BÁO cáo THỰC tập kênh truyền hình quốc phòng việt nam

MỞ ĐẦU
Truyền hình có vai trị rất lớn đối với một quốc gia. Đó chính là một tờ
báo điện tử gồm cả hình và tiếng, đem đến một cách nhanh nhất, sinh động
nhất những thông tin về mọi mặt của đời sống Kih tế - văn hóa – xã hội trong
nước cũng như quốc tế.
Truyền hình khơng chỉ là thư viện cung cấp thơng tin một cách nhanh
chóng, cập nhật mà còn đem đến cho người xem những khoảng khắc thư giãn
sau một ngày làm việc căng thẳng và mệt mỏi bằng các chương trình truyền
hình như: ca nhạc, bóng đá, game show… Tất cả các chương trình đấy đều
thu hút sự quan tâm, u thích của đơng đảo khán giả ở mọi lứa tuổi.
Để có một sản phẩm truyền hình hồn chỉnh để phát sóng là cả một q
trình tìm tịi, sáng tạo của đơng đảo người làm truyền hình qua nhiều cơng
đoạn, từ xây dựng ý tưởng, viết kịch bản, quay phim, sản xuất tiền kỳ, hậu
kỳ… Một sản phẩm được đem đi phát sóng , chất lượng chương trình đạt u
cẩu, có nội dung phù hợp, được đơng đảo khán giả u thích, đón chờ chính là
mục tiêu, động lực của ngành truyền hình nói chung và chương trình sản xuất
truyền hình nói riêng. Một chương trình truyền hình thành cơng, hấp dẫn,
được sự u thích… có sự góp sức khơng nhỏ của những ngời quay phim. Là
cơng đoạn

thứ ba trong việc sản xuất một chương trình, quay phim đóng

một vai trị khơng hề nhỏ đối với sự thành cơng của chương trình đấy.
Trong q trình học tập tại trương, được sự dạy dỗ tận tình của các thấy
cô, tôi đã cố gắng tiếp thu những kiến thức cơ bản về chuyên nghành quay
phim.
Đối với tôi, đây là qng thời gian vơ cùng q giá, nó giúp tơi phát huy
được những gì mình đã học, tiếp thu thêm những kiến thức mới để làm giàu
cho hành trang của mình.
Sau đây là báo cáo thực tập của tơi sau thời gian thực tập tại Kênh
Truyền hình Quốc Phịng Việt Nam

1


I.

Thơng Tin chung về Kênh Truyền hình Quốc phịng Việt Nam
Kênh Truyền hình Quốc phịng Việt Nam là cơ quan ngơn luận của

Qn ủy Trung ương, Bộ Quốc phịng, tiếng nói của lực lượng vũ trang và
nhân dân Việt Nam. Đây là một kênh truyền hình chuyên biệt của lực lượng
quân sự, quốc phòng nhằm đáp ứng yêu cầu tuyên truyền, quảng bá sâu rộng
về xây dựng Quân đội nhân dân, xây dựng nền quốc phịng tồn dân và bảo
vệ Tổ quốc trong thời kỳ mới.
Cùng với việc thông tin kịp thời tin tức thời sự; phản ánh, bình luận
hoạt động Quốc phịng, kênh truyền hình Quốc phịng cịn chuyển tải các tin
tức về kinh tế quốc phòng, hoạt động sản xuất, kinh doanh ở các khu kinh tế quốc phịng và các doanh nghiệp qn đội. Bên cạnh đó là các chuyên đề,
phim tài liệu chính luận về lịch sử, qn sự trong nước và thế giới theo góc
nhìn quốc phịng của Việt Nam
Kênh có nội dung phong phú với gần 40 format chính được sản xuất
chuyên sâu về các lĩnh vực quân sự - quốc phòng và truyền thông tập trung
cho nhiệm vụ chiến lược bảo vệ Tổ quốc.
Kênh có 7 nhóm nội dung chương trình cơ bản, gồm: tin tức, tài liệu chính luận, tài liệu - nhân văn, phim truyện, thể thao - giải trí, tiếp sóng và
phát lại chương trình của VTV, giới thiệu chương trình và đệm sóng. Qua các
chương trình trên, qn dân cả nước sẽ được xem những tin tức thời sự trong
và ngồi nước; phản ánh, bình luận hoạt động quốc phịng, các hoạt động
chính trị, xã hội theo định hướng tuyên truyền của Đảng, Nhà nước; các tin
tức về kinh tế quốc phòng, hoạt động sản xuất, kinh doanh ở các khu kinh tế quốc phòng và các doanh nghiệp Qn đội. Bên cạnh đó, khán giả cịn được
xem các chuyên đề, phim tài liệu chính luận về lịch sử, qn sự, vũ khí trong
nước và thế giới theo góc nhìn Quốc phịng của Việt Nam,...

