SKKN MỘT SỐ BIỆN PHÁP TỔ CHỨC LỚP HỌC TRỰC TUYẾN HIỆU QUẢ

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ TĨNH
------

MỘT SỐ BIỆN PHÁP TỔ CHỨC LỚP HỌC TRỰC TUYẾN HIỆU QUẢ
Ở TRƯỜNG THPT TRÊN ĐỊA BÀN HÀ TĨNH

Tác giả: Phạm Thị Ngọc Mai
Lĩnh vực: Phương pháp dạy học


MỤC LỤC

Hà Tĩnh, tháng 9/2021

Trang

ĐẶT VẤN ĐỀ ...............................................................................................................................1
1. Lý do chọn đề tài..........................................................................................................1
2. Mục đích nghiên cứu..................................................................................................1
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.....................................................................2
4. Nhiệm vụ nghiên cứu................................................................................................2
5. Phương pháp nghiên cứu........................................................................................2
6. Giả thuyết khoa học..................................................................................................2
7. Đóng góp của đề tài....................................................................................................2
GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ .............................................................................................................3
1. Cơ sở lí luận....................................................................................................................3
1.1. Khái niệm về dạy học trực tuyến........................................................................3
1.2. Các hình thức dạy học trực tuyến.......................................................................3
1.3. Nguyên tắc tổ chức dạy học trực tuyến............................................................3
2. Thực trạng của vấn đề............................................................................................4
2.1. Bối cảnh dạy học hiện nay........................................................................................4

2.2. Thực trạng dạy học trực tuyến ở các trường THPT trên địa bàn Hà Tĩnh4
3. Các định hướng tổ chức dạy học trực tuyến ở trường THPT trên địa bàn
Hà Tĩnh................................................................................................................................... 6
3.1. Công tác xây dựng kế hoạch dạy học trực tuyến...............................................7
3.2. Đề xuất các phần mềm hỗ trợ dạy học trực tuyến..........................................7
3.3. Đề xuất các công cụ hỗ trợ dạy học trực tuyến.................................................9
3.4. Đề xuất các hình thức dạy học dạy học trực tuyến..........................................9
3.5. Tổ chức các hoạt động dạy học và quản lí lớp học trực tuyến...................11
3.5.1. Điều kiện cần thiết để tổ chức lớp học trực tuyến....................................11
3.5.2. Tổ chức các hoạt động học tập.........................................................................12
3.5.3. Quản lí lớp học trực tuyến...............................................................................15
3.5.4. Kiểm tra đánh giá trong dạy học trực tuyến..................................................16
3.5.5. Những điều cốt yếu mà giáo viên cần chú ý.............................................17
4. Hiệu quả của đề tài...................................................................................................17
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ....................................................................................................20
1. Kết luận......................................................................................................................... 20
2. Kiến nghị....................................................................................................................... 20
TÀI LIỆU THAM KHẢO..........................................................................................................22
PHỤ LỤC


DANH MỤC CHỮ CÁI VIẾT TẮT
CNTT

:

Công nghệ thông tin

DHTT

:

Dạy học trực tuyến

TH

:

Tiểu học

THCS

:

Trung học cơ sở

THPT

:

Trung học phổ thông

GD & ĐT

:

Giáo dục và đào tạo

THPT

:

Trung học phổ thông

PPDH

:

Phương pháp dạy học

KTĐG

:

Kiểm tra đánh giá

GV

:

Giáo viên

HS

:

Học sinh

GVCN

:

Giáo viên chủ nhiệm

GVBM

:

Giáo viên bộ môn

BGH

:

Ban giám hiệu

THPT

:

Trung học phổ thông


-4-

ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lý do chọn đề tài
Trong những năm gần đây, cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đã và đang bùng nổ ở
mọi lĩnh vực trên phạm vi toàn cầu. Lĩnh vực giáo dục cũng khơng nằm ngồi xu hướng
đó. Việc ứng dụng CNTT vào dạy học là tất yếu, đòi hỏi người GV phải thay đổi nhận

thức, tư duy và hành động để phù hợp với xu thế của thời đại.
Năm học 2019 – 2020 với sự diễn biến phức tạp của dịch bệnh COVID -19 thì hình
thức dạy học trực tuyến (DHTT) trở thành giải pháp hữu hiệu nhất để duy trì việc dạy
học của các nhà trường trong cả nước nói chung và trên địa bàn Hà Tĩnh nói riêng . Tuy
nhiên, trong q trình tổ chức DHTT đã xảy ra hiện tượng bị kẻ xấu xâm nhập vào địa chỉ
lớp học, đăng tải nội dung xấu, phản giáo dục, gây nhiễu, không cho GV điều hành lớp
học.... Điều đó gây tâm lý hoang mang, lo lắng cho người dạy và người học, ảnh hưởng
đến chất lượng dạy học qua Internet.
Năm học 2020 – 2021 bắt đầu với "trạng thái bình thường mới" trong khi dịch bệnh
vẫn đang diễn biến rất phức tạp và làm ảnh hưởng tới mọi lĩnh vực của đời sống xã hội.
Ngành Giáo dục đang phải gấp rút đưa ra những giải pháp giúp học sinh ôn tập và học bài
mới. Ngày 11/8/2020, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã công bố dự thảo Thông tư ban hành
quy định quản lý tổ chức dạy học trực tuyến đối với các cơ sở giáo dục phổ thông và cơ sở
giáo dục thường xuyên. Mục đích để mở rộng cơ hội tiếp cận giáo dục cho HS, đặc biệt là
khi các em không thể đến trường vì những lí do khách quan. Phương thức này còn bổ trợ
cho việc dạy học trực tiếp trên lớp, giúp nâng cao hiệu quả công tác dạy học, khuyến
khích sự sáng tạo của GV, HS.
Với mục đích làm rõ thực trạng DHTT hiện nay ở trường THPT trên địa bàn Hà Tĩnh
từ đó đề xuất các biện pháp để tổ chức lớp học trực tuyến mang lại hiệu quả góp phần
đổi mới phương pháp dạy học (PPDH) và kiểm tra đánh giá (KTĐG); hình thành và phát
triển năng lực HS, đặc biệt là năng lực ứng dụng CNTT và truyền thông trong dạy học –
một trong những năng lực cốt lõi mà chương trình giáo dục phổ thơng mới đặt mục tiêu
hình thành và phát triển cho người học, tôi chọn đề tài “Một số biện pháp tổ chức lớp
học trực tuyến hiệu quả ở trường THPT trên địa bàn Hà Tĩnh”
2. Mục đích nghiên cứu
Mục đích nghiên cứu của đề tài là nghiên cứu thực trạng DHTT hiện nay ở trường
THPT trên địa bàn Hà Tĩnh từ đó đề xuất các biện pháp để tổ chức lớp học trực tuyến


