vận dụng luận điểm sự phát triển của hình thái kinh tế xã hội như một quá trình lijvh sử tự nhiên của đảng trong việc bỏ uqa chế độ tư bản chủ nghĩa đi lên chủ nghĩa xã hội ở việt nam

lOMoARcPSD|9234052

Bị T PHP
TRịNG ắI HịC LUắT H NịI
-----



-----

BI THI KắT THC HịC PHắN
MễN: TRIắT HịC
ò ti:
Vn dng lun iòm nh± mßt q trình lßch sÿ tÿ nhiên= cÿa ¿ng trong vißc bß qua ch¿
ß t± b¿n chÿ ngh)a i lên chÿ ngh)a xã hßi ß Vißt Nam.

Hà Nßi 3 2021
1


lOMoARcPSD|9234052

MỵC LỵC
PHắN Mị ắU

3

PHắN NịI DUNG

3

2.1.

3

Nòi dung lớ lun

2.1.1. Phm trù hình thái kinh t¿ - xã hßi

3

2.1.2. Mßi quan hß giÿa ba y¿u tß c¡ b¿n cÿa ph¿m trù hình thái kinh t¿ - xã hßi 4
2.1.3. Sÿ phát trißn các hình thái kinh t¿ - xã hßi là mßt q trình lßch sÿ - tÿ
nhiên 5
2.2.

Phân tích sÿ v¿n dÿng lu¿n ißm
xã hßi nh± mßt q trình lßch sÿ tÿ nhiên= cÿa ¿ng trong vißc bß qua ch¿ ß
t± b¿n chÿ ngh)a i lên chÿ ngh)a xã hßi ß Vißt Nam.

7

2.2.1. Quá ß lên chÿ ngh)a xã hßi ß Vißt Nam, bß qua t± b¿n chÿ ngh)a cing là
mßt ti¿n trình lßch sÿ - tÿ nhiên.

7

2.2.2. Hành trình q ß lên chÿ ngh)a xã hßi cÿa Vißt Nam

8

2.2.3. Thành tÿu cÿa Vißt Nam sau b±ßc ¿u thßi kÿ quá ß lờn ch ngh)a
xó hòi

10

KắT LUắN

12

DANH MỵC TI LIịU THAM KHắO

13

2


lOMoARcPSD|9234052

PHắN Mị ắU
Nm 1920, cuòc dißn ra. Mßt ngày cußi tháng 7, chàng trai tr¿ Nguyßn Ái Qc mang trong mình khát
vßng gi¿i phóng dân tßc tìm ra kim chß nam cho hồi bão lßn cÿa mình, khi ßc l¿i
nhißu l¿n tác ph¿m cÿa Lênin: S¡ th¿o l¿n thÿ nh¿t nhÿng lu¿n c±¡ng vß v¿n ß dân
tßc và v¿n ß thußc ßa. sáng tß, tin t±ßng bi¿t bao. Tơi vui mÿng ¿n phát khóc lên. Ngßi mßt mình trong
bng mà tơi nói to lên nh± ang nói tr±ßc qu¿n chúng ơng ¿o: ßa ¿y au khß. ây là cái c¿n thi¿t cho chúng ta, ây là con ±ßng gi¿i phóng
chúng ta!=1 Tÿ ¿y, Bác ý thÿc r¿ng: Chß có chÿ ngh)a xã hßi mßi gi¿i phóng ±ÿc

các dân tßc bß áp bÿc. Ng±ßi ã cho th¿y mình là hßc trị xu¿t s¿c cÿa Lênin, khi
thành cơng mß ra con ±ßng cách m¿ng vơ s¿n ß Vißt Nam, giúp ¿t n±ßc ta gi¿i
phóng sau 61 nm chßng thÿc dân Pháp và sau này chi¿n th¿ng ¿ qußc M). Bên
c¿nh khát vßng cÿu n±ßc, Hß Chí Minh cịn mong mn ±a Vißt Nam i lên chÿ
ngh)a xã hßi, bß qua ch¿ ß t± b¿n chÿ ngh)a, và mong mußn này ã ±ÿc thÿc hißn
b±ßc ¿u vào nm 1954. Nhißu nh¿n ßnh cho r¿ng ây là vißc làm trái vßi t± t±ßng
cÿa chÿ ngh)a Mác 3 Lênin mà Ng±ßi ln tơn kính: hình thái kinh t¿ - xã hßi là mßt q trình lßch sÿ - tÿ nhiên.2= Bài nghiên cÿu này s¿
cho th¿y, t± t±ßng quá ß lên chÿ ngh)a xã hßi cÿa Bác ng±ÿc l¿i ã v¿n dÿng xu¿t
s¿c t± t±ßng này cÿa Mác, ßng thßi là ±ßng lßi phù hÿp vßi hồn c¿nh cÿa ¿t
n±ßc ta thòi by giò v s phỏt triòn trong tĂng lai.

PHắN NịI DUNG
2.1.