Ngồi ra kênh cũng sẽ giới thiệu lịch sử truyền thống các đơn vị, quân
binh chủng của quân đội nhân dân Việt Nam, giới thiệu các danh tướng đất
2


Việt, các anh hùng lực lượng vũ trang trong lịch sử, các trận đánh lịch sử của
dân tộc Việt Nam.
Kênh Truyền hình QPVN được xây dựng trên hệ thống cơng nghệ xử lý
tín hiệu thành phần bằng kỹ thuật số (DIGITAL-COMPONENT) với chuẩn
hình ảnh độ phân giải cao HD. Hệ thống trang thiết bị xử lý tín hiệu đồng bộ
từ tiền kỳ đến hậu kỳ và phát sóng, đảm bảo số hóa dữ liệu 100% và được lưu
trữ tập trung trên nền Itbase. Kênh Truyền hình QPVN dự kiến có thời lượng
phát sóng 18,5 giờ/ngày, từ 5h30 sáng đến 24h00 đêm. Hiện tại đang phát
sóng 24h00/ngày[2]
Trong thời gian đầu, kênh đã bắt đầu phát sóng thử nghiệm từ tháng 2
và sau đó ra mắt chính thức trên tồn quốc thơng qua các hệ thống truyền dẫn,
phát sóng trên các hạ tầng truyền hình: Vệ tinh DTH quảng
bá; VTVCab; SCTV; HTVC; THVL; AVG & dịch vụ truyền hình IPTV và
Mobile TV của Viettel, FPT và VNPT.
II. Bài học và kinh nghiệm rút ra trong quá trình thực tập.
1. Bài học.
Để thực hiện một bài phóng sự, người quay phim cần phải có làm được
tất cả các bước sau:
+ Trình bày ý tưởng, đề tài cho lãnh đạo.
+ Đi khảo sát thực tế.
+ Lên kịch bản sơ bộ.
+ Chọn địa điểm, thời gian tiến hành quay.
+ Chuẩn bị máy móc để thực hiện.
+ Quay phim theo đúng ý tưởng đã trình với lãnh đạo. Tuy nhiên, cần
phải quan tâm đến sự sáng tạo, tinh tế trong từng cảnh quay, góc máy, và ứng

biến phù hợp với hoàn cảnh.

3


+ Sau khi quay xong, cần nạp hình vào máy dựng.
+ Viết lời bình, chọn nhạc và âm thanh.
+ Hồn thiện tác phẩm để lãnh đạo duyệt.
+ Phát sóng.
Trên đây là tất cả các khâu để làm một bài phóng sự ở đài truyền hình. Khơng
đơn giản để thực hiện một tác phẩm truyền hình, phải trải qua nhiều cơng
đoạn, nhiều khâu.
Nhìn chung, trong một khung chương trình liên quan đến rất nhiều thứ.
Thứ nhất, trang thiết bị có đảm bảo khơng? Thứ hai, kịch bản có phải viết như
thế nào. Người dựng là người có chun mơn hay khơng? Và khi xét duyệt,
biên tập thì như thế nào. Để làm ra một khung chương trình thì khơng phải dễ,
trong khi đó u cầu của truyền hình là thời sự. Chính vì vậy, để có được một
khung chương trình tốt thì tất cả những phóng viên, biên tập và nhiều chức
danh khác nữa phải thật sự cố gắng.
Tùy vào mỗi thể loại, tin hay phóng sự thì mỗi quay phim lại có những
góc quay khác nhau. Quay phim rất tơn trọng kịch bản. Điều đấy được chứng
minh rằng: Quay đúng các cỡ cảnh được đề ra trong kịch bản, tuy nhiên,
nhiều lúc bên cạnh cái sườn của kịch bản còn sáng tạo thêm những cảnh quay
của mình, khơng trật khỏi đường ray của kịch bản mà vẫn giữ nguyên được
nội dung của phóng sự.
Bố cục hình ảnh hợp lí: tồn, trung, cận.
Mỗi quay phim đều phải tuân thủ nguyên tắc vàng: Toàn, trung cận.
Đấy được xem là tỉ lệ vàng mà tất cả các quay phải sử dụng. Bên cạnh đó cịn
có các cỡ cảnh khác nữa, ví dụ như: đặc tả, đại cảnh…. Riềng quay phóng sự,
muốn hiểu rõ được đời tư của nhân vật thì quay phim nên sử dụng nhiều đến

