Xây dựng tiêu chuẩn đánh giá sức mạnh tốc độ cho nam VĐV câu lạc bộ Taekwondo lứa tuổi 15-16 Trung tâm Văn hóa, Thể thao và Du lịch huyện Yên Mỹ - tỉnh Hưng Yên

Thể thao thành tích cao

XÂY DỰNG TIÊU CHUẨN ĐÁNH GIÁ SỨC MẠNH TỐC
ĐỘ CHO NAM VĐV CÂU LẠC BỘ TAEKWONDO LỨA
TUỔI 15-16 TRUNG TÂM VĂN HÓA, THỂ THAO VÀ DU
LỊCH HUYỆN YÊN MỸ - TỈNH HƯNG YÊN
Phùng Mạnh Cường, 2CN. Trần Văn Dũng
1Trường ĐH Sư phạm TDTT Hà Nội,
2TT Văn hóa, TT và Du lịch huyện Yên Mỹ - Hưng n
1TS.

Tóm tắt: Q trình nghiên cứu, tác giả đã lựa chọn được 9 test để sử dụng kiểm tra - đánh giá
SMTĐ cho đối tượng nghiên cứu. Xây dựng được được bảng tiêu chuẩn phân loại, bảng điểm tổng
hợp và tiêu chuẩn tổng hợp trong đánh giá sức bền chuyên môn cho nam vận động viên võ
Taekwondo lứa tuổi 15-16 Trung tâm Văn hóa, Thể thao và Du lịch huyện Yên Mỹ - Hưng Yên.
Từ khóa: Tiêu chuẩn, sức mạnh tốc độ, nam VĐV, Taekwondo, lứa tuổi 15-16.
Abstract: During the research process, the author has selected 9 tests to use to test - evaluate the
brain power for the research object. Developed classification standards, synthetic scorecards and
general standards in assessing professional endurance for male Taekwondo athletes aged 15-16, Yen
District Culture, Sports and Tourism Center My - Hung Yen.
Key words: Standard, speed power, Male Athlete, Taekwondo, ages 15-16.

1. ĐẶT VẤN ĐỀ
Ngày nay, trước yêu cầu cao của quá trình đào tạo VĐV đòi hỏi bên cạnh các bài tập phát
triển tố chất thể lực, phải đặc biệt chú ý tới những bài tập nhằm phát triển tố chất thể lực chuyên
môn ưu thế, đặc biệt là sức mạnh tốc độ. Trong đó, tố chất sức mạnh tốc độ có ý nghĩa quyết
định nó là cơ sở, là tiền đề phát huy tối đa khả năng làm việc của các cơ quan chức phận và các
tố chất vận động khác, phù hợp với đặc điểm của từng môn thể thao, tạo điều kiện thuận lợi cho
tập luyện và thi đấu, đảm bảo hiệu quả sử dụng kỹ - chiến thuật, phát huy sức mạnh và uy lực
của các đòn đánh trong suốt thời gian thi đấu.
Qua khảo sát sơ bộ các VĐV Taekwondo nhận thấy, trình độ chuẩn bị thể lực của các VĐV

