Rèn luyện kỹ năng hệ thống hóa kiến thức trong dạy học chương “chuyển hóa vật chất và năng lượng”, sinh học lớp 11, trung học phổ thông

Rèn luyn k  thng hóa kin thc trong
dy hn hóa vt ch
c lp 11, trung hc ph thông

Bùi Thanh Lch


i hc Giáo dc
Lu Lý lun và PP ging dy; Mã s: 60 14 10
ng dn: PGS. TS.
o v: 2012


Abstract: H thng hóa nh lý lun v vic rèn luyn k  thng hóa kin
thnh thc trng rèn luyn k  thng hóa kin thc trong dy hc phn
Chuyn hóa vt chng, sinh hc 11, Trung hc ph thông (THPT). Phân tích
n n hóa vt ch     nh k  
thng hóa kin thc. Xây dng các k  thng hóa kin thc nói chung và trong
dy hc sinh h  xut bin pháp hình thành tng loi k  h
thng hóa kiens thc. Tin hành thc nghim nhnh hiu qa ca các
bin pháp rèn luyn k  thng hóa kin thc

Keywords: Sinh hc; Rèn k ; Lp 11; H thng hóa kin thc


Content
M U
1. Lí do ch tài
1.1. Xut phát t yêu ci my hc hin nay
y mnh công nghip hóa, hii hóa và hi nhp quc t hin nay
ngun lc con ngui Vit Nam tr ng, quynh s thành công ca công

cuc phát tric. Vì th giáo dc có nhim v quan trng trong vic xây dng mt th h
Vit Nam mng yêu cu phát trin kinh t - xã hi mi chng giáo dc là
u nên làm, th hic giáo dc 2001-. Trong chic này, th
i mi, giáo dc Vic
nhng thành tu quan trng yu kém bt ct trong nhm còn yu
kém ca nn giáo dc Vi c chm
i mi, chm hi [1].
1.2. Vai trò ca h thng hóa kin thc trong dy hc
H thng kin thc có tác dng làm phong phú thêm kin thc bng mng
mi, xem xét, gii quyt các v i m mi. H thng hóa kin thc không
nhc kin thc mi, cng c kin thc hc mà còn sp xp chúng
thành mt h thng cht ch giúp lí gic quá trình phát trin ca kin thc. Vì vc
h thng hóa kin thc là mt trong nhc cc hình thành trong mo
 tng ph thông.
1.3. Xut phát t m ca kin thc cChuyn hóa vt chng  sinh
hc 11.
Chuyn hóa vt ch   ng là phn kin thc khó và rng, bi nó bao gm
chuyn hóa vt chng  c ng vt và thc vi dung kin
thc biên song l ng vt và thc vu này giúp hc sinh
nhn th xy ra  c hai gii mt cách h thng.
1.4. Xut phát t thc trng rèn luyn k  thng hóa kin thc trong dy hc 
Chuyn hóa vt chng.
Trong dy hc phng và vt cht  ng ph thông vic rèn
luy thng hóa kin thc rc chú trng.
u tra và tìm hiu tình hình rèn luy thng hóa kin thc  mt s
ng ph thông chúng tôi th thng kin thc  hc sinh còn y
  rèn luyc sinh.
Xut phát t nh  ca môn hc chúng tôi chn
 tài: "Rèn luyn k  h thng hóa kin thc trong dy hn hóa vt
chng, sinh hc lp 11, trung hc ph thông".

2. Lch s nghiên cu
2.1. Trên th gii
Kodolova T.A (1978) vi công t dy hc sinh cui cp
v mi quan h gia s kin và lí thuy
Anaxtaxova L.P (1981) vi tác phc lp ca hc sinh v sinh hi