những cảnh đặc tả, đây là cỡ cảnh dễ lấy được cái thần của nhân vật nhất.

4


Phóng sự là đứa con riêng của quay phim, vì chúng ta xem một phóng sự,
chúng ta sẽ hiểu được một phần tính cách của người quay phim ấy.
Chắc hình.
Chắc hình là như thế nào? Là khi quay phim lia máy, zoom thì những
hình ảnh ấy chắc khơng nằm ngồi phạm vi của các cỡ cảnh, đúng với qui
chuẩn của tỉ lệ vàng. Dù phóng viên có dùng chân máy hay khơng dùng chân
máy, thì những động tác ấy vẫn nói lên được khả năng của phóng viên ấy. Bên
cạnh đó, hình ảnh được sử dụng cịn phải đủ độ nét, đúng sáng, đúng với
nguyên tắc của truyền hình.
Nhiều cảnh sử dụng rất tinh tế.
Là những cảnh sử dụng những cái mà thiên nhiên có để làm nền cho
những cảnh quay của mình.Bên cạnh đó, khơng chỉ làm theo khn mẫu của
truyền hình mà vượt ra ngồi khn mẫu để chọn cho mình những góc máy lạ
nhất, hấp dẫn nhất, tinh tế nhất.
Phù hợp với diễn biến tâm lí của nhân vật.
Quay phim mà sử dụng hình ảnh để nói lên được diễn biến của nhân vật
mới thật tài giỏi.
Không quá lạm dụng vào kịch bản.
Vì kịch bản chỉ là cái hiện thực hóa tác ý tưởng của mình. Lạm dụng
quá nhiều vào kịch bản sẽ hạn chế khả năng tư duy, sáng tạo của mỗi quay
phim. Đơn giản, việc ngồi ở nhà lên kịch bản khác với việc ra ngoài thực tế.
Vậy nên, kịch bản chỉ là cái sườn, đừng q theo khn mẫu của kịch bản mà
kìm hãm khả năng tư duy của mình. Kịch bản chỉ là cái để mỗi quay phim
nhìn vào đấy để thể hiện tác phẩm của mình một cách dễ dàng hơn thơi, nó
khơng thay thế được hình ảnh cũng khơng nói hết được những suy nghĩ, sự tư

duy của người sáng tạo tác phẩm.
Quan sát thật nhiều khi ra khảo sát thực tế.
5


Một lần đi thực tế là một lần người quay phim khảo sát được những thứ
tốt nhất, là mỗi lần quay phim tìm ra được những cái tốt nhất để cho vào hình
ảnh của mình, là những lẫn quay phim tìm ra được những ưu điểm, nhược điểm
của những góc quay, rồi lựa chọn những hình ảnh tốt nhất để sử dụng. Hơn vậy,
có như thế quay phim mới chọn cho mình được những góc quay tinh tế, sáng
tạo và độc. Hơn nữa, khi quan sát nhiều, quay phim có thể dễ ứng biến để có
thể chọn cho mình được những góc máy phù hợp nhất, lạ mắt nhất.
Quay tin thời sự thì nên chú trọng đến các cảnh cận.
Đơn giản, vì tin thời sự thường trơi qua rất nhanh. Vì thế, khi quay một
tin thời sự thì chúng ta phải chắt lọc những hình ảnh tốt nhất. Phải đưa đến
cho người xem thấy được thơng điệp của mình bằng những hình ảnh. Nếu
dùng những cảnh tồn thì chỉ là bao qt bên ngồi, chưa đi sâu vào phân tích
thái độ, tình cảm, diễn biến tâm lí của nhân vật được. Lựa chọn những hình
ảnh, nhất là những cảnh cận để chúng ta có thể kể câu chuyện ấy một cách chi
tiết, rõ ràng và đầy đủ nhất. Có như vậy thì cái tin 30s mới làm cho người
xem thấy ấn tượng, bị thuyết phục hơn.
Luôn để máy quay ở chế độ sẵn sàng.
Khơng cố định chân máy, vì như thế khi nhân vật di chuyển quay phim
không bắt kịp được hình. Có những hình ảnh khơng thể đứng một chỗ để bắt,
quay phim phải ứng phó kịp thời với những trường hợp như thế. Không phải
nhân vật chỉ là một ma đơ canh. Nhân vật, sự vật, hiện tượng trong truyền
hình khơng bao giờ đứng n, mà nó ln chuyển động theo thời gian. Vì thế,
người quay phim khơng bao không được để máy quay cố định một chỗ. Nếu
như vậy, máy quay không thể bắt kịp được sự chuyển động của nhân vật, của
sự vật, của hiện tượng. Chính vì thế mà chúng ta những người quay phim luôn

