TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
------
BÙI NHƯ QUỲNH
QUẢN LÝ THỰC HIỆN PHƯƠNG ÁN ĐIỀU TRA
HOẠT ĐỘNG XÂY DỰNG CỦA CỤC THỐNG KÊ
TỈNH SƠN LA
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ
HÀ NỘI - 2022
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
------
BÙI NHƯ QUỲNH
QUẢN LÝ THỰC HIỆN PHƯƠNG ÁN ĐIỀU TRA
HOẠT ĐỘNG XÂY DỰNG CỦA CỤC THỐNG KÊ
TỈNH SƠN LA
Chuyên ngành: Quản lý kinh tế và chính sách
Mã ngành: 8310110
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ
Người hướng dẫn khoa học:
PGS.TS. BÙI HUY NHƯỢNG
HÀ NỘI - 2022
LỜI CAM ĐOAN
Tôi đã đọc và hiểu về các hành vi vi phạm sự trung thực trong học thuật. Tôi
cam đoan nghiên cứu này do tôi tự thực hiện và không vi phạm yêu cầu về sự trung
thực trong học thuật.
Hà Nội, ngày
tháng ... năm 2022
Tác giả luận văn
BÙI NHƯ QUỲNH
LỜI CÁM ƠN
Trong quá trình thực hiện luận văn tốt nghiệp chun ngành Quản lý Kinh tế,
tơi xin tỏ lịng biết ơn sâu sắc đến PGS.TS BÙI HUY NHƯỢNG, người đã tận tình
hướng dẫn tơi trong suốt q trình viết luận văn. Tôi xin trân trọng cảm ơn quý
Thầy, Cô trong Khoa Khoa học quản lý, Đại học Kinh tế Quốc dân, đã tận tình
giảng dạy truyền đạt kiến thức trong những năm tôi học tập.
Hà Nội, ngày
tháng … năm 2022
Tác giả luận văn
BÙI NHƯ QUỲNH
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN
LỜI CẢM ƠN
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
QLNN
: Quản lý nhà nước
TCTK
: Tổng cục Thống kê
UBND
: Ủy ban nhân dân
VP-TK
: Văn phòng thống kê
DANH MỤC BẢNG, HÌNH, HỘP
BẢNG
HÌNH
Hình 2.1: Bộ máy quản lý thực hiện phương án điều tra hoạt động xây dựng của
Cục Thống kê tỉnh Sơn La......................................................................48
HỘP
Hộp 2.1: Kết quả phỏng vấn sâu về bộ máy quản lý thực hiện phương án điều tra
hoạt động xây dựng của Cục Thống kê tỉnh Sơn La...............................51
Hộp 2.2: Kết quả phỏng vấn sâu về lập kế hoạch triển khai thực hiện phương án
điều tra hoạt động xây dựng của Cục Thống kê tỉnh Sơn La..................56
Hộp 2.3: Kết quả phỏng vấn sâu về triển khai kế hoạch thực hiện phương án điều tra
hoạt động xây dựng của Cục Thống kê tỉnh Sơn La...............................69
Hộp 2.4: Kết quả phỏng vấn sâu về cơng tác kiểm sốt thực hiện phương án điều tra
hoạt động xây dựng của Cục Thống kê..................................................73
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
------
BÙI NHƯ QUỲNH
QUẢN LÝ THỰC HIỆN PHƯƠNG ÁN ĐIỀU TRA
HOẠT ĐỘNG XÂY DỰNG CỦA CỤC THỐNG KÊ
TỈNH SƠN LA
Chuyên ngành: Quản lý kinh tế và chính sách
Mã ngành: 8310110
TĨM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ
HÀ NỘI - 2022
9
TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ
Lý do chọn đề tài
Trong những năm qua công tác quản lý thực hiện phương án điều tra hoạt
động xây dựng của Cục Thống kê đã đạt được những thành công nhất định. Hàng
năm, Cục Thống kê đã lập kế hoạch thực hiện phương án điều tra hoạt động xây
dựng trên cơ sở kế hoạch công tác của TCTK và phân công công chức thực hiện
phù hợp với trình độ, năng lực. Cơng tác tổ chức thực hiện triển khai phương án
điều tra bám sát với kế hoạch đã xây dựng. Trong quá trình thực hiện thường xun
đơn đốc, kiểm tra, giám sát… nhờ đó đảm bảo tiến độ điều tra và chất lượng số liệu
điều tra hoạt động xây dựng ngày càng được nâng cao, kết quả điều tra xây dựng
thu thập được đã cơ bản phản ánh được thực tế của địa phương, đáp ứng nhu cầu sử
dụng thông tin đối với Đảng, chính quyền các cấp, các ngành cũng như các tổ chức,
cá nhân có nhu cầu sử dụng thơng tin.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, quản lý thực hiện phương án
điều tra hoạt động xây dựng của Cục Thống kê tỉnh Sơn La vẫn còn một số tồn tại
cần khắc phục như: Cơng tác lập kế hoạch cịn chưa chủ động do phải phụ thuộc
nhiều vào kế hoạch và hướng dẫn của TCTK; quá trình tổ chức thực hiện cịn nhiều
khó khăn do chất lượng cơng tác rà sốt mẫu điều tra chưa cao, trình độ chun
mơn của một số điều tra viên còn hạn chế nên chất lượng thông tin thống kê thu
thập ở một số kỳ điều tra chưa sát thực tế; năng lực phân tích, dự báo của cơng chức
thống kê cịn yếu nên báo cáo phân tích chưa phân tích sâu được đặc trưng tình hình
hoạt động xây dựng trong quý, năm; nhiều cuộc điều tra chuyên ngành triển khai
vào cùng một thời điểm tại doanh nghiệp, hộ dân cư và xã, phường, thị trấn gây
chồng chéo; việc chấp hành Luật thống kê của một số tổ chức và cá nhân chưa cao,
nhất là một số doanh nghiệp ngồi nhà nước; bên cạnh đó Sơn La là tỉnh miền núi,
trình độ dân trí thấp, dân cư phân tán, địa bàn điều tra rộng, nhiều đèo dốc nên đi lại
khó khăn gây nhiều bất lợi cho q trình thu thập thơng tin; cơng tác kiểm tra, giám
10
sát mặc dù được sự quan tâm của Lãnh đạo Cục tuy nhiên do khối lượng công việc
nhiều nên mỗi năm chỉ kiểm tra, giám sát được số lượng ít điều tra viên tại địa bàn
điều tra.
