bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ thực trạng

Bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ Bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ
Thực trạng & giải pháp ở Việt NamThực trạng & giải pháp ở Việt Nam
Bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ Bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ
Thực trạng & giải pháp ở Việt NamThực trạng & giải pháp ở Việt Nam
LỚP THƯƠNG MẠI K.15LỚP THƯƠNG MẠI K.15
MÔN HỌC ĐẦU TƯ QUỐC TẾMÔN HỌC ĐẦU TƯ QUỐC TẾ
Nhóm học viên thực hiện
Nguyễn Thanh Hùng
Văn Thị Tường Vy
Phạm Thị Mỹ Lệ
Giảng viên hướng dẫn
GS. TS. VÕ THANH THU
Mở đầuMở đầu
Khoa học Khoa học –– công nghệ đã làm thay đổi cơ cấu công nghệ đã làm thay đổi cơ cấu
các yếu tố tạo nên giá trị hàng hóa.các yếu tố tạo nên giá trị hàng hóa.
TrTrí tuệí tuệ
Văn minhVăn minh
nông nghiệpnông nghiệp
Cánh mạngCánh mạng
công nghiệpcông nghiệp
Kinh tế Kinh tế
tri thứctri thức
Sở hữu trí tuệ đóng góp rất lớn cho sự tiến bộ Sở hữu trí tuệ đóng góp rất lớn cho sự tiến bộ
khoa học khoa học –– công nghệ.công nghệ.
Bố cụcBố cục
1. Sở hữu trí tuệ & bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ.1. Sở hữu trí tuệ & bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ.
2. Vai trò của bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ đối với 2. Vai trò của bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ đối với
hoạt động đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt Nam.hoạt động đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt Nam.
3. Nội dung Luật bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ.3. Nội dung Luật bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ.
4. Nội dung chính của các công ước về bảo hộ 4. Nội dung chính của các công ước về bảo hộ
quyền sở hữu trí tuệ mà Việt Nam đã ký.quyền sở hữu trí tuệ mà Việt Nam đã ký.

5. Nội dung chính của Hiệp định thương mại song 5. Nội dung chính của Hiệp định thương mại song
phương Việt phương Việt –– Mỹ và Hiệp định TRIPs.Mỹ và Hiệp định TRIPs.
6. Thực trạng bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ ở Việt 6. Thực trạng bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ ở Việt
Nam.Nam.
7. Đề xuất những giải pháp, kiến nghị nhằm nâng 7. Đề xuất những giải pháp, kiến nghị nhằm nâng
cao hiệu quả thực thi bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ cao hiệu quả thực thi bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ
để thu hút vốn FDI.để thu hút vốn FDI.
Sở hữu trí tuệSở hữu trí tuệ là gì?là gì?
- Sở hữu trí tuệ: Quyền sở hữu (quyền tài sản)
đối với
những kết quả sáng tạo trong hoạt động của con người.
Quyền chiếm hữu
Quyền sử dụng
Quyền định đoạt
SSỞ HỮUỞ HỮU
Vô hình
Tạo ra
giá trị gia tăng
TRTRÍ TUỆÍ TUỆ
QuyQuyềền sn sở hữu trí tuệở hữu trí tuệ
Theo Hiệp định thương mại song phương Việt - Mỹ:
Quyền sở hữu trí tuệ
là quyền của tổ chức, cá nhân đối
với tài sản trí tuệ
, bao gồm quyền tác giả và quyền liên
quan đến quyền tác giả, quyền sở hữu công nghiệp và
quyền đối với giống cây trồng [Khoản 1, Điều 4 ].
Theo quy định của Luật sở hữu trí tuệ:
Quyền sở hữu trí tuệ
bao gồm quyền tác giả và quyền

