(SKKN mới NHẤT) SKKN kết hợp sử dụng video clip để dạy bài thực hành viết báo cáo về kênh đào xuy ê và panama trong chương trình địa lý 10 tại trung tâm GDTX thành phố

Trung tâm GDTX TPTH

Sáng kiến kinh nghiệm 2015 - 2016
MỤC LỤC

I. MỞ ĐẦU.........................................................................................................1
1. Lý do chọn đề tài:............................................................................................1
2. Mục đích nghiên cứu.......................................................................................2
3. Đối tượng nghiên cứu......................................................................................2
4. Phương pháp nghiên cứu.................................................................................2
II. NỘI DUNG....................................................................................................3
1. Cơ sở lý luận của vấn đề..................................................................................3
2. Thực trạng của vấn đề.......................................................................................4
3. Kinh nghiệm “Kết hợp sử dụng video clip để dạy bài thực hành: Viết báo cáo
về kênh đào Xuy Ê và Panama - trong chương trình địa lý 10, tại TT GDTX
thành phố”...........................................................................................................7
4. Hiệu quả của đề tài..........................................................................................12
III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ....................................................................15
1. Kết luận...........................................................................................................15
2. Kiến nghị.........................................................................................................15
TÀI LIỆU THAM KHẢO...................................................................................17
PHỤ LỤC............................................................................................................18

download by :


Trung tâm GDTX TPTH

Sáng kiến kinh nghiệm 2015 - 2016
I. MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài:
Đổi mới phương pháp dạy học là vấn đề quan trọng hàng đầu trong sự
nghiệp đổi mới giáo dục phổ thơng nói chung và dạy học Địa lý nói riêng. Đặc
biệt là trong bối cảnh đất nước ta đang bước vào giai đoạn công nghiệp hoá, hiện
đại hoá với mục tiêu đến năm 2020 về cơ bản sẽ trở thành một nước công
nghiệp và hội nhập rộng rãi với quốc tế. Nhân tố quyết định đến sự phát triển
của đất nước lúc này chính là con người của thời đại mới. Để đáp ứng được yêu
cầu này ngành giáo dục đào tạo đóng vai trò hết sức quan trọng.
Trong điều kiện phát triển của các phương tiện truyền thông, học sinh
được tiếp cận với nhiều nguồn thông tin đa dạng và phong phú từ nhiều mặt của
cuộc sống, có hiểu biết nhiều hơn, linh hoạt và thực tế hơn so với các thế hệ
cùng lứa tuổi trước đây. Trong học tập học sinh không thoả mãn với vai trị tiếp
thu thụ động, khơng chỉ chấp nhận các kiến thức và giải pháp đề ra từ trước. Vì
vậy, yêu cầu đổi mới phương pháp dạy học càng trở nên cần thiết hơn rất nhiều,
đặc biệt là việc sử dụng các phương tiện dạy học hiện đại.
Địa lí là một mơn khoa học liên ngành. Nó có mối quan hệ rất mật thiêt
với hầu hết các mơn khoa học khác như Vật lý, Hóa học, Sinh học, Văn học,
Tin học… Để một tiết học Địa lí đạt hiệu quả cao, giáo viên phải sử dụng kết
hợp rất nhiều phương tiện dạy học khác nhau như: bản đồ, quả địa cầu, Atlas,
hình ảnh trực quan hay những mơ hình. Tuy nhiên, việc sử dụng các phương
tiện nói trên cũng chỉ cung cấp cho học sinh những hình ảnh “tĩnh” về các sự
vật, hiện tượng, đôi khi không thể hiện được đầy đủ bản chất của sự vật, hiện
tượng địa lí. Ngược lại, videoclip lại cung cấp những hình ảnh “động” về thế
giới tự nhiên và cuộc sống của con người trên toàn thế giới một cách sinh động
và hấp dẫn qua từng thước phim. Videoclip giúp học sinh tiếp cận với các đối
tượng, hiện tượng địa lí đa dạng, phức tạp, phân bố trong không gian rộng, tại
những vùng lãnh thổ xa xơi.
Chương trình địa lý 10 bao gồm hai nội dung chính là cơ sở địa lí tự nhiên
và cơ sở địa lý kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, chương trình địa lí 10 rất khó và
trừu tượng, để dạy tốt những nội dung này giáo viên cần sử dụng những

phương tiện dạy học có tính trực quan cao.
Đối tượng học tập của các Trung tâm GDTX nói chung và Trung tâm
GDTX thành phố nói riêng là những học sinh không đủ điều kiện vào học tại các
trường THPT, vì thế năng lực học tập cũng như ý thức học tập của các em còn
nhiều hạn chế. Vấn đề đặt ra là phải tìm ra được phương pháp dạy học phù hợp
1

download by :


