skkn02 đổi mới không gian lớp học góp phần thúc đẩy đổi mới phương pháp dạy học trong môn công nghệ lớp 8

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

ĐỔI MỚI KHƠNG GIAN LỚP HỌC GĨP PHẦN THÚC ĐẨY
ĐỔI MỚI PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC TRONG MÔN CÔNG
NGHỆ LỚP 8 NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ HỌC TẬP BỘ
MÔN CHO HỌC SINH TRƢỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ
NGA TRƢỜNG

Ngƣời thực hiện: Phạm Thị Hoa
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trƣờng THCS Nga Trƣờng
SKKN thuộc lĩnh vực (môn): Công Nghệ

0


MỤC LỤC
Phần

Nội dung

I

MỞ ĐẦU

Trang

1

Lý do chọn đề tài

2

2

Mục đích nghiên cứu

2

3

Đối tƣợng nghiên cứu

2

4

Phƣơng pháp nghiên cứu

2

II

NỘI DUNG

1

Cơ sở lý luận của SKKN

3

2

Thực trạng vấn đề

3

3

Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề

7

3.1

Đổi mới không gian trong lớp học

7

3.2

Lớp học một không gian mở

12

Hiệu quả của SKKN

17

4
III

KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ

1

Kết luận

18

2

Kiến nghị

18

Tài liệu tham khảo
Danh muc các đề tài SKKN đã đƣợc Hội đồng SKKN cấp
huyện, tỉnh đánh giá

1


I. MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Xã hội càng phát triển, yêu cầu đổi mới dạy học cũng không ngừng tăng
lên. Trong đó, ngồi mục tiêu truyền thụ kiến thức, trƣờng lớp cịn đóng vai trị
bồi dƣỡng kỹ năng sống cho học sinh, giúp các em có thêm vốn sống, bản lĩnh,
tự tin khi bƣớc vào đời. Đáp ứng yêu cầu đó, nhiều cách dạy học mới đã ra đời,
tuy vậy tôi thấy chúng ta chƣa chú t m đến cách bố trí lớp học mà theo tơi nghĩ
đổi mới phƣơng pháp dạy học phải đi liền với đổi mới không gian lớp học. Mặt

khác môn Công nghệ là một trong những môn học quan trọng trong hệ thống
kiến thức của học sinh Trung học cơ sở và là mơn học đặc thù mang tính thực tế
cao, trong mỗi tiết học thƣờng xuyên phải sử dụng đồ dùng thiết bị dạy học vì
thế đổi mới khơng gian lớp học thật sự cần thiết để n ng cao chất lƣợng dạy của
giáo viên và chất lƣợng học của học sinh.
Bản th n tôi những năm học gần đ y tôi đã từng bƣớc nghiên cứu và sử
dụng cách bố trí không gian lớp học mới vào dạy học môn công nghệ nói chung
và mơn cơng nghệ khối 8 nói riêng kết quả thu đƣợc cũng rất khả quan, học sinh
đã chủ động tiếp thu kiến thức hơn vì vậy tơi mạnh dạn xin đƣợc trình bày kinh
nghiệm“Đổi mới khơng gian lớp học góp phần thúc đẩy đổi mới phương pháp
dạy học trong môn Công nghệ lớp 8 nhằm nâng cao hiệu quả học tập bộ môn
cho học sinh trường Trung học cơ sở Nga Trường - Huyện Nga Sơn". Để từ đó
tơi muốn đƣa ra những ý kiến, kinh nghiệm của cá nh n mình, trong thời gian
vừa qua để cùng các bạn đồng nghiệp thảo luận tìm ra những giải pháp tốt nhất
cho những tiết dạy của mình và các hoạt động ngoại khóa của bộ mơn Cơng
nghệ.
2. Mục đích nghiên cứu
N ng cao hơn nữa nhận thức của ngƣời thầy trong việc đổi mới phƣơng
pháp dạy học. Đổi mới phƣơng pháp dạy học không chỉ diễn ra trong việc đổi
mới phƣơng pháp soạn giảng mà đổi mới “toàn diện và đồng bộ” từ chƣơng
trình, từ phƣơng pháp của giáo viên, từ cách học, cách tƣ duy của trò (nhƣ từ
trƣớc đến nay chúng ta đang làm) đến thay đổi không gian lớp học nhƣ đề tài đã
đề cập. Tức là, thay đổi từ vị trí, khơng gian học tập phù hợp với nội dung, chủ
đề học tập, tƣ thế ngồi của thầy và trò, từ cách tiếp cận sách giáo khoa, làm việc
với phƣơng tiện dạy học, đến thái độ tình cảm và chuyển biến nhận thức của học
sinh từ tiết học đến đời sống. Bởi thiết nghĩ cuộc sống mới là đích đến của mọi
sự học...
3. Đối tƣợng nghiên cứu
Hoạt động dạy, học môn Công nghệ 8 trong đổi mới không gian lớp học của
Trƣờng THCS Nga Trƣờng

4. Phƣơng pháp nghiên cứu
Để thấy đƣợc sự chủ động của học sinh trong việc học tập và chủ động
trong việc hịa nhập làm việc với nhóm mới, lớn hơn là sự thay đổi kỹ năng sống
của học sinh trong trƣờng lớp và đời sống ở lớp thực nghiệm với lớp đối chứng,
đề tài đƣợc nghiên cứu và vận dụng các phƣơng pháp sau:
2


- Phƣơng pháp thực nghiệm: Đƣợc sử dụng trong quá trình áp dụng đề tài
đối với lớp đƣợc chọn làm đối tƣợng thực nghiệm.
- Phƣơng pháp so sánh: Đƣợc sử dụng trong quá trình so sánh đối chiếu kết
quả bài kiểm tra giữa lớp thực nghiệm (Lớp 8A) và lớp đối chứng (Lớp 8B).
- Phƣơng pháp ph n tích - tổng hợp: Đƣợc sử dụng trong quá trình khảo sát,
ph n tích kết quả thực nghiệm và tổng hợp kết quả thực nghiệm.
Đ y là đề tài của bản th n đã nghiên cứu từ năm 2017 đến nay đƣợc viết
thành sáng kiến kinh nghiệm, đƣợc thực hiện, triển khai đến toàn bộ giáo viên
nhà trƣờng và lớp thực nghiệm ở Trƣờng trung học cơ sở Nga Trƣờng trong
môn Công Nghệ... Qua công tác giảng dạy ứng dụng bản th n tơi thấy có sự
chuyển biến rõ rệt nhìn từ phía học sinh.
II. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm
Học sinh cần nhận thức rõ vai trị của mình trong việc chủ động tìm hiểu
kiến thức. Ngồi nguồn kiến thức là sách giáo khoa các em cần mở rộng tìm
hiểu trên các kênh tài liệu khác nhau nhƣ tham khảo trên Internet, đời sống hàng
ngày...
Giáo viên đóng vai trị tổ chức, điều khiển, hƣớng dẫn, trọng tài, hỗ trợ học
sinh tự học chứ không đơn thuần là ngƣời " truyền đạo" cho học sinh. Đồng thời
giáo viên cần xác định đúng mục đích, yêu cầu của bài giảng để đƣa ra đƣợc
phƣơng pháp hay, cách tiếp cận vấn đề theo hƣớng mở lấy học sinh làm trung
t m. Là một giáo viên có mƣời lăm năm th m niên giảng dạy học sinh trung học

