Lựa chọn bài tập phát triển thể lực chuyên môn cho nam sinh viên chuyên ngành bóng đá K46 trường Đại học Sư phạm Thể dục Thể thao Hà Nội

Giáo dục thể chất và thể thao trường học

LỰA CHON BÀI TẬP PHÁT TRIỂN THỂ LỰC CHUYÊN
MÔN CHO NAM SINH VIÊN CHUYÊN NGÀNH BÓNG
ĐÁ K46 TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THỂ DỤC THỂ
THAO HÀ NỘI
TS. Trần Ngọc Minh, TS. Vũ Quốc Huy - Trường Đại học Sư phạm TDTT Hà Nội
Tóm tắt: Nghiên cứu đã lựa chọn được 21 bài tập phát triển thể lực chuyên môn cho nam sinh
viên chuyên ngành bóng đá năm K46 trường Đại học Sư phạm TDTT Hà Nội. Qua 8 tháng thực
nghiệm sư phạm bài tập mà đề tài lựa chon tỏ rõ hiệu quả trong việc phát triển thể lực cho chuyên
môn đối tượng nghiên cứu.

Từ khóa: Bài tập, phát triển, thể lực chun mơn, bóng đá, sinh viên, chun ngành,
Đại học.
Abstract: The research has selected 21 exercises to develop professional physical strength for
first-year male football majors at Hanoi University of Sports and Education. After 8 months of
pedagogical experimentation, the selected exercise is clearly effective in developing professional
fitness for first-year male football students at Hanoi University of Sports and Education.
Keywords: Exercise, develop, professional fitness, soccer, student, specialized, university.

1. ĐẶT VẤN ĐỀ
Qua thực tiễn cơng tác giảng dạy và huấn luyện bóng đá tại trường Đại học Sư phạm TDTT
Hà Nội, chúng tôi nhận thấy thể lực chun mơn của sinh viên cịn yếu được thể hiện qua những
động tác chạy tốc độ, nước rút, dẫn bóng, đá bóng, tranh cướp bóng... Trong quá trình giảng dạy
và huấn luyện chúng tơi đã tiến hành nhiều phương pháp, sử dụng các bài tập nhằm phát triển thể
lực chun mơn cho sinh viên chun ngành bóng đá. Tuy nhiên việc sử dụng các bài tập chưa
được tiến hành đồng bộ, thiếu cơ sở khoa học và chưa được kiểm nghiệm, đánh giá cho nên hiệu
quả đạt được chưa cao làm ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo của nhà trường. Do đó, nghiên cứu
các bài tập phát triển thể lực chuyên môn cho nam sinh viên chuyên ngành bóng đá trường Đại
học Sư phạm TDTT Hà Nội để ứng dụng vào thực tiễn giảng dạy và huấn luyện là rất cần thiết
trong giai đoạn hiện nay.

Trong q trình nghiên cứu, chúng tơi đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu khoa học sau:
phân tích và tổng hợp tài liệu, phỏng vấn - toạ đàm, quan sát sư phạm, kiểm tra sư phạm, thực
nghiệm sư phạm và toán học thống kê.
2. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ BÀN LUẬN
2.1. Lựa chọn bài tập phát triển thể lực chuyên mơn cho nam sinh viên chun ngành
bóng đá K46 trường Đại học Sư phạm TDTT Hà Nội
Qua tham khảo các tài liệu chung và chuyên môn của các tác giả trong và ngồi nước có liên
quan đến vấn đề nghiên cứu, qua khảo sát công tác giảng dạy, huấn luyện VĐV bóng đá tại các
Trung tâm thể thao, các trường Đại học có đào tạo sinh viên chuyên ngành bóng đá, chúng tôi đã
lựa chọn được 32 bài tập chuyên môn ứng dụng trong giảng dạy, huấn luyện phát triển sức
nhanh cho nam sinh viên chuyên sâu bóng đá trường Đại học Sư Phạm TDTT Hà Nội.

