giáo trình quan tri đa văn hóa đại học thương mại

B môn Qun tr tác nghii Quc t - VCU Page 1

CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ VĂN HÓA VÀ QUẢN TRỊ ĐA VĂN HÓA

1.1 KHÁI QUÁT CHUNG VỀ VĂN HÓA
1.1.1 KHÁI NIỆM VỀ VĂN HÓA
Mun nghiên cu v qun tr ng kinh doanh quc tc tiên cn có khái
nim chính xác v m bc các yu t cc
t, vn cùng vi s phát trin ca nhân loi.  bn cht là mt
ni hàm rt rng vi nhiu cách hiu khác nhau tùy theo tng cách tip cn c thng liên quan
n mi mt i sng vt cht và tinh thn ci. Do vy vic nghiên cu v 
phn và các hc gi ng thu hp phm vi nghiên cu ca mnh khi tìm hiu v 
c c nghiên cu ca h  hc, tâm lý, hay kinh doanh, mà khái
nim v ng, mc và mc tiêu nghiên cu phn
ánh mt cách nhìn nh    .      i h i M là Alfred
ng kê thy có t 
1
Trong ln
xut bn th hai cun sách ca mình, hai tác gi nh s 
khong 200. T n nay các nhà nghiên cu vn tip ti
mi v c và mc tiêu nghiên cu c th khác nhau. Tuy nhiên, nhìn mt
cách t có th c phân chia thành các nhóm theo mt s cách
tip tip c.
 Tiếp cận về ngôn ngữ
 i sng ngôn ng t rt sm. Trong Chu Dch, qu 
t  hoá: Xem dáng v i, l (Quan h 
thiên hi s dng t m nht có l ng -6 TCN), thi Tây Hán vi
i-   i lp vi
c (phàm dy vic võ là vì không phi thêm
chém git).
 ch ng mà chúng ta nghiên ci Nga có t kuitura. Nhng

ch này li có chung gc Latinh là ch cultus. Cultus là trng trng
trt cây trái, tho mc; và cultus animis là trng trt tinh thn. Vy ch i hai khía

1
Kroeber, A.L. và Kluckhohn, C. (1952). Culture: A critical review of concepts and definition. Cambridge, MA: Havard
University Press, p.145
B môn Qun tr tác nghii Quc t - VCU Page 2

cnh: trng trt, thính ng vi t nhiên, khai thác t nhiên; và giáo do tng cá nhân hay cng
 h không còn là con vt t khác trong t nhiên mà nhng phm cht tp .
y, nhìn chung bn cht gc ca t  cách hiu c
 có chung cách hiu là s giáo hóa, vun trng tâm h
n làm cho cuc sng tr nên tc coi
là nhng hong tinh thng ti các giá tr Chân, Thin, M.
 Tiếp cận về quan niệm và cách hiểu
Khái nim v c dùng theo nhi quy v hai cách hip
ng.
 Hiểu theo nghĩa hẹp
 ng, các h hng và các th ch c, ngh thut, khoa hc,
trit hc hc gii hn theo chiu sâu hoc chiu rng, theo
không gian hoc thi gian. Gii hn theo chic hiu là nhng giá tr tinh hoa ca nó
(np s thu. Gii hn theo chiu r ch nhng
giá tr trong ti hn theo không gian
 ch nhng giá tr c thù ca t
M i hn theo th ch nhng giá tr trong t
hóa ph
Xét v pha hng nht v
hoa là mt ting nhng giá tr ng các nhu cu bc cao ci. Quy lut
chung là nhng giá tr ng các nhu cu càng xa nhi vt chng, nht thi bao
nhiêu thì tính giá tri càng cao by nhiêu, và do vy càng mang tính tinh hoa v 

ng nht vi các loi hình ngh thu
Xét v hong nht vng x
c hiu là cách si x vi nhi xung quanh.
 Hiểu theo nghĩa rộng
Trong khoa hc nghiên cu v c hiu và ging. Theo cách
hiu này, thì c xem là bao gm tt c nhi sáng to ra (Trn
Ngc Thiêm, 2000). Có th coi u v 
khi ông vit trong tác phtha mình rng văn hóa là một
B môn Qun tr tác nghii Quc t - VCU Page 3

chỉnh thể phức hợp bao gồm các kiến thức, niềm tin, nghệ thuật, đạo đức, phong tục, và các năng lực,
thói quen khác mà một con người đại được với tư cách là một thành viên trong xã hội.
0, Ch tch H Chí Minh Vì lẽ sinh tồn cũng như vì mục đích của cuộc
sống, loài người mới sáng tạo và phát minh ra ngôn ngữ, chữ viết, đạo đức, pháp luật, khoa học , tôn
giáo, văn hóa, nghệ thuật, những công cụ cho sinh hoạt hàng ngày về mặc, ăn ở, và các phương tiện,
phương thức sử dụng. Toàn bộ những sáng tạo và phát minh đó tức là văn hó
a T chc Giáo dc, Khoa ha Liên hp Quc
chp nhn ti hi ngh liên chính ph i 
gm tt c nhng gì làm cho mt dân tc này khác vi mt dân tc khác, t nhng sn phm tinh vi
hii nhn nhng, phong tc, tp quán, li s
1986, UNESCO phát tri v Văn hóa là tổng thể sống động các hoạt động
sáng tạo của các cá nhân và các cộng đồng trong quá khứ, hiện tại qua các thế kỷ hoạt động sáng tạo
ấy đã hình thành nên hệ thống các giá trị, các truyền thống và cách thể hiện, đó là những yếu tố xác
định đặc tính riêng có của mỗi dân tộc  tht tng th bao
gm tt c nhi kin to nên s khác bit gia dân tc này vi dân tc
khác, hay gia ci này vi nhng cng i khác trong xã hi.
Trong t n ting ViVăn hóa là tổng thể nói chung những giá trị vật
chất và tinh thần do con người sáng tạo ra trong quá trình lịch sửng tip c
ng, nhà nghiên cn Ngc Thêm cho rt h thng h
nhng giá tr vt cht và tinh thi sáng tng thc tin,

trong s i vng t nhiên và xã hi cnng
ng sáng to ci, mang li giá tr m c giá
tr vt cht và giá tr tinh thn. Nhng giá tr ng và kt tinh t i sng thc tin
ci trong s c vng t nhiên và xã hi mà h 
i tát c nhi t có nht tinh
thành giá tr 
c xem là tt c các giá tr vt chi sáng to ra hay có th nói văn hóa bao
gồm toàn bộ những giá trị sáng tạo của con người được biểu hiện, được kết tinh trong các của cải vật
chất do con người tạo ra n phn hàng hóa, công c  h tng
kinh t  h tng xã hc khe, nhà
, h thng giáo d h to him, dch v tài chính trong xã hi.
Không có sn phm tinh thn nào lc th hii mt hình thc vt cht nhnh và 
B môn Qun tr tác nghii Quc t - VCU Page 4

chic lt sn phm vt cht nào li không mang trong nó nhng giá tr tinh
thc xem là tt c các giá tr tinh thn sáng tm các sn
phm tinh thn mà các cá nhân hay cng sáng to ra trong lch s nhng hot
ng tinh thn ci và xã hi bao gm kin thc, các phong tc, tp quán; thói quen và cách
ng x, ngôn ng (bao gm c ngôn ng có li và ngôn ng không li); các giá tr ; các hot
 thut; tôn giáo; giáo dc giao tip, cách thc t chc xã hi.
Tng hòa tt c các khái nim ca các nhà nghiên cu c phn Qun tr 
này la chn khái nic chp nhn rng rãi do UNESCO “Văn hóa nên được đề
cập đến như là một tập hợp của những đặc trưng về tâm hồn, vật chất, tri thức và xúc cảm của một
xã hội hay một nhóm người trong xã hội và nó chứa đựng, ngoài văn học và nghệ thuật, cả cách
sống, phương thức chung sống, hệ thống giá trị, truyền thống và đức tin”. Khái nim này có th nói
là khá c th, bao hàm ht tt c các ni dung cn thi phân tích các v 
kinh doanh.