cơ sở, đã từng thử nghiệm phƣơng pháp dạy học cùng với việc thay đổi không
gian lớp học, tôi nhận thấy việc đƣa ra những giải pháp nhằm giúp thầy và trò
chuyển đổi cách học từ phƣơng pháp cũ sang phƣơng pháp mới tích cực, phối
hợp các phƣơng pháp dạy học tích cực với nhau để tạo hiệu quả cao trong từng
tiết học là rất cần thiết.
Phòng giáo dục, nhà trƣờng và các tổ chức đoàn thể đẩy mạnh thanh kiểm
tra, triển khai chuyên đề, thao giảng học hỏi kinh nghiệm qua đó thúc đẩy giáo
viên khơng ngừng học hỏi để đổi mới phƣơng pháp dạy học.
2. Thực trạng vấn đề trƣớc khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
2.1. Cách bố trí lớp học hiện nay
Hiện nay, chúng ta thƣờng thấy lớp học đƣợc bố trí với một phần là bục
giảng và một phần là không gian lớp học. Phần là bục giảng thƣờng đƣợc bố trí
ở trên là nơi để bàn ghế giáo viên, bảng đen, phần cịn lại của lớp học đƣợc bố
trí khoảng 10 bộ bàn ghế cho học sinh theo 2 dãy (với bộ bàn ghế 4 chỗ ngồi) và
3 dãy (với bộ bàn ghế 2 chỗ ngồi).

Cách bố trí lớp học hiện nay
3


2.2. Tổ chức dạy học theo lớp học hiện nay
Cốt lõi của việc dạy và học chính là quan hệ giữa thầy và trò. Ngƣời thầy tổ
chức tốt đƣợc mối quan hệ giữa thầy và trị thì tiết học sẽ thành công. Chúng ta
đã tổ chức nhiều chuyên đề đổi mới phƣơng pháp dạy học và trên thực tế đa số
giáo viên đã áp dụng đổi mới phƣơng pháp trong dạy học. Tuy nhiên phƣơng
pháp có mới nhƣng cách thức vẫn là cũ. Nói nhƣ vậy là bởi lẽ giáo viên đã đổi
mới phƣơng pháp, cụ thể trong giáo án nhƣng khi tổ chức thực hiện lại thực
hiện với một khơng gian lớp học cũ nên có thể nói phƣơng pháp thay đổi nhƣng
cách thức không thay đổi. Cụ thể hơn trong kiểu dạy học truyền thống giáo viên
là nguồn kiến thức duy nhất, phần lớn thời gian trên lớp dành cho giáo viên

thuyết trình, giảng giải, học sinh thụ động tiếp thu kiến thức thông qua nghe và
ghi lại lời giáo viên, học sinh chỉ làm việc một mình trên lớp, ở nhà hoặc với
giáo viên khi đƣợc kiểm tra… Cịn phƣơng pháp dạy học phát huy tính tích cực
của học sinh, ngoài bài giảng của giáo viên, học sinh đƣợc tiếp xúc với nhiều
nguồn kiến thức khác. Học sinh ngồi tự nghiên cứu cịn trao đổi thảo luận với
các bạn trong lớp, trong tổ, trao đổi ngoài giờ, học sinh đề xuất ý kiến, thắc mắc,
trao đổi với giáo viên...

Hoạt động thảo luận, trao đổi diễn ra trong một khơng gian lớp học cũ
Nhƣng điều đáng nói là việc học sinh tự nghiên cứu, thảo luận, trao đổi lại
diễn ra trong một không gian lớp học cũ nên khơng thể phát huy đƣợc hết tính
tích cực chủ động của ngƣời học nhƣ mong muốn, đó là chƣa kể việc có thêm
động tác thay đổi chỗ ngồi để thảo luận nhóm. Trong bài giảng nếu có nhiều
hoạt động thảo luận nhóm thì lớp học sẽ lộn xộn và mất nhiều thời gian.
Sự bất cập trong đổi mới phương pháp ở lớp học hiện nay.
Với lớp học hiện nay việc giáo viên tổ chức lớp học góp phần đổi mới phƣơng
pháp dạy học cịn nhiều bất cập. Cách bố trí lớp học xƣa nay chỉ làm nổi bật quan
hệ giữa thầy và trò chứ chƣa làm rõ mối quan hệ giữa trò với trò. ởi lẽ khi ngƣời
thầy giảng bài hay khi ngƣời học trả lời c u hỏi thì khơng gian lớp học nhƣ bị thu h
p lại. Đó là sự trao đổi, sự đối diện (tôi muốn nhấn mạnh đến từ đối diện) giữa thầy
và trò – ngƣời đƣợc trả lời với tồn bộ ý nghĩa của nó, cịn tồn bộ lớp học chỉ
tham gia vào việc “nghe” chứ chƣa đƣợc tham gia đầy đủ việc “nhìn”. Ví dụ một
học sinh ở bàn đầu đƣợc trả lời c u hỏi thì hành động đó chỉ diễn ra giữa thầy và trò
còn học sinh trong lớp chỉ đƣợc “nghe” còn hoạt động
4


“nhìn” chỉ diễn ra ở sau lƣng do đó rất khó để tham gia vào việc học một cách
đầy đủ, nhất là đối với những học sinh ngồi bàn cuối. Một số tiết học do không
gian chật h p trong lớp học không đủ để thực hiện với những đồ dùng thiết bị

thực tế, sƣu tầm ảnh hƣởng đến kết quả bài học.
Đặc biệt với cách bố trí lớp học và tổ chức lớp học nhƣ hiện nay đã cho
chúng ta thấy học sinh rất thiếu kỹ năng sống, kỹ năng ứng xử, kỹ năng làm việc
nhóm. Chính vì vậy đã dẫn đến hiện tƣợng học sinh ngại nói, ngại trình bày, biết
nhƣng mà khơng nói hoặc có nói thì run, mất tinh thần, khả năng diễn đạt kém.
0

Quan hệ giữa thầy và trò - người được trả lời
Dự án Mơ hình lớp học mới Vnen được thử nghiệm từ năm 2011 - 2012
Từ năm học 2011 - 2012 Dự án Mơ hình trƣờng học mới tại Việt Nam
(GPE – VNEN) đã đƣợc triển khai thử nghiệm trên diện rộng, tại 1.447 trƣờng
tiểu học trên 63 tỉnh, thành phố trong cả nƣớc. Mơ hình trƣờng học mới tại Việt
Nam (VNEN) tập trung đổi mới hoạt động giáo dục và hoạt động sƣ phạm, đáp
ứng yêu cầu đổi mới phƣơng pháp học và đánh giá học sinh tiểu học. Sau khi
triển khai, các nhà trƣờng, giáo viên và cha m học sinh đánh giá Mơ hình VNEN
có nhiều ƣu điểm và tính khả thi cao.
Tuy nhiên bên cạnh những ƣu điểm, Mơ hình trƣờng học mới Vnen cũng
bộc lộ những tồn tại mà theo tơi nghĩ tồn tại lớn nhất đó là học sinh theo mơ
hình lớp học bố trí chỉ đƣợc làm việc với nhóm duy nhất điều này chả phải là đi
ngƣợc lại với mong muốn của đổi mới phƣơng pháp dạy học hay sao? Và nhƣ
vậy theo tôi lớp học không đƣợc mở rộng ra mà lại thu h p lại theo từng nhóm
nhỏ. Mặt khác ở lứa tuổi học sinh tiểu học học sinh ln có tính hiếu động vì
vậy chúng ta có thể đảm bảo cách bố trí lớp học nhƣ thế này sẽ khơng ảnh
hƣởng đến sự phát triển cột sống của các em - mầm non mà cả nƣớc nhà đang
mong chờ phát triển tồn diện!