Nòi dung lớ lun
2.1.1. Phm trự hỡnh thỏi kinh t¿ - xã hßi

Hß Chí Minh - Con ±ßng d¿n tơi ¿n chÿ ngh)a Lênin. Bài ng trên T¿p chí Nhÿng v¿n ß
ph±¡ng ơng (Liên Xơ) nhân kÿ nißm 90 nm ngày sinh Lênin. D¿n theo Hß Chí Minh tồn t¿p,
T.10, tr.126-128.
2
C.Mác và Ph.ngghen: Toàn t¿p, Sd., t.23, tr. 21.
1

3


lOMoARcPSD|9234052

Hình thái kinh t¿ - xã hßi là là mßt ph¿m trù c¡ b¿n cÿa chÿ ngh)a duy v¿t lßch
sÿ dùng ß chß xã hßi ß tÿng n¿c thang lßch sÿ nh¿t ßnh vßi mßt kißu quan hß s¿n
xu¿t ¿c tr±ng cho xã hßi ó, phù hÿp vßi mßt trình ß nh¿t ßnh cÿa lÿc l±ÿng s¿n
xu¿t và mßt ki¿n trúc th±ÿng t¿ng t±¡ng ÿng ±ÿc xây dÿng trên quan hß s¿n xu¿t
¿c tr±ng ¿y.
Ph¿m trù hình thái kinh t¿ - xã hßi chß ra k¿t c¿u xã hßi trong mßi giai o¿n
lßch sÿ nh¿t ßnh bao gßm ba y¿u tß c¡ b¿n, phß bi¿n: lÿc l±ÿng s¿n xu¿t, quan hß
s¿n xu¿t (c¡ sß h¿ t¿ng); ki¿n trúc th±ÿng t¿ng.
2.1.2. Mßi quan hß giÿa ba y¿u tß c¡ b¿n cÿa ph¿m trù hình thái kinh t¿ - xã
hßi
Lÿc l±ÿng s¿n xu¿t là sÿ k¿t hÿp giÿa ng±ßi lao ßng vßi t± lißu s¿n xu¿t, t¿o ra sÿc
s¿n xu¿t và nng lÿc thÿc tißn làm bi¿n ßi các ßi t±ÿng v¿t ch¿t cÿa gißi tÿ nhiên
theo nhu c¿u nh¿t ßnh cÿa con ng±ßi và xã hßi. Lÿc l±ÿng s¿n xu¿t là nßn t¿ng v¿t
ch¿t cÿa xã hßi, tiêu chu¿n khách quan ß phân bißt các thßi ¿i kinh t¿ khác nhau,
y¿u tß xét ¿n cùng quy¿t ßnh sÿ v¿n ßng, phát trißn cÿa hình thái kinh t¿ - xã hßi.
Quan hß s¿n xu¿t là tßng hÿp các quan hß kinh t¿ - v¿t ch¿t giÿa ng±ßi vßi ng±ßi
trong q trình s¿n xu¿t v¿t ch¿t. ây chính là mßi quan hß v¿t ch¿t quan trßng nh¿t
- quan hß kinh t¿, trong các mßi quan hß v¿t ch¿t giÿa ng±ßi vßi ng±ßi, là quan hß
khách quan, c¡ b¿n, chi phßi và quy¿t ßnh mßi quan hß xã hßi, và là tiêu chu¿n quan
trßng nh¿t ß phân bißt b¿n ch¿t các ch¿ ß xã hßi khác nhau.
Ki¿n trúc th±ÿng t¿ng là tồn bß nhÿng quan ißm, t± t±ßng xã hßi vßi nhÿng thi¿t
ch¿ xã hßi t±¡ng ÿng cùng nhÿng quan hß nßi t¿i cÿa th±ÿng t¿ng hình thành trên
mßt c¡ sß h¿ t¿ng nh¿t ßnh. Ki¿n trúc th±ÿng t¿ng là sÿ thß hißn các mßi quan hß
giÿa ng±ßi vßi ng±ßi trong l)nh vÿc tinh th¿n, tiêu bißu cho bß m¿t tinh th¿n cÿa ßi
sßng xã hßi.
Lÿc l±ÿng s¿n xu¿t và quan hß s¿n xu¿t là hai m¿t cÿa mßt ph±¡ng thÿc s¿n xu¿t có
tác ßng bißn chÿng, trong ó lÿc l±ÿng s¿n xu¿t quy¿t ßnh quan hß s¿n xu¿t,cịn
4