-5-

mang lại hiệu quả góp phần đổi mới phương pháp dạy học (PPDH) và kiểm tra đánh giá
(KTĐG); hình thành và phát triển năng lực ứng dụng CNTT và truyền thông trong dạy
học.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Việc DHTT ở trường THPT trên địa bàn Hà Tĩnh.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
Về nội dung: Đề tài tập trung nghiên cứu về dạy học trực tuyến , thực trạng DHTT ở
trường THPT. Đề xuất các định hướng tổ chức DHTT ở trường THPT.
Về không gian: tỉnh Hà Tĩnh. Về thời gian: năm học 2019 – 2020, 2020 – 2021.
4. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Tổng quan cơ sở lí luận và thực tiễn về dạy học trực tuyến.
- Phân tích các điều kiện, thực trạng DHTT ở trường THPT trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh.
- Đề xuất các biện pháp tổ chức DHTT hiệu quả ở trường THPT trên địa bàn Hà
Tĩnh.
5. Phương pháp nghiên cứu
5.1. Phương pháp nghiên cứu lý thuyết
Các phương pháp nghiên cứu lý thuyết chủ yếu là: Phân tích và tổng hợp lý thuyết,
phân loại và tổng hợp tài liệu. Vận dụng các phương pháp này để xây dựng cơ sở lý luận
cho đề tài.
5.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
Các phương pháp nghiên cứu thực tiễn sau: Phương pháp điều tra, khảo sát;
phương pháp thực nghiệm, phương pháp quan sát... Các phương pháp thực hiện để kiểm
chứng các thông tin số liệu thu thập được từ các nguồn tài liệu cũng như từ thực tế.
Thông qua kết quả thực nghiệm để đưa ra các đề xuất phù hợp với tình hình thực tiễn
DHTT ở các trường THPT trên địa bàn Hà Tĩnh.
6. Giả thuyết khoa học
Nếu đề tài xác lập được phương pháp thiết kế và tổ chức lớp học trực tuyến theo
một quy trình và đảm bảo các nguyên tắc sư phạm hợp lý sẽ nâng cao hiệu quả DHTT

đồng thời góp phần đổi mới PPDH và KTĐG; hình thành và phát triển năng lực ứng dụng
CNTT trong dạy và học.
7. Đóng góp của đề tài


-6-

7.1. Về lý luận
- Khái quát hóa lý luận về dạy học trực tuyến.
- Đề xuất được các định hướng trong tổ chức DHTT ở trường THPT.
7.2. Về thực tiễn
- Khảo sát thực trạng về DHTT tại các trường THPT trên địa bàn Hà Tĩnh từ đó làm
cơ sở cho các đề xuất của đề tài.
- Đề xuất các định hướng để tổ chức DHTT hiệu quả ở trường THPT trên địa bàn Hà
Tĩnh.


-7-

1. Cơ sở lí luận

GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

1.1. Khái niệm về dạy học trực tuyến
Theo dự thảo Thông tư ban hành quy định quản lý tổ chức DHTT đối với các cơ sở
giáo dục phổ thông và cơ sở giáo dục thường xuyên của Bộ GD&ĐT ngày 11/08/2020,
DHTT là hoạt động dạy học thông qua phần mềm ứng dụng trên môi trường Internet,
đảm bảo GV và HS tương tác đồng thời hoặc khơng đồng thời trong q trình dạy học.
Khái niệm học trực tuyến được dùng như một thuật ngữ chỉ mơi trường học tập mà
trong đó người học có thể tương tác với môi trường học tập thông qua Internet hoặc các

phương tiện truyền thông điện tử khác. Đây là mơi trường có khả năng chia sẻ cao, vận
hành không phụ thuộc vào không gian, thời gian, tạo điều kiện để mọi người trao đổi, tìm
kiếm, học tập một cách dễ dàng. Việc học khơng chỉ bó hẹp cho HS, sinh viên ở các
trường mà dành cho tất cả mọi người, khơng kể tuổi tác, hồn cảnh sống…
1.2. Các hình thức dạy học trực tuyến
Dự thảo Thơng tư của Bộ GD&ĐT quy định có 3 hình thức tổ chức dạy học trực
tuyến.
- DHTT hỗ trợ dạy học trực tiếp: GV có thể cung cấp tài liệu, học liệu, giao nhiệm vụ
và giám sát, hướng dẫn HS tự học, chuẩn bị cho các hoạt động dạy học trực tiếp.
- DHTT thay thế một phần quá trình dạy học trực tiếp : GV giao cho HS một số nội
dung tự học ở nhà để tăng thời gian luyện tập, thực hành làm việc nhóm, thảo luận khi HS
ở trường.
- DHTT thay thế hồn tồn q trình dạy học trực tiếp. Theo đó, các hoạt động của
tiến trình dạy học được tổ chức thực hiện hồn tồn thơng qua mơi trường Internet. Hình
thức này chỉ áp dụng khi HS khơng thể đến trường.
1. 3. Nguyên tắc tổ chức dạy học trực tuyến
DHTT phải đảm bảo các nguyên tắc sau:
 Đảm bảo thực hiện đúng, có chất lượng, hiệu quả, nội dung dạy học theo quy
định; phù hợp với kĩ năng của GV, khả năng lĩnh hội và đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi của
HS. Không tạo ra áp lực đối với giáo viên và HS.
 Việc công nhận kết quả DHTT phải dựa trên cơ sở đánh giá chính xác, khách quan
kết quả học tập của HS và theo các quy định của Bộ GD&ĐT về đánh giá,xếp loại HS.


-8-

 Đảm bảo các điều kiện tối thiểu về cơ sở vật chất, hạ tầng công nghệ thông tin,
hệ thống phần mềm, học liệu DHTT và hướng dẫn sử dụng cho GV và HS.
 Đảm bảo tuân thủ các quy định hiện hành về an tồn thơng tin mạng, thơng tin cá
nhân, sở hữu trí tuệ; các quy định của Bộ GD&ĐT về ứng dụng CNTT trong quản lý, tổ

chức dạy học qua Internet và các quy định của pháp luật có liên quan.
2. Thực trạng của vấn đề
2.1. Bối cảnh dạy học hiện nay
Với sự phát triển của công nghệ 4.0 rất nhiều ứng dụng cơng nghệ đã góp mặt
trong các lĩnh vực đời sống của con người, kể cả giáo dục. Mặt khác, tình hình dịch bệnh
COVID – 19 vẫn đang diễn biến rất phức tạp và làm ảnh hưởng tới mọi lĩnh vực của đời
sống xã hội. DHTT trong thời đại 4.0 khơng cịn mới trên thế giới nhưng ở Việt Nam nói
chung và Hà Tĩnh nói riêng và nhất là những vùng khó khăn khi điều kiện sống và học tập
của HS chưa bảo đảm thì đây cũng là một hạn chế; nhiều GV, HS đang phải đối mặt với sự
khơng an tồn khi dạy học trên Internet.
Các trường THPT trên địa bàn Hà Tĩnh đã đưa ra nhiều giải pháp mang tính đột phá
để thực hiện việc DHTT mang lại hiệu quả cao nhất. HS tỉnh nhà có truyền thống hiếu
học, sáng tạo trong quá trình lĩnh hội tri thức. Mặc dù có nhiều trường nằm ở địa bàn
vùng nông thôn nhưng khi nhà trường áp dụng DHTT thì phần lớn HS đều có thể tiếp cận
và tham gia học tập một cách tích cực.
Trong giai đoạn diễn ra đại dịch COVID – 19, Sở GD&ĐT Hà Tĩnh đã đẩy mạnh công
tác ứng dụng CNTT trong dạy học; cấp tài khoản không giới hạn trên phần mềm ZOOM;
nhiều trường đã được cấp tài khoản trên Microsoft Teams trong Đề án Hệ tri thức Việt số
hóa... Tuy nhiên, trên thực tế việc tập huấn ứng dụng các phần mềm DHTT vẫn chưa
được chú trọng; GV chưa thành thạo trong ứng dụng các phần mềm hỗ trợ DHTT. Mặt
khác HS cịn nhiều vướng mắc, khó khăn khi học tập trực tuyến; hệ thống mạng Internet
chưa đảm bảo yêu cầu; chưa thực sự dành nhiều thời gian cho việc tự học và tương tác
trong học tập trực tuyến. Bên cạnh đó, q q trình tổ chức DHTT đã xảy ra hiện tượng
bị kẻ xấu xâm nhập vào phòng học trực tuyến, đăng tải nội dung xấu, không cho GV điều
hành lớp học.... Điều đó gây tâm lý hoang mang, lo lắng cho người dạy và người học, ảnh
hưởng đến chất lượng dạy học qua Internet. Trong bối cảnh đó, việc nghiên cứu các
hướng đi nhằm tổ chức lớp học trực tuyến hiệu quả trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.
2.2. Thực trạng DHTT ở các trường THPT trên địa bàn Hà Tĩnh

