BÀI TẬP VỀ HÀM SỐ VỚI BA VẤN ĐỀ LIÊN TỤC, KHẢ VI, KHẢ TÍCH pdf

www.MATHVN.com

- ÔN THI OLYMPIC TOÁN SINH VIÊN TOÀN QUỐC phần GIẢI TÍCH
VĂN PHÚ QUỐC, SV. ĐHSP TOÁN KHOÁ K07, ĐH QUẢNG NAM – WWW.MATHVN.COM
1

BÀI TÂP VỀ HÀM SỐ VỚI BA VẤN ĐỀ
LIÊN T
ỤC, KHẢ VI, KHẢ TÍCH
Bài 1. Tìm tất cả các hàm số
(
)
u x
thỏa mãn
( ) ( )
1
2
0
u x x u t dt
= +
∫
.
Giải
Vì

( )
1
2
0
u t dt
∫

là một hằng số nên
(
)
u x x C
= +
(C là hằng số).
Do
đó
( )
1
1
2
2
2
0
0
1 1
2 8 2 4
t C
t C dt C Ct C C C
 
+ = ⇔ + = ⇔ + = ⇔ =
 
 
∫
.
V
ậ
y

( )
1
4
u x x
= +
là hà
m s
ố
c
ầ
n
tì
m.
Bài 2.
Cho
hà
m s
ố
:
f
→
ℝ ℝ
thỏ
a
mã
n
đ
i
ề
u ki

ệ
n:
(
)
(
)
19 19
f x f x
+ ≤ +
và
(
)
(
)
94 94
f x f x
+ ≥ +
với mọi x. Chứng minh rằng:
(
)
(
)
1 1
f x f x
+ = +
với
mọi
x
∈
ℝ

.
Giải
Lấy một số thực x bất kỳ. Áp dụng điều kiện ban đề cho với
19
x
−
và
94
x
−
ta thu
đượ
c:
(
)
(
)
19 19
f x f x
− ≥ −
và
(
)
(
)
94 94
f x f x
− ≤ −
.
Bây giờ ta dễ dàng chứng minh bằng quy nạp với mọi

n
∈
ℕ

(
)
(
)
19 19
f x n f x n
+ ≤ +
,
(
)
(
)
94 94
f x n f x n
+ ≥ +

(
)
(
)
19 19
f x n f x n
− ≥ − ,
(
)
(

)
94 94
f x n f x n
− ≤ − .
Ta có:
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
1 5.19 94 5.19 94 5.19 94 1
f x f x f x f x f x
+ = + − ≤ + − ≤ + − = +

(
)
(
)
(
)
1 18.94 89.19 18.94 89.19
f x f x f x
+ = + − ≥ + − ≥

(

)
(
)
18.94 89.19 1
f x f x
≥ + − = +
.
Vậy
(
)
(
)
1 +1 f x f x
+ = ∀∈
ℝ
.
Bà
i 3. Cho
:
f
→
ℝ ℝ
là hàm khả vi cấp hai với đạo hàm cấp 2 dương.
Chứng minh rằng:
(
)
(
)
(
)

f x f x f x
′
+ ≥
với mọi số thực x.
Giải
+ Nếu
(
)
0
f x
′
=
thì
(
)
(
)
(
)
f x f x f x
′
+ =
với mọi x : hiển nhiên.
+ Nếu
(
)
0
f x
′
<

thì áp dụng định lý Lagrange trên đoạn
(
)
;
x f x x
′
+
 
 
ta
được:
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
f x f x f x f c f x
′ ′ ′
− + = −
,
(
)
(

)
;
c x f x x
′
∈ +
.
www.MATHVN.com

- ÔN THI OLYMPIC TOÁN SINH VIÊN TOÀN QUỐC phần GIẢI TÍCH
VĂN PHÚ QUỐC, SV. ĐHSP TOÁN KHOÁ K07, ĐH QUẢNG NAM – WWW.MATHVN.COM
2

(
)
0
f x f
′′ ′
> ⇒
là hàm tăng
(
)
(
)
0
f c f x
′ ′
⇒ < <
. Vì vậy
(
)

(
)
(
)
0
f x f x f x
′
− + <
.
+ N
ếu
(
)
0
f x
′
>
thì chứng minh tương tự như trường hợp
(
)
0
f x
′
<
ta cũng
thu
được
(
)
(

)
(
)
0
f x f x f x
′
− + <
.
Bài 4 Cho
2
x
≥
, chứng minh
( )
1 cos cos 1
1
x x
x x
π π
+ − >
+
.
Giải
Xé
t
hà
m s
ố
:
[

)
: 2;f
∞ →
ℝ
,
( )
cos
f t t
t
π
= .
Á
p
dụ
ng
đị
nh
lý
Lagrange trên
đoạ
n
[
]
; 1
x x
+
đối với hàm
(
)
f t

tồn tại
[ ]
( )
(
)
(
)
( )
( ) ( )
1
; 1 : 1
1
f x f x
u x x f u f x f x
x x
+ −
′
∈ + = = + −
+ −

Cần chứng minh
( )
[
)
cos sin 1 u 2;f u
u u u
π π π
′
= + > ∀ ∈ +∞

.
( )
[
)
2
3
cos 0 u 2;
f u f
u u
π π
′′ ′
= − < ∀ ∈ +∞ ⇒
nghị
ch bi
ế
n trên
[
)
2;
+∞

(
)
(
)
lim 1
u
f u f u
→∞
′ ′

> =
.
V
ậy
( )
1 cos cos 1
1
x x
x x
π π
+ − >
+

[
)
2;x
∀ ∈ +∞
.
Bài 5 Tồn tại hay không hàm khả vi liên tục
f
thỏa mãn điều kiện
(
)
(
)
(
)
2 , f f sin xf x x x x
′
< ≥ ∀ ∈

ℝ
?
Giải
Không tồn tại.
Ta có:
( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2 2 2
0 0 0
0 2 2 sin 2 1 cos
x x x
f x f f t dt f t f t dt tdt x
′
′
− = = ≥ = −
 
 
∫ ∫ ∫

Suy ra:
(
)
(
)
(
)
2 2
0 2 1 cos 4
f f
π π
≥ + − ≥

.
Bài 6
Gi
ả
s
ử
hàm
(
)
{
}
(
)
: ; \ 0 0;f a a
− → +∞
tho
ả
mãn
( )
( )
0
1
lim 2
x
f x
f x
→
 
+ =
 

 
.
Ch
ứ
ng minh r
ằ
ng
(
)
0
lim 1
x
f x
→
=
.
Giải
www.MATHVN.com

- ÔN THI OLYMPIC TOÁN SINH VIÊN TOÀN QUỐC phần GIẢI TÍCH
VĂN PHÚ QUỐC, SV. ĐHSP TOÁN KHOÁ K07, ĐH QUẢNG NAM – WWW.MATHVN.COM
3

Với
(
)
0
f x
>
, áp dung bất đẳng thức Cauchy ta được:

( )
( )
1
2
f x
f x
+ ≥
.
( )
( )
0
1
lim 2 0, 0
x
f x
f x
ε δ
→
 
+ = ⇒ ∀ > ∃ >
 
 
sao cho
( )
( )
1
0 2f x
f x
ε
≤ + − <

v
ớ
i 0 x
δ
< <
.
Ta có:
( )
( )
( )
( )
( )
1 1
0 2 0 1 1f x f x
f x f x
ε ε
 
≤ + − < ⇔ ≤ − + − <
 
 
(1)

( )
( )
( )
1
0 1 1f x
f x
ε

 
⇔ ≤ − − <
 
 

(2).
Bình ph
ươ
ng hai v
ế
c
ủ
a (1), ta
đượ
c:
( )
( )
( )
( )
( )
( )
2
2
2
1 1
1 1 2 1 1f x f x
f x f x
ε
   
− + − + − − <

   
   

( )
( )
( )
( )
( )
( )
2
2
2
1 1
1 1 2 1 1f x f x
f x f x
ε
   
⇔ − + − − − − <
   
   
(3)
Thay (2) vào (3) ta suy ra:
( )
( )
( )
2
2
2
1
1 1 2

f x
f x
ε ε
 
− + − < +
 
 
.
(
)
(
)
(
)
2
2
0
1 2 lim 1
x
f x f x
ε ε
→
⇒ − < + ⇒ =
.
Bài 7
Tính
(
)
[ ]
( )

lim
x
P x
P x
→∞
 
 
, ở đây
(
)
P x
là đa thức với hệ số dương.
Giải
Vì P là đa thức với hệ số dương , với x > 1 ta có:
(
)
( )
(
)
[ ]
( )
(
)
( )
1
1
P x
P x P x
P x P x P x
 

−
 
≤ ≤
−
. Vì
(
)
( )
(
)
( )
1
lim lim 1
1
x x
P x P x
P x P x
→∞ →∞
−
= =
−
nên
(
)
[ ]
( )
lim 1
x
P x
P x

→∞
 
 
=
.
Bài 8
Hãy ch
ỉ
ra m
ộ
t ví d
ụ
ch
ứ
ng t
ỏ
r
ằ
ng:
(
)
(
)
(
)
0
lim 2 0
x
f x f x
→

