Quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở các trường mẫu giáo thị xã điện bàn tỉnh quảng nam

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

NGUYỄN THỊ THANH HƢƠNG

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TỔ CHUYÊN MÔN
Ở CÁC TRƢỜNG MẪU GIÁO THỊ XÃ ĐIỆN BÀN
TỈNH QUẢNG NAM

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC

ĐÀ NẴNG, NĂM 2021


ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

NGUYỄN THỊ THANH HƢƠNG

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TỔ CHUYÊN MÔN
Ở CÁC TRƢỜNG MẪU GIÁO THỊ XÃ ĐIỆN BÀN
TỈNH QUẢNG NAM

Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 814 01 14

LUẬN VĂN THẠC SĨ

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. VÕ TRUNG MINH

ĐÀ NẴNG, NĂM 2021

i

LỜI CAM ĐOAN
Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của riêng tôi.Các số liệu, kết
quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được ai cơng bố trong bất kỳ
cơng trình nào khác.
Tác giả luận văn

Nguyễn Thị Thanh Hương




iv
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ....................................................................................................... i
TÓM TẮT .................................................................................................................ii
MỤC LỤC ................................................................................................................. iv
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT.....................................................................vii
DANH MỤC CÁC BẢNG .................................................................................... viii
DANH MỤC CÁC HÌNH ........................................................................................ ix
MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1
1. Tính cấp thiết của đề tài .................................................................................... 1
2. Mục đích nghiên cứu ........................................................................................ 2
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ................................................................. 2
4. Giả thuyết khoa học .......................................................................................... 2
5. Nhiệm vụ nghiên cứu ....................................................................................... 2
6. Phương pháp nghiên cứu .................................................................................. 3

7. Phạm vi nghiên cứu .......................................................................................... 3
8. Cấu trúc của luận văn ....................................................................................... 4
CHƢƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TỔ
CHUYÊN MÔN Ở TRƢỜNG MẪU GIÁO ........................................................... 5
1.1. Tổng quan vấn đề nghiên cứu .............................................................................. 5
1.1.1. Nghiên cứu ngoài nước .............................................................................. 5
1.1.2. Nghiên cứu trong nước ............................................................................... 6
1.2. Các khái niệm chính của đề tài ............................................................................ 8
1.2.1. Quản lý ....................................................................................................... 8
1.2.2. Quản lý giáo dục ....................................................................................... 11
1.2.3. Quản lý nhà trường ................................................................................... 12
1.3. Tổ chuyên môn và tổ chuyên môn ở trường Mẫu giáo ...................................... 13
1.3.1. Khái niệm tổ chuyên môn ......................................................................... 13
1.3.2. Tổ chuyên môn ở trường Mẫu giáo .......................................................... 13
1.3.3. Vai trò của tổ chuyên môn ở trường mẫu giáo ......................................... 13
1.3.4. Nhiệm vụ của tổ chuyên môn ở trường mẫu giáo .................................... 14
1.4. Hoạt động tổ chuyên môn và hoạt động tổ chuyên môn trong trường Mẫu
giáo ............................................................................................................................ 14
1.4.1. Hoạt động tổ chuyên môn. ........................................................................ 14
1.4.2. Hoạt động của tổ chuyên môn ở trường Mẫu giáo ................................... 14


v
1.5. Quản lý hoạt động tổ chuyên môn, quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở
trường Mẫu giáo ........................................................................................................ 15
1.5.1. Quản lý hoạt động tổ chuyên môn:........................................................... 15
1.5.2. Quản lý hoạt động tổ chuyên môn trong trường Mẫu giáo ...................... 15
1.6. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động tổ chuyên môn trường Mẫu
giáo ............................................................................................................................ 27
1.6.1. Các yếu tố chủ quan.................................................................................. 27

1.6.2. Các yếu tố khách quan .............................................................................. 29
Tiểu kết Chương 1 ..................................................................................................... 29
CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TỔ CHUYÊN
MÔN Ở CÁC TRƢỜNG MẪU GIÁO THỊ XÃ ĐIỆN BÀN TỈNH QUẢNG
NAM ......................................................................................................................... 30
2.1. Khái quát tình hình kinh tế chính trị - văn hóa xã hội và giáo dục của thị xã
Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam ....................................................................................... 30
2.1.1. Tình hình kinh tế - chính trị của thị xã Điện Bàn ..................................... 30
2.1.2. Tình hình văn hóa - xã hội của thị xã Điện Bàn ....................................... 31
2.1.3. Tình hình giáo dục mẫu giáo của thị xã Điện Bàn ................................... 32
2.2. Thực trạng hoạt động tổ chuyên môn ở các trường mẫu giáo thị xã Điện Bàn
tỉnh Quảng Nam ........................................................................................................ 34
2.2.1. Tình hình tổ chun mơn .......................................................................... 34
2.2.2. Thực trạng hoạt động tổ chuyên môn ở các trường Mẫu giáo thị xã
Điện Bàn tỉnh Quảng Nam ........................................................................................ 38
2.2.3. Thực trạng quản lí hoạt động tổ chun mơn ở các trường Mẫu giáo
thị xã Điện Bàn tỉnh Quảng Nam .............................................................................. 48
2.2.4. Kết quả khảo sát ....................................................................................... 49
2.3. Đánh giá chung .................................................................................................. 60
2.3.1. Điểm mạnh ............................................................................................... 60
2.3.2. Điểm yếu................................................................................................... 60
2.3.3. Thời cơ ...................................................................................................... 61
2.3.4. Thách thức ................................................................................................ 61
Tiểu kết Chương 2 ..................................................................................................... 61
CHƢƠNG 3. BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TỔ CHUYÊN MÔN
Ở CÁC TRƢỜNG MẪU GIÁO TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ ĐIỆN BÀN
TỈNH QUẢNG NAM .............................................................................................. 63
3.1. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp ...................................................................... 63
3.1.1. Đảm bảo tính đồng bộ .............................................................................. 63

