dụng cán bộ giảng viên cần phải được tiến hành song song với việc sàng lọc và lựa
chọn.
3.3.4. Sử dụng đội ngũ giảng viên hợp lý, khoa học, đảm bảo đúng chuyên môn, nghiệp vụ
Phân công giảng dạy cho giảng viên ở các khoa, bộ môn cần chọn những người đủ
chuẩn về trình độ và năng lực chuyên môn theo quy định;
Phân công giảng viên tham gia công tác chỉ đạo thực tập, hướng dẫn thực hành, thí nghiệm
là những giảng viên có năng lực trong giảng dạy các môn học chuyên ngành.
Ngoài ra phải tuyển chọn một số giảng viên có năng lực, có kinh nghiệm trong công
tác tổ chức để phân công nhiệm vụ quản lý, chỉ đạo các hoạt động chuyên môn, các hoạt động
khác trong nhà trường.
Hàng năm nhà trường cần có định hướng chung cho công tác xây dựng kế hoạch bố trí
giảng viên, từ đó các khoa, bộ môn phân công công tác đối với giảng viên đảm bảo phù hợp
với nhiệm vụ năm học theo định hướng chung của nhà trường.
Trong quá trình chỉ đạo thực hiện sự phân công lao động cần có sự kiểm tra đôn đốc
và kịp thời điều chỉnh nhằm làm cho sự phân công được cân đối, phù hợp, bảo đảm các mục
tiêu đã đề ra, tạo ra được sự phối hợp nhịp nhàng giữa các bộ phận giảng viên và phòng chức
năng, các khoa trong nhà trường.
Ngoài ra, trong công tác quản lý, bố trí, sử dụng nguồn nhân lực trong nhà trường
cũng cần quan tâm đến đặc điểm tâm lý và điều kiên cụ thể của từng đối tượng để có sự phân
công phù hợp.
3.3.5. Xây dựng tiêu chí đánh giá giảng viên
Nhà trường cần hoàn thiện quy định cụ thể về chức trách của giảng viên. Đồng thời,
đề xuất hoàn thiện quy trình đánh giá giảng viên theo cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm.
Việc đánh giá giảng viên tổng thể bao gồm đánh giá các mặt
- Chất lượng đánh giá: thông qua mục tiêu đánh giá và phương pháp đánh giá.
19
- Số lượng lần đánh giá: vừa đánh giá tổng thể định kỳ đánh giá hàng năm vừa đánh giá
chi tiết thông qua từng tiết học, môn học, báo cáo khoa học
- Về mặt thời gian: Vừa đánh giá thành quả trong quá khứ vừa đánh giá tiềm năng trong
tương lai.
- Quy trình đánh giá: vừa tự đánh giá vừa để các tổ chức, cá nhân khác đánh giá (lãnh
đạo cấp trên, đồng nghiệp, sinh viên )
Việc đánh giá giảng viên còn dùng để đề ra các mục tiêu cho mỗi cá nhân và đơn
vị phấn đấu phù hợp với mục tiêu của nhà trường và xã hội.
3.3.6. Tổ chức đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giảng viên
- Bồi dưỡng về chuyên môn: Tập trung nâng cao kiến thức chuyên môn theo yêu cầu
chuẩn hóa; cập nhật những kiến thức liên quan đến chuyên môn như: ngoại ngữ, tin học…
- Bồi dưỡng nghiệp vụ: Bồi dưỡng về phương pháp dạy học tích cực, phương tiện dạy
học hiện đại; kỹ năng tổ chức quản lý, công tác giáo viên chủ nhiệm, giáo dục đạo đức cho
sinh viên.
- Bồi dưỡng kỹ năng nghiên cứu khoa học: Bồi dưỡng về phương pháp luận nghiên
cứu khoa học, tổ chức tiến hành các đề tài nghiên cứu khoa học. Nâng cao năng lực tổ chức
hội thảo, thảo luận các chuyên đề. Nâng cao năng lực tổ chức các hoạt động sinh hoạt tập thể
Để có thể thực hiện được nội dung bồi dưỡng nâng cao trình độ, cần tiến hành các hoạt
động đào tạo, bồi dưỡng theo kế hoạch, đồng thời với việc tự bồi dưỡng của mỗi cá nhân để cập
nhật kiến thức nâng cao trình độ và năng lực cho đội ngũ giảng viên.
3.3.7. Xây dựng các chính sách đảm bảo phát triển đội ngũ giảng viên
Giải pháp tập trung hoàn thiện cơ chế chính sách cho phù hợp với cơ chế của đơn vị
sự nghiệp công lập tự chủ tài chính, .