Trung tâm GDTX TPTH

Sáng kiến kinh nghiệm 2015 - 2016

để thu hút được sự chú ý của học sinh, giúp các em dễ hiểu bài, dễ tiếp thu kiến
thức
Do đó, việc sử dụng các videoclip trong dạy học địa lí 10 là một giải
pháp đúng đắn. Từ những lí do trên, tôi chọn đề tài sáng kiến kinh nghiệm:
Kết hợp sử dụng video clip để dạy bài thực hành “Viết báo cáo về kênh đào
Xuy Ê và Panama” trong chương trình địa lý 10 tại Trung tâm GDTX thành
phố Thanh Hóa.
2. Mục đích nghiên cứu:
- Nắm được khả năng tiếp thu của họ sinh để rút ra phương pháp giảng dạy
phù hợp.
- Giúp học sinh nắm được kiến thức cơ bản của bài học.
- Thu hút sự chú ý của học sinh.
- Phân tích các ưu nhược điểm trong các tiết dạy.
3. Đối tượng nghiên cứu:
Nội dung kiến thức nghiên cứu nằm trong bài 38 - Thực hành: Viết báo
cáo về kênh đào Xuy Ê và Panama, trong chương trình Địa lý 10 ban cơ bản.

Lấy học sinh lớp 10A và 10B hiện tại của Trung tâm GDTX thành phố
Thanh Hóa là đối tượng nghiên cứu. 2 lớp có sĩ số và năng lực học tập tương
đương nhau.
- Đối chứng ở lớp 10B: Giảng dạy theo phương pháp diễn giải, không sử
dụng video clip thông thường.
- Thực nghiệm ở lớp 10A: Giảng dạy theo phương pháp tích cực, học sinh
phải chuẩn bị bài ở nhà một số nội dung và có sử dụng video clip trong
tiết dạy.
4. Phương pháp nghiên cứu
- Về lý luận: nghiên cứu SGK, tư liệu tham khảo, trên các trang web…
- Về thực nghiệm: giảng dạy trực tiếp ở hai lớp 10A và 10B của Trung tâm
GDTX thành phố Thanh Hóa.
- Cho làm bài thực hành ở cả 2 lớp.
- Phiếu thăm dò hứng thú học tập của học sinh đối với môn Địa lý.
- Tổng hợp, so sánh, đánh giá kết quả và đúc rút kinh nghiệm.

2

download by :


Trung tâm GDTX TPTH

Sáng kiến kinh nghiệm 2015 - 2016
II. NỘI DUNG

1. Cơ sở lý luận của vấn đề
1.1. Phương tiện dạy học:
Phương tiện có nguồn gốc từ chữ Latinh “MEDIUM”, có nghĩa là ở giữa, ý
nghĩa của từ phương tiện có thể xét dưới 2 góc độ:

Nếu xét về mặt vị trí thì phương tiện là vật đứng giữa hai đối tượng A và B nào
đó.
A

B

M

Cịn nếu xét về mặt chức năng thì phương tiện làm trung gian giữa 2 đối
tượng. Khi làm chức năng trung gian, phương tiện có 2 nhiệm vụ:
Thứ nhất là truyền đạt thơng tin từ đối tượng A sang đối tượng B.
A

M

B

Thứ hai là tạo mối quan hệ giữa đối tượng A và đối tượng B.
A

M

B

Có rất nhiều định nghĩa khác nhau về phương tiện dạy học nhưng ta có thể
đưa ra định nghĩa chung nhất về phương tiện dạy học như sau: “Phương tiện dạy
học là tất cả các đối tượng vật chất được sử dụng trong quá trình dạy học, giúp
cho người giáo viên và học sinh tổ chức để tiến hành hợp lý và có hiệu quả q
trình giáo dưỡng và giáo dục ở các môn học, các cấp học.
1.2. Khái niệm video clip và vai trò:

1.2.1. Khái niệm video clip
Trong hệ thống các phương tiện dạy học, video được xếp vào loại phương
tiện dạy học hiện đại.
Các video clip trong dạy học thường ngắn gọn, xúc tích, trong thời gian không
quá 6 phút, đảm bảo nội dung muốn chuyển tải.Video cịn có các phần mềm được
xây dựng trên các ngun lí sư phạm, tâm lí học, khoa học kĩ thuật để cung cấp cho
học sinh một khối lượng kiến thức nhất định. Đó là các băng video. Băng video ghi
lại đồng thời các hình ảnh và âm thanh của các sự vật, hiện tượng trong thiên nhiên,
đời sống xã hội… và được đầu máy video phát lại qua màn hình TV. Hiện nay do
công nghiệp thông tin phát triển nên video clip trên mạng Internet rất phong phú,
giáo viên có thể chọn lọc từ những nguồn đáng tin cậy (như của VTV) để kết hợp
vào bài dạy.
3

download by :