PROCEEDINGS OF INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE 11/2021

285


Giáo dục thể chất và thể thao trường học

Với mục đích xác định cơ sở thực tiễn của việc lựa chọn bài tập ứng dụng trong giảng dạy,
huấn luyện phát triển thể lực chuyên môn cho đối tượng nghiên cứu, đề tài tiến hành phỏng vấn
33 huấn luyện viên, chuyên gia, các giáo viên hiện đang công tác giảng dạy - huấn luyện mơn
bóng đá. Kết quả được trình bày tại bảng 1.
Bảng 1. Kết quả phỏng vấn lựa chọn bài tập phát triển thể lực chuyên môn cho nam sinh
viên chuyên ngành bóng đá K46 trường Đại học Sư phạm TDTT Hà Nội (n=33)
Kết quả phỏng vấn
TT
Bài tập
Đồng ý
Tỷ lệ %

Nhóm bài tập cá nhân
BT 1
Chạy 30m XPC
13
53
BT 2
Dẫn bóng tổng hợp
32
97
BT 3
Dẫn bóng tốc độ tối đa 15m
11
45
BT 4
Dẫn bóng luồn cọc đập bảng sút cầu mơn
33
100
BT 5
Dẫn bóng luồn cọc 25m
10
42
BT 6
Dẫn bóng zíc zắc
30
91
BT 7
Di chuyển kết hợp với đá bóng vào mục tiêu
28
85
BT 8

Dẫn bóng tốc độ cao sút cầu mơn 20m
12
48
BT 9
Dẫn bóng luồn cọc sút cầu mơn 30m
26
79
BT 10
Chạy 30m ziczắc
31
94
BT 11
Sút bóng 3,4 bước đà
25
76
BT 12
Tâng bóng di chuyển theo hiệu lệnh
27
82
BT 13
Chạy tốc độ cao đánh đầu
14
60
BT 14
Chạy biến tốc
24
73
Nhóm bài tập phối hợp nhóm
Hai người một bóng vừa di chuyển vừa chuyền bóng cho
BT 15

13
53
nhau
Dẫn bóng động tác giả qua người sút cầu mơn 5 quả
BT 16
33
100
liên tục
BT 17
Dẫn bóng qua người sút cầu môn ở cự ly 10m
31
94
BT 18
Hai người tranh cướp bóng sút cầu mơn
30
91
BT 19
Phối hợp lật cánh đánh đầu
11
45
BT 20
Bài tập phối hợp tâng bóng nhận bóng
29
88
BT 21
Di chuyển chọn điểm rơi của bóng
27
82
BT 22
Phối hợp tấn công nhanh giữa 3 tiền đạo và 2 hậu vệ

10
42
BT 23
Phối hợp đánh đầu giữa 2 người
28
85
BT 24
Phối hợp tung bóng quay chạy nhận bóng
26
79
Các bài tập trị chơi và thi đấu
BT 25
Người thừa thứ ba
29
88
BT 26
Hoàng anh-hoàng yến
10
42
BT 27
Trị chơi đuổi bắt theo tín hiệu
30
91
BT 28
Cua đá bóng
12
48
BT 29
Thi đấu 4 cầu môn nhỏ
32

97
BT 30
Chạy 5 lần x 30m
10
42
BT 31
Thi đấu chuyền bóng ghi bàn bằng đầu
29
88
BT 32
Thi đấu cầu môn
31
94
Kết quả bảng 1 cho thấy, chúng tôi lựa chọn 21 bài tập được HLV, các nhà chuyên mơn và
các thầy cơ giáo ưu tiên sử dụng (có tỷ lệ đồng ý từ 70% trở lên), để đưa vào nghiên cứu áp dụng