để máy quay ở chế độ sẵn sàng. Tuy nhiên, khơng phải vì thế mà quay phim
phóng túng cho việc sử dụng máy quay.
Nhanh nhẹn, ý thức và tự giác.
6


Nhanh nhẹn khi nào: nhanh nhẹn là khi chúng ta di chuyển máy, cân
bằng cho máy, lắp ráp chân máy, lắp ráp máy vào chân máy. Không phải lúc
nào cũng cần có chân máy. Có những lúc, quay phim cần phải quay bằng tay.
Vì thế, quay phim phải thật nhanh nhẹ để theo được chân nhân vật, không là
không bắt được những cảnh như mình mong muốn.
Ý thức khi nào: là khi trong quá trình quay phim, người quay phim phải
có ý thức bảo vệ máy, ln cẩn thận. Hơn nữa, quay phim phải ý thức được
những hình ảnh của mình. Có thể những hình ảnh của mình được lên truyền
hình mang lại cho người này, người kia những điều khác nhau. Người quay
phim phải ln giữ cho hình ảnh nhân vật của mình một cách đẹp nhất. Khi
quay phim ý thức được cơng việc mình làm, thì sản phẩm mà quay phim làm
ra là những sản phẩm rất đẹp, bởi đó là tâm huyết của mình.
Tự giác: là ln tự giác với cơng việc của mình. Hãy ln chủ động,
đừng ỷ lại, làm thì làm cho tử tế, khơng thì thơi.
Cần phải tìm hiểu các trang thiết bị ở nơi mình kiến tập: máy quay
phim.
Khơng phải cơ quan nào cũng có máy quay phim giống nhau. Vì thế,
khi về cơ quan, mình phải thường xuyên học hỏi, nhờ các anh chị trong đài
bày dạy và chỉ dẫn. Phải hiểu được cấu tạo và cách sử dụng thì quay phim
mới làm chủ được thiết bị của mình đang dùng.
Phải ln chú ý tới ánh sáng.
Ánh sáng là nhân tố quyết định đến chất lượng hình ảnh của tác phẩm.
Quay ngước sáng là điều tối kị đối với quay phim. Tuy nhiên, nó sẽ là ưu
điểm nếu quay phim biết vận dụng chiêu trị đó.

Là sinh viên năm cuối, tơi biết được việc thực tập quan trọng với mình
như thế nào. Là quá trình rèn luyện bản thân về nghiệp vụ chuyên môn, đạo
đức nhà báo và là nhân cách làm người nữa.

