Phat trien doi ngu CBQL truong tieu hoc theo chuan hieu truong o huyen dong hy tinh thai nguyen

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

NGUYỄN HOÀNG GIANG

PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÍ
TRƯỜNG TIỂU HỌC THEO CHUẨN HIỆU TRƯỞNG
Ở HUYỆN ĐỒNG HỶ, TỈNH THÁI NGUYÊN
Ngành: Quản lí giáo dục
Mã số: 8.14.01.14

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. ĐINH ĐỨC HỢI

THÁI NGUYÊN - 2021


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan các số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là
hoàn toàn trung thực, chưa được sử dụng và công bố trong bất kỳ cơng trình
nghiên cứu nào khác.
Thái Ngun, ngày 16 tháng 01 năm 2022
Xác nhận của người hướng dẫn

Tác giả

PGS.TS. Đinh Đức Hợi

Nguyễn Hoàng Giang

i


LỜI CẢM ƠN
Với tất cả sự chân thành, em xin bày tỏ sự kính trọng và biết ơn sâu sắc
đến thầy giáo - PGS.TS. Đinh Đức Hợi, người đã tận tình giúp đỡ, hướng dẫn
khoa học và ln động viên, khích lệ em hồn thành luận văn này.
Em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến Ban Giám hiệu, tập thể các thầy giáo,
cô giáo Khoa Tâm lý - Giáo dục; Phòng Đào tạo Trường Đại học Sư phạm Thái
Nguyên đã trực tiếp giảng dạy, định hướng trong quá trình em học tập và nghiên
cứu.
Xin trân trọng cảm ơn Lãnh đạo huyện Đồng Hỷ; cán bộ, cơng chức Phịng
Giáo dục và Đào tạo, Phòng Nội vụ; Ban Giám hiệu, giáo viên cốt cán các trường
tiểu học huyện Đồng Hỷ đã giúp đỡ, chia sẻ, cung cấp tư liệu, thông tin cũng như
đóng góp những ý kiến quý báu để tơi hồn thành luận văn này.
Cuối cùng, xin cảm ơn người thân trong gia đình, bạn bè, đồng nghiệp đã
ln động viên, khích lệ, đồng hành và chia sẻ để tơi hồn thành luận văn.
Trong q trình học tập, nghiên cứu, mặc dù bản thân đã có nhiều cố gắng,
tâm huyết và trách nhiệm, song luận văn không thể tránh khỏi những thiếu sót.
Kính mong các thầy giáo, cơ giáo và các bạn đồng nghiệp chỉ dẫn, góp ý.
Xin chân thành cảm ơn!
Thái Nguyên, tháng 10 năm 2021
Tác giả

Nguyễn Hoàng Giang

ii


MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................... i
LỜI CẢM ƠN ....................................................................................................... ii
MỤC LỤC............................................................................................................iii
DANH MỤC CÁC KÍ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT ............................................. iv
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU ........................................................................... v
MỞ ĐẦU .............................................................................................................. 1

1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................. 1
2. Mục đích nghiên cứu ....................................................................................... 2
3. Đối tượng nghiên cứu ...................................................................................... 2
4. Khách thể nghiên cứu ...................................................................................... 2
5. Nhiệm vụ nghiên cứu ...................................................................................... 3
6. Giả thuyết khoa học ......................................................................................... 3
7. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu...................................................................... 3
8. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................. 4
9. Cấu trúc luận văn ............................................................................................. 5
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN
LÝ TRƯỜNG TIỂU HỌC THEO CHUẨN HIỆU TRƯỞNG ............................. 6

1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề....................................................................... 6
1.1.1. Trên thế giới .............................................................................................. 6
1.1.2. Trong nước ................................................................................................ 8
1.2. Khái niệm cơ bản của đề tài ....................................................................... 11
1.2.1. Phát triển .................................................................................................. 11
1.2.2. Đội ngũ .................................................................................................... 12
1.2.3. Cán bộ quản lý ......................................................................................... 12
1.2.4. Cán bộ quản lý trường tiểu học ............................................................... 13
1.2.5. Chuẩn hiệu trưởng ................................................................................... 13
1.2.6. Phát triển đội ngũ cán bộ quản lý ............................................................ 14

iii


1.2.7. Phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học .................................. 14
1.2.8. Phát triển đội ngũ cán bộ quản lí trường tiểu học theo chuẩn hiệu trưởng .... 14
1.3. Lý luận về phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học theo chuẩn
hiệu trưởng............................................................................................... 15
1.3.1. Trường tiểu học trong hệ thống giáo dục quốc dân................................. 15
1.3.2. Mục tiêu phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học theo chuẩn
hiệu trưởng............................................................................................... 16
1.3.3. Yêu cầu phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học theo chuẩn
hiệu trưởng............................................................................................... 18
1.3.4. Nội dung phát triển cán bộ quản lí trường tiểu học theo chuẩn hiệu trưởng . 20
1.4. Yếu tố ảnh hưởng đến phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học
theo chuẩn hiệu trưởng ............................................................................ 29
1.4.1. Yếu tố chủ quan ....................................................................................... 29
1.4.2. Yếu tố khách quan ................................................................................... 30
Tiểu kết chương 1 .............................................................................................. 34
Chương 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ
TRƯỜNG TIỂU HỌC THEO CHUẨN HIỆU TRƯỞNG Ở HUYỆN ĐỒNG
HỶ, TỈNH THÁI NGUYÊN ............................................................................... 36

2.1. Khái quát về tình hình kinh tế-xã hội, giáo dục tiểu học ở huyện Đồng Hỷ .. 36
2.1.1. Về kinh tế - xã hội ................................................................................... 36
2.1.2. Về giáo dục tiểu học ................................................................................ 37
2.2. Tổ chức nghiên cứu .................................................................................... 38
2.2.1. Mục đích khảo sát .................................................................................... 38
2.2.2. Nội dung khảo sát .................................................................................... 38
2.2.3. Khách thể khảo sát ................................................................................... 38
2.2.4. Phương pháp khảo sát .............................................................................. 38