lOMoARcPSD|9234052

quan hß s¿n xu¿t tác ßng trß l¿i ßi vßi lÿc l±ÿng s¿n xu¿t. Lÿc l±ÿng s¿n xu¿t
quy¿t ßnh sÿ ra ßi cÿa mßt kißu quan hß s¿n xu¿t mßi trong lßch sÿ, quy¿t ßnh nßi
dung và tính ch¿t cÿa quan hß s¿n xu¿t. Vai trị cÿa quan hß s¿n xu¿t ßi vßi lÿc
l±ÿng s¿n xu¿t ±ÿc thÿc hißn thơng qua sÿ phù hÿp bißn chÿng giÿa quan hß s¿n
xu¿t vßi trình ß phát trißn cÿa lÿc l±ÿng s¿n xu¿t. N¿u quan hß s¿n xu¿t phù hÿp
vßi trình ß phát trißn cÿa lÿc l±ÿng s¿n xu¿t thì thúc ¿y lÿc l±ÿng s¿n xu¿t phát
trißn, ng±ÿc l¿i, n¿u khơng phù hÿp s¿ kìm hãm sÿ phát trißn cÿa lÿc l±ÿng s¿n xu¿t.
C¡ sß h¿ t¿ng và ki¿n trúc th±ÿng t¿ng là hai m¿t c¡ b¿n cÿa xã hßi g¿n bó hÿu c¡,
mang mßi quan hß kinh t¿ - chính trß, trong ó c¡ sß h¿ t¿ng quy¿t ßnh ki¿n trúc
th±ÿng t¿ng, cịn ki¿n trúc th±ÿng t¿ng tác ßng trß l¿i to lßn, m¿nh m¿ ßi vßi c¡
sß h¿ t¿ng. C¡ sß h¿ t¿ng vßi t± cách là c¡ c¿u kinh t¿ hißn thÿc cÿa xã hßi s¿ quy¿t
ßnh kißu ki¿n trúc th±ÿng t¿ng cÿa xã hßi ¿y. M¿t khác, tác ßng cÿa ki¿n trúc
th±ÿng t¿ng ßi vßi c¡ sß h¿ t¿ng dißn ra theo hai chißu h±ßng. Khi ki¿n trúc th±ÿng
t¿ng ph¿n ánh úng tính t¿t y¿u kinh t¿, các quy lu¿t kinh t¿ khách quan s¿ thúc ¿y
kinh t¿ phát trißn. Và ng±ÿc l¿i, khi ki¿n trúc th±ÿng t¿ng khơng ph¿n ánh úng tính
t¿t y¿u kinh t¿, các quy lu¿t kinh t¿ khách quan s¿ kìm hãm sÿ phát trißn cÿa kinh t¿
và ßi sßng xã hßi.
Nh± v¿y có thß th¿y ba y¿u tß: lÿc l±ÿng s¿n xu¿t, quan hß s¿n xu¿t (c¡ sß h¿ t¿ng)
và ki¿n trúc th±ÿng t¿ng tác ßng bißn chÿng, t¿o nên sÿ v¿n ßng, phát trißn cÿa
lßch sÿ xã hßi, thơng qua sÿ tác ßng tßng hÿp cÿa hai quy lu¿t c¡ b¿n là quy lu¿t
quan hß s¿n xu¿t phù hÿp vßi trình ß cÿa lÿc l±ÿng s¿n xu¿t và quy lu¿t vß mßi
quan hß bißn chÿng giÿa c¡ sß h¿ t¿ng và ki¿n trúc th±ÿng t¿ng cÿa xã hßi.
2.1.3. Sÿ phát trißn các hình thái kinh t¿ - xã hßi là mßt q trình lßch sÿ - tÿ
nhiên
Sÿ v¿n ßng, phát trißn cÿa xã hßi b¿t ¿u tÿ sÿ phát trißn cÿa lÿc l±ÿng s¿n xu¿t,
tr±ßc h¿t là sÿ bi¿n ßi, phát trißn cÿa cơng cÿ s¿n xu¿t và sÿ phát trißn vß tri thÿc,
kinh nghißm, kÿ nng cÿa ng±ßi lao ßng. Mßi sÿ phát trißn cÿa lÿc l±ÿng s¿n xu¿t
ßu t¿o ra kh¿ nng, ißu kißn và ¿t ra yêu c¿u khách quan cho sÿ bi¿n ßi cÿa quan