-9-

Để tìm hiểu thực trạng của vấn đề nghiên cứu, chúng tôi đã tiến hành khảo sát về
thực trạng việc dạy và học trực tuyến ở các trường THPT trên địa bàn Hà Tĩnh.
2.2.1. Mục đích khảo sát
Khảo sát nhận thức và thực trạng DHTT ở các trường THPT trên địa bàn Hà Tĩnh.
Tìm hiểu những thuận lợi, khó khăn từ đó đề xuất các biện pháp tổ chức lớp học trực
tuyến hiệu quả.
2.2.2. Đối tượng, phạm vi khảo sát
GV và HS của một số trường THPT trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh.
2.2.3. Phương pháp khảo sát
Thông qua trao đổi trực tiếp với BGH, GV, HS; phối hợp với BGH và tổ chuyên môn
để gửi link phiếu khảo sát GV và HS các trường. GV và HS trả lời câu hỏi trên Microsoft
Forms.
2.2.4. Nội dung khảo sát
* Đối tượng GV: Chúng tôi sử dụng phiếu khảo sát, trao đổi ý kiến với BGH, GV, đưa
ra một số câu hỏi để khảo sát liên quan đến dạy học trực tuyến. [Phụ lục 1A] hoặc xem
tại đây
* Đối tượng HS: Công tác khảo sát HS vào những thuận lợi và khó khăn, sự hứng thú
và mức độ hiệu quả của việc học tập trực tuyến. [Phụ lục 1B] hoặc xem tại đây.
2.2.5 Kết quả khảo sát
 Toàn bộ trường học trong toàn tỉnh đã triển khai dạy, học trực tuyến; nhiều
trường học ở vùng khó khăn đã đẩy mạnh phong trào quyên góp tặng điện thoại, thẻ sim
cho HS như: THPT Nguyễn Văn Trỗi (Lộc Hà), THPT Cù Huy Cận (Vũ Quang)… tuy nhiên
đến nay vẫn còn nhiều HS chưa đủ điều kiện tham gia học. [Phụ lục 5.1]
 90% GV thực hiện khảo sát có tham gia dạy học trực tuyến.
 Các phần mềm hỗ trợ DHTT được sử dụng phổ biến tại các trường THPT trên địa
bàn Hà Tĩnh gồm: Zoom, Microsoft Teams, Skype, Google Meet, Facebook…
 Học trực tuyến đang là lựa chọn tối ưu của ngành giáo dục nhằm giúp HS ôn
luyện kiến thức khi dịch bệnh vẫn diễn biến phức tạp.

 Bên cạnh đó vẫn cịn tồn tại như việc tổ chức chưa đồng bộ giữa các trường;
trong cơng tác tổ chức và quản lí lớp học trực tuyến cịn nhiều khó khăn…
Đánh giá chung về những thuận lợi và khó khăn của DHTT hiện nay.
 Thuận lợi


-10-

* Về phía giáo viên: Phần lớn các GV đã biết sử dụng các phần mềm hỗ trợ DHTT và
khá thành thạo trong ứng dụng CNTT vào dạy học; cơ sở vật chất phục vụ việc ứng dụng
CNTT tại các nhà trường tương đối tốt, được sự quan tâm, hỗ trợ của BGH nhà trường. GV
có ý thức đổi mới PPDH, ứng dụng CNTT vào dạy học và có nguyện vọng ứng dụng DHTT
kết hợp với dạy học trực tiếp trên lớp. GV đánh giá cao vai trò và lợi ích của DHTT trong
tình hình hiện nay.
* Về phía học sinh: Hầu hết HS đều sử dụng các thiết bị CNTT có kết nối Internet để
học tập trực tuyến. Nhiều HS có nhận thức đúng đắn về tầm quan trọng và lợi ích của
học trực tuyến trong tình hình hiện nay. HS bước đầu đã được hình thành và phát triển
năng lực CNTT, sử dụng các phần mềm, phát triển năng lực tự học.
 Khó khăn
* Về phía giáo viên:
- Kĩ năng sử dụng các công cụ CNTT và các phần mềm vẫn cịn hạn chế.
- Gặp nhiều khó khăn trong cơng tác tổ chức và quản lí lớp học trực tuyến hiệu quả.
- Khó khăn để tăng tính tính tương tác và hứng thú của HS.
- Cơ sở vật chất, kết nối mạng internet ảnh hưởng nhiều đến quá trình giảng dạy.
- Cơng tác chuẩn bị cho các bài giảng, kiểm tra đánh giá trong DHTT còn mất nhiều
thời gian và đa phần GV đều ngại dạy trực tuyến hơn so với dạy trực tiếp vì họ cho rằng
hiệu quả khơng đạt như mong muốn.
* Về phía học sinh:
- Có tới 90% HS cho rằng việc học trực tuyến có hiệu quả thấp hơn so với học trên
lớp.

- 30% HS được khảo sát cho biết có gặp những đối tượng quấy phá lớp học.
- Trên 15% HS còn cho rằng GV chưa điều chỉnh phương pháp giảng dạy phù hợp
với hình thức DHTT, chưa có nhiều tương tác với người học. 60% HS cho rằng GV giao bài
tập nhiều, mơn nào cũng có bài kiểm tra, chương trình chưa giảm tải nhiều nên nội dung
học khá nặng.
- HS cảm thấy mệt mỏi do ngồi học quá lâu và nhìn vào màn hình máy tính, điện
thoại.
- Khó tập trung vì môi trường xung quanh nhiều khi ồn ào hoặc yếu tố bên ngoài tác
động (chiếm 66%) và hạn chế sự tương tác giữa người học và người dạy dẫn đến dễ
nhàm chán.


-11-

Từ những thuận lợi và khó khăn trên chúng tơi đã nghiên cứu và đề xuất đề tài
"Một số biện pháp tổ chức lớp học trực tuyến hiệu quả ở trường THPT trên địa
bàn Hà Tĩnh” nhằm nghiên cứu thực trạng và đề xuất các biện pháp tổ chức lớp học trực
tuyến hiệu quả góp phần đổi mới PPDH và KTĐG, hình thành và phát triển năng lực HS.
3. Các định hướng tổ chức dạy học trực tuyến ở trường THPT trên địa bàn Hà
Tĩnh
Sở GD & ĐT Hà Tĩnh cũng có nhiều văn bản hướng dẫn tổ chức và DHTT cho các cấp
học như: Công văn số 436/SGDĐT-GDPT về việc tổ chức dạy học qua Internet và đẩy
mạnh việc phịng chống COVID – 19; Cơng văn số 611/ SGDĐT-GDPT về việc đảm bảo an
tồn trong q trình học tập qua Internet và cảnh giác với các tài liệu xấu, độc…
Qua thực tiễn tổ chức DHTT tại các trường THPT trên địa bàn Hà Tĩnh và kinh
nghiệm DHTT của bản thân, chúng tôi mạnh dạn đề xuất một số định hướng trong cơng
tác tổ chức DHTT góp phần nâng cao hiệu quả dạy học như sau:
3.1. Công tác xây dựng kế hoạch dạy học trực tuyến

NHÀCăn

TRƯỜNG
cứ các văn bản hướng dẫn của Bộ, GD & ĐT, Sở GD & ĐT để xây dựng kế hoạch tổng thể về dạy học trực tuyến

TỔ CHUYÊN MÔN

GIÁO VIÊN

- Căn cứ vào kế hoạch của nhà trường để lập kế hoạch dạy học trực tuyến trong tổ.
- Xây dựng các chủ đề/bài học dạy học trực tuyến phù hợp.
- Phân công GV thực hiện.
- Góp ý, rút kinh nghiệm giờ dạy.