2.3. Thực trạng đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học theo chuẩn hiệu
trưởng ở huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên .......................................... 40

iv


2.3.1. Thực trạng về số lượng, cơ cấu cán bộ quản lý trường tiểu học ở huyện
Đồng Hỷ .................................................................................................. 40
2.3.2. Thực trạng về trình độ đào tạo, ngoại ngữ, tin học, tiếng dân tộc của
đội ngũ cán bộ quản lí trường tiểu học ở huyện Đồng Hỷ ...................... 44
2.3.3. Thực trạng kết quả đánh giá cán bộ quản lý trường tiểu học theo chuẩn
hiệu trưởng ở huyện Đồng Hỷ ................................................................. 47
2.3.4. Thực trạng kết quả tự đánh giá cán bộ quản lý trường tiểu học theo
chuẩn hiệu trưởng ở huyện Đồng Hỷ ...................................................... 48
2.4. Thực trạng phát triển đội ngũ cán bộ quản lí trường tiểu học theo chuẩn
hiệu trưởng ở huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên .................................. 52
2.4.1. Thực trạng quy hoạch phát triển đội ngũ cán bộ quản lí trường tiểu học
theo chuẩn hiệu trưởng ở huyện Đồng Hỷ .............................................. 52
2.4.2. Thực trạng đào tạo, bồi dưỡng phát triển đội ngũ cán bộ quản lí trường
tiểu học theo chuẩn hiệu trưởng ở huyện Đồng Hỷ ................................ 59
2.4.3. Thực trạng bổ nhiệm, sử dụng và luân chuyển đội ngũ cán bộ quản lí
trường tiểu học theo chuẩn hiệu trưởng ở huyện Đồng Hỷ..................... 62
2.4.4. Thực trạng hoạt động kiểm tra, đánh giá phát triển đội ngũ cán bộ quản
lí trường tiểu học theo chuẩn hiệu trưởng ở huyện Đồng Hỷ ................. 66
2.4.5. Thực trạng chế độ chính sách phát triển đội ngũ cán bộ quản lí trường
tiểu học theo chuẩn hiệu trưởng ở huyện Đồng Hỷ ................................ 69
2.5. Thực trạng yếu tố ảnh hưởng đến phát triển đội ngũ cán bộ quản lý
trường tiểu học theo chuẩn hiệu trưởng ở huyện Đồng Hỷ..................... 72
2.5.1. Các yếu tố chủ quan................................................................................. 72
2.5.2. Các yếu tố khách quan ............................................................................. 76

2.6. Đánh giá chung về thực trạng phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường
tiểu học theo chuẩn hiệu trưởng ở huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên .. 80
2.6.1. Ưu điểm và nguyên nhân ......................................................................... 80
2.6.2. Những hạn chế và nguyên nhân .............................................................. 81

v


Tiểu kết chương 2 .............................................................................................. 83
Chương 3: BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÍ
TRƯỜNG TIỂU HỌC THEO CHUẨN HIỆU TRƯỞNG Ở HUYỆN ĐỒNG
HỶ, TỈNH THÁI NGUYÊN ............................................................................... 85

3.1. Định hướng phát triển giáo dục huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên trong
giai đoạn hiện nay .................................................................................... 85
3.2. Nguyên tắc đề xuất biện pháp .................................................................... 88
3.2.1. Quán triệt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của
Nhà nước ................................................................................................. 88
3.2.2. Đảm bảo tính đồng bộ, hệ thống ............................................................. 88
3.2.3. Đảm bảo tính kế thừa và phát triển ......................................................... 89
3.2.4. Đảm bảo tính thực tiễn ............................................................................ 90
3.2.5. Đảm bảo kết hợp hài hịa các lợi ích ....................................................... 90
3.3. Biện pháp phát triển đội ngũ cán bộ quản lí trường tiểu học theo chuẩn
hiệu trưởng ở huyện Đồng Hỷ ................................................................. 91
3.3.1. Thực hiện quy hoạch phát triển đội ngũ cán bộ quản lí trường tiểu học
theo chuẩn hiệu trưởng gắn với với thực tế của nhà trường, địa phương ... 91
3.3.2. Tổ chức tuyển chọn, bổ nhiệm cạnh tranh, bổ nhiệm lại, luân chuyển,
điều động, miễn nhiệm cán bộ quản lí trường tiểu học theo chuẩn hiệu
trưởng nhằm nâng cao năng lực tự học, tự rèn luyện của cán bộ quản
lý .............................................................................................................. 94

3.3.3. Tổ chức bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lí trường tiểu học theo chuẩn
hiệu trưởng phù hợp với đặc thù huyện Đồng Hỷ ................................... 99
3.3.4. Tổ chức kiểm tra, đánh giá đội ngũ cán bộ quản lí các trường tiểu học
theo chuẩn hiệu trưởng .......................................................................... 104
3.3.5. Thực hiện chính sách, xây dựng cơ chế đặc thù, tạo động lực phát triển
đội ngũ cán bộ quản lí trường tiểu học theo chuẩn hiệu trưởng ........... 106
3.4. Mối quan hệ giữa các biện pháp ............................................................... 109

vi


3.5. Khảo nghiệm tính phù hợp và khả thi của các biện pháp ......................... 110
Tiểu kết chương 3 ............................................................................................ 114
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ................................................................... 115

1. Kết luận ........................................................................................................ 115
2. Khuyến nghị................................................................................................. 116
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................ 119
PHỤ LỤC ...............................................................................................................

vii


DANH MỤC CÁC KÍ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT
STT

Chữ đầy đủ

Chữ viết tắt

1

CBQL

Cán bộ quản lý

3

CBQLGD

Cán bộ quản lý giáo dục

2

CNTT

Công nghệ thông tin

5

GD&ĐT

Giáo dục và Đào tạo

4

GDTH

Giáo dục tiểu học

6

LLCT

Lí luận chính trị

7

QLGD

Quản lí giáo dục

8

UBND

Ủy ban nhân dân

iv


DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU
Sơ đồ 1.1.