5


lOMoARcPSD|9234052

hß s¿n xu¿t. Sÿ phù hÿp bißn chÿng giÿa quan hß s¿n xu¿t vßi trình ß phát trißn cÿa
lÿc l±ÿng s¿n xu¿t là yêu c¿u khách quan cÿa nßn s¿n xu¿t xã hßi. Khi lÿc l±ÿng s¿n
xu¿t phát trißn vß ch¿t, ịi hßi ph¿i xóa bß quan hß s¿n xu¿t ci, thi¿t l¿p quan hß s¿n
xu¿t mßi vß ch¿t. Sÿ phát trißn vß ch¿t cÿa quan hß s¿n xu¿t t¿t y¿u d¿n ¿n sÿ thay
ßi vß ch¿t cÿa c¡ sß h¿ t¿ng xã hßi. Khi c¡ sß h¿ t¿ng xã hßi bi¿n ßi vß ch¿t d¿n
¿n sÿ bi¿n ßi, phát trißn cn b¿n (nhanh hay ch¿m, ít ho¿c nhißu) cÿa ki¿n trúc
th±ÿng t¿ng xã hßi. Hình thái kinh t¿ - xã hßi ci m¿t i, hình thái kinh t¿ - xã hßi
mßi, ti¿n bß h¡n ra ßi. Cÿ nh± v¿y lßch sÿ xã hßi lồi ng±ßi là mßt ti¿n trình nßi
ti¿p nhau tÿ th¿p ¿n cao cÿa các hình thái kinh t¿ - xã hßi: Cßng s¿n nguyên thÿy chi¿m hÿu nơ lß - phong ki¿n - t± b¿n chÿ ngh)a - xã hßi chÿ ngh)a; trong ó, có sÿ
thßng nh¿t giÿa quy lu¿t chung c¡ b¿n phß bi¿n vßi quy lu¿t ¿c thù và quy lu¿t riêng
cÿa lßch sÿ, chính vì v¿y, C. Mác cho r¿ng: thái kinh t¿ - xã hßi là mßt q trình lßch sÿ - tÿ nhiên=. V.I.Lênin gi¿i thích thêm:
"Chß có em quy nhÿng quan hß xã hßi vào nhÿng quan hß s¿n xu¿t, và em quy
nhÿng quan hß s¿n xu¿t vào trình ß cÿa nhÿng lÿc l±ÿng s¿n xu¿t thì ng±ßi ta mßi
có ±ÿc mßt c¡ sß vÿng ch¿c ß quan nißm sÿ phát trißn cÿa nhÿng hình thái xã hßi
là mßt q trình lßch sÿ - tÿ nhiên. Và d) nhiên là khơng có mßt quan ißm nh± th¿
thì khơng thß có mßt khoa hßc xã hßi ±ÿc"3.
Ti¿n trình lßch sÿ xã hßi lồi ng±ßi là k¿t qu¿ cÿa sÿ thßng nh¿t giÿa lơgích và lßch
sÿ. Xu h±ßng c¡ b¿n, xu h±ßng chung cÿa sÿ v¿n ßng, phát trißn cÿa lßch sÿ lồi
ng±ßi là do sÿ chi phßi cÿa quy lu¿t khách quan (thßng nh¿t giÿa cái chung vßi cái
¿c thù và cái riêng) xét ¿n cùng là sÿ phát trißn cÿa lÿc l±ÿng s¿n xu¿t. Sÿ thßng
nh¿t giÿa lơgích và lßch sÿ trong ti¿n trình lßch sÿ - tÿ nhiên cÿa xã hßi lồi ng±ßi
bao hàm c¿ sÿ phát trißn tu¿n tÿ ßi vßi lßch sÿ phát trißn tồn th¿ gißi và sÿ phát

3

V.I.Lênin. Toàn t¿p, Sd., t.1, tr. 163.
6


lOMoARcPSD|9234052

trißn cÿ thß.
2.2.

Phân tích sÿ v¿n dÿng lu¿n ißm t¿-xã hßi nh± mßt q trình lßch sÿ tÿ nhiên= cÿa ¿ng trong vißc bß
qua ch¿ ß t± b¿n chÿ ngh)a i lên chÿ ngh)a xã hßi ß Vißt Nam.
2.2.1. Quá ß lên chÿ ngh)a xã hßi ß Vißt Nam, bß qua t± b¿n chÿ ngh)a cing
là mßt ti¿n trình lßch sÿ - tÿ nhiên.
Chÿ ngh)a t± b¿n tuy ã có nhißu ißu chßnh vß m¿t lÿi ích, gi¿i quy¿t có hißu

qu¿ vß phát trißn kinh t¿ cing nh± mßt sß v¿n ß xã hßi. Tuy nhiên, b¿n ch¿t cÿa ch¿
ß áp bÿc, bóc lßt thì khơng thay ßi, kho¿ng cách giàu nghèo, phân bißt màu da,
chÿng tßc ch±a ±ÿc kh¿c phÿc; nhißu tß n¿n xã hßi ch±a ±ÿc gi¿i quy¿t; khÿng bß,
gây chi¿n tranh v¿n là v¿n ß nóng bßng. Do v¿y, chÿ ngh)a t± b¿n khơng ph¿i là
mßt xã hßi mà t±¡ng lai cÿa lồi ng±ßi mn ¿t tßi.
Trong khi ó, dù suy y¿u ß nhißu qußc gia trên th¿ gißi, xã hßi chÿ ngh)a v¿n
±ÿc coi là hình thái kinh t¿ - xã hßi úng ¿n ß xây dÿng và phát trißn ¿t n±ßc,
mßt ch¿ ß dân chÿ cơng b¿ng, bình ¿ng. Tÿ 1945, Hß Chí Minh ln kh¿ng ßnh,
ch¿ ß ta là ch¿ ß dân chÿ nhân dân, ¿c bißt là vß ph±¡ng dißn ch¿ ß chính trß.
Trong nhÿng nm 1954-1955, Bác nhißu l¿n nói rõ: chÿ=, hay tÿc kh¿ng ßnh