vi
3.1.2. Đảm bảo tính thực tiễn ............................................................................. 63
3.1.3. Đảm bảo tính kế thừa................................................................................ 63
3.1.4. Đảm bảo tính hệ thống ............................................................................. 63
3.1.5. Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả ........................................................... 63
3.2. Các biện pháp quản lý hoạt động tổ chuyên môn của ban giám hiệu các
trường Mẫu giáo thị xã Điện Bàn tỉnh Quảng Nam .................................................. 64
3.2.1. Nâng cao nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên về tầm quan trọng
đối với hoạt động tổ chuyên môn trong trường mẫu giáo ......................................... 64
3.2.2. Đổi mới công tác quản lý xây dựng kế hoạch hoạt động của tổ chuyên
môn ............................................................................................................................ 65
3.2.3. Quản lý tổ chức hoạt động ni dưỡng, chăm sóc và giáo dục đáp ứng
yêu cầu của chương trình GDMN theo thông tư 51/2020/TT-BGDĐT của Bộ
Giáo dục và Đào tạo .................................................................................................. 67
3.2.4. Nâng cao việc bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho GV thông qua
SHCM theo NCBH ................................................................................................... 70
3.2.5. Tăng cường hoạt động giao lưu, học tập, trao đổi kinh nghiệm giữa
các tổ chuyên môn trong trường và với các tổ chuyên môn trường mẫu giáo tiên
tiến trong thị xã ......................................................................................................... 71
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp trong quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở
trường Mẫu giáo ........................................................................................................ 72
3.4. Khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất .............. 73
3.4.1. Mục đích của khảo nghiệm....................................................................... 73
3.4.2. Đối tượng khảo nghiệm ............................................................................ 73
3.4.3. Phương pháp khảo nghiệm ....................................................................... 73
3.4.4. Các bước tiến hành khảo nghiệm ............................................................. 73
3.4.5. Kết quả khảo nghiệm ................................................................................ 74
Tiểu kết Chương 3 ..................................................................................................... 76
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ......................................................................... 78

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................... 81
PHỤ LỤC
QUYẾT ĐỊNH GIAO ĐỀ TÀI LUẬN VĂN (Bản sao)


vii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt

Viết đầy đủ

BGH

Ban giám hiệu

CBQL

Cán bộ quản lý

CSVC

Cơ sở vật chất

CBGVNV

Cán bộ, giáo viên, nhân viên

DH

Dạy học

Đ

Đạt

ĐV

Đảng viên

GDMN

Giáo dục mầm non

GV

Giáo viên

HT

Hiệu trưởng

HĐCM

Hoạt động chuyên môn

HĐTCM

Hoạt động tổ chuyên môn

MG

Mẫu giáo

NCBH

Nghiên cứu bài học

PHT

Phó hiệu trưởng

PPDH

Phương pháp dạy học

QL

Quản lý

QLGD

Quản lý giáo dục

SHTCM

Sinh hoạt tổ chuyên môn

T

Tốt

TTCM

Tổ trưởng chuyên môn

TCM

Tổ chuyên môn


viii

DANH MỤC CÁC BẢNG
Số hiệu
bảng

Tên bảng

Trang

2.1.

Trình độ ngoại ngữ, tin học, lí luận chính trị của GV mẫu
giáo thị xã Điện bàn (Năm học 2019-2020)

35

2.2.

Số lượng và cơ cấu đội ngũ TTCM các trường mẫu giáo thị

xã Điện Bàn

36

2.3.

Thực trạng thực hiện kế hoạch hoạt động TCM ở các trường
MG thị xã Điện Bàn.

39

Thực trạng công tác bồi dưỡng, tự bồi dưỡng chuyên môn,
2.4.

nghiệp vụ cho GV thông qua sinh hoạt TCM ở các trường
MG thị xã Điện bàn.

41

2.5.

Thực trạng việc sử dụng tài liệu, đồ dùng, đồ chơi, thiết bị
giáo dục của giáo viên mẫu giáo thị xã Điện bàn.

43

2.6.

Hoạt động sinh hoạt tổ chuyên môn theo định đỳ ở các
trường MG thị xã Điện Bàn

45

2.7.

Thực trạng công tác đánh giá, xếp loại giáo viên theo chuẩn
nghề nghiệp GVMN ở các trường MG thị xã Điện bàn

47

2.8.

Mức độ thực hiện lập kế hoạch hoạt động của tổ chuyên
mônở các trường MG thị xã Điện bàn.

49

2.9.

Kết quả khảo sát quản lý việc thực hiện hoạt động sinh hoạt
tổ chuyên môn ở các trường MG thị xã Điện bàn.

51

2.10.

Kết quả khảo sát quản lý hoạt động bồi dưỡng giáo viên của
tổ chuyên môn ở các trường MG thị xã Điện bàn

53

2.11.

Thực trạng quản lý việc sử dụng tài liệu, đồ dùng, đồ chơi
thiết bị giáo dục của giáo viên MG thị xã Điện bàn

56

2.12.

Thực trạng quản lý sinh hoạt tổ chuyên môn theo định đỳ ở
các trường MG

57

Thực trạng quản lý công tác đánh giá, xếp loại giáo viên
2.13.

3.1.

theo chuẩn nghề nghiệp GVMN ở các trường MG thị xã
Điện Bàn
Khảo nghiệm tính cấp thiết và khả thi về các biện pháp nâng
cao hiệu quả quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở các trường
mẫu giáo thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam

59

74

ix
DANH MỤC CÁC HÌNH
Số hiệu
hình

Tên hình

Trang

1.1.

Sơ đồ mơ hình về quản lý

10

1.2.

Sơ đồ quy trình xây dựng kế hoạch tổ chun mơn

18

2.1.

Biểu đồ trình độ chun mơn của GV mẫu giáo thị xã
Điện bàn

35

1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Như chúng ta đã biết, Nghị quyết Hội nghị lần thứ 8, Ban Chấp hành Trung ương
khóa XI, Đảng và Nhà nước xác định mục tiêu của đổi mới giáo dục và đào tạo là:
“Tạo chuyển biến căn bản, mạnh mẽ về chất lượng, hiệu quả giáo dục, đào tạo; đáp
ứng ngày càng tốt hơn công cuộc xây dựng, bảo vệ Tổ quốc và nhu cầu học tập của
nhân dân. Giáo dục con người Việt Nam phát triển toàn diện và phát huy tốt nhất tiềm
năng, khả năng sáng tạo của mỗi cá nhân; yêu gia đình, yêu Tổ quốc, yêu đồng bào;
sống tốt và làm việc hiệu quả”. Phấn đấu đến năm 2030, nền giáo dục Việt Nam đạt
trình độ tiên tiến trong khu vực.
Để thực hiện được điều đó, địi hỏi nền giáo dục chúng ta nói chung và ngành
giáo dục Mầm non nói riêng phải có một nguồn lực vừa có tài, vừa có đức, vừa có tri
thức và có tâm với nghề. Giáo dục Mầm non là bậc học đầu tiên và rất quan trọng
trong hệ thống giáo dục quốc dân, có nhiệm vụ hình thành bước đầu những kỹ năng,
tình cảm của nhân cách con người và là tương lai đất nước. Chăm sóc, ni dưỡng trẻ
mầm non, nhất là những năm đầu đời có ý nghĩa quan trọng, quyết định đối với việc
phát triển thể lực, nhân cách là năng lực phát triển trí tuệ của mỗi cá nhân trong tương
lai. Để thực hiện tốt công tác chăm sóc giáo dục trẻ mầm non, cần thiết phải quan tâm
đến tất cả các hoạt động của nhà trường, tập trung công tác quản lý, đặc biệt là hoạt
động có liên quan đến đội ngũ giáo viên, người quyết định chất lượng chăm sóc, giáo
dục trẻ.
Vì vậy, cơng tác chuyên môn ở các trường Mẫu giáo là hoạt động quan trọng, là
yếu tố then chốt, quyết định sự phát triển chất lượng của nhà trường.
Trong trường Mẫu giáo, tổ chuyên môn là tổ chức cơ sở của bộ máy chính quyền
nhà trường, giúp hiệu trưởng quản lý giáo viên một các tồn diện về tư tưởng, chun
mơn nghiệp vụ, kế hoạch giáo dục và giảng dạy. Trong hoạt động chun mơn của nhà
trường thì tổ chun mơn là tổ chức quan trọng nhất đảm nhận chức năng thực thi
nhiệm vụ chun mơn. Vì vậy tổ chun mơn có ý nghĩa cực kỳ quan trọng trong q
trình hồn thành nhiệm vụ chuyên môn của nhà trường. Tuy nhiên, trong thực tế hiện