- Xây dựng các chủ đề/bài học trực tuyến phù hợp với bộ môn.
- Dự kiến thời gian tổ chức, khối lớp thực hiện.
- Chuẩn bị các phương thiện cần thiết phục vụ công tác dạy học trực tuyến.
- Biên soạn giáo án.
- Tổ chức thực hiện.
- Rút kinh nghiệm.

3.2. Đề xuất các phần mềm tổ chức lớp học trực tuyến
Các phần mềm tổ chức DHTT hiện nay đều cho phép tổ chức các lớp học trực tuyến
với chất lượng cuộc gọi, âm thanh, hình ảnh tốt; cho phép chia sẻ màn hình; hỗ trợ trên


-12-

nhiều nền tảng (máy vi tính hoặc các thiết bị di động); người dùng không cần cài đặt app
mà chỉ cần có link cuộc gọi… Qua thực tiễn tơi xin đề xuất một số phần mềm phổ biến
sau:
Phần

mềm
Microsoft
Teams
Link

Ưu điểm

Nhược điểm

- Tính bảo mật cao. Người bên ngồi tổ - Nhà trường/GV cần có tài
chức khơng thể đăng nhập vào địa chỉ khoản Office 365.
lớp học.

- Phần mềm khá nặng nên

hướng

- Tích hợp nhiều tiện ích trong một khiến máy chạy chậm.

dẫn tại

phần mềm: thực hiện cuộc gọi trực

đây

tuyến; giao và chấm bài tập; theo dõi
quá trình và tiến độ thực hiện của HS.
- Ưu thế vượt trội trong tổ chức lớp
học; khả năng tương tác; quản lý lớp
học…

- Có thể ghi lại cuộc gọi, HS có thể xem
lại.
- Số lượng thành viên tham dự lớn: 250
người, không giới hạn thời gian cuộc
gọi.
- Microsoft hỗ trợ cấp tài khoản Office

Zoom

365 miễn phí cho tất cả các trường.
- Có cả bản miễn phí và có phí.

Link

- Có thể chia nhóm, cho phép viết vẽ lên phút.

- Giới hạn thời lượng: 40

hướng

bảng trắng.

- Tính bảo mật chưa cao

dẫn tại

- Số lượng thành viên tham dự lớn: 100 (người ngồi có thể truy cập

đây

người. Không giới hạn thời gian cuộc gọi vào địa chỉ lớp học nếu có
đối với bản có phí; các tài khoản giáo link hoặc ID và mật khẩu).

Skype
Link
hướng

dục.

- Chỉ người tổ chức mới có

- Đơn giản, dễ sử dụng.
- Có cả bản miễn phí và có phí.

khả năng ghi lại cuộc gọi.
Số lượng tối đa có thể tham

- Số lượng thành viên tham dự lớn: 1000 gia một cuộc gọi video là 50
người (tài khoản Office 365).

người đối với bản miễn phí.


-13-

dẫn tại
đây

- Không giới hạn thời gian cuộc gọi.
- Khả năng cộng tác tốt, tính bảo mật

cao, có khả năng ghi lại cuộc gọi và tất
cả thành viên đều có thể xem lại (trong
30 ngày).
- Tích hợp các cơng cụ trong bộ Office
365.
- Đơn giản, dễ sử dụng.

Google

- Cho phép gửi file dung lượng lớn.
- Tiện lợi, dễ sử dụng vì hầu hết mọi - Khả năng tương tác hạn

Meet

người đều có tài khoản google.

chế.

Link

- Khơng giới hạn thời gian cuộc gọi.

- Khơng ghi lại màn hình

hướng

- Số lượng thành viên tham gia lớn: 100 - trong quá trình học.

dẫn tại

250 người (phiên bản G-suite)

đây

Livestrea
m
Facebook
Link

- Quản lí và khơi phục dữ liệu

- Tích hợp với Google Classroom để khó.
quản lí lớp học trực tuyến hiệu quả.

- Không thao tác bảng ảo

- Phổ biến và có số người sử dụng lớn.

được.
- Chất lượng video phụ thuộc

- Thích hợp để GV giảng bài.

vào tốc độ đường truyền.

- HS có thể xem lại nội dung đã chia sẻ - Khó kiểm sốt xem HS có
trên livestream.

tham gia đầy đủ hay khơng.

hướng

- Khả năng tương tác thấp

dẫn tại

(chỉ qua phần bình luận).

đây
Có thể nói, hiện nay có rất nhiều phần mềm hỗ trợ việc dạy học trực tuyến, mỗi
phần mềm có những tính năng khác nhau. Tùy vào tình hình thực tế của đơn vị cần lựa
chọn phần mềm DHTT phù hợp sao cho đầy đủ các tính năng, đảm bảo độ an tồn và bảo
mật đồng thời tiện lợi, dễ sử dụng để mang lại hiệu quả dạy và học cao nhất. Qua thực
tế dạy học tại đơn vụ chúng tơi nói riêng và trên địa bàn Hà Tĩnh nói chung thì chúng tôi
khuyến nghị các nhà trường nên liên hệ với bên cung cấp để được hỗ trợ miễn phí sử
dụng phần mềm Microsoft Teams bởi lẽ phần mềm này mang lại hiệu quả cao, an toàn và
tiện lợi với mọi đối tượng HS.
3.3. Đề xuất các công cụ hỗ trợ dạy học trực tuyến


-14-

Đề phát huy hứng thú và tăng cường sự tương tác của HS trong lớp học trực tuyến
tôi xin đề xuất một số công cụ hỗ trợ để việc DHTT mang lại hiệu quả hơn. Tùy từng
công cụ hỗ trợ, yêu cầu của từng bài dạy mà GV có thể ứng dụng linh họa một công cụ
vào nhiều khâu của bài dạy hay ứng dụng nhiều công cụ vào một khâu của bài dạy.
Bảng 1. Một số công cụ hỗ trợ dạy học trực tuyến

Công cụ
Microsoft Teams

Class Notebook
OneDrive/
Google Drive
Microsoft
Forms/
Google Forms
Mentimeter

Quản lí Điểm
lớp học danh
x
x

x

x
x
x

Thảo
luận

Trị
chơi

x

Khen
Giao bài Kiểm
thưởn

tập
tra
g
x

x

x
x

x
x

x

x

x
x

Sli.do
Padled

x

x

x

x

x
x

x

x
x

Classdojo
Shub Classroom

Cộng
tác

x

x

Kahoot

x

x

x

Quizizz

x

x

x

Plicker

x

x

x

NearPod

x

x

x
x
Facebook
x
3.4. Đề xuất lựa chọn các hình thức dạy học trực tuyến

x

Theo Dự thảo thơng tư của Bộ GD&ĐT quy định có 3 hình thức tổ chức dạy học. Tùy
tình hình thực tế mà các trường THPT có thể lựa chọn các hình thức tổ chức phù hợp:
 Hình thức DHTT hỗ trợ dạy học trực tiếp

 Có thể áp dụng cho tất cả các trường và các bộ môn. GV cung cấp tài liệu, học liệu,
giao nhiệm vụ và giám sát, hướng dẫn HS tự học, chuẩn bị cho các hoạt động dạy học
trực tiếp.
 Đề xuất phần mềm hỗ trợ: Microsoft Teams, Shub Classroom, OneNote, Facebook
nhóm, Skype… để quản lí và dạy học trực tuyến.