Nhà trường cần phải xây dựng định mức lao động của giảng viên phù hợp với cơ chế
thị trường.
Nhà trường cần xây dựng các định mức cụ thể như: định mức thời gian làm việc; định
mức giờ chuẩn; miễn giảm giờ chuẩn đối với giảng viên cơ hữu tham gia quản lý và đối với
cán bộ quản lý có tham gia giảng dạy .
Đồng thời Nhà trường cũng xây dựng các quy định về quy đổi giờ chuẩn nhằm tạo ra
thành quả lao động cho đội ngũ giảng viên
- Dành một phần ngân sách cho việc đào tạo bồi dưỡng giảng viên
- Kinh phí cho công tác phát triển giảng viên
- Đầu tư trang bị cơ sở vật chất, phuơng tiện dạy học
- Chế độ đãi ngộ, phúc lợi xã hội
- Nâng cao đời sống tinh thần, xây dựng môi trường văn hóa, đạo đức nghề nghiệp cho
đội ngũ giảng viên.
20
3.4. Mối liên hệ giữa các biện pháp
Trong các giải pháp phát triển đội ngũ giảng viên trường Đại học Đại Nam như đã
trình bày ở trên, mỗi giải pháp đều có vị trí quan trọng, vai trò nhất định tác động vào đội ngũ
giảng viên, những yếu tố đó cấu thành một thể hoàn chỉnh nhằm phát triển đội ngũ giảng viên
nhà trường có chất lượng, đảm bảo số lượng, cơ cấu đến năm 2015 đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ
phát triển nhà trường.
3.5. Khảo sát thăm dò tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất phát triển
đội ngũ giảng viên Trƣờng Đại học Đại Nam
3.5.1. Đối tượng khảo sát
Để khẳng định mức độ cần thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất phát triển
đội ngũ giảng viên trường Đại học Đại Nam, chúng ta cần phải tiến hành khảo sát và thăm dò.
Đối tượng khảo sát gồm: cán bộ quản lý và đội ngũ giảng viên.
3.5.2. Phương pháp khảo sát, thăm dò
Phương pháp khảo sát thăm dò cần tiến hành theo các bước sau
- Lập phiếu khảo sát
- Tiến hành phát phiếu khảo sát
- Thu thập thống kê phiếu khảo sát
- Phân tích số liệu thống kê
- Đánh giá kết quả
Qua khảo sát lấy ý kiến đội ngũ giảng viên, khảo sát ý kiến của cán bộ quản lý của cán
bộ quản lý của trường Đại học Đại Nam, lấy ý kiến của các chuyên gia. Các giải pháp đưa ra
đều phù hợp với nhu cầu tình hình thực tế phát triển của nhà trường từ nay cho đến năm 2015.
Dùng phương pháp thống kê xử lý số liệu kết quả thu được
* Nhận thức mức độ cần thiết của các giải pháp
- Giải pháp 1 có 77,1% ý kiến cho là cần thiết xếp thứ 5
- Giải pháp 3 có 95,5% ý kiến cho là cần thiết xếp thứ 2
- Giải pháp 4 có 88,3% ý kiến cho là cần thiết xếp thứ 4
- Giải pháp 5 có 65,7% ý kiến cho là cần thiết xếp thứ 7
- Giải pháp 6 có 67,2% ý kiến cho là cần thiết xếp thứ 6
- Giải pháp 7 có 91,8% ý kiến cho là cần thiết xếp thứ 3
- Giải pháp 8 có 98,4% ý kiến cho là cần thiết xếp thứ 1
Qua tổng hợp và sử lý số liệu đã đánh giá được mức độ rất cần thiết của các giải pháp
được thể hiện bằng tỉ lệ % và được đánh giá cao trong đó giải pháp 3 và 8 đều được cán bộ
quản lý, cán bộ giảng viên được đánh giá cao nhất.
* Nhận thức mức độ khả thi của các giải pháp
- Giải pháp 1 có 75,1 % ý kiến cho là cần thiết xếp thứ 5
- Giải pháp 3 có 90,2 % ý kiến cho là cần thiết xếp thứ 1
21
- Giải pháp 4 có 87,5 % ý kiến cho là cần thiết xếp thứ 4
- Giải pháp 5 có 65,2 % ý kiến cho là cần thiết xếp thứ 7
- Giải pháp 6 có 66,4% ý kiến cho là cần thiết xếp thứ 6
- Giải pháp 7 có 89,7 % ý kiến cho là cần thiết xếp thứ 2
- Giải pháp 8 có 89,2% ý kiến cho là cần thiết xếp thứ 3
Qua tổng hợp và sử lý số liệu đã đánh giá được mức độ rất khả thi của các giải pháp
được thể hiện bằng tỉ lệ % và được đánh giá cao trong đó 2 giải pháp 3 và 7 được đánh giá
cao nhất.