nay, trước yêu cầu cao của việc thực hiện chủ trương đổi mới căn bản và tồn diện
GD&ĐT, cơng tác quản lý ở các trường mẫu giáo, đặc biệt là hoạt động của các tổ
chuyên môn cần phải được thực hiện bài bản và khoa học, phục vụ tốt cho việc nâng
cao chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ của các nhà trường. Đối với giáo dục Mẫu giáo
Thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Quảng Nam, trong những năm gần đây đã chú trọng đến


2
các giải pháp nhằm phát triển và nâng cao chất lượng hoạt động tổ chuyên môn. Tuy
nhiên trong công tác quản lí hoạt động tổ chun mơn ở các trường Mẫu giáo vẫn chưa
được quan tâm đúng mức, chính vì vậy hoạt động TCM không thực sự phát huy hết
sức mạnh nội lực vốn có của mình để góp phần quan trọng vào việc nâng cao chất
lượng chăm sóc, ni dưỡng và giáo dục trẻ. Một trong những nguyên nhân chính đó
là cơng tác quản lý của hiệu trưởng các trường mẫu giáo đối với hoạt động của các tổ
chuyên mơn cịn ít hiệu quả.
Với những lí do trên, để góp phần giải quyết vấn đề, tơi chọn nghiên cứu đề
tài:"Quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở các trường Mẫu Giáo Thị Xã Điện Bàn
Tỉnh Quảng Nam”.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lí luận về quản lí hoạt động tổ chun mơn ở trường Mẫu
giáo và khảo sát thực tiễn cơng tác quản lí hoạt động tổ chuyên môn ở các trường Mẫu
giáo thị xã Điện Bàn tỉnh Quảng Nam, đề xuất các biện pháp nâng cao công tác quản
lý hoạt động tổ chuyên môn nhằm đáp ứng yêu cầu của chương trình GDMN theo TT
51/2020/TT- BGDĐT của Bộ giáo dục - đào tạo và nâng cao chất lượng GD trẻ ở các
trường Mẫu giáo trong thị xã Điện Bàn.
3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu:
Hoạt động của tổ chuyên môn trường Mẫu giáo.
3.2. Đối tượng nghiên cứu:
Biện pháp quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở các trường Mẫu giáo thị xã Điện

Bàn tỉnh Quảng Nam.
4. Giả thuyết khoa học
Quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở các trường Mẫu giáo thị xã Điện Bàn tỉnh
Quảng Nam đã thu được những kết quả đáng ghi nhận, tuy nhiên vẫn tồn tại những
hạn chế, bất cập thật sự chưa nâng cao chất lượng hoạt động tổ chuyên môn. Nếu đề
xuất được các biện pháp quản lý hoạt động tổ chuyên môn phù hợp và có tính khả thi
sẽ nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn, đáp ứng yêu cầu cần thiết trong bối
cảnh hiện nay.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý hoạt động tổ chuyên môn của các trường
Mẫu giáo.
Khảo sát, đánh giá thực trạng quản lý hoạt động tổ chuyên môn của các trường
Mẫu giáo thị xã Điện Bàn tỉnh Quảng Nam.


3
Đề xuất biện pháp quản lý hoạt động tổ chuyên môn của hiệu trưởng các trường
Mẫu giáo thị xã Điện Bàn tỉnh Quảng Nam.
6. Phƣơng pháp nghiên cứu
6.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Đề tài sử dụng phương pháp nghiên cứu tài liệu, văn bản để xây dựng cơ sở lí
luận, định hướng cho nghiên cứu thực tiễn, bao gồm:
+ Phân tích, tổng hợp, khái qt hóa các tài liệu có liên quan đến đề tài để xác
định các khái niệm có liên quan đến vấn đề nghiên cứu
+ Phân tích lý luận về quản lý giáo dục và cơ sở pháp lý của hoạt động quản lý tổ
chuyên mơn.
+ Phân tích lí luận về quản lý hoạt động tổ chuyên môn của Ban giám hiệu ở các
trường Mẫu giáo thị xã Điện Bàn tỉnh Quảng Nam
6.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi nhằm phân tích, đánh giá thực trạng hoạt

động tổ chun mơn, thực trạng quản lí hoạt động tổ chuyên môn ở các trường mẫu
giáo trên thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam
- Phương pháp phỏng vấn nhằm tìm hiểu sâu hơn, phân tích, đánh giá rõ hơn các
khía canh, vấn đề liên quan đến thực trạng hoạt động tổ chun mơn, thực trạng quản
lí hoạt động tổ chun môn ở các trường mẫu giáo trên thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng
Nam
- Phương pháp chuyên gia nhằm trưng cầu các ý kiến của các chuyên gia về tính
cấp thiết, khả thi của các biện pháp nâng cao hiệu quả quản lí hoạt động tổ chun
mơn ở các trường mẫu giáo trên thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam
6.3. Nhóm các phương pháp bổ trợ:
Phương pháp thống kê toán học: Nghiên cứu sử dụng phần mềm SPSS để tính
tốn, xử lý các số liệu thu thập được.
7. Phạm vi nghiên cứu
7.1. Phạm vi nội dung:
Đề tài tập trung nghiên cứu thực trạng và biện pháp quản lý hoạt động của tổ
chuyên môn các trường Mẫu giáo thị xã Điện Bàn tỉnh Quảng Nam trong giai đoạn
hiện nay.
7.2. Phạm vi khách thể khảo sát:
Cán bộ quản lý, tổ trưởng chuyên môn, giáo viên các trường Mẫu giáo.
- Đề tài được triển khai nghiên cứu tại 20 trường Mẫu giáo công lập trên địa bàn


4
thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam.
7.3. Phạm vi thời gian:
Đề tài nghiên cứu từ tháng năm 2020 đến tháng năm 2021
8. Cấu trúc của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, luận văn
gồm có 3 chương:
Chƣơng 1. Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở trường Mẫu

giáo.
Chƣơng 2. Thực trạng quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở các trường Mẫu giáo
thị xã Điện Bàn tỉnh Quảng Nam.
Chƣơng 3. Các biện pháp quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở các trường Mẫu
giáo thị xã Điện Bàn tỉnh Quảng Nam.