Ngun Phú Trßng cing tÿng kh¿ng ßnh: phát trißn là thÿc sÿ vì con ng±ßi, chÿ khơng ph¿i vì lÿi nhu¿n mà bóc lßt và chà ¿p
lên ph¿m giá con ng±ßi. Chúng ta c¿n sÿ phát trißn vß kinh t¿ i ơi vßi ti¿n bß và
cơng b¿ng xã hßi, chÿ khơng ph¿i gia tng kho¿ng cách giàu nghèo và b¿t bình ¿ng
xã hßi&Và chúng ta c¿n mßt hß thßng chính trß mà qun lÿc thÿc sÿ thußc vß nhân
dân, do nhân dân và phÿc vÿ lÿi ích cÿa nhân dân, chÿ khơng ph¿i chß cho mßt thißu
sß giàu có. Ph¿i chng nhÿng mong ±ßc tßt ¿p ó chính là nhÿng giá trß ích thÿc
7


lOMoARcPSD|9234052

cÿa chÿ ngh)a xã hßi và cing chính là mÿc tiêu, là con ±ßng mà Chÿ tßch Hß Chí
Minh, ¿ng ta và nhân dân ta ã lÿa chßn và ang kiên ßnh, kiên trì theo i=4.
Xã hßi lồi ngi v¿n ßng tuân theo các quy lu¿t khách quan, mßi ¿t n±ßc,
dân tßc cÿ thß chßu sÿ chi phßi bßi nhÿng ¿c tính vß lßch sÿ, vn hố, kinh t¿, xã hßi
khác nhau ß lÿa chßn hình thái kinh t¿ xã hßi phù hÿp, v¿n ±ÿc coi là mßt ti¿n
trình lßch sÿ- tÿ nhiên. Theo V.I. Lênin: sÿ tồn th¿ gißi ã khơng lo¿i trÿ mà trái l¿i, cịn bao hàm mßt sß giai o¿n phát trißn
mang nhÿng ¿c ißm ho¿c vß hình thÿc, ho¿c vß trình tÿ cÿa sÿ phát trißn ó=.5
Nh± v¿y, vißc Vißt Nam bß qua sÿ phát trißn t± b¿n chÿ ngh)a 3 hình thái xã hßi vßn
khơng phù hÿp vßi bßi c¿nh lßch sÿ lúc b¿y giß ß ti¿n ¿n ch¿ ß chÿ ngh)a xã hßihình thái hißn ¿i, hÿp xu th¿, phù hÿp h¡n vßi ißu kißn và ±ßng lßi cÿa Nhà n±ßc,
là quy¿t ßnh hÿp lí nh±ng v¿n ±ÿc coi là mßt ti¿n trình lßch sÿ - tÿ nhiên.
ãng và Nhà n±ßc quy¿t tâm ±a dân tßc ta i lên chÿ ngh)a xã hßi, bß qua t± b¿n
chÿ ngh)a, nh±ng chúng ta khơng hß phÿ nh¿n nhÿng thành tÿu to lßn mà ch¿ ß t±
b¿n chÿ ngh)a mang l¿i. ¿i hßi IX cÿa ¿ng chß rõ: là sÿ phát trißn quá ß lên chÿ ngh)a xã hßi bß qua ch¿ ß t± b¿n chÿ ngh)a, tÿc là bß
qua vißc xác l¿p vß trí thßng trß cÿa quan hß s¿n xu¿t và ki¿n trúc th±ÿng t¿ng t± b¿n
chÿ ngh)a, nh±ng ti¿p thu, k¿ thÿa nhÿng thành tÿu mà nhân lo¿i ã ¿t ±ÿc d±ßi
ch¿ ß t± b¿n chÿ ngh)a, ¿c bißt vß khoa hßc và cơng nghß, ß phát trißn nhanh lÿc

l±ÿng s¿n xu¿t, xây dÿng nßn kinh t¿ hißn ¿i=(1). Xác ßnh con ±ßng i lên chÿ
ngh)a xã hßi bß qua ch¿ ß t± b¿n chÿ ngh)a ß n±ßc ta là hồn tồn phù hÿp vßi quy
lu¿t chung ßi vßi các n±ßc i lên chÿ ngh)a xã hßi trong thßi ¿i ngày nay, phù hÿp
vßi ißu kißn lßch sÿ cÿa cách m¿ng Vißt Nam. ßng thßi, ó là mßt t¿t y¿u khách
quan, ±ÿc thß hißn ß c¿ ph±¡ng dißn lý lu¿n và ph±¡ng dißn thÿc tißn.
2.2.2. Hành trình q ß lên chÿ ngh)a xã hßi cÿa Vißt Nam
Tßng Bí th± Nguyßn Phú Trßng, Mßt sß v¿n ß lý lu¿n và thÿc tißn vß chÿ ngh)a xã hßi và con
±ßng i lên chÿ ngh)a xã hßi ß Vißt Nam (2021).
4

5

V.I. Lênin: Toàn t¿p, Sd, t.45, tr.431.
8


lOMoARcPSD|9234052

Tÿ nm 1920, sau khi ßc Lu¿n c±¡ng cÿa Lenin, Hß Chÿ tßch ã hình thành
nên quan ißm: cách m¿ng gi¿i phóng dân tßc ß Vißt Nam mn th¿ng lÿi ph¿i i
theo con ±ßng cách m¿ng vơ s¿n. phóng ±ÿc dân tßc, c¿ hai cc gi¿i phóng này chß có thß là sÿ nghißp cÿa chÿ ngh)a
cßng s¿n và cÿa cách m¿ng th¿ gißi.=6
Trong Chánh c±¡ng v¿n t¿t cÿa ¿ng (1930), Chÿ tßch Hß Chí Minh ã nêu
rõ: <& t± b¿n b¿n xÿ khơng có th¿ lÿc gì ta khơng nên nói cho hß i vß phe ¿ qc
±ÿc, chß bßn ¿i ßa chÿ mßi có th¿ lÿc và ÿng h¿n vß phe ¿ qußc chÿ ngh)a nên
chÿ tr±¡ng làm t± b¿n dân quyßn C.M và thß ßa C.M ß i tßi xã hßi cßng s¿n.=7
Nh± v¿y, theo Ng±ßi, mÿc tiêu cao nh¿t cÿa con ±ßng cách m¿ng vơ s¿n là <i tßi
xã hßi cßng s¿n=.
Cing t¿i t¿i Hßi nghß Thành l¿p ¿ng Cßng S¿n Vißt Nam nm 1930, trong