Brunov và các tác gi khác vng trí tu ca h
Mutazin G.M (1989) vc dy hc Sinh h
 Pháp và nha th k XX trong các tài liu lý lun dy hc có chú ý dùng
 rèn luyn tính ch ng, tích cc ca hc sinh t bc tiu hn trung
hc.
Hin nay mt trong nhng công c  h thng hóa kin th cp
t a Tony Buza
2.2.  Vit Nam
Trong dy hc sinh hu công trình nghiên cu, vn dng vic xây dng bng
h th h thng to nên mt kho d tr thông tin rng dy hc.
Lung dng lí thuyt Graph xây dng và s d t chc hot
ng nhn thc ca hc sinh trong dy hc Sinh ha Nguyn Th My (2000).
Lu thng hóa kin thc cho hc sinh lp 12 trong
dy hc tia Nguyn Xuân Hng (2003) [11].
Lun k  thng hóa kin thc cho hc sinh lp 11THPT
trong dy hc sinh ha Nguyn Th Hòa (2008) [10].
Lu thng hóa kin thc cho hc sinh trong dy hc
sinh hc 12 Thu Hà (2010).
Lun k  thng hóa kin thc cho hc sinh trong dy hc
phn tin hóa sinh hc 12 trung hc ph  Hà (2011) [2].
3. Mc tiêu nghiên cu
n pháp rèn luyn k n thc trong dy h
Chuyn hóa vt chng, sinh hc 11 nhm nâng cao hiu qu dy hc.
Khai thác mt cách hiu qu các bin pháp rèn luyn k n thc, t ra

các kt lun cn thit v vic s dng HTH trong dy hc mt cách phù hp.
4. Phm vi nghiên cu:
Rèn luyn k n thc trong dy bài mi n hóa vt cht và
ng sinh hc11, trung hc ph thông.
ng và khách th nghiên cu
ng nghiên cu:
Quy trình và bin pháp rèn luyn k  thng hóa kin thc trong dy h
Chuyn hóa vt chng sinh hc 11  THPT.
Khách th nghiên cu:
Giáo viên dy sinh hc và hc sinh  các lp 11 thung THPT Hng Thái, THPT
, thành ph Hà Ni.
6. V nghiên cu
Rèn luyn k  thng hóa kin thc có giá tr ln trong vic nm vng kin thc
phn Chuyn hóa vt chng sinh hc 11- THPT nói riêng và trong quá trình hc tp
b môn sinh hc nói chung.
7. Gi thuyt nghiên cu
Nhng quy trình và bin pháp rèn luyn k  thng hóa kin thc cho hc sinh mà
  xut, s giúp c sinh hình thành k  thng hóa kin thc trong hc Sinh hc
11 nói riêng và trong quá trình hc tp môn Sinh hc nói chung.
8. Nhim v nghiên cu
8.1. H thng hóa nh lý lun v vic rèn luyn k  thng hóa kin thc.
  nh thc trng rèn luyn k   thng hóa kin thc trong dy hc phn
Chuyn hóa vt cht vng, sinh hc 11, THPT.
8.3. Phân tích nChuyn hóa vt ch nh k
 thng hóa kin thc.
8.4. Xây dng các k h thng hóa kin thc nói chung và trong dy hc sinh hc 11 nói
riêng.
 xut bin pháp hình thành tng loi k  h thng hóa kiens thc.
8.6. Thc nghim nhnh hiu qa ca các bin pháp rèn luyn k 
thng hóa kin th xut.

u
u lý thuyt.
n
9.3. c nghim
9.4. S dng thng kê toán h x lý s liu
10. Nhi c tài.
10.1. T s phân tích logic ni dung kin thn và mi quan h gia các kin th
bn trong n hóa vt chnh k  thng hóa kin
thc.
   c các k   thng kin thc phn: Chuyn hóa vt ch 
ng.
 xuc các nguyên tc, quy trình xây dng k  thng hóa kin thc.
10.4. Nêu các bin pháp h thng hóa kin thc.
10.5. Thit k mu giáo án rèn luyn k  thng hóa kin thc trong dy h
Chuyn hóa vt chng.
11. Cu trúc ca lu
Ngoài phn m u, kt lun, danh mc tài liu tham kho, ph lc, ni dung chính ca
lu
 1:  lý lun và thc tin c tài.
 Rèn luyn k  thng hóa kin thc trong dy hc Chuyn hóa vt
chng, sinh hc 11, Trung hc ph thông.
 Thc nghim