-15-

 Cách tiến hành:
- GV lựa chọn và tạo lớp học trên các phần mềm phù hợp với đặc điểm tình hình
của nhà trường và của HS.
- GV tải tài liệu, học liệu và các nhiệm vụ học tập cho HS/nhóm HS lên các phần
mềm; hướng dẫn HS tự học, kiểm tra và giám sát việc thực hiện các nhiệm vụ học tập
của HS.
- Thực hiện các cuộc họp/lớp học trực tuyến (nếu cần).
 Hình thức DHTT thay thế một phần quá trình dạy học trực tiếp
 Đối với một số bộ môn hoặc một số bài học liên quan đến thực hành, luyện tập và
vận dụng các tổ chuyên mơn có thể lựa chọn nội dung phù hợp để DHTT thay thế dạy
học trực tiếp trên lớp. GV nên giao cho HS một số nội dung tự học ở nhà để tăng thời gian
luyện tập, thực hành, trải nghiệm làm việc nhóm, thảo luận, tương tác khi HS ở trường.
 Đề xuất phần mềm hỗ trợ: Microsoft Teams, SHub Classroom, Facebook Nhóm,
OneNote, Skype, Microsoft Forms, Google Forms, NearPod, Padlet, Quizizz, Kahoot…
 Cách tiến hành:
- GV đăng tải bài tập/nhiệm vụ học tập lên các phần mềm được lựa chọn.
- HS nhận nhiệm vụ, thảo luận và tự học ở nhà với sự hỗ trợ của các phần mềm
trên.
- GV có thể kiểm tra đánh giá (đánh giá tiến độ, quá trình tự học và kết quả học tập)
của HS qua Microsoft Forms/Quizizz (tích hợp với Microsoft Teams), Google Forms,
Kahoot…

- Ở lớp, GV tổ chức các HS để thực hành, trải nghiệm làm việc nhóm, thảo luận về
các nội dung của bài học. Khuyến khích tổ chức các hoạt động cho HS thảo luận và tương
tác online với sự hỗ trợ của các công cụ: Padlet, NearPod, Mentimeter…
 DHTT thay thế hồn tồn q trình dạy học trực tiếp
 Với hình thức này các hoạt động của tiến trình dạy học được tổ chức thực hiện
hồn tồn thơng qua mơi trường internet. Hình thức này chỉ áp dụng khi HS không thể
đến trường do dịch bệnh hoặc thiên tai hoặc một điều kiện cụ thể nào đó.
 Đề xuất phần mềm:
- Tổ chức lớp học trực tuyến: Microsoft Teams, Zoom, Google Meet, Skype…
- Các công cụ hỗ trợ: Bảng 1
 Cách tiến hành:


-16-

- GV lên lịch tiết học trên Microsoft Teams, Zoom, Skype, Google Meet…
- Đăng tải bài tập/nhiệm vụ học tập lên Microsoft Teams, Shub Classroom, Facebook
Nhóm, OneNote…
- Tổ chức các hoạt động học tập trực tuyến theo lịch của nhà trường.
- HS cộng tác để thực hiện các nhiệm vụ học tập trên Microsoft Teams, OneNote,
Chat…
- GV tổ chức các hoạt động cho HS thảo luận và tương tác online và kiểm tra đánh
giá (đánh giá tiến độ, quá trình tự học và kết quả học tập) của HS qua Meeting chat,
Microsoft Forms/Quizizz (tích hợp với Microsoft Teams), Google Forms, Kahoot…
3.5. Tổ chức các hoạt động dạy học và quản lí lớp học trực tuyến
Trong giới hạn đề tài này, tác giả đề xuất cách tổ chức các hoạt động dạy học và
quản lý lớp học theo hình thức DHTT thay thế hồn tồn q trình dạy học trực tiếp
3.5.1. Điều kiện cần thiết để tổ chức lớp học trực tuyến
Để tổ chức lớp học trực tuyến, GV và HS cần:
* Về phương tiện dạy học:

Giáo viên
Học sinh
- Tài khoản tổ chức lớp học trực - Tài khoản tham gia học trực tuyến: bao gồm
tuyến trên các phần mềm đã lựa tên truy cập, mật khẩu và mã lớp học hoặc ID.
chọn.

- Máy tính có micro và loa/tai nghe (tốt nhất là

- Máy tính có micro và loa/tai nghe máy tính xách tay) có kết nối internet. Trong
(tốt nhất là máy tính xách tay) có trường hợp khơng có máy tính có thể sử dụng
kết nối internet ổn định.

điện thoại thơng minh có kết nối mạng
internet (tốt nhất là wifi).

- Khuyến khích sử dụng tai nghe để - Khuyến khích sử dụng tai nghe để có chất
có chất lượng âm thanh tốt nhất và lượng âm thanh tốt nhất và tránh làm phiền
tránh làm phiền người xung quanh.

người xung quanh.

- Các học liệu khác như tổ chức lớp - Các học liệu khác như tham gia lớp học thông
học thông thường.
* Công tác tổ chức

thường.

Những yêu cầu của nhà trường
 Cách thức tổ chức: Tương tự như lớp học truyền thống (lớp học trực tiếp tại
trường) và được duy trì bằng các phần mềm do người đứng đầu các cơ sở giáo dục

nghề nghiệp quy định.


-17-

 Phần mềm phổ biến: Microsoft Teams, Zoom, Google Classroom, Skype, Facebook,
Google Meet…
 Thực hiện theo nội quy DHTT cho toàn trường.
 Thời gian: Linh hoạt tùy thuộc vào điều kiện và hoàn cảnh thực tế của từng trường
do người đứng đầu quyết định. Thông thường học 2 buổi, mỗi buổi 3 tiết, thời gian
thực dạy của mỗi tiết là 45 phút, khoảng cách giữa các tiết trong DHTT là 15 phút.
Trường hợp việc truy cập internet của HS không ổn định hoặc HS không thể tham gia
học tập trực tuyến, cần có kế hoạch dạy bổ sung cho HS.
Những điều giáo viên cần lưu ý
 GV cần tích cực học hỏi, tìm hiểu để sử dụng thành thạo phần mềm dạy học trực
tuyến; khai thác nhiều hơn, tốt hơn các tính năng của ứng dụng trong dạy học trực
tuyến.
 Thực hiện nghiêm túc các nội quy DHTT và kiểm soát tốt lớp học (nên sử dụng một
số phần mềm quản lí lớp học như: Microsoft Teams, Facebook nhóm, SHub
Classroom).
 Tổ Thể dục tiếp tục triển khai kế hoạch dạy học theo tinh thần yêu cầu HS tích cực
tự vận động ở nhà để tạo thói quen tập thể dục đồng thời nâng cao sức khỏe, tăng
cường sức đề kháng.
 Dạy học qua mạng nên HS có thể lưu lại tồn bộ buổi học về máy và khơng loại trừ
khả năng phát tán thơng tin. Vì vậy GV cần phải chuẩn mực trong ngơn ngữ, bình tĩnh
trong ứng xử và chỉnh chu trong trong trang phục.
Học sinh cần thực hiện
 Chuẩn bị đầy đủ trang thiết bị; thực hiện đúng nội quy của nhà trường về dạy học
trực tuyến.
 Không bật camera nếu không mặc trang phục phù hợp, hoặc đang làm việc riêng