+ =
(*) không suy
ra
đượ
c f có gi
ớ
i h
ạ
n t
ạ
i 0.
Tập
(
)
{
}
; \
a a a
ε ε
− + , ở đây
0
ε
>
được gọi là
lân cận khuyết của điểm
a
∈
ℝ
. Ch
ứ

ng minh r
ằ
ng n
ế
u t
ồ
n t
ạ
i hàm
ϕ
sao cho
www.MATHVN.com

- ÔN THI OLYMPIC TOÁN SINH VIÊN TOÀN QUỐC phần GIẢI TÍCH
VĂN PHÚ QUỐC, SV. ĐHSP TOÁN KHOÁ K07, ĐH QUẢNG NAM – WWW.MATHVN.COM
4

bất đẳng thức
(
)
(
)
f x x
ϕ
≥
được thoả mãn trong lân cận khuyết của 0 và
(
)
0
lim 0

x
x
ϕ
→
=
thì từ (*) suy ra được:
(
)
0
lim 0
x
f x
→
=
.
Giải
Ví d
ụ
Xét
:
f
→
ℝ ℝ
xác đị
nh b
ở
i
( )
( )
1

0
n
f x

−

=





(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)

(
)
2 2 2 2
x f x f x f x f x f x f x x
ϕ ϕ
≤ = + − ≤ + −
Vì
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
0
lim lim 2 0
x x
x f x f x x
ϕ ϕ
→∞ →
= + − =
nên
(
)
0
lim 0
x

f x
→
=
.
Bài 9
a) Cho ví d
ụ
v
ề
hàm f tho
ả
mãn
đ
i
ề
u ki
ệ
n
(
)
(
)
(
)
0
lim 2 0
x
f x f x
→
=

nh
ư
ng
(
)
0
lim
x
f x
→
không t
ồ
n t
ạ
i.
b) Ch
ứ
ng minh r
ằ
ng n
ế
u trong m
ộ
t lân c
ậ
n khuy
ế
t c
ủ
a 0, các b

ấ
t
đẳ
ng th
ứ
c
( )
1
, 1
2
f x x
α
α
≥ < <
và
(
)
(
)
2
f x f x x
≥
được thoả mãn thì
(
)
0
lim 0
x
f x
→

=
.
Giải
a) Xét
:
f
→
ℝ ℝ
xác định bởi
( )
( )
1
0
n
f x

−

=





b)
( )
( )
2
2
x x

x f x
f x
x
α
α
≤ ≤ ≤
. Do
1
1
2
α
< <
nên
(
)
0
lim 0
x
f x
→
=
.
Bài 10
Cho tr
ướ
c s
ố
th
ự
c

α
, gi
ả
s
ử

(
)
( )
lim
x
f ax
g a
x
α
→∞
=
v
ớ
i m
ỗ
i s
ố
d
ươ
ng a. Ch
ứ
ng
minh r
ằ

ng t
ồ
n t
ạ
i c sao cho
(
)
g a ca
α
=
.
Giải
Ta có:
(
)
(
)
(
)
( ) ( ) ( )
lim lim 1 1
x t
g a f ax f t
g g a g a
a a x t
α
α α α α
→∞ →∞
= = = ⇒ =
. Ch

ọ
n
(
)
1
c g
=
ta được
(
)
g a ca
α
=
.
Bài 11
Giả sử
[
]
(
)
0;2
f C∈
và
(
)
(
)
0 2
f f
=

. Chứng minh rằng tồn tại
1 2
, x
x
trong
[
]
0;2
sao cho
2 1
1
x x
− =
và
(
)
(
)
2 1
f x f x
=
.
nếu
1
, n = 0,1,2,3,
2
n
x =

nếu ngược lại

nếu ngược lại
nếu

1
, n = 0,1,2,3,
2
n
x =

www.MATHVN.com

- ÔN THI OLYMPIC TOÁN SINH VIÊN TOÀN QUỐC phần GIẢI TÍCH
VĂN PHÚ QUỐC, SV. ĐHSP TOÁN KHOÁ K07, ĐH QUẢNG NAM – WWW.MATHVN.COM
5

Xét hàm số
(
)
(
)
(
)
1
g x f x f x
= + −
,
[
]
0;2
x

∈

Vì
[
]
(
)
0;2
f C∈
nên
[
]
(
)
0;2
g C∈
.
Ta có:
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)

(
)
(
)
(
)
0 1 0 1 2 2 1 1
g f f f f f f g
= − = − = − − = −

Suy ra:
(
)
(
)
(
)
2
0 1 1 0.
g g g
= − ≤
 
 

Vì th
ế
t
ồ
n t
ạ

i
[
]
(
)
(
)
(
)
0 0 0 0
0;1 : 0 1
x g x f x f x
∈ = ⇔ + =
.
V
ậ
y có th
ể
l
ấ
y
2 0 1 0
1 , x
x x x
= + =
.
Bài 12
Cho
[
]

(
)
0;2
f C∈
. Ch
ứ
ng minh r
ằ
ng t
ồ
n t
ạ
i
1 2
,
x x
trong
[
]
0;2
sao cho
2 1
1
x x
− =
và
( ) ( ) ( ) ( )
( )
2 1
1

2 0
2
f x f x f f− = −
.
Giải
Xét hàm s
ố
:
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
( )
1
1 2 0
2
g x f x f x f f= + − − − ,
[
]
0;2
x∈

Vì
[
]
(
)
0;2
f C∈
nên
[
]
(

)
0;2
g C∈
.

Ta có:
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
( )
( ) ( ) ( )
( )
1 1
0 1 0 2 0 1 0 2
2 2
g f f f f f f f= − − − = − +


( ) ( ) ( ) ( ) ( )
( )
( ) ( ) ( )
( )
1 1
1 2 1 2 0 1 0 2
2 2
g f f f f f f f
 
= − − − = − − +
 
 

Suy ra:

(
)
(
)
0 1
g g
=
( ) ( ) ( )
( )
2
1
1 0 2 0
2
f f f
 
− − + ≤
 
 
.
Vì thế tồn tại
[ ]
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
( )
0 0 0 0
1
0;1 : 0 1 2 0
2
x g x f x f x f f∈ = ⇔ + − = − .
Vậy có thể lấy
2 0 1 0

1 , x
x x x
= + =
.
Bài 13
Với
n
∈
ℕ
, gọi
[
]
(
)
0;
f C n
∈
sao cho
(
)
(
)
0
f f n
=
. Chứng minh rằng tồn
t
ại
1 2
;

x x
trong khoảng
[
]
0;
n
thoả mãn
2 1
1
x x
− =
và
(
)
(
)
2 1
f x f x
=
.
Giải
Xét
(
)
(
)
(
)
[
]

1 , x 0; 1
g x f x f x n
= + − ∈ −

(
)
(
)
(
)
0 1 1
g g g n
+ + + −

(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)

1 0 2 1 1 0 0
f f f f f n f n f n f
= − + − + + − − = − =

+ Nếu
(
)
0
g k
=
,
{
}
0,1,2, , 1
k n
∈ −
thì ta có ngay điều phải chứng minh.
www.MATHVN.com

- ÔN THI OLYMPIC TOÁN SINH VIÊN TOÀN QUỐC phần GIẢI TÍCH
VĂN PHÚ QUỐC, SV. ĐHSP TOÁN KHOÁ K07, ĐH QUẢNG NAM – WWW.MATHVN.COM
6

+ Nếu
{
}
0,1,2, , 1
k n
∃ ∈ −
:

(
)
0
g k
≠
.
Không mất tính tổng quát giả sử
(
)
0
g k
>
thì lúc đó luôn tìm được
{
}
, h 0,1,2, , 1
h k n
≠ ∈ −
sao cho
(
)
0
g h
<
. Khi đó tồn tại
[
]
0
0; 1
x n

∈ −
sao cho
(
)
(
)
(
)
0 0 0
0 1
g x f x f x
= ⇔ + =
.
Vậy có thể lấy
2 0 1 0
1 , x
x x x
= + =
.
Bài 14
Ch
ứ
ng minh r
ằ
ng n
ế
u
1 2
sin sin2 sin sin
n

a x a x a nx x
+ + + ≤
v
ớ
i
x
∈
ℝ
thì
1 2
2 1
n
a a na
+ + + ≤
.
Giải
Đặ
t
(
)
1 2
sin sin2 sin
n
f x a x a x a nx
= + + + ta có:
( )
(
)
(
)

1 2
0
0
2 0 lim
n
x
f x f
a a na f
x
→
−
′
+ + + = =

(
)
(
)
(
)
0 0 0
sin
lim lim . lim 1
sin sin
x x x
f x f x f x
x
x x x x
→ → →
= = == ≤

.
Bài 15
Gi
ả
s
ử

(
)
0 0
f
=
và f kh
ả
vi t
ạ
i
đ
i
ể
m 0. Hãy tính
( )
0
1
lim
2 3
x
x x x
f x f f f
x k

→
 
     
+ + + +
     
 
     
 
với k là một số nguyên dương
cho tr
ước.
Giải
Ta có:
( )
0
1
lim
2 3
x
x x x
f x f f f
x k
→
 
     
+ + + +
     
 
     
 

( ) ( )
( ) ( ) ( )
0
0 0 0
0
1 1 1
2 3
lim . . .
0 2 3
0 0 0
2 3
x
x x x
f f f f f f
f x f
k
x x x
x k
k
→
 
     
− − −
     
 
−
     
= + + + +
 

−
 
− − −
 
 

=
( )
(
)
(
)
(
)
( )
0 0 0
1 1 1
0 1 0
2 3 2 3
f f f
f f
k k
′ ′ ′
 
′ ′
+ + + + = + + + +
 
 
.

www.MATHVN.com

- ÔN THI OLYMPIC TOÁN SINH VIÊN TOÀN QUỐC phần GIẢI TÍCH
VĂN PHÚ QUỐC, SV. ĐHSP TOÁN KHOÁ K07, ĐH QUẢNG NAM – WWW.MATHVN.COM
7

