Tải bản đầy đủ (.pdf) (21 trang)

MẠNG XÃ HỘI TIK TOK Ở VIỆT NAM DƯỚI GÓC NHÌN VĂN HÓA ĐẠI CHÚNG

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.09 MB, 21 trang )



TIỂU LUẬN CUỐI KỲ

MẠNG XÃ HỘI TIK TOK Ở VIỆT NAM DƢỚI
GĨC NHÌN VĂN HĨA ĐẠI CHÚNG


MỤC LỤC
PHẦN 1: MỞ ĐẦU ___________________________________________________________ 3
1.Lý do chọn đề tài ________________________________________________________________ 3
2. Mục đích nghiên cứu_____________________________________________________________ 4
3. Đối tƣợng nghiên cứu ____________________________________________________________ 4
4. Phƣơng pháp nghiên cứu _________________________________________________________ 4

PHẦN 2: NỘI DUNG _________________________________________________________ 5
Chƣơng 1: Tìm hiểu về mạng xã hội Tik Tok __________________________________________ 5
1.1.Khái niệm mạng xã hội là gì ______________________________________________________________
1.2. Quá trình phát triển của Tik Tok __________________________________________________________
1.2.1. Sự ra đời của Tik Tok ở Trung Quốc ___________________________________________________
1.2.2. Sự du nhập và phát triển mạnh mẽ của Tik Tok ở Việt Nam _________________________________
1.2.3. Cách sử dụng Tik Tok _______________________________________________________________

5
6
6
8
9

Chƣơng II: Lý giải nguyên nhân Tik Tok trở thành hiện tƣợng văn hóa đại chúng ở Việt Nam
hiện nay ________________________________________________________________________ 11


2.1. Đánh trúng tâm lý của khách hàng ________________________________________________________ 12
2.2. Sử dụng Influencers đình đám xuất hiện vào những chiến dịch quảng bá _________________________ 12
2.3. Dễ dàng kết nối, giao lưu với nhiều người khác trên toàn cầu __________________________________ 13
2.4. Thích ứng nhanh chóng, linh hoạt với văn hóa Việt Nam của Tik Tok ___________________________ 14
2.5. Thỏa sức sáng tạo, xây dựng chủ đề cho người dùng _________________________________________ 15

Chƣơng III: Tác động của Tik Tok đến Việt Nam dƣới góc nhìn văn hóa đại chúng _________ 16
3.1.Tác động tích cực ______________________________________________________________________ 16
3.1.1. Mang lại thời gian giải trí, thư giản cho người sử dụng ____________________________________ 16
3.1.2. Trao cơ hội sáng tạo cho người bình thường nhất ________________________________________ 16
3.1.3. Mang đến các trào lưu ý nghĩa, truyền cảm hứng và đưa văn hóa Việt Nam ra thế giới __________ 17
3.2. Tác động tiêu cực _____________________________________________________________________ 18
3.2.1. Xuất hiện những trào lưu “độc hại” ___________________________________________________ 18
3.2.2. Tiktok tồn tại lỗ hổng bảo mật nghiêm trọng, ___________________________________________ 19

PHẦN 3: KẾT LUẬN ________________________________________________________ 20
TÀI LIỆU THAM KHẢO _____________________________________________________ 21

2


PHẦN 1: MỞ ĐẦU
1.Lý do chọn đề tài
Trong thời đại cơng nghệ 4.0 hiện nay thì “Mạng xã hội” khơng còn là một khái
niệm xa lạ với tất cả mọi người. Một số mạng xã hội nổi tiếng có thể kể đến như
Facebook, Instagram, Twitter, Weibo… Chắc chắn nếu như ai đó sở hữu một chiếc
điện thoại thơng minh, hay một chiếc máy tính thì họ sẽ cài đặt ứng dụng cũng như
có tài khoản một vài mạng xã hội kể trên. Đây không phải là một công cụ giải trí
bình thường, mà là nơi liên kết cộng đồng, kết bạn, để học tập và làm việc, cung
cấp các thông tin cần thiết… Chính vì các tiện ích đó nên mạng xã hội dần trở

thành một sự hiện diện không thể thiếu trong đời sống xã hội hiện đại của con
người. So với Facebook hay Instagram là các trang có lượng người sử dụng khổng
lồ, và quá trình phát triển lâu dài, thì có một đàn em sinh sau đẻ muộn, nhưng lại
phát triển vơ cùng nhanh chóng, để hiện nay có thể ngang hàng với các anh lớn đi
trước, đó chính là Tik Tok.
Một vài năm trở lại đây Tik Tok khơng cịn q xa lạ với đa số người dân trên
thế giới. Đây là một ứng dụng với tư cách là một mạng xã hội có nguồn gốc từ
Trung Quốc, sau vài năm ra đời Tik Tok ngày càng phát triển và được nhiều người
biết đến và sử dụng. Độ nổi tiếng của Tik Tok từ Trung Quốc lan sang các nước
Châu Á, sau đó là các quốc gia trên các Châu lục khác. Nhưng nhìn chung ảnh
hưởng mạnh mẽ nhất vẫn là các nước ở Châu Á, và ở Việt Nam cũng không tránh
khỏi. Khi hiện nay người người nhà nhà thuộc mọi tầng lớp, độ tuổi ở Việt Nam
nếu có điều kiện đều sẽ tham gia vào Tik Tok. Em nhận thấy rằng Tik Tok trước
đợt giãn cách dài do covid19 gây ra hồi T5/2021 phát triển nhanh nhưng chưa thực
sự phổ biến. Nhưng trong thời gian giãn cách và sau giãn cách Tik Tok trở thành
một hiện tượng, ai ai cũng dùng, lúc nào cũng thấy mọi người đang cầm điện thoại
trên tay và lướt Tik Tok. Để hiện nay em nhận thấy rằng Tik Tok đã trở thành một
hiện tượng xã hội trong văn hóa đại chúng của người Việt Nam, điều đó làm em
thắc mắc do đâu mà có sự phát triển nhanh chóng như vậy. Chính nó đã thức đẩy
em thực hiện bài tiểu luận này, em muốn giải đáp thắc mắc cho chính bản thân
mình cũng như mang đó cho mọi người thêm nhiều thơng tin hữu ích và mới lạ
hơn.

