TIỂU LUẬN CUỐI kỳ học PHẦN NHÀ nước PHÁP LUẬT và đại CƯƠNG ý thức pháp luật – liên hệ với ý thức pháp luật của sinh viên hiện nay

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
-----

-----

TIỂU LUẬN CUỐI KỲ
HỌC PHẦN: NHÀ NƯỚC PHÁP LUẬT VÀ ĐẠI CƯƠNG

Giảng viên

: TS. Nguyễn Văn Quân

Học phần

: Nhà nước Pháp luật và đại cương

Mã học phần

: THL1057 1

Sinh viên thực hiện : Lê Thu Uyên
Mã sinh viên

: 20030155

Hà Nội – 12/2021

i

download by :

ĐỀ BÀI
Ý

thức pháp luật – liên hệ với ý thức pháp luật của sinh
viên hiện nay.

ii

download by :


LỜI CẢM ƠN
Lời đầu tiên, em xin gửi lời cảm ơn đến Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân
văn vì đã đưa học phần “Nhà nước Pháp luật và đại cương” vào chương trình học của sinh
viên. Sau một thời gian học tập lý thuyết, cùng với quá trình nghiên cứu tài liệu, em đã
hồn thành bài tiểu luận cuối kỳ học phần “Nhà nước Pháp luật và đại cương”.
Đặc biệt, em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến giảng viên TS. Nguyễn Văn Quân.
Nhờ những bài giảng tâm huyết của thầy, em đã có cơ hội tìm hiểu về “Nhà nước”, “Pháp
luật” và đặc biệt là ý thức pháp luật, từ đó áp dụng vào bài tiểu luận cuối kỳ của mình.
Trong suốt các buổi học, em đã rất cố gắng trau dồi thêm kiến thức để hoàn thành
tốt nhất bài tiểu luận này. Tuy nhiên, do năng lực và trải nghiệm thực tế của em cịn hạn
chế, nên khơng thể tránh khỏi những thiếu sót. Em kính mong thầy giúp đỡ, góp ý để bài
tập cuối kỳ của em được hoàn thiện hơn.

Em xin chân thành cảm ơn!

Sinh viên ,

Lê Thu Uyên

iii

download by :


MỤC LỤC
[MỞ ĐẦU]............................................................................................................................................ 1
[NỘI DUNG]....................................................................................................................................... 1
1. Ý thức pháp luật........................................................................................................................... 1
1.1. Các khái niệm có liên quan đến “Ý thức pháp luật”...................................................... 1
1.2. Đặc điểm của ý thức pháp luật.............................................................................................. 3
1.3. Cấu trúc của ý thức pháp luật............................................................................................... 3
1.4. Vai trò của ý thức pháp luật.................................................................................................... 4
1.4.1. Vai trò của ý thức pháp luật đối với sự phát triển kinh tế.......................................... 4
1.4.2. Vai trò của ý thức pháp luật đối với việc bảo vệ mơi trường.................................... 5
1.4.3. Vai trị của ý thức pháp luật đối với sự ổn định xã hội và phát triển văn hóa......5
1.5. Quan hệ giữa ý thức pháp luật và pháp luật..................................................................... 6
2. Liên hệ với ý thức pháp luật của sinh viên hiện nay........................................................ 6
2.1. Bàn luận về ý thức pháp luật của sinh viên hiện nay..................................................... 6
1.1.1. Biểu hiện của ý thức pháp luật tích cực của sinh viên hiện nay và ý nghĩa của
những biểu hiện đó......................................................................................................................... 7
2.1.2. Biểu hiện của ý thức pháp luật tiêu cực của sinh viên hiện nay và tác hại của
những biểu hiện đó......................................................................................................................... 9
2.2. Các biện pháp nâng cao ý thức pháp luật cho sinh viên hiện nay............................ 10
[KẾT LUẬN]....................................................................................................................................... 12
TRÍCH DẪN TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................................... 13

iv

download by :


[MỞ ĐẦU]
Trong quá trình hội nhập quốc tế, xu thế tồn cầu hóa mang lại nhiều thuận lợi cho
nước ta , song cũng đặt ra nhiều thách thức đối với mọi mặt của đời sống xã hội. Đặc
biệt trong quá trình xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở
nước ta, bên cạnh những thuận lợi mới là sự xuất hiện của những khó khăn, thách thức
do tồn cầu hóa, mơi trường và đời sống của người dân, sự chênh lệch giàu nghèo…
mang lại. Để giải quyết những vấn đề này đòi hỏi nhiều biện pháp đồng thời và bằng
nhiều phương tiện khác nhau, trong đó pháp luật có vai trị rất quan trọng. Vì vậy, việc
trau dồi ý thức pháp luật của đông đảo các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là học sinh, sinh
viên sẽ là điều kiện cơ bản để bảo đảm sự phát triển bền vững của đất nước trong quá
trình hội nhập thế giới.