5
CHƢƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TỔ CHUYÊN MÔN
Ở TRƢỜNG MẪU GIÁO
1.1. Tổng quan vấn đề nghiên cứu
1.1.1. Nghiên cứu ngoài nước
Nghiên cứu biện pháp quản lý hoạt động chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng
chăm sóc giáo dục trẻ ở trường Mầm non nói chung và trường Mẫu giáo nói riêng là
một vấn đề tưởng như đơn giản nhưng lại rất khó khăn, phức tạp và cơ bản. Vì thực
chất cơng tác quản lý trường học của Hiệu trưởng chủ yếu là quản lý hoạt động chuyên
môn với mục tiêu cuối cùng là nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ của nhà
trường.
Trong giai đoạn hiện nay, giai đoạn của hội nhập cùng với những đổi mới lớn của
tồn ngành giáo dục, thì việc không ngừng nâng cao chất lượng và hiệu quả chăm sóc
giáo dục trẻ là vơ cùng cần thiết. Phần lớn các nghiên cứu đề cập đến việc quản lý của
hiệu trưởng về hoạt động giáo dục và các hoạt động chuyên môn của giáo viên nhằm
nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường, mỗi đề tài nghiên cứu trên một phạm
vi, thời gian khác nhau, đối tượng giáo viên và đối tượng trẻ khác nhau. Các nghiên
cứu đã làm rõ nguyên nhân dẫn đến thực trạng việc quản lý hoạt động tổ chuyên môn
trong nhà trường của Hiệu trưởng để từ đó đề xuất các biện pháp quản lý hiệu quả.
Nhìn khái qt có thể rút ra một số nhận xét chính đối với các cơng trình nghiên
cứu sau:
Một là, các cơng trình nghiên cứu cơ bản đi sâu vào vấn đề quản lý hoạt động chăm

sóc giáo dục trẻ, quản lý chuyên môn ở trường Mẫu giáo được nghiên cứu rất ít.
Hai là, quản lý hoạt động chuyên mơn cũng chủ yếu xốy sâu vào quản lý các
hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ trong nhà trường. Các hoạt động chuyên môn khác
chưa được quan tâm nhiều.
Ba là, quản lý hoạt động chuyên môn hay hoạt động giáo dục chưa được nghiên
cứu theo hướng hiệu trưởng quản lý hoạt động tổ chuyên môn thông qua chỉ đạo tổ
trưởng các tổ chuyên môn.
Tại thị xã Điện Bàn, vấn đề quản lý hoạt động tổ chuyên môn trong trường Mẫu
giáo (MG) thường được hiệu trưởng (HT) các trường MG quan tâm, song nó chỉ tồn
tại như những kinh nghiệm rải rác trên các sáng kiến kinh nghiệm hoặc báo cáo tổng
kết của các nhà trường. Trên địa bàn thị xã Điện Bàn, công tác quản lý hoạt động giáo
dục đã được quan tâm chú trọng, vấn đề quản lý hoạt động tổ chuyên môn cũng đã
được đề cập đến. Tuy nhiên, đối với vấn đề nghiên cứu biện pháp quản lý hoạt động


6
của tổ chuyên môn trường MG vẫn chưa được quan tâm và nghiên cứu đầy đủ.
Để hoạt động tổ chuyên môn trong nhà trường đi đúng hướng, đạt được mục tiêu
thì cần thiết phải quản lí, chỉ đạo nội dung này một cách khoa học, chặt chẽ và có
những biện pháp quản lí khả thi nhất phù hợp điều kiện thực tế về đội ngũ GV, tình
hình HS trong mơi trường sư phạm của nhà trường.
Trong khuôn khổ luận văn này, chúng tôi muốn đi sâu hơn để xác định cơ sở lý
luận, khảo sát thực tiễn, trên cơ sở đó đề xuất biện pháp quản lý hoạt đơng tổ chuyên
môn trường Mẫu giáo trên địa bàn thị xã Điện Bàn phù hợp với yêu cầu đổi mới giáo
dục hiện nay.
1.1.2. Nghiên cứu trong nước
Giáo dục là một lĩnh vực có vị trí và vai trị vơ cùng quang trọng trong tiến trình
phát triển của xã hội lồi ngồi. Chính vì vậy mà hoạt động của tổ chun mơn và việc
quản lý hoạt động tổ chuyên môn cũng là một vấn đề được coi trọng hàng đầu trong
quá trình đổi mới.

Quản lý hoạt động tổ chuyên môn để nâng cao chất lượng giáo dục nói chung và
chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ trong các trường mẫu giáo nói riêng là một vấn đề
thời sự và được nhiều người quan tâm. Trong quá trình nghiên cứu đề tài, các nhà
nghiên cứu đã đứng ở các góc độ khác nhau để tìm ra các biện pháp quản lý chun
mơn hữu hiệu, nhưng đều chung một mục đích là mong muốn góp phần nâng cao chất
lượng giáo dục trong các nhà trường.
Đã có nhiều cơng trình nghiên cứu về vấn đề quản lý hoạt động chun mơn. Ví
dụ: Nguyễn Thị Thùy( 2002) “ Các biên pháp nâng cao năng lực quản lý chuyên môn
của Hiệu trưởng các trường mầm non Hà Nội – Luận văn Thạc sĩ QLGD. Nguyễn Thị
Loan(2002) “ Một số biện pháp quản lý của Hiệu trưởng nhằm tăng cường công tác
chuyên môn cho đội ngũ giáo viên mầm non tỉnh Thái Nguyên”.
Luận văn của Hoàng Mạnh Hùng ngoài việc phân tích, đánh giá thực trạng tổ
chức và hoạt động các tổ chuyên môn và quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở trường
THPT Đồng Bành, tỉnh Lạng Sơn, tác giả cũng đã đề xuất các biện pháp cụ thể: Quy
hoạch tổ chuyên môn theo đặc trưng các môn học và đảm bảo hiệu quả trong hoạt
động chuyên môn; Đổi mới công tác xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch hoạt
động của tổ chuyên môn; Quản lý chỉ đạo hoạt động dạy học theo định hướng đổi mối
nội dung, phương pháp dạy học của tổ chuyên môn; Tổ chức công tác bồi dưỡng và tự
bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ và năng lực quản lý cho tổ trưởng chuyên môn; Đổi
mới công tác quản lý hoạt động sinh hoạt của tổ chuyên môn; Tăng cường hoạt động
giao lưu, học tập, trao đổi kinh nghiệm giữa các tổ chuyên môn trong trường và với