liên quan; nhãn hiệu hàng hóa; sáng chế; thiết kế bố trí
mạch tích hợp; tín hiệu vệ tinh mang chương trình đã
được mã hóa; thông tin bí mật; kiểu dáng công nghiệp
và quyền đối với giống thực vật [Khoản 3, Điều 2].
Đăng ký
Xác lập quyền
Thực thi
Hưởng quyền
Duy trì
Cưỡng chế
vi phạm
Bảo hộBảo hộ
BBảảo ho hộộ quyquyềền sn sở hữu trí tuệở hữu trí tuệ
BBảảo ho hộộ quyquyềền sn sở hữu trí tuệở hữu trí tuệ
Trích dẫn:
Báo Tuổi trẻ
(2007)
Vai trò của bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ đối với hoạt động
đầu tư trực tiếp nước ngoài
Nhà đầu tư nghiên cứu, chọn lựa rất kỹ môi
trường đầu tư trước khi quyết định bỏ vốn
 giảm rủi ro đầu tư & nâng cao hiệu quả:
- Có luật lệ rõ ràng và ổn định;
- An ninh, trật tự tốt;
- Thủ tục hành chính đơn giản, lệ phí thấp;
- Chính sách thuế mang tính khuyến khích;
- Lợi thế so sánh: tài nguyên, đất đai, khí hậu;
- Dung lượng thị trường: dân số & thu nhập;
- Chất lượng lao động cao, giá lao động rẻ;
- Chi phí dịch vụ thấp mang tính cạnh tranh:

điện, nước, nhà ở, chi phí lưu thông……
Vai trò của bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ đối với hoạt động đầu tư
trực tiếp nước ngoài (tt)
• Môi trường pháp lý và hành chính:
– Tính đầy đủ và đồng bộ của hệ thống pháp luật;
– Tính chuẩn mực và tính hội nhập;
– Tính rõ ràng, công bằng, công khai và ổn định;
– Khả năng thực thi của pháp luật;
– Khả năng bảo vệ quyền lợi của các nhà đầu tư;
– Ưu đãi và hạn chế đối với đầu tư nước ngoài.
Vai trò của bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ đối với hoạt động đầu tư Vai trò của bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ đối với hoạt động đầu tư
trực tiếp nước ngoài (tt)trực tiếp nước ngoài (tt)
Nguồn: Nguồn:
Huang, Xie & Huang, Xie &
Chan (2004)Chan (2004)
54.10%
24.83%
21.07%
41.70%
25.78%
32.52%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%

90%
100%
Developing
countries
Developed
countries
Tỷ trọng các FIE trong lĩnh vực SX tại Trung Quốc
Technology-intensive
Capital-intensive
Labor-intensive
Vai trò của bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ đối với hoạt động Vai trò của bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ đối với hoạt động
đầu tư trực tiếp nước ngoài (tt)đầu tư trực tiếp nước ngoài (tt)
Các công ty đa quốc gia thường sở hữu những giá Các công ty đa quốc gia thường sở hữu những giá
trị tài sản vô hình rất lớn. Sở hữu trí tuệ là một yếu tố trị tài sản vô hình rất lớn. Sở hữu trí tuệ là một yếu tố
quan trọng cấu thành giá trị hàng hóa, dịch vụ.quan trọng cấu thành giá trị hàng hóa, dịch vụ.
VD1. Microsoft, HP, CocaCola, IBM, Toytota có giá VD1. Microsoft, HP, CocaCola, IBM, Toytota có giá
cao trên thị trường chứng khoán không chỉ dựa trên cao trên thị trường chứng khoán không chỉ dựa trên
các tài sản hữu hình (quan trọng là thương hiệu).các tài sản hữu hình (quan trọng là thương hiệu).
VD2. BMW mua Rover (UK) chủ yếu để có được lợi VD2. BMW mua Rover (UK) chủ yếu để có được lợi
ích từ các thương hiệu "Land Rover", "Range ích từ các thương hiệu "Land Rover", "Range
Rover", "Triumph", "Austin" và "MGB".Rover", "Triumph", "Austin" và "MGB".
Vai trò của bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ (tt)
Nguồn: Kamal Saggi (2005)
0
2
4
6
8
10
12

14
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002
World
Low & middle income
Least developed countries (UN classification)
High income OECD
Post TRIPS
Patent applications, nonresidents (mill)
Vai trò của bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ đối với hoạt động Vai trò của bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ đối với hoạt động
đầu tư trực tiếp nước ngoài (tt)đầu tư trực tiếp nước ngoài (tt)
- Ưu tiên đầu tư tại các nước
có hệ thống bảo hộ quyền sở
hữu trí tuệ mạnh  bảo vệ
được lợi thế cạnh tranh trên thị
trường trước các đối thủ khác.
Vai trò của bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ (tt)Vai trò của bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ (tt)
88%
52%
54%
49%
50%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%