PROCEEDINGS OF INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE 11/2021

286


Giáo dục thể chất và thể thao trường học

trong quá trình giảng dạy, huấn luyện phát triển thể lực chuyên mơn cho nam sinh viên chun
ngành bóng đá K46 trường Đại học Sư phạm TDTT Hà Nội.
2.2. Lựa chọn các test kiểm tra, đánh giá thể lực chuyên môn cho đối tượng nghiên cứu.
Qua tổng hợp các tài liệu có liên quan tới huấn luyện nói chung, thực tiễn cơng tác giảng dạy
mơn bóng đá cho nam sinh viên chun ngành bóng đá trường Đại học Sư phạm TDTT Hà Nội
nói riêng ở mỗi học kỳ, đồng thời tiến hành phỏng vấn 33 giáo viên, HLV và các chuyên gia,
kiểm tra độ tin cậy và tính thơng báo bằng phương pháp re-test. Kết quả chúng tôi đã lựa chọn

được 7 test dùng đảm bảo độ tin cậy và tính thông báo để đánh giá thể lực chuyên môn cho đối
tượng nghiên cứu gồm: 1.Tâng bóng (số lần); 2. Ném biên (m); 3. Đá xa (m); 4. Sút bóng cầu
mơn (quả); 5. Dẫn bóng sút cầu mơn (điểm); 6.Tâng bóng 30m (lỗi); 7.Đá lịng bóng chết 10
quả (quả);
Sau khi phỏng vấn lựa chọn được 7 test đánh giá thể lực chuyên mơn cho nam sinh viên
chun ngành bóng đá K46, để có cơ sơ khoa học trong việc phân bổ các test trong việc đánh
giá thể lực chuyên môn theo từng học phần, căn cứ vào chương trình đào tạo sinh viên chuyên
ngành bóng đá trường Đại học Sư phạm TDTT Hà Nội đề tài tiến hành phỏng vấn các giảng
viên bộ mơn bóng đá trường Đại học Sư phạm TDTT Hà Nội để phân chia các test theo từng
học phần trong việc đánh giá thể lực chuyên môn cho nam sinh viên chuyên ngành bóng đá
K46. Kết quả thu được:
Học phần 1 sử dụng 5 test: 1. Tâng bóng(sl); 2. Ném biên (m); 3. Đá xa (m); 4. Sút bóng cầu
mơn 10 quả; 5. Dẫn bóng sút cầu mơn (điểm)
Học phần 2 sử dụng 5 test: 1. Tâng bóng 30m (lỗi); 2. Đá bóng cố định bằng lịng bàn chân 10
quả (quả); 3. Đá xa (m); 4. Sút bóng cầu mơn 10 quả (quả); 5. Dẫn bóng sút cầu mơn (điểm)
Căn cứ vào yêu cầu chuẩn đầu ra và đặc thù đào tạo sinh viên chuyên ngành bóng đá, đề tài
tiến hành xây dựng bảng điểm theo thang độ C (thang điểm 10) cho từng chỉ tiêu, test đã lựa
chọn. Kết quả như trình bày ở các bảng từ 3, 4.
Bảng 3. Thang điểm đánh giá thi thực hành học phần 1
TT

Điểm thi

Nội dung

1
2
3
4
5

6
7
Tâng bóng (sl)
20 35 50 65 80 95 110
Ném biên (m)
11 12 13 14 15 16 17
Đá xa (m)
31 32 33 34 35 37 39
Sút bóng cầu mơn 10 quả(quả)
1
2
3
4
5
6
Dẫn bóng sút cầu mơn (điểm)
1
2
3
4
5
6
7
Bảng 4. Thang điểm đánh giá thi thực hành học phần 2
Điểm thi
T
Nội dung
T
1
2

3
4
5
6
7

1
2
3
4
5

1
2
3
4
5

Tâng bóng 30m (lỗi)
Đá lịng bóng chết 10 quả(quả)
Đá xa (m)
Sút bóng cầu mơn 10 quả(quả)
Dẫn bóng sút cầu mơn (điểm)