Một số khái niệm về văn hóa do các học giả ở các lĩnh vực nghiên cứu khác nhau đƣa ra:
- Edward Sapir (2002) cho rng i, cho dù là nhi hoang
dã nht, sng trong mt xã hi tiêu biu cho mt h thng kt hp bi phong tc tp quán, cách ng
x c bo tn theo truyn th
- Vi William Isaac Thomas (1993)  vt cht và xã hi ca bt k nhóm
c hin qua các thit ch, tp tc, phn .
- William Graham Sumner và Albert Galloway Keller (1927    hóa là tng th
nhng thích nghi ci vu kin sinh sng ca h 
Nhng s c bm bng kt hp các th thui, chn lc
và truyt bng k th
- Ralph Linton (1955) nhìn nhn thành hai ý: a. Vn ng ít nhiu có
lp li cách t chc ca các thành viên trong xã hi và  kt hp gia li ng x mà
các thành t cc các thành viên ca xã hn li nh s k tha.
- Sorokin P.A. (1962) cho rng Vng nh tng th nhc to ra,
c ci bin bi hong có ý thc hay vô thc ca hai hay nhii nhau
ng hoc có n li ng x ca nhau.

B môn Qun tr tác nghii Quc t - VCU Page 5

1.1.2 ĐẶC ĐIỂM CỦA VĂN HÓA
Vic hiu và nm bm cn và
thn trng v  hing biu hin và vai trò ci
sng xã hi nói chung và trong hong kinh doanh nói riêng. Hu ht các hc gi nghiên cu v 
u thng nht v mt s m cm
2
:
1. Văn hóa là kết quả do con người sáng tạo rai hình
thành nên và phát trin theo thi gian ch không phi là nhng phn ng mang tính b sn có.
 hing là kt qu sau rt nhi
nghic truyn li t i khác. Mi mt th h li b sung thêm nhng cái mi
vào di s  li. Nhng khuôn mc truyn li thông qua giá tr, thái
, nim tin, phong tc và các bing. Các quy tt qu t vinh
nhng hành vi chp nhc
2. Văn hóa có thể học hỏi được.  không phc di truyn mt cách t nhiên t i này sang
i sau mà c thông qua quá trình tip thu, hc hi và tri nghim.  nhng kin thc, thói
quen, cách hành x (các biu hin v c là do hc hi t khi mi sinh mà
c. Chính vì vy, vi mi thì bên cnh vic chu ng c 
và ln lên, có th còn hc hc t nhi nhng n
Vic hc hi tip thu c thc hii hai dng. Mt là truyt li nhng khuôn mu.
Hai là tip thu thông qua bc. Nu cách thc bc coi là phi quy thc, thì cách
truyt li nhng khuôn mu có th  c dng quy thc (formal) ln phi quy thc (informal).
Ving dn nhng khuôn mc hc hi v nhng giá tr thông qua các thành
u gì là sai, và hc hi mang tính k thuc thc hin trong
ng giáo dc.
Hc hi thông qua b  c hc hi không chính thc, bao gm vic bc
nhng hành vi t bn truyn thông. Ví d u công ty

qui tiêu dùng và khuyn khích vic tip thu ca h bng cách cung cp
nhng hình m bc. S lp li c vào nim tin
và giá tr thông qua ving di tiêu dùng cn phi mong muu gì.
3. Văn hóa mang tính cộng đồng.  tn ti do chính bn thân nó mà phi da vào s
to dng qua li và cng c ca mi thành viên trong xã hmt s c

2
Luthans and Doh (2012). International Management - Culture, Strategy, and Behavior. Mc Graw Hill Irwin, 8
th
edition,
New York
B môn Qun tr tác nghii Quc t - VCU Page 6

chung cho các thành viên trong cng l thói, nhng tp tc mà mt ci
cùng tuân theo mt cách t nhiên, không cn phi ép buc. M b
cng lên án hoc xa lánh tuy rng xét v mt pháp lý nhng vi không phi pháp.
c là do s chia si là thành viên ca mt nhóm, mt t chc hay xã hi cùng
chia s mt nhóa, nó không có tính c th trong tng cá th riêng l.
4. Văn hóa mang tính dân tộc. o nên nm nhn chung ca tng dân tc mà
nhi  dân tc khác không d gì có th hic. Ví d ng câu chuyi mà
i dân m thi dân Châu Á không nhn
th i trong nhng câu chuyy, cùng mp  nhiu quc
c li có th u hoàn toàn khác nhau.
5. Văn hóa có tính chủ quan. i  các n
nhau v cùng mt s vic hing. Cùng mt s vic có th c hiu mt cách khác nhau  các
n  ch thc tay vào túi qun hay ngi ghch chân lên bàn trong khi
ging bài cc coi là rng hc  M, thì lu không th
chp nhc  các n
6. Văn hóa có tính khách quan.  him ch quan ca tng dân tc, i có
c mt quá trình hình thành mang tính lch s, xã hc chia s và truyn t th h này sang th h

khác, không ph thuc vào ý mun ch quan ca mn ti mt cách khách quan
ngay c vi các thành viên trong cng. Chúng ta ch có th hc hi các np nhn
nó, ch không th t bii chúng theo ý mun ch quan ca mình. Ví d m trng nam
khinh n do yu t lch s  li Vi xóa b u
này hoàn toàn không d dàng.
7. Văn hóa có tính kế thừa.  c truyn t th h c sang th h sau.
 tích t các giá tr theo dòng thi gian lch s. Mi mt th h i sau li cng thêm
nhi hay riêng bit ca mình vào nc khi tip tc truyn li
các giá tr này cho nhng th h k tip. Qua tng th h, nh không còn phù hp trong mi
n có th dn b loi tr  thay th cho nhng cái mi phù hs sàng lc và
tích t qua thi gian xuyên qua các th h y giúp cho va mi dân tc tr nên phong
ng và nhiu màu s
8. Văn hóa luôn có sự biến động để thích ứng. a trên kh i trong vic
i  thích ng vng sngc vi mang tính di truyn ca
ng vt (qua nhiu th h mi dn có s i) u ch th
B môn Qun tr tác nghii Quc t - VCU Page 7

phát trin ca xã hi và tình hình mc bit là trong bi cnh toàn cn nay, khi mà th
gii ngày mt tr nên phi liên h ng qua li cùng vi ph thuc ln nhau gia các
qu gp g và giao thoa gia các nu tt y
ca mt ci hoc mt quc có th tip thu nhng giá tr tinh túy, tin b ca mt
n.
9. Văn hóa có sự tương đồng mà khác biệt. Nu nhìn vào tng th các yu t cu thành nên các nn
  các quc gia thì có th thy h thng các yu t  nhau. Mt s yu t cu
thành nên mt nt k có th bao gm nh ch xã h,
ng hc, chính ph, nghi l tôn giáo, các chi, lch, ngôn ng, âm nht
pháp ng yu t c thy trong bt k n khác
bic th hin  ch cách thc nhng thành t này th hin và kt hp vi nhau trong thc t, chính
u này to nên s khác bit và ng ca các n
1.1.3 CÁC YẾU TỐ CẤU THÀNH NÊN VĂN HÓA