7
các tổ chuyên môn trường trung học phổ thông tiên tiến trong tỉnh1.
Nghiên cứu của Lê Phong Vũ về quản lý sinh hoạt tổ chuyên môn theo hướng
nghiên cứu bài học ở các trường THPT trên địa bàn thành phố Trà Vinh đã đề xuất các
biện pháp như: nâng cao nhận thức và trình độ chun mơn cho đội ngũ cán bộ, giáo
viên nhà trường về đổi mới sinh hoạt tổ chuyên môn theo hướng nghiên cứu bài học;
Hỗ trợ các GV trong tổ trong việc thực hiện sinh hoạt tổ chuyên môn theo hướng

nghiên cứu bài học; Tham mưu với Sở Giáo dục và Đào tạo, các cán bộ quản lý nhà
trường về những hỗ trợ cần thiết trong q trình thực hiện sinh hoạt tổ chun mơn
theo hướng nghiên cứu bài học; Tăng cường hoạt động giám sát thực hiện kế hoạch
quản lý đổi mới thực hiện sinh hoạt tổ chuyên môn theo hướng nghiên cứu bài học và
đầu tư kinh phí hợp lý cho quản lý đổi mới sinh hoạt tổ chuyên môn theo hướng
nghiên cứu bài học. Mặc dù, nghiên cứu ở cấp THPT về hoạt động tổ chun mơn
nhưng nghiên cứu có ý nghĩa đối đề tài trong việc đề xuất các biện pháp cụ thể về hoạt
động tổ chuyên môn ở các trường mẫu giáo2.
Nhìn chung, các nghiên cứu này chủ yếu tập trung phân tích, đánh giá, đề xuất
biện pháp quản lý hoạt động chuyên môn hoặc tổ chuyên môn ở các trường phổ thông.
Về nghiên cứu hoạt động tổ chuyên môn ở các trường thuộc giáo dục mầm non
cũng đã được chú ý trong những năm gần đây, cụ thể dưới đây.
Nghiên cứu “Quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở các trường mầm non trên địa
bàn quận Bắc Từ Liêm – thành phố Hà Nội”, Nguyễn Thị Thu Nga đã đánh giá thực
trạng hoạt động tổ chuyên môn và quản lý tổ chuyên môn của Hiệu trưởng các trường
mầm non quận Bắc Từ Liêm – thành phố Hà Nội. Đồng thời, nghiên cứu cũng đã đề
xuất các biện pháp quản lý hoạt đông tổ chuyên môn bao gồm: “nâng cao nhận thức
cho tổ trưởng chuyên môn và giáo viên mầm non về hoạt động tổ chun mơn; Đổi
mới kế hoạch hố hoạt động tổ chuyên môn; Đổi mới phân cấp quản lí đối với tổ
trưởng chun mơn; Chỉ đạo cải tiến nội dung sinh hoạt tổ chuyên môn theo hướng tập
trung nâng cao chất lượng chăm sóc trẻ; xây dựng tiêu chí kiểm tra hoạt động chun
mơn của tổ theo hướng đặt trọng tâm vào các nội dung nâng cao chất lượng chăm sóc
giáo dục cho trẻ”3.
Luận văn Thạc sĩ của Bùi Thị Kiều Anh về “Quản lý hoạt động tổ chuyên môn
trường mầm non đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục”, trên cơ sở nghiên cứu lý luận,
1

Hoàng Mạnh Hùng (2013), Quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở trường trung học phổ thông Đồng Bành, tỉnh
Lạng Sơn, Luận văn Thạc sĩ, Hà Nội.
2

Lê Phong Vũ (2016), Quản lý sinh hoạt tổ chuyên môn theo hướng nghiên cứu bài học ở các trường THPT trên
địa bàn thành phố Trà Vinh, Luận văn Thạc sĩ, Đà Nẵng.
3
Nguyễn Thị Thu Nga (2015), “Quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở các trường mầm non trên địa bàn quận Bắc
Từ Liêm – thành phố Hà Nội”, Luận văn Thạc sĩ, Hà Nội.


8
thực tiễn, đề xuất một số biện pháp quản lí hoạt động tổ chuyên môn trường mầm
non Quận Bắc Từ Liêm - Thành phố Hà Nội đáp ứng yêu cầu đổi mới, nhằm nâng
cao chất lượng hoạt động tổ chuyên mơn và chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ của
trường mầm non. Theo đó, gồm có 5 biện pháp được đề xuất cao nhận thức cho cán
bộ quản lý và giáo viên về tầm quan trọng của hoạt động tổ chun mơn; Cụ thể hóa
kế hoạch hoạt động tổ chun môn theo kế hoạch của nhà trường; Chỉ đạo đổi mới
cách thức tổ chức hoạt động tổ chuyên môn; Kiểm tra đánh giá hoạt động tổ chuyên
môn; Tăng cường cơ sở vật chất, điều kiện cho hoạt động tổ chuyên mơn 4.
Trong cơng trình nghiên cứu của Nguyễn Thị Thu Huyền, bên cạnh biện pháp
nâng cao nhận thức cho tổ trưởng chuyên môn giáo viên mầm non về hoạt động tổ
chun mơn; đổi mới kế hoạch hố hoạt động tổ chuyên môn, tác giả đã đề xuất các
biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động tổ chuyên môn giáo viên mầm non như: Tăng
cường phân cấp quản lý đối với tổ trưởng chuyên môn; Chỉ đạo cải tiến nội dung và
hình thức sinh hoạt tổ chun mơn theo hướng tập trung nâng cao chất lượng chăm
sóc giáo dục trẻ; Tích cực khuyến khích cơng tác tự học, tự bồi dưỡng của tổ chuyên
môn; Quản lý công tác thi đua của tổ chuyên môn 5.
Nghiên cứu của Vũ Quỳnh Nga đã đề xuất một số biện pháp quản lí hoạt động
chuyên môn của tổ trưởng chuyên môn trong trường mầm non đáp ứng yêu cầu đổi
mới giáo dục mầm non bao gồm: Lập kế hoạch quản lí; Quản lí hồ sơ chuyên môn của
giáo viên; Sinh hoạt tổ chuyên môn; Dự giờ, thăm lớp; Tổ chức trao đổi, thảo luận về
hoạt động chuyên môn trong tổ; Báo cáo, tham mưu với Ban Giám hiệu nhà trường về
cơng tác quản lí chun mơn trong tổ6