[NỘI DUNG]
1. Ý thức pháp luật
1.1. Các khái niệm có liên quan đến “Ý thức pháp luật”
Thứ nhất là khái niệm “ý thức”. Ý thức được hiểu là sự nhận thức đúng đắn bằng trí
tuệ, trực giác và xúc cảm về trách nhiệm của bản thân mỗi người đối với một sự việc hay
nhiều sự việc nào đó và được biểu hiện ra bên ngồi bằng hành động và thái độ.
Thứ hai là khái niệm “pháp luật”. Pháp luật là hệ thống các quy tắc xử sự có tính bắt
buộc chung do Nhà nước đặt ra hoặc thừa nhận và bảo đảm thực hiện, thể hiện ý chí của
giai cấp thống trị và nhu cầu tồn tại của xã hội nhằm điều chỉnh các quan hệ xã hội, tạo
lập trật tự, ổn định cho sự phát triển xã hội.1
Còn đối với khái niệm “Ý thức pháp luật”. Có rất nhiều những định nghĩa khác
nhau về “ý thức pháp luật”. Theo quan điểm được thống nhất từ các tác giả của Đại học
Quốc gia Hà Nội, “ý thức pháp luật” chính là tồn bộ những học thuyết. quan điểm, tư
1 Nguyễn Cửu Việt (2000). Giáo trình Nhà nước và Pháp luật đại cương. Nhà xuất bản Đại

học Quốc gia Hà Nội.

1

download by :


tưởng, thái độ, tình cảm và cả sự đánh giá của con người nói chung về pháp luật. Cịn
trong văn kiện của Đảng Cộng sản Việt Nam, ý thức pháp luật được định nghĩa là một
dạng nhận thức của con người, ở đó tổng hợp hai yếu tố là trí tuệ và ý chí về pháp luật.
Ý thức pháp luật được chia ra làm ba chủ thể chính là ý thức pháp luật cá nhân, ý

thức pháp luật nhóm và ý thức pháp luật xã hội. Ý thức pháp luật nhóm là ý thức của
một tập hợp các thành viên trong một nhóm người trong xã hội như sinh viên, cơng
nhân, nơng dân, bác sĩ… Cịn đối với ý thức pháp luật xã hội, bản thân từ “xã hội” đã thể
hiện tính chất và quy mơ rộng rãi. Chính vì vậy, ý thức pháp luật đại diện cho ý thức của
tầng lớp có quyền lực và có vị thế cao trong xã hội mà cụ thể là ý thức pháp luật tư sản
trong xã hội tư bản chủ nghĩa hay ý thức pháp luật xã hội chủ nghĩa…
Ý thức pháp luật còn được chia ra thành hai bộ phận là ý thức pháp luật thông

thường bao gồm những người không có trình độ khoa học pháp lý và ý thức pháp luật
mang tính lý luận gồm những luật gia, những nhà làm luật khi xét theo tính chất và mức
độ nhận thức.

Hình 1: Ý thức Pháp luật (Legal consciousness)

2

download by :