3

 cn trong phng nghiên ci phc t
hic bn chm ci nghiên cu phc
cu thành t nhng yu t nào. Vic nhìn , tuy nhiên nu chia nh u t cu thành
tng yu t cu thành nên tng th s 










Nguồn: Dương Thị Liễu, 2012

3
D Liu và các tác gi (2012). Giáo trình Văn hóa Kinh doanhi hc Kinh t Quc dân, Hà Ni.
VĂN HÓA
Ngôn ng
Tôn giáo và
ng
Giá tr và

Khía cnh
vt cht
Giáo dc
Thm m

Phong tc và
tp quán
Thói quen và
cách ng x
B môn Qun tr tác nghii Quc t - VCU Page 8

1.1.3.1 Ngôn ngữ
Có th ôn ng là hai yu t có mi liên h cht ch và không th tách ri. 
c chng trong ngôn ng và ngôn ng chính  truyn ti vi
i hay vi ci theo thi gian. Không ch n ti, ngôn ng còn nh
n nhm nhn ca mi v th gii xung quanh.  chic li, chính
s khác bit v n cách thc s dng ngôn ng
trong giao tip hay sinh hot  các cng i khác nhau. Nhiu nhà nghiên cu cho rng ngôn
ng  là s ka mt dân tc, theo dòng thi gian s bin chuyn ca
ngôn ng n nào phn ánh nhi thay v a dân t
Nu coi ngôn ng và hành vi là cái v bên ngoài c là yu t c k
quan tra các doanh nghip có chung mt quc tch thì v ngôn
ng có th không gây ra tr ngi vi nhng cuc t thì ngôn ng có nhiu
kh  thành rào cn ng ti s thành bi cm chí các
bên có th khéo léo s dng s khác bit v ngôn ng  to nên công c i thun li cho vic
Ví d không ít doanh nhân M cho r i Nhng không hiu ting Anh tt
n mc có th s dng ngôn ng  c tic. Tuy nhiên trong thc t, có nhiu
doanh nhân Nht Bc bi u có th hiu và s dng thành tho ting
Anh nt là nhng cung thì h vng s
dng phiên dch. Vic s dng phiên di Nht có thêm th
nhc v ng thi h u th quan sát phn ng
cn ý ca h t ting Nht sang ting Anh.
 nhng quc gia có nhiu ngôn ngy có tn ti nhng n ng. Ví
d  Canada có th thy s khác bit gia hai nn ti trong mc là n
hóa ting Anh và nng Pháp. Nhng khác bit gia hai nn thm chí có thi

n mc có thm b phi dân nói ting mun tách ra khi
Cai dân nói ting Anh chi ng xy ra  các quc gia
  i lúc nào s khác bit v ngôn ng
o nên s khác bit  t v a ni dân trong cùng mt quc gia và
Thu này.
Ngôn ng c th hin thông qua nói, vit, hoc các ký hiu. Ngôn ng không ch là nhng t
c nói và vit ra mà bn thân ngôn ng rng, nó bao gm ngôn ng có li (verbal language)
và ngôn ng không li (non-c chuyn ti gii vi bng
B môn Qun tr tác nghii Quc t - VCU Page 9

ni dung ca t ng, bng cách din t các thông tin và bng các c ch không l ch,
ánh mt, nét mt c các hình thc nhp phi ngôn ng, c ch, ngôn ng , nét mt
u chuyn ti nhp nhnh. Nt mình vào bi cng
cuc giao tip phi ngôn ng dng này xy ra, chúng ta có th tình hung là không hiu thông
p ci din và r   ng tín hiu h
toàn sai lc. Ví d n li M  i th u 
 Hy Lp, du hii mang hàm ý khiêu dâm. Hay ni nhii M thì vic nhìn trc tip
vào mt co các v là th hin s chân thành
i Anh li cho rng t lch s t lc mi quan h thân thit.
1.1.3.2 Tôn giáo và tín ngƣỡng
Nhà trit hc và thn hc Tin lành giáo P. Tilich (1886  t trong tác phm Thn h
hóa ca mình r quan tâm tc th và là chiu sâu ca
i sng tinh thn cng là h thng các ni
gii thích th gi mang li s bình an cho cá nhân và cc hiu
m khác bit ging và tôn giáo  chng mang tính dân tc, dân gian
nhing có t chc không cht ch i
ng ca mt dân tc hay mt s dân tc có mt s m chung còn tôn
ng không.
Thc t cho thy tôn i nh
ng nm trong nhóm nhng yu t c các hình thc ca

tôn giáo ng c vào tình hình chung c. bao hàm trong mình
quan h m tôn giáo, mc dù quan h ng xuyên b phá hy. Tilich
n tr  tr  tr
n tr biu th tôn giáo không pht cái xa l tinh thn ca
riêng mình; loi hình này không thc hit ti trong lch s. Các loi hình d tr và t
tr th hin trong tn ti lch s và b  tr là h thng cc quyn ht mc, phc tùng
 tr biu th s i sng tinh thn, thuyt phi làm
trung tâm, ch t Tuyi, kinh nghim
tôn giáo, mi hình thc tiêu cc  cm xúc v s trng r
Ni dung ca các giá tr tôn giáo do ý thnh. Các giá tr c chng trong
nhng hình nh, bing, khái nim, thn thoi, truyn ng ng s ng x ca
i vào thc th, thuc tính, mi liên h c bn th hóa nhng nhu cng ca
B môn Qun tr tác nghii Quc t - VCU Page 10

c trong th gii ct hc tôn giáo, ngh thut tôn
i ng ca tôn giáo. Trong th gii quan tôn giáo, trit hc tôn giáo s
dng h thng khái nim và ngôn ng ca thn h gii quyt nhng v v bn th lun, nhn
thc lun, logic lun, xã hi hc, nhân hc tôn giáo là h thng nhng bing, chun
mc, khái nim, tình cm, giá tr c tôn giáo phát trin và truyn bá, luôn có ni dung c th
(Thiên chúa giáo,  giáo, Hi giáo, Ph thut tôn giáo là mc sáng to,
i và chuyn ti nhng giá tr ngh thut mà các bing tôn giáo ng tr  
 phn. Th nht là nhng thành t  c trình bày trc
tip và công khai  sách kinh dch, thn hc, các yu t th  hai là nhng hin
ng ly t trit hc, ngh thut là hong tinh thn và th cúng tôn giáo vào trong sinh
hot tôn giáo. Bronislaw Kasper Malinowski cho rc
dù nhu cu ci vi tôn giáo hoàn toàn là hình thp
n cùng, tôn giáo li cm r sâu  nhu cn ca nhân loi và tha mãn nhng nhu cu 
c li tôn giáo khác nhau làm cho
y, ngoi tr khoa hc ra tn nhiu thành t 
khác. Nu gi s i xóa b ht nhng thc ti tôn giáo tn ti trong ngh thut, ki