7


Được sự chỉ bảo tận tình của các anh quay phim trong cơ quan, những
người đã có hàng chục năm kinh nghiệm, tôi đang dần trưởng thành, trưởng
thành trong cách quay, cách xử lý tình huống, cách lấy những hình ảnh.
Người ta nói rằng, “dục tốc thì bất đạt”. Câu này đúng trong tất cả các
tình huống, các cơng việc và trong quay phim cũng thế: nóng vội, hấp tấp…
thì những cảnh quay sẽ không thành, sẽ mất đi cái hồn của hình ảnh. Từ tốn,
chậm mà chắc là cái mà một quay phim nên cần. Câu nói đấy khác với sự
nhanh nhẹn, tháo vát. Cần và trau dồi thêm, khơng gì là khơng thể.
Vẫn biết rằng, một quay phim có một sự sáng tạo về hình ảnh, nhưng
sự sáng tạo đấy phải phù hợp với tiêu chí của cơ quan, nằm trong khuôn khổ
cho phép của cơ quan. Anh sáng tạo thế này, chứ sáng tạo nữa mà không được
sử dụng thì sự sáng tạo đấy phải xem xét lại.
Lúc còn ngồi trên ghế nhà lúc, lúc còn chập chững cầm máy quay, chọn
cho mình những hình ảnh… và so với bây giờ, tơi thấy mình khác xưa nhiều
q. Nếu trước kia tôi quay rất nhiều, nhưng lúc dựng thành sản phẩm thì chỉ
lấy một rất nhiều cảnh quay đó. Bài học đầu tiên, quay ít và chất lượng.
Đây là bài học đầu tiên khi tôi mới về đài, được các anh quay phim tin
tưởng giao cho máy. Bản chất của truyền hình là nắm bắt thơng tin một cách
nhanh chóng, chính xác, chân thật và thời sự, vì vậy, khi quay thì khơng thể
quay đi quay lại một cảnh được, thời gian không cho phép quay phim làm
được việc đó. Đây cũng chính là cách để làm các quay phim càng ngày càng
cứng tay, già cội hơn trong quay phim. Quay là sử dụng được, cảnh đáng quay
nhiều thì quay nhiều, cảnh nào cần quay ít thì quay ít, khơng vì tham hình ảnh

mà quay thật nhiều, xong rồi chỉ lấy một phần. Như thế sẽ phí mất thời gian
mình quay, bỏ qua các chi tiết đáng để đưa vào hình ảnh. Làm như thế, sẽ rèn
luyện cho quay phim cách quan sát khơng gian, tìm chọn địa điểm thật nhanh
để quay. Đây chính là bài học đắt giá nhất khi tôi bước chân vào thực tập ở
đài.
8


Một quay phim thì nhất thiết phải để ý xem nhân vật khi lọt vào ống
kính sẽ như thế nào? Bởi lẽ, truyền hình là để phục vụ cho quần chúng, quần
chúng bỏ tiền ra để xem những hình ảnh đẹp nhất, chuẩn nhất và nhân văn
nhất. Vậy nên, lúc chuẩn bị quay nhân vật, quay phim nhất thiết phải để ý
xem nhân vật ăn mặc như thế đã đúng chưa, cần thêm thắt gì vào, chỉnh chu
lại cho lịch sự đàng hồng hay khơng. Đây là điều cần thiết mà mọi quay
phim cần phải có.
Cái nữa, quay phim khi ghi hình phỏng vấn. Khơng phải cẩu thả thích
quay phỏng vấn nhân vật chỗ nào cũng được. Điều này là cấm kị. Đã là quay
phim phải quan sát thật kĩ không gian để chọn cho nhân vật một chỗ đứng,
ngồi…hợp lí nhất. Cái hợp lí ở đây là nhân vật phải đứng, ngồi… như thế nào
để diễn tả hết được tinh thần, cảm xúc của nhân vật.
Đã là quay phim, thì tất cả những góc máy đều phải nắm được. Bất kể
quay ở nơi đâu, chỗ nào thì phải chọn cho mình một góc máy hợp lí nhất,
sáng tạo nhất, quy chuẩn nhất, để lúc người ta xem người ta sẽ nhớ đến mình.
Tơi thấy rằng, việc quay hội nghị đơi lúc khơng phân biệt được đâu là
góc máy cần thiết. Nhưng khi thực tập, được các anh bày dạy, chỉ bảo, tơi đã
rút cho mình một kinh nghiệm khi quay hội nghị. Nó giống như một cơng
thức, chỉ cần bạn hiểu rõ được cơng thức đấy thì tất cả mọi bài tốn bạn đều
có thể giải được. Khơng phải cái gì mình cũng biết, và cũng chẳng phải điều
gì mình cũng nắm rõ được. Trên lý thuyết là khác, chỉ là một phần thậm chí
chỉ là một góc nhỏ đối với thực tiễn. Khơng có gì học nhanh bằng việc thực