hoặc khi có người xuất hiện. Để chế độ im lặng (mute) trên thiết bị hội thoại nếu chưa
cần thảo luận; chỉ bật khi được yêu cầu trả lời hoặc khi có ý kiến đề xuất thảo luận.
 Trước buổi học phải soạn bài, sau buổi học phải làm bài tập, làm bài kiểm tra và nạp
đúng quy định theo yêu cầu của GV.
3.5.2. Tổ chức các hoạt động học tập
Tương tự lớp học truyền thống, lớp học trực tuyến cũng bao gồm các hoạt động
như: Khởi động (tạo tình huống xuất phát), hình thành kiến thức và củng cố/kiểm tra
đánh giá.


-18-

Giáo

án

PowerPoint

minh

họa

thầy/cơ

vui

lịng

xem

tại

đây:

/>* Hoạt động Khởi động
Hoạt động khởi động rất cần thiết trong dạy học nhằm phát triển năng lực cho HS
và thường được tổ chức thông qua hoạt động cá nhân hoặc hoạt động nhóm để kích thích
sự sáng tạo, giúp HS phát triển năng lực, tinh thần học hỏi, giúp đỡ nhau khi thực hiện
nhiệm vụ. Chuẩn bị phần khởi động như thế nào cho hiệu quả phải dựa vào nội dung,
đối tượng HS và cả điều kiện của GV.
Thời gian dự kiến: 05 - 07 phút.
Một số hình thức khởi động hiệu quả trong dạy học trực tuyến:
 Khởi động băng tổ chức trò chơi tương tác online
- Đề xuất các phần mềm: Quizizz, Mentimeter, Kahoot, Forms, Sli.do, NearPod, …
- Thầy/cô tạo các câu hỏi liên quan đến chủ đề bài học trên các phần mềm trên.
- Cung cấp mã code hoặc mã QR để HS tham gia. GV vừa đọc, vừa gõ vào phần
meeting chat trên các phần mềm DHTT để HS theo dõi kịp thời.
 Khởi động băng phương pháp Think – Pair - Share
Đối với những GV chưa thành thạo về ứng dụng các công cụ tương tác online kể
trên, GV có thể sử dụng phương pháp Think – Pair - Share để khởi động. Think-PairShare (Suy nghĩ-Bắt cặp-Chia sẻ) là cách học mang tính hợp tác. Theo đó, HS sẽ học cách
xử lí mọi vấn đề qua ba bước. Đầu tiên, HS sẽ suy nghĩ độc lập vấn đề được nêu ra, tự
hình thành ý tưởng của mình. Sau đó, HS sẽ được ghép cặp với nhau để thảo luận
những ý tưởng vừa có. HS chia sẻ ý tưởng của mình cho cả lớp bằng cách bật micro để
nói hoặc chat trong phần meeting chat.
 Khởi động băng việc hỏi cảm nhận của HS
GV có thể khởi động bằng một câu hỏi thể hiện sự quan tâm tới cảm xúc của HS
như: “Hãy chọn một emoji (biểu tượng) mà em cảm thấy thích hợp ở thời điểm hiện tại
và gõ xuống phần meeting chat” hoặc “Hôm nay các em cảm thấy như thế nào?”.
Nếu đa phần HS cảm thấy mệt mỏi sau các tiết học căng thẳng hoặc do mạng bị
lag, không ổn định, GV có thể hỏi HS “Các em có cần cơ cho các em nghỉ 2 phút để ổn định

không?” và GV nên giành một chút thời gian để HS có thể bắt đầu trạng thái mới, tích
cực để học tập.
Hoạt động này giúp GV có thể hiểu được cảm xúc của HS trước khi bắt đầu tiết học
vừa giúp HS cảm nhận được sự quan tâm của GV, vừa khiến HS được giải tỏa cảm xúc của


-19-

mình để bắt đầu tiết học mới và cũng là cách để GV có thể điểm danh HS, kiểm sốt HS
trong tiết học.
* Hoạt động bài mới (Hình thành kiến thức)
Hoạt động bài mới là hoạt động giúp HS lĩnh hội được kiến thức, kĩ năng mới bằng
cách tổ chức các hoạt động thành phần tương thích với từng nội dung học tập. Khác với
lớp học truyền thống trong DHTT đơi khi HS chưa thật sự tập trung, HS có thể vừa nghe
giảng, vừa ăn, vừa nằm… Vì vậy, GV nên chắt lọc kiến thức, không tổ chức quá nhiều các
hoạt động.
-Thời gian dự kiến: 20 – 25 phút.
- Số lượng hoạt động: thường 2 – 3 hoạt động; các công cụ hỗ trợ (Bảng 1)
- Cách tiến hành:
+ GV cần đầu tư trong thiết kế hoạt động nên thiết kế trên PowerPoint hoặc
Microsoft Sway; đăng tải các tài liệu học tập lên các cơng cụ quản lí lớp học. (Bảng 1)
+ Các hoạt động cần tăng cường tương tác với GV, sự thảo luận và cộng tác đối với
HS (thông qua một số ứng dụng: meeting chat, bảng trắng, chia nhóm HS cộng tác ngay
trên các tệp được đăng tải trên các website hoặc trên Microsoft Teams, Google
Classroom…)
+ Kịp thời định hướng, phản hồi, động viên, khen ngợi tích cực đối với những HS có ý
thức tốt và kịp thời nhắc nhở, phê bình những HS chưa tốt.
+ Sau mỗi hoạt động nên cho HS nghỉ giải lao bằng cách trò chơi tương tác online
(vừa để củng cố bài học) trên các phần mềm như: Kahoot, Quizizz, Sli.do, Mentimeter…
hoặc bằng các câu hỏi tương tác trên phần meeting chat/bảng trắng.

* Hoạt động củng cố
Đối với lớp học truyền thống, hoạt động củng cố thường là các câu hỏi đánh giá,
kiểm tra; bài tập là các phiếu, các câu hỏi trắc nghiệm… tuy nhiên trong dạy học trực
tuyến, hoạt động củng cố nên tổ chức theo hai phần Hỏi đáp, kiểm tra đánh giá và mở
rộng.
Thời gian dự kiến: 5 – 10 phút.
 Hỏi đáp: Đối với lớp học trực tuyến đôi khi một số HS chưa thật sự tập trung,
mạng Internet của HS khơng ổn định, HS có thể bị thốt ra khỏi lớp… khiến HS có thể
chưa hiểu hoặc mất đi một phần kiến thức của bài học. Vì vậy, nên có phần hỏi đáp để
HS vừa khái quát lại những nội dung chính của bài học vừa kiểm tra mức độ tiếp thu