3


2. Mục đích nghiên cứu
Mục đích nghiên cứu là muốn tìm ra ngun nhân cho sự phát triển nhanh chóng
của Tik Tok ở Việt Nam. Giải đáp được tại sao Tik Tok lại có thể lớn mạnh và phổ
biến nhanh đến như vậy, có thể nói là ngang hàng với Facebook - một trang mạng

xã hội lâu đời. Để trở thành một hiện tượng đại chúng trong văn hóa giải trí hiện
nay của người Việt. Cũng như muốn làm rõ hơn về các giá trị mà Tik Tok đã mang
lại để mọi người có cái nhìn tổng qt hơn về mạng xã hội này.
3. Đối tƣợng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu chính là lịch sử hình thành và phát triển, các chức năng,
giá trị của Tik Tok. Từ đó đưa ra lý giải về nguyên nhân phát triển lớn mạnh và
phổ biến của Tik tok ở Việt Nam.
4. Phƣơng pháp nghiên cứu
Phương pháp chính được sử dụng chính là phân tích và tổng hợp. Bằng cách thu
thập các tài liệu từ sách, báo, Internet, từ các nghiên cứu báo cáo đi trước cũng như
là ý kiến từ mọi người xung quanh em… Sau đó là tiến trình tổng hợp các dữ liệu
lại, phân tích và lựa chọn các dữ liệu hữu ích để làm tiền đề cho em phát triển đề
tài, kham khảo thêm thơng tin. Ngồi ra cịn sử dụng phương pháp liên ngành. Đây
là phương pháp liên kết các ngành học khác nhau lại để nghiên cứu khoa học. Tik
Tok là một hiện tượng văn hóa đại chúng, sự phát triển của nó có thể nhìn theo
nhiều hướng như về truyền thông (sự quảng cáo, tuyên truyền mạnh mẽ của Tik
Tok) hay là hướng tâm lý người tiếp nhận (đây là chiến lược đánh vào tâm lý giải
trí của mọi người từ nhà đầu tư Tik Tok)… Nói chung Tik Tok phát triển như hiện
nay không thể dựa vào một yếu tố mà nó phải xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác
nhau. Nên việc nhìn nhận Tik Tok dưới góc nhìn của nhiều ngành nghề sẽ là một
việc hữu ích cho q trình nghiên cứu và đưa ra kết luận.

4


PHẦN 2: NỘI DUNG
Chƣơng 1: Tìm hiểu về mạng xã hội Tik Tok
1.1.Khái niệm mạng xã hội là gì
Mạng xã hội (MXH) là một cụm từ phổ biến trong xã hội hiện nay, với nhiều mơ
hình, tính năng và lợi ích khác nhau. Có thể nói rằng, mạng xã hội trong cuộc sống

hiện nay là thực sự cần thiết nhất là trong thời đời công nghệ phát triển. Thế nhưng
nhiều người vẫn chưa hiểu rõ và còn mơ hồ về mạng xã hội.

Nguồn: webtretho.com
Mạng xã hội là một trang web hay nền tảng trực tuyến với nhiều hình thức, tính
năng, giúp mọi người dễ dàng kết nối với nhau ở bất cứ nơi nào. Ở đó, khơng chỉ
có các mối quan hệ ảo của những người cùng đam mê, sở thích…mà cịn có cả
những mối quan hệ đời thực. Mạng xã hội thuận tiện ở chỗ có thể sử dụng dù ở
đâu, miễn là có thiết bị điện tử thơng minh như điện thoại, ipad, laptop hoặc trên
máy tính bàn có kết nối mạng. Mạng xã hội có những tính năng như: chat, e-mail,
Mạng xã hội tuy tồn tại dưới nhiều dạng khác nhau nhưng nhìn chung, mạng xã
hội đều có những đặc điểm chung sau đây:
+ Mạng xã hội là một ứng dụng chỉ sử dụng được khi thiết bị được kết nối
Internet
+ Tất cả nội dung trên mạng xã hội đều do mọi người dùng tự sáng tạo nội dung,
hình ảnh, câu từ, tự do chia sẻ,… dưới sự kiểm sốt nội dung an tồn từ nhà phát
triển nền tảng bạn đang dùng.
+ Mỗi người dùng trên mạng xã hội đều phải tạo tài khoản, hồ sơ riêng. Các
mạng xã hội sẽ kết nối tài khoản người dùng đến các tài khoản cá nhân, tổ chức…

5


+ Nhờ vào các thuật toán hiện đại các mạng xã hội sẽ biết được những thứ người
dùng đang quan tâm dựa trên việc thu thập và phân tích các thông tin người dùng
cung cấp, để đề xuất các nội dung phù hợp với người sử dụng.
Ví dụ một số mạng xã hội đang được sử dụng phổ biến ở Việt Nam:
+ Facebook: Mạng xã hội phổ biến nhất hiện nay. Người dùng phải tạo tài khoản
bằng số điện thoại hoặc email của mình. Từ tài khoản đó chúng ta có thể kết nối
với những cá nhân, nhóm, tổ chức khác để tương tác, trị chuyện, giải trí, mua sắm,