Mơ hình lớp học mới Vnen và những bất cập khi triển khai
5

2.3. Kết quả khảo sát chất lƣợng điều tra tâm lý
Môn Công nghệ 8 là môn thể hiện cao nhất tính liên thơng giữa giáo dục
phổ thơng và giáo dục nghề nghiệp, là cầu nối giữa các bộ môn khoa học nhƣ
vật lí, sinh học, hố học và các bộ môn khác với cuộc sống hàng ngày của mỗi
con ngƣời, cũng nhƣ đối với công việc lao động sản xuất của mỗi gia đình và
của xã hội. Tuy nhiên, hiện nay chất lƣợng giảng dạy và học tập môn Công nghệ
chƣa thực sự làm cho xã hội an t m. Vì thế việc đổi mới một cách tồn diện về
nội dung, phƣơng pháp và không gian dạy học môn công nghệ là vô cùng cần
thiết.
Tuy nhiên những thay đổi của giáo viên đặc biệt là cách dạy theo phƣơng
pháp cũ vẫn chƣa thu hút đƣợc học sinh chú t m và u thích mơn học này vì
thế đa số các em chƣa quan t m tìm hiểu và vận dụng kiến thức bộ mơn để phục
vụ đời sống. Do đó đầu năm học 2018 – 2019 tôi đã điều tra t m lí và chất lƣợng
học tập của học sinh nhƣ sau:
Kết quả của việc điều tra tâm lí
Em đã vận dụng kiến thức đó vào
Em có thích học mơn
thực tế và nghiên cứu tạo ra các sản
Lớp Sĩ số
công nghệ khơng?
phẩm phục vụ cuộc sống hay chƣa?
Có
Khơng
Có
Khơng
SL
% SL
%
SL
%

SL
%
21
7
33.3 14 66.7
2
9.5
19
90.5
8A
21
8
38.1 13 61.9
3
14.3
18
85.7
8B
15 35.7 27 64.3
5
11.9
37
88.1
Tổng 42
- Khi tham gia các hoạt động học tập theo nhóm em thấy?
A. G y ồn lớp vì mất thời gian di chuyển.
. Khi nhóm bạn trả lời các nhóm khác chỉ đƣợc nghe và khơng thấy đƣợc
khi bạn ph n tích trên đồ dùng học tập.
C. Cả A và đều đúng.
- Em có muốn không gian lớp học đƣợc thay đổi không ?

Số học sinh muốn không
Số học sinh chọn C
Lớp Học sinh
gian lớp học đƣợc thay đổi
%
%
SL
SL
8A
21
15/21
71.4
20/21
95.2
8B
21
14/21
66.7
18/21
85.7
Tổng
42
29/42
69.4
38/21
90.5
Từ việc không thu hút đƣợc học sinh dẫn đến kết quả học tập thấp. Thể hiện
qua bảng khảo sát chất lƣợng đầu năm học 2018 – 2019 với đề kiểm tra với bốn
mức độ: Nhận biết, thông hiểu, vận dụng mức độ thấp, vận dụng mức độ cao thì
kết quả đạt đƣợc nhƣ sau:

Gi ỏi
Kh á
TB
Yếu-Kém
Lớp Sĩ số
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
8A 21
2
9.5
5
23.8
10
47.6
4
19.4
8B 21
2
9.5
6
28.6
9
42.9
4

19.4
Tổng 42
4
9.5
11
26.2
19
45.2
8
19.4
6


Từ kết quả điều tra t m lí và khảo sát chất lƣợng đầu năm thì số lƣợng học
sinh yêu thích mơn học và học sinh có khả năng vận dụng kiến thức vào thực tế
cịn q thấp điều đó chƣa đáp ứng đƣợc yêu cầu của bộ môn công nghệ cũng
nhƣ mong muốn của nhà trƣờng và phụ huynh, bên cạnh đó đa số học sinh
mong muốn đƣợc thay đổi khơng gian lớp học. Vì vậy tơi quyết định tiếp tục đi
s u nghiên cứu, áp dụng, đổi mới phƣơng pháp dạy học nhằm phát huy hơn nữa
tinh thần tự học, chủ động học tập để tiếp thu đƣợc kiến thức và vận dụng đƣợc
những kiến thức đó vào đời sống của học sinh nên tôi mạnh dạn đƣa ra biện
pháp thay đổi không gian lớp học trong môn Công nghệ khối lớp 8 bằng các giải
pháp thiết thực nhất cho từng kiểu bài để thực hiện nhƣ sau:
3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề
3.1. Đổi mới không gian trong lớp học
3.1.1. Cách bố trí lớp học và tác dụng của nó
Để thay đổi không gian lớp học tôi đã tiến hành khảo sát lại diện tích lớp
học. Với lớp học hiện nay thì cách bố trí lớp học là chúng ta sẽ xếp lớp học theo
chiều ngang của lớp. Với thực trạng nhƣ trên tôi xin đƣa ra cách áp dụng để n
ng cao hoạt động của ngƣời học nhƣ sau:

Bàn ghế lớp học sẽ đƣợc xếp theo hình chữ U hoặc chữ C theo chiều ngang
lớp học. Nhƣng cách tốt nhất là xếp theo hình chữ C bởi lẽ việc học sinh ngồi
học theo hình chữ C thì đáy của chữ C sẽ dài hơn, học sinh ngồi đƣợc nhiều
hơn, trực diện với bảng hơn để thuận tiện khi làm việc với máy chiếu và đảm
bảo sự phát triển của cột sống. Xếp lớp học theo hình chữ U cũng đƣợc nhƣng
hạn chế xếp hai cạnh của chữ U cao lên sẽ ảnh hƣởng đến học sinh vì tƣ thế
ngồi ln thay đổi.

àn gh lớp học được p theo hình chữ hoặc chữ C.
Theo điều tra hiện nay số học sinh các lớp giảm mạnh chỉ trên dƣới 30 học
sinh thì càng thuận tiện cho việc bố trí thay đổi khơng gian lớp học. Lớp học
theo sự bố trí nhƣ trên, tự nhiên đƣợc chia thành 4 đơn vị tổ, học sinh sẽ ngồi
theo đơn vị tổ. Điều này sẽ giúp cho giáo viên dễ quán xuyến lớp, không phải
chia tổ trong những lần thảo luận nhóm tiết kiệm đƣợc thời gian và tránh g y ồn.
7


Ngồi ra trong q trình giảng bài học sinh sau hoạt động tự nghiên cứu thì
ngƣời học sẽ trả lời c u hỏi với cách bố trí lớp học nhƣ trên thì cả lớp sẽ đƣợc
coi là một tổ.

Mặt khác, khi bố trí cách ngồi nhƣ trên học sinh đƣợc nhìn thấy mặt nhau
trong quá trình trả lời, thảo luận, trao đổi... do đó sự tập trung cao hơn và hoạt
động dạy học đƣợc mở rộng ra tất cả học sinh trong lớp vì khơng gian lớp học
đã đƣợc mở rộng..