Nhìn chung, những nghiên cứu nói trên chủ yếu đề cập những vấn đề lý luận
chung của quản lý giáo dục, quản nhà trường bước đầu đặt ra và giải quyết vấn đề
quản lý các hoạt động trong các cơ sở giáo dục.Vấn đề quản lý tổ chuyên mơn trong
trường mầm non cịn chưa quan tâm một cách thỏa đáng. Trong tình hình đổi mới giáo
dục hiện nay, việc quản lý nhà trường, nhất là quản lý hoạt động tổ chuyên môn nhằm
đạp ứng yêu cầu đổi mới của giáo dục là rất cần thiết.
1.2. Các khái niệm chính của đề tài
1.2.1. Quản lý
Khi con người hình thành các nhóm để thực hiện mục tiêu mà họ khơng thể đạt
4

Bùi Thị Kiều Anh (2015), Quản lý hoạt động tổ chuyên môn trường mầm non đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo
dục, Luận văn Thạc sĩ, Hà Nội.
5
Nguyễn Thị Thu Huyền (2016), Quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở các trường mầm non quận Hoàng Mai- Hà
Nội, Luận văn Thạc sĩ, Hà Nội.
6
Vũ Quỳnh Nga (2018). Một số biện pháp quản lí hoạt động chun mơn của tổ trưởng chuyên môn trong
trường mầm non đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục mầm non, Tạp chí Giáo dục, Số 441 (Kì 1 - 11/2018), tr 1-6


9
được với tư cách là cá nhân riêng lẻ, quản lý xuất hiện. Quản lý có vai trị quan trọng
trong mọi mặt đời sống xã hội loài người. Các - Mác coi việc xuất hiện quản lý là kết
quả tất yếu của sự phối hợp nhiều lao động cá biệt, tản mạn, độc lập thành một quá
trình lao động xã hội thống nhất trên lộ trình hướng đích.
Các - Mác đã viết:“Bất cứ lao động xã hội hay cộng đồng trực tiếp nào được
thực hiện ở quy mô tương đối lớn đều cần đến một chừng mực nhất định của sự quản
lý. Quản lý là sự xác lập, sự tương hợp giữa các cơng việc cá thể và hồn thành những
chức năng chung xuất hiện trong sự vận động đối với các bộ phận riêng lẻ của nó” [9,

tr. 98].
Các - Mác coi quản lý là một đặc điểm vốn có, bất biến về mặt lịch sử của đời
sống xã hội. Ông khẳng định về sự ra đời tất yếu của quản lý bằng một ý tưởng độc
đáo: “Một nghệ sĩ độc tấu thì tự điều khiển mình, nhưng một dàn nhạc thì cần có nhạc
trưởng”. Hàm ý chứa trong ý tưởng sâu sắc này là mối quan hệ biện chứng giữa hai
phạm trù “tổ chức” và “quản lý”. Hoạt động quản lý chỉ nảy sinh khi có tổ chức, tổ
chức là nền của quản lý và không thể phát triển nếu thiếu hoạt động quản lý.
Trong nghiên cứu khoa học có rất nhiều khái niệm quản lý, theo những cách tiếp
cận khác nhau. Chính từ sự đa dạng về cách tiếp cận dẫn đến sự phong phú về các
quan niệm quản lý:
Theo Từ điển Giáo dục học: “Quản lý là hoạt động hay tác động có định hướng,
có chủ đích của chủ thể quản lý (người quản lý) đến khách thể quản lý (người bị quản
lý) trong một tổ chức làm cho tổ chức vận hành và đạt được mục đích của tổ chức”
[14, tr.123].
Tác giả Đặng Quốc Bảo, trong cuốn sách “Khoa học tổ chức và quản lý - Một số
vấn đề lý luận và thực tiễn”, NXB Thống kê, Hà Nội – 1999: “Quản lý là những hoạt
động cần thiết phải được thực hiện khi những con người kết hợp với nhau trong các
nhóm, tổ chức nhằm đạt được những mục tiêu chung” [2, tr.175].
Nguyễn Đình Chỉnh – Phạm Ngọc Uyên trong cuốn“Tâm lý học quản lý” cho
rằng: “Quản lý được coi như là sự kết hợp (Combination) của quản và lý. Quản bao
gồm sự coi giữ, tổ chức, điều khiển, trông nom và theo dõi; lý được hiểu là lý luận về
sự phân biệt phải trái, sự sửa sang, sắp xếp, thanh lý, sự dự đoán cùng việc tạo ra
thiết chế hành động để đưa hệ vào thế phát triển” [12, tr.33-34].
Nguyễn Văn Lê - Tạ Văn Danh, trong cuốn “Khoa học Quản lý nhà trường” cho
rằng: “Quản lý là một hệ thống xã hội, khoa học và nghệ thuật tác động vào hệ thống
đó mà chủ yếu là những con người nhằm đạt hiệu quả tối ưu theo mục tiêu đề ra” [22,
tr.54].
Trần Kiểm lại cho rằng: “Quản lý là những tác động của chủ thể quản lý trong

10
việc huy động, phát huy, kết hợp, sử dụng, điều chỉnh, điều phối các nguồn lực (nhân
lực, vật lực, tài lực) trong và ngoài tổ chức (chủ yếu là nội lực) một cách tối ưu nhằm
đạt mục đích của tổ chức với hiệu quả cao nhất” [18, tr.15].
Theo tác giả Nguyễn Ngọc Quang, trong cuốn sách “Nhà sư phạm - người góp
phần đổi mới lý luận dạy học”, NXB Đại học Quốc gia, Hà Nội - 1998, thì: “Quản lý
là sự tác có định hướng, có kế hoạch của chủ thể quản lý đến đối tượng bị quản lý
trong tổ chức để vận hành tổ chức, nhằm đạt mục đích nhất định” [34, tr.130]
Từ những định nghĩa trên, chúng ta có thể rút ra kết luận:
Quản lý là q trình tác động có định hướng, có tổ chức của chủ thể quản lý lên
khách thể quản lý thông qua các cơ chế quản lý nhằm sử dụng có hiệu quả cao nhất
các nguồn lực bên trong và bên ngoài trong điều kiện mơi trường ln ln có biến
động để cho hệ thống ổn định và vận động theo chiều hướng phát triển tích cực, đạt
được những mục tiêu đã đề ra.
Nói một cách nhất qn thì quản lý là q trình tác động gây ảnh hưởng của chủ
thể quản lý tới khách thể quản lý thông qua việc thực hiện các chức năng quản lý, bằng
những công cụ và phương pháp mang tính đặc thù nhằm đạt được mục tiêu chung của
hệ thống.
Q trình tác động đó có thể được thể hiện qua hình 1.1.
Cơng cụ QL