 1
 LÝ LUN VÀ THC TIN C TÀI
 lí lun c tài
1.1.1. H thng hóa kin thc
1.1.1.1. Khái niệm hệ thống

H thng là t hp các yu t ng qua li vi nhau theo quan h hàng ngang và
quan h  to thành mt chnh th thng nht và tn ti trong mng xác
nh.
1.1.1.2. Khái niệm hệ thống hóa kiến thức
H thng hóa kin thc là mt quá trình thc hi sp xp kin thc vào
mt h thng.
K  thng hóa kin thc trong hc tp: là kh n dng thành th
 sp xp kin thc vào nhng trt t logic cht ch khác nhau tùy theo m
cn h thng [15].
1.1.1.3.Vai trò của việc hệ thống hóa kiến thức
Vic h thng hóa kin thc giúp hc sinh chi n thc mt cách sâu xc va hình
 i chin thc cho bn thân, phát tric t hc, sáng
to giúp hc sinh t hc.
1.1.2. K 
1.1.2.1.Khái niệm kỹ năng
Là kh n dng có m và sáng to nhng kin thc thu nhc trong m
v vào thc t  gii quyt mt nhim v mi.
Theo K.K.Platonov, GG Goluber có 5 m hình thành k 
M 1: Hình thành k ng, ý thc mng, bic cách thc
hing da trên vn hiu bic thp)
M 2: Bio. Có th hiu bi ng, s
dc nhng k x
M 3: có hàng lot k  t hc vi nhau.
M 4: Có k n cao, có s phi hp và s dng sáng to vn hiu bi
xt la chp vi m
M 5: Có tay ngh cao, s dng thành tho, sáng to các kh 
1.1.2.2. Kỹ năng hệ thống hóa kiến thức
Là kh  n dng thành tho, sáng to, có m   vt, hin
ng theo mt trt t logic cht ch v ni dung, các yu t thành phn, mi quan h gia các
yu t trong mt s vt hing. T i hp chúng, khái quát chúng theo mt trt t logic

nhnh thành mt chnh th mi tùy theo mn h thng.
1.1.3. Xây dng quy trình rèn luyn k  thng hóa kin thc.
1.1.3.1. Quy trình chung
nh
nhim v
hc tp.

Phân tích xác
nh ni dung
kin thc cn
h thng hóa.

 nh mi
liên h gia
các kin thc.

Hoàn thi 
,bng h
thng hóa kin
thc.
1.2. thc tin

















 ,  



























 11: 










.
1.2.1. 





























































50 :
Bng 1.1. Kết qua
̉
điều tra viê
̣
c sư
̉
du
̣
ng ca
́
c phương pha
́
p trong da

̣
y ho
̣
c Sinh ho
̣
c THPT cu
̉
a
gio viên
STT
Tê










xuyên












(%)






(%)
1



40
80
0
0
2

35
70
0
0
3
 







25
50
0
0
STT
Tê










xuyên












(%)






(%)
4

















20
40
12

36
5









10
20
22
44
6







18
36
8
16
7










25
50
3
6
8

20
40
12
24
9

25
50
20
40
10





12

24
25
50



1 :
 ,  , 






 , 







 .  : 

















 ,  . 




: 





, 





, .
Bng 1.2. Nhâ
̣
n thư

́
c cu
̉
a gia
́
o viên về vai tro
̀
HTHKT trong da
̣
y ho
̣
c














(%)

7/50
14


15/50
30

28/50
56







 1.2 cho 













 THKT







 .  , 



























 .
 










11.












1.3
Bng 1.3. Kết qua
̉
điều tra gia

́
o viên cho ho
̣
c sinh sư
̉
du
̣
ng SGK đê
̉
hươ
́
ng dâ
̃
n HTHKT.















 g

















(%)






 (
%)








(%)







(%)
Cho











8
16
10
20
14
28
13

26















 g

















(%)






 (
%)







(%)







(%)







khoa



 






9
18
11
22
15
30
12
24





, 




0
0
0
0
0
0
28
56














5
10
8
16
12
24

15















c




0
0
0
0
0
0
0
0

 .


, 





























  







 , 



 , 




, 








 ,  , 













 ,  



, 




 i.
1.2.2. Thc trng 
Bng 1.4. Kết qua
̉
điều tra về kha
̉
năng HTHKT cu
̉
a ho
̣

c sinh




















(%)



















.


 , 


 
liên quan.




























.
190/250

36/250


24/250

76

14,4


9,6









nhi


, 
 .








 , 




.
97/250

72/250


27/250
38,8

28,8


10,8



, 




.

