khc, hi ha, âm nhc, l hi, phép t gii chc chn
 b ng nhiu.
Trên bình dii ta có th chia 
 mt quc
gia có th chia thành các tiu u ng ca các tôn giáo. Tùy theo hoàn cnh lch
su n toàn b vc
riêng bit ct thành t cc snh ra t  
phy hoc kìm hãm s phát trin cch s ca nhân loi, tôn giáo không ch
có quan h mt thit vng mnh m n các thành t khác c
1.1.3.3 Giá trị và thái độ
Giá tr là nhng nim tin và nhng chun m  các thành viên ca mt n
nh, phân bit và không tp và xu, quan trng và không quan tr
mun. Nhng giá tr giúp cho cuc sng ca con ng
và giúp cho cuc sng ca chúng ta tr 
B môn Qun tr tác nghii Quc t - VCU Page 11

Trong mt xã hu xây dm riêng v bn thân mình và v th gii xung
da trên nhng giá tr         i hc hi t   
ng, tôn giáo, giao tip xã h nào
theo nhng giá tr ca n là s  tng
cá nhân trong mt nm chí có nhng giá tr  các thành viên trong nhiu nn
u tha nhn ng t ng, bác ái, h
t v giá tr gia các cá nhân hoc các nhóm trong xã hi,
trong chính bn thân tt v giá tr chng ha thành công ca cá
nhân mình vi tinh thn ci vi mi n chính là nn móng và ct
tr. Chng hn trong ni già là bing cho s khôn ngoan, lòng bao dung, và
a xã hi. Chính vì vc mn hi ngh Diên Hng
bàn ving tham kho ý kin các già làng. Giá tr ng ti thái
 và hành vi ca mi.
 là s  cm nhn, nhìn nhn, cm xúc và s phn c mt s vt

da trên các giá tr. Ví d i ca nhiu quan chc tui trung niên ca chính ph Nht bn vi
c ngoài không thin chí cho lm, bi h cho r
ngoài là biu hin ca s  chu s chi phi ca tp hp các giá tr, lòng tin,
nhng nguyên tc mà mt cá nhân tôn trng, nhân sinh quan và th gic hình thành và tích
ng và làm vi u khin hu ht các hành vi ci và khin
cho nhi khác nhau có nhc cùng mt s vic hay hing. Thái
 là quá trình kt hp cht ch gim xúc, nhn thi s ng ca các
yu t  có th  tích cn tiêu cc. Nhi khác nhau ci
c hình thành t nhng kinh nghiu tiên và s ng c là s phn ánh
trung thc bn cht và li sng ca m là
nguyên nhân và kt qu ca hành vi.
 bt ngun t nhng giá tr và có ng trc tin hong ci. Ví d 
i Trung Quc, tui tác và kinh nghi), vì th các nhà qun lý
Trung Quc có th m chí ng nh tui t phía
i tác ). Các nhà sn xut chocolate ca B hay Thy S bit khách hàng th gi giá cao
các sn phm chocolate ca các c này (giá tr), vì v ng quc t các doanh
nghing nhn mn ngun gc ca sn phm nên vì vc hiu qu kinh doanh.
c li, vi nhng qui dân có tinh thn t tôn dân tc cao, hom thù
B môn Qun tr tác nghii Quc t - VCU Page 12

ch vi mt s quc gia hay nng tránh nhn mnh
n ngun gc ca sn phm.
Có th thy nhng giá tr ng rt ln cách tin hành kinh doanh  các quc gia
i nhà qun tr khi m rng hong kinh doanh hoc tin vào th ng
mi cn có s am hiu v  có cách ng x cho phù hp. Ví d ng hp trên,
bic các nhà qun lý Trung Quc ni tr tu
   i tác, vì th doanh nghip có th la chn nh  ng tui có nhiu kinh
nghi làm vic vi phía Trung Quc.
1.1.3.4 Các phong tục tập quán
Phong tc, tp quán là nhng hành vi ng x, thói quen, np sinh hoi nh ca các thành

viên trong nhóm xã hn t th h này qua th h khác. Ví d: phong tc th cúng T
tiên, phong tt, nghi l th cúng Thành hoàng làng, các nhân vt lch s ca
Vit Nam; phong tc th bò ca , th i, tinh tinh c
Nh c lp li nhiu lm thc, tâm lý tr thành thói
quen i lâu dài trong np sng ca mt cá nhân, hoc mt khi ci trong
m, mt dân tc hoc nhiu dân t c gi là t c
truyn t i khác, th h này qua th h khác, làm cho nhi sau tuân theo mt
cách không có tiêu chun bt buc, truyn min xã hi rng rãi tha
nhn, ng h, bo v và yêu cu mi tuân theo, nu không tuân theo thì b ng gi là
tc l hay phong tc. Mi quc gia có phong tc tp quán riêng, và ngay trong cùng mt quc gia thì
ngoài phong tc tp quán chung ca quc gia còn có phong tc tp quán riêng ca tng vùng min,
tng ci.
Có th thy, phong tc tp quán có mt  khc ci si. Phong tc tp
c các thành viên ca cng gìn gi, tôn th n ca c
bám r trong tim thc ci, thi th ch chính tr, xã hi thì phong tc tp
i theo. Phong tc ta cng ddoognf, là
tính cách và c  a cc tp quán là nhng np sng, phong tc
do nhi sng trong xã h c áp di sng và phc v cho mi
ng phong tc li và vi phm pháp lut.
Phong tc tp quán có tính nh, bn vc hình thành chm chp lâu dài trong quá trình phát
trin lch s. Phong tc t u khiu chnh hành vi, li sng
B môn Qun tr tác nghii Quc t - VCU Page 13

ca các thành viên trong cng hay trong mt nhóm. Phong tc tn t th h
này qua th h khác bng truyt, bc thông qua giao tip ca các cá nhân. Phong
tc tp quán có tính bo th rt lng tâm lý mnh m ti sng vt cht và tinh
thn ci.
Phong tc tp quán có chng dn hành vi ng x ci trong nhóm xã hi; giáo
dc nhn thc cho th h tr, xây dng tình cm và k i; giáo
dc nhn thc cho gii tr, xây dng tình cm và k i; là cht

keo gn bó các thành viên trong nhóm ng rt mnh m ti hoi sng ca các cá nhân
trong nhóm; là tiêu chu mo c, xã hi các thành viên trong nhóm và gia
các nhóm xã hi vi nhau và là hình th nhng nét sinh hoi sng