9
36
1
3

8

1
37
2
4

7
2
38
3
5

6
3
39
4
6

5
4
40
5
7

4
5
42
6
8

3

6
44
7
9

8
80
18
41
7
8

9
90
19
43
8
9

10
100
20
45
9
10

8

9

10

2
7
46
8
10

1
8
48
9
11

0
9
50
10
12

PROCEEDINGS OF INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE 11/2021

287


Giáo dục thể chất và thể thao trường học

2.3. Tổ chức thực nghiệm
Việc nghiên cứu ứng dụng bài tập phát triển thể lực chun mơn cho sinh viên chun ngành
bóng đá K46 Trường Đại học Sư phạm TDTT Hà Nội được tiến hành trong thời gian 01 năm học

(2015-2016).
Đối tượng thực nghiệm là sinh viên chuyên ngành bóng đá khóa Đại học 46 Trường Đại học
Sư phạm TDTT Hà Nội, được áp dụng các bài tập phát triển thể lực chun mơn mà q trình
nghiên cứu của đề tài đã lựa chọn. Tiến trình TN được trình bày ở bảng 5.
Sau khi kết thúc quá trình thực nghiệm, luận án tiến hành so sánh kết quả đạt được trên đối
tượng thực nghiệm với kết quả của năm học 2014-2015. Từ đó đánh giá hiệu quả của các bài tập
phát triển thể lực chun mơn cho sinh viên chun sâu bóng đá Trường Đại học Sư phạm TDTT
Hà Nội.

PROCEEDINGS OF INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE 11/2021

288


Giáo dục thể chất và thể thao trường học

Bảng 5. Tiến trình thực nghiệm
TT
BT 1: Dẫn bóng tổng hợp. Thực hiện từ 5-10 phút.
BT 2: Dẫn bóng luồn cọc, đập bảng sút cầu môn. Thực hiện từ 5-10 phút.
BT 3: Dẫn bóng zíc zắc. Thực hiện từ 5-10 phút.
BT 4: Di chuyển kết hợp với đá bóng vào mục tiêu. Thực hiện từ 5-10 phút.
BT 5: Dẫn bóng luồn cọc sút cầu môn 30m, 4 tổ, nghỉ giữa các lần 1 phút.
BT 6: Chạy 30m ziczắc (4- 6 lần  3 tổ, nghỉ giữa các lần 3s, nghỉ giữa tổ 2 phút).
BT 7: Sút bóng 3, 4 bước đà, 3 phút, 3 tổ, nghỉ giữa các lần 3s.
BT 8: Tâng bóng di chuyển theo hiệu lệnh. Thực hiện từ 5-10 phút
BT 9: Chạy biến tốc (100m nhanh, 50m chậm V= 80% Vmax, 5- 7 lần  3 tổ), nghỉ
giữa các tổ 1 phút.
BT 10: Dẫn bóng động tác giả qua người sút cầu môn 5 quả liên tục  10 tổ, nghỉ giữa
30s.

BT 11: Dẫn bóng qua người sút cầu môn ở cự ly 10m. Thực hiện từ 5-10 phút.
BT 12: Hai người tranh cướp bóng sút cầu mơn, 3 phút, 5 tổ, nghỉ giữa các lần 30s.
BT 13: Phối hợp tâng và nhận bóng. Thực hiện từ 5-10 phút.
BT 14: Di chuyển chọn điểm rơi của bóng, 3 phút, 5 tổ, nghỉ giữa các lần 30s.
BT 15: Phối hợp đánh đầu giữa 2 người. Thực hiện từ 5-10 phút.
BT 16: Phối hợp tung bóng quay chạy nhận bóng, 3 phút, 5 tổ, nghỉ giữa các lần 30s.
BT 17: Người thừa thứ ba, 5-10 phút.
BT 18: Trò chơi đuổi bắt theo tín hiệu, 5-10 phút.
BT 19: Thi đấu 4 cầu môn nhỏ. Thời gian chơi 10-12 phút
BT 20: Thi đấu chuyền bóng ghi bàn bằng đầu  3 tổ, mỗi tổ 3-5 phút
BT 21: Thi đấu cầu môn, thời gian chơi 10-12 phút