Bài 16
Cho f là hàm kh
ả vi tại a và xét hai dãy
(
)
n
x
và
(
)
n
y
cùng hội tụ về a sao cho
n n
x a y
< <
với mọi
n
∈
ℕ
. Chứng minh rằng:
(

)
(
)
( )
lim
n n
n
n n
f x f y
f a
x y
→∞
−
′
=
−
.
Giải
Ta có:
(
)
(
)
( )
(
)
(
)
(
)

(
)
0
n n n n n n
n n n n
f x f y f x f y x f a y f a
f a
x y x y
′ ′
− − − +
′
≤ − =
− −

(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)

( ) ( ) ( )( ) ( ) ( ) ( )( )
( ) ( ) ( )( ) ( ) ( ) ( )( )
( ) ( ) ( )( ) ( ) ( ) ( )( )
( ) ( )
( )
( ) ( )
( ) ( )
0
n n n n
n n
n n n n
n n n n
n n n n
n n n n
n n n n
n n
n n
n n
f x f y f a f a af a af a x f a y f a
x y
f x f a f a x a f y f a f a y a
x y x y
f x f a f a x a f y f a f a y a
x y x y
f x f a f a x a f y f a f a y a
x a y a
f x f a f y f a
f a f a n
x a y a
′ ′ ′ ′

− − + + − − +
=
−
′ ′
− − − − − −
= −
− −
′ ′
− − − − − −
≤ +
− −
′ ′
− − − − − −
≤ +
− −
− −
′ ′
= − + − → → ∞
− −

V
ậ
y
(
)
(
)
( )
lim
n n

n
n n
f x f y
f a
x y
→∞
−
′
=
−
.

Bài 17

Cho
f
kh
ả
vi trên
(
)
0;
+∞
và
0
a
>
. Chứng minh rằng:
a) Nếu
(

)
(
)
(
)
lim
x
af x f x M
→+∞
′
+ =
thì
( )
lim
x
M
f x
a
→+∞
= .
b) N
ế
u
(
)
(
)
(
)
lim 2

x
af x x f x M
→+∞
′
+ =

thì
( )
lim
x
M
f x
a
→+∞
= .
Giải
Áp d
ụ
ng quy t
ắ
c Lôpitan, ta có:
a)
( )
( )
( )
( )
( )
( ) ( )
( )
lim lim lim lim

ax ax
ax
ax ax
x x x x
ax
e f x e af x f x
e f x
f x
e ae
e
→+∞ →+∞ →+∞ →+∞
′
′
+
= = =
′

( ) ( )
( )
( ) ( )
( )
1 1
lim lim .
x x
M
af x f x af x f x
a a a
→+∞ →+∞
′ ′
= + = + =

www.MATHVN.com

- ÔN THI OLYMPIC TOÁN SINH VIÊN TOÀN QUỐC phần GIẢI TÍCH
VĂN PHÚ QUỐC, SV. ĐHSP TOÁN KHOÁ K07, ĐH QUẢNG NAM – WWW.MATHVN.COM
8

b) Ta có:

( )
( )
( )
( )
( )
lim lim lim
a x
a x
a x
x x x
a x
e f x
e f x
f x
e
e
→+∞ →+∞ →+∞
′
= =
′
( ) ( )

2
lim
2
a x
x
a x
a
e f x f x
x
a
e
x
→+∞
 
′
+
 
 
=
( ) ( )
(
)
( ) ( )
(
)
1 1
lim 2 lim 2 .
x x
M
af x x f x af x x f x

a a a
→+∞ →+∞
′ ′
= + = + =

Câu 18
Cho f kh
ả
vi c
ấ
p 3 trên
(
)
0;
+∞
. Liệu từ sự tồn tại của giới hạn
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
lim
x
f x f x f x f x
→+∞

′ ′′ ′′′
+ + + có suy ra s
ự
t
ồ
n t
ạ
i c
ủ
a
(
)
lim
x
f x
→+∞

không?
Giải
Không.
Lấy ví dụ:
(
)
(
)
cos , x 0;f x x
= ∈ +∞
.
Ta có:
(

)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
lim lim cos sin cos sin 0
x x
f x f x f x f x x x x x
→+∞ →+∞
′ ′′ ′′′
+ + + = − − + =

Nh
ưng không tồn tại
(
)
lim lim cos
x x
f x x
→+∞ →+∞
=
.
Câu 19
a) Giả sử f xác định và liên tục trên

[
)
0;
+∞
, có đạo hàm liên tục trên
(
)
0;
+∞
và thoả mãn
(
)
0 1
f
=
,
(
)
x 0
x
f x e
−
≤ ∀ ≥
. Ch
ứ
ng minh r
ằ
ng t
ồ
n t

ạ
i
(
)
0
0;x
∈ +∞
sao cho
(
)
0
0
x
f x e
−
′
= .
b) Gi
ả
s
ử
f kh
ả
vi liên t
ụ
c trên
(
)
1;
+∞

và tho
ả
mãn
(
)
1 1
f
=
,
( )
1
x 1
f x
x
≤ ∀ ≥
. Ch
ứ
ng minh r
ằ
ng t
ồ
n t
ạ
i
(
)
0
1;x
∈ +∞
sao cho

( )
0
2
0
1
f x
x
′
= −
.
Giải
a)
Đặ
t
(
)
(
)
x
g x f x e
−
= −

f liên t
ụ
c trên
[
)
0;
+∞

⇒
g liên t
ụ
c trên
[
)
0;
+∞
⇒
g liên t
ụ
c trên t
ạ
i 0
(
)
(
)
(
)
0
lim 0 0 1 0
x
g x g f
+
→
⇒ = = − =
.
(
)

(
)
0 lim 0
x
x
f x e f x
−
→+∞
≤ ≤ ⇒ =

(
)
(
)
(
)
(
)
lim lim lim lim 0
x x
x x x x
g x f x e f x e
− −
→+∞ →+∞ →+∞ →+∞
⇒ = − = − =
.
www.MATHVN.com

- ÔN THI OLYMPIC TOÁN SINH VIÊN TOÀN QUỐC phần GIẢI TÍCH
VĂN PHÚ QUỐC, SV. ĐHSP TOÁN KHOÁ K07, ĐH QUẢNG NAM – WWW.MATHVN.COM

9

Do đó:
(
)
(
)
(
)
(
)
0 0
0
lim lim 0; : 0
x
x
g x g x x g x
+
→+∞
→
′
= ⇒ ∃ ∈ +∞ =
hay
(
)
0
0
x
f x e
−

′
=
.
b)
Đặ
t
( ) ( )
1
g x f x
x
= −

f
kh
ả
vi liên t
ụ
c trên
(
)
(
)
(
)
1
1; lim 1 0
x
f x f
+
→

+∞ ⇒ = =

( ) ( )
1 1
1
lim lim 0
x x
g x f x
x
+ +
→ →
 
⇒ = − =
 
 
.
( ) ( ) ( ) ( )
1 1
0 lim 0 lim lim 0
x x x
f x f x g x f x
x x
→+∞ →+∞ →+∞
 
≤ ≤ ⇒ = ⇒ = − =
 
 

(
)

(
)
(
)
(
)
0 0
1
lim lim 1; : 0
x
x
g x g x x g x
+
→+∞
→
′
= ⇒ ∃ ∈ +∞ =
hay
( )
0
2
0
1
f x
x
′
= −
.
Câu 20
Cho

[ ]
( )
( ) ( )
0 0
0;1 : sin cos 1
M f C f x xdx f x xdx
π π
 
= ∈ = =
 
 
∫ ∫
.
Tì
m
( )
2
0
min
f M
f x dx
π
∈
∫
.
Giải
Cho
( ) ( )
0
2

sin cos
f x x x
π
= +
.
+
Rõ rà
ng
0
f M
∈
.
+
Đố
i v
ớ
i
hà
m b
ấ
t
kỳ
f M
∈
,
( ) ( )
2
0
0
0

f x f x dx
π
− ≥
 
 
∫
.
Suy ra:
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2 2 2
0 0 0
0 0 0 0
8 4 4
2
f x dx f x f x dx f x dx f x dx
π π π π
π π π
≥ − = − = =
∫ ∫ ∫ ∫
.
V
ậ
y c
ự
c ti
ể
u
đạ
t
đượ

c khi
0
f f
=
.
Câu 21
Tìm hàm s
ố

(
)
f x
có
đạ
o hàm liên t
ụ
c trên
ℝ
sao cho
( ) ( ) ( )
( )
2 2 2
0
2011
x
f x f t f t dt
′
= + +
∫
(1).