cập nhật thông tin,…
+ YouTube: Trang mạng xã hội nơi chia sẻ video của cá nhân hoặc tổ chức với
hình thức có lợi nhuận đối với những người sáng tạo nội dung hấp dẫn, có mục
đích cụ thể, được nhiều người quan tâm.... Và phi lợi nhuận với những người dùng
chỉ đến để xem các sản phẩm được đăng tải trên Youtube với mục đích giải trí, học
tập, làm việc…
+ Instagram: Ứng dụng chia sẻ ảnh và video miễn phí trên điện thoại, máy tính.
Bạn có thể đăng tải hình ảnh hoặc video lên Instagram và chia sẻ chúng với nhóm
bạn bè, họ có thể xem, bình luận và thích bài viết của bạn.
Nhìn chung mục đích tạo ra mạng xã hội là tạo ra một hệ thống cho phép người
dùng có thể kết nối, giao lưu, chia sẻ những thơng hữu ích trên nền tảng Internet.
Với các mục tiêu đó nên dần dần mạng xã hội mang lại cho con người nhiều lợi ích
như cập nhật tin tức, kết nối các mối quan hệ, kinh doanh, quảng cáo trên mạng xã
hội,... Cũng chính vì thế mà lâu dài mạng xã hội trở thành một phần quan trọng
trong đời sống của con người, tác động rất nhiều vào các lĩnh vực khác nhau của
con người như kinh tế, giải trí, giáo dục… Do đó ngày nay nói mạng xã hội là một
hiện tượng của văn hóa đại chúng là khơng hề quá, khi sức ảnh hưởng của các nền
tảng đó mang lại q lớn và trong tương lai vẫn cịn có thể phát triển vượt bậc nữa.
1.2. Quá trình phát triển của Tik Tok
1.2.1. Sự ra đời của Tik Tok ở Trung Quốc
Là nền tảng video ngắn hàng đầu thế giới, TikTok hiện đã có mặt hơn 154 quốc
gia, thu hút hơn 1,5 tỷ người đã đăng ký ứng dụng và hơn 800 triệu người dùng
đang hoạt động. Những video ngắn này đến từ TikTok, một ứng dụng đang nhanh
chóng trở nên nổi tiếng. MXH Tik Tok bắt nguồn từ Trung Quốc với tên gọi là
Douyin hoặc Vibrato (dịch ra là “rung động”), người khởi xướng nền tảng là
Trương Nhất Minh, người sáng lập của ByteDance. Theo đó, cách thức hoạt động
của mạng xã hội này khá đơn giản, nó được sử dụng để tạo các video ca nhạc ngắn,
6



hát nhép, khiêu vũ, hài kịch và tài năng… hầu hết video có thời lượng ngắn dưới 1
phút. ByteDance lần đầu tiên ra mắt Douyin cho thị trường Trung Quốc vào tháng
9 năm 2016. Sau đó, TikTok đã được ra mắt vào năm 2017 cho iOS và Android ở
hầu hết các thị trường bên ngoài Trung Quốc đại lục; tuy nhiên, nó chỉ có sẵn trên
tồn thế giới, bao gồm cả Hoa Kỳ, sau khi hợp nhất với Musical.ly vào ngày 2
tháng 8 năm 2018.

Douyin của Trung Quốc
Nguồn: Tự chụp
Tik Tok sau đó nhanh chóng trở thành nền tảng video ngắn hàng đầu ở châu Á
và là ứng dụng phát triển nhanh nhất thế giới với cộng đồng đông đảo trên toàn
cầu. Theo một bản báo cáo vào tháng 10 năm 2019, Tik Tok báo cáo có 800 triệu
người dùng hoạt động hàng tháng trên toàn thế giới. Trang CNBC còn cho biết
thêm Tik Tok đã vượt qua Facebook, YouTube và Instagram để trở thành ứng
dụng IOS được tải xuống nhiều nhất toàn cầu với 104 triệu lần trên App Store
trong nửa đầu năm 2018.

7


1.2.2. Sự du nhập và phát triển mạnh mẽ của Tik Tok ở Việt Nam
Khi Douyin đang làm mưa làm gió ở thị trường Trung Quốc thì các trang về tin
tức giải trí bên Việt Nam cũng đã lấy video về để đăng trên các nền tảng MXH
khác. Khi lên Facebook mọi người có thể dễ dàng tìm thấy các page chuyên đăng
về Douyin của Trung, hoặc là page fan hâm mộ của những người nổi tiếng từ nền
tảng Douyin bên Trung… Những người dân Việt bị thu hút, thích thú về các video
của Douyin vì sự hấp dẫn từ nội dung, người quay clip thì tồn trai xinh gái đẹp,
thêm hiệu ứng và âm nhạc bắt tai… Từ đó bắt đầu cho sự phát triển của Tik Tok ở
Việt Nam. TikTok đã trở thành một sân chơi sáng tạo thực thụ dành cho tất cả
người dùng, từ mọi thế hệ cùng kết nối, tỏa sáng với tài năng và truyền cảm hứng

cho cộng đồng.

Biểu tượng Tik Tok
Nguồn: mic.gov.vn
Được phổ biến đến Việt Nam vào đầu năm 2016, nhưng chính thức ra mắt ứng
dụng tại Việt Nam thì vào cuối tháng 4/2019, TikTok nhanh chóng trở thành một
trong những mạng xã hội được người dùng đặc biệt ưa chuộng. Theo báo cáo Ứng
dụng di động 2021 do Appota vừa phát hành, TikTok Việt đã chứng tỏ sức hút khi
ghi nhận 16 triệu lượt tải và đạt mức tăng trưởng 160% lượt tải trên iOS trong năm
2020. Xét trên bảng xếp hạng ứng dụng phổ biến tại thị trường Việt Nam vừa qua,
TikTok đã nhanh chóng chiếm ngơi thứ tư ngay sau Facebook, Zalo và Instagram.
Theo thống kê từ We Are Social, các ứng dụng mạng xã hội và xem video là
những ứng dụng phổ biến nhất trong tập người dùng từ 16-64 tuổi tại Việt Nam.
Đến nay TikTok đã có mặt tại Việt Nam được 3 năm và không ngừng nhận được
nhiều phản hồi tích cực cũng như là một luồng thơng tin giải trí mới cho người
dùng.
8