Xuất phát từ những yêu cầu của thực tiễn nêu trên, nhận thức được tính cấp
thiết của vấn đề, trong q trình cơng tác tại Cục Thống kê tỉnh Sơn La, đi sâu vào
nghiên cứu và tìm hiểu thực tế, học viên chọn đề tài: “Quản lý thực hiện phương
án điều tra hoạt động xây dựng của Cục Thống kê tỉnh Sơn La” cho luận văn tốt
nghiệp của mình.
Tổng quan nghiên cứu
Qua nghiên cứu một số luận văn về đề tài có liên quan, tác giả nhận thấy cho
đến nay chưa có đề tài nào nghiên cứu cụ thể về quản lý thực hiện phương án điều tra
hoạt động xây dựng của Cục Thống kê tỉnh Sơn La.
Mục tiêu nghiên cứu
Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là phân tích, đánh giá được thực trạng từ đó
đề xuất các giải pháp hồn thiện quản lý thực hiện phương án điều tra hoạt động xây
dựng của Cục Thống kê tỉnh Sơn La.
Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là phương án điều tra hoạt động xây dựng và
quản lý thực hiện phương án điều tra hoạt động xây dựng của Cục Thống kê tỉnh
Sơn La.
Phạm vi nghiên cứu
- Nội dung: Quản lý thực hiện phương án điều tra hoạt động xây dựng của
Cục Thống kê được nghiên cứu theo quy trình quản lý bao gồm: lập kế hoạch thực
hiện phương án điều tra, triển khai kế hoạch thực hiện phương án điều tra và kiểm
soát thực hiện phương án điều tra.
- Về không gian: Nghiên cứu tại Cục Thống kê tỉnh Sơn La và 12 Chi cục
Thống kê huyện, thành phố.
- Về thời gian: Dữ liệu sử dụng trong luận văn được thu thập trong giai đoạn
11
2018 - 2020; dữ liệu sơ cấp thu thập vào tháng 5/2021; các giải pháp đề xuất đến
năm 2025.
Khung nghiên cứu
Nhân tố ảnh hưởng
tới quản lý thực hiện
phương án điều tra
hoạt động xây dựng
của cục thống kê
Nội dung quản lý
thực hiện phương án
điều tra hoạt động
xây dựng của cục
thống kê
Mục tiêu quản lý
thực hiện phương án
điều tra hoạt động
xây dựng của cục
thống kê
- Nâng cao chất lượng
- Bộ máy quản lý thực
số liệu thống kê về
hiện phương án điều
về Cục Thống kê
hoạt động xây dựng
- Nhóm nhân tố thuộc
tra
- Tiết kiệm thời gian,
về mơi trường bên
- Lập kế hoạch thực
ngồiz Cục Thống kê
hiện phương án điều
nguồn lực con người,
tra
tài chính trong thực
Triển
khainghiên
kế hoạch
Hình- 1:
Khung
cứu
hiện phương án
thực hiện phương án Nguồn: Tác giả xây dựng
Kết cấu của luận văn điều tra.
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tham khảo, nội dung chính luận văn
- Kiểm sốt thực hiện
gồm 3 chương như sau:
Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý thực hiện phương án điều tra hoạt động
- Nhóm nhân tố thuộc
xây dựng của Cục Thống kê.
Chương 2: Phân tích thực trạng quản lý thực hiện phương án điều tra hoạt
động xây dựng của Cục Thống kê tỉnh Sơn La giai đoạn 2018 - 2020.
Chương 3: Giải pháp hoàn thiện quản lý thực hiện phương án điều tra hoạt
động xây dựng.
CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ THỰC HIỆN PHƯƠNG ÁN ĐIỀU TRA
HOẠT ĐỘNG XÂY DỰNG CỦA CỤC THỐNG KÊ
Phương án điều tra hoạt động xây dựng được thực hiện bởi cục thống kê
Phương án điều tra thống kê là một bản kế hoạch gồm mục đích, yêu cầu
điều tra; Phạm vi, đối tượng, đơn vị điều tra; Loại điều tra; Thời điểm, thời gian và
12
phương pháp điều tra; Nội dung, phiếu điều tra; Phân loại thống kê sử dụng trong
điều tra; Quy trình xử lý và biểu đầu ra của điều tra; Kế hoạch tiến hành điều tra; Tổ
chức điều tra; Kinh phí và các điều kiện vật chất cho điều tra.
Quản lý thực hiện phương án điều tra hoạt động xây dựng của cục thống kê
Quản lý thực hiện phương án điều tra hoạt động xây dựng của cục thống kê
là quá trình cục thống kê lập kế hoạch thực hiện phương án điều tra hoạt động xây
dựng, triển khai kế hoạch thực hiện phương án điều tra và kiểm soát thực hiện
phương án điều tra nhằm đạt được mục đích điều tra đã đặt ra trong từng thời kỳ.
Mục tiêu quản lý thực hiện phương án điều tra
Nâng cao chất lượng số liệu thống kê về hoạt động xây dựng.
Tiết kiệm thời gian, nguồn lực con người, tài chính trong thực hiện phương
án: Mục tiêu này được đo lường qua chi phí cho một cuộc điều tra hoạt động xây
dựng; số lượng nhân lực cho một cuộc điều tra hoạt động xây dựng...
Bộ máy quản lý thực hiện phương án điều tra
Bộ máy quản lý thực hiện phương án điều tra bao gồm: Cục trưởng Cục
Thống kê, Phó Cục trưởng phụ trách, lãnh đạo và cơng chức thuộc phịng Thống kê
Cơng nghiệp - Xây dựng và thuộc Chi cục Thống kê các huyện, thành phố, bộ phận
tài chính...
Nội dung quản lý thực hiện phương án điều tra
Nội dung quản lý thực hiện phương án điều tra bao gồm: Lập kế hoạch thực
hiện phương án điều tra, triển khai kế hoạch thực hiện phương án điều tra và kiểm
soát thực hiện phương án điều tra.
Các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý thực hiện phương án điều tra hoạt
động xây dựng của cục thống kê
Các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý thực hiện phương án điều tra hoạt động
xây dựng của cục thống kê bao gồm các nhân tố thuộc về cục thống kê và các nhân
tố thuộc về môi trường bên ngoài cục thống kê.
13
CHƯƠNG 2
PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG QUẢN LÝ THỰC HIỆN PHƯƠNG ÁN ĐIỀU
TRA HOẠT ĐỘNG XÂY DỰNG CỦA CỤC THỐNG KÊ TỈNH SƠN LA GIAI
ĐOẠN 2018 - 2020
Phương án điều tra hoạt động xây dựng được thực hiện bởi Cục Thống kê
tỉnh Sơn La giai đoạn 2018 - 2020
Đối tượng điều tra: doanh nghiệp xây dựng, các xã/phường/thị trấn và các hộ
dân cư được chọn vào mẫu.
Địa bàn điều tra: đối với các cuộc điều tra quý thì thực hiện điều tra trên 42 –
46 xã, phường, thị trấn của 12 huyện, thành phố, thị xã của tỉnh Sơn La; đối với các
cuộc điều tra quý thì thực hiện trên 100 xã, phường, thị trấn của 12 huyện, thành
phố, thị xã của tỉnh Sơn La.
Thời gian thu thập thông tin của cuộc điều tra là: Điều tra hàng quý thời gian
thu thập thông tin như sau: Quý I từ ngày 20/02 đến ngày 02/3; quý II từ ngày 20/4
đến ngày 02/5; quý III từ ngày 20/8 đến ngày 02/9; quý IV từ ngày 20/10 đến ngày
02/11. Điều tra hàng năm thời gian thu thập thông tin từ ngày 02 tháng 01 đến ngày
15 tháng 03.
Nội dung điều tra bao gồm: Thông tin chung và thông tin về kết quả hoạt
động sản xuất kinh doanh
Cuộc điều tra áp dụng 07 loại phiếu.
Loại điều tra: hoạt động xây dựng là loại điều tra chọn mẫu.
Cuộc điều tra được thu thập thông tin theo hai phương pháp là điều tra gián
tiếp và phỏng vấn trực tiếp.
Kết quả thực hiện phương án điều tra hoạt động xây dựng
Trong giai đoạn 2018 - 2020, Cục Thống kê tỉnh Sơn La đều triển khai thực
hiện hoàn thành mỗi năm 5 cuộc điều tra xây dựng theo quý và năm (trong đó mỗi năm
4 cuộc điều tra quý và một cuộc điều tra năm).
Số lượng phiếu điều tra phát sinh hoạt động xây dựng thu thập được năm 2018
là 2054 phiếu, năm 2019 là 2089 phiếu, năm 2020 là 2094 phiếu.