Giải
Vì hàm s
ố

(
)
f x
có
đạ
o hàm liên t
ụ
c trên
ℝ
nên
(
)
2
f x
có
đạ
o hàm liên t
ụ
c
trên
ℝ
.
L
ấ
y
đạ

o hàm 2 v
ế
c
ủ
a (1), ta
đượ
c:
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
2
2 2
2 0
f x f x f x f x f x f x f x f x
′ ′ ′ ′

= + ⇒ − = ⇒ =

(
)
x
f x Ce
⇒ =
(2).
www.MATHVN.com

- ÔN THI OLYMPIC TOÁN SINH VIÊN TOÀN QUỐC phần GIẢI TÍCH
VĂN PHÚ QUỐC, SV. ĐHSP TOÁN KHOÁ K07, ĐH QUẢNG NAM – WWW.MATHVN.COM
10

Từ (1) suy ra:
(
)
(
)
2
0 2011 0 2011
f f= ⇒ = ± .
Cho
0
x
=
, t
ừ

(

)
(
)
2 0 2011
f C⇒ = = ± .
V
ậy
(
)
2011
x
f x e
= ± .
Câu 22

Tìm tất cả các hàm số liên tục
:
f
→
ℝ ℝ
thoả
mãn
(
)
(
)
(
)
(
)

(
)
(
)
1 2 2011 1 2 2011

f x f x f x f y f y f y
+ + + = + + +
với mọi bộ số thoả mãn:
1 2 2011 1 2 2011
0
x x x y y y
+ + + = + + + =
.
Giải
Đặ
t
(
)
(
)
(
)
0 , g .
f b x f x b
= = −
Do
đó:
(
)

(
)
0 0 0
g f b
= − =

và
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
1 2 2011 1 2 2011
g x g x g x g y g y g y+ + + = + + +
v
ới mọi bộ số thoả mãn :
1 2 2011 1 2 2011
0
x x x y y y
+ + + = + + + =
.
Tr
ước hết cho

1 2 2011 1 2 2009 2010 2011
0 , x 0 , x , x
y y y x x x x
= = = = = = = = = = −

ta
được:
(
)
(
)
xg x g x
− = − ∀ ∈
ℝ
.
Ti
ếp theo cho
1 2 2011 1 2 2008 2009 2010 2011
0 , x 0 , x , x ,
y y y x x x y x x y
= = = = = = = = = = = − −
ta được:
(
)
(
)
(
)
(
)

(
)
(
)
0 x,y x, yg x g y g x y g x y g x g y
+ + − − = ∀ ∈ ⇔ + = + ∀ ∈
ℝ ℝ

Đây là phương trình hàm Cauchy, do đó:
(
)
g x ax
=
,
(
)
1
a g
= .
Vậy
(
)
, a, b = const
f x ax b
= +
.
Câu 23
Cho f liên tục trên đoạn
[
]

;
a b
, khả vi trong khoảng
(
)
;
a b
và
(
)
(
)
0
f a f b
= =
. Chứng minh rằng tồn tại
(
)
;
c a b
∈
sao cho:
(
)
(
)
2011
f c f c
′
=

.
Giải
Xét hàm số:
( )
( )
( )
2010
x
a
f t dt
g x e f x
−
∫
=
Vì f liên tục trên đoạn
[
]
;
a b
, khả vi trong khoảng
(
)
;
a b
nên g liên tục trên
đoạn
[
]
;
a b

, khả vi trong khoảng
(
)
;
a b
. Hơn nữa
(
)
(
)
0
g a g b
= =
suy ra tồn
t
ại
(
)
(
)
; : 0
c a b g c
′
∈ =
.
Mà
( )
( )
( ) ( )
( )

2010
2011
x
a
f t dt
g x e f x f x
−
∫
′ ′
= −
. Suy ra:
(
)
(
)
2011
f c f c
′
=
.
www.MATHVN.com

- ÔN THI OLYMPIC TOÁN SINH VIÊN TOÀN QUỐC phần GIẢI TÍCH
VĂN PHÚ QUỐC, SV. ĐHSP TOÁN KHOÁ K07, ĐH QUẢNG NAM – WWW.MATHVN.COM
11

Câu 24
Cho f liên t
ục trên
[

]
0;2012
. Chứng minh rằng tồn tại các số
[
]
1 2 1 2
, 0;2012 , x 1006
x x x
∈ − =
thoả mãn:
( ) ( )
(
)
(
)
2 1
2012 0
2
f f
f x f x
−
− =

Giải
Xét hàm s
ố
:
( )
(
)

(
)
(
)
(
)
1006 2012 0
1006 2012
x f x f f
F x
+ − −
= −
,
[
]
0;1006
x∈ .
F liên tục trên
[
]
0;1006
. Ta có:
( )
(
)
(
)
(
)
( )

( ) ( ) ( )
2 1006 2012 0
0
2012
2 1006 2012 0
1006
2012
f f f
F
f f f
F
− −
=
− −
= −

(
)
(
)
[
]
(
)
0 0
0 1006 0 0;1006 : 0
F F x F x
≤
⇒
∃ ∈ =

.
[ ]
( ) ( )
(
)
(
)
0 0 0
2012 0
0;1006 : 1006
2
f f
x f x f x
−
⇔ ∃ ∈ + − = .
Đặ
t
2 0 1 0
1006 , x
x x x
= + =
ta có
đ
i
ề
u ph
ả
i ch
ứ
ng minh.

Câu 25
Cho s
ố
th
ự
c a
[
]
0;1
∈
. Xác
đị
nh t
ấ
t c
ả
các hàm liên t
ụ
c không âm trên
[
]
0;1

sao cho các
đ
i
ề
u ki
ệ
n sau

đ
ây
đượ
c th
ỏ
a mãn:
a)
( )
1
0
1
f x dx
=
∫
b)
( )
1
0
xf x dx a
=
∫
c)
( )
1
2 2
0
x f x dx a
=
∫
.

Giải
Áp d
ụ
ng b
ấ
t
đẳ
ng th
ứ
c Bunhiacovski ta có:
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2 2
1 1 1 1
2
0 0 0 0
. .
xf x dx x f x f x dx x f x dx f x dx
   
= ≤
   
   
∫ ∫ ∫ ∫
.
Mà theo gi
ả thiết:
( ) ( ) ( )
2
1 1 1
2
0 0 0

.
xf x dx x f x dx f x dx
 
=
 
 
∫ ∫ ∫
.
Do f liên tục trên
[
]
0;1
nên
(
)
(
)
[
]
0, x 0;1
x f x f x
λ λ
= ≥ ∀ ∈

Suy ra:
(
)
[
]
0 x 0;1

f x
= ∀ ∈
.
Đ
i
ề
u này mâu thu
ẩ
n v
ớ
i gi
ả
thi
ế
t:
( )
1
0
1
f x dx
=
∫
.
V
ậ
y không t
ồ
n t
ạ
i hàm f tho

ả
mãn bài toán.
Bài 26
Có t
ồ
n t
ạ
i hay không hàm s
ố
kh
ả
vi
:
f
→
ℝ ℝ
tho
ả
mãn
(
)
(
)
(
)
2
0 1 , f x ?
f x f x
′
= ≥ ∀ ∈

ℝ

www.MATHVN.com

- ÔN THI OLYMPIC TOÁN SINH VIÊN TOÀN QUỐC phần GIẢI TÍCH
VĂN PHÚ QUỐC, SV. ĐHSP TOÁN KHOÁ K07, ĐH QUẢNG NAM – WWW.MATHVN.COM
12

Giải
Gi
ả sử hàm f thoả mãn yêu cầu bài toán. Vì
(
)
(
)
2
0 xf x f x
′
≥ ≥ ∀ ∈
ℝ
nên
f
đồng biến trên
[
)
(
)
(
)
[

)
0; 0 1 0 x 0;f x f
+∞ ⇒ ≥ = > ∀ ∈ +∞
.
Từ giả thiết bài toán ta có:
(
)
( )
( )
[
)
2
0 0
1
, x 0;1
1
x x
f t
dt dt f x
f t x
′
≥ ⇒ ≥ ∈∈
−
∫ ∫
.
Do đó không tồn tại
(
)
1
lim

x
f x
→
. Điều này mâu thuẫn với giả thiết f liên tục.
V
ậy không tồn tại hàm f thoả mãn bài toán.
Câu 27
Có hay không một hàm số
:
f
→
ℝ ℝ
thỏ
a mãn:
(
)
sin sin 2
f x y x y
+ + + <

v
ới x, y
∈
ℝ
.
Giải
Giải sử tồn tại hàm f thoả mãn yêu cầu bài toán.
+ Cho
, y =
2 2

x
π π
= , ta
đượ
c:
(
)
2 2
f
π
+ <
.
+ Cho
3
, y =
2 2
x
π π
= − , ta
đượ
c:
(
)
2 2
f
π
− <
.
Ta l
ạ

i có:
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
4 2 2 2 2 4
f f f f
π π π π
= + + − + ≤ + + − <
.
Đ
i
ề
u
này vô lý. V
ậ
y không có hàm s
ố
f nào tho
ả
yêu c
ầ

u bài toán.
Câu 28
Tìm t
ấ
t c
ả
các hàm f(x) xác
đị
nh và liên t
ụ
c trên
ℝ
sao cho
(
)
(
)
0 xf x f x
′ ′′
= ∀ ∈
ℝ
.
Giải
Đặ
t
(
)
(
)
(

)
2
g x f x
′
=

(
)
(
)
(
)
2 0 x
g x f x f x
′ ′ ′′
= = ∀ ∈
ℝ

(
)
(
)
(
)
g x C const f x const f x ax b
′
⇒
= =
⇒
=

⇒
= +

x
∀ ∈
ℝ
.
Câu 29
Cho
:
f
→
ℝ ℝ
sao cho
(
)
(
)
a b
f a f b a b
− < − ∀ ≠
. Ch
ứ
ng minh r
ằ
ng
n
ế
u
(

)
(
)
(
)
0 0
f f f
=
thì
(
)
0 0
f
=
.
Giải
Ta vi
ế
t l
ạ
i
đ
i
ề
u ki
ệ
n
đố
i v
ớ

i hàm f(x) nh
ư
sau:
(
)
(
)
f a f b a b
− ≤ −
(*)
D
ấ
u “=” x
ả
y ra khi a = b.
Đặ
t
(
)
(
)
0 , y = f
x f x
=
. Khi
đ
ó
(
)
0.