Các phong tc t là nhng ca cuc s
m nào cho phù hp vi các s kin khác nhau, cách s d ng trong ba
 s vi nhi xung quanh, cách s dng thc, tp quá là nhng
c, s vi phm phng tc tp quán không phi là v nghiêm trng,
i vi phm ch coi là không bi ch ít khi b ng hay xâu xa. Vì thi
c ngoài có th c tha th cho vic vi phm phong tc tp quán cc khác khi lu tiên
p tc có ý nu so vi tp quán, nó là nhng quy tc coi là trng tâm
i sng xã hi, vic làm trái tp tc có th gây nên hu qu nghiêm trng. Chng hp
tc bao gm các yu t  ng trm cp, ngoi tình, lon luân và gii. 
nhiu xã hi, mt s tp tc c th hóa trong lut pháp.
Nhng quy tn v nghi l xã giao, vic tip xúc trc tip ti mc chp nhn, mi
ng gi khong cách ra sao khi nói chuyn vi nhau, vic chào hi cn ph nào 
nhu mi cho tt c các yu t này ca mt nc có th nhn bit ngay
khi bt chân ti mc xa l.
1.1.3.5 Thói quen và cách cƣ xử
Thói quen là nhng, cách sng, np sngc, xu th xã hc lp
p li nhiu ln trong cuc sng, không d i trong mt thi gian dài. Thói quen là nhng
cách thc hành ph bin ho c. Cách ng x là nh
n trong mt xã hi riêng bit. Thói quen th hin cách s v c dùng khi
B môn Qun tr tác nghii Quc t - VCU Page 14

thc hin chúng. Ví d thói quen  M ng.
ng, h t thhi có thng.
 nhic trên th gi hoàn toàn khác nhau.Ví d  c M Latinh
hay  Italy thì vic chm tr thu chp nhc nu không mun nói là thói quen ca
i dân, trong khi  nhiu qu  u bt buc.  M

vic bng, th hin s tôn trng vi din hay v 
rp thì vic ch ng bt tay nhi có quyn la v u khônc phép. 
nhiu qua nói chuyo v công ving,
trong khi  Nhn công vic.  M vic sp tng hoa hông cho
 biu l s cm kích v cho công vic là chp nhc, trong khi  c hay 
M  s b xem là mt du hiu tình cm lãng mn và do vc chp
nhn.
 hin trong cách các công ty qun cáo và tip th sn phm.  M c khi 
hôn nam gii s mua nh hôn thê ca mình, trong khi  c thì ph n tr
ng t mua nhi cho mình. Mt ví d trong s khác bit v thói quen gii Vit Nam và
i M n hong i Vi
khi không da trên hng mà bng cách to dng các mi quan h, t  tin
ng l n các doanh nhân Vit Nam chn cách ký mt bn ghi nh c khi
có hng , bi h cn nhiu th xây dng mi quan hi các doanh nhân
M n ghi nhy giá tr bm ca h tt c u khon mà hai bên
tha thun và thng nht vi nhau phc th hin rõ thông qua hng. Ngoài ra, mt thói quen
ci Vit li v bng m 
quynh ngay sau khi xin ý kin c ci
hoc thc áp d tránh vic phnh t
phán phía M ng rt khó chu vu này bi vic h i gian
vi mi không có quyn quynh vi Ving bu hoc kt thúc các
cung nhng hong ging, ca hát, masage, t to s thân
thii vi các doanh nhân M thì h cho ru này là không cn thit, thm chí có
th hiu lm là nh i M ít khi có thói quen tha thun kinh
doanh bên ngoài phòng hp và càng không có thói quen ký hng trên bàn nhi Vit
Nam.
1.1.3.6 Thẩm mỹ
B môn Qun tr tác nghii Quc t - VCU Page 15

Thm m là s hiu bing thp.Thm m n s cm th v ngh thun

th hiu ca n, t n giá tr  ci  nhng quc gia, dân
tc khác nhau. Các giá tr thm m c phn ánh, th hin qua các hong ngh thui ha,
n c, ki
 hóa thm m quynh cách nhìn nhn v ng ti thin m. Các nhân t này ít nhiu
n quan nim ca các nhà kinh doanh v giá tr c, các chun mc hành vi. Ví d 
th h i tr ng bng nguc cách mng Vit Nam, bng nhng tác
phm ni ting ca Lep Tonxtoi, Mac-xim Goocki s có th có cách nhìn nh
nhii vi ci vi xã hi khi ra các quyt b phn
gii tr ln lên trong  c chuyi nn kinh tng giá tr tinh thn bng
nhng tác phc hay phim nh hi ít nhiu b ng và mang tính thc
dng trong cuc sng.
Thm m ca các n khác bit, thm chí là khác xa nhau hoàn toàn. Giá tr thm m
ci M khác xa so v i Trung Quc  c phn ánh rõ nét qua hi h
c hay th hiu ngh thua hai dân tc. V màu sc  ng biu
th s trong trng, thun khic s dng ph bin trong các s kin trang trng, trong l hi hay d
ti nhing l tang tóc nên tránh
dùng trong nhng ngày vui hay l t bin   M, trong khn
nh  M li phát trin và ph bi
1.1.3.7 Giáo dục
Giáo dc là quá trình hong có ý thc, có m hoch nhm bi
nhng phm chc, nhng tri thc cn thit v t nhiên và xã hng k 
xo cn thit trong cuc sng.
Giáo dc là mt trong nhng yu t quan tri hiu v  các giá tr
c truyt t i khác, t cng này sang cng khác, hay t
th h này sang th h khác. Cách th giáo dn ng n
s nhìn nhn và tip thu v 
S kt hp giáo dng) và giáo dc không chính quy (t i) góp
phn giáo di ngay t nh nhng giá tr và chun mc xã hi xung
quanh, tuân th lut pháp, trung thc, g n ca mi
công dân, nhng k n thit. Vit qu hc tm ca giáo dc chính quy

B môn Qun tr tác nghii Quc t - VCU Page 16

n giáo di hc thy giá tr thành công ca mi cá nhân và khuyn khích tinh
thn cnh tranh ca các cá nhân hay ca các nhóm giáo dc ca mt quc gia hay mt cng
i có th  l i bic, bit vit, t l i tt nghip ph thông
i h  phát trin ca giáo d n s duy trì, phát trin và
chuya các th h vì thông qua giáo dc các thành viên trong cng s k tha
c nhng giá tr  truyp thu, hc hc nhng giá tr i t các
n
Mt s nng giáo dc giáo dc khác.  nhiu quc gia,
 c ch giá qua nhng bng cp hay chng ch t
c. Hiu này khi gii thiu v bn thân hoc thit k danh thip, nhà qun tr có th 
lit kê các thông tin v bng cc. Tuy nhiên, vi nhng n
n các yu t bng cp thì viy có th b coi là khoe khoang,
u mt xã h nào có th nh mi
tác kinh doanh x lý thông tin  hun b c chic tip cn và gii thiu phù
hi hiu qu cao nht.
1.1.3.8 Khía cạnh vật chất của văn hóa
Khía cnh vt cht c nhng giá tr sáng to cc th hin trong các ca
ci vt cht do con i to ra (các sn phm hàng hóa, công c  h
tng kinh t h tng xã h h tnh vt cht c
c biu hin trong các giá tr vt chm tt c nhng sáng to hu
c biu hin trong các giá tr vt cht ci. Không có sn phm tinh thn li không
c th hii mt hình thc vt cht nhnh,  chic li không có mt sn phm vt cht
nào li không mang trong nó nhng giá tr tinh thn. Tht vy, nhng công trình ki
ng ph, cu cng, hay nh vt ni tht s dng trong cuc su là hin
thân ca nhng giá tr  hin bn sc dân tc, trí tu a i làm ra chúng.
ng giá tr vt chi sng tinh thn. Nhng chic rìu o bi
vi tin s ch có giá tr t công c ng chic rìu
này li mang giá tr c cuc sng ca t 