Vị trí của giáo dục tiểu học trong hệ thống giáo dục quốc dân .. 15

Bảng 2.1:

Thực trạng số lượng cán bộ quản lí trường tiểu học huyện
Đồng Hỷ ...................................................................................... 40

Bảng 2.2:

Thực trạng về thâm niên công tác quản lý, độ tuổi đội ngũ cán
bộ quản lí trường tiểu học trên địa bàn huyện Đồng Hỷ ............. 41

Bảng 2.3:

Độ tuổi cán bộ quản lí trường tiểu học phân theo chức danh
Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng..................................................... 43

Bảng 2.4:

Thống kê trình độ đào tạo, ngoại ngữ, tin học, tiếng dân tộc
thiểu số của đội ngũ cán bộ quản lí trường tiểu học ở huyện
Đồng Hỷ ...................................................................................... 44

Bảng 2.5:

Kết quả đánh giá theo từng tiêu chí đối với cán bộ quản lí
trường tiểu học theo chuẩn hiệu trưởng ở huyện Đồng Hỷ năm
học 2019-2020 ............................................................................. 47

Bảng 2.6:

Kết quả tự đánh giá cán bộ quản lý trường tiểu học theo chuẩn
hiệu trưởng ở huyện Đồng Hỷ năm 2019-2020 .......................... 48

Bảng 2.7:

Thực trạng quy hoạch phát triển đội ngũ cán bộ quản lí trường
tiểu học theo chuẩn hiệu trưởng ở huyện Đồng Hỷ .................... 52

Bảng 2.8:

Thực trạng hoạt động quy hoạch phát triển đội ngũ cán bộ quản
lí trường tiểu học theo chuẩn hiệu trưởng ................................... 57

Bảng 2.9:

Thực trạng đào tạo, bồi dưỡng phát triển đội ngũ cán bộ quản
lí trường tiểu học theo chuẩn hiệu trưởng ở huyện Đồng Hỷ ..... 59

Bảng 2.10:

Thực trạng hoạt động bổ nhiệm, sử dụng, luân chuyển đội ngũ
cán bộ quản lí trường tiểu học theo chuẩn hiệu trưởng ở huyện
Đồng Hỷ ...................................................................................... 62

Bảng 2. 11: Thực trạng hoạt động kiểm tra đánh giá đội ngũ cán bộ quản lí
trường tiểu học theo chuẩn hiệu trưởng ...................................... 66
Bảng 2.12:

Thực trạng chế độ chính sách phát triển đội ngũ cán bộ quản lí
trường tiểu học theo chuẩn hiệu trưởng ở huyện Đồng Hỷ ........ 69
v


Bảng 2.13:

Kết quả khảo sát thực trạng các yếu tố chủ quan ảnh hưởng
đến phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học theo
chuẩn hiệu trưởng ở huyện Đồng Hỷ .......................................... 73

Bảng 2.14:

Kết quả khảo sát thực trạng các yếu tố khách quan ảnh hưởng
đến phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học theo
chuẩn hiệu trưởng ở huyện Đồng Hỷ .......................................... 76

Bảng 3.1:

Mức độ phù hợp, mức độ khả thi của các biện pháp phát triển đội
ngũ cán bộ quản lí trường tiểu học theo chuẩn hiệu trưởng trên
địa bàn huyện Đồng Hỷ .............................................................. 111

vi


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 04/11/2013 của Ban Chấp hành Trung
ương Đảng (Khóa XI) về đổi mới căn bản toàn diện giáo dục và đào tạo
(GD&ĐT), đáp ứng u cầu cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh
tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế đã chỉ rõ “Xây
dựng quy hoạch, kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản
lí giáo dục (CBQLGD) gắn với nhu cầu phát triển kinh tế xã hội, bảo đảm an
ninh, quốc phòng và hội nhập quốc tế. Thực hiện chuẩn hóa đội ngũ nhà giáo
theo từng cấp học và trình độ đào tạo. Tiến tới tất cả giáo viên tiểu học, trung
học cơ sở, giáo viên, giảng viên các cơ sở giáo dục nghề nghiệp phải có trình độ

từ đại học trở lên, có năng lực sư phạm. Cán bộ quản lí giáo dục (QLGD) các
cấp phải qua đào tạo nghiệp vụ quản lý” [4].
Giáo dục tiểu học (GDTH) là cấp học quan trọng đối với sự phát triển của
học sinh, giúp học sinh hình thành những cơ sở ban đầu, mang tính chất nền tảng
về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ và các kỹ năng cơ bản để tiếp tục học cấp
trung học cơ sở. Chất lượng GDTH phụ thuộc nhiều vào sự sáng tạo, chuyên cần,
kiên nhẫn của đội ngũ giáo viên, trong đó đội ngũ cán bộ quản lí (CBQL) giữ vai
trị nịng cốt. Trước u cầu đổi mới tồn diện giáo dục và đào tạo (GD&ĐT),
hội nhập quốc tế, đội ngũ CBQL trường tiểu học huyện Đồng Hỷ mặc dù có
nhiều cố gắng nhưng đã bộc lộ những hạn chế, một bộ phận CBQL thiếu tự tin,
gặp khó khăn trong hoạt động quản lý, chưa huy động được tổng thể các nguồn
lực để phát triển nhà trường đáp ứng yêu cầu của xã hội. Giải quyết vấn đề phát
triển đội ngũ CBQLGD theo chuẩn trở thành một đòi hỏi bức thiết đối với các
cấp quản lý, các cơ sở giáo dục. Huyện Đồng Hỷ có 20 trường tiểu học, 01 trường
liên cấp tiểu học và trung học cơ sở, vị trí việc làm gắn với hoạt động lãnh đạo,
quản lí là 49 người, CBQLGD chủ yếu trưởng thành từ công tác chuyên môn,
năng lực quản trị nhà trường được tích lũy bằng kinh nghiệm thực tiễn. Trong

1


khi công tác đào tạo, bồi dưỡng tập trung, chuyên sâu về khoa học quản lí giáo
dục, quản trị nhà trường chưa được quan tâm đúng mức thì việc xây dựng, áp
dụng các biện pháp phát triển đội ngũ CBQL trường tiểu học theo chuẩn hiệu
trưởng sẽ góp phần quan trọng nâng cao chất lượng đội ngũ lãnh đạo, quản lí
trường tiểu học cả về phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ.
Trong những năm qua, mặc dù đã có những nghiên cứu về phát triển nguồn
nhân lực nói chung và phát triển đội ngũ CBQL cơ sở giáo dục nói riêng nhưng
đến nay chưa có nghiên cứu nào về phát triển đội ngũ CBQL trường tiểu học
theo chuẩn hiệu trưởng ở huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên. Trên cơ sở thực

tiễn quản lý biên chế, thẩm định, tham mưu công tác quy hoạch, bồi dưỡng, bổ
nhiệm, điều động, luân chuyển, miễn nhiệm CBQLGD, nhận thấy tầm quan trọng
và ý nghĩa của vấn đề này nên tôi lựa chọn đề tài “Phát triển đội ngũ cán bộ
quản lý trường tiểu học theo chuẩn hiệu trưởng ở huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái
Nguyên” để nghiên cứu với mong muốn góp phần củng cố, nâng cao chất lượng
đội ngũ CBQL trường tiểu học đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phù hợp hồn
cảnh thực tiễn.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực trạng phát triển đội ngũ CBQL
trường tiểu học theo chuẩn hiệu trưởng, tác giả đề xuất biện pháp nâng cao hiệu
quả phát triển đội ngũ CBQL trường tiểu học theo chuẩn hiệu trưởng ở huyện
Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên đáp ứng yêu cầu phát triển đội ngũ CBQL trong thời
kì mới.
3. Khách thể nghiên cứu
Hoạt động phát triển đội ngũ CBQL trường tiểu học.
4. Đối tượng nghiên cứu
Biện pháp phát triển đội ngũ CBQL trường tiểu học theo chuẩn hiệu trưởng
ở huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên.