còn hạn chế đặc biệt là tố chất sức mạnh tốc độ. Do vậy, vấn đề đặt ra là cần có những bài tập
phát triển tố chất thể lực nhằm bổ sung kịp thời, cho q trình huấn luyện góp phần nâng cao tố
chất thể lực nói chung và sức mạnh tốc độ nói riêng cho các VĐV.
Để đánh giá sự phát triển sức mạnh tốc độ cho vận động viên võ Taekwondo, góp phần nâng
cao chất lượng huấn luyện môn võ Taekwondo cho vận động viên võ Taekwondo của Trung tâm
Văn hóa, Thể thao và Du lịch huyện Yên Mỹ - Hưng Yên. Đề tài tiến hành nghiên cứu xây dựng
tiêu chuẩn đánh giá sức mạnh tốc độ cho nam vận động viên võ Taekwondo lứa tuổi 15-16
Trung tâm Văn hóa, Thể thao và Du lịch huyện Yên Mỹ - Hưng Yên.
Các phương pháp nghiên cứu đã được sử dụng gồm: Phương pháp phân tích tổng hợp tài liệu;
phương pháp phỏng vấn tọa đàm; phương pháp Kiểm tra sư phạm; Phương pháp toán học thống kê.
2. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ BÀN LUẬN
2.1. Nghiên cứu lựa chọn test và xây dựng tiêu chuẩn đánh giá sức mạnh tốc độ cho nam
VĐV Taekwon-do lứa tuổi 15 - 16 trung tâm Văn hóa, Thể thao và Du lịch huyện Yên Mỹ tỉnh Hưng Yên
Quá trình lựa chọn các test đánh giá phải tuân thủ theo 3 nguyên tắc sau:
Nguyên tắc 1: Các bài test lựa chọn phải đánh giá toàn diện về thể lực, tâm lý, kỹ chiến thuật.
PROCEEDINGS OF INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE 11/2021

127


Thể thao thành tích cao

Nguyên tắc 2: Việc lựa chọn các test/ chỉ số phải đảm bảo độ tin cậy thông tin cần thiết của
đối tượng nghiên cứu.
Nguyên tắc 3: Các test/ chỉ số lựa chọn phải có tiêu chuẩn đánh giá cụ thể, có hình thức tổ
chức đơn giản phù hợp điều kiện thực tiễn của công tác huấn luyện Taekwon-do.
Qua quá trình tìm hiểu, thu thập tổng hợp, phân tích tài liệu chun mơn của các tác giả trong
và ngồi nước, đồng thời qua tham khảo, tìm hiểu thực trạng công tác huấn luyện tại các trung
tâm, các CLB võ Taekwondo trong nước và qua phỏng vấn các chuyên gia, HLV, giảng viên đề tài
đã lựa chọn được 09 test đánh giá SMTĐ cho đối tượng nghiên cứu: Bật xa (cm); Gập bụng 30

giây (lần); Chạy 30m xuất phát cao (s); Di chuyển đá ngang sang hai bên trong 15s (số lần); Đá
vòng cầu vào 2 đích 15s (số lần); Đá trước hai chân liên tục vào đích trong 15s (số lần); Đá tống
sau kết hợp di chuyển 15s (số lần); Đá vòng cầu chân trước vào đích trong 15s (số lần); Phản xạ
đơn (ms). Đây là các test được đa số các ý kiến lựa chọn và đều xếp chúng ở mức độ quan trọng.
Đề tài tiến hành xác định hệ số tương quan giữa thành tích của 9 test trên với hiệu suất thi đấu của
đối tượng nghiên cứu và xác định độ tin cậy các test qua kiểm tra 2 lần trong điều kiện quy trình,
quy phạm như nhau. Kết quả cho thấy, cả 09 test này đều đảm bảo đủ tính thông báo và độ tin
cậy thống kê cần thiết để sử dụng kiểm tra - đánh giá sức mạnh tốc độ cho nam VĐV Taekwondo lứa tuổi 15 - 16 trung tâm Văn hóa, Thể thao và Du lịch huyện Yên Mỹ - tỉnh Hưng Yên.
2.2. Xây dựng tiêu chuẩn đánh giá SMTĐ cho nam VĐV lứa tuổi 15 - 16 Teakwon-do
trung tâm Văn hóa, TDTT và Du lịch huyện Yên Mỹ, Hưng Yên
Để có căn cứ xây dựng tiêu chuẩn đánh giá sức mạnh tốc độ trong Teakwon-do cho đối tượng
nghiên cứu, đề tài tiến hành kiểm tra và so sánh kết quả lập test của VĐV thuộc 2 nhóm tuổi 15
và 16. Nếu kết quả kiểm tra các test của 2 nhóm tuổi khơng có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê,
chúng tôi sẽ xây dựng chung 1 tiêu chuẩn đánh giá cho 2 nhóm tuổi. Nếu kết quả kiểm tra các
test của 2 nhóm có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê, chúng tôi sẽ tiến hành xây dựng tiêu chuẩn
đánh giá riêng cho mỗi nhóm tuổi. Kết quả kiểm tra so sánh ở các chỉ tiêu, các test được trình
bày ở bảng 1.
Bảng 1: So sánh kết quả kiểm tra các test đánh giá SMTĐ theo lứa tuổi của nam VĐV
Teakwon-do lứa tuổi 15-16 Trung tâm Văn hóa, TDTT và Du lịch
huyện Yên Mỹ, Hưng Yên
Lứa tuổi 15
Lứa tuổi 16
T
(n=20)
(n=25)
T
Test
P
T
Cv