, 
.








 , 





54/250

67/250


17/250
21,6

26,8



1.4. :










, 







, 









 . 



 , 










, .




























,  .
Thc trng 




11  THPT.
Bng 1.5. Kết qua
̉
kiê
̉
m tra viê
̣
c HTH trong vơ
̉
ghi môn Sinh ho

̣
c cu
̉
a ho
̣
c sinh




















( 




)












(%)





250
196
78,4





250
211
84,4




250
36
14,4

Qua bng 1.5 cho thy vic hc rèn luyn k n tin hóa
thc hin ri rác và không theo m ng nh      ng dn k 
HTHKT cho hc sinh m, tùy tng bài, tng ni dung, không thng nht trong các
v ghi ca hc sinh. Vic kim tra nhanh v ghi ca hc sinh cho thy hc rèn
luyn k c bii vi phi cht và chuyng li càng ít.
c hi sau khi hc xong ni dung phn này em có th h thng hóa li phn này bng
bng thì hu ht hc sinh tr lc.
Qua bng 1.5. chúng tôi nhn thy trong 250 v ghi môn Sinh hc ca hc sinh khi 11
c kim tra thì s xut hin b h thng xut hin b h thng xut hin l t
trong mt mc và mt bài hoc m phn Chuyn hóa vt chng
t bng hay m h th khi hc hi em thy phn kin
thc Chuyn hóa vt ch nào thì hu hu tr l
c mch kin thc ph nào.
 y,vic rèn luyn k  hc sinh trong dy hn
hóa vt chc chú trng.

 2
RÈN LUYN K  THNG HÓA KIN THC TRONG DY H
CHUYN HÓA VT CHNG, SINH HC 11, TRUNG HC PH
THÔNG.

2.1. Phân tích cc  Trung hc ph thông.
2.1.1. Phân tícc trung hc ph thông.


-

 sinh thái.










 



- 
2.1.3. Phân tích cn hóa vt chng sinh hc 11 THPT.
p, 4 bài thc hành, 17 bài hình thành kin thc
lý thuyt thuc ba ch  ln.
 Thu nhn vt ch.
 Chuyn hóa vt ch.
 i vt ch.
Trong mi ch  trên có 3 ni dung quan trng là:
 Dng vt chng ly vào,chuyi.
 c hin thu nhn, chuyi.
  ca quá trình thu nhn, chuyi.
2.2. Các nhóm k  thng hóa kin thc Chuyn hóa vt chng cn

hình thành.
2.2.1. K nh các kin thn.
2.2.2. K nh quan h gia các kin thc
2.2.3. K p xp các kin thc thành h thng
2.2.3.1. Kỹ năng trình bày hệ thống hóa kiến thức bằng bng hệ thống.
c xây dng bng HTH kin thc:
Sơ đồ 2.4. Cc bước xây dựng bng HTH kiến thức
c 1:

c 2:

c 3:

c 4:

2.2.3.2.Kỹ năng xây dựng sơ đồ hệ thống hóa kiến thức
Sơ đồ 2.5. cc bước thiết lập graph nội dung

2.3.Nguyên tc và quy trình rèn luyn hc sinh k  thng hóa kin thc
2.3.1. Nhng nguyên tc rèn luyn hc sinh k  thng hóa kin thc.
2.3.1.1.Nguyên tắc thống nhất giữa mục tiêu - nội dung – phương php dạy học
2.3.1.2. Nguyên tắc thống nhất giữa toàn thể và bộ phận
2.3.1.3. Nguyên tắc thống nhất giữa cụ thể và trừu tượng
nh ni dung kin thc
nh mi quan h gia các ni dung kin thc
Xác nh tiêu chí các ct, các hàng
Hoàn thành bng h thng hóa




QUY
TRÌNH


LOGIC

dung)


c 4: Sp xp trt t nh và
thit lp cung cho GRAPH
nh ca Graph
c 3: Mã hóa kin thc


GRAPH
2.3.1.4. Nguyên tắc thống nhất giữa dạy và học
2.3.1.5. Đm bo tính chính xác chặt chẽ, phù hợp
2.3.2. Quy trình rèn luyn k  thng hóa kin thc
2.3.2.1 Quy trình chung
Sơ đồ 2.7. Quy trình rèn luyện kỹ năng HTHKT
c 1: Phân tích ni dung thành các yu t thành phn
nh mi quan h gia ni dung các kin thc
nh hình thc dit phù hp
c 4: H thng hóa kin thc