2


5. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Hệ thống hóa cơ sở lý luận về phát triển đội ngũ CBQL trường tiểu học
theo chuẩn hiệu trưởng.
- Khảo sát, đánh giá thực trạng phát triển đội ngũ CBQL trường tiểu học
theo chuẩn hiệu trưởng ở huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên.
- Đề xuất biện pháp nâng cao hiệu quả phát triển đội ngũ CBQL trường
tiểu học ở huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên theo chuẩn hiệu trưởng, xác định
mức độ cần thiết và khả thi của các biện pháp.

6. Giả thuyết khoa học
Công tác phát triển đội ngũ CBQL trường tiểu học ở huyện Đồng Hỷ thời
gian qua bước đầu đã đạt được những kết quả tích cực, tuy nhiên ứng với các
tiêu chí của chuẩn hiệu trưởng cơ sở giáo dục phổ thơng thì cơng tác này vẫn cịn
bộc lộ những hạn chế. Nếu đề xuất được các biện pháp phát triển đội ngũ CBQL
trường tiểu học ở huyện Đồng Hỷ theo chuẩn hiệu trưởng thì sẽ nâng cao chất
lượng đội ngũ CBQL cấp tiểu học đáp ứng yêu cầu đổi mới chương trình giáo
dục phổ thơng trong bối cảnh hiện nay.
7. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu
Về mặt nội dung: Trong phạm vi của đề tài, xác định phát triển đội ngũ
CBQL trường tiểu học bao gồm các hoạt động quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng,
bổ nhiệm, kiểm tra đánh giá, thực hiện cơ chế chính sách đối với đội ngũ Hiệu
trưởng, Phó Hiệu trưởng và giáo viên trong nguồn quy hoạch lãnh đạo quản lý
trường tiểu học ở huyện Đồng Hỷ. Theo chuẩn hiệu trưởng là theo hệ thống các
u cầu, tiêu chí quy định tại Thơng tư số 14/2018/TT-BGDĐT ngày 20/7/2018
của Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành quy định chuẩn hiệu trưởng cơ sở giáo dục
phổ thơng. Đề tài tập trung nghiên cứu lí luận về CBQL trường tiểu học đáp ứng
các yêu cầu, tiêu chí của chuẩn hiệu trưởng; đánh giá đúng thực trạng và đề xuất
các biện pháp phát triển đội ngũ CBQL trường tiểu học ở huyện Đồng Hỷ theo
chuẩn hiệu trưởng.

3


Về mặt về khách thể khảo sát: Thực hiện khảo sát lãnh đạo Phòng Nội vụ,
Phòng Giáo dục và Đào tạo; Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng, giáo viên trong dự
nguồn quy hoạch lãnh đạo quản lý trường tiểu học ở huyện Đồng Hỷ.
Giới hạn địa bàn nghiên cứu: 20 trường tiểu học công lập và 01 trường tiểu
học và trung học cơ sở (trường liên cấp) thuộc huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên.
Số liệu cần nghiên cứu được thu thập trong 3 năm học 2018 - 2019, 2019

- 2020, 2020 - 2021.
Chủ thể của các biện pháp quản lí phát triển đội ngũ CBQL trường tiểu
học theo chuẩn hiệu trưởng là Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Đồng Hỷ, cơ
quan tham mưu UBND huyện thực hiện quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, bổ
nhiệm, kiểm tra đánh giá, đề xuất cơ chế chính sách phát triển CBQLGD.
8. Phương pháp nghiên cứu
- Luận văn được thực hiện trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa duy
vật biện chứng, duy vật lịch sử, tư duy logic để phân tích những vấn đề lý luận
và thực tiễn về hoạt động phát triển đội ngũ CBQL trường tiểu học theo chuẩn
hiệu trưởng, nội dung và các nhân tố ảnh hưởng tới hoạt động phát triển đội ngũ
CBQL trường tiểu học theo chuẩn hiệu trưởng.
- Sử dụng các phương pháp thống kê, phân tích số liệu, đồng thời áp dụng
các phương pháp nghiên cứu định tính và định lượng để giải quyết nhiệm vụ
nghiên cứu. Cụ thể cho các phương pháp nghiên cứu:
8.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lí luận
Sử dụng các phương pháp nghiên cứu, phân tích, đối chiếu, khái qt hóa
thơng tin từ hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, các cơng trình nghiên cứu, tài
liệu chun khảo, tạp chí, sách báo khác có liên quan đến đề tài nghiên cứu để
làm sáng tỏ các vấn đề lý luận về phát triển đội ngũ CBQL trường tiểu học theo
chuẩn hiệu trưởng.
8.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi:

4


Xây dựng phiếu điều tra, khảo sát phù hợp với nội dung nghiên cứu; phân
tích, đối chiếu, thống kê các dữ liệu thu thập được nhằm khái quát, đánh giá khách
quan, chân thực hiện trạng đội ngũ CBQL, thực trạng phát triển đội ngũ CBQL
trường tiểu học theo chuẩn hiệu trưởng ở huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên đồng