f y
=

Áp d
ụ
ng b
ấ
t
đẳ
ng th
ứ
c
(
)
*
liên ti
ế
p ta có:
www.MATHVN.com

- ÔN THI OLYMPIC TOÁN SINH VIÊN TOÀN QUỐC phần GIẢI TÍCH
VĂN PHÚ QUỐC, SV. ĐHSP TOÁN KHOÁ K07, ĐH QUẢNG NAM – WWW.MATHVN.COM
13

(
)
(
)
(
)

(
)
(
)
(
)
0 0 0 0
x x f x f y x f y f x y f f y x
= − ≥ − = − ≥ − = − ≥ − =
Suy ra:
0
x y
= =
. Vậ
y
(
)
0 0
f
=
.
Câu 30
Hàm
( )
2
3
1
2
x
x

f x e x
= − − −
có khả vi tại điểm
0
x
=
hay không?
Giải
Theo công th
ứ
c Taylor, ta có:
( ) ( )
2 3 2 3
3 3
1 1
2 6 2 6
x x
x x x x
e x o x e x o x
= + + + + ⇒ − − − = +

( )
( )
( )
3
3
3
3
1
6

6
x
f x o x x o x
⇒ = + = + .
V
ậy f(x) khả vi tại
0
x
=
và
( )
3
1
0
6
f
′
=
.
Câu 31
Chứng minh rằng nếu hàm f(x) khả vi vô hạn lần trên
ℝ
thì hàm
(
)
(
)
0
f x f
x

−

đượ
c
đị
nh ngh
ĩ
a thêm
để
liên t
ụ
c t
ạ
i x = 0 c
ũ
ng kh
ả
vi vô h
ạ
n
l
ầ
n.
Giải

V
ớ
i
0
x

≠
ta có:
( ) ( ) ( ) ( )
(
)
(
)
( )
1 1
0 0 0
0
0
x
f x f
f x f f t dt f ux xdu f ux du
x
−
′ ′ ′
− = = ⇒ =
∫ ∫ ∫

Vì
( )
1
0
f ux du
′
∫

khả vi vô hạn lần với mọi

x
∈
ℝ
.
V
ậy
(
)
(
)
0
f x f
x
−

được định nghĩa thêm để liên tục tại x = 0 khả vi vô hạn
l
ần.
Câu 32

Cho
(
)
f x
khả vi 2 lần thoả
(
)
(
)
0 1 0

f f
= =
,
[ ]
(
)
0;1
in 1
x
m f x
∈
= −
.
Ch
ứ
ng minh r
ằ
ng:
[ ]
(
)
0;1
max 8
x
f x
∈
′′
≥
.
Giải

f liên t
ụ
c trên
[
]
[
]
(
)
[ ]
(
)
0;1
0;1 0;1 : in 1
x
a f a m f x
∈
⇒ ∃ ∈ = = −
.Suy ra
đượ
c
(
)
0
f a
′
=
,
(
)

0;1
a
∈
.

www.MATHVN.com

- ÔN THI OLYMPIC TOÁN SINH VIÊN TOÀN QUỐC phần GIẢI TÍCH
VĂN PHÚ QUỐC, SV. ĐHSP TOÁN KHOÁ K07, ĐH QUẢNG NAM – WWW.MATHVN.COM
14

Khai triển Taylor tại a:
( )
(
)
(
)
( )
2
1
2
f a x a
f x x a
θ
+ −
= − + −
,
0 1
θ
< <

.
+ V
ớ
i
0
x
=
, ta có:
(
)
2
1
0 1
2
f c
a
′′
= − +
,
1
0
c a
< <
.
+ V
ớ
i
1
x
=

, ta có:
(
)
( )
2
2
0 1 1
2
f c
a
′′
= − + − ,
2
1
a c
< <
.
Do
đ
ó:
( )
1
2
2
8
f c
a
′′
= ≥
n

ế
u
1

2
a
≤
;
( )
( )
2
2
2
8
1
f c
a
′′
= ≥
−
n
ếu
1
2
a
≥
.
V
ậy
[ ]

(
)
0;1
max 8
x
f x
∈
′′
≥
.
Câu 33
Giả sử
( )
2011
1
sin , x 0
0 , x = 0
x
f x
x

≠

=




và hàm
(

)
g x
khả vi tại x = 0. Chứng minh rằng
(
)
(
)
g f x
có đạo hàm bằng
0 t
ại
0
x
=
.
Giải
Ta có:
( )
( )
( )
( )
( )
( )
( )
2011
0 0
0
1
sin 0
0

lim lim
h h
x
g h g
g f h g f
d
h
g f x
dx h h
→ →
=
 
−
 
−
 
= =
( ) ( )
2011 2011
2011 2011
0 0 0
2011 2011
1 1
sin 0 sin 0
1 1
lim . sin lim . lim sin
1 1
sin 0 sin 0
h h h
g h g g h g

h h
h h
h h
h h
h h
→ → →
 
   
− −
   
 
 
   
 
= =
 
 
 
− −
 
 

Vì
( )
2011 2011
1
0 sin 0 0
h h h
h
≤ ≤ → → nên

2011
0
1
lim sin 0
h
h
h
→
=
.
Do
đó:
( )
( )
( )
0
0 .0 0
x
d
g f x g
dx
=
′
= =
 
 

Câu 34
Hàm f xác định, khả vi trên
(

)
0; ,
λ
+∞ ∈
ℝ
. Chứng minh rằng hàm
(
)
(
)
f x f x
λ
′
+
không giảm khi và chỉ khi
(
)
x
f x e
λ
′
không giảm.
Giải
Đặt
(
)
(
)
(
)

h x f x f x
λ
′
= +
;
(
)
(
)
x
g x f x e
λ
′
=
.
www.MATHVN.com

- ÔN THI OLYMPIC TOÁN SINH VIÊN TOÀN QUỐC phần GIẢI TÍCH
VĂN PHÚ QUỐC, SV. ĐHSP TOÁN KHOÁ K07, ĐH QUẢNG NAM – WWW.MATHVN.COM
15

Suy ra:
( ) ( )
( )
x x
e h x e f x
λ λ
′
=
;

(
)
(
)
x
e g x f x
λ
−
′
=
.
Khi
đó:
( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
( )
( )
0
0
x
x x t
g x e f x h x e f x h x e f t dt f
λ λ λ
λ λ λ
′
′
= = − = − −
∫

( ) ( ) ( )
0

0
x
t
h x e h t dt f
λ
λ λ
= − −
∫
.
( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
0
0
x
x
h x f x f x e g x f t dt f
λ
λ λ λ
−
′ ′
= + = + +
∫

=
( ) ( ) ( )
0
0
x
x t
e g x e g t dt f
λ λ

λ λ
− −
+ +
∫
.
(
)
⇒
Gi
ả
s
ử

(
)
h x
không gi
ả
m
Khi
đ
ó v
ớ
i b > a ta có:
( ) ( ) ( ) ( )
( )
( )
b
b a t
a

g b g a e h b e h a e h t dt
λ λ λ
λ
− = − −
∫
(1)
Theo
đị
nh lý trung bình c
ủ
a tích phân t
ồ
n t
ạ
i
( ) ( ) ( ) ( )
( )
1
; :
b b
t t b a
a a
c a b e h t dt h c e dt h c e e
λ λ λ λ
λ
∈ = = −
∫ ∫
(2)
Thay (2) vào (1) ta
đượ

c:
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
b a b a
g b g a e h b e h a e h c e h c
λ λ λ λ
− = − − +

(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)

0
b a
e h b h c e h c h a
λ λ
= − + − ≥

với
b c a
> >
.
Do
đó g(x) không giảm.
(
)
⇐
Giả sử g(x) không giảm
Khi
đó với b > a ta có:
( ) ( ) ( ) ( )
( )
( )
b
b a t
a
h b h a e g b e g a e g t dt
λ λ λ
λ
− − −
− = − +
∫

(3)
Theo định lý trung bình của tích phân tồn tại
( ) ( ) ( ) ( )
( )
1
; :
b b
t t b a
a a
c a b e g t dt g c e dt g c e e
λ λ λ λ
λ
− − − −
∈ = = − −
∫ ∫
(4)
Thay (4) vào (3) ta
được:
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)

b a b a
h b h a e g b e g a e g c e g c
λ λ λ λ
− − − −
− = − − +

(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
0
b a
e g b g c e g c g a
λ λ
− −
= − + − ≥

với
b c a
> >
.
Do

đó h(x) không giảm.
V
ậy bài toán đã chứng minh xong.

www.MATHVN.com

- ÔN THI OLYMPIC TOÁN SINH VIÊN TOÀN QUỐC phần GIẢI TÍCH
VĂN PHÚ QUỐC, SV. ĐHSP TOÁN KHOÁ K07, ĐH QUẢNG NAM – WWW.MATHVN.COM
16

Câu 35
Gi
ả sử
(
)
f C
∈
ℝ
. Liệu có tồn tại các hàm số g(x) và h(x) sao cho
x
∀ ∈
ℝ

thì
(
)
(
)
(
)

sin cos
f x g x x h x x
= + hay không?
Giải
Có. Chẳng hạn xét các hàm số sau:
(
)
(
)
(
)
(
)
sin , h cos
g x f x x x f x x
= =
Ta có:
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
2 2
sin cos sin cos
g x x h x x f x x f x x f x

+ = + =
.
Câu 36
Giả sử
:
f
→
ℝ ℝ
có đạ
o hàm c
ấ
p 2 tho
ả
mãn:
(
)
(
)
0 1, f 0 0
f
′
= =
và
(
)
(
)
(
)
[