Cv
x 
x 
1. Bật xa (cm)
203.858.90 4.37 210.549.29 4.41 2.934 <0.05
2. Gập bụng 30 giây (lần).
9.20
8.59 6.688 <0.05
151.38
171.46
3. Chạy 30m xuất phát cao (s).
5.690.33 5.79 5.570.35
6.28 4.014 <0.05
Di chuyển đá ngang sang hai
4.
9.87
7.70 5.289 <0.05
80.79
100.77
bên trong 15s (số lần)
Đá vòng cầu vào 2 đích 15s
5.
7.44
7.09 4.179 <0.05
90.67
110.78
(số lần)
Đá trước hai chân liên tục
6.
8.92

7.85 5.802 <0.05
121.07
131.02
vào đích trong 15s (số lần)
Đá tống sau kết hợp di
7.
8.71
7.87 5.839 <0.05
70.61
8 0.63
chuyển 15s (số lần)
Đá vòng cầu chân trước vào
8.
9.83
7.36 4.770 <0.05
121.18
141.03
đích trong 15s (số lần)
9. Phản xạ đơn (ms).
212.5411.19 5.26 208.3511.51 5.52 5.569 <0.05
PROCEEDINGS OF INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE 11/2021

128


Thể thao thành tích cao

Từ kết quả nghiên cứu được trình bày trên bảng 3.1 đã cho thấy, Kết quả kiểm tra test có sự
khác biệt giữa lứa tuổi 15 và 16 ở tất cả các test, sự khác biệt có ý nghĩa ở ngưỡng xác xuất
p<0.05. Hệ số biến sai Cv ở hầu hết các chỉ tiêu nghiên cứu <10%, điều đó chứng tỏ kết quả