2.4. Bin pháp rèn luyn k nh ni dung kin thc h thng hóa.
2.4.1. Bin pháp rèn luyn k nh kin thc thành phn
2.4.1.1. Sừ dụng câu hỏi hướng dẫn để rèn luyện học sinh kỹ năng tch ra nội dung chính, bn
chất từ nội dung lớn trong tài liệu bằng kênh chữ
2.4.1.2. Sử dụng câu hỏi để hướng dẫn học sinh phân chia nội dung kiến thức kênh hình (tranh
nh, hình vẽ, video)
2.4.2. Bin pháp rèn luyn k nh mi quan h gia cac ni dung kin thc cn
c h thng hóa.
2.4.3. Bin pháp rèn luyn trình bày h thng kin thc
2.5. Rèn luyn k n thc  các khâu ca quá trình dy hc phn Chuyn hóa
ng và vt cht.
2.5.1. Rèn luyn k n thc cho HS trong khâu hình thành kin thc mi.
2.5.1.1. Rèn luyện kỹ năng hệ thống hóa kiến thức cho học sinh trong khâu hình thành kiến thức
mới bằng lập bng.
2.5.1.2. Rèn luyện kỹ năng hệ thống hóa kiến thức cho học sinh trong khâu hình thành kiến thức
mới bằng lập sơ đồ hệ thống.
2.5.2. Rèn luyn k  thng hóa kin thc cho hc sinh trong khâu cng c, hoàn thin
kin thc

2.5.2.1. Rèn luyện kỹ năng hệ thống hóa kiến thức cho học sinh trong khâu củng cố, hoàn thiện
kiến thức bằng lập bng
2.5.3. S dng các bin pháp rèn luyn k  thng hóa kin th t chc các hot
ng t hc  nhà
2.5.3.1. Rèn luyện kỹ năng HTH kiến thức cho HS trong khâu tổ chức các hoạt động tự học ở nhà
bằng lập bng HTH.
2.5.3.2. Rèn luyện kỹ năng HTH kiến thức cho HS trong khâu tổ chức các hoạt động tự học ở nhà
bằng lập sơ đồ

 3
THC NGHIM
3.1. Mc nghim
Kim tra gi thuyt khoa hc c Có kỹ năng hệ thống hóa kiến thức trong dạy
học chư ơng 1 Chuyển hóa vật chất và năng lượng, HS sẽ nắm vững kiến thức và phát triển tư
duy
3.2. Ni dung thc nghim:
 5 






11:
n hành thc nghim qua các bài:
Bài 1: S vn chuyc và mui khoáng  r.
Bài 4: Vai trò ca các nguyên t khoáng
Bài 9: Quang hp  các nhóm thc vt C3, C4 và CAM
Bài 12: Hô hp  thc vt
Bài 18: Tun hoàn máu

3.3. 






3.3.1.












 2012-2013,  




, 

, .
3.3.2. 
 , 








  4 


nhau (




























 ).
3.3.3. 
 
. 






















 . 








 , 
. 



  , 




,  , 












, 






.
3.3.4. 












 : 






, 



, 





 


 , 
.
3.3.5. 








3.3.5.1. Thư
̣
c nghiê
̣
m da

̣
y ho
̣
c
 2 :
Hc sinh l
Hc sinh lng THPT Hng Thái.
p thc nghim: 11A1, 11A4. Li chng: 11A2, 11A3






m: 







































 .