Hơn 2 năm có mặt tại Việt Nam, TikTok đã mở ra một vùng đất sáng tạo hấp
dẫn, tạo cơ hội cho mỗi người bắt nhịp những xu hướng mới lạ nhất và thể hiện cá
tính riêng của mình. Nhiều nhà sáng tạo nội dung bước ra từ TikTok đã thành công
với niềm đam mê của bản thân và được người dùng đón nhận. Trong đó, Linh
Barbie, Lon Chun, Bo Bắp, Ms Thủy, Ba & Bối,… là những nhà sáng tạo được
biết đến nhiều hơn nhờ vào nền tảng TikTok.
1.2.3. Cách sử dụng Tik Tok
TikTok và Douyin có giao diện người dùng gần như giống nhau nhưng khơng có
quyền truy cập nội dung của nhau. Mỗi máy chủ của họ đều dựa trên thị trường có
sẵn ứng dụng tương ứng. Bạn không cần đăng ký tài khoản TikTok để sử dụng ứng
dụng này. Tuy nhiên, khi đăng ký tài khoản, bạn có thể theo dõi những người dùng

khác và tạo video. Có thể tạo tài khoản bằng số điện thoại cá nhân, hoặc liên kết
với các tài khoản email, facebook, google. Lần đầu sử dụng có thể bạn sẽ ngạc
nhiên với các video xuất hiện trên điện thoại của mình. Tik tok sẽ tự động hiện các
video từ những người bạn theo dõi hoặc từ đề xuất của Tik Tok. Nhờ hệ thống
thuật tốn thơng minh, khi bạn chỉ cần coi một nội dung nào trên 10s thì Tik Tok
sẽ đề xuất các video tương tự cho bạn. Follow là thuật ngữ trong Tiếng Anh là theo
dõi, có nghĩa là bạn sẽ dùng tài khoản của mình follow những tài khoản khác để có
thể theo dõi và sẽ nhận thơng báo khi người mà bạn theo dõi đăng video mới nhất.
Cũng giống Facebook và Instagram, những tài khoản có nhiều lượt follow thường
là tài khoản của người nổi tiếng hoặc tài khoản được tạo lập lâu, có nhiều video
hay, hấp dẫn.

Những cách tạo tài khoản trên Tik Tok
Nguồn: dienmayxanh.com
9


Về mặt tạo video, có lẽ là khơng hề mới mẻ bởi trước đó Vine hay Musically
cũng có thể làm được. Thế nhưng điểm tạo ra khác biệt của Tik Tok là bởi những
tính năng mới chỉnh sửa video độc đáo. Từ kho tàng hiệu ứng âm nhạc khổng lồ
cho tới sự cá nhân hoá, tức là mỗi người sẽ sở hữu tính năng khơng giống
nhau.Quay video bằng cách nhấn và giữ một nút lớn màu đỏ và bạn có thể chỉnh
sửa các video đã quay sau đó. Các tùy chọn chỉnh sửa tất nhiên không thể so sánh
với với các ứng dụng chuyên chỉnh sửa video, nhưng bạn vẫn có thể cắt video của
mình và điều chỉnh tốc độ. Sau đó có thể đăng lên Tik Tok của mình, có thể ghi
thêm caption (chú thích, chú giải nội dung) cho video và thêm các hashtag (bắt đầu
bằng dấu #, nội dung thì tùy người tạo ra có thể bằng số, bằng chữ hoặc cả hai, để
mọi người có thể tìm kiếm nội dung mình quan tâm một các nhanh chóng và phân
loại các video). Các video có hashtag trên TikTok thường sẽ đều được thu hút
nhiều sự chú ý nhiều hơn những video khơng có hashtag. Đặc biệt trong giai đoạn

dịch Covid-19, người dùng TikTok một lần nữa đã cho thấy sức sáng tạo mạnh mẽ
khi chủ động kết nối để hịa chung tiếng nói, tạo nên một cộng đồng mà ở đó, sự
tích cực của họ có thể lan tỏa niềm tin cho cả thế giới. Trong đó, phải kể đến một
số hashtag nổi bật như #thankyouhero với hàng nghìn video tơn vinh và tiếp sức
các y bác sĩ tuyến đầu chống dịch; hay #onhavanvui, #onhavandep cổ vũ mọi
người sống vui vẻ trong thời gian giãn cách xã hội.

Cách tạo video
Nguồn: dienmayxanh.com
10


TikTok cho phép người dùng xem và sản xuất các video clip, tương tự như
YouTube. So với các video vuông của YouTube, Instagram và Snapchat, các video
của TikTok cho phép người dùng xem trực tiếp ở chế độ toàn màn hình. Người
dùng TikTok chỉ cần cuộn xuống trên smartphone để phát và chuyển đổi giữa các
video mà không cần phải chọn nội dung sẽ xem tiếp theo. Trên Tik Tok cũng có
tính năng thả tim cho video mình u thích bằng cách nhấn đúp vào màn hình hoặc
là nhấn biểu tượng trái tim bên phải màn hình điện thoại. Khơng chỉ là một ứng
dụng video, TikTok cũng là một ứng dụng mạng xã hội. Nó khuyến khích người
dùng theo dõi, bình luận và nhắn tin cho nhau, giống như trên mạng xã hội khác.
TikTok cũng có đội ngũ những người có tầm ảnh hưởng (KOL) thậm chí là được
xây dựng bởi chính thương hiệu này.

Hashtag trên Tik Tok
Nguồn: dienmayxanh.com
Chƣơng II: Lý giải nguyên nhân Tik Tok trở thành hiện tƣợng văn hóa đại
chúng ở Việt Nam hiện nay
Từ xuất phát điểm là một nền tảng video ngắn, TikTok trở thành đại diện nổi bật
của văn hóa đại chúng và góp phần tạo nên một cộng đồng người dùng đa dạng từ

sắc tộc, màu da, giới tính. TikTok hiện có mặt trên 154 quốc gia với hơn 75 ngôn
ngữ. Tại đây, họ có thể tận dụng 15 đến 60 giây ngắn ngủi để biến mọi khoảnh
khắc dù đời thường nhất trở thành những video có sức lan tỏa tồn cầu. Có thể nói,
đã có khơng ít những điều kì diệu ra đời từ TikTok.
Khi mà thế giới đang tìm kiếm một môi trường khác biệt để sáng tạo và lan tỏa
năng lượng tích cực, sự xuất hiện của TikTok có thể được xem là “đúng người,
đúng thời điểm”. Không chỉ là một nền tảng video đơn thuần, giờ đây TikTok còn
11