kiểm tra thực trạng của vận động viên Taekwondo ở cả hai lứa tuổi là khá tập trung, khá đồng
đều.
Như vậy, từ phân tích ở trên cho thấy kết quả của hệ thống các chỉ tiêu, các test đánh giá sức
mạnh tốc độ trong Teakwon-do là có sự khác biệt đáng kể ở lứa tuổi 15 so với lứa tuổi 16 của nam
VĐV Teakwon-do Trung tâm Văn hóa, TDTT và Du lịch huyện Yên Mỹ, Hưng n. Điều đó địi
hỏi chúng tơi khơng thể xây dựng một thang điểm đánh giá chung cho cả 2 lứa tuổi, mà phải xây
dựng các tiêu chuẩn riêng lẻ cho từng lứa tuổi của đối tượng nghiên cứu và theo từng chỉ tiêu để
làm cơ sở đánh giá sức mạnh tốc độ cho nam VĐV Teakwon-do Trung tâm Văn hóa, TDTT và
Du lịch huyện Yên Mỹ, Hưng Yên lứa tuổi 15-16.
Tiêu chuẩn phân loại theo từng nội dung đánh giá sức mạnh tốc độ cho đối tượng nghiên
cứu
Để đánh giá sự phát triển của từng chỉ tiêu bằng sự phân loại hoặc bằng cách tính điểm theo
thang độ C, trước hết chúng tơi đã kiểm tra tính phân bố chuẩn của các số liệu khảo sát ở từng chỉ
tiêu và thấy rằng chúng đều được phân bố gần chuẩn.
Từ kết quả trên đề tài tiến hành phân loại từng chỉ tiêu, test đánh giá sức mạnh tốc độ nam VĐV
Teakwon-do trẻ lứa tuổi 15 - 16 thành 5 mức: Tốt, khá, Trung bình, yếu, kém theo quy tắc 2 xích ma
như sau: Tốt: > x + 2; Khá: Từ x + 1 đến x + 2; Trung bình: Từ x - 1 đến x + 1; Yếu: Từ
x - 1 đến x - 2; Kém: < x - 2
Với những test mà kết quả lập test với số đo càng nhỏ càng tốt thì 5 mức kể trên sẽ xếp theo
hướng ngược lại. Kết quả tính toán được trình bày thành các bảng tiêu chuẩn phân loại các chỉ
tiêu, các test đánh giá sức mạnh tốc độ cho từng lứa tuổi 14 và lứa tuổi 15 của đối tượng nghiên
cứu. Kết quả thu được như trình bày ở bảng 2 và 3.
Bảng 2. Tiêu chuẩn đánh giá tổng hợp tố chất sức mạnh tốc độ của nam VĐV Teakwondo lứa tuổi 15
Phân loại
TT
Chỉ tiêu, test
Kém
Yếu
T. bình
Khá

Tốt
1 Bật xa (cm)
<181.99 182.00-192.99 193.00-203.40 203.41-213.10 >213.11
2
3
4
5
6
7
8
9

Gập bụng 30 giây (lần)
Chạy 30m XFC (s)
Di chuyển đá ngang sang
hai bên trong 15s (số lần)
Đá vòng cầu vào 2 đích
15s (số lần)
Đá trước hai chân liên tục
vào đích trong 15s (số lần)
Đá tống sau kết hợp di
chuyển 15s (số lần)
Đá vòng cầu chân trước
vào đích trong 15s (số lần)
Phản xạ đơn (ms).

<14
>6.22

14-15

6.22-5.57

16-18
5.56-5.10

19-20
5.09-4.79

>20
<4.79

<5

5-6

7-8

9-10

>10

<6

6-7

8-9

10-11

>11

<9

9-10

11-12

13-14

>14

<4

4-5

6-7

8-9

>9

<10

10-11

12-13

14-15

>15

>231.38 231.38-222.15 222.14-203.68 203.67-194.43 <194.43

PROCEEDINGS OF INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE 11/2021

129


Thể thao thành tích cao

Bảng 3. Tiêu chuẩn đánh giá tổng hợp tố chất sức mạnh tốc độ của nam VĐV Teakwondo lứa tuổi 16
Phân loại
TT
Chỉ tiêu, test
Kém
Yếu
T. bình
Khá
Tốt
1 Bật xa (cm).
2 Gập bụng 30 giây (lần).
3 Chạy 30m xuất phát cao (s).
4
5
6
7
8

Di chuyển đá ngang sang hai
bên trong 15s (số lần)

Đá vòng cầu vào 2 đích 15s
(số lần)
Đá trước hai chân liên tục
vào đích trong 15s (số lần)
Đá tống sau kết hợp di
chuyển 15s (số lần)
Đá vòng cầu chân trước vào
đích trong 15s (số lần)