thời xác định mức độ cấp thiết, tính khả thi của các biện pháp phát triển đội ngũ
CBQL trường tiểu học theo chuẩn hiệu trưởng ở huyện Đồng Hỷ.
- Phương pháp phỏng vấn:
Thông qua trao đổi, đàm thoại, phỏng vấn lãnh đạo quản lý nhà nước,
CBQLGD có nhiều kinh nghiệm để xin ý kiến đánh giá về các biện pháp đang
thực hiện và các biện pháp luận văn đang đề xuất. Qua đó xem xét tính phù hợp
và khả thi của các biện pháp đang dự kiến đề xuất.
- Phương pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt động:
Nghiên cứu hồ sơ quy hoạch, hồ sơ cá nhân, lộ trình thực hiện chương
trình giáo dục phổ thông mới để bổ sung, củng cố thông tin, làm cơ sở đề xuất
biện pháp phát triển đội ngũ CBQL trường tiểu học theo chuẩn hiệu trưởng.
8.3. Nhóm phương pháp toán thống kê
Sử dụng phương pháp toán thống kê như tính %, tính điểm trung bình để
phân tích, xử lí số liệu điều tra.
9. Cấu trúc luận văn
Ngồi phần Mở đầu, Kết luận và Khuyến nghị, Danh mục tài liệu tham
khảo, Phụ lục, Mục lục, nội dung chính được trình bày trong 3 chương:
Chương 1. Cơ sở lý luận về phát triển đội ngũ CBQL trường tiểu học theo
chuẩn hiệu trưởng.
Chương 2. Thực trạng phát triển đội ngũ CBQL trường tiểu học theo chuẩn
hiệu trưởng ở huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên.
Chương 3. Biện pháp phát triển đội ngũ CBQL trường tiểu học theo chuẩn
hiệu trưởng ở huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên.

5


Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ
TRƯỜNG TIỂU HỌC THEO CHUẨN HIỆU TRƯỞNG

1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
1.1.1. Trên thế giới
Trong bối cảnh tồn cầu hóa và sự bùng nổ của cơng nghệ, nhiệm vụ của
mỗi nhà trường là giáo dục, đào tạo người học có khả năng thích nghi trước sự
thay đổi. Chủ thể thực hiện nhiệm vụ đó ở góc độ vĩ mô là các cơ quan quản lý
giáo dục, ở góc độ vi mơ là đội ngũ cán bộ quản lí cơ sở giáo dục. Các quốc gia
có nền giáo dục tiên tiến trên thế giới đã quan tâm đến việc cung cấp những kĩ
năng thiết yếu cho những người quản lí trường học từ rất sớm. Trong cuốn
“Skolovedenie” (Quản lý trường học) [1], tác giả A.Pôpốp (1956), một nhà hoạt
động sư phạm và QLGD của Liên Xô cũ đã tập hợp tương đối hoàn chỉnh các
chỉ dẫn cho hoạt động của những người làm cơng tác quản lí trường học; cơng
trình nghiên cứu “The Principalship - A Reflective Practice Persective” (Nghề
hiệu trưởng, một triển vọng thực tiễn được phản ánh) [33] của Thomas
J.Seriovanni (năm 1991) đã đề cập đến các khái niệm, giá trị, nguyên tắc và thực
hành của chức vụ hiệu trưởng. Đến nay, nhiều nước đã xây dựng hoàn thiện bộ
chuẩn quốc gia cho hiệu trưởng và CBQL các trường học.
- Ở Hoa Kỳ: Các hoạt động nghiên cứu và đào tạo hiệu trưởng được giao
cho các trường đại học, cao đẳng nghiên cứu và đề xuất. Chương trình phát triển
hiệu trưởng được quan tâm cả trước lúc bổ nhiệm và đang trên cương vị công
tác, cân bằng giữa lý thuyết và thực hành nhằm mục đích chuẩn bị đội ngũ hiệu
trưởng, củng cố và phát triển đội ngũ lãnh đạo, những người có khả năng tăng
cường sự thay đổi trong trường học. Một trong nhiều bộ chuẩn hiệu trưởng hiện
hành là bộ chuẩn của Hiệp hội lãnh đạo trường học liên bang, bao gồm 11 tiêu
chuẩn: tầm nhìn và sứ mệnh (tiêu chuẩn 1); năng lực giảng dạy (tiêu chuẩn 2);

6


phương pháp giảng dạy (tiêu chuẩn 3); chương trình dạy và kiểm tra đánh giá
(tiêu chuẩn 4); môi trường học tập (tiêu chuẩn 5); môi trường chuyên nghiệp cho

cán bộ và giáo viên (tiêu chuẩn 6); kết nối phụ huynh và các bên liên quan (tiêu
chuẩn 7); điều hành và quản lý (tiêu chuẩn 8); các nguyên tắc đạo đức (tiêu chuẩn
9); công bằng và trách nhiệm (tiêu chuẩn 10) và liên tục cải tiến nhà trường (tiêu
chuẩn 11) [dẫn theo 20].
- Ở Vương quốc Anh, các nhà nghiên cứu đã chỉ ra sự cần thiết phải có
các chương trình đào tạo và phát triển hiệu trưởng, trong đó chú trọng tăng cường
kỹ năng và trình độ với 6 nội dung chính là:
Xây dựng kế hoạch phát triển; phát triển dạy và học; phát triển cá nhân và
làm việc với đồng nghiệp; quản lý tổ chức; đảm bảo trách nhiệm giải trình; tham
gia phát triển cộng đồng [dẫn theo 20]. Trên cơ sở xác định yêu cầu về lãnh đạo
nhà trường, các nhà nghiên cứu khẳng định việc rèn luyện kỹ năng lãnh đạo,
quản lý trường học cần đưa vào các chương trình bồi dưỡng một cách có hệ thống
nhằm đáp ứng nhu cầu tự hoàn thiện của mỗi cá nhân và kỳ vọng của các cấp
chính quyền trong việc nâng cao chất lượng công tác quản lý trường học.
- Ở Ba Lan, Slovenia, theo quy định hiệu trưởng phải tham gia chương trình
đào tạo, bồi dưỡng về quản lý 6 tháng tập trung vào các lĩnh vực như: Tổ chức và
quản lý nhà trường; chương trình học và kết quả của học sinh; đội ngũ giáo viên;
chính sách và chiến lược nhà trường với hơn 50 chuyên đề độc lập. Sau khóa học
học viên được cấp chứng chỉ (hoặc chứng nhận) năng lực hiệu trưởng.
Ở Trung Quốc: Chuẩn trình độ quản lý trường học chủ yếu tập trung đến
nội dung tác nghiệp như: quản lý hành chính; quản lý đức dục; quản lý giảng
dạy; quản lý giáo dục; quản lý công chức; quản lý tổng vụ [dẫn theo 20].
- Khu vực Đông Nam Á: Sử dụng bộ chuẩn do Trung tâm SEAMEO
INNOTECH biên soạn dưới dạng sách hướng dẫn học tập với sự tham gia của
các quốc gia thành viên SEAMEO (Tổ chức Bộ trưởng Giáo dục các nước Đơng
Nam Á), trong đó có Việt Nam. Tài liệu được biên soạn năm 2003, bổ sung điều