Nguồn ảnh: Prezi.com, truy xuất từ: , xem ngày: 17/12/2021.
1.2. Đặc điểm của ý thức pháp luật
Về cơ bản, ý thức pháp luật có bốn đặc điểm chính. Một là ý thức pháp luật mang
bản chất của giai cấp, tuy nhiên ý thức pháp luật cũng có tính độc lập tương đối. Ý thức
pháp luật cũng là một trong những hình thái ý thức xã hội vì vậy nó phản ánh tồn tại xã
hội của thời đại đó. Sự biến đổi của nền kinh tế - xã hội cũng ảnh hưởng và làm thay đổi
ý thức pháp luật của con người trong xã hội đó. Tuy nhiên, xét ý thức pháp luật ở một
quy mơ hẹp hơn thì nó vẫn có tính độc lập tương đối của mình. Biểu hiện của tính độc
lập tương đối đó được thể hiện qua tính lạc hậu và tính vượt trội của ý thức xã hội.
Khơng khó để thấy rằng tồn tại xã hội cũ trong xã hội hiện đại đã mất đi, nhưng ý thức
xã hội cũ vẫn tồn tại và ăn sâu vào tiềm thức của con người ở xã hội mới. Ngược lại, ý
thức xã hội cũng có thể là yếu tố đi trước, vượt qua những lạc hậu của xã hội cũ.
Hai là ý thức pháp luật có tính kế thừa. Ý thức xã hội không chỉ phản ánh tồn tại xã
hội ở một thời đại, một xã hội nhất định nào đó, mà nó cịn là sự kế thừa và phát huy
những tư tưởng tiến bộ của hệ thống ý thức xã hội cũ, từ đó bổ sung và hoàn thiện nền
tảng ý thức xã hội của xã hội hiện tại.
Ba là ý thức pháp luật có thể tác động trở lại đối với tồn tại xã hội. Xã hội ngày càng
hiện đại bao nhiêu thì ý thức pháp luật càng tác động mạnh mẽ bấy nhiêu. Ý thức pháp
luật đó phù hợp, tiến bộ sẽ thúc đẩy xã hội phát triển, cuộc sống trở nên văn minh hơn,
song, nếu như ý thức pháp luật đó mang tính chất lạc hậu, bảo thủ sẽ khiến cho xã hội bị
suy cấp, gây tổn hại đến những giá trị xã hội tốt đẹp.
Bốn là ý thức pháp luật có mối quan hệ tác động qua lại với nhiều hình thái ý thức xã
hội khác mà điển hình là ý thức chính trị, đạo đức.
1.3. Cấu trúc của ý thức pháp luật
Cấu trúc của ý thức pháp luật được chia làm hai bộ phận đó là tâm lý pháp luật và hệ
tư tưởng pháp luật.
3

download by :


Trước hết là tâm lý pháp luật. Tâm lý được hiểu là những tình cảm, cảm xúc, thái độ
của con người với con người, sự vật, hiện tượng… Tâm lý pháp luật chính là những
những trạng thái tình cảm, cảm xúc, tâm trạng của mỗi người đối với pháp luật và các
hiện tượng pháp lý. Tâm lý pháp luật được biểu hiện qua thói quen, hành động và thái độ
của con người. Tâm lý pháp luật của con người được hình thành một cách tự phát, mang
yếu tố chủ quan, cảm tính, hạn chế về mặt lý tính. Tâm lý pháp luật cũng sẽ có nhiều
phần hạn chế vì nó ít biến đổi và có tính bảo thủ cao. Tâm lý pháp luật là yếu tố tồn tại ở
hầu hết các cá nhân, nó có ảnh hưởng mạnh mẽ đến sự hình thành và phát triển ý thức
pháp luật của nước ta. Mặc dù xuất phát từ ý muốn chủ quan, nhưng tâm lý pháp luật
cũng bị ảnh hưởng từ các yếu tố khách quan khác như môi trường sống, trình độ học
vấn, điều kiện kinh tế…
Bên cạnh tâm lý pháp luật, cấu trúc của ý thức pháp luật còn bao gồm cả hệ tư tưởng
pháp luật. Hệ tư tưởng pháp luật chính là những quan niệm, tư tưởng của con người về
pháp luật. Những quan niệm đó hợp thành một thể thống nhất, nó đại diện cho hệ tư
tưởng về đời sống pháp luật của cả một giai cấp. Hệ tư tưởng pháp luật không phản ánh
hiện thực đời sống bằng cách trực tiếp mà phản ánh qua lăng kính gián tiếp, đó là các hệ
thống lý luận chặt chẽ, các khái niệm và phạm trù… So với tâm lý pháp luật, hệ tư tưởng
pháp luật có tính lý luận và khoa học hơn.
1.4. Vai trò của ý thức pháp luật
1.4.1. Vai trò của ý thức pháp luật đối với sự phát triển kinh tế
Kinh tế luôn là yếu tố quan trọng hàng đầu trong tiến trình phát triển xã hội của mỗi
quốc gia. Chính vì vậy, kinh tế phát triển cũng kéo theo sự phát triển của đời sống xã
hội. Ngược lại, ý thức pháp luật cũng có sự ảnh hưởng nhất định đến sự phát triển kinh
tế ở cả hai mặt tích cực và tiêu cực. Nền kinh tế nước ta vận hành theo cơ chế thị trường
dưới sự sự quản lý của Nhà nước, nền kinh tế theo cơ chế này thúc đẩy cạnh tranh giữa
các cá nhân, doanh nghiệp và tăng năng suất lao động. Tuy nhiên, nền kinh tế này cũng
có tồn tại những hạn chế nhất định vì có một số cá nhân và doanh nghiệp cạnh tranh

