(SKKN mới NHẤT) SKKN nâng cao hứng thú học tập môn lịch sử lớp 11 qua khắc họa sâu sắc biểu tượng nhân vật lịch sử

A. ĐẶT VẤN ĐỀ
I. LỜI MỞ ĐẦU
Trong những năm gần đây chúng ta đang đổi mới nội dung và phương Pháp
dạy học theo chương trình cải cách giáo dục lấy học sinh làm trung tâm, giáo viên là
người hướng dẫn học sinh tìm hiểu, đó là hình thức học rất hay và thông minh tạo
cho các em hứng thú học tập cao hơn so với chương trình học trước đây.
Vì vậy làm thế nào để nâng cao được chất lượng dạy và học là yêu cầu cấp
thiết của ngành giáo dục hiện nay, đặc biệt là các trường nằm trong hệ Giáo dục
thường xuyên, làm sao đó đáp ứng được mục tiêu của ngành về công tác phổ cập
giáo dục trong nhân dân, đáp ứng nhiệm vụ của ngành giáo dục đề ra, đưa đất nước
phát triển tiến kịp với các nước trong khu vực. Có nhiều yếu tố và biện pháp để nâng
cao hiệu quả chất lượng giáo dục. Gây hứng thú là một biện pháp quan trọng trong
việc dạy và học lịch sử hiện nay vì biện pháp này nó thể hiện trên các mặt tư tưởng
tình cảm, nhận thức và hành động trong các hoạt động dạy và học, song sự hứng thú
trong nhận thức không phải là sự ngẫu hứng, tuỳ thích mà là sự định hướng có lựa
chọn, nhằm mục đích nắm vững kiến thức học tập một cách sâu sắc và toàn diện
đồng thời giúp người học biết vận dụng những kiến thức đã học vào cuộc sống.
Ở bài viết này tôi xin giới thiệu mộtvài kinh nghiệm trong việc dạy và học. Đó
là “ Nâng cao hứng thú học tập môn lịch sử lớp11, qua khắc hoạ sâu sắc biểu tượng
nhân vật Lịch sử ”, để nâng cao nhận thức và chất lượng giáo dục của bộ môn lịch sử
hiện nay. Đặc biệt trong hệ thống các trường Trung tâm Giáo dục thường xuyên hiện
nay.
II. THỰC TRẠNG CỦA VIỆC DẠY VÀ HỌC BỘ MÔN LỊCH SỬ TRONG CÁC NHÀ TRƯỜNG
HIỆN NAY.
Trong hệ thống các trường trung học phổ thông hầu như học sinh khơng cịn
ham thích học bộ mơn lịch sử, việc này có rất nhiều nguyên nhân, song nguyên nhân
cơ bản làm cho các em nhàm chán vì yêu cầu của giáo viên bắt các em nhớ qúa nhiều
sự kiện lịch sử, nhân vật lịch sử một cách máy móc khơ khan, mà trong giờ học lịch sử
1

download by :

nào thầy cô giáo cũng bắt buộc. Đặc biệt với khối giáo dục thường xuyên học sinh đầu
vào đã thấp,ý thức học lại không cao, giáo viên vừa dạy kiến thức văn hoá lại vừa dạy
cho học sinh cách ứng sử trong giao tiếp.Vì vậy, làm thế nào để học sinh có thể nắm
kiến thức mơn học này tốt nhất là điều làm tôi phải suy nghĩ.
Việc học sinh chưa tích cực học mơn lịch sử nói trên là đúng nhưng không
phải do bản thân bộ môn lịch sử gây ra mà chính là do quan niệm và phương pháp
dạy học của chúng ta chưa đáp ứng được nhu cầu của người học hay nói cách khác là
giáo viên chưa gây được hứng thú học tập trong giờ học bộ mơn lịch sử.
Mặc dù đa số giáo viên đều có cố gắng trong việc đổi mới phương pháp dạy và học
bộ môn lịch sử, song khi lên lớp hầu hết giáo viên giảng bài các kiến thức bài giảng
đều trùng khớp với sách giáo khoa khơng có sự cải tiến cách dạy khi nêu kiến thức bài
học nên học sinh khơng tập trung trong học tập bởi khơng có gì mới, khơng có gì phải
suy nghĩ, phải nghiên cứu.
Trong khi đó một số thầy cơ giáo khi lên lớp ở các giờ học vẫn còn lúng túng
trong việc truyền thụ kiến thức cơ bản cho học sinh, nên các em phải ghi quá nhiều
sự kiện lịch sử, tiếp nhận một khối lượng thông tin quá lớn, học sinh không nhớ hết
dẫn đến chán học.
Bên cạnh đó giáo viên chỉ giới thiệu qua loa các nhân vật lịch sử, chỉ cho học
sinh thấy chân dung nhân vật lịch sử mà không thơng qua chân dung đó để giới thiệu
tổng qt về đặc điểm, tính cách, hình dáng, quan điểm, sự nghiệp, vai trò... của nhân
vật lịch sử để khắc sâu kiến thức cho học sinh, gây cho các em có những xúc cảm đối
với nhân vật lịch sử đó, từ đó tạo ấn tượng sâu sắc gây hứng thú học tập. Hơn nữa,
khi kiểm tra đánh giá giáo viên cũng ít chú ý đến nội dung kiểm tra về các nhân vật
lịch sử mặc dù có một số tiết học các nhân vật lịch sử đó đóng vai trị trung tâm trong
nội dung bài giảng.
Lý do khác nữa dẫn đến học sinh khơng ham thích học tập bộ mơn Lịch sử là do
chúng ta còn thiếu nhiều kinh nghiệm trong dạy học lịch sử, trong sử dụng phương
pháp dạy học đặc thù của bộ môn nên chưa gây cho học sinh hứng thú thực sự để

2

download by :