hành cả. Bạn thực hành sai, bạn sẽ biết để lần sau mình nên làm gì và làm như
thế nào cho đúng. Quay phim cũng thế, vác máy lên và quay rồi mình sẽ biết
mình thiếu ở đâu, sai như thế nào và cách khắc phục ra làm sao. Thực tiễn
mang lại cho tôi nhiều bài học quý giá. Ví dụ như: tơi biết rằng, lúc quay
nhân vật ấy, cụm cảnh ấy tơi hình dung ra được góc máy, động tác máy như
thế nào, nhưng khi trực tiếp cầm máy, tơi mới biết là nó khó đến như thế nào.

9


Vậy nên, để có thể làm chủ được hình ảnh, để làm cho hình ảnh của mình
khơng đi trượt với suy nghĩ ban đầu thì quay phim phải bình tình, tự tin vào
khả năng của mình, lúc ấy thì mới có thể làm được.
Đối với những người mới thực tâp như tơi, việc làm chủ được máy móc
thật sự là rất khó khăn. Muốn thực hiện tốt việc quay phim thì trước tiên, các
bạn phải bỏ ra 1 tuần để làm quen với trang thiết bị phục vụ cho công cuộc
làm phim. Quan trọng nhất vẫn là máy quay. Mỗi đài truyền hình lại sử dụng
một loại máy quay khác nhau, vì vậy để làm chủ được nó, các bạn phải thật sự
am hiểu về nó.
Để có thể hồn thanh được một tác phẩm hay, ý nghĩa, đối với quay
phim phải trực tiếp đi kiểm tra xem những hình ảnh mình dự tính quay là gì?
Góc máy như thế nào? Khi phỏng vấn nhân vật thì sắp xếp nhân vật ra làm
sao. Có như vậy thì tác phẩm của mình mới thật sự hay, chiếm được tình cảm
của cơng chúng. Quay phim là cả một nghệ thuật, và người quay phim là một
nghệ sĩ, dùng những hình ảnh + âm thanh để vẽ nên một bức tranh sinh hoạt
của cộng đồng, của công chúng.
Một điều nữa, không phải trong quá trình làm tác phẩm chúng ta đều
gặp những thuận lợi. Đơi lúc, quay phim gặp phải những nhân vật khó tính,
khơng muốn hợp tác với mình, lúc đấy rất cần sự kiên nhẫn của quay phim,
làm thế nào để có thể thuyết phục được nhân vật hợp tác với mình, đấy mới

gọi là tài.
Trong quay phim, rất ít khi thấy người ta sử dụng những cảnh ngược
sáng. Nhưng với tôi thì khác, tơi lại thích sử dụng những cảnh như vậy. Theo
như cách học, thì quay ngược sáng là một cái lỗi, là điều không nên dùng
trong quay phim, nhưng tôi thấy những cảnh quay như thế lại rất hay, đẹp và
sáng tạo. Quay ngược sáng là tạo cho người xem cảm giác ở một góc máy lạ,
đẹp. Vì ngược sáng thường là ý đồ, mục đích của người quay phim cả, có như
thế nào thì quay phim mới đưa những cảnh đấy vào bộ phim của mình.
10


Tôi rút ra một bài học rằng, quay ngược sáng thì thường sử dụng trong
một số trường hợp chứ khơng phải trường hợp nào cũng dùng, làm cho người
xem cảm thấy nhàm chán. Với lại, quay ngược sáng không phải dễ, nó địi hỏi
người quay phim phải chọn cho mình một góc máy hợp lí và đẹp nhất, khơng
thì những cảnh đấy coi như bỏ. Làm thế nào để những cảnh quay ngược sáng
đó trở nên đẹp trong mắt người xem thì phụ thuộc tồn bộ vào quay phim.
Tuy nhiên, không nên dùng một cách thái quá, nếu không mang lại tác dụng
gì thì khơng nên dùng, đơi lúc cịn phản tác dụng.
Đã là quay phim thì phải thích nghi với mơi trường, biến những cái khó
thực hiện thành dễ dàng, biến những cái không chuyên thành chuyên dụng. Sử
dụng đèn chiếu sáng trong truyền hình là điều khơng hề dễ dàng. Nhiều người
nghĩ, chỉ cần cầm và chiếu vào đối tượng là được, là xong. Tuy nhiên, hồn
tồn khơng phải, nếu như thế thì khơng gọi là truyền hình. Phải chiếu như thế
nào, lúc nào thì cần chiếu sáng, lúc nào không? Cường độ đèn là bao nhiêu
cho đủ? Đấy là những câu hỏi đặt ra, yêu cầu quay phim phải nắm vững, chứ
không phải chiếu như thế nào cũng được, như thế sẽ phá vỡ bối cảnh, người
xem sẽ dễ dàng nhận ra mình sử dụng đèn. Làm truyền hình là chiếu đèn mà
người xem khơng biết được là mình sư dụng cơng cụ hỗ trợ. Thế mới gọi là
thành công. Phải sự dụng đèn chiếu sáng một cách hợp lí nhất, dùng như