không lành mạnh, sản xuất và buôn bán hàng giả, tham ô, tham nhũng…
4

download by :


Những tình trạng đó ảnh hưởng tiêu cực đến nền kinh tế. Do vậy, việc nâng cao ý thức
của người dân sẽ góp phần làm hạn chế những tiêu cực và phát huy mặt tích cực của nền
kinh tế nói chung và nền kinh tế thị trường nói riêng. Để nâng cao ý thức của người dân
cần có sự can thiệp của pháp luật trong nền kinh tế. Chỉ khi nào người dân tôn trọng
pháp luật và tuân thủ pháp luật thì mới có thể hoạt động kinh tế một cách đúng đắn và
thúc đẩy kinh tế phát triển, ngược lại, nếu chủ thể kinh tế khơng có ý thức pháp luật tốt
sẽ hạn chế sự phát triển kinh tế.
1.4.2. Vai trò của ý thức pháp luật đối với việc bảo vệ môi trường
Nền kinh tế ngày càng phát triển thì mơi trường càng bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Mơi trường là toàn bộ các yếu tố tự nhiên và nhân tạo bao quanh con người như nước,
đất, khơng khí… Thiên nhiên ban tặng cho con người một môi trường với đầy đủ các
yếu tố sống, sinh hoạt và phát triển. Tuy nhiên, trong quá trình phát triển của mình, con
người lại gây tổn hại rất nhiều đến môi trường sống như phá rừng, xả thải, xả khói bụi
cơng nghiệp gây ô nhiễm không khí… Mà nguyên nhân chủ yếu của những tác động tiêu
cực đến mơi trường đó là do ý thức của con người. Chính vì vậy, việc ban hành các đạo
luật thực tế và phù hợp để nâng cao ý thức pháp luật của người dân trong việc bảo vệ
môi trường là vô cùng cần thiết. Việc người dân có ý thức pháp luật đối với việc bảo vệ
môi trường sẽ làm giảm thiểu nạn phá rừng, xả thải và vứt rác bừa bãi… và góp phần
giúp mơi trường trở nên xanh - sạch – đẹp hơn.
1.4.3. Vai trò của ý thức pháp luật đối với sự ổn định xã hội và phát triển văn hóa
Ổn định xã hội hay cịn được hiểu là sự giữ gìn trật tự và kỷ cương xã hội. Cịn văn
hóa chính là mọi mặt đời sống vật chất và tinh thần của con người. Ổn định xã hội và
văn hóa là những yếu tố rất quan trọng trong sự phát triển bền vững của một quốc gia.
Bởi vậy, việc nâng cao ý thức pháp luật của người dân về ổn định xã hội và phát triển

văn hóa sẽ giúp đất nước cải thiện nhiều mặt của đời sống xã hội. Ý thức pháp luật góp
phần nâng cao việc thi hành pháp luật, ổn định trật tự xã hội. Hơn nữa, ý thức pháp luật
cũng góp một phần khơng nhỏ trong việc giữ gìn an ninh quốc gia, bảo vệ tổ quốc. Cịn

5

download by :