Chủ thể
Quản lý

Khách thể
Quản lý
Chức năng quản lý

Phương pháp
Hình 1.1. Sơ đồ mơ hình về quản lý

Mục tiêu


11
* Chức năng quản lý
Chức năng quản lý là chức năng cơ bản của hoạt động quản lý và được thực hiện
qua tồn bộ các hoạt động duy trì sự ổn định của tổ chức trong quá trình vận hành của
nó.
Có nhiều quan điểm phân định các chức năng cơ bản của quản lý:
Tác giả Thái Văn Thành cho rằng: “Chức năng quản lý là một dạng hoạt động
quản lý chun biệt, thơng qua đó chủ thể quản lý tác động vào khách thể quản lý
nhằm thực hiện một mục tiêu nhất định” [39, tr.14].
Theo tác giả Hà Sỹ Hồ: “Tập hợp các chức năng quản lý là nội dung của quản lý
với tư cách là một quá trình” [16, tr.92].
Quản lý có nhiều chức năng, tựu trung lại có bốn chức năng cơ bản là:
- Kế hoạch hóa là việc dựa trên những thông tin về bộ máy của tổ chức, môi
trường hoạt động của tổ chức và các thông tin về lĩnh vực hoạt động của tổ chức để
vạch ra mục tiêu, dự kiến nguồn lực (nhân lực, vật lực và tài lực), dự kiến về thời
lượng, xác định nguồn huy động, các phương tiện và điều kiện, đồng thời chỉ ra các
biện pháp thực hiện mục tiêu.
- Tổ chức là việc thiết lập cấu trúc bộ máy, bố trí nhân lực và xây dựng cơ chế
hoạt động; đồng thời ấn định chức năng, nhiệm vụ cho các bộ phận và cá nhân; qui
định cơ chế hoạt động; huy động, sắp xếp và phân bố các nguồn lực vật chất nhằm
thực hiện đúng kế hoạch đã có.
- Chỉ đạo là việc hướng dẫn công việc, liên kết, liên hệ, động viên, kích thích,
giám sát các bộ phận và mọi cá nhân thực hiện kế hoạch đã có để đạt được mục tiêu
của tổ chức.
- Kiểm tra là chức năng cố hữu của quản lý. Khơng có kiểm tra, quản lý sẽ khơng
có hiệu quả. Kiểm tra là việc theo dõi và đánh giá mọi hoạt động của từng đơn vị hoặc

mỗi cá nhân trong tổ chức bằng nhiều phương pháp và hình thức (trực tiếp hoặc gián
tiếp, thường xuyên hoặc định kỳ…) nhằm so sánh kết quả hoạt động với mục tiêu đã
xác định để nhận biết về chất lượng và hiệu quả của hoạt động đó. Nhờ có kiểm tra mà
người quản lý đánh giá được thành tựu công việc và điều chỉnh hoạt động đúng hướng.
Một chu trình quản lý được thực hiện liên tiếp, đan xen lẫn nhau, phối hợp bổ
sung cho nhau tạo sự kết nối từ chu trình này sang chu trình khác theo hướng phát
triển; trong đó, yếu tố thơng tin ln giữ vai trị xun suốt, khơng thể thiếu trong việc
thực hiện các chức năng quản lý và là cơ sở cho việc ra quyết định quản lý.
1.2.2. Quản lý giáo dục
Khi hoạt động giáo dục ra đời, tất yếu kèm theo sự tác động của QLGD. Nếu GD
là một hiện tượng xã hội thì QLGD là một dạng của quản lý xã hội đặc thù. QLGD là
một trong những yếu tố cơ bản và quan trọng trong việc nâng cao chất lượng GD. Vì
vậy, người ta rất quan tâm đến hoạt động QLGD và đã có rất nhiều ý kiến về khái


12
niệm QLGD.
Khái niệm quản lý giáo dục được tiếp cận bằng nhiều cách khác nhau như tiếp
cận kiểu kinh nghiệm, tiếp cận theo hành vi quan hệ cá nhân, tiếp cận tác nghiệp... Vì
thế, các tác giả khác nhau đưa ra những quan điểm khác nhau.
Trong Việt ngữ, QLGD được hiểu như việc thực hiện đầy đủ các chức năng kế
hoạch hóa, tổ chức, lãnh đạo, kiểm tra trên tồn bộ các hoạt động giáo dục và tất nhiên
cả những thành phần tài chính và vật chất của các hoạt động đó nữa.
Tác giả Nguyễn Nguyên Quang cho rằng, “QLGD là hệ thống những tác động có
mục đích, có kế hoạch, hợp quy luật của chủ thể QL, nhằm làm cho hệ thống vận hành
theo đường lối và nguyên lý GD của Đảng, thực hiện được các tính chất của nhà
trường xã hội chủ nghĩa (XHCN) mà tiêu điểm hội tụ là quá trình dạy học – giáo dục
thế hệ trẻ, đưa hệ GD đến mục tiêu dự kiến, tiến lên trạng thái mới về chất” [33, tr.31].
Các nhà QLGD thực tiễn còn quan niệm: QLGD theo nghĩa tổng quan là hoạt
động điều hành, phối hợp các lực lượng xã hội nhằm đẩy mạnh công tác đào tạo thế hệ

trẻ theo yêu cầu phát triển XH.
Nhà nghiên cứu Đặng Quốc Bảo giải thích: “QLGD theo nghĩa tổng quan là hoạt
động điều hành, phù hợp với lực lượng XH nhằm đẩy mạnh công tác đào tạo thế hệ trẻ
theo yêu cầu phát triển XH. Ngày nay, với sứ mệnh phát triển GD thường xuyên, công
tác GD không chỉ giới hạn ở thế hệ trẻ mà cho mọi người; tuy nhiên, trọng tâm vẫn là
GD thế hệ trẻ, cho nên QLGD được hiểu là sự điều hành của hệ thống giáo dục quốc
dân” [3, tr.124].
Tác giả Trần Kiểm chia QLGD thành 2 cấp độ vĩ mô và vi mô. QLGD vĩ mô là
QL nền GD hoặc hệ thống GD; QLGD vi mô là QL nhà trường. [18, tr.36]
Tác giả Hoàng Tâm Sơn: “QL là q trình tác động có tổ chức, có hướng đích
của chủ thể quản lý, nhằm sử dụng hiệu quả các tiềm năng, các cơ hội của hệ thống để
đạt được mục tiêu đề ra trong điều kiện biến động của môi trường” [35]. Từ các định
nghĩa của các tác giả trên, dù ở cấp độ vi mô hay vĩ mơ, ta thấy QLGD có 4 yếu tố:
chủ thể QL, đối tượng QL, khách thể QL, và mục tiêu quản lý. Vì vậy, có thể hiểu một
cách tổng qt, QLGD là sự tác động có ý thức của chủ thể QL đến đối tượng QL
nhằm đưa hoạt động sư phạm của hệ thống giáo dục đạt được mục tiêu QL đề ra.
1.2.3. Quản lý nhà trường
Theo nghĩa chung nhất: QL là sự tác động có tổ chức, có định hướng của chủ thể
QL lên đối tượng QL nhằm sử dụng có hiệu quả các tiềm lực, các cơ hội của hệ thống
để đạt được mục tiêu đã đặt ra trong điều kiện biến đổi của môi trường.
QL nhà trường là hoạt động của các cơ quan QLGD nhằm tập hợp và tổ chức các