1
x

Tháng 8
2
3

4

1
x

x
x
x
x

x

x
x
x
x

Tháng/tuần
Tháng 9
Tháng 10
2
3
4
1
2
3
4
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x

x

x

x

x

x
x

x
x

x

x

x
x

x
x

x

x

x

x

x

x
x

x
x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x
x

x

x
x

x

x

x

Tháng 11
1
2
3
4
x
x
x
x
x

x
x
x

x
x

x

x
x

PROCEEDINGS OF INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE 11/2021

x

289


Physical Education and School Sports

2.4. Đánh giá hiệu quả các bài tập phát triển thể lực chuyên môn cho nam sinh viên
chun ngành bóng đá K46 thơng qua tự đối chiếu
2.4.1. Trước TN
Trước TN, chúng tôi sử dụng các test và thang điểm đã xây dựng để đánh giá thực trạng thể
lực chuyên môn của nam sinh viên chuyên ngành bóng đá khóa 45 khi kết thúc chương trình học
phần 1 và học phần 2 năm học 2014-2015. Kết quả được trình bày tại bảng 6.
Bảng 6. Kết quả kiểm tra thể lực chuyên môn ở học phần 1 và học phần 2 của khóa Đại
học 45 (n = 32)
Thành tích

Điểm
TT
Nội dung
Giá trị
Học phần 1 Học phần 2 Học phần 1 Học phần 2
70.51
7.13
𝑋̅
1
Tâng bóng (quả)
δ
11.81
1.24
̅
17.06
6.94
𝑋
2
Ném biên (m)
δ
1.90
1.63
3.16
6.84
𝑋̅
3
Tâng bóng 30m (lỗi)
δ
1.48
1.48

5.81
6.81
Đá lịng bóng chết 10
𝑋̅
4
quả (quả)
δ
1.38
1.38
̅
39.91
41.78
7.00
7.44
𝑋
5
Đá xa (m)
δ
4.62
5.12
1.88
1.76
t
1.538
0.960
5.62
6.75
6.75
6.75
𝑋̅

Sút bóng cầu mơn 10
6
δ
1.16
1.41
1.41
1.41
quả (quả)
t
3.483***
0
̅
6.92
7.14
6.92
7.14
𝑋
Dẫn bóng sút cầu mơn
7
δ
1.44
1.62
1.44
1.62
(điểm)
t
5.779***
0.570
* P < 0.05; ** P < 0.01; *** P < 0.001
Kết quả thu được ở bảng 6 cho thấy, các test kiểm tra một lần ở học phần 1 và học phần 2 thì

thành tích cịn thấp và điểm đạt được của sinh viên chủ yếu ở mức trung bình
2.3.2. Đánh giá hiệu quả các bài tập phát triển thể lực chuyên môn cho nam sinh viên
chuyên ngành bóng đá K46 sau TN
Sinh viên học tập theo kế hoạch đào tạo đã được ban hành và trong quá trình học tập, đề tài đã
áp dụng 21 bài tập đã lựa chọn vào trong quá trình giảng dạy. Kết quả thu được như trình bày ở
bảng 7.
Bảng 7. Kết quả kiểm tra thể lực chuyên môn ở học phần 1 và học phần 2 của K46
(n = 32)
Thành tích
Điểm
TT
Nội dung
Giá trị Học phần
Học phần
Học phần
Học phần
1
2
1
2
̅
80.52
8.09
𝑋
1
Tâng bóng (sl)
δ
14.58
1.41
18.52

8.09
𝑋̅
2
Ném biên (m)
δ
2.27
1.53
PROCEEDINGS OF INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE 11/2021

290


Physical Education and School Sports

Thành tích
Điểm
Học phần
Học phần
Học phần
Học phần
1
2
1
2
2.13
7.87
𝑋̅
3 Tâng bóng 30m (lỗi)
δ
1.55