: 














 .
3.3.5.2. Thư
̣
c nghiê
̣
m đa
́
nh gia
́
hiê
̣
u qua
̉
cu
̉
a tiết ho
̣
c thông qua kiê

̉
m tra đa
́
nh gia
́
.
 , 










45 .
3.4. 








nh tính
 vào vic quan sát tit hc
 tham gia gi hc ca hc sinh

S a thy và trò trong các hoi tri thc
Kh n dng kin thc
Kh  thông tin
Kt qu tr li các câu hi kim tra vy hc.
ng
 c nhóm thí nghii chn hành tng s 4ln ki
ln kim tra trong TN sau mi bài dy và 1 ln kim tra sau toàn b quá trình TN.
Ba ln kim tra thc nghic tng s 285 bài ca
nhóm TN và 270 bài c
Mt ln kim tra sau thc nghic 185 bài, ta nhóm TN
và 90 bài c
3.4.2.1. Phân tích kết qu trong thực nghiệm
 t qu thc nghim, sau khi dy các l
xây dng bi bm 10 cho m kim tra giúp cho vihiu qu dy  hc
m bo mang tính khách quan và chính xác. Kt qu thí nghi rút ra các kt
lun khoa hc mang tính khách quan. Phân tích s lic t TN. Qua 3 ln kim tra 15
c kt qu 

Bng 3.1: Kết qu điểm số của HS qua ba lần kiểm tra trong TN










3

0
25
0
23
0
18
4
13
15
9
16
5
14
5
15
16
11
15
15
9
6
16
13
13
14
14
15
7
14
10

15
15
18
16
8
15
11
19
15
20
18
9
15
10
20
2
13
9
10
7
0
8
0
10
1

95
100
95
100

95
100

T s liu bng 3.1 cho thy: m khá gii ca thc nghi
i chng thm kém  nhóm yu, kém, trung bình gim dn và luôn th

Chúng tôi nhn thy kh i kin thc  nhóm TN là tChúng
tôi tính các giá tr  lch chun và h s bin thiên, kt qu c 
bng 3.2.
Bng 3.2. Các tham số đặc trưng qua 3 lần kiểm tra trong thí nghiệm


N bài

𝑋

X
±m
S
Cv(%)
td
1
TN
95
6.8 ± 0.18
1.85
27.2
5

100

5.4 ± 0.2
2.02
37.3
2
TN
95
7.2 ± 0.18
1.8
24.9
7.2

100
5.35 ± 0.18
1.83
34.2
3
TN
95
7.27 ± 0.18
1.71
23.8
4.7

100
5.92 ± 0.2
2.02
34.1

TN
285

7.35 ± 0.09
1.78
25.24
10.02

300
5.56 ± 0.1
1.96
35.25

m trung bình cng qua mi ln kim tra trong thc nghim  
u s trung bình cng giu ln chng t bin pháp rèn luyn
HTHKT mang tính kh thi.
 nhóm lm trung bình cn qua các ln KT. Trong khi nhóm lm
trung bình không nh qua các ln KT.
+  lch chun và h s bin thiên ca nhóm lu thnhóm l 3 ln
kiu này kh bn kin thc ca HS và hiu qu vng chc ca bin pháp
  xut.
y vic vn dng Rèn luyn HTHKT vào dy hc là cn thit.
Bng 3.3. Phân loại trình độ học sinh qua các lần kiểm tra
thực nghiệm

KT

N (bài)




SL

%
SL
%
SL
%
SL
%
1
TN
95
13
13.68
31
32.63
29
30.53
22
23.16

100
40
40.00
29
29.00
22
22.00
10
10.00
2
TN

95
9
9.47
24
25.26
34
35.79
28
29.47

100
39
39.00
29
29.00
30
30.00
2
2.00
3
TN
95
5
5.26
29
30.53
38
40.00
23
24.21


100
32
32.00
24
24.00
34
34.00
10
10.00


TN
285
27
28.42
84
88.42
101
106.3
73
76.84

300
106
107.42
142
146.42
153
158.3

85
88.84

T bng 3.3. cho thy:
T l hc sinh kh gii  lng thm yu kém và tring bình
thì thi ly chúng ta khc: Kt qu i



 thị 3.1. Tỉ lệ phần trăm điểm trung bình, khá, giỏi của lớp TN và ĐC

X
i


i


i

i



TN

TN

TN


0
0
0
0
0
0
0
1
0
0
0
0
0
0
2
0
0
0
0
0
0
3
0
66
0
22.00
0
22.00
4
27

45
9.47
15.00
9.47
37.00
5
41
40
14.39
13.33
11.93
50.33
6
43
42
15.09
14.00
38.95
64.33
7
47
41
16.49
13.67
55.44
78.00
8
54
44
18.95