Việc thảo luận, trao đổi diễn ra trong một không gian lớp học mới
Về đơn vị tổ theo tôi với các bố trí lớp học nhƣ trên thì khơng có tổ cố định và
cũng khơng có tổ trƣởng và thƣ ký cố định. Hơm nay học sinh có thể ở tổ này
nhƣng hơm sau có thể ở tổ khác, nhóm trƣởng và thƣ ký sẽ đƣợc thay nhau thứ tự

trong lớp. Tổ chức đƣợc điều này sẽ có ý nghĩa rất lớn trong việc n ng cao tính tự
giác, sự chủ động, tích cực của học sinh cũng nhƣ lồng ghép việc giáo dục đƣợc kỹ
năng sống cho học sinh trong từng tiết dạy đặc biệt là kỹ năng làm việc với nhóm
mới đ y là điều đang rất cần trong thời đại hội nhập hiện nay...
8


Tác giả ti n hành thực nghiệm mơ hình lớp học mới
Thứ hai, bàn ghế giáo viên có thể sẽ khơng đặt ở vị trí cũ mà sẽ chuyển
xuống giữa 2 3 lớp học điều này sẽ giúp giáo viên gần học sinh hơn. Ngoài ra
khi ngƣời học tham gia vào tiết học nhiều hơn thì ngƣời thầy sẽ khơng còn
đƣợc “ngồi” trên ghế nữa mà buộc ngƣời dạy phải hoạt động cao hơn sát sao
học sinh hơn, tức ngƣời thầy ở thế “động” nhiều hơn, vai trò là trọng tài là
ngƣời hƣớng dẫn thể hiện rõ hơn.
Thứ ba, trên bàn giáo viên ngoài máy chiếu đa năng là phƣơng tiện để giáo
viên đổi mới phƣơng pháp tôi muốn nhấn mạnh đến việc dùng máy chiếu hắt.
ởi lẽ nếu nhƣ máy chiếu đa năng là phƣơng tiện để giáo viên đổi mới phƣơng
pháp thì máy chiếu hắt là phƣơng tiện để ngƣời học bày tỏ quan điểm, kết quả
học tập của mình trƣớc thầy giáo, trƣớc lớp qua đó mà giáo dục thêm kỹ năng
sống cho học sinh. Màn chiếu đƣợc bố trí cố định trên tƣờng bằng cách bảng
đen đƣợc chia thành 3 ô, một phần để ghi nội dung bài giảng, một phần dùng để
làm bảng phụ và một phần để đèn chiếu. Tuy vậy điều này có thể linh hoạt trong
tiết học nhƣng phần để đèn chiếu nên là cố định.
Thực tế đặt ra là ở các trƣờng khơng có đầy đủ các phƣơng tiện dạy học thì
mơ hình lớp học có thực hiện đƣợc khơng? C u trả lời là có! ởi lẽ máy chiếu đa
năng, máy chiếu hắt chỉ là các phƣơng tiện hỗ trợ cho công tác dạy và học nếu
thiếu các phƣơng tiện này giáo viênsẽ sử dụng bảng phụ, giấy A3, Ao… để thiết
kế.
Một vấn đề nữa tôi mạnh dạn đƣa ra cách thay đổi theo mơ hình lớp học trên
đó là vị trí chỗ ngồi của giáo viên dự giờ. Xƣa nay ngƣời dự giờ thƣờng ngồi ở

bàn cuối điều này là chỉ phù hợp với đối tƣợng để quan sát, để đánh giá nhận xét
chính là ngƣời dạy. Hiện nay ngƣời đi dự giờ không chỉ quan sát ngƣời dạy mà
quan trọng hơn là quan sát hiệu quả của phƣơng pháp đó qua cách học, cách làm
việc của ngƣời học. Do đó vị trí ngồi của ngƣời dự giờ theo tơi tốt nhất là ở vị trí
của bàn giáo viên hiện nay (tức là quay lại quan sát lớp học).
3.1.2. Thay đổi trong cách tổ chức thảo luận kết quả hoạt động nhóm
Nhƣ đã nói mục đích của sáng kiến là tập trung vào học sinh, làm sao cho
học sinh chủ động làm việc, chủ động lĩnh hội kiến thức nên khi khơng gian lớp
học đã thay đổi thì phƣơng pháp của giáo viên cũng thay đổi.
9


Ví dụ khi dạy mục I - Cấu tạo của máy biến áp một pha ( ài 46 Tiết 42 lớp
8), ở cả 2 lớp, lớp học đối chứng (lớp 8B) và lớp thực nghiệm(lớp 8A) đều đƣợc
tiến hành nhƣ sau.
Tiết 42. Bài 46: Máy biến áp một pha
I. Mục tiêu bài học.
Sau khi hoàn thành bài học, học sinh cần:
1. Kiến thức
Hiểu đƣợc cấu tạo của máy biến áp một pha
2. Kĩ năng
Ph n tích đƣợc cấu tạo của máy biến áp một pha
3. Thái độ.
Ý thức học tập nghiêm túc, thực hiện an toàn trong lao động
II. Thiết bị, tài liệu dạy học
Máy tính, máy chiếu, Mơ hình máy biến áp 1 pha đã tháo rời và còn tốt
III. Tiến trình tổ chức dạy học
1. Kiểm tra bài cũ:
Một quạt điện có số liệu kĩ thuật: 110V – 57W sử dụng đƣợc với nguồn
điện nào?

A. U= 220V;
B. U= 110V;
C. U= 380V
Mạng điện nhà em có điện áp 220V, muốn dùng quạt điện trên thì em phải
dùng thiết bị điện nào?
2. Giới thiệu bài mới
3. Dạy và học bài mới
Hoạt động của giáo viên và học
Nội dung kiến thức cần đạt
sinh
Hoạt động 1: Cá nhân.
1. Cấu tạo.
GV cho HS quan sát Hình 46.1 và
- Lõi thép: Lá thép KTĐ, dùng
46.2 (SGK - tr158) trên màn chiếu .
để dẫn từ cho máy biến áp
GV nêu c u hỏi: máy biến áp một
- D y quấn: D y điện từ dùng
pha gồm những bộ phận chính nào?
để dẫn điện.
HS dựa vào nội dung SGK để trả lời
- D y quấn sơ cấp: Có điện áp
c u hỏi.
U1 nối với nguồn, có số vòng d y
GV nhận xét, bổ sung và kết luận.
N1
- D y quấn thứ cấp: Có điện
Hoạt động 2: Nhóm, cá nhân.
GV: Phát cho mỗi nhóm 1 máy biến áp U2 lấy điện ra sử dụng, có số
áp hiểu cấu tạo của máy biến áp trực tiếp vòng d y N2

trên mẫu vật.
- Kí hiệu của M A:
Hỏi: Em hãy nêu cấu tạo, vật liệu
chức năng các bộ phận chính của máy
biến áp một pha?
HS làm việc nhóm
Sau thời gian thảo luận GV tổ chức
cho đại diện các nhóm báo cáo trƣớc lớp.
Các nhóm khác lắng nghe và nhận xét bổ
sung.
10


GV dẫn dắt HS cùng ph n tích lại
từng bộ phận của M A.
Hỏi : Tại sao lõi thép không phải là
một khối sắt đặc mà phải làm bằng các lá
thép KTĐ có cách điện và ghép lại với
nhau ?
Hỏi: Chức năng của lõi thép là gì ?
GV cho HS quan sát sơ đồ cấu tạo
máy biến áp và hỏi ?
Em hãy ph n biệt d y quấn sơ cấp
và d y quấn thứ cấp bằng cách điền các
cụm từ vào chỗ trống.
HS làm việc theo nhóm bàn.
GV chốt kiến thức
GV cho HS quan sát hình ảnh M A
1 pha và giới thiệu các bộ phận khác của
M A sau đó nêu kí hiệu của M A.