Mt bc tranh ngoài v p  b cc hay màu sp  i ngh  tâm hn ca h vào
tác phm. Do vy, các giá tr n cht vi mi hong vt ch không ch là
c mà còn là khi nguyên mi hong ci, trong sn xut ca ci vt ch
u tìm hiu mt n tht cht
B môn Qun tr tác nghii Quc t - VCU Page 17

phn ánh nhng giá tr ng.  các quc gia hi giáo, công trình kin
p nht và hoành tráng nhng, trong khi  M thì lng là các trung
i.  chic li, s hình thành vt ch i giá tr hóa, ví
d c phát minh ra các bin làm hình thành nên tiêu chun quan h
tình dc không phi ch   duy trì nòi ging.
Khía cnh vt cht cc th hii sng vt cht ca mt quc gia, ng to ln
 dân trí, li sng ca các thành viên trong nn kinh t 
n khía cnh vt cht ci làm ra nhng sn phm
vt cht th hin rõ  tin b k thut công ngh, ai làm ra chúng và ti sao lc th
hin rõ  yu t kinh ty, mt nt chc coi là kt qu ca công ngh,
và liên h trc tip vi vic xã h chc hong kinh t c nào. Do vy, khi
ng yu t ca mt nn kt hp xem xét luôn v  h tng kinh t 
thông vn ti, thông tin liên lc, ngu h tng an sinh xã h thng y t
c khi dân, giáo du kin nhà , v  h t
thng ngân hàng, bo him, dch v ng thng nhng tin b v k thut
và công ngh n mc sng và giúp gii thích làm rõ v nhng giá tr và nim tin ca xã hi
 Chng h nhng quc gia có nn khoa hc công ngh phát tring ít tin
 mnh, bi h cho rng vc ca bi có th kim soát
c nhu có th xi vi h. Nhng giá tr ca i dân  xã h
vt cht nhi có mc s
1.2 CÁC KHÍA CẠNH CỦA VĂN HÓA
Có th a mt quc gia, mt dân tc hay mt cng i t sc tru
ng song n hn, là th quynh mng ca tng cá nhân, t
chc hay cng . Do vy, trên th gii ta vn chú trng tìm hiu v 

làm sao xây dựng được một thước đo chung mang tính định lượng với các chỉ tiêu cụ thể  phân tích
t nng thi s d  ng t so sánh n
i các nc phân tích và  s ging và khác
bit gia các nn  ng và có th c dùng vào nhiu m
chng hn:
+Nhn thc và hiu  na quc gia/dân tc mình, t  có c nhng quyt sách
phù hp  nâng cao chng xã hi, ví d c, ci thin ý thc bn thân mình.
B môn Qun tr tác nghii Quc t - VCU Page 18

 gii vi có th hi nhau và giúp n t các n
nhp t vng sng mi, vi ni vn hoàn toàn xa l. Trong hong sn
xut, kinh doanh thì cu tìm hiu v 
hóa ca qu tránh nhng ng x không phù hp va, hoc
c nh  chn lc chic xâm nhp phù hp hoc tin hành hp
tác kinh doanh  quc gia nà
Vì th có th nói vi vi các khía cng c th t
sc quan trng bi v chúng ta có th c mu
ng, nh c nhn xét s n và gim b cm tính.
Có nhiu công trình nghiên c g này vi mong mun phát trin và
hoàn thin mn xác góp phc nhng khía cnh/nhng chi
và phù h  các ni nhau. Ph  cn hai công trình
i ph bin và nhc nhiu s chp thun trong gii nghiên ca Giáo
 i Hà Lan G. Hofstede, công trình ca nhà nghiên cu Trompenaars, và d án nghiên cu
c dn dt bi M R.House.
1.2.1 CÁC KHÍA CẠNH VĂN HÓA THEO HOFSTEDE
4

Mt trong nh, vn c trích dn n và s dng khá nhiu trong hc thut và
nghiên cu v c hoc qun tr ngun nhân lc, khía cnh (chiu) 
cultural dimensions) ca nhà nghiên ci Hà Lan GS. Gerad Hendrik Hofstede. Qua vic phng

vn và nghiên cu nhân viên ca IBM  71 quc gia vào nh60 và 70 ca th k
c, Hofsteded nhn thn t các quu th hin s khác
bit riêng có v c gia/dân tôc ca mình. Nhng khác bic th hin qua 5 khía cnh
(chiu) cm:
+ Khía cnh th nht: Khong cách quyn lc (Power Distance)
+ Khía cnh th hai: Ch 
+ Khía cnh th ba: Né tránh bt trc (Uncertainty Avoidance)
+ Khía cnh th 
+ Khía cnh th -term orientation)
1.2.1.1 Power distance (PDI) - Khoảng cách quyền lực

4
Tham kho website ca GS Hofstede ta ch geert-hofstede.com
B môn Qun tr tác nghii Quc t - VCU Page 19

“Khoảng cách quyền lực thể hiện mức độ mà ở đó quyền lực trong xã hội được phân phối một cách bất
bình đẳng và những thành viên có ít quyền hành hơn trong xã hội đó chấp nhận và coi đây là điều hiển
nhiên. Vấn đề cơ bản ở khía cạnh này là cách thức mà xã hội xử lý đối với sự bất bình đẳng giữa người
với người. Người dân ở các quốc gia có điểm số khoảng cách quyền lực cao chấp nhận cơ chế mệnh
lệnh theo cấp bậc, ở đó mỗi người có một vị trí riêng của mình và họ chấp nhận điều đó mà không đòi
hỏi gì. Trong khi đó ở những quốc gia có điểm số khoảng cách quyền lực thấp, người dân hướng tới sự
bình đẳng trong phân phối quyền lực”.
 Với quốc gia có khoảng cách quyền lực cao
Mt qum khong cách quyn lc cao s chp nhn và cho rng s bng gia
i vi ng. Trong nhng xã hy thì i dân s ngoan ngoãn phc
o; nhân viên cp i ng phc tùng mnh lnh ca cp trên mt cách tuyi
cho dù mnh l hp hay không; hp nghe theo li thy cô giáo; con cái
không dám cãi cha m - bi h y là bn ph ng cp trong
xã h rt rõ ràng, vic mi  tng lp thp chuyn lên tng lp trong xã hi là u
.  các quc gia có khong cách quyn lc lc và 