trở thành một phần trong lối sống của hàng tỉ người dùng khi mang đến nhiều giá
trị thiết thực từ giải trí, giáo dục đến truyền cảm hứng tích cực cho cộng đồng.
Nhưng nội dung mà bài nghiên cứu này phân tích là Tik Tok trong văn hóa địa
chúng ở Việt Nam, do đó chỉ phân tích tại sao Tik Tok phát triển nhanh chóng ở
Việt Nam chứ chưa nói đến các khu vực khác hay là toàn thế giới. Đây là một số lý
do cho thấy nguyên nhân thành cơng của Tik Tok ở Việt Nam nói riêng và các
nước khác trên thế giới nói chung.
2.1. Đánh trúng tâm lý của khách hàng
Thế hệ trẻ tại Việt Nam có xu hướng “thích xem lười đọc”, chính bởi lý do này
khiến Tik Tok nhận được sự ưu ái nhiệt tình từ người dùng. Tik Tok được xây
dựng dựa trên format làm video, những viral âm thanh khiến giới trẻ thỏa sức sáng
tạo nội dung dựa trên những nền tảng đó, những đoạn text khô khan được lược bỏ
đi. Format được thiết kế ngắn 15 giây cũng là bước đi khôn ngoan giải quyết được
trăn trở “cả thèm chóng chán” của người xem video giải trí. Ngồi ra, người trẻ có
xu hướng muốn thấy ngay điểm giải trí và những điều khác biệt, lạ lẫm khác.
Tâm lý thứ hai là đánh trúng sự u thích cái đẹp, thích sự nhanh chóng, thích
điều mới lạ,…của Gen Z (thế hệ trẻ nhất hiện nay). Tik tok là ứng dụng dành cho
mọi lứa tuổi, nhưng độ tuổi sử dụng nhiều nhất hiện nay là từ 16 đến 24 chiếm
41% (Globalwebindex, 2019). Để bắt đầu, sự phổ biến của TikTok với thế hệ trẻ
có thể được giải thích bởi thực tế là những người sáng tạo ứng dụng đã quyết định

chọn những người dưới 18 tuổi làm đối tượng mục tiêu của họ ngay từ đầu. Với
đối tượng mục tiêu được chỉ định ngay từ đầu, họ đã hiểu thói quen và sở thích của
nhóm tuổi này, điều này đã khiến họ tạo ra một ứng dụng truyền thông xã hội cung
cấp cho khán giả chính xác những gì họ đang tìm kiếm. Đây là một thế hệ ưa thích
sự sáng tạo và thể hiện cá tính của mình trên mạng xã hội vì vậy Tik Tok cung cấp
đầy đủ một kho tàng công cụ với bộ toolkit với mọi biểu cảm từ nhạc nền, filter,
sticker… Đặc việc việc bắt trend trên những bản nhạc nền hot, những theme phổ
biến và hashtag luôn được cập nhật để người dùng dễ dàng bắt trend cùng cộng
đồng. Chính bởi yếu tố nắm bắt insight tốt đã khiến Tik Tok rất được lòng người
dùng nhất là đối với đối tượng khách hàng là gen Z.
2.2. Sử dụng Influencers đình đám xuất hiện vào những chiến dịch quảng bá
Câu chuyện Marketing của Tik Tok còn gây được thiện cảm bởi sự thu hút
khách hàng sử dụng, lòng tin được khẳng định vững chắc, hãng cịn có cả một
12


chiến dịch PR rất tuyệt vời ở đằng sau. Tik Tok cho phép người dùng tạo những
clip tương tác cùng bạn bè và cả người nổi tiếng, trong đó có thể kể đến những
ngôi sao Việt Nam như Trấn Thành, Noo Phước Thịnh, Bích Phương, Sơn Tùng
MTP,… Tik Tok rất thơng minh khi sử dụng những người có sức ảnh hưởng lớn
tới cơng chúng để quảng bá hình ảnh của mình, tăng độ phủ của thương hiệu, và
kết quả là thành công với chiêu thức này.

Người nổi tiếng cũng tham gia Tik Tok
Nguồn: baophapluat.vn
Không chỉ dừng lại ở những người nổi tiếng, Tik tok còn tạo ra những viral
video thu hút khách hàng bằng chính những người bình thường. Câu chuyện
Marketing của Tik Tok hay ở chỗ hãng không chỉ tận dụng người nổi tiếng mà cịn
“bình dân hóa” phương thức truyền thơng thơng qua những người sử dụng bình
thường. Chính vì lý do này mà ai, từ anh cơng nhân đến chị nội trợ, từ bé cấp 1 đến

bạn cấp 3 đều có khả năng thực hiện một video viral. Do vậy, mỗi người dùng đều
là cá thể mang tiềm năng viral Tik Tok. Một điều đặc biệt, người xem chúng ta lại
cảm thấy tin tưởng và dễ chấp nhận với những video do những người bình thường
làm hơn là những video với nội dung được tài trợ. Tik Tok có chiến lược
Marketing, nước đi thơng minh với chiêu thức này và hãng đã thu lại được những
kết quả đáng kinh ngạc với độ phủ cực lớn tại thị trường Việt Nam và trên thế giới.
2.3. Dễ dàng kết nối, giao lƣu với nhiều ngƣời khác trên toàn cầu
Người dùng Tik Tok có một lợi thế rõ rệt so với một số nền tảng mạng xã hội
khác là họ có thể xem được rất nhiều video từ nhiều nơi khác nhau, cho dù giữa họ
khơng có bạn chung đi chăng nữa. Những nội dung sáng tạo đều sẽ được hiển thị
trên tường, thậm chí là ở những quốc gia khác nhau. Thế nhưng chính điều này đã
13