HIỆU QUẢ TĂNG DẦN CỦA CÁC
LOẠI PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC

Trung tâm GDTX TPTH

Sáng kiến kinh nghiệm 2015 - 2016

1.2.2 Vai trò của video clip:
- Video giúp học sinh nắm vững kiến thức và ghi nhớ kiến thức lâu bền
Hiệu quả sử dụng của các loại phương tiện dạy học

LỜI
BẢNG

PHẤN

SLIDE
PHIM VỊNG
HÌNH CHIẾU QUA ĐẦU
PHIM ẢNH
VIDEO

ĐA PHƯƠNG TIỆN (MULTINEDIA)
MẠNG LAN, INTERNET

- Video giúp HS quan sát các hiện tượng và quá trình địa lý một cách tồn diện.
- Video với hình ảnh sinh động, hấp dẫn có thể thay thế tranh ảnh và mơ
hình, thay thế các cuộc tham quan, dã ngoại về địa lý
- Nâng cao hiệu suất dạy học và phát huy tác dụng của mọi hình thức DH.
2. Thực trạng của vấn đề:
2.1. Về nội dung kiến thức:
Hầu hết các địa điểm, vị trí trong SGK địa lý 10 là những nơi xa xơi, học
sinh khơng có khả năng tiếp cận, thậm chí việc xác định xem nó nằm khu vực
nào trên Trái Đất gặp nhiều khó khăn. Chẳng hạn: Các cảng lớn: Ô đét xa, Mi na
al A ha ma đi, Giê Noa, Ba lik pa pan, Xan Phran xi xcô, … thuộc quốc gia nào
và nằm ở đâu trên Trái Đất.
Trong bài thực hành: Viết báo cáo về kênh đào Xuy Ê và Panama có nhiều
thuật ngữ: kênh đào, âu tàu … mà học sinh chưa rõ và khơng biết nó hoạt động
như thế nào.
Nhiều câu hỏi được đặt ra khi học sinh tìm hiểu bài: tại sao các nước đế quốc
như Anh, Mĩ lại ln tìm mọi cách để chiếm quyền quản trị kênh đào.
Dạng bài viết báo cáo là một dạng thực hành tương đối khó. Mà thời gian
dạy bài thực hành lại q ít - chỉ có 1 tiết, trong khi học sinh cịn phải tìm hiểu
về kênh đào, tính tốn, những lợi ích và tổn thất của kênh đào, hoàn thành báo

cáo…
4

download by :


Trung tâm GDTX TPTH

Sáng kiến kinh nghiệm 2015 - 2016

Một quan niệm khá phổ biến xuất phát từ phương pháp dạy học truyền thống,
cho rằng thực hành chỉ là một bài học vận dụng tri thức, có mục đích cũng cố
kiến thức và kĩ năng đã học. Với quan niệm đó, bài thực hành thường khơ cứng
áp đặt, khơng làm cho HS thấy hứng thú.
2.2. Về năng lực học tập của học sinh:
Học sinh học tại Trung tâm GDTX là những em chưa đủ khả năng để theo
học tại các trường THPT, vì vậy đầu vào của các em rất thấp, thậm chí có nhiều
em khơng nắm vững kiến thức cơ bản cấp THCS, việc học tập các bộ môn nói
chung và mơn Địa lý nói riêng gặp nhiều khó khăn.
Trong quá trình giảng dạy ở Trung tâm GDTX thành phố, đặc biệt ở 2 lớp
10A và 10B, tôi nhận thấy năng lực học tập của các em rất thấpvà nhiều học
sinh không hứng thú khi họcmôn Địa lý.
Đa phần học sinh không chú ý đến bài thực hành, đặc biệt bài thực hành
viết báo cáo về kênh đào Xuy ê và Panama lại rất dài, khiến các em càng ngại
đọc, dẫn đến hiệu quả học tập sẽ thấp.Năng lực học tập yếu mà bài thực hành chỉ
có 1 tiết với rất nhiều nội dung.
Tôi tiến hành ra đề kiểm tra ở cả 2 lớp để đánh giá năng lực học môn Địa
lývà thăm dò thái độ học tập, kết quả được thống kê ở bảng sau:
Lớp

Sĩ số

10A
10B

30
32

Giỏi
SL
%
0
0
0
0

Khá
SL
%
4
13,3
5
15,6

TB
SL
15
17

%

50,0
53,1

Yếu
SL
%
8
26,7
8
25,0

Kém
SL
%
3
10,0
2
6,25

Bảng 1: Kết quả thăm dò năng lực học tập của học sinh.