)
5 6 0 0;
f x f x f x x
′′
− + ≥ ∀ ∈ +∞
. Ch
ứ
ng minh r
ằ
ng:
(
)
2 3
3 2
x x
f x e e
≥ − ,
[
)
0;x
∀ ∈ +∞
.
Giải
Ta có:
(
)
(
)
(
)

[
)
5 6 0 0;
f x f x f x x
′′ ′
− + ≥ ∀ ∈ +∞

(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
[
)
2 3 2 0 0;f x f x f x f x x
′′ ′ ′
⇔ − − − ≥ ∀ ∈ +∞

Đặt
(
)
(
)
(
)

[
)
2 , x 0;g x f x f x
′
= − ∈ +∞
.
Khi
đó
( ) ( )
[
) ( )
( )
[
)
3
3 0 , x 0; 0 ,x 0;
x
g x g x e g x
−
′
′
− ≥ ∈ +∞ ⇔ ≥ ∈ +∞

(
)
3
x
e g x
−
⇒

t
ă
ng trên
[
)
0;
+∞

( )
( )
[
) ( )
( )
[
)
2 2
2 , x 0; 2 0 x 0;
x x x x
e f x e e f x e
− −
′ ′
⇔ ≥ − ∈ +∞ ⇔ + ≥ ∈ +∞

⇒
(
)
2
2
x x

e f x e
−
+

t
ă
ng trên
[
)
0;
+∞

(
)
(
)
[
)
2 0 0
2 0 2 3 , 0;
x x
e f x e e f e
−
⇒
+ ≥ + = +∞

⇒
(
)
2 3

3 2
x x
f x e e
≥ −
,
[
)
0;x
∀ ∈ +∞
.
Câu 37
Cho
(
)
: 0;f
+∞ →
ℝ
có
đạ
o hàm c
ấ
p 2 liên t
ụ
c tho
ả
mãn:
(
)
(
)

(
)
(
)
2
2 1 2011
f x xf x x f x
′′ ′
+ + + ≤
v
ớ
i m
ọ
i x. Ch
ứ
ng minh r
ằ
ng:
(
)
lim 0
x
f x
→∞
=
.
Giải
Áp d
ụ
ng quy t

ắ
c Lôpitan, ta có:
( )
( )
2
2
2
2
lim lim
x
x
x x
e f x
f x
e
→∞ →∞
= =

www.MATHVN.com

- ÔN THI OLYMPIC TOÁN SINH VIÊN TOÀN QUỐC phần GIẢI TÍCH
VĂN PHÚ QUỐC, SV. ĐHSP TOÁN KHOÁ K07, ĐH QUẢNG NAM – WWW.MATHVN.COM
17

=
( )
( ) ( )
( )
( ) ( )
( )

2 2
2
2
2 2
2 2
2
2
2 2
lim lim lim
x x
x
x
x x x
x x
e f x e f x xf x
e f x xf x
xe
e xe
→∞ →∞ →∞
′ ′
   
′
+
   
′
+
   
= =
′ ′
   

   
   

( ) ( )
( )
( )
( )
( )
( ) ( )
( )
( )
2
2
2
2
2
2
2
2
2 1
2 1
lim lim 0.
1
1
x
x
x x
e f x xf x x f x
f x xf x x f x
x

e x
→∞ →∞
′′ ′
+ + +
′′ ′
+ + +
= = =
+
+

Câu 38

Giả sử hàm số f liên tục trên
[
)
(
)
0; , 0 0
f x x
+∞ ≥ ∀ ≥
và
(
)
lim 1
x
f x
a
x
→+∞
= <

.
Chứng minh rằng tồn tại
0
c
≥
sao cho
(
)
f c c
=
.
Giải
+ Nếu
(
)
0 0
f
=
thì kết luận trên hoàn toàn đúng.
+ N
ếu
(
)
0 0
f
>


Đặt
(

)
(
)
g x f x x
= −

Vì f liên tục trên
[
)
0;
+∞

g cũng liên tục trên
[
)
0;
+∞
.
Ta có:
(
)
(
)
(
)
0 0 0 0 0 x 0
g f f
= − = > ∀ ≥
.
(

)
(
)
( )
lim 1 0: 1 0:
x
f x f b
a b b f b b
x b
→+∞
= <
⇒
∃ > < ⇔ ∃ > <
.
Khi
đó:
(
)
(
)
0
g b f b b
= − <
.
(
)
(
)
[
]

[
)
(
)
(
)
0 0 0; 0; : 0 0:
g g b c b g c c f c c
≤ ⇒ ∃ ∈ ⊂ +∞ = ⇔ ∃ ≥ =
.
Câu 39
Giả sử f có đạo hàm trên một khoảng chứa
[
]
0,1
,
(
)
(
)
0 0 , f 1 0
f
′ ′
> <
.
Ch
ứng minh rằng tồn tại
(
)
(

)
(
)
[
]
0 0
0;1 : x 0;1
x f x f x
∈ ≤ ∀ ∈
.
Giải
f có đạo hàm trên một khoảng chứa
[
]
0,1

[
]
(
)
(
)
[ ]
(
)
0 0
0,1
0;1 : max
x
x f x f x f x

∈
⇒ ∃ ∈ ≤ =
.
Ta s
ẽ
ch
ứ
ng minh:
0 0
0, x 1
x
≠ ≠
.
Th
ậ
t v
ậ
y!
(
)
(
)
( ) ( )
(
)
(
)
(
]
0

0 0
lim 0 0 0;1 : 0 x 0;
x
f x f f x f
f h h
x x
+
→
− −
′
= > ⇒ ∃ ∈ > ∀ ∈

www.MATHVN.com

- ÔN THI OLYMPIC TOÁN SINH VIÊN TOÀN QUỐC phần GIẢI TÍCH
VĂN PHÚ QUỐC, SV. ĐHSP TOÁN KHOÁ K07, ĐH QUẢNG NAM – WWW.MATHVN.COM
18

(
)
(
)
(
]
(
)
0 x 0; 0
f x f h f
⇒ > ∀ ∈ ⇒
không phải là giá trị lớn nhất của

(
)
f x

trên
[
]
0
0,1 0
x
⇒ ≠
.
(
)
(
)
( ) ( )
(
)
(
)
[
)
1
1
1 1
lim 1 0 0;1 : 0 x ;1
1 1
x
f x f f x f

f k k
x x
−
→
− −
′
= < ⇒ ∃ ∈ < ∀ ∈
− −

(
)
(
)
[
)
(
)
1 x ;1 1
f x f k f
⇒ < ∀ ∈ ⇒
không ph
ả
i là giá tr
ị
l
ớ
n nh
ấ
t c
ủ

a
(
)
f x

trên
[
)
0
;1 1
k x
⇒ ≠
.
Câu 40
Cho m
ộ
t hàm s
ố
f xác
đị
nh trên
ℝ
tho
ả
mãn
(
)
(
)
0 0 , f sin xf x x

= ≥ ∀ ∈
ℝ
. Chứng minh rằng đạo hàm của f tại 0
không tồn tại.
Giải
Giả sử
(
)
0
f
′
tồn tại.
0;
2
x
π
 
∀ ∈
 
 
ta có:
(
)
(
)
( )
(
)
(
)

0 0
0 0
sin sin
0 lim lim 1
0 0
x x
f x f f x f
x x
f
x x x x
+ +
+
→ →
− −
′
≥ ⇒ = ≥ =
− −
.
T
ươ
ng t
ự
ta c
ũ
ng ch
ứ
ng minh
đượ
c
(

)
1
0 1
f
−
′
< −

Điều này chứng tỏ
(
)
0
f
′
không tồn tại.
Câu 41
Giả sử
(
)
f x
khả vi trên
(
)
;
a b
sao cho
(
)
lim , lim
x a x b

f x
+ −
→ →
= +∞ = −∞
và
(
)
(
)
(
)
2
1 x ;
f x f x a b
′
+ ≥ − ∀ ∈
. Chứng minh rằng
b a
π
− ≥
. Cho ví dụ để
b a
π
− =
.
Giải
Cách 1

Ta có:
( ) ( ) ( )

(
)
( )
( )
2
2
1 x ; 1 0 x ;
1
f x
f x f x a b a b
f x
′
′
+ ≥ − ∀ ∈ ⇔ + ≥ ∀ ∈
+

( )
( )
( ) ( )
arctan 0 x ; arctan
f x x a b f x x
′
⇔ + ≥ ∀ ∈ ⇒ +
t
ă
ng trên
(
)
;
a b

Chuy
ể
n qua gi
ớ
i h
ạ
n ta
đượ
c:
2 2
a b b a
π π
π
+ ≤ − + ⇔ − ≥
.
Ví d
ụ
:
cot , a = 0 , b =
y x
π
=
.
Cách 2
Ta có:
( ) ( ) ( )
(
)
( )

( )
2
2
1 x ; 1 x ;
1
f x
f x f x a b a b
f x
′
′
+ ≥ − ∀ ∈ ⇔ ≥ − ∀ ∈
+

www.MATHVN.com

- ÔN THI OLYMPIC TOÁN SINH VIÊN TOÀN QUỐC phần GIẢI TÍCH
VĂN PHÚ QUỐC, SV. ĐHSP TOÁN KHOÁ K07, ĐH QUẢNG NAM – WWW.MATHVN.COM
19

Lấy tích phân hai vế:
(
)
( )
( )
2
1 arctan
1
b b
b
a

a a
f x
dx dx f x a b a b b a
f x
π π
′
≥ − ⇔ ≥ − ⇔ − ≥ − ⇔ − ≥
+
∫ ∫
.
Câu 42
Cho f là m
ộ
t hàm liên t
ụ
c trên
[
]
0;1
. Tìm . Tìm
( )
1
0
lim
n
n
f x dx
→∞
∫
.