14
Mỗi cuộc điều tra phải hoàn thành 1 báo cáo phân tích ngành xây dựng (bao
gồm báo cáo theo biểu mẫu giá trị sản xuất trên excel và báo cáo phân tích ngành xây
dựng được phân tích từ kết quả điều tra) và 1 báo cáo chính thức. Đối với lĩnh vực điều
tra này khơng có báo cáo nhanh (hay đột xuất). Vì vậy, số lượng báo cáo hàng năm mà
Cục đã thực hiện là 10 báo cáo. Hầu hết các báo cáo nộp đúng thời gian quy định, tuy
vậy vẫn còn một số báo cáo nộp muộn so với yêu cầu.
Thực trạng quản lý thực hiện phương án điều tra hoạt động xây dựng của
Cục Thống kê tỉnh Sơn La giai đoạn 2018 - 2020
Bộ máy quản lý thực hiện phương án điều tra
Thực trạng lập kế hoạch thực hiện phương án điều tra
Thực trạng triển khai kế hoạch thực hiện phương án điều tra
Thực trạng kiểm soát thực hiện phương án điều tra
Đánh giá quản lý thực hiện phương án điều tra hoạt động xây dựng của
Cục Thống kê Sơn La giai đoạn 2018 – 2020
Đánh giá thực hiện mục tiêu
Điểm mạnh
- Về bộ máy quản lý: Đội ngũ công chức trong bộ máy quản lý thực hiện
phương án điều tra hoạt động xây dựng có trình độ chuyên môn và kinh nghiệm cơ bản
đáp ứng yêu cầu cơng việc. Trong bộ máy quản lý có sự phân công công việc rõ ràng
cho từng bộ phận và các cơng chức trong từng bộ phận đều chủ động, có trách nhiệm
với công việc được giao.
- Về lập kế hoạch: Hằng năm, Cục Thống kê đều xây dựng kế hoạch triển khai
kế hoạch thực hiện phương án điều tra hoạt động xây dựng dựa vào một số căn cứ pháp
lý và căn cứ thực tiễn. Các kế hoạch về thời gian, cấp thực hiện, đơn vị thực hiện, kế
hoạch giám sát khá cụ thể. Trong các kế hoạch cũng đã được xác định được những
điểm thống nhất về khái niệm, nguyên tắc chung.
- Về tổ chức thực hiện phương án điều tra hoạt động xây dựng: Cục Thống kê
thực hiện ra các văn bản hướng dẫn nhằm tạo sự thống nhất và tạo điều kiện thuận lợi
cho điều tra viên trong q trình thu thập thơng tin; cơng tác tập huấn cho nhân lực chịu
trách nhiệm thực hiện kế hoạch triển khai điều tra hoạt động xây dựng đã được Cục
Thống kê quan tâm, chú trọng; triển khai kế hoạch thực hiện phương án điều tra hoạt
15
động xây dựng đảm bảo kế hoạch đặt ra; Cục Thống kê cũng quản lý và sử dụng tốt
kinh phí thực hiện kế hoạch triển khai điều tra hoạt động xây dựng.
- Về kiểm soát thực hiện phương án điều tra hoạt động xây dựng: Kiểm soát
điều tra hoạt động xây dựng được thực hiện nghiêm túc và thường xuyên. Cục Thống
kê đã tăng cường công tác kiểm tra, giám sát q trình điều tra thu thập thơng tin của
điều tra viên và kiểm tra chất lượng các thông tin ghi trên phiếu điều tra.
Hạn chế
- Về bộ máy quản lý: Nhân sự trong bộ máy quản lý thực hiện phương án điều
tra hoạt động xây dựng còn thiếu so với yêu cầu công việc. Đa phần các công chức
trong bộ máy không được đào tạo bài bản đúng chuyên ngành về cơng tác thống kê.
Vẫn cịn một số cơng chức có kinh nghiệm cơng tác và trình độ chun môn thấp tập
trung ở những công chức mới tuyển dụng nên ảnh hưởng đến chất lượng công việc.
- Về lập kế hoạch: Lập kế hoạch thực hiện phương án điều tra hoạt động xây
dựng hàng năm đơi khi cịn chậm do phụ thuộc vào kế hoạch và hướng dẫn của Vụ
Thống kê Xây dựng - Vốn đầu tư. Một số chỉ tiêu đặt ra hơi cao dẫn khi thực hiện
không đạt mục tiêu đề ra. Kế hoạch chưa xác định rõ mục đích, mục tiêu, chưa chi tiết
cụ thể các hoạt động thực hiện điều tra, các nhiệm vụ cần tiến hành của các cấp thực hiện.
- Về tổ chức thực hiện triển khai phương án điều tra hoạt động xây dựng:
Mặc dù Ban lãnh đạo Cục thống kê đã quan tâm đến công tác tập huấn cho công
chức chịu trách nhiệm thực hiện kế hoạch triển khai điều tra hoạt động xây dựng,
nhưng do số lượng nhân lực ít, trong khi đó nhiệm vụ thường xuyên lại lớn nên
nhiều lớp đào tạo, bồi dưỡng số lượng công chức được cử đi tập huấn chỉ là 1 hoặc
2 người, đôi khi khơng có người tham dự…..