Biểu đồ 1: Kết quả thăm dò năng lực học tập của học sinh.
5

download by :


Trung tâm GDTX TPTH

Sáng kiến kinh nghiệm 2015 - 2016

Qua Bảng 1 và Biểu đồ 1 cho thấy năng lực học tập của 2 lớp là khá đều
nhau, cụ thể: Tỉ lệ khá giỏi đều xắp xỉ 15% và tỉ lệ học sinh yếu kém cũng gần
bằng nhau. Cũng qua bài kiểm tra năng lực trên cho thấy năng lực học tập của cả
2 lớp là không tốt, lớp 10A có tỉ lệ yếu kém là 36,7% và lớp 10B tỉ lệ này là
31,25%. Như vậy làm thế nào để nâng cao được kết quả học tập cho các em học
sinh là điều hết sức quan trọng.
- Bảng điều tra tính hứng thú học tập của học sinh đối với mơn Địa lý.
Lớp

Sĩ số

Thích học

Khơng thích học

SL

%

SL

%

10A

30

11

36,7

19

63,3

10B

32

12

37,5

20

62,5

Bảng 2: Kết quả thăm dò tính hứng thú học tập của học sinh

Biểu đồ 2: Kết quả thăm dò tính hứng thú học tập của học sinh
Kết quả việc thăm dò hứng thú học tập của học sinh đối với môn Sinh học
được thể hiện tại Bảng 2 và Biểu đồ 2 cho thấy tỉ lệ này ở 2 lớp là ngang nhau.
Qua việc điều tra này cho thấy phần lớn các em không thích học môn Địa lý vì
các em cảm thấy đây là một mơn học dài dịng, nhiều số liệu, nhiều em quan
niệm...
Như vậy qua bài kiểm tra tìm hiểu năng lực học tập và thăm dò thái độ học
tập của học sinh cho thấy: 2 lớp có năng lực học tập tương đương nhau, chủ yếu
ở mức độ trung bình (≈ 50%), tỷ lệ học sinh đạt loại yếu, kém của cả 2 lớp là
6

download by :


Trung tâm GDTX TPTH

Sáng kiến kinh nghiệm 2015 - 2016

khá cao (trên 30%) mà khơng có em nào có bài làm đạt loại giỏi, điều đó chứng
tỏ năng lực học tập của các em còn rất thấp. Tỷ lệ học sinh bày tỏ thích học mơn
Địa lý cũng cịn ít (≈ 35%). Do vậy cần phải tìm tịi các phương pháp giảng dạy
mới, các sáng kiến phù hợp với đối tượng học sinh để gây hứng thú học tập cho
các em, giúp các em nâng cao khả năng tự học, khả năng tư duy từ đó nâng cao
được kết quả học tập và chất lượng giáo dục là điều hết sức cần thiết.
Do vậy tìm ra một phương pháp phù hợp vừa cho học sinh dễ hiểu bài,
vừa gây được sự chú ý là một vấn đề hết sức cần thiết.
3. Kinh nghiệm “Kết hợp sử dụng video clip để dạy bài thực hành: Viết báo
cáo về kênh đào Xuy Ê và Panama - trong chương trình địa lý 10, tại TT
GDTX thành phố”
3.1. Các video clip sử dụng trong bài thực hành: Viết báo cáo về kênh đào
Xuy Ê và Panama.
STT

Tên Video clip

Ý nghĩa

Nguồn

1

- Kỷ niệm 100 năm
kênh đào panama.
- Kênh Xuy Ê

Giới thiệu về kênh panama,
kênh Xuy Ê và xác định vị
trí.

BBC tiếng
việt, You
tube

2

So sánh kênh Panama và
Xuy Ê

Khái quát về kênh đào và
quãng đường di chuyển trên You tube
kênh đào.

3

Cơ chế hoạt động âu tàu
của kênh Panama

Biết được sự hoạt động của
âu tàu

You tube

4

Xem video về quãng
đường vận chuyển được
rút ngắn khi đi qua kênh
đào.

Hs hình dung được quãng
đường được rút ngắn như
thế nào khi đi qua các kênh
đào.

You tube

5

Xem video về những lợi
ích mà kênh đào mang
lại.

Cũng như lợi ích của kênh
đào.

You tube

3.2. Nội dung giáo án bài thực hành: Viết báo cáo về kênh đào Xuyê và
Panama – có kết hợp sử dụng video clip.
BÀI 38 – TIẾT PPCT 43: THỰC HÀNH VIẾT BÁO CÁO VỀ KÊNH ĐÀO

XUYÊ VÀ PANAMA.
I. MỤC TIÊU DẠY HỌC:

1. Về kiến thức:
7

download by :