14.67
74.39
92.67
9
48
21
16.84
7.00
91.23
99.67
10
25
1
8.77
0.33
100.00
100.00

285
300






Đồ thị 3.2. Đường phân bố tần suất

0
10

20
30
40
50
TN1
ĐC1
TN2
ĐC2
TN3
ĐC3
ĐTB %
ĐK %
ĐG %
0
5
10
15
20
25
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11

TN
ĐC
Tn sut
m
Tn sut

Đồ thị 3.3. Đường phân bố tần suất lũy tích (hội tụ lùi έ
i
≤%)
3.4.2.2. Phân tích kết qu sau thực nghiệm
Bng 3.5. Kết qu lĩnh hội kiến thức của HS qua lần KT4 sau TN



N (bài)

0 - 3
4
5
6
7
8
9
10
4
TN
95
0
15
16

19
21
9
10
5

100
16
23
16
21
15
5
3
1

Qua bng 3.5 cho thy: Qua mi ln kim khá gii  nhóm lp TN vn luôn cao
ng thm yu, kém trung bình thì thi nhóm l
y: Kt qu  nhóm lc nghim.
Chúng tôi tin hành kim tra sau toàn b quá trình thc nghim, kt qu  bng 3.6.
Bng 3.6. So sánh kiểm tra sau thực nghiệm



N (bài)

X
± m
S
Cv ( %)

Td
4
TN
95
6.45 ± 0.17
1.52
26.7
5.15

100
5.23 ± 0.16
1.57
30.2

Qua bng 3.6. cho ta thy:
m trung bình cng qua 1 ln kim tra sau TN c
hin  Td tt c các ln kiu lu này chng t kt qu i
kin thc ca nhóm l
 lch tiêu chun và h s bin thiên ca nhóm lu thi nhóm lp
u này chng t  bn kin thc  nhóm lp TN t

Bng 3.7. Phân bố tần số, tần suất, tần suất lũy tích kết qu
0
20
40
60
80
100
120
0

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
TN
ĐC
m
sau thực nghiệm

Xi
 HS 
i

Xi
i


TN

TN

TN

0

0
0
0
0
0
0
1
0
0
0
0
0
0
2
0
0
0
0
0
0
3
0
16
0
16
0
16
4
15
23

15.78
23
15.7
39
5
16
16
16.84
16
32.6
55
6
19
21
20
21
52.63
76
7
21
15
22.10
15
74.7
91
8
9
5
9.47
5

84.2
96
9
10
3
10.52
3
94.73
99
10
5
1
5.27
1
100
100

95
100






Đồ thị 3.3. Đường cong phân bố tần suất sau thực nghiệm

Đồ thị 3.4. Đường cong phân bố tần suất tích lũy sau thực nghiệm.
T kt qu thc nghim trên ta thy:
m trung bình cng ca lp TN cao 

T l m khá, gii  các l
T l m trung bình, ca các lp TN luôn th

 
0
5
10
15
20
25
30
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
TN
ĐC
0
20
40
60
80
100
120

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
TN
ĐC


VTN

 


Nhy xét v mng vic vn dng quy trình và các bin pháp rèn luyn k
i hiu qu trong vii my hc, khin các em hc
sinh luôn ch ng tìm tòi kin thc.

KT LUN VÀ KHUYN NGH
1. Kt lun
Qua nghiên c tài chúng tôi có mt s kt lun sau:
1.1. Khái quát hóa  lý lun và thc tin c tài bao gm vic phân tích khái
nim h thng, HTH kin thc, vài trò ca HTH kin th cho vic nghiên cu mt
cách có h thng t vi xut các nguyên tn vic xác lp quy trình và các bin pháp rèn
luyn HS k  nâng cao chng dy hn hóa vt ch

ng.
1.2. c các nguyên tc và quy trình HTH kin thc là kim ch nam cho các bin
pháp c th rèn luyn hc sinh k ng nguyên tc, quy trình cùng bin pháp c
th ca vic rèn luyn hc sinh k  cho vic vn dng son, ging các
n hóa vt chng.
1.3. Xây dc qui trình HTHKT các bài hn hóa vt chng
 Sinh hc 11, Trung hc ph thông.
1.4. Biên soc mt s ng rèn luyn k y
n hóa vt chng va là mu thc nghim, vu cho
giáo viên tham kho và vn dng.
1.5. Thc nghim các bài hc thit k c s mang li hiu qu mc tiêu
dy hc. Kt qu thc nghim tng THPT Hnh
t ca vic ng dng các bin pháp rèn luyn k nh
mc tiêu, c trình, phân tích ni dung kin thn hóa vt cht và
ng, sinh hc 11 nhm kích thích kh c tìm tòi
phát hin nhng v trong quá trình hc tp.
1.6. Kt qu thc nghim qua ba bài kiu tiên khnh: H s bin thiên lp TN
C
VTN
= 25.24 % luôn nh  l

