Tài liệu CHIỀU HƯỚNG VÀ CÁCH CẦM ĐẦU DÒ SIÊU ÂM docx

"People only see what they are prepared to see."
Ralph Waldo Emerson
CHIỀU HƯỚNG VÀ QUY ƯỚC CẦM
ĐẦU DÒ SIÊU ÂM
BS. NGUYỄN QUANG TRỌNG
(Last update 08/06/2011)
KHOA CHẨN ĐOÁN HÌNH ẢNH
BỆNH VIỆN FV - TP.HCM
• Each transducer has a position marker (indicator) that corresponds with the
position marker on the ultrasound monitor. This is a guide to help remind
the sonographer to which orientation the transducer is positioned.
• In most common applications the position marker on the monitor is on the
left side. This differs from classic echocardiography orientation where it is
placed on the right side of the image.
Cosby, Karen S.; Kendall, John L. Practical Guide to Emergency Ultrasound, 1st Edition. 2006
Lippincott Williams & Wilkins.
Longitudinal axis. Long axis scanning with the position marker (indicator)
towards the patient's head. The arrow notes the indicator position.
Cosby, Karen S.; Kendall, John L. Practical Guide to Emergency Ultrasound, 1st Edition. 2006
Lippincott Williams & Wilkins.
Transverse axis. Short axis scanning with the position marker
(indicator) towards the patient's right side.
Cosby, Karen S.; Kendall, John L. Practical Guide to Emergency Ultrasound, 1st Edition. 2006
Lippincott Williams & Wilkins.
Clinical
Trên lát cắt dọc, bên trái màn hình là phía đầu của bệnh nhân,
bên phải màn hình là phía chân của bệnh nhân.
C.M.Rumack et al. Diagnostic Ultrasound. 3rdEdition. 2005. p1039-1055
Trên lát cắt ngang, bên trái màn hình là bên phải của bệnh nhân,
bên phải màn hình là bên trái của bệnh nhân.
C.M.Rumack et al. Diagnostic Ultrasound. 3rdEdition. 2005. p1039-1055

Điều trước tiên và tối quan trọng là phải cầm đầu dò đúng, muốn vậy ta phải
nhận biết INDICATOR (gờ chỉ điểm): tuỳ hãng máy, đối với hãng GE,
indicator là gờ nổi ở một phía của đầu dò, tương ứng trên hình siêu âm là
bên có chữ GE ở bên trái màn hình.
-Khi thực hiện lát cắt dọc thì indicator ở phía đầu bệnh nhân.
-Khi thực hiện lát cắt ngang thì indicator ở phía bên phải bệnh nhân.
-Từ lát cắt d
ọc ta xoay ngược chiều kim đồng hồ để lấy lát cắt ngang,
ngược lại, từ lát cắt ngang ta xoay theo chiều kim đồng hồ để lấy lát cắt dọc.
Indicator
Indicator
Indicator
Indicator
Một cấu trúc cần được khảo sát ở hai mặt cắt vuông góc với nhau.
Transabdominal Scan of the Female Pelvis, Sagittal View. The transducer is
placed in the midline, just above the pubis, using the bladder as an acoustic
window (A). The arrow notes the indicator positioned toward the patient's head
to obtain a sagittal orientation.
Cosby, Karen S.; Kendall, John L. Practical Guide to Emergency Ultrasound, 1st Edition. 2006
Lippincott Williams & Wilkins.
Transabdominal Scan of the Female Pelvis, Transverse View. The transducer is
placed in the midline just above the pelvis in a transverse orientation. The
indicator points to the patient's right.
Cosby, Karen S.; Kendall, John L. Practical Guide to Emergency Ultrasound, 1st Edition. 2006
Lippincott Williams & Wilkins.
CHIỀU HƯỚNG CỦA HÌNH SIÊU ÂM QUA NGÃ BỤNG
Indicator là gờ nổi ở một bên đầu dò, tương ứng trên hình siêu âm là bên có chữ GE.
Từ lát cắt dọc ta xoay đầu dò ngược chiều kim đồng hồ để lấy lát cắt ngang.
Từ lát cắt ngang ta xoay đầu dò theo chiều kim đồng hồ để lấy lát cắt dọc.

Head
Head
Foot
Foot
Right
Right
Left
Left
Một cách khác giúp nhận biết đầu dò đặt đúng hướng:
Ở lát cắt dọc, ta di chuyển đầu dò từ trên xuống dưới (đầu tới chân BN):
Nếu hình ảnh trên màn hình di chuyển cùng chiều từ trái qua phải màn hình):
đầu dò bị cầm ngược.
Ở lát cắt dọc, ta di chuyển đầu dò từ trên xuống dưới (đầu tới chân BN):
Nếu hình ảnh trên màn hình di chuyển ngược chiều (từ phải qua trái màn hình):
đầu dò cầm đúng.
Ở lát cắt ngang, ta di chuyển đầu dò từ phải qua trái BN:
Nếu hình ảnh trên màn hình di chuyển cùng chiều (từ trái qua phải màn hình):
đầu dò bị cầm ngược.
Ở lát cắt ngang, ta di chuyển đầu dò từ phải qua trái BN:
Nếu hình ảnh trên màn hình di chuyển ngược chiều (từ phải qua trái màn
hình): đầu dò cầm đúng.
The Transvaginal Scan of the Female Pelvis. Place the endovaginal transducer in
the vaginal vault, just as you would a speculum. Begin in the sagittal plane with
the transducer indicator pointed up. Advance only as far as necessary to visualize
the uterus. Find the endometrial stripe to identify the midline of the uterus. Rotate
the transducer 90 degrees counterclockwise (indicator pointing toward the patient's
right side) to obtain a coronal view. In each orientation, gently rock the transducer
in all planes to obtain a 3-dimensional view of the uterus and adnexa.
Cosby, Karen S.; Kendall, John L. Practical Guide to Emergency Ultrasound, 1st Edition. 2006
Lippincott Williams & Wilkins.

CHIỀU HƯỚNG CỦA HÌNH SIÊU ÂM QUA NGÃ ÂM ĐẠO
Đầu dò gập góc, hướng góc tù xuống dưới, indicator ở phía trên, tương ứng trên hình
siêu âm là bên có chữ GE.
Từ lát cắt dọc ta xoay đầu dò ngược chiều kim đồng hồ để lấy lát cắt ngang.
GE
GE
GE
GE
Head
Head
Foot
Foot
Ant
Ant
Post
Post
Right
Right
Left
Left
Indicator
Indicator
Từ lát cắt ngang ta xoay đầu dò theo chiều kim đồng hồ để lấy lát cắt dọc.
Với đầu dò qua ngã âm đạo, người ta không làm gờ indicator, mà qui ước indicator
ở phía đầu dò có rãnh để gắn kim làm siêu âm can thiệp. Đầu dò gập góc sẽ dễ
làm can thiệp hơn đầu dò thẳng, phía có rãnh hướng lên trên dễ làm can thiệp hơn
hướng xuống dưới.