Trung tâm GDTX TPTH

Sáng kiến kinh nghiệm 2015 - 2016

- Nắm được vị trí chiến lược và vai trị của hai kênh đào quan trọng trên thế
giới là Xuy Ê và Panama.
- Hiểu được những lợi ích kinh tế nhờ sự hoạt động của hai kênh đào này.
2. Về kỹ năng: Dựa vào bản đồ và tư liệu đã cho viết báo cáo ngắn về một ngành
Dịch vụ.
3. Thái độ: Mong muốn chinh phục và cải tạo tự nhiên.
4. Định hướng phát triển năng lực:
- Năng lực tự học, năng lực tính tốn, năng lực hợp tác, năng lực sử dụng
công nghệ thông tin và truyền thông.
- Năng lực sử dụng hình vẽ, tranh ảnh, mơ hình, vi deo clip…, năng lực sử
dụng bản đồ, năng lực tư duy, tổng hợp theo lãnh thổ, năng lực sử dụng số
liệu thống kê.
II. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC:

- Đàm thoại gợi mở.
- Thảo luận theo nhóm, cặp.
- Sử dụng hình ảnh, video clip.

III. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC

- Máy tính, máy chiếu.
- Video clip liên quan đến nội dung bài.
- 2 tờ giấy A0.
IV. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:

1. Ổn định lớp.
2. Kiểm tra bài cũ.
* Nội dung yêu cầu học sinh chuẩn bị ở nhà: Đọc phần tư liệu tham khảo. Hoàn
thành bảng sau

GIỚI THIỆU VỀ 2 KÊNH ĐÀO
Kênh đào Xuy Ê

Kênh đào Panama

Vị trí địa lý
Cầu nối
Thuộc quốc gia
Năm khởi cơng
Năm hồn thành
Chiều dài
Chiều rộng mặt kênh
8

download by :


Trung tâm GDTX TPTH

Sáng kiến kinh nghiệm 2015 - 2016

Trọng tải
Thời gian qua kênh
Nước quản lý.
3. Bài mới.
Hoạt động của Gv và Hs
Hoạt động 1: cá nhân/ cả lớp

Nội dung chính
A. XÁC ĐỊNH YÊU CẦU:

? Dựa vào nội dung của bài thực 1. Xác định được vị trí của 2 kênh đào:
hành hãy xác định yêu cầu của
Xuy Ê và Panama.
bài thực hành?
2. Tính quãng đường rút ngắn.
Hs: trả lời.
3. Lợi ích của 2 kênh đào.
Gv: chuẩn kiến thức
4. Tổng hợp tư liệu để viết báo cáo
Hoạt động 2: nhóm/ cả lớp.

B. HƯỚNG DẪN CÁCH LÀM.

* Xem video: Kỷ niệm 100 năm
1. Xác định vị trí của 2 kênh đào
kênh đào Panama, kênh Xuy Ê.
- Kênh Xuy ê: Cắt ngang qua eo đất Xuy ê

GV: Hãy theo dõi video giới thiệu
của Ai cập. Nối biển Đỏ và Địa Trung
về kênh đào Xuy ê và Panama. Từ
Hải.
đó xác định vị trí của kênh đào.
- Kênh Panama: Cắt ngang eo đất Panama
của nước Panama. Nối Đại Tây Dương và
HS: theo dõi, trả lời.
Thái Bình Dương.
* Xem video: So sánh kênh
Panama và Xuy Ê
GV: Các nhóm trình bày phần
chuẩn bị: giới thiệu về Kênh
Panama và Xuyê.
Nhóm 1,3: Kênh Xuyê
Nhóm 2, 4: Kênh Panama.
Các nhóm dán phần trình bày
bằng giấy A0 lên bảng. GV chọn
nhóm 1 và nhóm 2 thuyết trình.
9

download by :


Trung tâm GDTX TPTH

Sáng kiến kinh nghiệm 2015 - 2016

(Chuẩn kiến thức ở phần phụ
lục)

? Qua phần trình bày của 2 nhóm,
hãy so sánh sự khó khăn trong xây
dựng và di chuyển qua kênh của 2
kênh đào.
HS trả lời. Gv chuẩn kiến thức.
GV: việc di chuyển qua kênh
Panama khó khăn hơn nhiều do
mực nước giữa Thái Bình Dương
và Đại Tây Dương khơng bằng
nhau. Vì vậy phải xây dựng nhiều
Âu tàu.
* Xem video ngắn (1,5 phút) về
sự hoạt động của Âu tàu.
2. Tính quãng đường được rút ngắn khi
qua kênh Xuyê và Panama.
Hoạt động 3: Nhóm/ cả lớp.
HS: quan sát bản đồ “ Một số * Cơng thức tính:
cảng lớn trên thế giới”.
Quãng đường được rút ngắn (Hải lý) =
GV: nhấn mạnh những cảng lớn Quãng đường qua châu phi (hoặc Nam
nối với nhau bằng tuyến hàng hải Mỹ) – Quãng đường qua Xuyê (hoặc
Panama)
quan trọng.
% Quãng đường được rút ngắn = Quãng
đường được rút ngắn (hải lý)/ Quãng
* Xem video về quãng đường đường qua châu phi (hoặc Nam Mỹ) *
vận chuyển được rút ngắn khi 100.
đi qua kênh đào.
* Kết quả
GV: sau khi xem video các em đã

biết được quãng đường được rút Khoảng cách quãng đường được rút ngắn
khi qua kênh đào Xuy-ê
ngắn khi đi qua kênh đào thay vì
Tuyến
Qng đường
đi vịng qua các địa điểm khác.
? Hãy cho biết cách tính quãng
đường vận chuyển được rút ngắn?
HS: nghiên cứu trả lời.
GV: Chuẩn kiến thức.