khiến người dùng Tik Tok cảm thấy dễ dàng tiếp cận hơn và có thể khám phá
những nội dung sáng tạo xung quanh mình thay vì chỉ bó hẹp như trên Facebook,
Instagram nơi mà người dùng chỉ xem được nội dung của bạn bè. Câu chuyện
Marketing của Tik Tok thú vị ở chỗ điều này khiến người xem khám phá nội dung
mới lạ, vừa là động lực cho các creator (người sáng tạo video) thu về nhiều lượt
thích, chia sẻ và bình luận từ người dùng trên thế giới.
Khơng những thế, khả năng công nghệ của Tik Tok ứng dụng vào nền tảng rất
thông minh và đặc biệt. Tik Tok đã ứng dụng sử dụng machine learning (học máy)
và những thuật toán để xác định được những nội dung video xuất hiện tiếp theo
dựa trên những hành vi xem ở quá khứ, điều này giúp tăng tỉ lệ giữ chân khách
hàng và thích thú với những nội dung mà hãng đem đến.
2.4. Thích ứng nhanh chóng, linh hoạt với văn hóa Việt Nam của Tik Tok
Là một ứng dụng từ Trung Quốc du nhập vào Việt Nam, cách sử dụng thì giống
nhau, nhưng nội dung và chiến dịch quảng bá khác nhau hồn tồn ở hai nước. Khi
chính thức ra mắt ở Việt Nam, Tik Tok đã tập thích ứng hồn tồn với văn hóa
Việt, lấy đó làm nền tảng cho sự phát triển lâu dài ở đất nước chúng ta. Đây là một

việc làm thông minh của Tik Tok khơng riêng gì ở nước ta mà các trụ sở khác trên
thế giới của Tik Tok cũng đi theo chiến lược như vậy. Ở nước nào thì phải theo
văn hóa nước đó, sự linh hoạt như vậy khiến cho Tik Tok dễ dàng tiếp cận hơn với
người dân của nước đó, tăng sự nhận diện và cũng tạo lịng tin vững chắc hơn cho
người dùng.

Chiến dịch của Tik Tok
Nguồn: dienmayxanh.com
14


Tiêu biểu có thể kể đến #HelloVietnam, một chiến dịch mang tính cộng đồng và
quảng bá văn hóa Việt đến với bạn bè quốc tế của Tik Tok. Mang tinh thần TikTok
- xố nhồ mọi khoảng cách dân tộc và tơn vinh bản sắc văn hố địa phương,
#HelloVietnam, nằm trong khn khổ chuỗi chiến dịch quảng bá du lịch tồn cầu
#TikTokTravel, là một trong những chương trình thành cơng và đáng nhớ nhất của
TikTok trong 2019. Chỉ trong thời gian ngắn sau khi phát động, chiến dịch khởi
động tại Đà Nẵng với tên gọi #HelloDanang và Ninh Bình với tên gọi
#HelloNinhbinh đã trở thành nguồn cảm hứng bất tận của cộng đồng TikTok,
thành công thúc đẩy sự sáng tạo của thế hệ người dùng mới. Đồng thời,
#HelloVietnam cũng chứng tỏ sự đóng góp tích cực trong việc quảng bá nét đẹp du
lịch Việt đến bạn bè trong nước và quốc tế, với hơn 337,6 triệu lượt xem và 23,6
triệu lượt tương tác/yêu thích.
2.5. Thỏa sức sáng tạo, xây dựng chủ đề cho ngƣời dùng
Hãy cho người dùng chủ đề, và họ sẽ tự tạo content cho bạn – đó là kinh nghiệm
quý giá từ Tik Tok. Tik Tok thường xuyên tung ra các hashtag, giới thiệu những
chủ đề đang phổ biến; nhờ đó, người dùng có thể dễ dàng tạo ra video dựa trên
những chủ đề có sẵn ấy. Nhờ vào hashtag, mạng xã hội này đã tạo ra nhiều trào lưu
trong cộng đồng mạng, có thể kể đến các trào lưu như “Trời ơi bão táp mưa sa”,
hay “Trứng rán cần mỡ, bắp cần bơ”,… Nhiều thương hiệu cũng tạo ra các thẻ bắt

đầu bằng Hashtag (#) của riêng họ và yêu cầu người dùng sáng tạo theo các chủ đề.
Điều đó đã giúp họ nhanh chóng có được hàng triệu người theo dõi và có những
người tình nguyện làm việc cho bạn với tư cách là một nhân viên truyền thơng.
Như trên Facebook hay Youtube, người dùng có thể kiếm tiền bằng Tik Tok nếu
tài khoản của họ có lượng fan đơng đảo và các video, clip đăng trên Tik Tok nhận
được nhận tiền từ khán giả. Đây cũng là một lý do khiến Tik Tok được nhiều người
tham gia sử dụng như vậy vì có thêm thu nhập. Có 2 cách kiếm tiền phổ biến trên
Tik Tok ở Việt Nam hiện nay:
+Quảng bá thương hiệu: Các KOLs hoặc influencer (người có sức ảnh hưởng
lớn) trên TikTok sẽ là những đối tượng được doanh nghiệp thuê để quảng bá
thương hiệu/sản phẩm của họ đến với người dùng thông qua các video trên Tik
Tok.
+Bán hàng online: Rất nhiều các KOLs và thương hiệu đã tận dụng sức ảnh
hưởng của mình trên Tik Tok để kinh doanh online rất nhiều các mặt hàng như
quần áo, thực phẩm, mỹ phẩm,…
15


Chƣơng III: Tác động của Tik Tok đến Việt Nam dƣới góc nhìn văn hóa đại
chúng
3.1.Tác động tích cực
3.1.1. Mang lại thời gian giải trí, thƣ giản cho ngƣời sử dụng
Các nội dung video của Tik Tok vô cùng đa dạng, mới lạ, từ hài, bi, ca múa,
trang điểm… Dù bạn muốn xem nội dung gì thì Tik Tok ln có thể đáp ứng. Vì
cộng động người sáng tạo trên Tik Tok rất đơng và có tư duy nhanh chóng bắt kịp
các trend thịnh hành, nội dung thì ln đổi mới tạo được sự hấp dẫn, hứng thú cho
người xem. Ngồi hình ảnh nội dung chất lượng thì âm nhạc cũng là một nét thu
hút của Tik Tok, người dùng có thể tìm kiếm âm thanh hoặc ca khúc mà mình
muốn trên Tik Tok, từ ta sang tây đều có đủ. Cộng với các thuật tốn cơng nghệ
của nhà sáng lập nên Tik Tok ln có thể biết được bạn đang cần gì, thích gì và gợi