đối với văn hóa, nếu mỗi cá nhân đều có ý thức pháp luật tốt, họ sẽ tiếp thu những nền
văn hóa tích cực, tiến bộ, từ đó học hỏi và áp dụng vào thực tiễn cuộc sống.
1.5. Quan hệ giữa ý thức pháp luật và pháp luật
Trước hết, ý thức pháp luật là tiền đề trực tiếp của hoạt động xây dựng pháp luật.
Nếu những người trực tiếp chịu trách nhiệm soạn thảo, ban hành luật và công dân những người được tư vấn hoặc được tham gia hoạt động lập pháp - có trình độ cao, tư
duy pháp luật đúng đắn thì sẽ có pháp chế tốt, hoặc ngược lại.
Thứ hai, ý thức pháp luật là nền tảng của việc thực thi pháp luật. Sở dĩ như vậy bởi
nếu mọi chủ thể có tư tưởng pháp luật tiên tiến, có thái độ, tình cảm pháp luật đúng đắn
thì họ sẽ có ý thức chấp hành pháp luật và các cơ quan có thẩm quyền biết áp dụng pháp
luật trong trường hợp cụ thể, phù hợp với yêu cầu của pháp luật, phát huy hết hiệu quả
của pháp luật. Nếu không, các hành vi vi phạm pháp luật sẽ ngày càng gia tăng, kỷ
cương và pháp quyền sẽ bị buông lỏng, và pháp luật sẽ trở nên không hiệu quả.
Thứ ba, pháp luật tác động ngược trở lại ý thức pháp luật. Bản thân một luật được
xây dựng tốt sẽ bao gồm những tư tưởng, quan điểm và nguyên tắc pháp lý tiên tiến của
ý thức pháp luật tiên tiến của xã hội, chủ nghĩa nhân văn, công lý, tự do, bác ái và các

giá trị xã hội cao cả khác, và từ đó sẽ được sử dụng như một biện pháp quản lý bắt buộc
chung. Nó được truyền bá rộng rãi không chỉ thông qua việc phổ biến và giải thích luật,
mà cịn thơng qua việc áp dụng luật. Việc sử dụng và thực hiện đúng pháp luật là phương
tiện hữu hiệu để truyền bá ý thức pháp luật xã hội tiên tiến cho mọi người và nâng cao ý
thức pháp luật của mỗi cá nhân.

2. Liên hệ với ý thức pháp luật của sinh viên hiện nay
2.1. Bàn luận về ý thức pháp luật của sinh viên hiện nay
Trước hết, cần hiểu “sinh viên” là gì. Sinh viên là những người đang trong độ tuổi từ
18 đến 25 tuổi đang học đại học, cao đẳng, trung cấp. Tại đó, họ được dạy những kiến
thức bài bản về một ngành nào đó và chuẩn bị cho cơng việc sau này. Họ được xã hội
công nhận thông qua những tấm bằng đạt được trong quá trình học tập.
6

download by :


Ý thức pháp luật của sinh viên là trình độ hiểu biết, nhận thức của sinh viên đối với

các sự việc, hiện tượng và được biểu hiện ra bên ngoài bằng hành vi, thái độ thông qua
mức độ sử dụng, thi hành và tuân thủ pháp luật.
1.1.1. Biểu hiện của ý thức pháp luật tích cực của sinh viên hiện nay và ý nghĩa của
những biểu hiện đó.
Về cơ bản, sinh viên đại học đã được học và đã hiểu rõ về luật. Đa số sinh viên có ý
thức chấp hành nội quy, quy chế của nhà trường, thực hiện các nội quy và lối sống nơi
cơng cộng. Có thể dễ dàng bắt gặp những biểu hiện rất tích cực của những sinh viên có
ý thức pháp luật. Hầu hết các bạn sinh viên khi tham gia giao thông đều đội mũ bảo

hiểm và chấp hành các tín hiệu của đèn giao thơng. Bên cạnh đó, các bạn sinh viên –
những tấm gương hiện đại và tiến bộ cũng rất tơn trọng và thực hiện đúng luật sở hữu trí
tuệ. Học tập ln phải gắn liền với sự tìm hiểu kiến thức và áp dụng những kiến đó vào
vào bài làm của mình. Đa số sinh viên ln có thói quen trích nguồn tài liệu mình tham
khảo và đăng kí quyền sở hữu logo, sở hữu tên miền… khi tham gia các học phần liên
quan đến sự sáng tạo như nghiên khoa học, khởi nghiệp… Điều đó chứng tỏ, các bạn
sinh viên coi trọng tâm huyết và trí tuệ của người khác mà rộng hơn là tơn trọng pháp
luật.