Ô-đét-xa - Mun-bai(Bom bay)
Mi-na-al A-hma-đi -Giê-noa
Mi-na-al A-hma-đi -Rốt-tecđam
Mi-na-alA-hma –Ban-ti-mo
Ba-lik-pa-pan-Rốt-tec-đam

rút ngắn
Hải lí
%
7.620
64,5
6.364
57,5
6.372
53,4
3.358
2.778

27,9

23,0

10

download by :


Trung tâm GDTX TPTH

Sáng kiến kinh nghiệm 2015 - 2016

HS chia nhóm làm việc.
Khoảng cách quãng đường được rút ngắn
khi qua kênh đào Pa-na-ma
Tuyến

Niu Iooc- Xan Phran-xi-xcô
Niu Iooc- Van-cu-vơ
Niu Iooc- Van-pa-rai-xơ
Li-vơ-pun- Xan Phran-xi-cơ
Niu Iooc- I-ơ-cơ-ha-ma
Niu Iooc- Xít-ni
Niu Iooc- Thượng Hải
Niu Iooc- Xin-ga-po

Quãng đường
rút ngắn
Hải lí
%
7.844

59,8
7.857
56,5
6.710
80,5
5.577
41,3
3.342
25,6
3.359
25,7
1.737
14,1
1.256
12,4

Hoạt động 4: cá nhân/ cả lớp
* Xem video về những lợi ích 3. Những ảnh hưởng về sự hoạt động của
kênh đào.
mà kênh đào mang lại.
Từ đó rút ra kiến thức.

* Những lợi ích về sự hoạt động của 2
kênh đào.

Hs: tiến hành viết báo cáo tiết sau
+Rút ngắn được đường đi vàthời gian vận
nộp.
chuyển,giảm chi phí vận tải,hạ giá thành
sản phẩm.

+Tạo điều kiện mở rộng thị trường.
+Đảm bảo an tồn, có thể tranh được
thiên tai so với vận chuyển trên đường dài
+Mang lại nguồn thu nhập lớn cho Ai Cập
và Panama thông qua thuế hải quan
* Nếu kênh bị đóng cửa:tổn thất đối với
Ai Cập: (Mất đi nguồn thu nhập thông qua
thuế hải quanGiao lưu trao đổi buôn bán
với các nước khác trên thế giới bị hạn
chế;Đối với các nước ven ĐTH và biển
Đỏ;Tăng chi phí vận chuyển,kém an tồn
cho người và hàng hóa,..)
C. TỔNG HỢP TƯ LIỆU VIẾT BÁO
CÁO.
4. Củng cố:
11

download by :


Trung tâm GDTX TPTH

Sáng kiến kinh nghiệm 2015 - 2016

Gv: Đọc mẫu 1 bài báo cáo để hs hình dung cách viết.
5. Dặn dò và hướng dẫn học tập ở nhà:
Hoàn thành bài báo cáo, đọc trước bài 41.
PHỤ LỤC CỦA BÀI GIẢNG
GIỚI THIỆU VỀ 2 KÊNH ĐÀO
Kênh đào Xuy Ê

Kênh đào Panama

Vị trí địa lý

Cắt ngang qua eo đất Xuy
ê của Ai cập

Cắt ngang eo đất
Panama của nước
Panama.

Cầu nối

Nối biển Đỏ và địa Trung
Hải

Nối Đại Tây Dương và
Thái Bình Dương

Thuộc quốc gia

Ai cập

Panama

Năm khởi cơng

1859

1882

Năm hồn thành

1869

1911

Chiều dài

195 km

64 km

Chiều rộng mặt kênh

135 m

200 m

250 nghìn tấn

85 nghìn tấn và 65 nghìn
tấn (trọng tải dằn)

11 – 12 giờ

16 giờ

11/1869 – 6/1956: Anh

Từ 6/1956 đến nay: Ai Cập

1904 - 12/1999: Hoa Kỳ.
Từ 12/1999: Panama

Trọng tải
Thời gian qua kênh
Nước quản lý.