C±¡ng l)nh chính trß cÿa mình, ¿ng Cßng s¿n Vißt Nam ã chÿ tr±¡ng: "Ti¿n hành
cách m¿ng dân tßc dân chÿ nhân dân do giai c¿p công nhân lãnh ¿o, ti¿n lên chÿ
ngh)a xã hßi, bß qua giai o¿n t± b¿n chÿ ngh)a"8.
Tháng 7/1954, tr¿i qua nhißu hßi nghß cÿa Ban Ch¿p hành Trung ±¡ng và Bß
chính trß, chÿ tr±¡ng chi¿n l±ÿc cách m¿ng Vißt Nam trong giai o¿n mßi cÿa ¿ng
ã tÿng b±ßc hình thành, trong ó có chÿ tr±¡ng ±a mißn B¿c quá ß lên chÿ ngh)a
xã hßi. Tháng 9/1954, Bß chính trß ã ß ra nhißm vÿ chÿ y¿u tr±ßc m¿t cÿa mißn
B¿c là hàn g¿n v¿t th±¡ng chi¿n tranh, phÿc hßi kinh t¿ qußc dân, tr±ßc h¿t là phÿc
hßi và phát trißn s¿n xu¿t nơng nghißp, ßn ßnh xã hßi, ßn ßnh ßi sßng nhân dân,
tng c±ßng và mß rßng quan hß qußc t¿&
Nm 1975, sau khi cußc chi¿n tranh chßng Mÿ k¿t thúc, c¿ n±ßc b±ßc vào thßi
kÿ quá ß lên chÿ ngh)a xã hßi. Nhân dân ta nêu cao chÿ tr±¡ng xây dÿng l¿i chính
Hß Chí Minh Tồn t¿p, Sdd, t.11, tr.441; 238.
Hß Chí Minh Tồn t¿p, Sdd, t.3, tr.1-2.
8
Tßng Bí th± Tr¿n Phú, Lu¿n c±¡ng chính trß tháng 10/1930
6
7

9


lOMoARcPSD|9234052

qun, khơi phÿc nßn kinh t¿, kh¿c phÿc h¿u qu¿ n¿ng nß cÿa chi¿n tranh, xây dÿng
quan hß s¿n xu¿t mßi và c¡ sß v¿t ch¿t kÿ thu¿t cÿa chÿ ngh)a xã hßi, b¿o vß Tß qc
và làm trịn ngh)a vÿ qußc t¿.
Tháng 12/1986, ¿i hßi VI ±ÿc tß chÿc nh¿m ti¿n hành c¿i cách ±ßng lßi
ßi mßi tồn dißn ¿t n±ßc. ¿i hßi VI có ý ngh)a lßch sÿ to lßn, ánh d¿u mßt b±ßc
ngo¿t trong sÿ nghißp quá ß lên chÿ ngh)a xã hßi và mß ra thßi kÿ phát trißn mßi

cho ¿t n±ßc. ¿i hßi ¿i bißu VI ã thay ßi c¡ b¿n ph±¡ng thÿc phát trißn cÿa ¿t
n±ßc, mß ¿u cho hàng lo¿t nhÿng ßi mßi tồn dißn sau này trên t¿t c¿ các l)nh vÿc
kinh t¿, vn hóa, xã hßi, chính trß, ngo¿i giao&
Qua thÿc tißn n±ßc Nga, V.I.Lênin cho r¿ng, ßi vßi nhÿng n±ßc ch±a có chÿ
ngh)a t± b¿n phát trißn cao b¿n lên chÿ ngh)a xã hßi. Hành trình q ß lên chÿ ngh)a xã hßi cÿa n±ßc ta l¿i trß
nên khó khn và ¿y thách thÿc, khi dân tßc ta v¿n ang gßng mình ngn ch¿n chi¿n
tranh, nßn kinh t¿ bß tàn phá n¿ng nß, các v¿n ß vn hố 3 xã hßi nhÿc nhßi v¿n ch±a
thß gi¿i quy¿t. Tr¿i qua hàng chÿc nm ßi mßi, b¿ng ±ßng lßi úng ¿n và sÿ lãnh
¿o t¿n tình cÿa ¿ng, Vißt Nam ã có nhÿng b±ßc ti¿n v±ÿt b¿c
2.2.3. Thành tÿu cÿa Vißt Nam sau b±ßc ¿u thßi kÿ quá ß lên chÿ ngh)a xã
hßi
Tÿ mßt nßn kinh t¿ kém phát trißn, bß tàn phá n¿ng bßi chi¿n tranh, q trình
q ß lên chÿ ngh)a xã hßi cÿa n±ßc ta ã ¿t ±ÿc nhÿng thành tÿu nh¿t ßnh. Sau
h¡n 35 nm ßi mßi, Vißt Nam ã cho th¿y sÿ phát trißn v±ÿt b¿c trên mßi l)nh vÿc.
Vß kinh t¿, mÿc GPD bình qn có sÿ tng tr±ßng rõ rßt, tÿ 4,4% (1986-1990) lên
8,2% (1991-1995), tÿ nm 2016-2019 giÿ mÿc trung bình 6,8%. T¿i ¿i hßi ¿i bißu
tồn qc l¿n thÿ XIII cÿa ¿ng, báo cáo cho th¿y quy mơ, trình ß nßn kinh t¿ ±ÿc
nâng lên, tÿ 6,3 tß USD/nm (1989) lên 268,4 tß USD/nm (2020).ßisßngnhândân
c¿vßv¿tch¿tvàtinhth¿n±ÿcc¿ithißnrõrßt(n¿unh±nm1985bìnhqnthu
nh¿p ¿u ng±ßi mßi ¿t 159 USD/nm, thì ¿n nm 2020 ¿t kho¿ng 2.750
USD/nm).
10