- Về kiểm sốt thực hiện phương án điều tra hoạt động xây dựng: Kiểm soát
thực hiện phương án điều tra hoạt động xây dựng được thực hiện thường xuyên tuy
nhiên khối lượng công việc nhiều nên mỗi năm chỉ bố trí kiểm sốt được số lượng
ít địa bàn và điều tra viên. Ngồi ra. lực lượng nhân sự tham gia kiểm sốt q ít
nên đơi khi cịn chưa sâu và chưa phát hiện hết được những lỗi sai.
Nguyên nhân của hạn chế
Bao gồm nguyên nhân thuộc về Cục Thống kê và nguyên nhân bên ngoài
16
CHƯƠNG 3
GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ THỰC HIỆN PHƯƠNG ÁN ĐIỀU
TRA HOẠT ĐỘNG XÂY DỰNG
CỦA CỤC THỐNG KÊ TỈNH SƠN LA ĐẾN NĂM 2025
Hoàn thiện bộ máy quản lý thực hiện phương án điều tra
Cục Thống kê cần rà sốt số lượng biên chế của từng phịng và Chi cục
Thống kê theo chức năng, nhiệm vụ, trên cơ sở đó xây dựng phương án sắp xếp, đổi
mới cơ cấu tổ chức của Cục Thống kê theo hướng chuyên môn hóa các hoạt động
thống kê (thu thập, xử lý, tổng hợp, phân tích và dự báo).
Cơng tác đào tạo nâng cao năng lực của đội ngũ công chức tham gia bộ máy
quản lý thực hiện phương án điều tra xây dựng cần thực hiện thường xuyên, liên tục
về cả phẩm chất đạo đức và năng lực chuyên môn.
Hoạt động đào tạo, bồi dưỡng nên quan tâm đến các kỹ năng xử lý cơng việc
mang tính thực hành nhiều hơn là giảng dạy về lý thuyết. Công tác đào tạo cần tập
trung vào phát triển các kỹ năng phỏng vấn điều tra, kỹ năng xử lý, tổng hợp báo
cáo, kỹ năng phân tích và dự báo thống kê.
Hồn thiện lập kế hoạch thực hiện phương án điều tra
Lập kế hoạch điều tra hoạt động xây dựng cần phải bám sát vào phương án
điều tra hoạt động xây dựng và kế hoạch công tác hằng năm của TCTK giao.
Khi xây dựng kế hoạch, cần đảm bảo phân tích đầy đủ những vấn đề về chất
lượng điều tra xây dựng của những năm trước, lý do mà Cục thống kê tỉnh Sơn La
bị đánh giá thấp trong xếp hàng về loại điều tra này, cần tìm hiểu ngun nhân để
có một kế hoạch thực hiện phương án điều tra thực chất hơn.
Lập kế hoạch phải rõ hơn mục đích, mục tiêu thực hiện phương án điều tra
quý và điều tra năm.
Kế hoạch thực hiện phương án điều tra xây dựng nên tách khỏi kế hoạch điều
tra về vốn đầu tư vì phạm vi và đối tượng điều tra khác nhau.
Hoàn thiện triển khai kế hoạch thực hiện phương án điều tra
Nâng cao chất lượng cơng tác rà sốt mẫu điều tra.
17
Công tác tập huấn nghiệp vụ cho điều tra viên các cấp cần được chuẩn bị kỹ
lưỡng, nội dung tập huấn cần có trọng tâm, trọng điểm để giúp điều tra viên nắm bắt
tốt nhất các nội dung của phiếu điều tra và quy trình thu thập thơng tin.
Đối với cơng tác phân tích và dự báo số liệu điều tra xây dựng cần phải xác
định rõ các bước phân tích, lựa chọn các mơ hình và phương pháp phân tích phù
hợp. Hoạt động phân tích và dự báo cần đẩy mạnh theo hướng đa dạng hóa và
khơng ngừng nâng cao chất lượng. Tăng cường đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng
lực cho đội ngũ công chức thực hiện công tác phân tích và dự báo.
Hồn thiện kiểm sốt thực hiện phương án điều tra
Cục Thống kê cần tăng cường kiểm tra, giám sát và tiến hành thường xuyên
hoặc đột xuất. Kết thúc quá trình kiểm tra, giám sát Cục Thống kê cần tổng hợp kết
quả kiểm tra và thông báo bằng văn bản tới chi cục thống kê qua đó chỉ ra các mặt
được, tồn tại và hạn chế làm cơ sở để khắc phục, rút kinh nghiệm chung. Áp dụng
các biện pháp xử lý phù hợp đối các điều tra viên kê khai thông tin thống kê không
trung thực.