9 Phản xạ đơn (ms).

<186.99 187.00-197.99 198.00-208.40 208.41-218.10 >218.11
<16

16-17

18-20

21-22

>22

>6.07

6.07-5.37

5.36-4.90

4.89-4.59

<4.59

<7

7-8

9-10

11-12

>12

<8

8-9

10-11

12-13

>13

<10

10-11

12-13

14-15

>15

<5

5-6

7-8

9-10

>10

<11

11-12

13-14

15-16

>16

>221.38 221.38-212.15 212.14-193.68 193.67-184.43 <184.43

Xây dựng bảng điểm đánh giá SMTĐ cho nam VĐV Taekwondo lứa tuổi 15-16
Các bảng tiêu chuẩn phân loại đề tài đã xây dựng cho phép đánh giá từng chỉ tiêu cụ thể,
nhưng khi đánh giá tổng hợp thì các bảng phân loại đó cịn bị hạn chế bởi mỗi chỉ tiêu có đơn vị
đo lường khác nhau. Để giải quyết được vấn đề này, đề tài đã qui đổi theo đơn vị đo lường trung
gian theo thang độ C: C=5+2Z. Kết quả được trình bày tại bảng 4 và 5.

PROCEEDINGS OF INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE 11/2021

130


Thể thao thành tích cao

Bảng 4: Bảng điểm tổng hợp đánh giá tố chất sức mạnh tốc độ của nam VĐV Teakwon-do trẻ lứa tuổi 15
Điểm
Chỉ tiêu, test
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
Bật xa (cm).
218.39
213.12
208.66
203.41
198.92
188.18
183.00
178.75
173.87

193.00
Gập bụng 30 giây (lần).
22
21
20
19
17
15
14
13
12
16
Chạy 30m xuất phát cao (s).
4.49
4.59
4.79
5.09
5.26
5.86
6.16
6.46
6.76
5.56
Di chuyển đá ngang sang hai bên trong 15s
12
11
10
9
8
6

5
4
3
7
(số lần)
Đá vòng cầu vào 2 đích 15s (số lần)
13
12
11
10
9
7
6
5
4
8
Đá trước hai chân liên tục vào đích trong 15s
16
15
14
13
12
10
9
8
7
11
(số lần)
Đá tống sau kết hợp di chuyển 15s (số lần)
11

10
9
8
7
5
4
3
2
6
Đá vòng cầu chân trước vào đích trong 15s
17
16
15
14
13
11
10
9
8
12
(số lần)
Phản xạ đơn (ms).
189.81
194.42
199.05
203.67
212.29
226.52
231.38
236.76

241.38
222.14
Bảng 5. Bảng điểm tổng hợp đánh giá tố chất sức mạnh tốc độ của nam VĐV Teakwon-do trẻ lứa tuổi 15.
Điểm
Chỉ tiêu, test
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
Bật xa (cm).
223.96
218.82
213.68
208.41
203.88
193.56
188.00
183.26
178.55
198.00
Gập bụng 30 giây (lần).
24
23
22

21
19
17
16
15
14
18
Chạy 30m xuất phát cao (s).
4.29
4.39
4.59
4.89
5.06
5.66
5.96
6.26
6.56
5.36
Di chuyển đá ngang sang hai bên trong 15s
14
13
12
11
10
8
7
6
5
9
(số lần)

Đá vòng cầu vào 2 đích 15s (số lần)
15
14
13
12
11
9
8
7
6
10
Đá trước hai chân liên tục vào đích trong 15s
17
16
15
14
13
11
10
9
8
12
(số lần)
Đá tống sau kết hợp di chuyển 15s (số lần)
12
11
10
9
8
6

5
4
3
7
Đá vòng cầu chân trước vào đích trong 15s
18
17
16
15
14
12
11
10
9
13
(số lần)
Phản xạ đơn (ms).
178.68
183.44
188.88
193.67
202.46
217.22
221.38 226.56
231.16
212.14