nâng cao chất lượng bộ môn, trong khi nhà trường hiện nay vẫn còn thiếu nhiều
phương tiện dạy học như: băng đĩa Video, bản đồ tranh ảnh lịch sử, tư liệu tranh ảnh
về các nhân vật lịch sử...
B. NỘI DUNG CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
1. Cơ sở lý luận và thực tiễn của đề tài:
Với thực trạng trên, là cô giáo dạy lịch sử tơi ln tìm tịi đưa ra những giải pháp
cụ thể để giải quyết vấn đề. Trong bài viết này bản thân tơi trình bày một kinh nghiệm
nhỏ được rút ra sau nhiều năm dạy học chương trình Lịch sử 11 với đề tài: “ Nâng cao
hứng thú học tập môn lịch sử lớp 11 qua khắc hoạ sâu sắc biểu tượng nhân vật lịch
sử”.
Môn lịch sử ở nhà trường phổ thơng nói chung, mơn Lịch sử thế giới lớp 11 hiện
nay nói riêng, cho ta thấy rằng sách giáo khoa lịch sử lớp 11 phần lịch sử thế giới tác
giả đã soạn thảo nội dung và chương trình thật sự khơng khơ khan, khơng kém phần
hấp dẫn, so với sách cũ thì sách cải cách lần này nhà biên soạn đã đưa rất nhiều các
kiến thức mới để làm tư liệu cho giáo viên và học sinh, nếu thầy cô giáo biết cách sử
dụng và khai thác nó một cách có hiệu quả trong giờ lên lớp thì kết quả đạt được rất
cao. Để làm được điều đó, yêu cầu ở người giáo viên rất cao trong tất cả mọi hoạt
động mọi khâu trong quá trình lên lớp như: hướng dẫn học sinh học tập, chuẩn bị đồ
dùng dạy học, chuẩn bị tài liệu tham khảo, các câu hỏi mở rộng, có sự liên hệ thực tế
với cuộc sống...Giáo viên chuẩn bị được tất cả những điều kiện trên thì khâu lên lớp
sẽ là một quá trình hồn hảo, làm chủ của giáo viên, nhằm gây cho các em hứng thú
học tập, tiếp thu bài giảng có hiệu quả, để nâng cao chất lượng dạy và học,
trong đó phương pháp “ Phương pháp gây hứng thú học tập lịch sử lớp 11 bằng
cách khắc hoạ sâu sắc biểu tượng nhân vật lịch sử” là một trong những biện pháp gây
hứng thú học tập nhằm nâng cao chất lượng dạy và học môn lịch sử hiện nay.

Như chúng ta đã biết, sử học Mác-xít đã làm sáng tỏ quan điểm con người là
chủ thể là nhân vật trung tâm của lịch sử, còn các vị Thần linh, Đức phật, Chúa
trời...qua các câu chuyện kể chỉ là do con người nghĩ ra mà thơi. Vì vậy, sử học Mác3

download by :


xít cũng khẳng định chân lý rằng, quần chúng là người làm nên lịch sử, là động lực
quyết định sự phát triển của lịch sử là sức mạnh của lịch sử, đó là qui luật. Nhưng sử
học Mác-xít khơng phủ nhận vai trò của cá nhân trong lịch sử. Các-Mác khẳng định:
“Mỗi thời đại xã hội đều cần có những con người vĩ đại của nó và nếu khơng có những
con người như thế thì...thời đại sáng tạo ra con người ”.Trong chương trình và nội
dung bài học lịch sử thế giới lớp 11 có nhiều nhân vật lịch sử tiêu biểu cho cả thế giới
và Việt Nam. Vậy nên, khi lên lớp giáo viên cần phải chú ý khắc sâu các biểu tượng
nhân vật lịch sử đó trong giờ dạy nhằm gây sự hứng thú học tập cho các em, đồng
thời việc khắc sâu các biểu tượng nhân vật lịch sử trong giờ dạy không những giúp các
em khắc sâu được kiến thức mà cụ thể là các sự kiện lịch sử quan trọng trong bài học
mà còn giáo dục các em học tập, noi gương những đức tính tốt đẹp của các nhân vật
lịch sử bấy giờ để rút ra được bài học cho bản thân của các em trong cuộc sống cũng
như khi vào đời.
Trong chương trình và nội dung sách giáo khoa lịch sử lớp 11 (phần lịch sử thế
giới) hiện hành có trên 20 nhân vật lịch sử, những biểu tượng nhân vật lịch sử mà
giáo viên cần phải khắc sâu đó là những “vĩ nhân” lịch sử như: Lê-nin (Vị lãnh tụ vĩ đại
Cách mạng tháng Mười Nga); V.A.Mô-Za; Bét-thô-ven; Sô-panh (các nhạc sĩ nỗi tiếng
thế giới ở thế kỷ XVIII) ;Giêm-oát; Niu-tơn; Đác-uyn...(các nhà phát minh khoa học).
Các nhà lãnh đạo cách mạng trong phong trào giải phóng dân tộc ở Châu Á như: TiLắc (Ấn Độ); Áp-đun-ra-man (Mã Lai); A.Xu-các-nô (In-đô-nê-xi-a)... và một số nhân
vật lịch sử khác.
Phần lịch sử Việt Nam có nhiều nhân vât lịch sử nổi tiếng gắn với quá trình đấu
tranh xâm lược,đặc biệt phong trào chống Pháp của nhân dân ta trong những năm
cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX như Nguyễn Tri Phương, Trương Định, Nguyễn Trung

Trực, Hồng Diệu, Tơn Thất Thuyết, Hàm Nghi, Nguyễn Thiện Thuật, Phan Đình
Phùng, ội Châu, Phan Châu Trinh, Huỳnh Thúc Kháng, vua Duy Tân...và đặc biệt
là Nguyễn Tất Thành người đã ra đi tìm đường cứu nước cho dân tộc trong bối cảnh
đất nước gặp nhiều đau thương khi Pháp xâm lược, nhất là chứng kiến sự thất bại của
4

download by :


nhiều bậc tiền bối đi trước như Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh, đây là nhân vật lịch
sử có vai trò quan trọng đối với lịch sử dân tộc nên SGK có phần bài riêng nói về nhân
vật này. Vì vậy, giáo viêncần lưu ý chú trọng vì nó cịn liên quan tới lịch sử 12 sau này.
Như vậy, toàn bộ chương trình lịch sử thế giới lớp 11 hiện hành học sinh phải
nhớ trên 15 nhân vật lịch sử, cùng với hơn 15 nhân vật chính trong phần lịch sử Việt
Nam, do đó một trong những điều gây khó khăn đã làm giảm hứng thú học tập của
học sinh đối với bộ mơn này .
Vì vậy muốn các em nhớ lâu và hiểu sâu sắc các nhân vật lịch sử đó thì giáo viên
phải biết khắc sâu những biểu tượng nhân vật lịch sử đó vào trong tâm trí của các em
bằng cách nêu những đặc điểm, hình dáng của từng nhân vật thì các em th
ấy được tư liệu thầy cơ cung cấp kiến thức ngồi hấp dẫn, tạo cho các em sự hào
hứng học tập. Từ các nhân vật lịch sử đó các em biết rút ra những bài học quý báu
cho bản thân vừa để học tập, vừa phấn đấu.
2. Các giải pháp sử dụng để giải quyết vấn đề
2.1 Khắc sâu hình dáng nhân vật Lịch Sử.
Mỗi nhân vật lịch sử đều có một hình dáng của mình. Nếu thầy giáo chỉ giới 
thiệu sơ lược qua loa cho HS nắm được hình dáng nhân vật qua hình ảnh giơ lên  
trong SGK thì các em khơng có cảm nhận về nhân vật đó và khơng có tác dụng 
giáo dục nào cả, mà kinh nghiệm cho thấy là, khi dạy đến nhân vật lịch sử, giáo  
viên phải giới thiệu vài đặc điểm hình dáng nhân vật lịch sử, khắc sâu hình dáng 
riêng, đặc điểm riêng để các em dể làm quen, dể hiểu biết và nhớ lâu về nhân vật  