1.55
7.09
8.09
Đá lịng bóng cố định
𝑋̅
4
10 quả (quả)
δ
1.28
1.28
̅
41.09
46.22
7.70
8.35
𝑋
5 Đá xa (m)
δ
3.80
7.83
1.55
1.37
t
2.826**
1.512
6.87
8.09
7.87
8.09
𝑋̅

Sút bóng cầu mơn 10
6
δ
1.46
1.47
1.46
1.47
quả (quả)
t
2.818***
0.503
̅
8.39
8.52
8.39
8.52
𝑋
Dẫn bóng sút cầu môn
7
δ
1.37
1.27
1.37
1.27
(điểm)
t
5.453***
0.334
* P < 0.05; ** P < 0.01; *** P < 0.001
Từ kết quả thu được ở bảng 7 cho thấy: khi so sánh giá trị trung bình giữa kết quả đạt được

của sinh viên chuyên ngành bóng đá K46 sau TN đã có sự tiến bộ rõ rệt. Ở trước TN, kết quả thu
được ở các test đa số đều nằm ở mức độ trung bình và khá, còn sau TN chủ yếu nằm ở điểm giỏi
và cận xuất sắc. Như vậy, các bài tập ứng dụng để phát triển thể lực chuyên môn cho đối tượng
thực nghiệm bước đầu đã đem lại hiệu quả rõ rệt.
3. KẾT LUẬN
Thông qua nghiên cứu, chúng tôi đã lựa chọn và ứng dụng 21 bài tập trong 2 học phần tương
ứng với 01 năm học (2015-2016), kết quả mang lại hiệu quả rõ rệt trong phát triển thể lực
chuyên môn cho sinh viên chuyên ngành bóng đá K46 trường Đại học Sư phạm TDTT Hà Nội.
Kết quả kiểm định đã cho thấy sự khác biệt ở tất cả các nội dung đánh giá thể lực chun mơn,
trong đó thành tích và điểm trung bình sau TN cao hơn hẳn thời điểm trước TN.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Ma Tuyết Điền (1999), Bóng đá - Kỹ chiến thuật và phương pháp tập luyện, Dịch: Đặng
Bình, Nxb TDTT, Hà Nội.
2. Thanh Huyền (2001), “Các bài tập cho VĐV bóng đá”, Thơng tin khoa học TDTT.
3. TS. Phạm Xuân Thành, Th.S. Phạm Khắc Minh, GV. Trần hữu truyền, “Giáo trình bóng đá”, Tài
liệu giảng dạy dùng cho sinh viên đại học sư phạm Thể dục Hà Nội, Nxb TDTT, Hà Nội.
4. Nguyễn Đức Văn (2001), Phương pháp thống kê trong thể dục thể thao, Nxb TDTT, Hà Nội.
5. Phạm Ngọc Viễn, Phạm Quang, Trần Quốc Tuấn, Nguyễn Minh Ngọc (2004), “Chương
trình huấn luyện bóng đá trẻ 11 - 18 tuổi”, Nxb TDTT, Hà Nội.
6. Daxiorơxki V.M (1978), Các tố chất thể lực của VĐV, Nxb TDTT, Hà Nội.
7. Alagich. R. (1998), Huấn luyện bóng đá hiện đại, Dịch: Nguyễn Huy Bích, Phạm Anh
Thiệu, Nxb TDTT, Hà Nội.
Nguồn bài báo: Từ đề đề tài nghiên cứu sinh Trần Ngọc Minh: “Nghiên cứu các bài tập phát
triển thể lực chuyên môn cho nam sinh viên chuyên sâu bóng đá trường Đại học Sư phạm TDTT
Hà Nội”, đơn vị: Viện khoa học thể dục thể thao, bảo vệ năm 2019.
TT

Nội dung

Giá trị

PROCEEDINGS OF INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE 11/2021

291