Ngồi ra, vào đợt bầu cử đại biểu quốc hội khóa xv và bầu cử đại biểu hội đồng
nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 diễn ra vào ngày 23/5/2021 vừa qua cũng được sự
hưởng ứng của rất nhiều các bạn sinh viên. Các bạn đã thực hiện nghiêm túc quyền và
nghĩa vụ cơng dân của mình. Hay trong thời kì đại dịch Covid – 19 diễn biến phức tạp
như hiện nay, rất nhiều các bạn sinh viên đã chấp hành và tuân thủ quy định 5K của bộ y
tế: Khẩu trang - Khử khuẩn – Khoảng cách – Không tập trung – Khai báo y tế” để đảm
bảo an tồn phịng dịch, các bạn sinh viên cũng là những lực lượng đi đầu trong việc
tuyên truyền ý thức phòng dịch và làm công tác hỗ trợ cho những người bị cách ly. Họ
khơng chỉ thực hiện theo chỉ thị của chính phủ, của bộ y tế mà cịn làm cơng tác xã hội
để giúp đỡ cộng đồng.

7

download by :


Hiện nay, các trường học cũng đẩy mạnh tuyên truyền bằng nhiều hình thức như tổ
chức các cuộc thi, các buổi tập huấn để nâng cao ý thức pháp luật cho sinh viên. Ví dụ
như tại trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn – Đại học Quốc gia Hà Nội, các
bạn sinh viên đã hang hái tham gia các cuộc thi và các buổi tập huấn về pháp luật như
cuộc thi “Sáng tạo video, clip tuyên truyền pháp luật trên không gian mạng”, tập huấn
“Kiến thức an tồn giao thơng và kỹ năng lái xe an tồn.”… Không những vậy, các bạn
sinh viên của trường Đại học Nhân văn cũng nhận được rất nhiều giải thưởng cao, điều
đó cho thấy rằng, các bạn sinh viên đã có ý thức pháp luật ngay từ khi ngồi trên ghế nhà
trường.

Ảnh 2: Cuộc thi “Sáng tạo video, clip tuyên truyền pháp luật trên không gian mạng” của
trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn
Nguồn ảnh: Trang page Hành trang Pháp luật – RULE 901

8

download by :


Thơng qua những biểu hiện và ví dụ tích cực nêu trên, có thể thấy rằng, các bạn sinh
viên hơn ai hết là những người trẻ đi đầu trong ý thức pháp luật. Những biểu hiện đó có
vai trị rất lớn, không chỉ đối với các bạn sinh viên mà cịn đối với tồn xã hội. Đối với
cá nhân các bạn sinh viên, việc rèn luyện ý thức pháp luật theo hướng tích cực giúp các
bạn trường thành và sống có nguyên tắc hơn. Ý thức pháp luật cũng là tiền đề cho các
chuẩn mực đạo đức khác, giúp các bạn trở thành một người văn minh, tiến bộ và có nhân
cách tốt đẹp. Khơng những vậy, các bạn cũng sẽ tạo dựng được những mối quan hệ tốt
đẹp và dễ thành cơng hơn trong cuộc sống. Cịn đối với xã hội, biểu hiện tích cực trong ý
thức pháp luật của sinh viên sẽ góp phần giúp xã hội ngày càng phát triển, từ đó hình ảnh
của đất nước trên trường quốc tế cũng trở nên tốt đẹp hơn.
2.1.2. Biểu hiện của ý thức pháp luật tiêu cực của sinh viên hiện nay và tác hại của
những biểu hiện đó.
Bên cạnh những biểu hiện tích cực, vẫn cịn tồn tại một số sinh viên có biểu hiện sai
lệch, thậm chí là trở thành tội phạm nghiêm trọng khiến cả xã hội phải quan tâm, lo lắng.
Theo khảo sát trên 1.211 phạm nhân đã chấp hành xong án phạt tại các trại giam do Bộ
Cơng an quản lý thì có 0,57% là học sinh, sinh viên. Theo thống kê của Viện kiểm sát
nhân dân tối cao, tỷ lệ số học sinh, sinh viên bị truy tố hàng năm trên cả nước ln
chiếm từ 0,54% đến 0,66% số vụ án hình sự. Con số này tuy rất thấp nhưng cũng là một
điều đáng lo ngại. Vì sinh viên là những người trẻ được giáo dục, có trình độ nhận thức
nhất định sẽ có vị trí quan trọng trong xã hội nên càng phải tu dưỡng, làm gương cho thế
hệ trẻ.
Có thể bắt gặp một số các bạn sinh viên chưa có ý thức pháp luật tốt. Một bộ phận
các bạn còn chưa tn thủ luật an tồn giao thơng, họ vẫn cịn chưa đội mũ bảo hiểm, đi
dàn hàng hai, hàng ba…Ví dụ như ở trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn Hà
Nội, có rất nhiều bạn sinh viên trực tiếp sang đường mà không sử dụng cầu vượt, như