Giải
Cho
0 1
ε
< <
. Khi
đ
ó ta có:
( ) ( ) ( )
1 1 1
0 0 1
n n n
f x dx f x dx f x dx
ε
ε
−
−
= +
∫ ∫ ∫
.
+ Theo
đị
nh lý giá tr
ị
trung bình c
ủ
a tích phân t
ồ
n t
ạ

i
[ ]
( ) ( )
( )
( )
( )( )
1 1
0 0
0;1 : 1 lim 0 1
n n n
n
c f x dx f c f x dx f
ε ε
ε ε ε
− −
→∞
∈ − = − ⇒ = −
∫ ∫
.
+
Đặ
t
[ ]
(
)
0,1
sup
x
M f x
∈

= , ta có:
( ) ( )
1 1
1 1
n n
f x dx f x dx M
ε ε
ε
− −
≤ ≤
∫ ∫
.
V
ậ
y
( )
( )
1
0
lim 0
n
n
f x dx f
→∞
=
∫
.
Câu 43
Cho f là m
ộ

t hàm liên t
ụ
c trên
[
]
;
a b
và
( )
0
b
a
f x dx
=
∫
. Chứng minh rằng tồn
tại
( ) ( ) ( )
; :
c
a
c a b f x dx f c
∈ =
∫
.
Xét hàm:
( ) ( )
x
x
a

g x e f t dt
−
=
∫

g liên tục trên
[
]
;
a b
, khả vi trên
(
)
;
a b

(
)
(
)
0
g a g b
= =
.
Theo định lý Rolle tồn tại
(
)
(
)
; : 0

c a b g c
′
∈ =
.
Mà
( ) ( ) ( )
x
x
a
g x e f x f t dt
−
 
′
= −
 
 
∫
, vì thế
( ) ( ) ( )
c c
a a
f c f t dt f x dx
= =
∫ ∫
.
Câu 44
Giả sử
[
]
(

)
;
f C a b
∈
, a > 0 và
( )
0
b
a
f x dx
=
∫
. Ch
ứ
ng minh t
ồ
n t
ạ
i
(
)
;
c a b
∈

sao cho
( ) ( )
c
a
f x dx cf c

=
∫
.


www.MATHVN.com

- ÔN THI OLYMPIC TOÁN SINH VIÊN TOÀN QUỐC phần GIẢI TÍCH
VĂN PHÚ QUỐC, SV. ĐHSP TOÁN KHOÁ K07, ĐH QUẢNG NAM – WWW.MATHVN.COM
20

Giải
Xét hàm s
ố:
( ) ( )
1
x
a
g x f t dt
x
=
∫

g liên t
ụ
c trên
[
]
;
a b

, kh
ả vi trên
(
)
;
a b

(
)
(
)
0
g a g b
= =
.
Theo
định lý Rolle tồn tại
(
)
(
)
; : 0
c a b g c
′
∈ =
.
Mà
( ) ( ) ( )
2
1

x
a
g x xf x f t dt
x
 
′
= −
 
 
∫

Do
đ
ó t
ồ
n t
ạ
i

(
)
;
c a b
∈ sao cho
( ) ( )
c
a
f x dx cf c
=
∫

.
Câu 45
Gi
ả
s
ử
f, g
[
]
(
)
;
C a b
∈
. Ch
ứng minh rằng tồn tại
(
)
;
c a b
∈
sao cho
( ) ( ) ( ) ( )
b b
a a
g c f x dx f c f x dx
=
∫ ∫
.
Giải

Xét
( ) ( ) ( ) ( )
, G
x x
a a
F x f t dt x g t dt
= =
∫ ∫

Suy ra:
(
)
(
)
F x f x
′
= ,
(
)
(
)
G x g x
′
=
Áp d
ụng định lý Cauhy ta có:
∃
c
∈
(

)
;
a b
:
(
)
(
)
( ) ( )
(
)
( )
F b F a F c
G b G a G c
′
−
=
′
−
⇔
∃
c
∈
(
)
;
a b
:
( )
( )

( )
( )
b
a
b
a
f t dt
f c
g c
g t dt
=
∫
∫

⇔
∃
c
∈
(
)
;
a b
:
( ) ( ) ( ) ( )
b b
a a
g c f x dx f c f x dx
=
∫ ∫
.

Câu 46
Giả sử f, g
[
]
(
)
;
C a b
∈
. Chứng minh rằng tồn tại
(
)
;
c a b
∈
sao cho
( ) ( ) ( ) ( )
c b
a c
g c f x dx f c f x dx
=
∫ ∫
.
Giải
Xét hàm:
( ) ( ) ( )
x b
a x
F x f t dt g t dt
=

∫ ∫

F
liên tục trên
[
]
;
a b
, khả vi trên
(
)
;
a b
và
(
)
(
)
F a F b
=
.
Vì thế theo định lý Rolle ta có:
(
)
(
)
; : 0
c a b F c
′
∃ ∈ =

www.MATHVN.com

- ÔN THI OLYMPIC TOÁN SINH VIÊN TOÀN QUỐC phần GIẢI TÍCH
VĂN PHÚ QUỐC, SV. ĐHSP TOÁN KHOÁ K07, ĐH QUẢNG NAM – WWW.MATHVN.COM
21

Mà
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
b x
x a
F x f x g t dt g x f t dt
′
= −
∫ ∫

Do đó:
(
)
; :
c a b
∃ ∈
( ) ( ) ( ) ( )
c b
a c
g c f x dx f c f x dx
=
∫ ∫
.
Câu 47

Giả sử f và g là hai hàm số dương, liên tục trên
[
]
;
a b
. Chứng minh rằng tồn
t
ại
(
)
;
c a b
∈
sao cho
(
)
( )
(
)
( )
1
c b
a c
f c g c
f x dx g x dx
− =
∫ ∫
.
Giải
Xét hàm:

( ) ( ) ( )
x b
x
a x
F x e f t dt g t dt
−
=
∫ ∫

F liên t
ụ
c trên
[
]
;
a b
, kh
ả vi trên
(
)
;
a b
và
(
)
(
)
F a F b
= .
Theo định lý Rolle ta có:

(
)
;
c a b
∃ ∈
:
(
)
0
F c
′
=
.
Mà:
( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
x b b x
x
a x x a
F x e f t dx g t dx f x g t dt g x f t dt
−
 
′
= − + −
 
 
∫ ∫ ∫ ∫

Do đó:
∃
(

)
;
c a b
∈
:

( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
0
c b b c
a c c a
f t dx g t dx f x g t dt g x f t dt
− + − =
∫ ∫ ∫ ∫


⇔
∃
(
)
;
c a b
∈
:
(
)
( )
(
)
( )
1

c b
a c
f c g c
f x dx g x dx
− =
∫ ∫
.
Câu 48
Cho
[
]
(
)
1
0;1
f C∈
. Ch
ứng minh rằng tồn tại
(
)
0;1
c
∈
sao cho:
( ) ( ) ( )
1
0
1
0
2

f x dx f f c
′
= +
∫
.
Giải
Ta có:
( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
1 1 1
1
0
0 0 0
1 1 1
f x dx f x d x x f x x f x dx
′
= − = − − −
∫ ∫ ∫

( ) ( ) ( )
1
0
0 1
f x f x dx
′
= − −
∫
.
Theo định lý giá trị trung bình của tích phân:
t
ồn tại

( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
1 1
0 0
1
0;1 : 1 1
2
c x f x dx f c x dx f c
′ ′ ′
∈ − = − = −
∫ ∫
.
www.MATHVN.com

- ÔN THI OLYMPIC TOÁN SINH VIÊN TOÀN QUỐC phần GIẢI TÍCH
VĂN PHÚ QUỐC, SV. ĐHSP TOÁN KHOÁ K07, ĐH QUẢNG NAM – WWW.MATHVN.COM
22

Do đó: tồn tại
(
)
0;1
c
∈
sao cho:
( ) ( ) ( )
1
0
1
0
2

f x dx f f c
′
= +
∫

Câu 49

Cho
[
]
(
)
2
0;1
f C∈
. Ch
ứng minh rằng tồn tại
(
)
0;1
c
∈
sao cho:
( ) ( ) ( ) ( )
1
0
1 1
0 0
2 6
f x dx f f f c

′ ′′
= + +
∫
.
Giải
Ta có:
( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
1 1 1
1
0
0 0 0
1 1 1
f x dx f x d x x f x x f x dx
′
= − = − − −
∫ ∫ ∫

( )
( )
( )
( )
( )
1
2 2
1
0
0
1 1
0
2 2

x x
f f x f x dx
− −
′ ′′
= − +
∫
.
Áp d
ụ
ng
đị
nh lý giá tr
ị
trung bình c
ủ
a tích phân:
t
ồ
n t
ạ
i
( )
(
)
( ) ( ) ( ) ( )
2
1 1
2
0 0
1

1 1
0;1 : 1
2 2 6
x
c f x dx f c x dx f c
−
′′ ′′ ′′
∈ = − =
∫ ∫
.