đó. 
Qua áp dụng biện pháp này, bản thân có 3 sáng kiến xử lý như sau:  
a) Có nhân vật lịch sử chúng ta cần phải mơ tả một số nét chân dung nhằm 
mục đích giúp học sinh biết kỹ và hiểu sâu sắc về nhân vật đó. 
Ví dụ khi dạy bài “cách mạng tháng 10 Nga năm 1917 và cuộc đấu tranh bảo vệ
cách mạng 1917 1921” chân dung của Lê Nin hiện lên rất rõ. Giáo viên phải tạo biểu
tượng nhân vật Lê Nin: Vladimir Ilyich Lenin (tiếng Nga: Влади́ мир Ильи́ ч Ле́нин,
5

download by :


phiên âm tiếng Việt: Vla-đi-mia I-lích Lê-nin), tên khai sinh là Vladimir Ilyich
Ulyanov (tiếng Nga: Влади́ мир Ильи́ ч Улья́нов), còn thường được gọi với tên V. I.
Lenin hay N. Lenin, có các bí danh: V.Ilin, K.Tulin, Karpov...; sinh ngày 22 tháng
4 năm 1870, mất ngày 21 tháng 1 năm 1924; là một lãnh tụ của phong trào cách
mạng vô sản Nga, là người phát triển học thuyết của Karl Marx và Friedrich Engels.
Ông sinh tại làng Gorki,Simbirsk, nay là Ulyanovsk. Tên họ thật là Vladimir Ilyich
Ulyanov. Lenin là người tổ chức Đảng Cộng sản Liên Xô và lãnh đạo Cách mạng Tháng
Mười thành lập nước Nga Xô Viết.
Những người cộng sản gọi ông là nhà tư tưởng vĩ đại, nhà lý luận chính trị kiệt xuất,
lãnh tụ lỗi lạc của giai cấp công nhân và nhân dân lao động tồn thế giới. Ơng được
tạp chí Time đánh giá là một trong 100 nhân vật có ảnh hưởng nhất đến lịch sử thế
giới[1][2].
Ông mất tháng 1 năm 1924, thi hài được lưu giữ trong lăng Lenin trên Quảng trường
Đỏ, Moskva cho tới nay. Tại nước Nga hiện nay, tên của ông được đặt cho 1 tỉnh của
Nga (tỉnh Leningrad, nằm sát cố đô Sankt Peterburg, nơi Lenin lãnh đạo thành
công Cách mạng Tháng Mười)[3], thành phố quê hương của Lenin thì được đặt tên
là Ulyanovsk để tưởng nhớ ơng (Lenin có họ là Ulyanov).
enin sinh tại Simbirsk, Nga (hiện là Ulyanovsk), là con trai thứ ba trong gia đình tương

đối đầm ấm[4] của vợ chồng Ilya Nikolaevich Ulyanov (1831–1886), một viên chức dân
sự Nga làm việc để mở rộng dân chủ và giáo dục đại chúng miễn phí ở Nga, và Maria
Alexandrovna Ulyanova (1835–1916), một người theo chủ nghĩa tự do. Lenin là người
có dịng máu lai từ thời tổ tiên. Là người Nga nhưng ơng có dịng máu của  người
Kalmyk qua ơng nội, của người Đức Volga qua bà ngoại (là một người theo thuyết
Luther), và của người Do Thái qua ông ngoại (người đã cải theo Ki-tô giáo). Lenin
được rửa tội trong Nhà thờ Chính Thống giáo Nga.
Lenin nổi tiếng học giỏi tiếng La Tinh và tiếng Hy Lạp. Hai bi kịch đã xảy ra trong thời
niên thiếu của ông. Lần đầu khi cha ông qua đời vì xuất huyết não năm 1886. Tháng 5
năm 1887 anh cả của ơng là Aleksandr Ilyich Ulyanov - một người theo phái "Dân túy"
6

download by :


- bị treo cổ vì tham gia vào một âm mưu ám sát Nga hoàngAleksandr III. Sự kiện này
đã làm Lenin trở thành người cấp tiến. Tiểu sử chính thức của ông thời Xô Viết coi sự
kiện này có ảnh hưởng lớn tới các q trình cách mạng của ơng. Một bức tranh nổi
tiếng của Belousov, Chúng ta sẽ đi theo một con đường khác, được in lại hàng triệu
bản trong những cuốn sách thời Xô Viết, mô tả cậu bé Lenin và mẹ đang buồn bã khi
mất người anh trai. Câu nói "Chúng ta sẽ theo một con đường khác" có nghĩa là Lenin
đã lựa chọn chủ nghĩa Marx để tiếp cận tới cách mạng nhân dân, thay vì những
phương pháp vơ chính phủ cá nhân. Khi Lenin bắt đầu quan tâm tới chủ nghĩa Marx,
ông tham gia vào các cuộc phản kháng của sinh viên và cuối năm đó bị bắt. Sau đó
ơng bị đuổi khỏi Đại học Kazan. Ông tiếp tục học tập một mình và tới năm 1891 đã
có giấy phéphành nghề luật.
Ngày 16 tháng 4 năm 1917, Lenin quay trở về thủ đơ Petrograd và nhận vai trị lãnh
đạo bên trong phong trào Bolshevik, xuất bản Luận cương tháng 4[16]. Luận cương
tháng 4 kêu gọi kiên quyết phản đối chính phủ lâm thời. Ban đầu vì có sự khơng rõ
ràng trong cánh tả Lenin giữ khoảng cách với đảng của ông. Tuy nhiên, lập trường

kiên quyết này có nghĩa rằng những người Bolshevik đã trở thành lãnh đạo của quần
chúng bởi vì họ khơng cịn ảo tưởng ở chính phủ lâm thời, và nhờ sự xa hoa của phe
đối lập, những người Bolshevik đã không còn phải chịu trách nhiệm về bất cứ hậu quả
của nào của việc áp dụng những chính sách của họ [17].
Khi dạy bài “Liên Xô xây dựng chủ nghĩa Xã hội 1929 1941” chân dung Lê Nin hiện
lên với vai trò khác trong sứ mệnh lịch sử của cách mạng tháng 10 Nga
Năm 1918, Lenin đã nhận lấy một đất nước bao la, gần như kiệt quệ sau  chiến tranh
thế giới thứ nhất, với một nền công nghiệp yếu ớt và tình trạng vơ chính phủ, chiến
tranh hỗn loạn lan tràn khắp nơi, 14 nước ngoại quốc cũng tranh thủ đem quân đánh
chiếm nhiều nơi tại Nga nhằm bóp chết nhà nước Xơ viết non trẻ. Trong bối cảnh đó,
Lenin đã thể hiện là nhà quản lý quốc gia xuất sắc trong lịch sử nước Nga. Chỉ trong
vòng 5 năm lãnh đạo, ơng đã thi hành tới 4 chính sách quốc gia lớn và đều thành
cơng: "chính sách cộng sản thời chiến" và "xây dựng Hồng quân Xô viết" đã giúp đánh
7