vậy rất nguy hiểm cho bản thân các bạn và những người tham gia giao thơng khác. Đã có
trường hợp có bạn sinh viên sang đường như vậy và gặp tai nạn rất thương tâm, vậy mà
vẫn có nhiều bạn chủ quan, không tuân thủ luật giao thông.

9

download by :


Nhiều bạn sinh viên khơng trích tài liệu tham khảo vào bài tập của mình, đạo văn
của người khác, khơng thực hiện đúng luật sở hữu trí tuệ. Một số bạn sinh viên không
tuân thủ thông điệp 5K của bộ y tế, không thực hiện đúng các quy định về cách ly trong
thời kì Covid-19. Họ vẫn cịn tụ tập đông người, cùng nhau đi café, đi chụp ảnh, tổ chức
sinh nhật, một số ít các bạn sinh viên cịn quên đeo khẩu trang khi đi ra ngoài. Những
hành động đó gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cơng tác phịng dịch của chính phủ, ảnh
hưởng đến mọi người xung quanh.
Một số bạn sinh viên cũng chưa hiểu rõ về luật, vẫn cịn mơ hồ các khái niệm về luật.
Họ khơng tham gia các tọa đàm hay các buổi hướng dẫn, vắng mặt tại các buổi học có
học phần liên quan đến pháp luật. Điều đó chứng tỏ họ chưa chú tâm đến pháp luật và
chưa có ý thức trong việc thực hiện pháp luật.
Tất cả những biểu hiện tiêu cực nêu trên đã cho thấy rằng, hiện nay vẫn còn một bộ
phận các bạn sinh viên chưa có ý thức pháp luật. Tình trạng đó gây rất nhiều ảnh hưởng
tiêu cực. Đới với chính bản thân các bạn, các bạn đang coi nhẹ tính mạng của mình và
mọi người xung quanh khi không tham gia giao thông đúng luật, không tuân thủ quy
định cách ly trong thời kỳ dịch bệnh Sars – Cov 2 diễn biến phức tạp. Bên cạnh đó, các
bạn cũng đang làm hình ảnh của mình trở nên xấu đi trong mắt mọi người xung quanh,
và bản thân các bạn cũng dần trở thành người khơng có kỷ luật, sống buông thả. Rộng
hơn là đối với xã hội, những bạn sinh viên có biểu hiện tiêu cực như vậy sẽ làm ảnh
hưởng đến hình ảnh của đất nước, gây tổn hại đến trật tự an toàn xã hội.
2.2. Các biện pháp nâng cao ý thức pháp luật cho sinh viên hiện nay

Đầu tiên là nâng cao nhận thức của sinh viên đại học và cập nhật tư tưởng giáo dục,
giáo dục pháp luật. Các trường cao đẳng, đại học cần có nhận thức tồn diện, đúng đắn
và tích cực hơn về thực trạng và vai trị của việc giáo dục pháp luật cho sinh viên. Bộ
Giáo dục và Đào tạo và các bộ, ngành liên quan tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức,
làm tốt công tác giáo dục pháp luật cho sinh viên đại học.
Thứ hai là hoàn thiện luật giáo dục pháp luật cho sinh viên đại học. Các cơ quan
chức năng của quốc gia, đặc biệt là Bộ Giáo dục và Đào tạo cần quy định trong tất cả
10

download by :