KẾT LUẬN
Quản lý thực hiện phương án điều tra hoạt động xây dựng có ý nghĩa quan trọng
đối với Cục Thống kê tỉnh Sơn La nói riêng và ngành thống kê nói chung, giúp nâng
cao chất lượng thơng tin thống kê thu thập được nhằm cung cấp cho cơ quan nhà nước
và các tổ chức trong việc đánh giá, dự báo tình hình, hoạch định chiến lược, xây dựng
kế hoạch, chính sách, quản lý, điều hành phát triển kinh tế - xã hội.
Qua nghiên cứu đề tài “Quản lý thực hiện phương án điều tra hoạt động xây
dựng của Cục Thống kê tỉnh Sơn La” tác giả đã khái quát các nội dung cơ bản về
quản lý thực hiện phương án điều tra hoạt động xây dựng từ khâu lập lập kế hoạch,
triển khai và kiểm soát thực hiện phương án điều tra hoạt động xây dựng. Trên cơ
sở thu thập số liệu sơ cấp và dữ liệu thứ cấp về quản lý thực hiện phương án điều tra
hoạt động xây dựng của Cục Thống kê tỉnh Sơn La trong giai đoạn 2018 – 2020, tác
giả đã phân tích thực trạng, đánh giá điểm mạnh, điểm yếu và chỉ rõ nguyên nhân
18
của các điểm yếu trong quản lý của Cục Thống kê đối với điều tra hoạt động xây
dựng trong giai đoạn này.
Thơng qua việc phân tích, đánh giá thực trạng công tác quản lý thực hiện
phương án điều tra hoạt động xây dựng của Cục Thống kê tỉnh Sơn La, tác giả đã
đưa ra phương hướng, đề xuất các giải pháp và một số kiến nghị để hồn thiện cơng
tác quản lý thực hiện phương án điều tra hoạt động xây dựng của Cục Thống kê tỉnh
Sơn La đến năm 2025
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
------
BÙI NHƯ QUỲNH
QUẢN LÝ THỰC HIỆN PHƯƠNG ÁN ĐIỀU TRA
HOẠT ĐỘNG XÂY DỰNG CỦA CỤC THỐNG KÊ
TỈNH SƠN LA
Chuyên ngành: Quản lý kinh tế và chính sách
Mã ngành: 8310110
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ
Người hướng dẫn khoa học:
PGS.TS. BÙI HUY NHƯỢNG
HÀ NỘI - 2022
20
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Thống kê là một trong những công cụ quản lý kinh tế vĩ mơ quan trọng, có
vai trị cung cấp các thơng tin trung thực, khách quan, chính xác, đầy đủ, kịp thời
cho chính phủ và các cơ quan nghiên cứu trong việc quản lý, điều hành, xây dựng
chính sách phát triển kinh tế - xã hội. Trong những năm qua, Đảng và Nhà nước ta
luôn quan tâm đến phát triển ngành thống kê. Đã có những chiến lược, chính sách
tạo động lực cho ngành thống kê phát triển mạnh mẽ. Ngành thống kê đã và đang
khẳng định vị trí ngày càng quan trọng trong hoạch định chính sách, quản lý và điều
hành nền kinh tế.
Cục Thống kê tỉnh Sơn La là cơ quan thuộc TCTK, thực hiện chức năng tổ
chức, điều phối các hoạt động thống kê theo chương trình cơng tác của Tổng cục
trưởng TCTK giao; tham mưu, giúp UBND tỉnh thực hiện QLNN về hoạt động
thống kê trên địa bàn tỉnh Sơn La; tổ chức các hoạt động thống kê; cung cấp, công
bố, phổ biến thông tin thống kê kinh tế - xã hội phục vụ sự lãnh đạo, chỉ đạo, điều
hành của Đảng, chính quyền tỉnh các cấp và các cơ quan, tổ chức, cá nhân theo quy
định của pháp luật. Một trong những nhiệm vụ quan trọng của Cục Thống kê tỉnh
Sơn La là thực hiện các cuộc điều tra thống kê trong đó có điều tra hoạt động xây
dựng. Điều tra xây dựng của Cục Thống kê tỉnh Sơn La được thực hiện theo
phương án điều tra hoạt động xây dựng ban hành bởi Tổng cục trưởng TCTK.