download by :


bại quân Bạch Vệ và can thiệp ngoại quốc, "chính sách kinh tế mới" và "kế hoạch điện
khí hố tồn Nga" đã đặt nền tảng cho một nước Nga hiện đại.
Sau nhiều năm chiến tranh kéo dài, chính sách cộng sản thời chiến của Bolshevik,
cộng với Nạn đói năm 1921 tại Nga và sự bao vây từ các chính phủ tư bản thù địch
làm đa phần đất nước bị tàn phá. Đã có nhiều cuộc nổi dậy của nông dân, vụ lớn nhất
là cuộc Nổi dậy Tambov. Sau một cuộc khởi nghĩa của những thủy thủ
tại Kronstadt vào tháng 3 năm 1921, Lenin đã thay thế chính sách Cộng sản thời
chiến bằng Chính sách kinh tế mới (NEP) hay cịn gợi là cộng sản thời bình, trong một
nỗ lực thắng lợi nhằm tái xây dựng công nghiệp và đặc biệt là nông nghiệp.
Sự thay đổi to lớn nhất liên quan tới vấn đề thặng dư nơng nghiệp. Thay vì trưng thu
thặng dư nơng nghiệp để ni dân thành phố (phần cốt yếu của chính sách "cộng sản
thời chiến"), NEP cho phép nông dân bán sản lượng thặng dư của họ ra thị trường tự

do. Tuy nhiên, nhà nước vẫn giữ quyền sở hữu những lĩnh vực mà Lenin cho là "chỉ
đạo tối cao" nền kinh tế: công nghiệp nặng như các lĩnh vực than, thép và luyện
kim cùng với các thành phần ngân hàng và tài chính của nền kinh tế. Sự "chỉ đạo tối
cao" đã sử dụng phần lớn công nhân trong các vùng đô thị. Theo chính sách NEP, các
ngành cơng nghiệp nhà nước đó sẽ hoàn toàn tự do đưa ra các quyết định kinh tế của
mình.
Việc phá bỏ các lãnh địa gần như phong kiến tại các vùng nơng thơn ở thời Sa
Hồng trước đây cho phép nơng dân có được sự khích lệ lớn nhất từ trước tới nay để
tăng cao sản xuất. Khi đã có thể bán thặng dư của họ ra thị trường tự do, sự chi tiêu
của nông dân tạo ra một sự bùng nổ trong các lĩnh vực sản xuất tại các vùng đô thị.
Những quan niệm mới mẻ của NEP đã được thực tiễn xác nhận. Nước Nga Xô-viết chỉ
trong một thời gian ngắn đã có nhiều chuyển biến tích cực. Chỉ trong vịng 2 năm,
kinh tế Nga khơi phục nhanh chóng. Từ năm 1922, thành thị đã có đủ lương thực thực phẩm, năm 1925 sản xuất nông nghiệp đạt 87%; công nghiệp đạt 75% sản lượng
của năm 1913 (năm cao nhất của Đế quốc Nga). Đời sống nhân dân cải thiện rõ rệt,
chính trị ổn định. Kết quả của NEP và sự xoá bỏ lãnh địa trong thời gian Đảng
8

download by :


Bolshevik lãnh đạo từ 1917-1921 là Liên bang Xô viết trở thành nhà sản xuất lúa gạo
lớn nhất thế giới.
Lenin đề ra chính sách đưa điện khí hóa đến các vùng khó khăn cho cơng nhân và
nơng dân, cải cách nền giáo dục, xóa nạn mù chữ, xóa bỏ một số loại thuế đối với
người lao động. Chính sách này được tiếp tục bởi những người kế nhiệm ông. Chỉ
trong 20 năm, nước Nga từ một xã hội phong kiến lạc hậu đã chuyển mình thành một
xã hội hiện đại, nạn mù chữ được thanh toán, người dân được phổ cập giáo dục và y
tế miễn phí.
Dù thời gian lãnh đạo của Lenin chỉ có 6 năm (ơng mất năm 1924), nhưng Lenin đã
kịp để lại một đất nước tràn đầy khí thế đi lên, làm nền tảng cho việc Liên Xơ vươn lên

trở thành siêu cường trong 20 năm sau đó.

Khi dạy bài “Phong trào cách mạng và sự ra đời của chủ nghĩa Mác” 
(SGK). Ở mục II: Sự ra đời chủ nghĩa Mác - mục I: Mác và Ăng ghen SGK đã giới  
thiệu vài nét về Các-mác(năm sinh 1818, nơi ở Đức ); đặc điểm là thông minh, 
năm 23 tuổi đỏ tiến sĩ triết học, song SGK khơng tả hình dáng Mác, nếu giáo viên  
chỉ đưa ảnh trong SGK cho học sinh xem thì khơng có ý nghĩa gì, mà giáo viên 
cần phải vừa cho các em xem ảnh (nếu photo càng tốt) vừa giới thiệu cho học sinh 
thấy rõ C.Mác :có “đơi mắt đen lay láy”, “cái nhìn sắc sảo dưới đơi lơng mày đen 
sẫm, “vơí cái miệng đường nét gẫy gọn hơi nghiêm”. Chứng tỏ rằng Mác là một 
con người nghiêm trang, cương nghị cứng rắng nhưng táo bạo. Với cách tả hình 
dáng như vậy nhằm mục đích khắc hoạ sâu sắc hình ảnh của Mác trong đầu học 
sinh và làm cho các em mau chóng hiểu biết về nhân vật Mác và qua đó giáo dục 
cho các em có lịng kính trọng u q Các Mác một bậc thầy vĩ đại của giai cấp  
công nhân thế giới, cũng từ đó giúp các em tìm hiểu thêm về cuộc đời hoạt động  
9

download by :


của

Mác

trong

bài

học

cũng

như

tài

liệu

khác

ngồi

SGK

. 