PROCEEDINGS OF INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE 11/2021

131

Thể thao thành tích cao

Các test đánh giá SMTĐ của nam VĐV Teakwon-do lứa tuổi 15-16 Trung tâm Văn hóa,
TDTT và Du lịch huyện Yên Mỹ có 09 test tổng điểm tối đa là 90 điểm theo thang điểm 10
(thang độ C). Để xây dựng tiêu chuẩn tổng hợp đánh giá SMTĐ căn cứ vào quy ước như trên,
xác định ranh giới trên, ranh giới dưới ở các mức phân loại đánh giá tổng hợp. Kết quả thu được
trình bày ở bảng 6.
Bảng 6. Tiêu chuẩn đánh giá xếp loại tổng hợp SMTĐ cho nam VĐV Teakwon-do lứa
tuổi 15-16 Trung tâm Văn hóa, TDTT và Du lịch huyện Yên Mỹ, Hưng Yên
Tổng điểm
Xếp loại
Điểm từng Test
(tổng điểm tối đa là 90)
≥9
≥81.00
Tốt
7 – cận 9
63.00 – 89.00
Khá
5 – cận 7
45.00 – 69.00
Trung bình
3 – cận 5
27.00 – 49.00
Yếu
<3
< 27.00
Kém

Tuy nhiên, để đạt được tổng điểm cuối cùng, không nhất thiết phải đạt được số điểm như ở
từng tiêu chuẩn của từng chỉ tiêu, test - nghĩa là có thể lấy điểm đạt được của test này bù cho test
khác, miễn là tổng điểm đạt được phải nằm trong khoảng xác định của các chỉ tiêu nhưng khơng
có q 5 nội dung nằm ở mức độ yếu và kém, đặc biệt là các yếu tố về thể lực và kỹ thuật.
3. KẾT LUẬN
Kết quả nghiên cứu đã lựa chọn được 9 test, cả 09 test này đều đảm bảo đủ tính thơng báo và
độ tin cậy thống kê cần thiết để sử dụng kiểm tra - đánh giá SMTĐ cho đối tượng nghiên cứu.
xây dựng được 02 bảng tiêu chuẩn phân loại, 02 bảng điểm tổng hợp và 01 tiêu chuẩn tổng hợp
trong đánh giá SMTĐ của nam VĐV Teakwon-do lứa tuổi 15-16 Trung tâm Văn hóa, TDTT và
Du lịch huyện Yên Mỹ. Hệ thống các tiêu chuẩn xây dựng đã thể hiện tính phù hợp và hiệu quả
cao trong thực tiễn công tác huấn luyện đánh giá sức mạnh tốc độ cho môn võ Taekwondo.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Harre D (1996), Học thuyết huấn luyện, Dịch: Trương Anh Tuấn, Bùi Thế Hiển, NXB
TDTT, Hà Nội.
2. Chaeles A. Stepan (2000), Hướng dẫn tập luyện Taekwondo bằng hình ảnh, Nxb Mỹ thuật
Hà Nội
3. Trương Ngọc Để (2009), “Xây dựng tiêu chuẩn tuyển chọn VĐV môn Taekwondo ở các
giai đoạn huấn luyện”, đề tài cấp thành phố
4. Lê Nguyệt Nga (2009), “Nghiên cứu đặc điểm tâm lý VĐV Taekwondo TP.HCM”, đề tài
cấp thành phố.
5. Vũ Xuân Thành (2010), Nghiên cứu hệ thống bài tập phát triển sức mạnh tốc độ cho người
tập TDTT lứa tuổi 14-16 của nam (lấy dẫn chứng ở môn Taekwondo), Luận án tiến sĩ giáo dục
học.
Nguồn bài báo: Bài báo được trích từ đề tài nghiên cứu khoa học: “Nghiên cứu một số bài
tập phát triển sức mạnh tốc độ cho nam võ sinh câu lạc bộ Taekwon-do lứa tuổi 15 - 16 trung
tâm Văn hóa, Thể thao và Du lịch huyện Yên Mỹ - tỉnh Hưng Yên”. Đề tài luận văn cao học,
trường Đại học sư phạm TDTT Hà Nội, dự kiến bảo vệ 12/2021.

PROCEEDINGS OF INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE 11/2021

132