13
hoạt động của GV, HS và các lực lượng GD khác huy động tối đa các nguồn lực GD
để nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo trong nhà trường.
Từ định nghĩa trên, ta có thể hiểu:
QL là một hoạt động có mục tiêu, trong đó mục tiêu chất lượng. Nhà QL biết
chính xác mục tiêu phải đạt được và tổ chức cho các cá nhân và tập thể dưới quyền
thực hiện cơng việc đó một cách có chất lượng, hiệu quả. BGH nắm vững mục tiêu

năm học, huy động mọi tập thể và cá nhân thực hiện tốt mục tiêu đó.
QL là tạo ra một mơi trường thuận lợi để mọi cá nhân và tập thể hợp tác với nhau
hoàn thành mục tiêu chung. BGH tổ chức tốt các hoạt động của Hội đồng GD, tổ
chuyên môn tạo thành một phong trào thi đua hoàn thành kế hoạch năm học.
QL là tận dụng mọi nguồn lực, mọi cơ hội để đạt được mục tiêu chất lượng. BGH
biết tận dụng các lực lượng GD gia đình, nhà trường, XH, khai thác các nguồn lực cơ
sở vật chất, nguồn tài chính, lực lượng GV... tập trung phấn đấu cho chất lượng GD.
1.3. Tổ chuyên môn và tổ chuyên môn ở trƣờng Mẫu giáo
1.3.1. Khái niệm tổ chuyên môn
Tổ chuyên môn là đơn vị cơ sở trực tiếp nhất đối với các hoạt động của giáo
viên, là nền tảng để tổ chức và triển khai thực hiện các hoạt động chuyên môn một
cách cụ thể và hiệu quả. ... Là một bộ phận chủ yếu, giữ vai trò quyết định trong cơng
tác bồi dưỡng nâng cao trình độ chun mơn nghiệp vụ cho giáo viên.
1.3.2. Tổ chuyên môn ở trường Mẫu giáo
Tổ chuyên môn trong trường mẫu giáo được quy định tại Điều 13 TT số
52/2020/TT-BGDĐT ngày 31 táng 12 năm 2020 Thông tư ban hành Điều lệ Trường
mầm non do Bộ Giáo dục và Đào tạo như sau:
Tổ chuyên môn gồm giáo viên theo khối nhóm trẻ, lớp mẫu giáo; nhân viên nấu
ăn. Mỗi tổ có ít nhất 03 thành viên, có tổ trưởng; nếu có từ 07 thành viên trở lên thì có
01 tổ phó.. [4]
1.3.3. Vai trị của tổ chuyên môn ở trường mẫu giáo
Giúp Hiệu trưởng điều hành các hoạt động nghiệp vụ chuyên môn liên quan đến
cơng tác ni dưỡng chăm sóc và giáo dục trẻ;
Trực tiếp quản lý giáo viên trong tổ theo nhiệm vụ quy định.
Tổ chuyên môn là đầu mối để Hiệu trưởng quản lý nhiều mặt, nhưng chủ yếu
vẫn là hoạt động chun mơn, tức là hoạt động ni dưỡng, chăm sóc và giáo dục trẻ
trong trường.
Tổ trưởng chuyên môn phải là người có khả năng xây dựng kế hoạch; điều hành

14
tổ chức, hoạt động của tổ theo kế hoạch giáo dục, cùng với BGH và giáo viên xây
dựng kế hoạch giáo dục năm học của nhà trường; tổ chức bồi dưỡng chuyên môn cho
giáo viên trong tổ; đánh giá, xếp loại giáo viên thuộc tổ mình quản lý.
Do đó, tổ trưởng chun mơn phải là người có phẩm chất đạo đức tốt; có năng
lực, trình độ, kinh nghiệm chun mơn; có uy tín đối với đồng nghiệp, học sinh. Tổ
trưởng chun mơn phải là người có khả năng tập hợp giáo viên trong tổ, biết lắng
nghe, tạo sự đoàn kết trong tổ, gương mẫu, cơng bằng, kiên trì, khéo léo trong giao
tiếp, ứng xử.
1.3.4. Nhiệm vụ của tổ chuyên môn ở trường mẫu giáo
Điều 13, Điều lệ trường mầm non quy định nhiệm vụ của tổ chuyên môn cụ thể
như sau:
1.3.4.1. Căn cứ kế hoạch của nhà trường, xây dựng kế hoạch hoạt động chung
của tổ theo tháng, năm học nhằm thực hiện chương trình giáo dục mầm non.
1.3.4.2. Thực hiện bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ, kiểm tra, đánh giá chất
lượng, hiệu quả cơng tác ni dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ em; quản lí sử dụng tài
liệu, đồ dùng, đồ chơi, thiết bị giáo dục của các thành viên trong tổ theo kế hoạch của
nhà trường;
1.3.4.3. Tham gia đánh giá, xếp loại giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp giáo viên
mầm non; tham gia đánh giá, xếp loại nhân viên theo quy định. [4]
1.4. Hoạt động tổ chuyên môn và hoạt động tổ chuyên môn trong trƣờng Mẫu
giáo
1.4.1. Hoạt động tổ chuyên môn.
- Hoạt động tổ chuyên môn là những hoạt động xây dựng kế hoạch chung của tổ
căn cứ theo kế hoạch chung của nhà trường. Những hoạt động cụ thể như: giúp tổ viên
xây dựng và thực hiện kế hoạch công tác, tổ chức học tập, trao đổi kinh nghiệm. Thực
hiện bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho mỗi cá nhân. Tham gia đánh giá, xếp loại các
thành viên trong tổ mình. (Hoạt động tổ chun mơn trong các trường THCS, THPT
Nguyễn Văn Huấn 2020)
1.4.2. Hoạt động của tổ chuyên môn ở trường Mẫu giáo

Trong trường mẫu giáo, TCM là tổ chức quan trọng nhất đảm nhận chức năng
thực thi nhiệm vụ chuyên môn của nhà trường.
Hoạt động của TCM trong trường mẫu giáo là hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ
theo độ tuổi. Hoạt động tổ chun mơn phải bám sát nội dung, chương trình chăm sóc,
giáo dục đúng theo quy định của Bộ giáo dục. Đây là hoạt động quan trọng nhất trong