-20-

bài học của HS như thế nào.
 Kiểm tra đánh giá: Nên thực hiện với sự hỗ trợ của các phần mềm như:
Microsoft Forms/Google Forms, Kahoot, Quizizz…
 Mở rộng: Giúp HS khơng bao giờ dừng lại với những gì đã học. GV cần khuyến
khích HS tiếp tục tìm tịi và mở rộng kiến thức ngoài lớp học bằng cách tự đặt ra các
tình huống có vấn đề nảy sinh từ nội dung bài học, từ thực tiễn cuộc sống, vận dụng
các kiến thức, kĩ năng đã học để giải quyết bằng những cách khác nhau.
GV cần lưu ý việc nhắc nhở HS ghi chép bài và trao đổi với GV những thắc
mắc/khơng hiểu bài trong suốt q trình học trực tuyến; nhắc nhở HS làm bài tập đồng
thời phải chụp minh chứng là vở ghi nộp cho GV thông qua các kênh quản lí lớp học như:
ClassNotebook trong Microsoft Teams, Facebook nhóm, Google Classroom…
3.5.3. Quản lí lớp học trực tuyến hiệu quả
Quản lí lớp học là một cơng việc khó khăn và càng trở nên khó khăn hơn trong
DHTT. Thời gian qua, việc vơ số cáo buộc về rị rỉ thông tin người dùng của một số phần
mềm DHTT đã khiến các GV và HS hoang mang. Đáng lo ngại hơn nữa là việc một số HS
đã cố tình tiết lộ ID và mật khẩu phòng học để nhờ kẻ xấu vào cản trở lớp học.

Qua khảo sát tình hình DHTT tại một số trường THPT trên địa bàn Hà Tĩnh chúng tơi
nhận thấy đa số các thầy cơ cịn gặp khó khăn trong cơng tác quản lí lớp học. Vì vậy, để
quản lí lớp học trực tuyến hiệu quả nhà trường và cụ thể là GVCN, GVBM cần đưa ra các
quy tắc trong lớp học và cập nhật cho tất cả HS toàn trường và phổ biến đến các cha mẹ
HS.
Đề xuất các phần mềm hỗ trợ: Microsoft Teams, Google Classroom, Shub Classroom,
ClassDojo, Facebook…


-21-

Gợi ý 5 quy tắc lớp học HS cần lưu ý:

VÀO LỚP ĐÚNG
GIỜHS hãy nhớ lưu lại thời khóa biểu các môn. Luôn sẵn sàng kết nối mạng và vào lớp
Các em

Các em
HS hãy
đọcĐỒ
nhưng
lưu
ý về
đồ dùng cần chuẩn bị trước mỗi tiết học. Đặc biết là các tiết nếu có thí ngh
CHUẨN
BỊ SẴN
SÀNG
DÙNG
HỌC
TẬP

LN THEO DÕI HƯỚNG
CỦA
THẦY
SẽDẪN
có rất
nhiều
cácCƠ
hoạt động thú vị trong tiết học, các em HS hãy luôn theo dõi sự hướng dẫ

Khi GV đang giảng bài hoặc một bạn khác đang phát biểu. Chúng mình hãy tắt m
NGUYÊN TẮC MỘT NGƯỜI NĨI
Chỉ bật micro khi thầy cơ gọi trả lời.

THÁI ĐỘ HỌC
TẬP
TÍCH
CỰC
Cùng
nhau
phát
biểu và xây dựng bài thật tích cực để hiểu bài nhanh hơn và nhận được những đi

Hình 1: Các quy tắc lớp học trực tuyến đối với HS
Trong các tiết học, thầy cô cũng cần lưu ý 5 nguyên tắc sau:

Hình 2: Các nguyên tắc cần lưu ý khi dạy học trực tuyến
Đảm bảo tính bảo mật là một trong những vấn đề cần quan tâm khi dạy học trực
tuyến. Để người ngồi khơng thể đột nhập vào lớp học của chúng ta; HS không thể tắt

-22-

micro của thầy cô và các bạn; HS không thể kích nhau ra khỏi lớp học hoặc chia sẻ màn
hình… thầy cơ cần có một số cài đặt cần thiết cho tiết học trực tuyến của mình.
Mỗi phần mềm có những ưu điểm và hạn chế riêng. Trong các phần mềm DHTT
phổ biến hiện nay Microsoft Teams được xem là phần mềm có tính bảo mật cao và nhiều
ưu thế trong dạy học cũng như quản lí lớp học hiệu quả. Chỉ cần một thao tác cài đặt đơn
giản của tài khoản quản trị (admin) nhà trường, các tài khoản bên ngồi tổ chức khơng
thể truy cập vào lớp học mặc dù họ có link và mật khẩu tham gia với lớp học. Thầy cơ có
thể cài đặt (set up) trước tiết học hoặc ngay trong tiết học để thuận tiện hơn trong việc
quản lí lớp học trên Microsoft Teams.
3.5.4. Kiểm tra đánh giá trong dạy học trực tuyến
Trong quá trình tổ chức dạy học trực tuyến, GV bộ mơn trực tiếp kiểm tra, đánh giá
kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS thông qua các bài kiểm tra trên hệ thống dạy
học qua internet; sử dụng các hình thức phù hợp để kiểm tra, đánh giá kết quả học tập.
Đề xuất các phần mềm hỗ trợ: Microsoft Forms, Google Forms, SHub Classroom,
Quizizz, Kahoot.
Việc đánh giá định kỳ kết quả học tập của HS được thực hiện theo quy định. Đánh
giá thường xuyên kết quả học tập của HS được thực hiện trong quá trình dạy học trực
tiếp hoặc trực tuyến thông qua một số phần mềm. Kết quả kiểm tra, đánh giá thường
xuyên này được sử dụng thay cho các bài kiểm tra thường xuyên theo quy định của Bộ
GD&ĐT về đánh giá, xếp loại HS.
BGH nhà trường cần quản lý, theo dõi, giám sát việc kiểm tra, đánh giá thường xuyên
kết quả học tập trực tuyến của HS bảo đảm công bằng, khách quan, trung thực. Việc xét
và công nhận kết quả học tập trực tuyến của HS cần được thực hiện như hình thức học
tập trực tiếp.
3.5.5. Những điều cốt yếu mà giáo viên cần chú ý
Trước tình hình diễn biến phức tạp của dịch bệnh điều quan trọng nhất là tạo lập
được tinh thần học tập ổn định và hứng thú học bài tại nhà cho HS. Đồng thời, giữ vững

được sự tin tưởng và nhiệt tình phối hợp từ phía cha mẹ HS.
Do hạn chế lớn nhất của công cụ online là GV không thể quản lý, đốc thúc trực tiếp
HS tham gia các hoạt động học tập như ở trên lớp. Nên GV cần tập trung vào việc tạo
động lực học tập chủ động cho HS. Một số phương pháp tạo động lực học tập online có