khơng dùng, nghệ thuật là ở chỗ đó. Khơng thể để lộ cho khán giả xem truyền
hình biết là mình đang sử dụng đèn chiếu sáng. Hơn thế nữa, lúc quay ban
đêm, đa số chúng ta phải dùng đèn, vì nguồn sáng chưa đủ để cung cấp cho
hình ảnh, phải dùng đèn thì may chăng mới đủ cho quay phim tác nghiệp.
Quay phim cũng giống như chụp ảnh. Chụp một cái ảnh đẹp thì thứ
nhất về bố cục phải cân đối, có chiều sâu; thứ hai là phải đủ ánh sáng; thứ ba
là ảnh phải sắc nét. Khi quay một cái tin hay làm một bài phóng sự, có hai chế
độ để quay phim lựa chọn: chế độ auto và chế độ chỉnh bằng tay. Nếu để auto,
máy sẽ tự động lấy nét, ánh sáng. Cịn sang chế độ chỉnh bằng tay thì chúng ta

11


phải thường xuyên lấy nét, đòi hỏi quay phim phải cực kỳ thành thạo và
nhanh nhẹn thì mới xử lý được. Hay nói đúng hơn, khi mà sử dụng chế độ
bằng tay thì cho thấy độ chuyên nghiệp của mình cao hơn.
2. Khảo sát, đánh giá một chương trình truyền hình.
“Sống trong quân ngũ” là chương trình đang phát trên kênh Truyền
hình Quốc phịng Việt Nam (QPVN), khắc họa chân thực cuộc sống người
lính. Với ưu thế của một kênh truyền hình là cơ quan ngơn luận của Qn ủy
Trung ương - Bộ Quốc phịng, những người làm chương trình đã được phép
tiếp cận sâu với những bài huấn luyện chiến thuật và những kỹ năng vận
hành, điều khiển khí tài vũ khí. Do vậy, đây chương trình duy nhất đến thời
điểm này ở Việt Nam đi sâu vào những kỹ năng chiến đấu đặc thù của từng
đơn vị riêng trong qn đội.

Lính đặc cơng ngụy trang bằng bùn
Thuận lợi:
“Sống trong quân ngũ” là một chương trình truyền hình theo dạng
truyền hình thực tế, được thiện hiện tại các doanh trại quân đội, các khu vực