Và đ y là hình ảnh của hai lớp khi học sinh trình bày kết quả của nhóm
mình.

Học sinh trình bày kết quả làm việc nhóm
trong khơng gian lớp học cũ

Học sinh trình bày kết quả làm việc nhóm
trong khơng gian lớp học mới

Chúng ta có thể dễ dàng nhận thấy cùng một nội dung kiến thức nhƣng ở
không gian lớp học cũ lớp đối chứng (lớp 8B) khi học sinh trình bày thì hầu nhƣ
Đó là sự trao đổi, sự đối diện giữa thầy và trị – ngƣời đƣợc trả lời, cịn tồn bộ
lớp học chỉ tham gia vào việc “nghe” đa số là từ sau lƣng bạn chứ chƣa đƣợc
tham gia đầy đủ việc “nhìn”. Do đó rất khó để tham gia vào việc học một cách
đầy đủ và sẽ không thể quan sát đƣợc bạn đƣợc trả lời có nhận biết đƣợc các bộ
phận của máy biến áp hay không để từ đó nhận xét, bổ sung một cách đầy đủ vì
thế việc học từ bạn là khơng thể.
Những hạn chế đó lại đƣợc khắc phục ở cách bố trí khơng gian lớp học theo
hình chữ C hoặc chữ U lớp thực nghiệm (lớp 8A), khi có một bạn trả lời dù bạn
đó ở nhóm nào thì tồn bộ học sinh của các nhóm đều có thể quan sát, theo dõi
11


lắng nghe từ đó đƣa ra ý kiến nhận xét, bổ sung. Mà chúng ta biết đặc thù của
môn công nghệ nói chung mơn cơng nghệ 8 nói riêng hầu nhƣ các tiết học đều
phải làm việc với đồ dùng thiết bị dạy học, đặc biệt các tiết học liên quan đến
nội dung tìm hiểu cấu tạo nhƣ: Dụng cụ cơ khí, các loại mối ghép, đồ dùng điện,
thiết bị bảo vệ đóng cắt và lấy điện... nên việc thay đổi này theo tôi là thật sự cần
thiết.
Sau khi dạy xong bài tôi tiến hành kiểm tra mối lớp 6 em chia đều cho các

đối tƣợng học sinh với c u hỏi là: Em hãy cho biết Máy biến áp một pha gồm
những bộ phận nào? Chỉ rõ từng bộ phận và chức năng của nó?
Kết quả là: ở lớp đối chứng (lớp 8B) với 6 học sinh chỉ có 1 học sinh trả lời
đƣợc cả hai ý của c u hỏi còn lại chỉ trả lời đƣợc ý thứ nhất do dựa vào nội dung
giáo viên ghi bảng. Ngƣợc lại với lớp thực nghiệm (lớp 8A) với 6 học sinh
đƣợc trả lời thì có đến 5 em trả lời đƣợc đầy đủ cả hai ý của c u hỏi và đ y mới
là kết quả chúng ta mong đợi và đáp ứng đƣợc kiến thức theo chuẩn kiến thức kĩ
năng của bài học.
3.2. Lớp học - một không gian mở
Dạy học bằng không gian mở đang ngày càng đƣợc nhiều trƣờng quan t m,
áp dụng nhằm tăng thêm tính hứng thú, sáng tạo cho học sinh, giúp bài học trở
nên bớt khơ khan và tăng thêm tính thực tế, sinh động để các giáo viên có thể
thỏa sức sáng tạo, đem lại nhiều tiết học bổ ích, mới lạ cho học sinh. Những năm
gần đ y theo chủ trƣơng đổi mới của ngành giáo dục, cần phát huy năng lực của
học sinh trong học tập giúp học sinh có khái niệm cụ thể, tƣờng minh về sự vật,
hiện tƣợng nên các em nắm bài tốt hơn, bền vững hơn. Vì thế tơi đã nghiên cứu
từng bƣớc tiến hành một số hình thức dạy học ngồi khơng gian lớp học phù
hợp với từng kiểu bài nhƣ sau:
3.2.1. Lớp học ngoài sân trƣờng
Để tiết học ngồi khơng gian lớp học đƣợc thành công cần đƣợc tiến hành
theo các bƣớc sau:
ƣớc 1: X y dựng kế hoạch tổ chức bài dạy ngoài không gian lớp học.
Hiệu quả của việc tổ chức hoạt động học tập ngồi khơng gian lớp học phụ
thuộc rất lớn vào cơng tác chuẩn bị. Vì vậy, trong bƣớc này, giáo viên cần:
- X y dựng kế hoạch tổ chức bài dạy ngồi khơng gian lớp học thật chu đáo:
+ Xác định rõ mục đích, yêu cầu của "hoạt động học tập ngồi khơng gian
lớp học”.
+ X y dựng nội dung dạy học.
- Chọn địa điểm sẽ tổ chức hoạt động học tập để nghiên cứu cụ thể đối tƣợng
học tập, bổ sung thêm các đồ dùng, phƣơng tiện dạy học cần thiết cho việc tiến

hành hoạt động học tập có thể là s n trƣờng, vƣờn trƣờng ...
- Xác định thời gian giảng dạy cho phù hợp. Ngoài ra, giáo viên còn cần xác
định rõ thời gian giảng dạy, thời gian cho từng hoạt động của tiết học.
Phổ biến kế hoạch học tập cho học sinh một cách đầy đủ, rõ ràng vào cuối
tiết học trƣớc để học sinh có t m thế tốt và chuẩn bị tƣ liệu, đồ dùng cần thiết.
- Dự kiến cách quản lí học sinh: Học tập ngồi lớp học với khơng gian rộng,
có nhiều yếu tố bên ngồi tác động đến sự tập trung chú ý của các em.
12


- Dự kiến phƣơng án thay thế khi điều kiện thời tiết không thuận lợi: thời
tiết mƣa, quá nắng,...
ƣớc 2: Tiến hành dạy học.
Một tiết học ngồi khơng gian lớp học thƣờng đƣợc tổ chức theo tiến trình
sau:
- Giáo viên nêu vấn đề cho học sinh tri giác trực tiếp vật thật của bài học tại
địa điểm dạy học.
- Giáo viên đặt c u hỏi gợi ý để học sinh có hƣớng suy nghĩ nhằm đƣa ra
đƣợc những nhận xét về sự vật, hiện tƣợng, khuyến khích học sinh tƣ duy, ph n
tích bằng cách đặt và trả lời c u hỏi: Tại sao, Vì sao? Nhƣ thế nào?
- Học sinh thảo luận nhóm (dựa trên quan sát vật thật, thí nghiệm,..) để giải
quyết vấn đề giáo viên nêu.
- Giáo viên hƣớng dẫn học sinh báo cáo kết quả quan sát, thu thập rồi rút ra
kết luận.
- Giáo viên nhận xét, bổ sung và chốt kết luận đúng.
- Giáo viên tổ chức các hoạt động để học sinh đƣợc thực hành củng cố,
khắc s u kiến thức bài học.
ƣớc 3: Tổng kết
- Giáo viên chú ý cung cấp,định hƣớng một số nguồn khác để học sinh có
cơ hội khám phá thêm nội dung liên quan đến bài học.