Trong những năm qua công tác quản lý thực hiện phương án điều tra hoạt
động xây dựng của Cục Thống kê đã đạt được những thành công nhất định. Hàng
năm, Cục Thống kê đã lập kế hoạch thực hiện phương án điều tra hoạt động xây
dựng trên cơ sở kế hoạch công tác của TCTK và phân công công chức thực hiện
phù hợp với trình độ, năng lực. Cơng tác tổ chức thực hiện triển khai phương án
điều tra bám sát với kế hoạch đã xây dựng. Trong quá trình thực hiện thường xuyên
đôn đốc, kiểm tra, giám sát… nhờ đó đảm bảo tiến độ điều tra và chất lượng số liệu
điều tra hoạt động xây dựng ngày càng được nâng cao, kết quả điều tra xây dựng
thu thập được đã cơ bản phản ánh được thực tế của địa phương, đáp ứng nhu cầu sử
21
dụng thơng tin đối với Đảng, chính quyền các cấp, các ngành cũng như các tổ chức,
cá nhân có nhu cầu sử dụng thơng tin. Những kết quả này góp phần quan trọng cho
sự phát triển của Cục Thống kê tỉnh Sơn La nói riêng và ngành thống kê nói chung.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, quản lý thực hiện phương án
điều tra hoạt động xây dựng của Cục Thống kê tỉnh Sơn La vẫn còn một số tồn tại
cần khắc phục như: Công tác lập kế hoạch còn chưa chủ động do phải phụ thuộc
nhiều vào kế hoạch và hướng dẫn của TCTK; quá trình tổ chức thực hiện cịn nhiều
khó khăn do chất lượng cơng tác rà sốt mẫu điều tra chưa cao, trình độ chun
mơn của một số điều tra viên cịn hạn chế nên chất lượng thông tin thống kê thu
thập ở một số kỳ điều tra chưa sát thực tế; năng lực phân tích, dự báo của cơng chức
thống kê cịn yếu nên báo cáo phân tích chưa phân tích sâu được đặc trưng tình hình
hoạt động xây dựng trong quý, năm; nhiều cuộc điều tra chuyên ngành triển khai
vào cùng một thời điểm tại doanh nghiệp, hộ dân cư và xã, phường, thị trấn gây
chồng chéo; việc chấp hành Luật thống kê của một số tổ chức và cá nhân chưa cao,
nhất là một số doanh nghiệp ngoài nhà nước; bên cạnh đó Sơn La là tỉnh miền núi,
trình độ dân trí thấp, dân cư phân tán, địa bàn điều tra rộng, nhiều đèo dốc đi lại khó
khăn gây nhiều bất lợi cho q trình thu thập thơng tin; cơng tác kiểm tra, giám sát
mặc dù được sự quan tâm của Lãnh đạo Cục tuy nhiên do khối lượng công việc
nhiều nên mỗi năm chỉ kiểm tra, giám sát được số lượng ít điều tra viên tại địa bàn
điều tra.
Xuất phát từ những yêu cầu của thực tiễn nêu trên, nhận thức được tính cấp
thiết của vấn đề, trong q trình công tác tại Cục Thống kê tỉnh Sơn La, đi sâu vào
nghiên cứu và tìm hiểu thực tế, học viên chọn đề tài: “Quản lý thực hiện phương
án điều tra hoạt động xây dựng của Cục Thống kê tỉnh Sơn La” cho luận văn tốt
nghiệp của mình.
2. Tổng quan nghiên cứu
Trong những năm gần đây, đã có một số luận văn, cơng trình nghiên cứu
đề cập đến quản lý cơng tác thống kê. Học viên đã tham khảo một số cơng trình
nghiên cứu sau:
Trần Thị Phượng (2016), “Quản lý nhà nước bằng pháp luật về thống kê ở
22
Cục Thống kê tỉnh Thanh Hóa”, luận văn thạc sĩ của Học viện Hành Chính quốc
gia, luận văn đã hệ thống hóa cơ sở lý luận về QLNN bằng pháp luật về thống kê và
phân tích thực trạng QLNN bằng pháp luật về thống kê ở Cục Thống kê tỉnh Thanh
Hóa giai đoạn 2014 - 2017; đánh giá những kết quả đạt được, nguyên nhân và hạn
chế, từ đó đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện QLNN bằng pháp luật về thống kê
ở Cục Thống kê tỉnh Thanh Hóa.
Hồng Thị Thu Hương (2020), “Chất lượng thông tin thống kê tại Chi cục
Thống kê huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái”, luận văn thạc sỹ của Trường Đại học Kinh
tế quốc dân. Luận văn đã nghiên cứu một cách bài bản cơ sở lý luận và kinh nghiệm
thực tiễn về chất lượng thơng tin thống kê, phân tích thực trạng và đưa ra các giải pháp
nâng cao chất lượng thông tin thống kê tại Chi cục Thống kê huyện Văn Chấn, Tỉnh
Yên Bái.
Nguyễn Thị Liên (2015), “Công tác đào tạo nhân lực tại Cục Thống kê tỉnh
Sơn La”, luận văn thạc sỹ của Trường Đại học Kinh tế quốc dân. Luận văn đã khái
quát một cách có hệ thống cơ sở lý luận về công tác đào tạo nhân lực, qua đó đánh giá
thực trạng, kết quả đạt được, hạn chế và nguyên nhân của hạn chế trong công tác đào
tạo nhân lực của Cục Thống kê tỉnh Sơn La giai đoạn 2010 - 2014 từ đó đóng góp cho
Cục Thống kê tỉnh Sơn La các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác đào tạo nhân lực.
Phạm Đức Thuận (2015), “Một số giải pháp nâng cao chất lượng thống kê
ngành lâm nghiệp”, luận văn thạc sỹ trường Học viện Nông nghiệp Việt Nam. Trong
luận văn này tác giả nghiên cứu một cách có hệ thống những vấn đề lý luận cơ bản và
thực tiễn về chất lượng thống kê lâm nghiệp, đánh giá thực trạng chất lượng thống kê
lâm nghiệp trong thời gian qua và đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng
thống kê lâm nghiệp trong thời gian tới.