4. Hiệu quả của đề tài:
Tôi đã tiến hành thực nghiệm tại lớp 10A và đối chứng ở lớp 10B của
Trung tâm giáo dục thường xuyên thành phố Thanh Hóa.
Trong quá trình dạy thực nghiệm tại lớp 10A tơi nhận thấy sau khi xem
mỗi clip các em đã xác định được vị trí của các địa điểm (các cảng lớn trên thế
giới), thậm chí đã xác định được địa điểm đó có xa Việt Nam hay khơng. Các
em đã hiểu được các thuật ngữ: âu tàu, kênh đào…
Một điểm đáng lưu ý là việc sử dụng video clip trong bài dạy ngay lập tức
đã thu hút sự chú ý của học sinh, các em hầu như không rời mắt khỏi màn chiếu
trong suốt thời gian trình chiều video. Những vị trí, lợi ích của Kênh đào nếu chỉ
12

download by :


Trung tâm GDTX TPTH

Sáng kiến kinh nghiệm 2015 - 2016

giải thích bằng lời giảng thì rất khó hình dung, nhưng sử dụng video là các em
nhận thấy ngay được vấn đề.

Sau khi dạy xong bài tôi yêu cầu học sinh viết báo cáo của bài thực hànhđể
đánh giá mức độ hiểu biết, khả năng vận dụng kiến thức của học sinh, cũng như
hiệu quả của những sáng kiến mà tôi đề xuất và thăm dò hứng thú học tập của
học sinh đối với môn Địa lý sau khi học xong bài. Tôi tiến hành chấm bài và
thống kê điểm, kết quả thu được ở Bảng 3 và so sánh tại Biểu đồ 3:
Lớp

Sĩ
số

Giỏi

Khá

TB

Yếu

Kém

Thái độ

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

Thích

K.thích

10A

30

2

6,7

6

20,0

17

56,7

5

16,7

0

0,0

16

14

10B

32

0

0,0

4

12,5

18

56,3

9

28,1

1

3,1

13

19

Bảng 3: Kết quả bài kiểm tra.

Biểu đồ 3:Kết quả bài kiểm tra
Qua bảng số liệu và biểu đồ trên cho thấy kết quả bài kiểm tra của lớp 10A
cao hơn khá nhiều so với lớp 10B, cụ thể như: Tỉ lệ khá giỏi của lớp 10A là
26,7% trong khi tỉ lệ này của lớp 10B chỉ là 12,5%; tỉ lệ yếu kém của lớp 10A
chỉ là 16,7% còn tỉ lệ này của lớp 10B là 31,2%; đặc biệt lớp 10A đã có 02 em
(6,7%) có kết quả điểm xếp loại giỏi còn lớp 10B thì không có em nào đạt được.
Cũng qua Bảng 3 cho thấy lớp 10A đã có 16/30 (≈ 53%) học sinh bày tỏ
thích học môn Địa lý, điều này đã có sự cải thiện so với các thăm dò trước đây.
Còn lớp 10B chỉ có 13/32 (≈ 41%) em bày tỏ thích học.
13

download by :


Trung tâm GDTX TPTH

Sáng kiến kinh nghiệm 2015 - 2016

Qua kết quả trên cho thấy lớp 10A đã có sự cải thiện kết quả học tập đáng
kể so với lớp 10B. Đa số các em lớp 10A đã hiểu bài, nắm vững kiến thức và
biết cách vận dụng để làm viết báo cáo tốt hơn. Đặc biệt trong bài dạy có sự kết
hợp của video clip nên từ đó các em cũng có sự hứng thú và yêu thích hơn đối
với môn học. Còn ở lớp 10B với cách dạy truyền thống thì nhiều em không hiểu
bài, không nắm vững kiến thức nên các em đã không biết cách vận dụng để làm
viết báo cáo, chính vì vậy kết quả bài thực hành của lớp là khá thấp dẫn tới các
em cũng không có hứng thú, không có sự yêu thích đối với môn học.
Như vậy, việc kết hợp video clip để sử dụng trong giảng dạy đã cho thấy
hiệu quả tích cực. Các em dễ nắm nắm vững được kiến thức của bài, làm thực
hành tốt hơn và cũng hứng thú học tập hơn.

III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết luận:
14

download by :


Trung tâm GDTX TPTH

Sáng kiến kinh nghiệm 2015 - 2016

Trên đây là kinh nghiệm “Kết hợp sử dụng video clip trong giảng dạy địa
lý 10 - bài thực hành: Viết báo cáo về kênh đào Xuy Ê và Panama tại TT
GDTX TP”mà tôi đã đúc rút.Qua việc thực nghiệm trên đối tượng học sinh
trung tâm, tơi thấy hiệu quả tích cực của các phương pháp tôi đề xuất.
Qua 2 tiết dạy và 2 bài báo cáo mà học sinh đã làm sau tiết dạy cho thấy:

lớp 10A có đa số học sinh hiểu được bài tốt hơn và có khả năng vận dụng kiến
thức vào làm bài thực hành nên lớp 10A có kết quả cao hơn rất nhiều so với lớp
10B. Cụ thể: lớp 10A có số học sinh đạt loại khá, giỏi chiếm 20%, trong khi lớp
10B tỉ lệ học sinh đạt loại khá giỏi là rất ít (dưới 10%); tỉ lệ học sinh đạt loại
yếu, kém của lớp 10B lại cao hơn rất nhiều so với lớp 10A. Qua đó việc giảng
dạy bài thực hành viết báo cáo tương đối khó đã giúp các em hiểu bài tốt hơn,
khả năng vận dụng kiến thức vào viết bài thực hành cũng được cải thiện đáng kể
nên đã nâng cao được kết quả học tập của học sinh.
Như vậy, với việc kết quả bài kiểm tra của lớp 10A cao hơn lớp 10B, có
thể kết luận: phương pháp tơi đúc rút đã giúp cho học sinh dễ hiểu bài, dễ vận
dụng vào làm thực hành, giúp học sinh có khả năng tư duy lôgic tốt hơn, các em
được học với phương pháp mới này có hứng thú và bày tỏ thích học mơn Địa lý
hơn nên đã nâng cao được tính chủ động và tích cực học tập của các em, từ đó
mà đã nâng cao được chất lượng tiết học cũng như nâng cao được kết quả học
tập của các em học sinh.
2. Kiến nghị:
- Đối với Sở Giáo dục và Đào tạo: Cần tạo điều kiện, có những chính sách
ưu tiên và khuyến khích để cơng tác nghiên cứu khoa học và đúc rút kinh
nghiệm ngày càng nhiều hơn, và nhiều đề tài có chất lượng, có tính khả thi hơn.
- Đối với Trung tâm: Cần tạo điều kiện, khuyến khích và hỗ trợ kinh phí
cho các đề tài nghiên cứu khoa học, sáng kiến kinh nghiệm có tính thực nghiệm.
- Đối với đồng nghiệp: Đây là một đề tài, một sáng kiến và cũng là một
phương pháp có tính khả thi trong việc nâng cao hứng thú học tập, nâng cao khả
năng tư duy của học sinh, thơng qua đó nâng cao kết quả học tập và chất lượng
giáo dục mà tôi đã nghiên cứu và thực nghiệm trên đối tượng học sinh của trung
tâm. Chính vì thế cần mở rộng thêm nội dung đề tài và đối tượng thực nghiệm
để có sự đánh giá hiệu quả phương pháp một cách chính xác nhất và có thể từng
bước áp dụng cho các năm học tới.
Trên đây là một số kinh nghiệm kết hợp vi deo clip trong bài dạytại Trung
tâm GDTX thành phố nhằm gây hứng thú học tập, nâng cao tính tích cực học

15

download by :


Trung tâm GDTX TPTH

Sáng kiến kinh nghiệm 2015 - 2016

tập, tự học và khả năng tư duy lôgic của học sinh, qua đó nâng cao chất lượng
giáo dục mà tơi đã nghiên cứu và đúc rút trong quá trình giảng dạy.

XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Thanh Hóa, ngày 29 tháng 05 năm 2016
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình
viết, khơng sao chép nội dung của người
khác.
Người viết

Lữ Thùy Vân

TÀI LIỆU THAM KHẢO

16

download by :

Trung tâm GDTX TPTH

Sáng kiến kinh nghiệm 2015 - 2016

1. Sách giáo khoa Địa lý 10 cơ bản và nâng cao của nhà xuất bản giáo dục,
xuất bản 2008.
2. Sách giáo viên Địa lý 10 cơ bản và nâng cao của nhà xuất bản giáo dục,
xuất bản 2008.
3. Đổi mới phương pháp dạy học Địa lý ở Trung Học phổ thông. Tác giả:
Nguyễn Đức Vũ – Phạm Thị Sen. NXB Giáo dục năm 2008.
4. Tài liệu bồi dưỡng giáo viên, Bộ Giáo dục và Đào tạo (2006).
5. Một số trang Web (Sử dụng nhiều là trang You tube, 123doc, tailieu.vn)

PHỤ LỤC
17

download by :


Trung tâm GDTX TPTH

Sáng kiến kinh nghiệm 2015 - 2016

MỘT SỐ HÌNH ẢNH ĐƯỢC CẮT RA TỪ VIDEO CLIP

Hình 1: Vị trí của 2 kênh đào và 1 số quãng đường được rút ngắn.

Hình 2: 1 đoạn âu tàu kênh đào Panama.

18

download by :


Trung tâm GDTX TPTH

Sáng kiến kinh nghiệm 2015 - 2016

Hình 3: Tàu đi trong các âu tàu kênh Panama.

Hình 4: Kênh Xuy Ê

19

download by :