lOMoARcPSD|9234052

Vß l)nh vÿc vn hố 3 xã hßi, Tng tr±ßng kinh t¿ i ơi vßi b¿o ¿m ti¿n bß
và cơng b¿ng xã hßi ngay trong tÿng b±ßc phát trißn. Tÿ chß Nhà n±ßc bao c¿p tồn
bß trong vißc gi¿i quy¿t vißc làm ã d¿n chuyßn trßng tâm sang thi¿t l¿p c¡ ch¿,

chính sách ß các thành ph¿n kinh t¿ và ng±ßi lao ßng ßu tham gia t¿o vißc làm;
tÿ chß khơng ch¿p nh¿n có sÿ phân hóa giàu - nghèo ã i ¿n khuy¿n khích mßi
ng±ßi làm giàu hÿp pháp i ơi vßi tích cÿc xóa ói gi¿m nghèo. Cơng tác gi¿m
nghèo cÿa Vißt Nam ã ¿t ±ÿc nhÿng thành tÿu ¿n t±ÿng. Tß lß hß nghèo trên c¿
n±ßc ã gi¿m tÿ 58% nm 1993 xußng 22% nm 2005; 9,45% nm 2010, 7% nm
2015 và cịn d±ßi 3% nm 20209.
Quy mơ giáo dÿc ti¿p tÿc ±ÿc phát trißn, c¡ sß v¿t ch¿t ±ÿc nâng cao, ch¿t
l±ÿng ào t¿o tÿng b±ßc áp ÿng yêu c¿u vß ngußn nhân lÿc. Nhißu chß sß vß giáo
dÿc phß thơng cÿa Vißt Nam ±ÿc ánh giá cao trong khu vÿc, nh±: Tÿ lß huy ßng
tr¿ 6 tußi vào lßp 1 ¿t 99% (ÿng thÿ 2 trong khu vÿc ASEAN sau Singapore); tÿ
lß hßc sinh i hßc và hồn thành ch±¡ng trình tißu hßc sau 5 nm ¿t 92,08%, ÿng
ß tßp ¿u cÿa khßi ASEAN. Nm 2019, hß thßng giáo dÿc ¿i hßc Vißt Nam x¿p thÿ
68/196 qußc gia trên th¿ gißi, tng 12 b¿c so vßi nm 2018. L¿n ¿u tiên, Vißt Nam
có 4 tr±ßng ¿i hßc vào top 1.000 tr±ßng ¿i hßc tßt nh¿t th¿ gißi; có 11 c¡ sß giáo
dÿc ¿i hßc Vißt Nam n¿m trong danh sách 500 tr±ßng ¿i hßc hàng ¿u châu Á.

Vß hÿp tác qußc t¿, Vißt Nam ã thi¿t l¿p ±ÿc nhißu ßi tác chi¿n l±ÿc quan
trßng vß kinh t¿, ±ÿc 71 qc gia cơng nh¿n là nßn kinh t¿ thß tr±ßng. Vißt Nam ã
gia nh¿p ASEAN nm 1995; ASEM nm 1996; APEC nm 1998; WTO nm 2007;
CPTPP nm 2018. ã ng cai thành cơng Dißn àn Hÿp tác Kinh t¿ châu Á - Thái
Bình D±¡ng (APEC) nm 2006 và 2017; hßi nghß Th±ÿng ßnh Mÿ - Trißu l¿n hai
nm 2019& N±ßc ta là mßt thành viên tích cÿc cÿa h¿u h¿t các vn kißn c¡ b¿n vß
quyßn con ng±ßi cÿa Liên hÿp qußc và ã ±ÿc b¿u là thành viên cÿa Hßi ßng nhân