Triệu Thị Anh Đào (2017), “Nâng cao hiệu quả hoạt động thống kê tại Cục
Thống kê tỉnh Yên Bái giai đoạn 2015 - 2020”, luận văn của Trường Học viện Hành
chính Quốc gia. Trên cơ sở lý luận và thực tiễn, luận văn đã phân tích thực trạng
hoạt động thống kê tỉnh Yên Bái giai đoạn 2015 - 2020 và tập trung đề xuất các
23
nhóm giải pháp nhằm nâng cao chất lượng thơng tin thống kê và chất lượng đội ngũ
cán bộ làm công tác thống kê, các giải pháp về nâng cao chất lượng thông tin thống
kê, ứng dụng, phát triển công nghệ thơng tin và truyền thơng, về hồn thiện khn
khổ pháp lý và cơ chế phối hợp.
Qua nghiên cứu một số luận văn về đề tài có liên quan, tác giả nhận thấy cho
đến nay chưa có đề tài nào nghiên cứu cụ thể về quản lý thực hiện phương án điều tra
hoạt động xây dựng của Cục Thống kê tỉnh Sơn La.
2. Mục tiêu nghiên cứu
Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là phân tích, đánh giá được thực trạng từ đó
đề xuất các giải pháp hồn thiện quản lý thực hiện phương án điều tra hoạt động xây
dựng của Cục Thống kê tỉnh Sơn La.
Để thực hiện được mục tiêu trên, luận văn phải thực hiện các nhiệm vụ nghiên
cứu sau:
- Hệ thống hóa cơ sở lý luận về quản lý thực hiện phương án điều tra hoạt động
xây dựng.
- Phân tích, đánh giá thực trạng quản lý thực hiện phương án điều tra hoạt động
xây dựng của Cục Thống kê tỉnh Sơn La giai đoạn 2018 - 2020.
- Đề xuất một số giải pháp và kiến nghị nhằm hoàn thiện quản lý thực hiện
phương án điều tra hoạt động xây dựng của Cục Thống kê tỉnh Sơn La cho giai đoạn
đến năm 2025.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là phương án điều tra hoạt động xây dựng và
quản lý thực hiện phương án điều tra hoạt động xây dựng của Cục Thống kê tỉnh
Sơn La.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
- Nội dung: Quản lý thực hiện phương án điều tra hoạt động xây dựng của
Cục Thống kê được nghiên cứu theo quy trình quản lý bao gồm: lập kế hoạch thực
hiện phương án điều tra, triển khai kế hoạch thực hiện phương án điều tra và kiểm
soát thực hiện phương án điều tra.
24
25
- Về không gian: Nghiên cứu tại Cục Thống kê tỉnh Sơn La và 12 Chi cục
Thống kê huyện, thành phố.
- Về thời gian: Dữ liệu sử dụng trong luận văn được thu thập trong giai đoạn
2018 - 2020; dữ liệu sơ cấp thu thập vào tháng 5/2021; các giải pháp đề xuất đến
năm 2025.
5. Phương pháp nghiên cứu
5.1. Khung nghiên cứu
Nhân tố ảnh hưởng
tới quản lý thực hiện
phương án điều tra
hoạt động xây dựng
của cục thống kê
Nội dung quản lý
thực hiện phương án
điều tra hoạt động
xây dựng của cục
thống kê
Mục tiêu quản lý
thực hiện phương án
điều tra hoạt động
xây dựng của cục
thống kê
- Nâng cao chất lượng
- Bộ máy quản lý thực
số liệu thống kê về
hiện phương án điều
về Cục Thống kê
Nhóm nhân tố thuộc
hoạt động xây dựng
tra
về mơi trường bên
- Lập kế hoạch thực
z
- Tiết kiệm thời gian,
ngoài Cục Thống kê
hiện phương án điều
nguồn lực con người,
tra
tài chính trong thực
- Triển khai kế hoạch
hiện phương án
hiện nghiên
phươngcứu
án
Hìnhthực
1: Khung
điều tra
Nguồn: Tác giả xây dựng
- Kiểm soát thực hiện
5.2. Quy trình nghiên cứu
- Bước 1: Xây dựng khung nghiên cứu về quản lý thực hiện phương án điều
- Nhóm nhân tố thuộc
-
tra hoạt động xây dựng thông qua đọc và tổng hợp các tài liệu lý thuyết, cơng trình
nghiên cứu và các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan.
Các phương pháp chủ yếu được sử dụng ở bước này là phương pháp tổng
hợp, mơ hình hóa.
- Bước 2: Thu thập dữ liệu thứ cấp về kết quả triển khai thực hiện phương án
điều tra hoạt động xây dựng từ các báo cáo tổng kết hàng năm của Cục Thống kê
tỉnh Sơn La, thu thập qua trang web của Cục Thống kê tỉnh Sơn La và TCTK.
Phương pháp sử dụng ở bước này là phương pháp thống kê, tổng hợp.
Bước 3: Thu thập số liệu sơ cấp thông qua phỏng vấn, tác giả đã tiến hành