các chương trình đào tạo đại học, mơn phổ thơng luật phải được giảng dạy trong chương
trình chính khóa với thời lượng 60 giờ. Thời lượng tối thiểu là 45 giờ để sinh viên có
nhiều cơ hội tiếp cận với pháp luật.
Thứ ba là chuẩn hóa nội dung, dự án và khóa học giảng dạy pháp luật chính thống.
Nội dung giảng dạy các môn học liên quan đến pháp luật cần có sự thống nhất giữa lý
luận và thực tiễn, có tính liên tục.
Thứ tư là đổi mới phương pháp dạy và học pháp luật các mơn học chính khóa. Để
cập nhật kế hoạch đào tạo theo hướng giảm số giờ học lý thuyết và tăng số giờ thảo luận,
tự học của sinh viên, các trường đại học cần thay đổi căn bản phương thức đào tạo và
thực hiện đào tạo theo hình thức tín chỉ.
Thứ năm là xây dựng đề án giáo dục pháp luật ngoại khóa và đổi mới hình thức tổ
chức hoạt động giáo dục pháp luật ngoại khóa. Giáo dục pháp luật ngoại khóa có tác
dụng hỗ trợ đắc lực cho hoạt động dạy học chính khóa, cập nhật thơng tin kịp thời, tác
động trực tiếp đến tình cảm, thái độ của học sinh. Các dự án giáo dục pháp luật ngoài giờ
lên lớp cần tổ chức các buổi báo cáo chuyên đề, tham gia thi tìm hiểu pháp luật, lồng
ghép pháp luật vào các hoạt động văn hóa, văn nghệ và các hình thức hoạt động khác để
học sinh tự giác tham gia giữ gìn trật tự an toàn xã hội.
Thứ sáu là nâng cao chất lượng giảng viên pháp lý tại các trường đại học, cao đẳng.

Giảng viên luật cần được đào tạo bài bản về chuyên môn, nghiệp vụ và phương pháp
giảng dạy; bảo đảm tài liệu, trang thiết bị, cơ sở vật chất và kinh phí cho hoạt động giáo
dục pháp luật của sinh viên đại học.
Cuối cùng là tăng cường xã hội hóa hoạt động giáo dục pháp luật cho sinh viên đại
học. Giáo dục pháp luật cho sinh viên đại học là cơng việc chính của các trường đại học,
đặc biệt là giảng viên, cũng như trách nhiệm của các sở giáo dục và các ngành liên quan.
Các cấp ngành có trách nhiệm tổ chức hỗ trợ, giúp đỡ trong phạm vi nhiệm vụ của mình
để tạo điều kiện cho việc giáo dục pháp luật cho sinh viên.

11

download by :


[KẾT LUẬN]
Qua những tìm hiểu về ý thức pháp luật và liên hệ với ý thức pháp luật củ sinh viên
hiện nay, có thể nhận thấy ý thức pháp luật là một yếu tố rất quan trọng và cần thiết
trong sự phát triển của mỗi quốc gia, trong đó có Việt Nam. Bên cạnh đó, vai trị của ý
thức pháp luật trong sinh viên cũng là một vấn đề đáng quan tâm. Là sinh viên năm hai
đại học, bản thân em nhận thấy rằng mình cần phải cố gắng nhiều hơn nữa, không chỉ
trau dồi về mặt kiến thức mà cịn phải hồn thiện ý thức pháp luật của bản thân để có thể
góp phần giúp đất nước phát triển và văn minh hơn.

12

download by :


TRÍCH DẪN TÀI LIỆU THAM KHẢO
Nguyễn Cửu Việt (2000). Giáo trình Nhà nước và Pháp luật đại cương. Đại học Quốc

gia Hà Nội.
Phùng Thị Lan Anh (2013). Ý thức Pháp luật của học sinh, sinh viên ở tỉnh Phú Thọ.
Luận văn Thạc sĩ Luật học. Khoa Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội.
Nguyễn Thị Như Quỳnh (2009). Ý thức pháp luật và hoạt động tuyên truyền phổ biến
giáo dục pháp luật ở nƣớc ta hiện nay. Luận văn Thạc sĩ ngành: Lý luận và lịch sử nhà
nước và pháp luật. Khoa Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội.
Nguyễn Chí Đơng (2019). Ý thức Pháp luật và vấn đề giáo dục ý thức Pháp luật cho
sinh viên tỉnh Quảng Ninh hiện nay. Luận án Tiến sĩ Triết học. Học viện Khoa học Xã
hội - Viện Hàn Lâm Khoa học Xã hội Việt Nam, Hà Nội.
Vũ Thị Hồng Vân (2019). Một số giải pháp nâng cao ý thức pháp luật của sinh viên
Trường Đại học Cơng nghiệp Hà Nội. Trích xuất từ: , xem ngày 21/12/2021.

13

download by :