90%
Industrialized
Countries
Central &
Eastern
Europe
Africa Latin
America
Asian
Developing
Conutries
Hiệu lực của hệ thống bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ
Nguồn: Nguồn:
WEF WEF –– World Economic World Economic
Forum (2002)Forum (2002)
Vai trò của bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ (tt)Vai trò của bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ (tt)
Trích dẫn: Trích dẫn:
Báo Tuổi trẻ Báo Tuổi trẻ
(2007)(2007)
Vai trò của bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ đối với hoạt động Vai trò của bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ đối với hoạt động
đầu tư trực tiếp nước ngoài (tt)đầu tư trực tiếp nước ngoài (tt)
- Việc quyết định đầu tư hay không, lựa
chọn hình thức đầu tư nào (của nhà đầu tư)
phụ thuộc vào thị trường và hệ thống luật
pháp của nước sở tại, trong đó hệ thống
bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ đóng một vai trò
quan trọng.
- "All things under the sun made by man are
patentable” - Mọi thứ trên đời này do con
người tạo ra đều có thể đăng ký bảo hộ.

Vai trò của bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ (tt)Vai trò của bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ (tt)
Nguồn: Nguồn:
Mansfield Mansfield
(1994)(1994)
Tỷ lệ các DN Mỹ khiếu nại về sự yếu kém của hệ thống bảo hộ quyền sở hữ
u
trí tuệ gây ảnh hưởng đến đầu tư trực tiếp của họ ở nước ngoài (16)
0.00% 20.00% 40.00% 60.00% 80.00% 100.00% 120.00%
Chemicals
Transport
equipment
Electrical
equipment
Food Products
Metals
Machinery
Sales & Distribution Basic production & Assembly Components manufacture
Completed products manufacture R & D facilities
R & D facilities
100.00% 80.00% 80.00% 60.00% 80.00% 77.00%
Completed products manufacture
87.00% 33.00% 74.00% 43.00% 50.00% 65.00%
Components manufacture
71.00% 33.00% 57.00% 25.00% 50.00% 50.00%
Basic production & Assembly
46.00% 17.00% 40.00% 29.00% 40.00% 23.00%
Sales & Distribution
19.00% 17.00% 15.00% 29.00% 20.00% 23.00%
Chemicals
Transport

equipment
Electrical
equipment
Food
Products
Metals Machinery
Vai trò của bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ (tt)Vai trò của bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ (tt)
Tỷ lệ khiếu nại trung bình theo ngành SX (6)
64.60%
36.00%
53.20%
37.20%
48.00%
47.60%
0.00% 10.00% 20.00% 30.00% 40.00% 50.00% 60.00% 70.00%
Chemicals
Transport equipment
Electrical equipment
Food Products
Metals
M achinery
Vai trò của bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ (tt)Vai trò của bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ (tt)
20.50%
32.50%
47.67%
58.67%
79.50%
0.00%
10.00%
20.00%

30.00%
40.00%
50.00%
60.00%
70.00%
80.00%
Sales &
Distribution
Basic production
& Assembly
Components
manufacture
Completed
products
manufacture
R & D facilities
Tỷ lệ khiếu nại trung bình trong từng giai đoạn
Vai trò của bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ đối với hoạt động Vai trò của bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ đối với hoạt động
đầu tư trực tiếp nước ngoài (tt)đầu tư trực tiếp nước ngoài (tt)
Khi GDP bình quân đầu người càng tăng, các Khi GDP bình quân đầu người càng tăng, các
mối liên kết ngang (horizontal) càng có xu mối liên kết ngang (horizontal) càng có xu
hướng phát triển hướng phát triển  CCơ hội tiếp nhận chuyển ơ hội tiếp nhận chuyển
giao công nghệ.giao công nghệ.
Theo Báo cáo đầu tư thế giới 2005 của Theo Báo cáo đầu tư thế giới 2005 của
UNCTAD (United Nation Conference on Trade UNCTAD (United Nation Conference on Trade
and Development), Việt Nam nằm trong top 20 and Development), Việt Nam nằm trong top 20
địa điểm có triển vọng hấp dẫn các đầu tư địa điểm có triển vọng hấp dẫn các đầu tư
R&D trên thế giới.R&D trên thế giới.
Luật sở hữu trí tuệ
- Sau khi trở thành thành viên WTO, tốc độ xây