y, qua 3 bài kiu tiên
chúng ta nhn thy lt hiu qu i l bài kim tra s 4 h s bin
thiên C
VTN
= 26.7% và  l
V
= 30.2%. Mt ln nc kt qu  lp

2. Khuyn ngh

 quy trình và các bin pháp c th ca rèn luyn HS k y hc
n hóa vt ch   ng, sinh hc 11 ch m u chc chn còn
nhiu khim khuyt hn ch ngh nhng nghiên cu tip theo quan tâm, b sung hoàn
thi có th áp dng rng rãi trong thc t,góp phi my hc  ng
ph thông và bc t hc phát hin và gii quyt v ca HS.
2.2. Cc, quy trình và các bin pháp rèn luyn HS k 
t bng chuyên môn, ging dy   rèn luyn cho GV, sinh viên.
2.3. Do hn ch v u kin,thc nghiphm mi gii hn  mt s ng, hy vng trong
thi gian ti s có nhiu nghiên cu b sung và trin khai ng dng các két qu nghiên cu rèn
luyn k y hc Sinh hc nói riêng và các môn khoa hc khác nói chung.


References
Tài lic
1. Anghen, F. (1995),Phép biện chứng của tự nhiên xb

2. t (2000), Logic học. Nxb Giáo dc.
3. Nguyt (2011), Sinh học 11 ban cơ bn. Nxb Giáo dc Vit Nam
4. Nguyn (2007), Sinh học 11, Sách giáo viên. Nxb Giáo dc.
5.  Về hệ thống và tính ì của hệ thống. Trung tâm sáng t
thành ph H Chí Minh.
6. Trnh Nguyên Giao  Nguyc Thành (2009), Dạy học sinh học ở trường phổ thông.
Nxb Giáo dc Vit Nam.
7.  Th Hà (2002), Sử dụng cấu trúc hệ thống thành các khái niệm Sinh thái học, Sinh học
11 THPT. Luc giáo di hm Hà Ni.
8.  Hà (2011), Rèn luyện kỹ năng hệ thống hóa kiến thức cho học sinh trong dạy học
phần Tiến hóa sinh học 12 trung học phổ thông, Lu
9. Nguyn Th HòaRèn luyện kỹ năng hệ thống hóa kiến thức cho học sinh lớp 11 trong dạy
học Sinh học”, Lu
10. Nguyn Xuân HngRèn luyện kỹ năng hệ thống hóa kiến thức cho học sinh 12 THPT

trong dạy học tiến hóac 2003.
11. ng (2002), u t i hc và v i my h. Tạp
chí Giáo dục (0), tr.25 - 26.
12.  Sinh học phát triển cá thể động vật. i hc m, Hà Ni.
13. ng và cs (2009)t s yu t n hong nhóm trong dy hc
Tạp chí Khoa học – ĐHQG Hà Nội, (25), No1S, tr 83-86.
14. Tr (1999), Lý thuyết hệ thống. Nxb khoa ht Hà Ni.
15. Nguyc Thành (2006), Tổ chức hoạt động học tập trong dạy học sinh học ở trường
trung học phổ thông. i hm Hà Ni.
16. Tony Buzan (2009), Sơ đồ tư duyng và xã hi, Hà Ni
17.  (ch n (2007), Sinh lý học thực vật.
Nxb Giáo dc.
18. Phm Ving (1997), Phương php nghiên cứu khoa học giáo dụci hc Quc
Gia Hà Ni.
Tài lic ngoài
19. W.D.Phillips and T.J. Chiton (2002) Sinh học Tập I. Nxb Giáo dc.
20. W.D.Phillips and T.J. Chiton (2002) Sinh học Tập II. Nxb Giáo dc.