thì ngay c n lý ci nghiêm chnh chp hành mnh lnh mà các ông ch ca
h .
 Với quốc gia có khoảng cách quyền lực thấp
Mt quc gia có m s thp v khong cách quyn lc s không nhn mnh vào s khác bit gia
i v v trí xã hi, v quyn lc, hay v ca ci. Trong nhng xã hi yng
a c xã hi và vic mt cá nhân t tng lp thp hay t  xã hi
n tng li là chuyng. Mi dân ng có th nói
chuyn bình ng vi tng thng; nhân viên có th thng thn chia s a mình vi i
qun lý; hc sinh có quyc phn bim ca mình trong gi hc; con cái có th
thoi mái tranh luc nhìn nhi lng thành trong mt cha m. Các
qum s khong cách quyn lc thp có th k  Bc Âu, Mc
ng theo th ch dân ch.
ng cn này có th thc  nhiu ching. Ví d,  c có khong
cách quyn lc thp, các doanh nghip ng phân quyn và cu trúc t chc khá bình
ng. Các doanh nghip này t l nhân s cp cao không nhiu, và trong nhng nhân viên  các cp
thp   nh hc vc li  nhng quc gia có khong cách
quyn lc ln, các doanh nghip ng có nhiu nhân s cp cao và  tng lp th chc
B môn Qun tr tác nghii Quc t - VCU Page 20

ng là nh thp. u  bng gia nhân viên và các
nhà qun lý trong t ch
Mt s m khác bit gia các quc gia có khong cách quyn lc thp và khong cách quyn lc ln
5

Khoảng cách quyền lực thấp
Khoảng cách quyền lực cao
- Nhng du hiu c c quy  a v cn
c xóa b
- Cha m i x vi con cái mng
- Không phi c i ln tu nhn

c s kính trng và n s t ngi khác
- c li hc làm trung
tâm.
- H thng cp bc hiu là s khác nhau v
vai trò trong t chc thit l i
s thun tin
- i ch i có tính dân ch
- Vic tham vn cu bng
- Ít x bê bng chm
dt s nghip chính tr
- S phân phi thu nhp trong xã hng khá
ng
- Tôn giáo nhn mnh vào s ng gia các

- Nhng du hiu c c quy  a v cn
c tôn trng và th hin
- B m ng dy con cái phi bit nghe li
- Phi dành s kính trng và thm chí là kính n
i vi ln tu
- c li dy làm trung
tâm
- H thng cp bi tn ti s bt
ng
- i ch 
tt bng
- Cc yêu cu phi làm gì
- ng x      bê bi
y
- S phân phi thu nhp trong xã hng rt
bng

-   ng gn lin vi th bc tôn ti
trong gii tu hành
1.2.1.2 Individualism versus collectivism (IDV) (Chủ nghĩa cá nhân – Chủ nghĩa tập thể)
“Đây là chiều văn hóa gồm hai thái cực khác biệt rõ rệt. Một thái cực của chiều văn hóa này được gọi
là chủ nghĩa cá nhân, có thể được xác định bằng một xã hội có sự gắn kết tương đối lỏng lẻo, theo đó
các cá nhân thường có xu hướng quan tâm đến bản thân và gia đình họ hơn là xung quanh. Ở thái cực
còn lại, đó là chủ nghĩa tập thể mà ở đó sự gắn kết giữa trong xã hội thường chặt chẽ hơn, trong đó

5
Geert Hofstede (2011). Dimensionalizing cultures: the Hofstede Model in Context. International Association for Cross-Cultural
Psychology.
B môn Qun tr tác nghii Quc t - VCU Page 21

các cá nhân thường có sự gắn bó với họ hàng và là thành viên của một nhóm lớn hơn mà ở đó đòi hỏi
sự trung thành một cách tự nguyện. Vị trí trong xã hội theo chiều văn hóa này được phản ánh qua cách
mà con người tự đánh giá bản thân bằng “tôi” hay “chúng ta”.”
Chin m mà mt xã hi chp nhn ch u mi
i phi sng theo ch p th. Anh, M, Úc là các n 
Châu M  p th.
 Với các quốc gia theo chủ nghĩa cá nhân
Mt qum s cao v ch i cá nhân cùng vi các quyn t do
ca cá nhân c tôn trng. Trong xã h cao ch i liên h gia các cá nhân
ng lng lo: Anh A ch B ch c sng ca mình và ct vi
mình, anh/ch ta có th la chn tham gia mt c thoi mái t b
hoc ri khi c - nu thích. Ch i ch qun
ba mình.
 c li, ti các qum thp v ch  (tc là theo ch p th), con
i t c phi hòa nhp vào mt cng rng lng là tp hp ca các
 Vit Nam nhing, t ng gm ông bàm, cha m, con
cái nhiu th h vn sng cùng nhau trong mng này s bo v h nhng khi khó

i li h phi trung thành vi cc quyn thc mc. Trong nhng
cvy, mi thành viên ng phi nhng th thuc v trách nhim vi cng
ng (th din ca cng, ca làng xóm, h 
  p th th hin 
nhing. Hofstede nhn thy rng  c giàu có thì ch ng
c nghèo hoc kém phát trin thiên v ch p th. Có th nhn thy
rng  các quch, Úc và Th a các
c li,  các quGuam, Pakistan và nhiu quc gia Nam M u có
ch s ch p (tc ch p th cao) và GNP cp. Các
quc gia có ch ng ng h nhing co Tin
Lành, có nhiu sáng kin da trên c cá nhânc có ch 
nhân thp (hay ch p th ng không ng h nhiu cho các hong co tin lành,
có ít sáng kin da trên thâm niên làm vic.
Chủ nghĩa cá nhân
Chủ nghĩa tập thể
B môn Qun tr tác nghii Quc t - VCU Page 22

- Mng ch n bn thân
a h
- Trong nhn th 
- Có quy
- c quyn th hi
- n cá nhân: mi có quyn
biu quyt riêng
- S t quá gii hn (transgression) các quy
tc chun mng dn cm giác ti li
- Trong ngôn ng s dth
thic
- Ma vic giáo dc là bic cách
th hc hi

- Hoàn thành nhim v  i
mi quan h
- c che ch trong gia
h hàng hoc mi li là
s trung thành
- Trong nhn th 
- Nhn mnh vào s liên h/ph thuc
- Th hin ý kin phc s hòa hp
- Các ý kin và phiu bc quyc
trong nhóm
- S t quá gii hn các nguyên t ng
không gây ra cm giác gì khác bit
- Trong ngôn ng giao ting
tránh s dn
- Ma giáo dng dn c th con
i làm tng vic th nào
- Mi quan h  i nhim v

1.2.1.3 Masculinity versus feminity (MAS) (Nam tính – Nữ tính)
Tính nam trong khía cạnh này được thể hiện là một xã hội mà những giá trị được đề cao thường là
thành tích đạt được, chủ nghĩa anh hùng, sự quyết đoán và phần thưởng vật chất cho sự thành công.
Nhìn chung những xã hội này có tính cạnh tranh cao hơn. Ở chiều ngược lại, tính nữ, thể hiện một xã
hội có xu hướng ưa thích sự hợp tác, đề cao tính khiêm nhường, biết quan tâm tới những người nghèo
khổ và chăm lo cho chất lượng cuộc sống, những xã hội như vậy có xu hướng thiên về sự đồng lòng.
Chi xã hi chp nhn hay không chp nhn quyn lc truyn thng ca
i.
m Nam tính cao ch ra qucó s phân bit gii tính. Trong các xã h
ng thng tr trong phn ln cu trúc quyn lình và xã hi. c lm nam tính thp
ch ra xã hi chp nhn nam n bình quyn. Trong xã h, ph n i x ng vi
nam gii trong mi khía cnh.