- Giáo viên , học sinh cùng đánh giá về hiệu quả của bài học đối với bản th
n, rút xa bài học liên hệ bản th n.
* Một ố bài học có thể áp dụng:
Bài 31: Thực hành - Truyền và biến đổi chuyển động.
Việc tiến hành trong lớp chỉ với các bộ thí nghiệm truyền chuyển động cơ
khí mà các em đã đƣợc sử dụng trong tiết học lí thuyết thì nó rất tẻ nhạt mà lại
thiếu đi tính thực tế thay vào đó chúng ta nên tổ chức cho học sinh thực hiện ở
một khơng gian khác ngồi lớp học nhƣ ở s n chơi của trƣờng với không gian
rộng rãi nhƣ thế giáo viên có thể tổ chức cho học sinh thực hành với chính
những chiếc xe đạp của các em để các em đếm số răng của đĩa xích và đĩa líp và
kiểm tra tỷ số truyền từ đó các em sẽ tính tốn và so sánh tỷ số truyền thực tế và
tỷ số truyền lý thuyết theo yêu cầu của bài học.

Học sinh thực hành: Bài 31 - Truyền và biến đổi chuyển động ngoài sân trường
13


Bài 35: Thực hành - Cứu người bị tai nạn điện
Khi tiến hành tiết học này trong lớp học do khơng gian chật h p giáo viên chỉ
có thể cho từng cặp học sinh (cùng giới) thực hiện cả lớp quan sát sẽ dẫn đến việc
các e ngại không muốn thực hiện hoặc thực hiện một cách gƣợng ép, mặt khác thực
hiện tiết học này ngoài s n trƣờng giúp các em có cảm giác thật hơn với các tình
huống và các em đƣợc tập luyện động tác nhiều lần điều đó sẽ trang bị cho các em
đƣợc những kiến thức, kỹ năng xử lí tình huống thực tế và cách sơ cứu ngƣời bị
nạn. Vì thế tơi đã lập kế hoạch cho các em đƣợc thực hiện ngoài
s n chơi của trƣờng, bên cạnh đó trƣớc khi tiến hành chúng ta nên tổ chức cho
các em tự chọn đôi để các em thực hành đƣợc tự nhiên thoải mái trong nội dung
thực hành sơ cứu nạn nh n bằng phƣơng pháp hô hấp nh n tạo hay hà hơi thổi
ngạt sau đó chúng ta tổ chức cho bốn nhóm cùng thực hiện lần lƣợt cho đến hết,
trong khi nhóm này thực hiện thì nhóm khác quan sát, rút kinh nghiệm để góp ý

cho nhau.

Học sinh thực hành: Bài 35 - Cứu người bị tai nạn điện ngoài sân trường
3.2.2. Học tập trải nghiệm ngoài nhà trƣờng.
Hoạt động trải nghiệm thực tế có ý nghĩa tăng cƣờng khả năng thực hành
cho học sinh, học đi đôi với hành. Mỗi học sinh phải đƣợc hành động với kinh
nghiệm cá nh n, đƣa ra các sáng kiến trải nghiệm từ thực tế, khơng ngừng sáng
tạo, ni dƣỡng tính sáng tạo, ham học hỏi của bản th n. Vì ở đó các em đƣợc
tham gia vào tất cả các kh u của quá trình hoạt động từ chuẩn bị, thực hiện và
đánh giá kết quả.
Hơn nữa môn công nghệ là môn gắn liền với thực tiễn nếu việc học chỉ diễn
ra đơn thuần trên lớp với những tiết lí thuyết thì học sinh chỉ đạt đƣợc ở mức độ
nhận biết, muốn học sinh đạt đến mức độ thơng hiểu và vận dụng thì theo tôi học
tập trải nghiệm ở các địa điểm thực tế sau các chủ đề sẽ mang lại hiệu quả tốt
nhất bởi vì " Học đi đơi với hành"; " Trăm nghe không bằng một thấy, trăm thấy
không bằng một làm" và hoạt động này cần đƣợc tiến hành theo các bƣớc sau:
Bƣớc 1: Cần xác định kiến thức và lập kế hoạch
14


Giáo viên phải xác định kiến thức nào có thể tổ chức lớp học ngoài nhà
trƣờng. Sau khi xác định đƣợc kiến thức sẽ tổ chức lớp học ngoài nhà trƣờng,
giáo viên cần lên kế hoạch tổ chức. Mỗi lần đƣa học sinh ra ngoài nhà trƣờng
để học là một lần trải nghiệm của các em. Vì vậy, giáo viên cần lên đƣợc kế
hoạch học tập, kế hoạch càng chi tiết càng thuận lợi cho quá trình thực hiện.
Kế hoạch này chính là cái để thuyết phục an giám hiệu đồng ý để chúng ta
tiến hành lớp học, và cũng là cái để chúng ta thuyết phục phụ huynh đồng ý cho
con em mình tham gia lớp học.
Với kinh nghiệm của bản th n, kế hoạch tổ chức Lớp học ngoài nhà trƣờng
thƣờng đƣợc chia thành các mục lớn nhƣ: Mục tiêu, thời gian, địa điểm, ph n

công nhiệm vụ, dự kiến kinh phí…
Bƣớc 2: Tiến hành thực hiện
Khi đã đƣợc an giám hiệu phê duyệt, đƣợc phụ huynh, học sinh đồng
thuận, chúng ta bắt đầu tiến hành các hoạt động học tập, có nhiều cách tổ chức
tiến hành khác nhau nhƣng thông thƣờng sẽ là các giai đoạn: HỌC - TRẢI
NGHIỆM - HOÀN THÀNH - RÚT KINH NGHIỆM.
Ở giai đoạn thứ nhất (Học"): Học sinh sẽ tiến hành học các kiến thức lí
thuyết; các kiến thức này sẽ đƣợc dạy trong khơng gian trƣờng lớp, chính là các
tiết trong ph n phối chƣơng trình.
Ví dụ: Giáo viên có ý định tổ chức lớp học ngoài nhà trƣờng với phần “Cơ
khí”; phần " Kĩ thuật điện" thì trƣớc khi đi trải nghiệm, học sinh sẽ đƣợc học
kiến thức của toàn bộ phần này trên lớp. Các kiến thức này sẽ là nền tảng để học
sinh có những trải nghiệm thú vị, từ đó sẽ có cái nhìn đối sánh giữa lý thuyết và
thực tế.
Ở giai đoạn thứ 2 (Trải nghiệm): Đ y là giai đoạn quan trọng, quyết định
cho sự thành cơng của “lớp học ngồi nhà trƣờng”. Vì vậy, cần có sự chuẩn bị kĩ
trƣớc chuyến đi. Chuẩn bị về địa điểm trải nghiệm, giáo viên cần nghiên cứu kĩ
để chọn địa điểm phù hợp, thuận lợi nhất; chuẩn bị về phƣơng tiện, kinh phí cho
ngày trải nghiệm, học sinh đi bằng phƣơng tiện gì? Ăn uống ra sao? kinh phí thế
nào?
Chuẩn bị về các hoạt động cho trải nghiệm, giáo viên phải thiết kế đƣợc các
hoạt động phù hợp với nội dung kiến thức môn học, Các hoạt động đó hấp dẫn,
hứng thú, kích thích và phải hội tụ đủ các yếu tố về kiến thức, kỹ năng, thái
độ…
Tốt nhất, trong chuyến đi nên có các lực lƣợng hỗ trợ là các giáo viên trong
tổ, trong nhóm, là đại diện cha m học sinh của các em. Nhƣ vậy lớp học ngồi
nhà trƣờng của chúng ta sẽ có phụ huynh tham gia cùng.
Ở giai đoạn thứ 3(Hoàn thành): Giai đoạn này học sinh sẽ thực hiện các sản
phẩm hồn thành q trình trải nghiệm của mình. Các sản phẩm đó thể hiện
đƣợc kiến thức bài dạy, phát huy đƣợc kỹ năng của học sinh và thể hiện đƣợc