Trên cơ sở đó, đối với Ăng-ghen giáo viên cũng lần lược mơ tả hình dáng của  
ơng thật sâu sắc gây cảm xúc cho học sinh qua chân dung trong sách giáo khoa , 
gây cho học sinh có những ấn tượng khó quên về các bậc lãnh tụ đó . 
b) Có những nhân vật lịch sử cần mơ tả về phong thái và đặc điểm chung 
Giáo viên không thể đặt tả tỉ mỉ chi tiết tùng nhân vật lịch sử, nhưng cũng  
khơng vì vậy mà bỏ đi hoặc lướt qua . Do đó giáo viên có thể lược tả chung 
chung nhưng vẫn nêu được đặc điểm đáng ghi nhớ và vẫn phải đạt được yêu cầu 
là qua đặc tả phong thái và một vài nét chung đó có thể làm cho học sinh thấy  
được phẩm chất của nhân vật lịch sử đó.
Bên cạnh việc đặt tả về phong thái của từng nhân vật, ngoài ra giáo viên có  
thể giới thiệu những đặc điểm đặc biệt như năng khiếu, năng lực, tính cách đạo  
đức, hồn cảnh bản thân … của nhân vật lịch sử có được để làm nỗi bật nhân vật  
lịch sử đó, giúp cho học sinh có ấn tượng sâu sắc, hoặc cảm thông với từng nhân 
vật, làm cho các em mong hiểu và nhớ lâu các sự kiện lịch sử đã xảy ra có liên  

quan đến nhân vật lịch sử.
Ví dụ 3 : Khi dạy bài : “ Sự phát triển của kỹ thuật , khoa học , văn học và 
nghệ thuật thế kỹ XVIII – XIX ”. mục 3(II) Sự phát triển văn học nghệ thuật .  
Trong nội dung bài dạy có nói sự phát triển âm nhạc nhiều thiên tài xuất hiện như  
Mô-da, Bách và Bét-tô-ven, Sô-panh ,,, Để học sinh nhận biết về các nhân vật này  
một cách sâu sắc giáo viên có thể giới thiệu vài nét về đặc điểm đặc biệt về các 
nhân vật này ví dụ như về Mơ-da “ là một thiên tài âm nhạc , lúc lên 3 tuổi đã  
biết chơi đàn, lúc 5 tuổi đã biễu diễn đàn trước hoàng tộc lúc 6 tuổi đã đã biết  
sáng tác nhạc …” Với cách giới thiệu đó có thể gây hứng thú cho các em làm cho 
các em nhớ mãi về những nhân vật xuất sắc naỳ.
c) Chọn một vài nét về hình dáng của con người.
Để minh hoạ nhắm khắc sâu hình ảnh của nhân vật lịch sử vào trong trí nhớ 
của các em . Trong nhân vật đó, làm sống lại nhân vật lịch sử đó trước mắt của các
10

download by :


em. Chúng ta có thể sử dụng kho tư liêu trên các trang Wed liên quan đến giảng dạy
như 
vioolet.....là thư viện giáo án điện tử bổ ích trong việc sử dụng các phương tiện 
hiện đại trong dạy học lịch sử, như dạy trên Powerpoint, Violet. Giáo viên có thể 
sưu tầm tranh, ảnh các nhân vật lịch sử liên quan đến bài dạy với việc in, phô tô 
ảnh cỡ lớn hoặc sử dụng trong trình chiếu sẽ có tác dụng rất tích cực. 
2.2) Chọn lọc những hoạt động tiêu biểu hay sự nghiệp của nhân vật để khắc  
sâu kiến thức cho các em.
a) Một nhân vật lịch sử bao giờ cũng có một sự nội dung bài học lịch sử ngồi 
những nhân vật chính diện, cịn có một số nhân vật phản diện như : Hít-Le ( bài Chiến
tranh thế giới lần thứ 2) . Đối với những nhân vật này giáo viên khơng cần dung hình
ảnh hay chân dung để minh hoạ, mà người thầy giáo khắc hoạ bằng lời nói lơi cuốn.

Ví dụ : Đối với nhân vật Chi-e giáo viên có thể mơ tả là một con người tính  
tình hay quau quáu, nét mặt lúc nào cũng thể hiện tính hiếu chiến ,ác độc và 
tàn sát trong cuộc nội chiến với các chiến sĩ của công xã Pa-ri ( 1871) . Hay giáo  
viên có thể mơ tả vài nét về Hit-le có gương mặt hiểm hóc, hiếu chiến thể hiện là 
một tên trùm phát-xít, kẻ gây chiến tranh thế giới lần thứ 2 gây ra bao cảnh đau  
thương cho nhân loại thế giới, từ đó giáo dục các em biết căm thù chiến tranh,  
căm ghét những kẻ gây chiến tranh.
Tóm lại để gây hứng thú học tập cho học sinh, giáo viên không nên bỏ qua bất  
cứ hình ảnh nhân vật lịch sử nào, mà người thầy giáo cần phải khắc sâu các 
nhân vật lịch sử đó ngay trong giờ lên lớp, song cũng khơng nên rập khn một  
cách máy móc, người thầy giáo phải biết chọn lọc những chi tiết hết sức cần thiết 
và những nét sinh động nhất để khắc sâu vào tâm trí của các em, đặc biệt người  
thầy giáo phải biết dùng lời nói sao cho phù hợp với nhân nghiệp nhất định, có khi  
bao gồm nhiều mặt.
 

Trong một thời gian ngắn ngủi (45phút) trên lớp, người thầy giáo dạy sử 

khơng thể nào kể lại tồn bộ sự nghiệp của nhân vật, mà chỉ có thể chọn lọc một  
11

download by :


trong hai hoạt động tiêu biểu nhất trong cuộc sống hoặc những hoạt động điển 
hình nhất, cần phải chọn lọc tinh giảng cao độ nhưng phải đầy đủ chính xác ,  
làm sao khi giảng mà không nông cạn, không mơ hồ, đây là việc làm rất khó, 
qua thực tế thực hiện ở lớp học tôi xin đúc kết một vài kinh nghiệm về mặt lí luận  
và kết hợp với thực tiến như sau:
Trước hết giáo viên phải nắm vững yêu cầu lịch sử cụ thể ( thời gian xảy ra sự  

kiện đó , xảy ra ở nước đó ), trên cơ sở nắm vững vấn đề trên giáo viên chọn hoạt 
động cần nêu ra của một nhân vật, đặc biệt giáo viên phải cho học sinh nắm được  
tình huống xuất hiện của nhân vật lịch sử, để học sinh thấy rõ vấn đề trước yêu  
cầu của lịch sử xuất hiện nhân vật lịch sử, trong mọi tình huống đó giáo viên phải  
nêu rõ mâu thuẫn xã hội, tránh không được nêu chung chung mà phải đi sâu vào 
tình hình và phân tích chung.
b) Một số tình huống xuất hiện những nhân vật lịch sử trong các bài học  
như Trung Quốc, Ấn Độ về Cách mạng Trung Quốc có lãnh tụ Tơn Trung Sơn, Cách
mạng Ấn Độ có lãnh tụ Ti-Lắc , hoăc bài “ Châu Ẳ (1918 – 1945” có lãnh tụ M. Ganđi(1869– 1948), cách mạng ở Mã Lai có lãnh tụ Áp-đun Ra-man, cách mạng In-đơ-nêxi-a có nhà cách mạng A. Xu-các-nơ … như vậy do yêu cầu của lịch sử cuói thế kỷ  
XIX và những năm đầu của thế kỷ XX yêu cầu lịch sử đặc ra cho mỗi nước là 
giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp dành độc lập dân tộc, lúc này mâu thuẫn  
giữa dân tộc thuộc địa với đế quốc thực dân ngày càng sâu sắc, nên các nhân vật 
lịch sử đó xuất hiên và đã giải quyết được mâu thuẫn đó theo yêu cầu của lịch  
sử