Do đó tồn tại
(
)
0;1
c
∈
sao cho:
( ) ( ) ( ) ( )
1
0
1 1
0 0
2 6
f x dx f f f c
′ ′′
= + +
∫
.
Câu 50

Giả sử
[
]
(
)
1
0;1
f C∈
và
(
)
0 0
f
′
≠
. Với
(
]
0;1
x
∈
, cho
(
)
x
θ
thoả mãn
( ) ( )
( )
0

x
f t dt f x x
θ
=
∫
. Tìm
(
)
0
lim
x
x
x
θ
+
→
.
Giải
Đặ
t
( ) ( )
0
x
F x f t dt
=
∫
.
Suy ra:
(
)

0 0
F
=
,
(
)
(
)
(
)
(
)
, F
F x f x x f x
′ ′′ ′
= =
.
Ta có:
(
)
(
)
0 0 0
F f
′′ ′
= ≠
.
Theo khai triển Taylor ta có:
( ) ( ) ( )
( )

2 2
1
0 0
2
F x F x F x o x
′ ′′
= + +

⇒

(
)
(
)
(
)
(
)
0 0
F x F F x o x
′ ′ ′′
= + +
⇒
(
)
(
)
(
)
(

)
0 0F F F o
θ θ θ
′ ′ ′′
= + +


⇒
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
0 0f x x F x x F F o
θ θ θ θ
′ ′ ′′
= = + +
 
 

Khi
đ
ó:

( ) ( )
( )
2 2
1
0 0
2
F x F x o x
′ ′′
+ + =
(
)
(
)
(
)
0 0x F F o
θ θ
′ ′′
+ +
 
 

www.MATHVN.com

- ÔN THI OLYMPIC TOÁN SINH VIÊN TOÀN QUỐC phần GIẢI TÍCH
VĂN PHÚ QUỐC, SV. ĐHSP TOÁN KHOÁ K07, ĐH QUẢNG NAM – WWW.MATHVN.COM
23

⇒

(
)
0
1
lim
2
x
x
x
θ
+
→
=
.
Câu 51

Cho
f
là một hàm liên tục trên
ℝ
và
a b
<
, ký hiệu
( ) ( )
2011
b
a
g x f x t dt
= +

∫
. Tính
đạ
o hàm c
ủ
a g.
Giải
Ta có:
( ) ( ) ( )
2011
2011
2011
b b x
a a x
g x f x t dt f u du
+
+
= + =
∫ ∫

(
)
(
)
(
)
2011 2011 2011
g x f b x f a x
′
⇒ = + − +

 
 
.
Câu 52
Cho
f
liên tục trên
ℝ
. Tìm
( ) ( )
( )
0
1
lim
b
h
a
f x h f x dx
h
→
+ −
∫
.
Giải
Áp dụng định lý giá trị trung bình của tích phân, ta có:
( ) ( )
( )
( ) ( )
b b h b
a a h a

f x h f x dx f x dx f x dx
+
+
+ − = −
∫ ∫ ∫
( ) ( ) ( ) ( )
b b h a h b
a h b a a h
f x dx f x dx f x dx f x dx
+ +
+ +
= + − −
∫ ∫ ∫ ∫


,
[
]
, 0,1
θ θ
′
∈ .

( ) ( )
( )
( ) ( )
0
1
lim
b

h
a
f x h f x dx f b f a
h
→
⇒
+ − = −
∫
.
C
âu 53
Cho
f
là một hàm liên tục trên
[
)
0;
+∞
thoả mãn
( ) ( )
0
lim
x
x
f x f t dt
→∞
 
+
 
 

∫
có
gi
ới hạn hữu hạn. Chứng minh
(
)
lim 0
x
f x
→∞
=
.
Giải
Đặ
t
( ) ( ) ( ) ( )
0
x
F x f t dt F x f x
′
=
⇒
=
∫
.
Khi
đ
ó gi
ả
s

ử

( ) ( ) ( ) ( )
( )
0
lim lim
x
x x
f x f t dt F x F x L
→∞ →∞
 
′
+ = + =
 
 
∫



( ) ( ) ( ) ( )
a b h
a h b
f x dx f x dx hf a h hf b h
θ θ
+
+
′
= + = − + + +
∫ ∫
www.MATHVN.com

- ÔN THI OLYMPIC TOÁN SINH VIÊN TOÀN QUỐC phần GIẢI TÍCH
VĂN PHÚ QUỐC, SV. ĐHSP TOÁN KHOÁ K07, ĐH QUẢNG NAM – WWW.MATHVN.COM
24

Áp dụng quy tắc Lôpitan ta có:
( )
( )
( )
( )
( )
( ) ( )
( )
( ) ( )
( )
lim lim lim lim lim
x x
x
x x
x x x x x
x
e F x e F x F x
e F x
F x F x F x L
e e
e
→∞ →∞ →∞ →∞ →∞
′
′
+

′
= = = = + =
′
Suy ra:
(
)
(
)
lim lim 0
x x
f x F x
→∞ →∞
′
= =
.
Câu 54
Chứng minh rằng nếu f khả tích Riemann trên
[
]
;
a b
thì
( ) ( ) ( ) ( )
2 2
2
sin cos
b b b
a a a
f x xdx f x xdx b a f x dx
   

+ ≤ −
   
   
∫ ∫ ∫
.
Giải
Áp dụng bất đẳng thức Schwarz, ta được:
( ) ( )
( ) ( ) ( ) ( )
2 2
2 2 2 2 2
sin cos
sin cos
b b
a a
b b b b b
a a a a a
f x xdx f x xdx
f x dx xdx f x dx xdx b a f x dx
   
+ ≤
   
   
≤ + = −
∫ ∫
∫ ∫ ∫ ∫ ∫

Câu 55
Ch
ứ

ng minh r
ằ
ng n
ế
u f d
ươ
ng và kh
ả
tích Riemann trên
[
]
;
a b
thì
( ) ( )
( )
2
b b
a a
dx
b a f x dx
f x
− ≤
∫ ∫
.
Hơn nữa nếu
(
)
0
m f x M

< ≤ ≤
thì
( )
( )
(
)
( )
2
2
4
b b
a a
m M
dx
f x dx b a
f x mM
+
≤ −
∫ ∫
.
Giải
+ Áp d
ụ
ng b
ấ
t
đẳ
ng th
ứ
c Cauchy Schwarz, ta có:

( ) ( )
( )
( )
( )
2
2
1
.
b b b
a a a
dx
b a f x dx f x dx
f x
f x
 
 
− = ≤
 
 
∫ ∫ ∫
.
+ Vì
(
)
0
m f x M
< ≤ ≤
nên
(
)

(
)
(
)
(
)
( )
0 , a x b
f x m f x M
f x
− −
≤ ≤ ≤

Ta có:
(
)
(
)
(
)
(
)
( )
( ) ( )
( )
0 0
b b b b
a a a a
f x m f x M
dx

dx f x dx m M dx mM
f x f x
− −
≤ ⇔ − + + ≤
∫ ∫ ∫ ∫

www.MATHVN.com

- ÔN THI OLYMPIC TOÁN SINH VIÊN TOÀN QUỐC phần GIẢI TÍCH
VĂN PHÚ QUỐC, SV. ĐHSP TOÁN KHOÁ K07, ĐH QUẢNG NAM – WWW.MATHVN.COM
25

( )
( )
( )( )
( )
( )( ) ( )
.
b b b b
a a a a
dx dx
f x dx mM m M b a mM m M b a f x dx
f x f x
⇔ + ≤ + − ⇔ ≤ + − −
∫ ∫ ∫ ∫
Do đó:
( )
( )
( )( ) ( ) ( )
2

b b b b
a a a a
dx
mM f x dx m M b a f x dx f x dx
f x
 
≤ + − −
 
 
∫ ∫ ∫ ∫

Xét hàm số:
(
)
2
y g t t kt
= = − +
.
Hàm s
ố đạt cực đại tại
2
k
t
=
v
ớ
i giá tr
ị
c
ự

c
đạ
i là
2
4
k
.
V
ớ
i
( )( ) ( )
, t =
b
a
k m M b a f x dx
= + −
∫
ta có:
( )( ) ( ) ( )
(
)
(
)
2 2
2
4
b b
a a
m M b a
m M b a f x dx f x dx

+ −
 
+ − − ≤
 
 
∫ ∫
.
Do
đ
ó:
( )
( )
b b
a a
dx
mM f x dx
f x
∫ ∫
(
)
(
)
2 2
4
m M b a
+ −
≤


⇔

( )
( )
b b
a a
dx
f x dx
f x
∫ ∫
(
)
(
)
2 2
4
m M b a
mM
+ −
≤
.
Câu 56
Cho f liên t
ụ
c trên
[
]
;
a b
sao cho v
ới mọi
[

]
[
]
; ;
a b
α β
⊂
ta có:
( )
1
f x dx M
β
δ
α
β α
+
≤ −
∫
với
0 , >0
M
δ
>
.
Ch
ứ
ng minh r
ằ
ng
(

)
0
f x
=
trên
[
]
;
a b
.
Giải
V
ớ
i m
ọ
i
[
]
0
;
x a b
∈ , chọn h thuộc
ℝ
đủ bé sao cho
[
]
0
;
x h a b
+ ∈ .

Khi đó theo định lý trung bình của tích phân: tồn tại
c
ở giữa
0
x
và
0
x h
+

sao cho
( ) ( ) ( )
0
0
1
x h
x
f c h f x dx h f c M h
δ δ
+
+
= ≤ ⇒ ≤
∫
.
Cho
0
h
→
ta đượ
c

(
)
[
]
0 0
0 x ;
f x a b
≤ ∀ ∈
. Suy ra:
(
)
0
f x
=
trên
[
]
;
a b
.
Câu 57
Cho f liên tục trên
[
]
;
a b
. Đặt
( )
1
b

a
c f x dx
b a
=
−
∫
. Chứng minh rằng:
( ) ( )
2 2

b b
a a
f x c dx f x t dx t
− ≤ − ∀ ∈
∫ ∫
ℝ
.