-23-

thể áp dụng là: Tạo ra một thử thách vừa phải để thu hút sự chú ý của HS ngay khi bắt
đầu lớp học bằng cách đặt các câu hỏi thú vị, đưa ra một vấn đề cần giải quyết gần gũi
với cuộc sống…
Thay đổi không gian giao tiếp và tương tác với khơng gian mới đó để HS khơng bị
nhàm chán về mặt thị giác, âm thanh; Để HS làm GV, tìm hiểu trước bài học và giảng lại
online cho các bạn khác trong lớp; Thường xuyên tạo ra các tình huống hài hước và tiếng
cười; Tạo ra các cuộc thảo luận nhóm online để HS tự tương tác với nhau ngồi lớp học…
Ngồi ra, GV cũng có thể trực tiếp trao đổi với HS qua các công cụ giao tiếp trực
tuyến như: Facebook nhóm, Messenger, Skype… Các nội dung học tập đưa ra tập trung
vào ôn tập, luyện tập kiến thức đã học, các nội dung kiến thức mới nếu có được điều
chỉnh hướng tiếp cận, thực hành phù hợp với hình thức học online.
Để tối ưu hiệu quả học tập cho HS, nhà trường nên liên tục cập nhật các vấn đề của
từng GV và đưa ra phương án giải quyết, đồng thời rút kinh nghiệm chung cho tồn bộ hệ
thống.
Cơng cụ khơng thể thay thế GV mà chỉ đóng vai trị kết nối GV và HS ở xa nhau. Do
đó, GV cần ln sáng tạo nên các trải nghiệm học tập thú vị như các trò chơi, tình huống…
để tối đa sự tương tác giữa người dạy với người học thông qua công cụ kết nối.
Việc triển khai và quản lý học tập trực tuyến sẽ làm tăng lượng công việc và thời
gian của GV so với ngày thường rất nhiều. Do đó, bản thân các thầy cơ cũng cần chú ý giữ
gìn sức khoẻ, sinh hoạt hợp lý và sắp xếp thời gian khoa học để đảm bảo chất lượng công
việc và cuộc sống.
4. Hiệu quả của đề tài

Qua kinh nghiệm dạy học của cá nhân và thực tiễn áp dụng các biện pháp trên vào
DHTT tại 36 lớp của trường THPT M và một số trường lân cận trên địa bàn huyện nhà
trong năm học 2019-2020 và 2020-2021 chúng tơi tiến hành phân tích kết quả, điều tra
khảo sát về:
- Sự hình thành kiến thức với sự hỗ trợ của các phần mềm dạy học trực tuyến.
- Sự biến chuyển về hành vi nhận thức và mức độ hứng thú của HS gắn với nội
dung bài học thông qua các phần mềm hỗ trợ dạy học trực tuyến.
- Sự hình thành và phát triển năng lực cho HS.
- Mức độ cải thiện năng lực CNTT cho GV.


-24-

Kết quả thu được sau khi tiến hành khảo sát và thực nghiệm tại trường THPT M
như sau.
* Về thực hiện chương trình
- Đảm bảo thực hiện đúng, đủ và liên tục chương trình trong thời gian HS khơng thể
đến trường do dịch bệnh COVID-19.
- Đáp ứng yêu cầu đổi mới trong dạy học, tiếp cận với chương trình phổ thông mới.
- DHTT đã hỗ trợ và thay thế một phần trong dạy học trực tiếp tại trường THPT M
và các trường THPT trên địa bàn Hà Tĩnh trong năm học 2019-2020 và 2020-2021.
* Về kiến thức
- Đảm bảo dung lương kiến thức tương đương như dạy học truyền thống.
- Kết quả học tập năm học 2019-2020 tương đương hoặc cao hơn so với các năm
học trước đó [Bảng 2, Bảng 3].
Bảng 2: Kết quả xếp loại học lực học sinh THPT M
Năm
học

Số

HS

20171425
2018
20181441
2019
20191377
2020

Giỏi
Số
Tỉ lệ
lượng
%

Thống kê điểm số
Khá
TB
Yếu
Kém
Số Tỉ lệ
Số
Tỉ lệ
Số
Tỉ lệ
Số
Tỉ lệ
lượng % lượng % lượng % lượng %

231

16,21

923

64,77

265

18,60

6

0,42

0

0

281

19,5

794

55,1

358

24,8

8

0,56

0

0

381

27.7

842

61.1

154

11.2

0

0

0

0

(Nguồn: Báo cáo tổng kết năm học trường THPT M)

Bảng 3: Kết quả xếp loại học lực HS một số lớp trong bộ môn của tác giả
Năm
học
Lớp
20192020
HK
I
12D1,
12A4 HK II
HK I
11A4,
11A5 HK II
HK I
11D2,
11D4 HK II

Thống kê điểm số
Giỏi
Khá
TB
Yếu
Kém
Số
Số Tỉ lệ
Số
Tỉ lệ
Số
Tỉ lệ
Số
Tỉ lệ

Số
Tỉ lệ
HS
lượng % lượng % lượng % lượng % lượng %
90

20

22,2

57

63,3

13

14,4

0

0

0

0

90

21

56

62,2

13

14,4

0

0

0

0

90

23

39

43,3

28

31,1

0

0

0

0

90

24

42

46,7

24

26,7

0

0

0

0

72

15

43

59,7

14

19,4

0

0

0

0

72

14

23,3
25,
6
26,7
20,
8
19,
4

41

56,9

17

23,6

0

0

0

0

(Nguồn: Điểm tổng kết môn học của một số lớp trường THPT M)


-25-

* Về phát triển năng lực và mức độ hứng thú của HS
Chúng tôi đồng thời tiến hành khảo sát HS sau khi học tập trực tuyến và phỏng vấn
HS sau khi học tham gia học tập trực tuyến. Link phiếu khảo sát [Phụ lục 3A] hoặc xem
tại đây. Kết quả khảo sát ở [Phụ lục 3B].
Từ kết quả khảo sát cho thấy:
- Việc hình thành và tiếp nhận kiến thức thơng qua DHTT có hiệu quả tương đương
với dạy học trên lớp. Từ đó khẳng định tính hiệu quả của DHTT với các định hướng đưa
ra trong đề tài.
- Các phẩm chất, năng lực được hình thành và phát triển, đặc biệt là CNTT, năng lực
tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực hợp tác.

- HS hứng thú với các phần mềm mới có tính tương tác cao và có nguyện vọng được
tiếp tục ứng dụng các phần mềm hỗ trợ DHTT vào dạy học trực tiếp ở trên lớp.
- Vận dụng kiến thức và kĩ năng đã học vào cuộc sống, để giải quyết các vấn đề
thực tiễn.
- Ngồi ra, thơng qua tập huấn, học tập, chuẩn bị và triển khai ứng dụng các phần
mềm trong DHTT đã góp phần nâng cao năng lực CNTT cho GV, đáp ứng yêu cầu của tình
hình dạy học mới.
Như vậy, kết quả đánh giá trên cho thấy đề tài đã mang lại nhiều hiệu quả tích cực,
đã hình thành được các kiến thức, kĩ năng, thái độ và phát triển năng lực cho HS đặc biệt
là năng lực CNTT, năng lực tự học, năng lực hợp tác... những năng lực quan trọng trong
thời đại công nghệ 4.0 để tiến tới trở thành cơng dân tồn cầu trong tương lai.
* Khả năng ứng dụng và triển khai của đề tài
Thông qua hiệu quả mà đề tài đã kiểm chứng ở mục 4 bước đầu đã kiểm chứng
tính khả thi của các biện pháp tổ chức DHTT ở trường THPT trên địa bàn Hà Tĩnh.
Đề tài có khả năng nhân rộng cho hầu hết các trường phổ thông trên địa bàn Hà
Tĩnh đặc biệt hiệu quả cao với những trường mà GV và HS có điều kiện cơ sở vật chất,
trang thiết bị hỗ trợ việc ứng dụng CNTT vào dạy học; trình độ chun mơn và năng lực
ứng dụng CNTT của GV, khả năng tự học và ứng dụng CNTT của HS tương tự hoặc cao
hơn với trường THPT M.
Đối với những trường ở vùng nơng thơn, có điều kiện khó khăn hơn; những trường
mà GV và HS chưa quen với các phần mềm DHTT cần được tổ chức tập huấn; gia đình