ý video cho phù hợp cho từng người.
Giao diện sử dụng lại rất đơn giản hơn các ứng dụng khác, có thể thao tác bằng
một tay. Đây cũng là một thế mạnh của Tik Tok khi nó dễ dàng sử dụng cho người
lớn hay trẻ nhỏ, người rành công nghệ hay là không biết gì hết cũng có thể sử dụng
được. Sự nhanh chóng và thơng minh của Tik Tok đã góp phần làm cho người sử
dụng thêm thoải mái, thư giản khi không cần tốn nhiều thời gian để học cách sử
dụng.
3.1.2. Trao cơ hội sáng tạo cho ngƣời bình thƣờng nhất
Với một số lượng người dùng khổng lồ cùng hàng triệu video được sáng tạo mỗi
ngày, TikTok đã thành công trong việc xây dựng một văn hóa cộng đồng đa dạng
và sáng tạo trên tồn cầu. Tại Việt Nam, có hàng triệu nhà sáng tạo nội dung trên
nhiều lĩnh vực khác nhau với những xuất phát điểm cũng hồn tồn khơng giống
nhau. Ms Thủy - một nhân viên văn phòng đã biến kênh TikTok của mình thành
lớp học tiếng Anh, cặp bố con Ba và Bối lại thể hiện những khoảnh khắc đời
thường của gia đình một cách dí dỏm, hay Bo Bắp - một chàng trai cover bài hát
trên TikTok đã bước ra đời thật với vai trò ca sĩ chuyên nghiệp. Bắt đầu từ TikTok,
mỗi người như được khai phá sự sáng tạo của bản thân và ngược lại, chính mỗi cá
nhân đã biến TikTok trở thành một sân chơi, một thế giới khởi sắc cho sự sáng tạo.
Có thể thấy, văn hóa cộng đồng TikTok ln tơn trọng sự đa dạng, tự do sáng tạo
nơi nguời dùng. Dù bạn là ai, thích thú điều gì, hay câu chuyện của bạn ra sao,
TikTok đều chào đón với tinh thần “it starts on TikTok”
16


3.1.3. Mang đến các trào lƣu ý nghĩa, truyền cảm hứng và đƣa văn hóa Việt
Nam ra thế giới
Có thể nói, khi cả thế giới đang căng thẳng tuyên truyền phòng chống dịch, "Vũ
điệu rửa tay" như liều thuốc tinh thần, vượt qua rào cản ngôn ngữ để mang lại niềm
vui và sự lạc quan cho mọi người. Nhờ vào TikTok, chiến dịch ngày càng phổ biến
hơn bao giờ hết. Từ Hội Chữ thập đỏ, Hội Trăng lưỡi liềm đỏ, Quỹ Nhi đồng Liên

Hiệp Quốc... cho đến phòng thu đài BFM TV (Pháp) đều rộn rã lời ca khúc phiên
bản tiếng Anh. Đặc biệt, video với sự tham gia của Quang Đăng cịn xuất hiện trên
chương trình Last Week Tonight with John Oliver trên HBO (Mỹ), thu hút hàng
triệu khán giả theo dõi.

Trào lưu “Vũ điệu rửa tay”
Nguồn: kenh14.vn
Một trào lưu ý nghĩa, truyền tải những giá trị tích cực cho cộng đồng nữa chính
là #onhavanvui kêu gọi mọi người hạn chế ra đường mùa Covid-19 với hơn 10,2 tỉ
lượt xem. Bằng các hiệu ứng độc đáo đi cùng âm nhạc bắt tai, những chiến dịch
độc đáo của TikTok đã chạm đến hàng triệu người dùng khắp nơi.

Trào lưu “Ở nhà vẫn vui”
Nguồn: kenh14.vn
17


Bên cạnh đó, nhằm truyền cảm hứng sống tích cực, “tiếp lửa" rèn luyện thể chất
và theo đuổi lối sống lành mạnh cho cộng đồng, TikTok đã kết hợp cùng California
Fitness & Yoga Center khởi động chiến dịch #fitnessmaster. Thử thách kêu gọi
người dùng chia sẻ kinh nghiệm ăn uống, tập luyện lành mạnh với 5 chủ đề:
“Gymer đích thực”, “Chuyên gia Yoga”, “Vũ đạo giữ dáng”, “Thể dục mọi nơi”,
và “Bí kíp sống khỏe”. Thổi bùng lối sống năng động, khoẻ mạnh trong cộng đồng,
chiến dịch là một thành công nổi bật trong năm 2019 của TikTok với hơn 25 triệu
lượt xem.
Ngồi ra Tik tok cịn thấu hiểu sự quan trọng trong việc lan toả những thơng
điệp mang tính giáo dục trong cộng đồng, trong năm 2019, TikTok cũng đã hợp tác
cùng các tổ chức chính phủ và phi chính phủ, khởi xướng các chiến dịch
#tienhocle, #antoanchophunu nhằm nâng cao ý thức của cộng đồng trong việc bảo
vệ phụ nữ và trẻ em.Với hơn tổng cộng hơn 83,9 triệu lượt xem, hai chiến dịch đã

chứng tỏ sức ảnh hưởng tích cực và hiệu quả của việc lan toả thơng tin trên nền
tảng sáng tạo.
Đó chỉ là một số trong rất nhiều các chiến dịch ý nghĩa của Tik Tok. Do đó có
thể nói Tik Tok khơng chỉ là một nền tảng giải trí trực tuyến thơng thường, mà nơi
đây còn là nơi gắn kết cộng đồng, truyển tải các thơng điệp ý nghĩa, cũng là nơi
người dùng có thể học thêm các kiến thức mới lạ hữu ích cho chính mình. Tik Tok
có q nhiều lợi ích như vậy nên sự phát triển vượt bậc của Tik Tok ở Việt Nam là
điều hiển nhiên, ngày càng Tik Tok càng chứng tỏ được sức ảnh hưởng của mình
đến giới trẻ Việt.
3.2. Tác động tiêu cực
Việc tham gia mạng xã hội Tiktok đang trở thành trào lưu và xu hướng của
nhiều người, nhất là thế hệ trẻ. Bên cạnh mặt tích cực, mạng xã hội Tiktok còn
nhiều hạn chế, tiêu cực dẫn tới phản ứng của nhiều quốc gia trên thế giới.
3.2.1. Xuất hiện những trào lƣu “độc hại”
Nhắc đến Tiktok không thể không nhắc đến các trào lưu “làm mưa làm gió” trên
đây. Tuy nhiên, khơng phải trào lưu nào cũng mang tính giải trí, tích cực mà cịn
xuất hiện những trào lưu “độc hại”. Các từ ngữ dung tung, nội dung, hình ảnh, âm
thanh tiêu cực, gây phản cảm cho người lớn và ảnh hưởng đến trẻ nhỏ. Gần đây,
Tiktok Việt Nam đang lan truyền trào lưu “Khoe tâm hồn”. Khơng ít người xem đã
18


