Bài giảng Kế toán quản trị doanh nghiệp - Chương 6: Kế toán trách nhiệm trong doanh nghiệp

CHƯƠNG 6
KẾ TOÁN TRÁCH NHIỆM TRONG
DOANH NGHIỆP


NỘI DUNG

6.1. Hệ thống

6.2. Đánh giá

kế toán trách

thành quả các

nhiệm trong

trung tâm

doanh nghiệp

trách nhiệm


6.1. Hệ thống kế toán trách nhiệm
trong doanh nghiệp
6.1.1. Phân quyền tổ chức và sự hình thành TTTN
6.1.2. Khái niệm và ý nghĩa của kế toán trách nhiệm
6.1.3. Các loại kế toán trách nhiệm

6.1.1. Phân quyền tổ chức và sự hình thành
trung tâm trách nhiệm
Phân quyền tổ chức là sự ủy nhiệm quyền được ra quyết
định trong một tổ chức bằng cách cho phép các nhà quản
lý ở các cấp hoạt động khác được ra những quyết định
trong phạm vi cấp mà mình có trách nhiệm

109


6.1.1. Phân quyền tổ chức và sự hình thành
trung tâm trách nhiệm
Trung tâm trách nhiệm là một bộ phận (phân xưởng, dây chuyền
sản xuất; một phịng, ban; một cơng ty hoặc tồn bộ cơng ty)
trong một tổ chức mà người quản lý của bộ phận đó có quyền
điều hành và có trách nhiệm đối với số chi phí, thu nhập phát
sinh hoặc số vốn đầu tư sử dụng vào hoạt động kinh doanh.


6.1.1. Phân quyền tổ chức và sự hình thành
trung tâm trách nhiệm
Trung tâm
Chi phí

Trung tâm
Doanh thu

Trung tâm
Lợi nhuận

Trung tâm
Đầu tư

Trung tâm
trách nhiệm
111


6.1.2. Khái niệm và ý nghĩa của kế toán
trách nhiệm
Khái niệm
Kế toán trách nhiệm là một bộ phận của kế toán quản
trị, tổng hợp và báo cáo các dữ liệu kế toán liên quan
đến từng bộ phận nhằm đo lường, đánh giá và kiểm soát
hoạt động của các bộ phận đó trong tổ chức.
Ý nghĩa


Khuyến khích và thúc đẩy các
nhà quản lý bộ phận điều hành
bộ phận của mình theo phương
cách phù hợp nhằm thực hiện
mục tiêu chung của tồn bộ tổ
chức

Cung cấp thơng tin cho các nhà
quản trị của doanh nghiệp trong
việc điều hành mọi hoạt động của
doanh nghiệp

Ý nghĩa
Ưu điểm
Thiết lập một mạng lưới thông tin, cung cấp thông tin theo
từng bộ phận do vậy giúp nhà quản lý đánh giá được sự
đóng góp của từng đơn vị, từng bộ phận vào lợi ích của tồn
bộ tổ chức


6.1.3. Các loại kế toán trách nhiệm
Căn cứ phạm vi trách nhiệm:
- Kế tốn trách nhiệm trung tâm chi phí
- Kế toán trách nhiệm trung tâm doanh thu
- Kế toán trách nhiệm trung tâm lợi nhuận
- Kế toán trách nhiệm trung tâm đầu tư


6.1.3. Các loại kế toán trách nhiệm
Căn cứ vào cơ sở xây dựng hệ thống KTTN
Hệ thống kế toán trách nhiệm dựa trên chức năng;
Hệ thống kế toán trách nhiệm dựa trên hoạt động ;
Hệ thống kế toán trách nhiệm dựa trên chiến lược.


6.2. Đánh giá thành quả các TTTN
6.2.1. Đánh giá thành quả của trung tâm chi phí
6.2.2. Đánh giá thành quả của trung tâm doanh thu
6.2.3. Đánh giá thành quả của trung tâm lợi nhuận
6.2.4. Đánh giá thành quả của trung tâm đầu tư

6.2.1. Đánh giá thành quả của trung tâm
chi phí

Trung tâm chi phí

Chênh lệch chi phí

Chênh lệch tỷ lệ chi
phí trên doanh thu


6.2.2. Đánh giá thành quả của trung tâm
doanh thu
Trung tâm doanh thu

Chênh lệch doanh
thu

Chênh lệch tỷ lệ lợi
nhuận trên doanh thu


6.2.3. Đánh giá thành quả của trung
tâm lợi nhuận
Trung tâm lợi nhuận

Chênh lệch lợi
nhuận

Chênh lệch tỷ lệ lợi

nhuận trên vốn


6.2.4. Đánh giá thành quả trung tâm đầu tư

Trung tâm đầu tư

Tỉ suất sinh lời trên
vốn đầu tư (ROI)

Thu nhập thặng dư
(RI)