7

chỉnh năm 2013 với mục đích xây dựng chuẩn năng lực giúp phát triển chuyên
môn và nâng cao năng lực lãnh đạo cho những hiệu trưởng trong khu vực.
Bộ chuẩn có cấu trúc gồm 5 nhóm chuẩn năng lực cốt lõi, 16 năng lực
chung và 42 năng lực hỗ trợ (mỗi năng lực cốt lõi có từ 2 - 5 năng lực hỗ trợ),
bên cạnh đó có 170 chỉ số (mỗi năng lực hỗ trợ có từ 3 - 6 chỉ số thành công)
[dẫn theo 21]. Bộ chuẩn năng lực này giúp các hiệu trưởng và CBQL nhà trường:
biết được năng lực sẵn có của bản thân; chuẩn bị kế hoạch phát triển chuyên
môn; hỗ trợ liên tục nâng cao chuyên môn cho hiệu trưởng và cán bộ quản lý
giáo dục. Mỗi năng lực được đánh giá ở 4 mức: tôi chưa thể thực hiện được điều
này; tôi đã bắt đầu thực hiện được, nhưng tôi cần phải học thêm; tơi có thể thực
hiện được điều này rất tốt; tơi tự tin thực hiện điều này và tơi có thể hướng dẫn
những người khác.
Như vậy, có thể thấy rằng trong quá trình phát triển giáo dục của nhiều quốc
gia tiên tiến trên thế giới, đội ngũ CBQLGD luôn được quan tâm đào tạo, bồi
dưỡng, chuẩn hóa với hệ thống phương pháp luận và tư duy lãnh đạo, quản lý khoa
học, đảm bảo cho hoạt động giáo dục phát triển ổn định. Tuy nhiên, ở mỗi quốc
gia, vùng miền, với điều kiện kinh tế văn hóa chính trị khác nhau, việc nghiên cứu,
vận dụng, phát triển đội ngũ CBQLGD theo chuẩn, đáp ứng yêu cầu quản lý nhà
trường khoa học, phù hợp thực tiễn lại chưa được quan tâm đúng mức.
1.1.2. Trong nước
Trong xu thế hội nhập quốc tế và đổi mới giáo dục đáp ứng yêu cầu xã hội,
nhằm thay đổi tư duy, cách nghĩ, cách làm, phát huy hết khả năng sáng tạo, năng
lực, kinh nghiệm của mỗi cá nhân, đảm bảo xây dựng một đội ngũ CBQLGD đạt
chuẩn, đảm bảo chất lượng, đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu thì phải phát triển
theo đúng định hướng quy định của nhà nước.
Tại Thông tư số 14/2018/TT-BGDĐT ngày 20/7/2018 của Bộ Giáo dục và
Đào tạo ban hành quy định chuẩn hiệu trưởng cơ sở giáo dục phổ thông. Đây là
cơ sở cho các hoạt động nghiên cứu, phát triển đội ngũ CBQL trường phổ thơng
nói chung, trường tiểu học nói riêng theo chuẩn.
8

Kinh nghiệm phát triển GD&ĐT của các nước phát triển trên thế giới đã
xác định hiệu trưởng có vai trị quan trọng quyết định đến sự tồn tại, phát triển của
một nhà trường, thậm chí có quan điểm cho rằng chất lượng và sự thành công của
mỗi nhà trường phụ thuộc vào hiệu trưởng. Các nghiên cứu về xây dựng, phát triển
đội ngũ hiệu trưởng được tiếp cận ở nhiều góc độ khác nhau nhưng chủ yếu tập
trung vào các khía cạnh như: tiêu chuẩn, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng,
đánh giá… nhằm đáp ứng được yêu cầu ngày càng khắt khe của xã hội.
Xác định những năng lực cho hiệu trưởng nói riêng, CBQL nói chung
trong bối cảnh mới như: dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, linh hoạt…
không ngừng học tập bồi dưỡng về kỹ năng quản lý nhằm từng bước chuyển từ
tập trung vào quản lí hành chính sang lãnh đạo, chỉ đạo và thể hiện tầm nhìn
chiến lược. Nhà QLGD là một nhà lãnh đạo giáo dục - người phát huy được sự
đồng lòng, quyết tâm của cán bộ giáo viên nhân viên, sự đồng thuận, nỗ lực của
tồn thể học sinh thơng qua việc: bảo vệ, giáo dục, duy trì văn hóa trường học;
kết hợp chặt chẽ, hiệu quả, đúng quy định với gia đình và thành viên thuộc các
tổ chức ngồi nhà trường để huy động các nguồn lực. Theo đó, tiêu chuẩn của
người CBQL tập trung vào 5 lĩnh vực: điều hành tác nghiệp; quản lí nhân lực;
quản lý chuyên mơn; phát triển giá trị và hình ảnh nhà trường; xây dựng văn hóa
nhà trường.
Thực tế cho thấy, trong mỗi nhà trường, Hiệu trưởng nói riêng, CBQL nói
chung đóng vai trò chủ đạo, then chốt, là nhân tố quyết định đến chất lượng và
hiệu quả giáo dục của một trường học. Chủ trương, đường lối của Đảng, chính
sách, pháp luật của Nhà nước được quán triệt tới đội ngũ giáo viên, phụ huynh
học sinh và nhân dân ở mức độ nào phần lớn do cách tuyên truyền, phổ biến của
hiệu trưởng và đội ngũ CBQL; sự vào cuộc, nắm bắt nội dung, chương trình, đổi
mới phương pháp dạy học, truyền thụ kiến thức, kinh nghiệm sống của giáo viên
đến học sinh cũng phụ thuộc phần lớn ở phương thức lãnh đạo, quản lý của người
hiệu trưởng.