phẩm chất, thái độ của các em.
Mỗi lần trải nghiệm thực tế, giáo viên nên cho học sinh thực hiện tối thiểu 1
sản phẩm, tối đa 3 sản phẩm chính. Hạn chế đến mức có thể việc cho học sinh
15


làm bài thu hoạch bằng viết tay hoặc đánh máy vì nó khá nhàm chán và khơng
kích thích đƣợc học sinh.
Ví dụ: Khi học sinh học kiến thức về các phƣơng pháp gia công nhƣ " cƣa
kim loại" hay " Dũa kim loại" , tôi cho các em đi trải nghiệm và hoàn thành các
sản phẩm tại trƣờng Trung cấp nghề Nga Sơn.
Ở giai đoạn 4( Rút kinh nghiệm). Sau khi đã thực hiện “lớp học ngoài nhà
trƣờng”, giáo viên cần rút kinh nghiệm từ khi lên ý tƣởng, lập kế hoạch, thực
hiện kế hoạch… để các lần tổ chức sau sẽ tiến hành bài bản, chỉnh chu, hiệu quả
hơn. Để rút kinh nghiệm trở nên s u sắc, giáo viên nên đề nghị học sinh phản hồi
và ph n tích, tiếp nhận những phản hồi đó.
* Các yếu tố cần lƣu ý
Để “lớp học ngoài nhà trƣờng” diễn ra thành cơng tốt đ p cần có những lƣu
ý quan trọng.
Yếu tố đầu tiên là kiến thức giáo viên lựa chọn. Kiến thức đó có thực sự cần
thiết để tố chức lớp học ngồi nhà trƣờng hay khơng? Và với kiến thức đó, giáo
viên sẽ thiết kế bài giảng thực tế nhƣ thế nào?
Tiếp đó là yếu tố hào hứng, tích cực, trách nhiệm của học sinh. Học sinh có
thích thú tham gia lớp học ngồi nhà trƣờng hay khơng? Trong q trình tham
gia đó, các em có thực hiện tốt các hoạt động giáo viên đƣa ra không hay các em
chỉ xem đó nhƣ một chuyến đi dã ngoại, vui chơi cùng nhau.
Sự đồng thuận của gia đình học sinh cũng là một yếu tố đáng lƣu ý. Có
những lớp học ngồi nhà trƣờng khơng tốn phí, nhƣng cũng có những lớp học
ngồi nhà trƣờng tốn phí. Vì vậy, cần phải huy động kinh phí 1 phần từ nhà
trƣờng, 1 phần từ phụ huynh.

Vậy nên giáo viên khi lập kế hoạch, cần cho phụ huynh thấy con em họ sẽ
học đƣợc gì, sẽ rèn luyện đƣợc kĩ năng gì, thể hiện đƣợc phẩm chất, thái độ gì
sau khi tham gia lớp học ngoài nhà trƣờng. Giáo viên cần truyền hứng thú của
bản th n đến học sinh. Từ hứng thú của học sinh mà l y lan cảm xúc đến phụ
huynh.
uổi học ngoài trời cần nhận đƣợc đồng thuận từ an giám hiệu. an giám
hiệu sẽ là những ngƣời phê duyệt, chấp thuận cho chúng ta thực hiện “lớp học
ngoài nhà trƣờng”. Và khi an giám hiệu chấp thuận, lãnh đạo sẽ ủng hộ hết
mình, kể cả việc thuyết phục phụ huynh giúp giáo viên. Vì vậy, cần chuẩn bị
chỉn chu các kế hoạch để trình duyệt.
* Các nội dung có thể áp dụng
- Sau khi dạy xong phần hai: "Cơ khí". Có rất nhiều nội dung nhƣ: Cƣa và
dũa kim loại; Các loại mối ghép trong đó có mối ghép bằng đinh tán, mối ghép
bằng hàn.... Chúng ta nên lập kế hoạch để các em đƣợc trải nghiệm tham quan ở
các cơ sở sản xuất cơ khí trên địa bàn hoặc xƣởng cơ khí của trƣờng Trung cấp
nghề Nga Sơn đến đó các em sẽ đƣợc trực tiếp quan sát cách thực hiện theo quy
trình cơng nghệ vì ở đó có đầy đủ trang thiết bị để tạo ra các sản phẩm mà ở
trƣờng THCS khơng có đủ điều kiện để thực hiện.
- Sau khi học xong phần ba: "Kĩ thuật điện" học sinh đƣợc đi trải nghiệm ở
nhà máy sản xuất điện năng đến đó học sinh sẽ đƣợc tham quan quy trình sản
16


xuất diện năng, trạm biến áp, các đƣờng d y truyền tải điện năng trên đƣờng đi
có thẻ cho các em trực tiếp quan sát một số nơi đang vi phạm hành lang an toàn
điện sẽ làm cho học sinh thay đổi cả nhận thức và hành động trong việc sử dụng
hợp lí,tiết kiệm điện năng và vấn đề an toàn điện.

Vi phạm hành lang an toàn điện
Nhà máy điện mặt trời Yên Định

Hiệu quả của hoạt động trải nghiệm không những giúp học sinh hiểu và
khắc s u đƣợc các nội dung kiến thức mà khi các em đƣợc đến các cơ sở đó các
em sẽ có cái nhìn tồn diện hơn điều đó ảnh hƣởng tích cực đến việc hƣớng
nghiệp, ph n luồng học sinh sau bậc trung học cơ sở mà nghành giáo dục nƣớc
nhà đang hƣớng tới theo Quyết định số 522 QĐ-TTg ngày 14 5 2018 của Thủ
tƣớng Chính phủ về Đề án giáo dục hƣớng nghiệp và định hƣớng ph n luồng
học sinh trong giáo dục phổ thơng là phấn đấu ít nhất 30% học sinh tốt nghiệp
trung học cơ sở tiếp tục học tập tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp đào tạo trình
độ sơ cấp, trung cấp.
4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
Qua gần một năm nghiên cứu và triển khai đề tài bản th n tôi nhận thấy đề
tài đã đạt đƣợc một số hiệu quả rất khả thi nhƣ:
- Về phía học sinh: Lớp thực nghiệm (lớp 8A) đã u thích mơn học hơn,
nhiều em đã biết vận dụng kiến thức bộ môn vào đời sống hàng ngày vì khơng
gian lớp học đã đƣợc thay đổi, mở rộng theo đặc điểm của từng nội dung bài
học làm cho tiết học khơng cịn bị gị bó nhàm chán khuyến khích đƣợc khả
năng tƣ duy sáng tạo của các em. Điều đó đƣợc thể hiện qua kết điều tra và
khảo sát giữa học kì II của hai lớp có sự khác biệt rõ rệt nhƣ sau:
Kết quả của việc điều tra tâm lí
Em đã vận dụng kiến thức đó vào
Em có thích học mơn
thực tế và nghiên cứu tạo ra các sản
công nghệ không?
Lớp
Sĩ số
phẩm phục vụ cuộc sống hay chƣa?
Có
Khơng
Có
Khơng