. 
Phần lịch sử Việt Nam chúng ta cần khắc sâu những nhân vật lịch sử có vai  

trị quan trọng với tiến trình lịch sử dân tộc như Phan Bội Châu, Phân Châu Trinh, 
Huỳnh Thúc Kháng và đặc biệt là Nguyễn Tất Thành. Những nhân vật lịch sử 
trên

tạo

dấu

ấn

trong

phong

trào

cứu

nước

đầu

thế

kỉ

XX. 

Ví dụ; Ở bài 24 Việt Nam trong những năm chiến tranh thế giới thứ nhất về hoạt động
của Nguyễn Tất Thành sau khi ra đi tìm đường cứu nước. Đây là mục quan trọng của
12

download by :


tiết học và cũng là bước đánh dấu hướng đi mới của người khác so với các bậc tiền
bối. Giáoviên cần khắc sâu thân thế của người, hồn cảnh gia đình bối cảnh đất nước
và việc lụa chon hướng đi mới của người là phương Tây, muốn đánh Pháp phải hiểu
biết 
về nước Pháp....Giáo viên có thể kể câu chuyện về Nguyễn Tất Thành và người 
bạn lúc ra đi để thấy được quyết tâm và nghị lực của người, của một bậc vĩ nhân 
sau này. Giáo viên có thể đọc một đoạn thơ trong bài Người đi tìm hình của nước của

nhà thơ Chế Lan Viên
“...Đất nước đẹp vơ cùng Nhưng Bác phải ra đi
Cho

con

được

làm

sóng

trên

con

tàu

đưa

tiễn

Bác…………” 

Giáo viên kể về công việc của người trên tàu Đô đốc La-tu-sơ Tơ -re-vin, rồi  
đến các Châu Lục, các nước với cơng việc của một người lao động bình thường.  
Qua đó học sinh thấy được những hoạt động bước đầu của người nhưng rất quan 
trọng để xác định con đường cứu nước cho dân tộc Việt Nam. Giáo viên có thể 
tích

hợp

việc

học

tập

tư

tưởng

Hồ

Chí

Minh

ở

mục

này. 

2.3) Khắc sâu vài chi tiết phụ của nhân vật lịch sử.
Sau khi đã khắc sâu đặc điểm, hình dáng hay các hoạt động điển hình của  
nhân vật, giáo viên cịn có thể khắc hoạ sâu sắc nhân vật lịch sử vài nét về thân  
thế ,sự nghiệp,trình độ học vấn …để giúp học sinh hiểu sâu hơn , rộng hơn về nhân  
vật lịch sử đó, đồng thời giúp học sinh nhớ lâu về nhân vật đó . . 
Các nhân vật lịch sử trong phần lịch sử Việt Nam có vai trị rất quan trọng với 

phong trào chống Pháp trong thời kì này. Chúng ta có thể khái quát vài nét về Phạm
Bành (1830-1887) người làng Trương Xá nay thuộc xã Hoa Lộc - Hậu Lộc - Thanh
Hoá,đậu cử nhân năm 1864, từng làm án sát Nghệ An. Đinh Công Tráng (1835-1887)
quê Thanh Liêm Hà Nam, từng chiến đấu trong đội qn Hồng Tá Viêm. Năm 1886
ơng bắt liên lạc với Trần Xuân Soạn và trở thành lãnh tụ của khởi nghĩa Ba Đình. 
Các nhân vật trong lịch sử địa Phương như Tống Duy Tân, Cao Điển, Cầm 
Bá Thước, Hà Văn Mao, Hà Văn Nho cũng cần được khái quát để học sinh khắc  
13

download by :


ghi về những lãnh tụ của phong trào Cần Vương, là người con ưu tú của xứ 
Thanh 
Ví dụ: Trong bài “Phong trào kháng chiến chống Pháp trong những năm 
cuối thế kị XIX” chúng ta cần cho học sinh nắm được những nét chính về thân thế 
và sự nghiệp của nhà lãnh đạo Phan Đình Phùng(1847-1895), quê Hà Tĩnh, đỗ 
tiến sĩ năm 1877, làm tri huyện Yên Khánh (Ninh Bình) rồi về kinh đô vào Viện  
Đô sát làm Ngự Sử. Năm1883 ông phản đối việc Tôn Thất Thuyết phế Dục Đức lập 
Hiệp Hoà và bị đuổi về quê. Tuy vậy khi triều đình kháng chiến ơng tham gia tích  
cực và được giao chỉ huy phong trào ở Hà Tĩnh và lãnh đạo phong trào trong 10 
năm(1885-1895)... 
Bên cạnh đó là những nhân vật lịch sử khác như Hoàng Hoa Thám một lãnh  
tụ xuất sắc của phong trào nông dân. Qua hình ảnh SGK giáo viên cho các em 
nắm thêm về ơng, là một người gắn bó mật thiết với nông dân, lãnh tụ can đảm, tài 
năng của nông dân, nghĩa quân Yên Thế tất cả đều phục tùng ông. Tổ chức đánh 
phục kích, đánh trong rừng, vận dụng sáng tạo địa hình trong chiến đấu. Bác H ồ 
cũng đã nhận xét về ông “Người anh hùng dân tộc ấy cùng một số ít nghiã qn 
của ơng đã chiếm cả một tỉnh nhỏ và chiến đấu với thực dân Pháp trong nhiều  
năm” 