9


Với vai trị, sứ mệnh của mình trong thời kỳ mới, hiệu trưởng và đội ngũ
CBQL phải xác định được mục tiêu, kết quả dự kiến đạt được và tạo ra một môi
trường học tập lý tưởng cho học sinh; duy trì, tăng cường năng lực cho cán bộ,
giáo viên, nhân viên sẵn sàng đối mặt, vượt qua những thử thách, biến động của
thực tế đồng thời luôn phấn đấu vì sự phát triển để hướng tới nền giáo dục tồn
diện. Trong mơ hình phát triển của các nước, cũng như ở Việt Nam vai trò của
người lãnh đạo, quản lý nhà trường được xếp vào tiêu chí số một.
Xét trên bình diện chung, chuẩn hiệu trưởng được xác định theo công việc
và nhiệm vụ cụ thể mà người hiệu trưởng, CBQL phải thực hiện. Căn cứ những
yêu cầu về năng lực và phẩm chất theo chuẩn, CBQL tự đánh giá, xây dựng và
thực hiện kế hoạch rèn luyện nhằm nâng cao năng lực lãnh đạo, quản trị nhà
trường đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục; làm căn cứ để các cơ quan quản lý nhà
nước đánh giá, xây dựng và thực hiện chế độ, chính sách phát triển đội ngũ CBQL
nhà trường; làm căn cứ để các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng nhà giáo, CBQLGD xây
dựng chương trình và tổ chức đào tạo, bồi dưỡng phát triển đội ngũ CBQL; làm
căn cứ để các phó hiệu trưởng thuộc diện quy hoạch chức danh hiệu trưởng; giáo
viên, chuyên viên thuộc diện quy hoạch chức danh hiệu trưởng hoặc phó hiệu
trưởng tự đánh giá, xây dựng và thực hiện kế hoạch rèn luyện, học tập phát triển
phẩm chất, năng lực lãnh đạo, quản trị nhà trường.
Xây dựng, phát triển đội ngũ CBQL nói chung, hiệu trưởng nói riêng theo
chuẩn luôn là vấn đề quan tâm của các cấp, các ngành và của tồn xã hội, với
mục đích nâng cao hiệu quả quản lý nhà trường, nhân tố quan trọng đảm bảo chất
lượng của hoạt động giáo dục. Những năm gần đây, một số cơng trình nghiên
cứu, hội thảo khoa học cấp quốc gia đề cập đến việc phát triển đội ngũ nói chung,
đội ngũ CBQL giáo dục nói riêng. Các tác giả Trần Ngọc Giao, Đặng Thị Thanh
Huyền, Trịnh Thị Hồng Hà… đã có những khái qt, phân tích khoa học mang

tính nền tảng về lý luận QLGD, đưa ra một số định hướng trong phát triển đội
ngũ CBQL ở các cấp học. Một số luận văn thạc sĩ của các tác giả: Nguyễn Huy
Hoàng với đề tài “Quản lý phát triển đội ngũ CBQL trường phổ thông dân tộc
10


bán trú trung học cơ sở trên địa bàn huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên”; Vũ
Thanh Hải với đề tài “Phát triển đội ngũ hiệu trưởng trường trung học cơ sở
huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang theo chuẩn hiệu trưởng; Trần Ánh Nguyệt với
đề tài “Phát triển đội ngũ CBQL các trường trung học phổ thông huyện Kiến
Xương, tỉnh Thái Bình theo hướng chuẩn hóa”… Song, trong bối cảnh đổi mới
chương trình giáo dục phổ thơng hiện nay chưa có đề tài nghiên cứu nào đề cập
đến việc tìm kiếm các biện pháp phát triển đội ngũ CBQL trường tiểu học theo
chuẩn hiệu trưởng ở huyện Đồng Hỷ. Đề tài này sẽ phân tích thực trạng xây dựng
và phát triển đội ngũ CBQL trường tiểu học ở huyện Đồng Hỷ, từ đó đưa ra một
số biện pháp phát triển đội ngũ CBQL trường tiểu học theo chuẩn hiệu trưởng ở
huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên.
1.2. Khái niệm cơ bản của đề tài
1.2.1. Phát triển
Dưới góc độ Triết học phát triển được hiểu là sự đi lên, làm xuất hiện cái
mới, cái tiến bộ thay thế cái lạc hậu, cái cũ của sự vật, hiện tượng, sự vận động
đó do tự thân hoặc do tác động bên ngoài để tạo ra sự phát triển; đồng thời thể
hiện trong đó mục tiêu của sự phát triển.
Theo tác giả Phạm Minh Hạc “Phát triển được hiểu là sự thay đổi hay biến
đổi tiến bộ, là một phương thức của vận động, hay là q trình diễn ra có ngun
nhân, dưới những hình thức khác nhau như tăng trưởng, tiến hóa, chuyển đổi,
mở rộng, cuối cùng tạo ra biến đổi về chất” [21]. Quá trình diễn ra có ngun
nhân trong khái niệm này được hiểu vừa là các nguyên nhân nội tại (đối tượng
tự vận động phát triển thích ứng với ngoại cảnh để tồn tại), vừa là nguyên nhân
từ bên ngoài (các tác động từ ngoại cảnh, trong đó có tác động của con người).

Vậy, phát triển là biến đổi hoặc là hoạt động làm cho biến đổi một sự vật,
hiện tượng nào đó từ ít đến nhiều, từ hẹp đến rộng, từ thấp đến cao, từ đơn giản
đến phức tạp, từ kém hồn thiện đến hồn thiện hơn; trong đó thể hiện sự vận động
của sự vật, hiện tượng theo hướng thay đổi về lượng để hoàn thiện hơn về chất.

11


1.2.2. Đội ngũ
Khái niệm đội ngũ được hiểu là tập hợp một nhóm người, một tổ chức, tập
hợp thành một lực lượng để thực hiện mục đích nhất định. Thuật ngữ “Đội ngũ”
thường được dùng với tư cách một thuật ngữ quân sự để chỉ về một tổ chức gồm
nhiều người, tập hợp thành một lực lượng để chiến đấu hoặc bảo vệ. Tuy nhiên,
theo sự phát triển của đời sống xã hội, thuật ngữ quân sự nêu trên dần dần được
dùng trong công tác quản lý nhân sự. Trong một tập thể, người quản lý có trách
nhiệm xây dựng, gắn kết các thành viên tạo ra đội ngũ, trong đó mỗi người có
thể có đặc điểm, phong cách riêng nhưng về tổng thể phải có sự thống nhất cao
về mục tiêu hướng tới và cùng thực hiện một nhiệm vụ.
Với ý nghĩa đó trong phạm vi đề tài luận văn tác giả sử dụng khái niệm
đội ngũ theo Từ điển Tiếng Việt - Nhà xuất bản Đà Nẵng - 1997 đã định nghĩa:
“Đội ngũ” là tập hợp gồm một số đông người cùng chức năng hoặc nghề nghiệp
tạo thành một lực lượng” [29].
1.2.3. Cán bộ quản lý
Cán bộ quản lý bao gồm tất cả những người tham gia vào hệ thống quản lý,
là người thực hiện chức năng quản lý, đứng đầu hệ thống với chức danh nhất định
và chịu hồn tồn trách nhiệm về hệ thống do mình phụ trách.
Trong cuốn “Tìm hiểu một số thuật ngữ trong Đại hội đại biểu toàn quốc lần
thứ XII của Đảng” được NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội ấn hành năm 2016; các
tác giả Phùng Hữu Phú - Nguyễn Văn Đặng - Nguyễn Viết Thơng đã giải thích:
“Cán bộ quản lý là người mà hoạt động nghề nghiệp của họ hoàn toàn hay chủ yếu