8A
8B
Tổng

21
21
42

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

19
9
28

90.5
42.6

66.6

2
12
14

9.5
57.1
33.3

17
5
22

80.9
23.8
52.4

4
16
20

19
76.2
47.6
17


Kết quả khảo sát chất lƣợng giữa học kỳ II
Giỏi

Khá
TB
Yếu-Kém
Lớp Sĩ số
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
8A 21
10
47.7
6
28.6
4
19
1
4.7
8B 21
4
19
5
23.8
9
42.8
3
14.3

Tổng 42
14
33.3
11
26.2
13
61.9
4
19
- Về phía giáo viên:
Tổ chức dạy học theo lớp học
Tổ chức dạy học theo lớp học cũ
thực nghiệm
Việc dạy học tập trung vào quan
Việc dạy học... thể hiện sự tôn
hệ giữa thầy giáo – ngƣời tổ chức, trọng, sự lôi cuốn mọi ngƣời học vào
hƣớng dẫn với 1 học sinh - ngƣời nội dung.
đƣợc trả lời.
Vị trí bàn nghế giáo viên có tính
Những quy định trên bục giảng
chất “tĩnh” nên giáo viên có thể đƣợc phá vỡ ngƣời thầy ở thế “động”
“ngồi” dẫn đến hoạt động của giáo nhiều hơn, vai trò là trọng tài là ngƣời
viên bị bó h p trên bục giảng.
hƣớng dẫn thể hiện rõ hơn.
III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết luận.
Bằng việc áp dụng đổi mới không gian lớp học phối hợp với các phƣơng
pháp dạy học khác trong tổ chức dạy học mơn Cơng nghệ nói chung và mơn
Cơng nghệ 8 nói riêng, cho thấy việc làm đó thật sự là một cơng cụ hữu ích
trong giảng dạy và học tập.

Tuy nhiên, việc làm đó cịn khá mới mẻ và chƣa thật sự phổ biến. Để thực
hiện đƣợc đòi hỏi sự nỗ lực cố gắng của cả giáo viên và học sinh, với nhiều giai
đoạn và công việc khác nhau. Vì vậy, giáo viên cần kiên trì trong việc tổ chức để
giúp cho học sinh từng bƣớc làm quen với phƣơng pháp học còn tƣơng đối mới
để chuyển từ phƣơng pháp dạy và học truyền thống sang dạy và học theo khơng
gian lớp học mới có hiệu quả; Tơi mong rằng sẽ nhận đƣợc sự ủng hộ của giáo
viên, học sinh, phụ huynh và ban giám hiệu nhà trƣờng để sáng kiến của tôi
đƣợc triển khai thƣờng xuyên và áp dụng rỗng rãi.
2. Kiến nghị.
- Đối với tổ chuyên mơn: Tích cực ủng hộ giáo viên lập kế hoạch dự giờ rút
kinh nghiệm góp ý cho giáo viên và triển khai đề tài đến các thành viên trong tổ.
Mặt khác cùng với giáo viên lập kế hoạch đề xuất với ban giám hiệu, ban tài vụ
nhà trƣờng về nội dung, kinh phí và thời gian tổ chức các hoạt động trải nghiệm
cho học sinh trong năm học.
- Đối với an giám hiệu nhà trƣờng và các bậc phụ huynh cần tạo điều kiện
hỗ trợ về kinh phí, thời gian để giáo viên có thể tổ chức đƣợc các hoạt động trải
nghiệm đạt hiệu quả.
- Đối với các cấp lãnh đạo cần tạo điều kiện và quan t m với những sáng
kiến của giáo viên khi mới nghiên cứu và áp dụng ở cơ sở. Nếu các sáng kiến
18


này có hiệu quả ứng dụng cao, cần phổ biến để đồng nghiệp góp ý để sáng kiến
của tơi đƣợc hồn thiện hơn.
Tơi xin trân trọng cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƢỞNG
ngày 10 tháng 4 năm 2019
ĐƠN VỊ

Tôi xin cam đoan đ y là SKKN của

mình viết, khơng sao chép nội dung
của ngƣời khác.

Phạm Thị Hoa

19


TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Tài liệu hƣớng dẫn Tổ chức hoạt động giáo dục trải nghiệm sáng tạo
cho học sinh trung hoạc cơ sở (Tài liệu dùng cho GV)
Tác giả: Trƣơng Xu n Cảnh ( Chủ biên), Hồ Thị Hƣơng, Nguyễn Thị Chi,
Nguyễn Thanh Nga, Hồ Thị Hồng V n, Nguyễn Thị Thu Hƣơng, Lê Thị
Mai Hƣơng, Đoàn Thị Hải Quỳnh, Phạm Hà Ch u..
2. Quyết định số 522 QĐ-TTg ngày 14 5 2018 của Thủ tƣớng Chính phủ
về Đề án giáo dục hƣớng nghiệp và định hƣớng ph n luồng học sinh trong
giáo dục phổ thông
3. Mô - đun: Hƣớng dẫn dạy học bên ngoài lớp học trên trang " Giáo dục
vì sự phát triển bền vững"
4. www.google.com.vn

20


DANH MỤC
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƢỢC HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
KINH NGHIỆM NGÀNH GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN, TỈNH VÀ
CÁC CẤP CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả: Phạm Thị Hoa

Chức vụ - đơn vị công tác: Giáo viên Trƣờng THCS Nga Trƣờng Nga Sơn.

TT

Tên đề tài SKKN

1

Sử dụng phƣơng pháp trò
chơi nhằm n ng cao chất
lƣợng dạy - học môn
công nghệ 6

2

3

4

Cấp đánh giá xếp
loại (Phòng, Sở,
Tỉnh)

Kết quả
đánh giá,
xếp loại.
(A, B hoặc
C)

- Phòng GD & ĐT

Nga Sơn.

A

-SởGD&ĐT
Thanh Hóa.

C

Khai thác sử dụng giáo án - Phịng GD & ĐT
Nga Sơn.
điện tử có hiệu qủa vào
-SởGD&ĐT
dạy học mơn cơng nghệ
Thanh Hóa.

A

Sử dụng phƣơng pháp trị
chơi vào dạy học mơn
cơng nghệ nhằm phát huy
tính tích cực học tập của
học sinh lớp 6 ở trƣờng
Trung học cơ sở Nga
Trƣờng- Huyện Nga Sơn.

- Phòng GD & ĐT
Nga Sơn.

A

Kinh nghiệm sử dụng sơ
đồ tƣ duy vào dạy học
môn công nghệ 8 góp
phần đổi mới phƣơng
pháp dạy học nhằm phát
huy tính tích cực của hoc
sinh ở trƣờng Trung học
cơ sở Nga Trƣờng huyện
Nga Sơn.

- Phòng GD & ĐT
Nga Sơn.

C

Năm
học
đƣợc
xếp loại

20082009
20102011

2012-SởGD&ĐT
Thanh Hóa

C

2013

A

2015-SởGD&ĐT
Thanh Hóa.

C

2016

---------------------------------------------

21