Nguyễn Trường Tộ là nhân vật tiêu biểu cho tư tưởng cải cách cuối thế kỉ  
XIX. Là trí thức Thiên Chúa Giáo yêu nước, đã từng sang Pháp, học hỏi được 
nhiều kinh nghiệm về kinh tế, văn hố Phương Tây, ơng đã gửi 30 bản tấu thỉnh lên 
vua tự Đức trong vòng 8 năm. Nhưng những đề nghị cải cách của ông đã không  
được thực hiện.
Tất nhiên trong q trình sử dụng những tư liệu nói trên để khắc sâu hình  
ảnh của các nhân vật lịch sử nhằm gây hứng thú học tập cho các em, để nâng cao  
chất lượng dạy và học là điều rất cần thiết, nhưng người thầy giáo khơng vì thế 
mà tham lam chồng chất nhiều kiến thức để phủ lên bộ nhớ các em, cuối cùng làm 
cho các em khơng nhớ gì mà lại đâm ra chán học. Do đó muốn đạt được mục đích  
14

download by :


trên người thầy giáo phải biết chọn lọc tức là giản và tinh chứ không phải nhiều số 
lượng là quyết định được sự tiếp thu kiến thức của học sinh và gây hứng thú cho 
các em học môn lịch sử.
Muốn có được như vậy người giáo viên phải tích luỹ nhiều tư liệu lịch sử có  
nhiều kiến thức lịch sử chi tiết và phong phú nhưng sống động, biết kết hợp nhuần  
nhuyễn giữa các phương pháp tâm lý học để vận dụng tốt kiến thức vào bài giảng 
đúng lúc đuúng nơi, đúng nội dung yêu cầu của bài , ngồi ra giáo giên cịn ph ải 
biết kết hợp khai thác giữa kiến thức trong sách giáo khoa với kiến thức ngồi sách 
giáo khoa, kết hợp lời nói truyền cảm với chân dung hay hình ảnh của nhân vật  
lịch sử, biét so sánh đối chiếu giữa các nhân vật lịch sử nhằm nâng cao giá trị nhận 
thức cho các em.
Để đạt được mục đích trên, người giáo viên phải mất nhiều công sức như sưu  
tầm tài liệu, tranh ảnh của từng nhân vật lịch sử mà trong tiết dạy yêu cầu , biết 
chọn lọc, kết hợp đưa những kiến thức ngoài sách giáo khoa vào bài giảng đúng 
phương pháng dạy học theo kiểu sơ đồ Đai-ri. Tất cả việc làm trên mặc dầu tốn 

nhiều thời gian và sức lực nhưng khi đạt được mục đích yêu cầu đề ra trong một 
tiết học trên lớp 45 phút ngắn ngủi thì người thầy giáo cảm thấy nhẹ nhỏm , quên  
đi mệt mõi lo âu, làm cho học sinh hứng thú, phấn khởi học tập sau một giờ lên lớp 
cơng phu của thầy và trị.
2.4 Dẫn chứng cụ thể
Trong dạy và học lịch sử ở trường phổ thông hiện nay , người thầy giáo khéo  
léo tổ chức việc khắc hoạ sâu sắc hình ảnh nhân vật lịch sử, nhằm nâng cao hoạt 
động nhận thức của học sinh, có tác dụng rất lớn trong việc gây hứng thú học tập 
cho học sinh hiện nay, đây là việc cần phải làm của giáo viên, vì có hứng thú học 
tập , rung cảm của người học nhất là học sinh trung học cơ sở, là lứa tuổi rất nhạy  
cảm trong việc tìm tịi cái mới cái chưa biết và rất cảm động khi giáo viên biết sử 
dụng những tư liệu giáo dục đạo đức cách mạng cho các em ngay trong bài học  
lịch sử trên lớp.
15

download by :


Gây hứng thú học tập là chiếc cầu nối , là phương tiện để góp phần nâng 
cao chất lượng dạy và học tập bộ môn lịch sử hiện nay, đây là yêu cầu phải làm  
thường xuyên đối với giáo viên dạy sử ở trường phổ thông hiện nay. Những cách 
thức, những con đường hay vài biện pháp nêu trên của bản thân tôi để gây hứng 
thú cho các em phấn khởi học tập trong một tiết dạy lịch sử cũng là một trong nhiều
phương pháp để gây hứng thú học tập của học sinh. 
Để kiểm nghiệm lại quá trình thực hiện sáng kiến này, ngoài việc tiến hành  
các phương pháp trên bản thân tơi cịn tiến hành kiểm tra thực tế qua các hình  
thức kiểm tra : miệng, 15 phút đầu giờ , kiểm tra 1tiết đều có kèm theo các câu hỏi  
về nhân vật lịch sử, các câu hỏi kiểm tra bản thân tự ra đề hoặc được sưu tầm, tìm 
tịi qua các sách tham khảo như sách giáo viên của tác giả Phan Ngọc Liên ( tổng 
chủ biên ), sách bài tập lịch sử của tác giả : Trịnh Đình Tùng ( chủ biên )…để đưa 

vào bài tập thường xuyên định kỳ.
Sau đây là một số bài tập về nhân vật lịch sử mà bản thân đã ra đề, để vừa
khắc sâu kiến thức nhân vật lịch sử cho học sinh vừa kiểm tra việc tiếp thu kiến thức
đó như thế nào qua các lần kiểm tra ( miệng, 15 phút đầu giờ , 45phút định kỳ …) .  
Ví

dụ:

Ở

bài

“

Trung

Quốc

thế

kỉ

XIX

đầu

thế

kỉ

XX” 

Để đánh giá kiểm tra việc tiếp thu kiến thức về nhân vật lịch sử Tôn Trung Sơn 
nhà lãnh đạo cách mạng Trung Quốc với phong trào cách mạng Tân Hợi năm 
1911 .Giáo viên có thể ra đoạn văn ngắn để học sinh nhận biết và nhận xét nhân  
vật lịch sử như sau: Em hãy cho biết đoạn tiểu sử sau đây nói về nhân vật nào, 
em hãy nhận xét về nhân vật lịch đó “Ơng là nhà cách mạng dân chủ Trung 
Quốc , lãnh đạo cuộc cáh mạng Tân Hợi lật đổ triều đình phong kiến nhà Mãn 
Thanh và thiết lập nhà nước Trung Hoa dân quốc , … Ngày 24 tháng 12 năm  
1911, Ông về nước và cử làm Tổng Thống của chính phủ trương ương lâm thời . 
Ngày 1-1-1912 Ông nhận chức tại Nam Kinh và tuyên bố thành nước Trung hoa  
dân quốc . Ngày 13 tháng 2 năm 1912 , để lơi kéo phái qn phiệt , Ơng từ chức để
viên thế khải lên thay. Sau đó Viên Thế Khải phản bội , Ông lại tập hợp lực lượng các
16

download by :


tỉnh phía nam để chống lại . Tháng 8 năm 1912 Ông hợp tác với Đảng cộng sản
trung Quốc để bổ sung cho chủ nghĩa Tam dân thêm ba nội dung nữa : liên minh với 
Liên Xô , Liên Minh với Đảng cộng sản và dựa vào công nông . Ngày 13 -3-1925 , Ơng
đã từ trần . Đó là một tổn thất cho phong trào cách mạng Trung Quốc”
Ngoài việc tổ chức kiểm tra với các hình thức trên Giáo viên cịn có thể cho 
trò chơi để khắc sâu kiến thức về các nhân vật lịch sử như sau 
Ví dụ 4 Ở bài “ Sự phát triển của kỹ thuật khoa học , văn học và nghệ thuật 
thế kỹ XVIII – XIX” Dựa vào ô chữ sau đây em hãy tự đặt câu hỏi để nói lên  
những thành tích mà các nhân vật sau đây đã cống hiến cho nhân loại” . Giáo 
viên có thể đặt trước vài câu về mỗi nhân vật lịch sử để các em làm theo : 
Ví dụ Hàng số 1 : Đối với nhân vật BAN-DẮC :. Đây là nhà văn tiêu biểu  
cho trào lưu văn học tiến bộ nước Pháp?