gắn với việc thực hiện chức năng quản lý; là người điều hành, hướng dẫn và tổ
chức thực hiện những quyết định của cán bộ lãnh đạo” [30, tr.76].
Vậy, CBQL là khái niệm dùng để chỉ những người mà hoạt động nghề
nghiệp của họ hoàn toàn hay chủ yếu gắn với việc thực hiện chức năng quản lý
trong một tổ chức; nhằm điều hành, hướng dẫn và tổ chức thực hiện những quyết
định của cán bộ lãnh đạo tổ chức đó. Người đứng đầu, phụ trách một tổ chức,

12


đơn vị, phong trào nào đó thì đương nhiên là cán bộ lãnh đạo của tổ chức, đơn vị
đó; nhưng xét trong hệ thống lớn hơn (chứa đựng các tổ chức, đơn vị đang xem
xét) thì họ chỉ là người quản lý. Trong thực tiễn một số người đứng đầu một tổ
chức vừa đóng vai trị là cán bộ lãnh đạo của tổ chức và vừa đóng vai trị là cán
bộ quản lý của tổ chức đó.
1.2.4. Cán bộ quản lý trường tiểu học
CBQL trường tiểu học là người thực hiện chức năng quản lý hoạt động
giáo dục tiểu học tại các cơ quan QLGD hoặc cơ quan hành chính các cấp của
Nhà nước hoặc một cơ sở giáo dục tiểu học. Chịu trách nhiệm trước Nhà nước
về trọng trách quản lý nhà trường, nhằm thực hiện mục đích giáo dục học sinh
tiểu học phát triển toàn diện nhân cách theo mục tiêu xác định. Trong luận văn
này, theo giới hạn nghiên cứu đã xác định, CBQL trường tiểu học được hiểu gồm
Hiệu trưởng và Phó Hiệu trưởng trường tiểu học.
Ngày nay, đội ngũ CBQL trường tiểu học không chỉ là những cán bộ nhà
nước có chức năng trực tiếp hoặc liên quan gián tiếp đến hoạt động quản lý giáo
dục, mà còn được hiểu là bao gồm những người có chức trách quản lý trong hệ
thống các trường học ngồi cơng lập và trường học của các tổ chức nước ngoài
hoạt động theo quy định của pháp luật Việt Nam và các điều ước quốc tế, mà
Việt Nam là thành viên ký kết những điều ước đó [18].
1.2.5. Chuẩn hiệu trưởng

- Chuẩn hiệu trưởng là hệ thống những tiêu chuẩn cơ bản đối với hiệu
trưởng về đạo đức nghề nghiệp; phẩm chất chính trị, năng lực chun mơn,
nghiệp vụ sư phạm; năng lực quản lý, lãnh đạo nhà trường… mà hiệu trưởng cần
đạt được để lãnh đạo và quản trị nhà trường [10].
- Chuẩn hiệu trưởng là yêu cầu, tiêu chí có tính ngun tắc, cơng khai,
mang tính xã hội được đặt ra bởi quyền lực hành chính và cả chun mơn để làm
thước đo đánh giá trình độ đạt được về chất lượng, hoạt động công việc, sản

13


phẩm, dịch vụ công… trong lĩnh vực giáo dục tiểu học theo mong muốn của chủ
thể quản lý nhằm đáp ứng nhu cầu của cộng đồng.
1.2.6. Phát triển đội ngũ cán bộ quản lý
Phát triển đội ngũ CBQL là quá trình tuyển chọn, đào tạo, bồi dưỡng, đãi
ngộ, kiểm tra đánh giá, quy hoạch và cụ thể hóa cơ chế, chính sách tạo mơi trường
thuận lợi cho những người thực hiện chức năng quản lý trong một cơ quan, đơn
vị để điều hành, hướng dẫn và tổ chức thực hiện những quyết định của lãnh đạo
hoặc tập thể lãnh đạo cơ quan, đơn vị đó nhằm đảm bảo cho sự phát triển cả về
số lượng cũng như chất lượng.
Trong mối quan hệ giữa đào tạo, sử dụng, phát triển đội ngũ CBQL là quá
trình tạo ra sự biến đổi về số lượng, cơ cấu và chất lượng đội ngũ CBQL nhằm
nâng cao giá trị nguồn nhân lực để đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu phát triển
kinh tế - xã hội của đất nước.
1.2.7. Phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học
Phát triển đội ngũ CBQL trường tiểu học là quá trình tuyển chọn, đào tạo,
bồi dưỡng, đãi ngộ, kiểm tra đánh giá, quy hoạch và thực hiện cơ chế, chính sách
tạo mơi trường thuận lợi cho đội ngũ CBQL trường tiểu học có đủ phẩm chất,
năng lực điều hành, hướng dẫn, tổ chức thực hiện những quyết định của lãnh đạo
hoặc tập thể lãnh đạo đảm bảo cho nhà trường phát triển.

1.2.8. Phát triển đội ngũ cán bộ quản lí trường tiểu học theo chuẩn hiệu trưởng
Phát triển đội ngũ CBQL trường tiểu học theo chuẩn hiệu trưởng là một
hoạt động quản lý, nhằm làm cho đội ngũ CBQL trường tiểu học thay đổi theo
hướng đảm bảo về số lượng, cơ cấu, đạt chuẩn về trình độ đào tạo, có đủ phẩm
chất, năng lực để lãnh đạo và quản trị nhà trường.
Phát triển đội ngũ CBQL trường tiểu học theo chuẩn là quá trình cần thiết,
giúp CBQL trường tiểu học đáp ứng được các chuẩn đã ban hành và áp dụng
chính thức cho đội ngũ CBQL để tạo tiền đề phát triển đội ngũ này. Chuẩn hóa
đội ngũ CBQL cịn là định hướng QLGD, quy cách hóa sản phẩm, nguồn lực,

14