9

Tßng cÿc thßng kê, Nghèo a chißu Vißt Nam, tr.1
11

lOMoARcPSD|9234052

quyßn Liên hÿp qußc nhißm kÿ 2014 - 2016 và ti¿p tÿc ÿng cÿ và ã ±ÿc các n±ßc
ASEAN ßng thu¿n ß cÿ là ÿng cÿ viên cÿa ASEAN tham gia ÿng cÿ vß trí thành
viên Hßi ßng Nhân qun Liên hÿp qußc nhißm kÿ 2023 - 2025.
Vßi nhÿng k¿t qu¿ lßn lao này, có thß kh¿ng ßnh, con ±ßng quá ß lên chÿ
ngh)a xã hßi, bß qua t± b¿n chÿ ngh)a cÿa Vißt Nam là ±ßng lßi phù hÿp, úng ¿n
nh¿t. Bên c¿nh ó, sÿ lãnh ¿o úng ¿n cÿa ¿ng và Nhà n±ßc cing ã góp ph¿n
to lßn trong viòc mang n nhng thnh tu vt bc ny.

KắT LUắN
Qua phn phõn tớch, nghiờn cu vò phm trự hỡnh thái kinh t¿ - xã hßi, vß q trình
q ß lên chÿ ngh)a xã hßi, bß qua t± b¿n chÿ ngh)a ß Vißt Nam, có thß kh¿ng ßnh,
Hß Chÿ tßch và ¿ng ã v¿n dÿng khéo léo và trißt ß chÿ ngh)a Mác: phát trißn cÿa nhÿng hình thái kinh t¿ - xã hßi là mßt q trình lßch sÿ - tÿ nhiên.=
D±ßi sÿ lãnh ¿o tài tình cÿa ¿ng, tÿ mßt qußc gia kém phát trißn, bß phá h bßi
chi¿n tranh, sau hàng chÿc nm ã có nhÿng phát trißn ngo¿n mÿc, b¿ng hß thßng xã
hßi chÿ ngh)a k¿t hÿp vßi sÿ k¿ thÿa tinh hoa tÿ hß thßng chính trß khác. Nhà n±ßc
cÿa ngày hơm nay là nhà n±ßc áp ÿng khát vßng cÿa nhân dân: ngh)a mà nhân dân Vißt Nam ang ph¿n ¿u xây dÿng là mßt xã hßi dân giàu, n±ßc
m¿nh, dân chÿ, cơng b¿ng, vn minh; do nhân dân làm chÿ; có nßn kinh t¿ phát trißn
cao, dÿa trên lÿc l±ÿng s¿n xu¿t hißn ¿i và quan hß s¿n xu¿t ti¿n bß phù hÿp; có nßn
vn hóa tiên ti¿n, ¿m à b¿n s¿c dân tßc; con ng±ßi có cc sßng ¿m no, tÿ do, h¿nh
phúc, có ißu kißn phát trißn tồn dißn; các dân tßc trong cßng ßng Vißt Nam bình
¿ng, ồn k¿t, tơn trßng và giúp ÿ nhau cùng phát trißn; có Nhà n±ßc pháp qun
xã hßi chÿ ngh)a cÿa nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân do ¿ng Cßng s¿n lãnh
¿o; có quan hß hÿu nghß và hÿp tác vßi các n±ßc trên th¿ gißi.=10

Tßng Bí th± Ngun Phú Trßng, Mßt sß v¿n ß lý lu¿n và thÿc tißn vß chÿ ngh)a xã hßi và con
±ßng i lên chÿ ngh)a xã hßi ß Vißt Nam (2021).

10

12

Downloaded by Heo Út ()


lOMoARcPSD|9234052

DANH MỵC TI LIịU THAM KHắO
1. Bò Giỏo d v ào t¿o (2021), Giáo trình Tri¿t hßc Mác - Lin, Nxb Chính
trß Qc gia Sÿ th¿t.
2. C±¡ng l)nh xây dÿng ¿t n±ßc trong thßi kÿ quá ß lên chÿ ngh)a xã hßi
(Thơng qua t¿i ¿i hßi ¿i bißu tồn qc l¿n thÿ VII cÿa ¿ng)
/>3. ¿i tá, PGS. TS. Lê Xn Thÿy, T± t±ßng Hß Chí Minh vß thßi kÿ quá ß
lên CNXH ß Vißt Nam - Giá trß và nhÿng lu¿n ißm c¿n bß sung, phát trißn.
/>4. Ti¿n s) Tri¿t hßc Nguyßn Duy Quý (1988), Vißn Xã hßi hßc, Vß thßi kÿ quá
ß lên chÿ ngh)a xã hßi ß Vißt Nam.
So3_4_1988_NguyenDuyQuy.pdf
5. Bß Giáo dÿc và ào t¿o (2021), Giáo trình Chÿ ngh)a xã hßi khoa hßc
6. Tßng Bí th± Nguyßn Phú Trßng, Mßt sß v¿n ß lý lu¿n và thÿc tißn vß chÿ
ngh)a xã hßi và con ±ßng i lên chÿ ngh)a xã hßi ß Vißt Nam (2021).
/>7. PGS, TS. L±u Ngßc Kh¿i, Bàn lu¿n vß con ±ßng i lên chÿ ngh)a xã hßi ß

Vißt Nam hißn nay - Khoa hßc và nißm tin

13

Downloaded by Heo Út ()