12


huấn luyện quân sự. Vì là chương trình truyền hình thực tế nên trong quá trình
quay thường sử dụng từ 3 đến 5 máy quay phối hợp với nhau. Thời gian thực
hiện chương trình từ 3 đến 5 ngày cho 1 tập. Qua những đặc điểm nêu trên và
qua những gì bản thân đã được tiếp thu em xin đưa ra các thuận lợi mà quay
phim có được:
+ Được quay trong thời gian khá dài nên quay phim có thời gian setup
các bối cảnh, lựa chọn ra những góc máy tốt nhất, những góc máy sáng tạo
nhất.
+ Quay phối hợp 3 đến 5 máy nên mỗi quay phim được giảm số lượng
hình cần bắt. Một quay phim chỉ đảm nhiệm một đến 2 khung hình hoặc 1 đến
2 nhân vật. Điều này giúp quay phim quay chắc được các đúp hình, khơng bị
loạn và tập trung hơn cho hình ảnh của mình.
+ Được đặc cách quay trong mơi trường qn sự nên được tạo mọi điều
kiện để quay phim có được sự thoải mải nhất để quay. Ngoài ra tác phong kỷ
luật của quân đội cũng giúp quay phim dễ dàng hơn trong tác nghiệp.
Khó khăn:
Là chương trình đặc thù quay về các lực lượng đặc biệt của quân đội
Việt Nam như lính đặc cơng, lính xe tăng, lính tên lửa… nên quay phim gặp
phải rất nhiều khó khăn trong quá trình tác nghiệp
+ Tiến độ làm việc khá là vất vả. Trong 1 chương trình quay phim
thường bắt đầu quay từ 5 giờ sáng theo giờ quân đội và kết thúc vào 10 giờ
tối. Đây thực sự là 1 thử thách rất lớn đối với quay phim. Việc liên tục lao
động với cường độ như vậy từ 3 đến 5 ngày sẽ gây ra rất nhiều mệt mỏi.
+ Môi trường, địa hình làm việc cũng là 1 trở ngại rất lớn đối với quay
phim. Quay phim sẽ phải tác nghiệp trong rừng, trên mặt nước, trong xe
tăng… đều là những nơi khó khăn cho việc quay phim. Đội khi nó cịn gây
ran guy hiểm cho người và các thiết bị quay phim.

13


Ví dụ như khi quay cảnh lính đặc cơng luyện tập phịng chống khủng
bố có nhiều cảnh quay nhanh trên 2 xe ô tô, các cảnh nhào lộn từ các nhà cao
tầng. Để đảm bảo những hình ảnh đẹp nhất, chân thực nhất, người quay phim
cần phải đứng tại những vị trí nguy hiểm như của sổ xe ơ tơ, trên nóc xe hay
treo mình trên các bức tường của nhà cao tầng.
+ Địi hiểu nhiều góc quay khó, nhanh và liên tục. Vì là những lực
lượng đặc thù với những đặc trưng riêng nên quay phim luôn cần phải đáp
ứng các hình ảnh một cách chân thực nhất.
+ Có nhiều hình ảnh cần hạn chế. Vì là quay trong mơi trường qn
đội, có nhiều hình ảnh mà khơng được phép cơng bố ra ngồi vì vậy người
quay phim cần phải ln ghi nhớ để tránh những hình ảnh quan trọng của
ngành bị lọt ra ngoài.

14


KẾT LUẬN

Trong quá trình thực tập tại Kênh truyền hình Quốc phòng Việt Nam,
được trực tiếp sản xuất ra một chương trình truyền hình, tơi nhận thấy tầm
quan trọng của việc quay phim, người quay phim là như thế nào. Để là ra một
chương trình nói chung và những phóng sự, những tin nói riêng thì cần tất cả
sự phối hợp một cách ăn ý của cả một ekip làm phim. Tuy nhiên, trong cả
ekip đấy, người quay phim là quan trọng nhất. Bởi lẽ đơn giản, để có được
những hình ảnh đẹp, khơng ngồi ai khác, chính quay phim đảm nhận nhiệm
vụ đó. Phải nhanh nhẹn, ý thức, tự giác, ham học hỏi vả có tinh thần cầu tiến.

Nhũng tố chất ấy là điều mà tất cả những người làm truyền hình đều phải có,
nhưng đối với quay phim, điều đấy cịn quan trọng hơn. Nó quyết định gần
80% thành cơng của một quay phim. Ngồi ra, cịn rất nhiều điều khác cần
phải học nữa. Nếu làm được những điều như vậy thì sẽ có lúc người quay
phim thành cơng trên con đường mình đã chọn. Tơi đã học được rất nhiều từ
đợt thực tập này. Về tác phong làm việc, về nghiệp vụ và cả về đạo đức nữa.
Sẽ q sớm để nói rằng mình đã học được nhiều đợt thực tập này.
Nhưng sẽ không quá muộn để ước mơ của bạn thành hiện thức. Thực tập tại
cơ quan chính là chất xúc tác để thúc đẩy khả năng tư duy, tác phong nhanh
nhẹn của quay phim. Đây là môi trường thuận lợi để rèn luyện nghiệp vụ cho
bản thân, là đòn bẩy nếu ta biết cách. Hãy là một người quay phim tốt, không
chỉ về bản chất nghiệp vụ mà còn về đạo đức nghề nghiệp.

15