cảm thấy vô cùng hoang mang trước các cô gái trẻ thực hiện việc khoe bộ phận
nhạy cảm trên video với các caption như: “Hãy u em vì em có tâm hồn to và
trịn”.Điều đáng nói ở chỗ, nhiều chủ tài khoản Tiktok chỉ là những cơ gái có tuổi
đời cịn rất trẻ, một số trong đó thậm chí vẫn đang ở độ tuổi đi học. Trào lưu này
không những phản cảm về mặt hình ảnh mà nó cịn phản cảm cả về lối suy nghĩ
của các bạn nữ hiện nay khi cho rằng tâm hồn của người con gái chỉ ở vịng 1 của
mình. Điều này có thể ảnh hưởng xấu đến những người xem, đặc biệt là các em
nhỏ khi tư duy suy nghĩ chưa phát triển hoàn tồn và thấu đáo. Từ khoe vịng 1 cho

đến cả những trò chơi tử thần đội lốt các thử thách, một thử thách hết sức nguy
hiểm được bắt nguồn từ các Tiktoker nước ngoài, chơi với lửa nước hay điện.
3.2.2. Tiktok tồn tại lỗ hổng bảo mật nghiêm trọng,
Ứng dụng Tik Tok khơng thật sự an tồn khi cho phép tin tặc dễ dàng khai thác
và chiếm đoạt tài khoản người dùng, giả mạo thông tin, nội dung và tải lên các
video trái phépLỗ hổng bảo mật đó cho phép tin tặc truy xuất thông tin cá nhân của
người dùng và thay đổi nội dung của họ, gửi được các tin nhắn văn bản như thể
được gửi từ Tiktok với các đường dẫn độc hại. Những đường dẫn này cho phép
nhiều bên thứ ba truy cập được vào tài khoản Tiktok. Sau đó, tải lên video, thao
túng hoặc chỉnh sửa các nội dung hiện hữu và lấy đi thông tin cá nhân. Các ứng
dụng của Tiktok có quyền truy cập vào bộ nhớ tạm, thu thập tài liệu của người
dùng một cách dễ dàng, trong đó có nhiều thơng tin nhạy cảm (mật khẩu, số điện
thoại, email, mã thẻ ngân hàng).
Dù có nhiều mặt tích cực, nhưng người dùng chỉ thấy được những tính năng
tiện dụng của mạng xã hội này mà dễ mất chủ quan để lộ lọt thông tin cá nhân.
Những hạn chế của mạng xã hội Tiktok và lỗ hổng an tồn thơng tin đi kèm có thể
trở thành nguy cơ lộ lọt bí mật nhà nước khi các thành viên sử dụng. Do đó khi sử
dụng Tik Tok cần cẩn thận hơn không nên bấm vào các link không rõ nguồn gốc,
không cung cấp thông tin cá nhân của bản không, từ chối yêu cầu theo dõi hoạt
động của bạn trên các ứng dụng khác của TikTok,… Đặc biệt là các em nhỏ khi sử
dụng Tik Tok cần lựa chọn nội dung phù hợp, không học theo các trào lưu nguy
hiểm, nên có ba mẹ giám sát khi sử dụng để tránh các trường hợp đáng tiếc xảy ra.

19


PHẦN 3: KẾT LUẬN
Trong gần 3 năm có mặt ở Việt Nam, TikTok đã khẳng định được vị trí của
mình chính là nơi những trào lưu độc đáo trở thành hiện tượng; cũng là nơi những
nhà sáng tạo nội dung ở đa dạng lĩnh vực được tìm thấy; và quan trọng nhất,

TikTok chính là nơi những chiến dịch cộng đồng được lan toả.Thành công của Tik
Tok không phải là may mắn và vơ cớ, hãng đã có chiến lược cụ thể và thông minh.
Chiến lược marketing của Tik Tok là một bài học đáng để xem về sự nhanh nhạy,
chớp thời cơ, “đúng người đúng thời điểm”, điều này đã khiến một ứng dụng non
nớt về kinh nghiệm nhưng đầy sự toan tính và thành quả thấy được là sự phủ sóng
mạnh và nâng tầm trở thành ứng dụng giải trí “quốc dân” ở thời điểm hiện tại.
TikTok đã và đang trở thành một phần của văn hoá đại chúng ngày nay vì đã mang
nội dung đến người dùng theo cách hoàn toàn độc đáo, đầy cảm hứng. Và chắc
chắn TikTok sẽ tiếp tục là nơi để chúng ta chứng kiến những giá trị tích cực dành
cho cộng đồng được hình thành từ chính những câu chuyện sáng tạo.

20


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. LE VAN VU, TIKTOK LÀ GÌ? AI LÀ NGƯỜI SÁNG LẬP RA TIKTOK?,
/>2. Mỹ Hạnh, TikTok của nước nào? TikTok có tại Việt Nam khi nào?,
o/tiktok-cua-nuoc-nao.html
3. Thảo Nguyên, Giải mã thành công của TikTok - thế lực mới nổi đang viết lại
luật chơi ngành truyền thông mạng xã hội tại Việt Nam?,
/>4. TikTok và hành trình đa dạng hóa cộng đồng sáng tạo tồn cầu,
/>5. Bảo Châu, Hé lộ sự kiện định hình nền văn hố đại chúng 2019,
/>6. Hoàng Linh, TikTok tác động như thế nào đối với ngành cơng nghiệp giải trí
tồn cầu, />7. Trần Văn Thắng, Ảnh hưởng và những vấn đề cần lưu ý khi sử dụng mạng
xã hội Tiktok,
/>
21




×