Kết luận chƣơng 3
Xuất phát từ thực trạng phát triển đội ngũ giảng viên của trường Đại học Đại Nam
được trình bày ở chương 2, chương 3 của luận văn đã nêu lên một số giải giải pháp phát triển
đội ngũ giảng viên ở giai đoạn 2011 – 2015. Các giải pháp đó là:
1. Nâng cao nhận thức về nhiệm vụ và quyền hạn của người giảng viên, ý nghĩa tầm
quan trọng của công tác phát triển đội ngũ giáo viên
2. Xây dựng kế hoạch chiến lược phát triển đội ngũ giảng viên đến năm 2015 nhằm đảm
bảo đủ số lượng, chuẩn về chất lượng và đồng bộ về cơ cấu.
3. Xây dựng tiêu chí tuyển chọn giảng viên
4. Sử dụng đội ngũ giảng viên hợp lý, khoa học, đảm bảo đúng chuyên môn, nghiệp
vụ
5. Xây dựng tiêu chí đánh giá giảng viên
6. Tổ chức đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giảng viên
7. Xây dựng các chính sách đảm bảo phát triển đội ngũ giảng viên.
Sau khi đưa ra các giải pháp, luận văn tiến hành thăm dò và khảo sát thực tế trong đội
ngũ giảng viên và đã nhận được các đánh giá cao về mức độ cần thiết và tính khả thi.
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
1. Kết luận
Để đạt được mục tiêu, việc xây dựng đội ngũ giảng viên của trường ĐH Đại Nam đủ
về số lượng,đảm bảo chất lượng và đồng bộ về cơ cấu là yêu cầu cần thiết.
Để đáp ứng yêu cầu đòi hỏi của công tác quản lý trên đây luận văn đã đặt ra vấn đề nghiên
cứu “phát triển đội ngũ giảng viên trường Đại học Đại Nam giai đoạn 2011-2015
Dựa trên cơ sở lý luận và thực tế đội ngũ giảng viên và công tác phát triển đội ngũ
giảng viên của Trường, luận văn đã giải quyết được các vấn đề đặt ra bằng việc đưa ra 7 giải
pháp quan trọng sát với điều kiện thực tế của Trường nhằm phát triển đội ngũ giảng viên của
Trường Đại học Đại Nam đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ phát triển của nhà trường.
22
Tuy nhiên các giải pháp đề ra cũng có những hạn chế nhất định về mặt thời gian, chỉ
có tác dụng cho thời gian đầu chuẩn bị trong giai đoạn 2011 -2015. Sau giai đoạn này, trình
độ giảng viên đã đạt chuẩn thì cần bổ sung các giải pháp phù hợp, tiếp tục hoàn thiện để nâng
cao hơn nữa chất lượng đội ngũ giảng viên.
2. Khuyến nghị
Nhà nước kịp thời có những cơ chế chính sách phù hợp nhằm phát huy vai trò tự chủ,
nâng cao trách nhiệm của nhà trường trong việc huy động mọi nguồn lực thực hiện nhiệm vụ
đào tạo.
Nhà nước cần có những chính sách tạo điều kiện cho các trường ngoài công lập vay
vốn ưu đãi trong việc đầu tư xây dựng cơ sở vật chất.
Bộ Giáo dục và Đào tạo cần xây dựng chương trình kế hoạch bồi dưỡng đội ngũ giảng
viên theo chuyên ngành trong cả nước tạo điều kiện thống nhất kiến thức bộ môn và nâng dần
trình độ chuyên môn.
Bộ Giáo dục và Đào tạo cần có những biện pháp xóa bỏ sự đối xử không bình đẳng
giữa các trường tư và trường công, tạo môi trường cạnh tranh bình đẳng giữa các trường Đại
học trong nước.
References
A. Văn Kiện văn bản
1. Ban Bí thƣ Trung ƣơng Đảng. Chỉ thị 40- CT/TW ngày 15 tháng 6 năm 2004, về việc xây
dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dực,2004.