Tính nam trong vt tình trng giá tr thng tr
xã hi là thành công, tin tài và vt cht. Hostede phân lon này bng mt bng bin thiên
B môn Qun tr tác nghii Quc t - VCU Page 23

t n tính n. Khác vc ca tính n n ging nhc
n, Hofstede gii thích thut ng này là tình trng giá tr chii là s quan
tâm ti mi và chng cuc sng. Các qut Bn,
mt quc gia vn rt coi trng vic kim tin, ghi nha v trong xã hi, và
sn sáng chp nhn nhng thách thc khuyc l
bng ca ca v trong xã hi và s công nhn ca ma công s là áp lc công
vic và rt nhiu nhà qun lý cho rng nhân viên ca mình không thích làm vic, phi kim soát h
trong mt chng mc nhnh.
Nữ tính
Nam tính
- S khác bit v cm xúc và vai trò xã hi gia
các gii nh
- C nam gii và n giu nhã nhn/nh nhàng

- Có s cân bng gia công vic và cuc sng
- Cm thông vi s yi
- Các các ông b và các bà m u gii quyt các
v n thc t và cm xúc
- C nam và n u có th khóc và không gây hn/

- Các bà m c quynh nên có my con
- Nhiu ph n tham gia các cuc bu c chính tr
- Tôn giáo t cao tính

-  thc dng v hong tình dc; h
coi tình dc gn kt

- S khác bit v cm xúc và vai trò xã hi gia
các gii tính là rt ln
- Nam gii nên quy   ng
trong khi n gii thì không nên
-  cao công vi
- ng m/khâm phi vi sc mnh
- ng dy con cái thc ti
m ng dy con cái v tình cm
- Con gái c khóc, còn con trai thì không; con
trai thì phi chiu còn con gái thì không
- i cha quynh s ng con trong gia

- Ph n ít c tham gia vào các cuc bu
c chính tr
-  cao vai trò ca chúa và các v thn
- Có thái  c hi vi hong
tình dc; h coi tình dc th hin

1.2.1.4 Uncertainty avoidance (UAI) (Né tránh bất trắc)
B môn Qun tr tác nghii Quc t - VCU Page 24

“Khía cạnh né tránh sự bất trắc đề cập đến mức độ mà ở đó các thành viên của một tổ chức cảm thấy
không thoải mái với những điều không chắc chắn và mơ hồ. Vấn đề cơ bản đó là làm thế nào một xã
hội đối diện với những điều sẽ xảy ra trong tương lai mà họ không thể biết trước khi đó liệu nên kiểm
soát tương lai của mình hay cứ để nó diễn ra tự nhiên. Các quốc gia có điểm số cao ở khía cạnh này
thường duy trì niềm tin và hành vi mang tính cố chấp, ngại thay đổi. Trong khi các quốc gia có điểm số
thấp thường có thái độ dễ chịu hơn và họ coi những gì xảy ra trong thực tế có ý nghĩa hơn là các
nguyên tắc cứng nhắc.”
Chi sn sàng chp nhn nhi, nhu mi m ca mt
cng.

 Mt qum s cao v né tránh bt trc s không sn sàng chp nhn nhu mi l,
nhi mà h ng tri nghim. Kt qu là nhng xã h ng sng bng truyn
thng, bng các lu li. ng mi mang tính cách tân ng
p vào qum s tránh s bt trc cao.
 Mt quc gia có dim s thp v tránh bt trc s không quan tâm ln ri ro và nhu
c. H sn sàng chp nhn thách thi và nhng tri nghim mi. Trong
mt xã hy các giá tr c coi là truyn thng s ng thi ít chu s
gò bó b
Tránh nhu không chc chn là gii hi cm thy bt an vi mt tình hung
 y nn tránh nhc có nhii không
ng mo him tng có nhu cu v an ninh và có nim tin mnh m vào li khuyên
ca các chuyên gia hay da trên hiu bit cá nhân ca h, nhng quc gia này có th k c, Nht
Bn và Tây Ban Nha.  nhng np nhn nhu không chc chn, con
ng sn sàng chp nhn rn t nhu mà h không bit rõ, h cho rng cuc sng
vn c tip tu gì xy ra, các quc gia này có th k ch và Anh.
Có nhi ng cn này. Nhng quc gia có truyn th
không chp nhn rng xây dng rt nhiu hong trong t chc, có nhin v u
lut, các nhà qun lý ít khi chp nhn ri ro, t l ng th nhân viên giàu tham
v
Các c chp nhn nhu không chc chn lu t chc vi ít hon v
lung chp nhn ri ro cao, t l ng nhi
nhiu nhân viên giàu tham vng và hoài bão. Cách t chc này khuyn khích nhân viên pht huy nhân
t co bn ca h và có trách nhim trong nhng công vic mà h 
B môn Qun tr tác nghii Quc t - VCU Page 25

Mức độ né tránh bất trắc thấp
Mức độ né tránh bất trắc cao
- S bt trc u vn có trong cuc
sng và mu này có th xn
- Thanh thn, ít áp lng, t ch, ít lo âu

- m s cao v sc khe và hnh
phúc cá nhân
- Khoan dung vi nh i ho  ng
khác l/sai lc: nhu mi l hay khác bit
ng to ra s tò mò
- Thoi mái vi nhng s mp m hay ln xn
- Giáo viên có th  vi nhng
câu hi ht ra
- Vi  i vic làm không ph  u gì
quá ln
- Không thích các lut l - dù có  dng ngôn ng
vit hay li nói
- Hòa hp v ng, chính tr, ng
- V tôn giáo, trit lý và khoa hc: thuy
i và theo ch m
- S bt trc trong cuc sc coi là m
da cn phi chng li
- M ng cao, d ng, hay lo âu
-  m s th  sc khe và
hnh phúc cá nhân
- Ít khi chp nhn vi nhi hong
khác l: nhu gì khác l ng gây nguy
him
- i s rõ ràng và có trt t
- t c các câu tr li
i ht ra
- Mong mun s nh, vn  li làm vic ch
 dù có không thích
- Chp nhn các nguyên tc, lut l t ra
- t và ít khoan dung v nhng khác bit

ng, chính trng
- V tôn giáo, trit lý và khoa hc: có nim tin
vào kt qu sau cùng và các lý thuyt nn
tng/tng quát

1.2.1.5 Long term versus short term orientation (LTO) - Hướng tương lai
n khía cnh  ng s nhn
thy rng, nu ch da trên 4 khía cnh này c s khác bit gia a
các quc gia Châu Âu và Châu Á. Vì vy nhóm các tác gi  xut khía cnh (chi
th u h gng lc Khng tDa trên nghiên cu
ca Bond, u này vào nghiên cu ca mình vi tên gnh
ng dài hn (hoc chi