Hàng số 2 : Tên của một nhà hoá học người Nga với bảng hệ thống tuần các 
ngun tố hóa học.
Các hàng cịn lại giáo viên tiếp tục cho các em tự đặc câu hỏi để nói lên  
những nét nổi bật nhất của từng nhân vật lịch sử.
C. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết quả nghiên cứu
Qua áp dụng sáng kiến này bản thân thấy rằng, muốn tạo cơ hội cho học sinh 
học tập tốt bộ mơn của mình, người thầy giáo ln ln chủ động tìm tịi những 
biện pháp, những con đường truyền thụ kiến thức tốt nhất để đem lại hiệu quả nhất 
trong giờ lên lớp, qua thời gian áp dụng sáng kiến này, kết quả học tập của học 
sinh lớp tôi phụ trách có nhiều tiến bộ rõ rệt, nhất là trong tiết học lịch sử các em 
rất sôi động, gần 90 % số học sinh trong lớp tham gia cùng thầy giáo để khai thác 
kiến thức trong bài giảng, kết quả chất lượng năm học 2018-2019 đạt kết quả cao 
hơn so với năm trước được thông qua bản thống kê so sánh như sau : số lượng 2 
- Về kết quả học tập

17

download by :


Năm

Lớp

Thời điểm

Số bài

Điểm kiểm tra

0-2

3-4

5-6

7-8

9-10

SL

0

9

30

1

0

%

0,0

22,

75,

2,5

0,0

5

0
6

học
11ATN

Trước

(TN)

động

tác 40

Sau tác động

2017-

40

2018

SL

0

0

5

29

%

0,0

0,0

12,

72,5 15,0

5
11A1

Trước

tác 45

động

Sau tác động

45

SL

0

8

35

2

0

%

0,0

17,

77,

4,4

0,0

8

8
0

SL

0

2

32

11

%

0,0

4,5

71,

24,4 0,0

1
11CTN

Trước

(TN)

động

tác 46

Sau tác động

2018-

46

2019

SL

0,0

8

35

3

0

%

0,0

17,

76,

6,5

0

3

2
8

SL

0,0

0

7

31

%

0,0

0

15,

67,3 17,3

4
11C1

Trước

tác 44

động

Sau tác động

SL

0

7

34

3

0

%

0,0

15,

78,

6,8

0

1

1
0

SL

0

4

28

12

%

0,0

9,1

63,

27,6 0

3
Từ kết quả trên cho thấy tổng hợp kết quả ở 4 lớp với tổng số 175 học sinh và kết

quả cụ thể là: Trước tác động có 32 học sinh chiếm 18,2% có điểm yếu 3-4 trong khi
18

download by :


đó có tới 134 học sinh chiếm 76,5 % có điểm trung bình 5-6, chỉ có 9 học sinh đạt
điểm khá chiếm 5,3%, khơng có học sinh có điểm 9-10
Sau tác động chỉ còn 6 học sinh đạt điểm 3-4 chiếm 3,4%, số học sinh có điểm trung
bình giảm cịn 72 học sinh chiếm 41,1%, số học sinh đạt điểm khá tăng lên rõ rệt 83
học sinh chiếm 47,4%, số học sinh có điểm giỏi là 21 học sinh chiếm 8,1%.
Kết quả só sánh trên đã cho thấy, việc áp dụng sáng kiến trên đã đem lại kết 
quả học tập của học sinh năm học 2018 2019 so với các năm học trước, có nhiều khả 
quan hơn, số lượng học sinh giỏi, khá tăng, số lượng học sinh yếu kém giảm. 
Qua đó thấy rằng, muốn một tiết học thành cơng hay chất lượng học tập học 
sinh được nâng cao hay không, người giáo viên cần phải gia công nhiều công sức 
cho bài giảng và còn phải làm nhiều lần cho đến khi nhuần nhuyễn, muốn có được 
như vậy người giáo viên phải tự bồi dưỡng, tự rèn luyện và nâng cao tay nghề để 
kỹ năng dạy học ngày càng thành thạo hơn . 
Để đạt mục tiêu chung của chương trình lịch sử thể hiện cụ thể ở mặt giáo dưỡng,
giáo dục và phát triển, người giáo viên cần phải nhận thức và quán triệt mục tiêu vào
mọi hoạt động giáo dục theo hướng tích cực hố việc dạy và học mơn lịch sử của thầy
và trò . Điều này phải đòi hỏi sự nổ lực, cố gắng cao, người giáo viên phải biết phát
huy những ưu điểm, kinh nghiệm có sẵn, đồng thời biết sáng tạo linh hoạt trong quá
giảng dạy trên lớp, phải biết khắc phục những tồn tại, thiếu sót trong dạy và học, nhất
thiết phải bỏ kiểu dạy “thầy giảng, trò ghi”, thầy đọc trị chép”, trị trả lời theo sách
mà khơng có những sáng tạo chủ động nào trong quá trình học tập của trò . Việc khắc
hoạ sâu sắc biểu tượng nhân vật lịch sử trong giờ lên lớp cũng là một trong biện pháp
cách thức để gây hứng thú học tập bộ môn lịch sử đối với học sinh bậc trung học cơ
sở nói riêng và ở nhà trường phổ thơng nói chung, tuy là một vài biện pháp nhỏ

nhưng góp phần hoạt động giáo dục theo hướng tích cực hố trong dạy và học hiện
nay. 
2. Kiến nghị, đề xuất 
Để nâng cao chất lượng dạy và học, đáp ứng yêu cầu của giáo dục trong giai 
19

download by :


đoạn hiện nay, mỗi giáo viên phải không ngừng trau dồi chuyên môn, học hỏi 
đồng nghiệp, cập nhật thông tin. Đặc biệt là áp dụng công nghệ hiện đại trong dạy 
học...Trước u cầu và nhiệm vụ trên tơi kính mong các cấp lãnh đạo ngành tạo 
điều kiện để chúng tôi được va chạm, học hỏi đồng nghiệp và sự chỉ đạo của cấp 
trên như được học hỏi những sáng kiến kinh nghiệm hay của các đồng nghiệp qua 
các hội thảo. Được học hỏi, tập huấn về sử dụng công nghệ hiện đại trong dạy học 
như dạy học
XÁC NHẬN CỦA ĐƠN VỊ

Thanh Hóa ngày 20 tháng 5 năm 2019
Người thực hiện

Nguyễn Thị Nam

20

download by :