2. Ban chấp hành trung ƣơng Đảng khóa VIII. Nghị quyết hội nghị lần 2. 1996
3. Bộ Chính trị. Chỉ thị 34-CT/TƯ ngày 30 tháng 5 năm 1998 của Bộ Chính trị khóa IX,
2004.
4. Bộ Giáo dục và Đào tạo. Chiến lược phát triển giáo dục và đào tạo đến năm 2010, 2002.
5. Chính phủ nƣớc cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Chiến lược phát triển giáo dục
2001 – 2010. Nxb Giáo dục, 2001.
6. Chính phủ nƣớc cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Nghị quyết về đổi mới cơ bản và toàn
diện giáo dục đại học Việt nam giai đoạn 2006 – 2020 ,2006
7. Đảng cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VIII, nhà xuất bản
Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1996
8 Đảng cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX, nhà xuất bản
Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2001
9 Đảng cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ X, nhà xuất bản Chính
trị quốc gia, Hà Nội, 2006
23
10. Đại học Quốc gia Hà Nội. Phát triển đội ngũ giảng viên, cán bộ quản lý, từng bước tiếp
cận chuẩn quốc tế. Đề án xây dựng và phát triển 16 ngành, 23 chuyên ngành khoa hoc cơ bản,
công nghệ cao, kinh tế - xã hội mũi nhọn ở ĐH Quốc gia hà Nội đạt trình độ quốc tế.
11. Phòng Khoa học – Truờng Đại học Văn hóa N ghệ thuật Quân đội. Suy nghĩ về giải
pháp phát triển đội ngũ giảng viên ở Trường Đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân đội , 2010
12. Quốc hội nƣớc cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Số 38/2005/QH11 ngày
14/6/2005. Luật Giáo dục, 2005
13. Thủ tƣớng Chính phủ. Quyết định 09/2005/QĐ-TTg ngày 11 tháng 01 năm 2005, về việc
phê duyệt Đề án “Xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo
dục giao đoạn 2005 – 2010, 2005.
14. Thủ tƣớng chính phủ, Quyết định số 14/2005/QĐ-TTg ngày 17 tháng 01/năm 2005 về
việc ban hành Quy chế tổ chức và hoạt động của trường đại học tư thục, 2005
B. Sách, tài liệu khoa học
15. Đặng Quốc Bảo. Tư tưởng Hồ Chí Minh về văn hóa giáo dục, Trường Cán bộ Quản lí
Giáo dục & Đào tạo, Hà Nội, 2001.
16. Đặng Quốc Bảo. Một số khái niệm về Quản lý giáo dục, trường Quản lý cán bộ giáo dục
Hà Nội, 1997
17. Nguyễn Quốc Chí – Nguyễn Thị Mỹ Lộc. Đại cương khoa học quản lý.
18. Vũ Cao Đàm. Giáo trình phương pháp nghiên cứu khoa học. Nxb giáo dục, 2009.
19. Nguyễn Trọng Điều. Quản trị nguồn nhân lực. Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2002.
20. Trần Khánh Đức. Giáo dục và phát triển nguồn nhân lực trong thế kỷ XXI. Nxb Giáo
dục Việt Nam, 2009
21. Đặng Bá Lãm. Quản lý Nhà nước về giáo dục – Lý luận và thực tiễn. Nxb Chính trị Quốc
gia, 2005.
22. Đặng Bá Lãm – Trịnh Thị Anh Hoa. Đào tạo giáo viên trong bối cảnh mới,
23. Duơng Bích Liên Suy nghĩ về giải pháp phát triển đội ngũ giảng viên ở Trường Đại học
Văn hóa Nghệ thuật Quân đội, 2010.
24. Nguyễn Thị Mỹ Lộc. Tâm lý học quản lý. Tài liệu giảng dạy lớp cao học QLGD. Khoa
sư phạm – Đại học Quốc gia Hà Nội, 2008.
25. Trần Thị Bạch Mai, Phát triển nguồn nhân lực. Tài liệu giảng dạy cao học QLGD, học
viện giáo dục, Hà Nội, 2009.
26. Nguyễn Hoàng Phƣơng, Cẩm nang quản lý, nhà xuất bản thông tin, 2011
24
27. Nguyễn Ngọc Quang, Những khái niệm cơ bản về quản lý giáo dục, trường cán bộ
QLGD TWI, Hà nội, 1989
28. Mạc Văn Trang, Quản lý nguồn nhân lực, viện nghiên cứu phát triển giáo dục, 2003