dựng và sửa đổi luật của Việt Nam rất nhanh (để
đáp ứng các cam kết).
- Luật sở hữu trí tuệ số
50/2005/QH11 được Quốc
hội khóa XI thông qua tại kỳ
họp thứ 8 ngày 29/11/2005
và có hiệu lực vào ngày
01/7/2006.
Luật sở hữu trí tuệ
- Điều chỉnh tất các vân đề liên quan đến sở
hữu trí tuệ, phù hợp với Công ước/cam kết
quốc tế mà Việt Nam đã tham gia:
* Mở rộng phạm vi các đối tượng được bảo hộ
theo chuẩn mực quốc tế;
* Chi tiết hoá nội dung bảo hộ.
- Áp dụng đối với tổ chức/cá nhân Việt Nam;
tổ chức/cá nhân nước ngoài (đáp ứng quy
định theo luật & điều ước quốc tế mà Việt
Nam là thành viên).
Luật sở hữu trí tuệ
- Gồm 18 chương/222 điều, quy định về:
(1) Quyền tác giả (tác phẩm văn học, nghệ thuật,
khoa học), quyền liên quan đến quyền tác giả (cuộc
biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát
sóng, tín hiệu vệ tinh).
(2) Quyền sở hữu công nghiệp (sáng chế, kiểu
dáng công nghiệp, thiết kế bố trí mạch tích hợp bán
dẫn, bí mật kinh doanh, nhãn hiệu, tên thương mại
và chỉ dẫn địa lý).
(3) Quyền đối với giống cây trồng (giống cây trồng

và vật liệu nhân giống).
Các bước đăng ký quyền sở hữu trí tuệ ở Việt NamCác bước đăng ký quyền sở hữu trí tuệ ở Việt Nam
 Chủ thể có thể đăng ký trực tiếp tại:Chủ thể có thể đăng ký trực tiếp tại:
 Cục Sở hữu Trí tuệ.Cục Sở hữu Trí tuệ.
 Đại diện Sở hữu công nghiệp.Đại diện Sở hữu công nghiệp.
 Mỗi đơn chỉ được yêu cầu cấp 1 văn bằng bảo hộ.Mỗi đơn chỉ được yêu cầu cấp 1 văn bằng bảo hộ.
 Mọi tài liệu của đơn phải được làm bằng tiếng Việt, Mọi tài liệu của đơn phải được làm bằng tiếng Việt,
trừ 1 số tài liệu có thể dịch sang tiếng Việt:trừ 1 số tài liệu có thể dịch sang tiếng Việt:
 Giấy ủy quyền/xác nhận quyền nộp đơn hợp pháp.Giấy ủy quyền/xác nhận quyền nộp đơn hợp pháp.
 Giấy chuyển nhượng quyền ưu tiên.Giấy chuyển nhượng quyền ưu tiên.
 Tài liệu gốc/sao từ gốc chứng minh cơ sở để hưởng Tài liệu gốc/sao từ gốc chứng minh cơ sở để hưởng
quyền ưu tiên.quyền ưu tiên.
Đăng ký quyền sở hữu trí tuệ (tt)Đăng ký quyền sở hữu trí tuệ (tt)
 Bằng độc quyền Sáng chế/Giải pháp hữu ích:Bằng độc quyền Sáng chế/Giải pháp hữu ích:
 Tờ khai (theo mẫu);Tờ khai (theo mẫu);
 Bản mô tả sáng chế/giải pháp hữu ích;Bản mô tả sáng chế/giải pháp hữu ích;
 Yêu cầu bảo hộ;Yêu cầu bảo hộ;
 Bản vẽ, sơ đồ, bản tính toán;Bản vẽ, sơ đồ, bản tính toán;
 Tài liệu xác nhận quyền nộp đơn hợp pháp;Tài liệu xác nhận quyền nộp đơn hợp pháp;
 Giấy ủy quyền;Giấy ủy quyền;
 Bản sao đơn đầu tiên/tài liệu chứng nhận hưởng Bản sao đơn đầu tiên/tài liệu chứng nhận hưởng
quyền ưu tiên;quyền ưu tiên;
 Lệ phí nộp đơn.Lệ phí nộp đơn.